Dokąd zmierzamy? magazyn finansów osobistych. W numerze: Alfabet trudnego roku Kaloryczna branża Bliski koniec antybelek

Transkrypt

1 nr 8 grudzień 2011 Dokąd zmierzamy? W numerze: Alfabet trudnego roku Kaloryczna branża Bliski koniec antybelek Zmiany w 2012 roku Polowanie na Świętego Sylwester jakiego nie było

2 redakcja flesz Redaktor naczelny: Paweł Adamiak Witamy Gdy piszę te słowa, po raz kolejny na szczytach europejskich debatują przywódcy państw. Po raz kolejny wiadomo, że nic nie wiadomo. A kryzys? Pożera kolejne ofiary. W tym całym finansowym zamieszaniu, jakie mamy na koniec tego roku, trudno się odnaleźć. Świadczą o tym najlepiej nawet przewidywania wielu ekonomistów, które dezaktualizują się już po kilku godzinach. To wszystko dzieje się w skali makro, zaś o wpływie na mikro i nasze budżety, mówi się niewiele. A na tym właśnie chcemy jeszcze mocniej skoncentrować się w naszym magazynie. Chcemy pomagać i tłumaczyć decyzje, jakie podejmujemy na co dzień. Czyli jaki kredyt i kiedy. Gdzie lokować środki i na jakich zasadach. O tym wszystkim będziemy pisać w przyszłym roku jeszcze więcej, stając się dla Państwa comiesięczną lekturą. Tego sobie życzę. A Państwu życzę spokojnego roku wypełnionego radością. 2 Z życia doradcy... rysuje: Tomasz Stasiak Dla naszych klientów mam w prezencie wysokie i stałe zyski Nowym klientom daję w prezencie czysty zysk już na samym starcie, a dla reszty... Najlepsze świąteczne życzenia!!! Redaktor naczelny: Paweł Adamiak Zespół: Marek Nienałtowski, Michał Krajkowski, Tomasz Maciejewski, Marek Badowski, Joanna Pikowska Wydawca: Dom Kredytowy NOTUS S.A., ul. Marszałkowska 76, Warszawa mail:cash@dknotus.pl wykorzystano zdjęcia: dreamstime.com, istockphoto.com, fotolia.pl realizacja:

3 redakcja flesz POLECAMY W NUMERZE raport flesz starter flesz Uważaj: e-sklepy nie znają praw klientów! 6 Nie płacisz abonamentu? Możesz mieć problem z kredytem 6 Szykuje się boom na lokaty długoterminowe 7 Polska w elitarnym gronie 7 Większe klatki, droższe jaja 8 Nowe recepty uderzą w pacjentów? 8 Nasz alfabet trudnego roku 11 Prywatny portfel Marka Nienałtowskiego 10 kredyty kredyty Kaloryczna branża 18 3 Dochodowe cztery kąty 24 styl wolny Mapa poznawcza, czyli jak zapobiegać nieporozumieniom 28 Bliski koniec antybelek 22 Polowanie na Świętego Sylwester jakiego nie było Co przyniesie? 26

4 starter flesz

5 starterflesz Ciepłych, domowych i szczęśliwych Świąt Bożego Narodzenia oraz wszelkiej pomyślności w Nowym Roku 2012 życzy

6 starter flesz Analitycy oceniają wydarzenia na rynku. Wejdź i bądź na bieżąco Uważaj: e-sklepy nie znają praw klientów! 6 Do konkursu wiedzy na temat prawa obowiązującego w e-commerce zgłosiło się ponad 300 sklepów. Tylko 60 z nich dotarło do końca testu składającego się z 31 pytań, a jedynie 12 wykazało się wyczerpującą wiedzą na temat e-sprzedaży. Jak się okazuje, brak znajomości prawa i jego błędna interpretacja są w handlu internetowym chlebem powszednim. Konkurs przeprowadził serwis Abuzywni.pl, który pytał e-sprzedawców m.in. w jakim terminie sklep internetowy powinien zwrócić klientowi pieniądze, jeśli ten odstąpi od umowy sprzedaży. Prawidłową odpowiedź (do 14 dni) znał tylko co trzeci handlujący w sieci. Równie niepokojące wyniki przyniosło pytanie o maksymalny termin realizacji zamówienia od daty jego złożenia przez klienta. Tylko 40% przedstawicieli branży e-commerce wiedziało, że to 30 dni kalendarzowych. Wnioski z przeprowadzonego przez Abuzywni. pl konkursu są jednoznaczne: sprzedawcy internetowi nie znają przepisów, przez co prawa klientów są nagminnie łamane. A że klienci też nie mają dostatecznej wiedzy o swoich przywilejach, godzą się na dołączane przez e-sklepy klauzule z jednej strony ratujące je przed nieznajomością prawa, a z drugiej wprowadzające konsumentów w błąd. Nie płacisz abonamentu? Możesz mieć problem z kredytem Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji podpisała z Pocztą Polską pilotażową umowę, która może być przełomowa w ściąganiu abonamentu RTV. Na mocy podpisanej umowy Poczta Polska wysłała do 150 losowo wybranych dłużników informację z upomnieniem, że jeżeli nie uiszczą opłaty abonamentowej, to ich dane trafią do rejestru dłużników. Obecność na tej liście może być problematyczna w przypadku starania się o kredyt, zakupach na raty czy podpisywaniu umowy z operatorem sieci komórkowej. Wkrótce wezwanie do zapłaty zostanie rozesłane do kolejnych 1500 dłużników. Z 4 milionów Polaków zobowiązanych do płacenia abonamentu 3 miliony w ogóle tego nie robi, albo zalega z płatnościami. W efekcie oferta programowa publicznej telewizji i radia ubożeje, bo państwowi nadawcy tracą 2 miliardy złotych rocznie.

7 starterflesz Dawniej przebierali się za niego najstarsi członkowie rodziny. Idąc z duchem czasu wolimy dzisiaj wynająć św. Mikołaja, który zorganizuje profesjonalną wizytę w naszym domu. Trzeba się jednak spieszyć grafik Świętego jest bardzo napięty, a sezon na jego usługi zaczyna się na początku listopada. Szykuje się boom na lokaty długoterminowe Przyszły rok ma przynieść Polsce obniżenie stóp procentowych i likwidację luki prawnej umożliwiające omijanie tzw. podatku Belki. Specjaliści przewidują, że w rezultacie nastąpi wzrost zainteresowania lokatami długoterminowymi. Największe oblężenie przeżyją zapewne lokaty o długim okresie oszczędzania, które nawet po zmianie przepisów zagwarantują brak podatku. Przewidywane obniżenie stóp procentowych pociągnie za sobą spadek oprocentowania bankowych depozytów. Żeby uniknąć strat, warto założyć długoterminową lokatę o stałym oprocentowaniu, która da pewność, że odsetki z lokaty w ciągu 12 miesięcy nie spadną. Banki znalazły też sposób na pokonanie problemów związanych z planowaną likwidacją lokat antybelkowych. Niektóre z nich oferują depozyty, na których gwarantują brak podatku Belki do czasu ich zakończenia. Jak to możliwe? Część banków odsetki należne za cały okres lokaty wypłaci jeszcze w tym roku, a inne gwarantują, że w przypadku zmiany przepisów podatkowych wzrośnie też oprocentowanie lokaty. 7 Polska w elitarnym gronie Nasz kraj jest w grupie 25 rynków szybkiego rozwoju, czyli państw, które będą miały wpływ na światową gospodarkę w ciągu najbliższej dekady. W zestawieniu znajdują się m.in. Rosja, Chiny czy Katar. Według prognozy ekonomistów Ernst&Young i instytutu badawczego Oxford Economics Polska będzie w stanie utrzymać poziom wzrostu gospodarczego na ponadprzeciętnym poziomie w latach Jak to możliwe? Pomogą nam w tym stabilny sektor finansów publicznych oraz skala i potencjał rynku wewnętrznego. Specjaliści uważają, że mimo nieznacznego spowolnienia w 2012 r., wzrost polskiej gospodarki powinien utrzymywać się na poziomie ok. 4% rocznie.

8 starter Większe klatki, droższe jaja Co miesiąc piszemy o twoich osobistych finansach 8 Unijne przepisy wymagają od polskich hodowców wymiany klatek dla kur. W efekcie ceny jaj wzrosną co najmniej o 30%. A jeśli brać pod uwagę jeszcze inne elementy kosztowe, podwyżka może być jeszcze większa. Nowe klatki mają zacząć obowiązywać hodowców od 1 stycznia 2012 r. Ma być w nich mniej kur niż dotychczas i mają osiągać minimum 35 cm wysokości. Ministerstwo Rolnictwa zabiega jednak, żeby Polsce wydłużono czas urzeczywistnienia nowych przepisów, zaś Komisja Europejska ostrzega przed negatywnymi skutkami niedostosowania się do unijnego prawa. Pomysły UE mają na celu dobrostan, dbałość o ekologię i bezpieczeństwo żywnościowe. Pytanie tylko, czy z racji wzrostu cen rozmaitych produktów, mieszkańców Zjednoczonej Europy będzie na nie stać? Jak podaje Portal Hodowców ceny jaj kształtują się obecnie w granicach od ok. 23 do 45 gorszy za sztukę (w zależności od wielkości). Nowe recepty uderzą w pacjentów? Od stycznia zmienią się zasady wystawiania i realizacji recept. Będzie się na nich pojawiać więcej informacji - jak twierdzi NFZ - niezbędnych do kontroli wydatków. Lekarze i aptekarze ostrzegają: zmiany uderzą przede wszystkim w pacjentów. Według nowych zasad lekarze będą oprócz nazwy leku wpisywać na receptę też informację o odpłatności dla pacjenta 30, 50 albo 100%. To oznacza, że medycy będą zmuszeni do śledzenia wszystkich zmian w refundacji leków, a nie jest to wiedza powszechnie dostępna. Dlatego alarmują, że trzymanie ręki na pulsie będzie na bieżąco niewykonalne. Przedstawiciele środowisk medycznych twierdzą, że lekarze popełniają błędy już teraz, kiedy mają do wpisania na receptę dwa kody refundacyjne. Prognozują, że dołożenie kolejnych, spowoduje wzrost liczby błędnie wystawianych recept, co uderzy przede wszystkim po kieszeniach pacjentów.

9 starterflesz Prywatny Portfel Marka Nienałtowskiego Nieudany listopad Listopad nie był udanym miesiącem dla polskich aktywów. Po tym jak w październiku, zarówno notowania indeksów na GPW, jak i wartość naszej waluty wyraźnie odbiły się po wcześniejszej 5-cio miesięcznej przecenie, tym razem znów mocno poszły one w dół. Głównym powodem obserwowanych spadków, zresztą nie tylko na naszym rynku, ale także na tych zagranicznych, ponownie okazały się być obawy inwestorów o kwestie związane z europejskim kryzysem zadłużenia, a które to zostały uwidocznione m.in. 3,21% deprecjacją globalnego indeksu akcyjnego MSCI AC World oraz 2,91% zniżką najbardziej płynnej pary walutowej świata, czyli kursu EUR/USD. W ostatnim miesiącu cena dolara względem złotego wzrosła o 6,83% do 3,3460, a cena euro zwyżkowała o 3,00% do 4,4997. Z kolei najszerszy wskaźnik warszawskiego parkietu, czyli WIG, spadł o 4,03% do 39502,02 pkt, a ten obrazujący zachowanie największych i najbardziej płynnych spółek, czyli WIG20, poszedł w dół o 3,52% do 2288,07 pkt. Nerwowo było także na polskim rynku długu, gdzie rentowność 10-letnich obligacji rządowych podwyższyła się o 0,19 pkt bazowego do 5,924%. W oczekiwaniu na Mikołaja Pomimo powyższego słabego miesiąca, szanse na realizację na GPW efektu grudnia, lub jak kto woli, rajdu św. Mikołaja, nadal istnieją, podobnie zresztą jak te na wzmocnienie się naszej waluty. Prawdopodobieństwo urzeczywistnienia się tego pierwszego scenariusza na pewno zwiększa pozytywne historyczne zachowywanie się warszawskiego parkietu właśnie w ostatnim miesiącu roku. W jak dotąd 20-letniej historii GPW, czyli w latach , indeks WIG20 w grudniu rósł średnio o 5,53%, 15 razy kończąc ten miesiąc na plusie (ze średnim wynikiem +8,73%) i 5 razy spadając podczas niego (ze średnim wynikiem -4,06%). Z kolei jeśli chodzi o scenariusz dotyczący możliwego wzrostu wartości złotego, to w jego ziszczeniu może być pomocna oczekiwana w końcówce bieżącego roku na naszym rynku walutowym zwiększona aktywność Banku Gospodarstwa Krajowego i, być może, także Narodowego Banku Polskiego. Polskie władze fiskalne i monetarne zdaje się będą dążyć bowiem nie tylko do tego, aby notowania złotego dalej stabilizować, ale także do tego, aby nie były one zbyt niskie, co związane jest z ich obawami o możliwe przekroczenie limitu stosunku długu publicznego do PKB. 6,83% O tyle wzrosła cena dolara względem euro w listopadzie 4,03% Spadek WIG w listopadzie 5,53% O tyle w swojej 20-letniej historii rósł indeks WIG 20 w grudniu 9

10 raport flesz trudnego roku Wydarzenia oceniają i podsumowują: 10 Marek Nienałtowski Główny ekonomista Dom Kredytowy Notus Michał Krajkowski Główny Analityk Dom Kredytowy Notus Marek Badowski Doradca finansowy Dom Kredytowy Notus Krzysztof Bontal Doradca finansowy Dom Kredytowy Notus Mariusz Twardy Doradca finansowy Dom Kredytowy Notus Tomasz Maciejewski Doradca finansowy Dom Kredytowy Notus

11 raportflesz Agencja ratingowa Marek Nienałtowski: Tegoroczne decyzje głównych agencji ratingowych o obniżeniu ocen wiarygodności wielu państw, a będące pokłosiem kryzysu zadłużenia, mocno przyłożyły się do znacznego pogorszenia nastrojów na światowych rynkach. Jako że przy okazji ostatniego kryzysu finansowego agencje zostały oskarżone o to, że zbyt późno zdecydowały się na skorygowanie swoich ratingów, tym razem postanowiły zadziałać zapobiegawczo. Zdaniem wielu zbyt zapobiegawczo. Ceny Marek Badowski: Rok 2011 obfitował zarówno w spadki, jak i wzrosty, wśród tej pierwszej grupy znalazła się cena m 2 w Polsce. Właściwie w całym kraju nastąpiły nieznaczne, maksymalnie kilkuprocentowe spadki średniej ceny mieszkania, wzrósł natomiast VAT na materiały budowalne z 22% na 23%. Banki Krzysztof Bontal: Banki notują jedne z najlepszych wyników w historii. Ich zysk może wynieść w tym roku nawet 15 mld zł. W gorszej sytuacji jest natomiast kilka zagranicznych instytucji finansowych, które działają na terytorium Polski. Niewykluczone więc, że niedługo staniemy się świadkami przejęć ich spółek-córek przez polski kapitał. 11 czytaj dalej

12 raport flesz Dług publiczny Krzysztof Bontal: Deficyt sektora finansów publicznych ma wynieść na koniec roku zgodnie z prognozami resortu finansów 5,6% PKB. Stanowi to wynik niższy od zeszłorocznego, kiedy to osiągnął poziom 7,9% PKB. W roku 2012 ma wynieść 2,9% PKB, co spowoduje spadek wysokości długu publicznego do poziomu 50%. Próg ostrożności wynosi dziś 55%. Euro Marek Nienałtowski: Na spiętrzającej się fali europejskiego kryzysu zadłużenia przyszłość wspólnej waluty stanęła pod dużym znakiem zapytania. Jej istnienie jest bowiem pochodną przyszłości strefy euro. Czy Euroland przetrwa? A jeśli tak, to w jakiej formie i składzie oraz w jak dużym stopniu zmieni się jego funkcjonowanie? To najważniejsze pytania tego roku. 12 Frank Marek Nienałtowski: Na początku sierpnia br. notowania szwajcarskiego franka znalazły się na najwyższym poziomie w historii, zarówno w stosunku do euro, jak i do złotego. Inwestorzy w panice kupowali walutę Helwetów, uważając ją za najbezpieczniejsze schronienie w trudnych czasach. Mega aprecjację franka zdołał jednak skutecznie powstrzymać Bank Szwajcarii. Giełda Marek Nienałtowski: Bieżący rok nie był udany dla warszawskiego parkietu, podobnie zresztą, jak dla całego światowego rynku akcyjnego. Ceny walorów spółek poszły w dół, a głównym czynnikiem negatywnie wpływającym na nastroje inwestorów były kwestie europejskiego kryzysu zadłużenia i obaw o to, że na jego fali spowolnienie światowej gospodarki może ulec dodatkowemu pogłębieniu.

13 raportflesz Hipoteka Michał Krajkowski: Sprzedaż kredytów hipotecznych w roku 2011 osiągnęła stabilny poziom i prawdopodobnie przekroczy poziom z roku Mimo wprowadzenia w 2009 roku Rekomendacji T i zawirowań na światowych rynkach, zainteresowanie kredytami mieszkaniowymi nie słabło. Inwestycje Mariusz Twardy: Tylko jedna trzecia Polaków posiada jakiekolwiek oszczędności, z czego połowa trzyma je na nieoprocentowanym rachunku bankowym lub w przysłowiowej skarpecie. Zatem tylko ok. 15% Polaków inwestuje swoje pieniądze, głównie w lokaty bankowe i nieruchomości. Wynika to z dwóch powodów: zbyt niskiego poziomu wyedukowania w tym temacie i myślenia w kategoriach, że tylko posiadając duże sumy możemy zacząć inwestować. Jest na to sposób. Inwestując stosunkowo niewielkie sumy miesięcznie i jednocześnie poszerzając swoją wiedzę, możemy w przyszłości uzyskać niezależność finansową. 13 Jednolity rynek Krzysztof Bontal: W kwietniu, w celu ponownego ożywienia jednolitego rynku, Komisja Europejska przyjęła składający się z 12 projektów The Single Market Act. Ideą, która nią kierowała, było powtórne uruchomienie jednolitego rynku w 2012 roku. Wszyscy na to liczą, ponieważ rzeczywistość daleka jest od zapewnień i planów snutych na kolejnych szczytach europejskich. Kryzys Krzysztof Bontal: Widmo jego powrotu nadal wisi nad naszymi głowami. Głównie za sprawą braku stanowczych rozwiązań ratujących gospodarki kilku słabych państw Unii Europejskiej takich jak Grecja. Nie najlepiej dzieje się także na Węgrzech, których dług publiczny na koniec roku może sięgnąć nawet 81%. Dla inwestorów cała Europa środkowo-wschodnia jest postrzegana podobnie, przez co i nam się niesłusznie obrywa. czytaj dalej

14 raport flesz Lokaty Mariusz Twardy: Ulokowane jest w nich około 50% oszczędności gospodarstw domowych, czyli ponad 450 mld zł. Zwiększeniu poziomu depozytów w 2011 roku sprzyjało rosnące oprocentowanie lokat oraz pogorszenie się sytuacji na rynku akcji. Zniesienie lokat bez podatku oraz wyścig banków w pozyskiwaniu nowych środków (w celu zabezpieczenia się na wypadek drugiego dna kryzysu) może przynieść z początkiem nowego roku rewolucję na rynku depozytów bankowych. Marża Marek Badowski: Marże w kredytach hipotecznych w 2011r. ulegały zmniejszeniu, co było spowodowane relatywnym ustabilizowaniem sytuacji na rynku międzybankowym w porównaniu do lat poprzednich, spadek marży w walutach obcych w porównaniu do PLN był większy, a najbliższy rok prawdopodobnie będzie pod znakiem wzrostu cen kredytów 14 Nieruchomości Michał Krajkowski: Najistotniejszą zmianą na rynku nieruchomości było ograniczenie rządowego programu Rodzina Na Swoim. Zmiany dotyczące sposobu ustalania maksymalnej ceny metra kwadratowego spowodowały znaczące ograniczenie podaży dostępnych w ramach tego programu mieszkań, uniemożliwiając wielu klientom zakup mieszkania ze wsparciem budżetowym. OFE Mariusz Twardy: Od maja składka tam trafiająca została pomniejszona z 7,3% do 2,3% a docelowo ma wynosić 3,5% (w 2017 roku). Rządzący twierdzą, że nadrzędnym celem zmian w OFE jest zachęcenie obywateli do oszczędzania na emeryturę oraz ograniczenie przyrostu długu publicznego i deficytu. My skupmy się na tym pierwszym celu, gdyż zdaniem wielu ekspertów na przyszłe wysokie emerytury raczej nie mamy co liczyć.

15 raportflesz Podatki Tomek Maciejewski: Miejsca na wzrost podatków VAT i PIT zostało niewiele jak się wydaje ze względu na groźbę przekroczenia punktu kulminacyjnego krzywej Laffera. Rząd raczej będzie szukał pieniędzy w dodatkowych akcyzach, opłatach drogowych czy katastralnych oraz uszczelnieniu i likwidacji ulg. Przy obecnej sytuacji budżetowej należy się więc spodziewać niewielkiego wzrostu podatków. Stopy procentowe Marek Nienałtowski: Pierwsza połowa 2011 r. upłynęła pod hasłem szybkiego i sukcesywnego podnoszenia poziomu stóp procentowych w Polsce. Rada Polityki Pieniężnej od stycznia do czerwca podwyższyła je czterokrotnie, łącznie o 1 pkt proc., będąc zaniepokojona zbyt dużą dynamiką inflacji, która to w maju wyniosła nawet 5,0%. W kolejnych miesiącach RPP przyjęła stanowisko poczekamy-zobaczymy. Rekomendacje KNF Michał Krajkowski: W styczniu 2011 roku KNF przyjął Rekomendację SIII, na wprowadzenie której banki mają czas do końca bieżącego roku. Nowe regulacje zmieniają zasady wyliczania zdolności kredytowej, co będzie skutkowało obniżeniem maksymalnych dostępnych dla klientów kwot kredytu o 6-9 procent oraz w jeszcze większym stopniu ograniczy dostępność kredytów w walutach obcych. Trend wzrostowy Marek Badowski: Początek roku rozpoczął tendencję trendu wzrostowego kursu walut obcych w stosunku do złotego, frank szwajcarski wzrósł z ok. 3.1 na 3.7, natomiast na EUR z ok. 4.0 na 4.5. Odczuwalny był jednak znaczny spadek WIG20 w bieżącym roku, zadowolenie mogli odczuć kredytobiorcy posiadający kredyty złotowe. czytaj dalej

16 raport flesz Unia Europejska Tomek Maciejewski: Trudno sobie wyobrazić bankructwo największej gospodarki świata, jaką jest UE. Z dwóch rozwiązań czy należy się spodziewać rozluźnienia strefy euro, czy też większej konsolidacji. To drugie rozwiązanie wydaje się bardziej prawdopodobne i państwa strefy euro będą dodatkowo konsolidowały politykę fiskalną. Walutowe kredyty Michał Krajkowski: Rok 2011 przyniósł ostateczne pożegnanie z kredytami we franku szwajcarskim. W ostatnich miesiącach kolejne banki wycofywały tę walutę ze swoich ofert lub radykalnie zwiększały wymogi stawiane klientom. Dużą popularnością cieszyły się za to kredyty w euro, stając się alternatywną dla wyżej oprocentowanych kredytów w złotych. 16 ZUS Tomek Maciejewski: Bez głębokiej reformy ZUS będzie musiał coraz bardziej żerować na budżecie Państwa. Wydaje się więc logiczną konsekwencją, że niepopularne zmiany rząd wprowadzi na początku kadencji. Faktami, z którymi przyjdzie się pogodzić, będą wydłużenie i wyrównanie wieku emerytalnego, likwidacja nadmiernych przywilejów emerytalnych i początek likwidacji KRUS-u.

17 raportflesz 17 czytaj dalej

18 kredyty flesz Kaloryczna branża Porównują oferty banków, żeby ułatwić klientom decyzję kredytową. Zestawiają, analizują, wyciągają obiektywne wnioski. Ale kontakt z nimi nie musi ograniczać się do formalnych relacji. O kim mowa? Cezary Sobański, doradca Domu Kredytowego NOTUS w rozmowie wz CASH-em opisuje własne środowisko zawodowe. 18

19 kredyty flesz CASH: Po co ludzie korzystają z usług doradców, skoro mogą sami porównać oferty kredytowe różnych banków i negocjować z nimi warunki kredytu? Cezary Sobański, doradca Domu Kredytowego NOTUS: Chodzi na pewno o oszczędność czasu, ponieważ klient zgłaszając się do doradcy w jednym miejscu może porównać oferty praktycznie wszystkich banków (jeżeli oczywiście dany doradca współpracuje ze wszystkimi bankami). Pomoc doradcy to poza tym obiektywna ocena i przedstawienie wszystkich zawiłości związanych z produktem poszczególnych kredytodawców. Trudno sobie wyobrazić, żeby pracownik jakiegoś banku powiedział potencjalnemu dłużnikowi: nasza oferta przedstawia się następująco, ale to, co proponuje konkurencyjna firma jest dużo bardziej korzystne. A doradca ma tę możliwość i dzięki temu zyskuje klientów. Cezary Sobański doradca finansowy Domu Kredytowego Notus S.A. Z firmą związany od 2005 roku, w której od początku doradza klientom w wyborze odpowiedniego finansowania nieruchomości oraz przeprowadza ich przez cały proces kredytowy. Prywatnie interesuje się ornitologią, a w wolnych chwilach biega. Istnieje czarno-biały podział na dobre i złe oferty? Ja nie twierdzę, że oferty kredytowe da się sklasyfikować jako dobre i złe. Zwykle jest coś za coś. Klient musi mieć świadomość swojego wyboru, odpowiedzialnie decydować, czy opowiada się za niższą ratą, ale wyższymi kosztami okołokredytowymi, czy odwrotnie - zgadza się, żeby na początku zapłacić trochę więcej, ale w pewnym horyzoncie czasowym niższa rata zrekompensuje mu wcześniej wniesione opłaty. Podział na dobre i złe oferty może podprogowo wypłynąć, o ile wszystkie propozycje banków zostaną obiektywnie przeanalizowane. Doradca nie powinien nigdy kierować się interesem żadnego z banków przy obsłudze klienta. Jego zadaniem jest precyzyjne określenie, co kryje się pod daną ofertą. Jest jeszcze coś obok małego rozeznania na rynku kredytowym i chęci oszczędzenia czasu, co skłania ludzi do korzystania z usług doradców? Może niewystarczająco silny charakter, brak pewności siebie? Naturalnie, to też może rzutować na decyzję o skorzystaniu z usług doradcy. Szczególnie że to na doradcę spada obowiązek walki z bankiem o kredyt jego Klienta. Ale równie ważne jest dla potencjalnych kredytobiorców to skumulowanie wszystkiego w jednym miejscu. Klient nie musi biegać od banku do banku, wypytywać, drążyć, weryfikować, tylko zgłasza się do doradcy kredytowego i zostaje mu przedstawiona obiektywna, sumienna, pełna analiza ofert. Kiedy doradca bardziej się sprawdza kiedy na rynku roi się od ofert i banki prześcigają się w promocjach, by zwabić klienta, czy raczej w czasie kryzysu, kiedy o kredyt trudno, a banki zaostrzają politykę wyliczania zdolności kredytowej? Nie chcę gloryfikować roli doradcy, ale w jednym i drugim przypadku jego obecność i pomoc powinny być przez klienta odpowiednio docenione. W momencie, kiedy klient zasypywany jest rozmaitymi ofertami banków, trudno mu się w tym swobodnie poruszać. Doradca działa w takim przypadku porządkują- 19 czytaj dalej

20 kredyty flesz 20 co. Jeśli chodzi o kryzys, to w odniesieniu do ostatnich zawirowań na rynkach finansowych doradcy zanotowali znaczny wzrost sprzedaży swoich usług. Co miało na to wpływ? Bo mogli szybko zareagować na problemy danego banku składając dokumenty do innego. Panuje zresztą umowna zasada, żeby polecać klientowi już na wstępie złożenie wniosku kredytowego do jeszcze innego banku poza tym, który sobie upatrzył. To ma działać na zasadzie zabezpieczenia się, po prostu. Klienci korzystający z usług doradców nie są narażeni na dodatkowe koszty kredytu? To nie jest w żaden sposób związane z tym, że dla klienta oferta doradcy wiąże się z dodatkowymi kosztami, a bezpośrednio w banku jest tańsza. Oczywiście, niektórzy klienci posiadający w danym banku jakiś wyjątkowo wysoki status VIP, prestiż, są w stanie czasami uzyskać bezpośrednio lepszą ofertę, ale to rzadko się zdarza. Bo taki klient obsługiwany przez doradcę posiada w tej relacji dokładnie taki sam status. Bankowi zależy przecież, żeby ważny klient zdecydował się właśnie na jego ofertę i kontynuował nawiązaną wcześniej współpracę, a nie uciekał z pomocą doradcy do konkurenta. Ale klienci mogą pomyśleć sobie, że doradca świadczy dodatkowe usługi w procesie kredytowym, a dodatkowe usługi to dodatkowe koszty. Wśród klientów pokutuje taka opinia, że jeżeli mamy do czynienia z kolejnym pośrednikiem, to zapłacimy więcej. Ale banki podchodzą do tego w sposób prosty swoim pracownikom płacą za wykonywanie konkretnych zadań, a kiedy otrzymują gotowego klienta od doradcy, to płacą za to właśnie jemu. Klient nic na tym nie traci. Tym bardziej, że doradcy uświadamiają potencjalnych kredytobiorców, że ich pomoc nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi kosztami. Zostawiają też klientom pewną niezależność polecają porównać przedstawioną ofertę we własnym zakresie, ale sugerują, że jeśli w tej prywatnej analizie klient znajdzie inną, tańszą ofertę, to niech wróci do doradcy, który wytłumaczymy mu, na czym ta taniość polega. Trzeba pamiętać, że doradcy również mają możliwość obniżenia klientowi marży, dołączając do ofer-

21 kredyty flesz A mówiąc całkiem poważnie, doradcy żyją tak naprawdę z rekomendacji. Jeden dobrze obsłużony, zadowolony klient, przysyła swoich znajomych potencjalnych klientów, i koło się nakręca. Dlatego doradcom bardzo zależy na nawiązaniu partnerskich relacji z klientami. ty kredytu hipotecznego pewne dodatkowe produkty danego banku. Ostatnie 2-3 lata to prawdziwy boom na rynku doradztwa kredytowego. Czym to jest spowodowane? Wpłynął na to niewątpliwie kryzys ekonomiczny z 2009 roku. Doradztwo kredytowe to jest branża dosyć kaloryczna i łatwo pobudzająca popyt na własne usługi. Zasada jest prosta jesteś skuteczny w pracy, generujesz kolejnych klientów. Dlatego powstają coraz to nowe firmy zajmujące się doradztwem kredytowym, bo widzą, że to dobry interes. Pokutuje pogląd, że duża część obecnych doradców kredytowych to byli albo obecni agenci ubezpieczeniowi. A ci są chyba bardziej sprzedawcami niż doradcami, co może skutkować tym, że bardziej od kompleksowej obsługi klienta i jego zadowolenia cenią sobie prowizję od sprzedanego kredytu? To może być mylny pogląd, bo w doradztwie kredytowym nie kładzie się nacisku na zatrudnianie osób z ubezpieczeniową przeszłością. Najważniejsza jest tak naprawdę wiedza o produkcie i łatwość nawiązywania relacji z klientem, bo w końcowym efekcie doradca musi przekonać go do siebie, pokazać, że jego oferta jest najkorzystniejsza. I dodatkowo dać wyraz, że nie jest spaczony interesem żadnego z banków. Sytuacja musi być jasna klient wybiera, doradca przedstawia rozmaite warianty w możliwie najbardziej obiektywny sposób. Unijne dyrektywy o rynku instrumentów finansowych zmieniają coś w szeregach doradców? Sprawiają, że na rynku zostają tylko najlepsi? Te dyrektywy dotyczą różnych kwestii. Do tej pory doradca tak naprawdę nie ponosił odpowiedzialności za negatywnie zakończony proces kredytowy swojego klienta, co może przecież deprymować z racji wnoszonych opłat w umowach przedwstępnych (np. zadatek). Nowe przepisy mogą odsiać z rynku osoby, które do swojej pracy podchodzą bez żadnej odpowiedzialności. Chociaż selekcja w dobie Internetu, w dobie tych nośników informacji jest skuteczna jeśli ktoś nie nadaje się do tej branży, to dla klienta nie jest wielkim problemem, żeby zniszczyć jego dalszą karierę zawodową (śmiech). A mówiąc całkiem poważnie, doradcy żyją tak naprawdę z rekomendacji. Jeden dobrze obsłużony, zadowolony klient, przysyła swoich znajomych potencjalnych klientów, i koło się nakręca. Dlatego doradcom bardzo zależy na nawiązaniu partnerskich relacji z klientami. Klient raz oszukany przez doradcę, czy niewłaściwie obsłużony, nigdy więcej do niego nie wróci, a wprost przeciwnie będzie unikał jakichkolwiek doradców. Fama się rozniesie. A klient dobrze obsłużony i zadowolony jest szansa na kontynuowanie znajomości z nim na gruncie prywatnym? Bardzo często te relacje są w jakiś sposób kontynuowane. Ja się czasami śmieję, że mam dożywocie z niektórymi klientami, bo nasza praca zwykle nie polega tylko na udzieleniu kredytu hipotecznego i koniec. Następuje po pewnym czasie kontynuacja tej obsługi. To są wieloletnie kredyty i klient na przełomie okresu spłaty ma przeróżne pytania, pojawiają się problemy z kredytodawcami. Do doradców wpływają w tym czasie nowe, ciekawe oferty, które mogą proponować swoim dawnym klientom, pokazywać im nowe możliwości uatrakcyjniania kredytów w danej chwili już mało atrakcyjnych. Zdarza się nawet, że doradcy są zapraszani na parapetówki do kupionych z kredytów mieszkań, że poznają całe rodziny swoich klientów. Nie da się ukryć, że regularny kontakt tworzy relacje. 21

22 kredyty flesz Bliski koniec antybelek 22

23 kredyty flesz Klamka zapadła koniec bardzo popularnych i najlepiej oprocentowanych depozytów w naszym kraju jest bliski. Rząd, szukając dodatkowych źródeł wsparcia finansów publicznych, zatwierdził ustawę okołobudżetową. Jednym z jej elementów są zmiany zapisów w ordynacji podatkowej, które pozbawią sensu oferowanych przez banki lokat antybelkowych. Nowe prawo może zacząć obowiązywać już w pierwszym kwartale przyszłego roku. Według obecnych zasad ordynacji podatkowej do podstaw opodatkowania oraz kwot należnego podatku stosuje się zasady zaokrąglania do pełnego złotego. Tym samym jednorazowa (a z racji efektywności najczęściej jednodniowa) wypłata odsetek klientowi w maksymalnej kwocie 2,49 zł, nie rodzi obowiązku pomniejszenia jego zysku o zryczałtowany podatek dochodowy (19%), potocznie nazywany podatkiem Belki. Podstawa opodatkowania z kwoty 2,49 zł daje bowiem po zaokrągleniu do pełnej sumy kwotę 2 zł, a wyliczony z niej i również zaokrąglony 19-preocentowy podatek, jest po prostu równy zeru. Zgodnie z nowymi przepisami zaokrąglać będzie się już nie do pełnych złotówek, ale do pełnych groszy. Tym samym bank potrąci klientowi z 2,49 zł odsetek podatek w wysokości 48 groszy. To stan naszych finansów publicznych zmotywował rząd do podjęcia zmian w ordynacji podatkowej. Resort finansów szacuje, że dzięki nowym przepisom dochody państwa będą wyższe o około 380 milionów złotych rocznie. Ale nie tylko sytuacja finansowa kraju popchnęła władze do takiego działania. Ministerstwo nigdy nie ukrywało, że niektóre instytucje zwyczajnie nadużywają obecnej konstrukcji ustalania podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego, określonych w ordynacji podatkowej. Poza tym resort wyr a ź n i e podkreśla, że j e g o i n t e n - Istotny jest fakt, że zmiany podatkowe obejmują nie tylko nowe umowy na lokaty krótkoterminowe, ale i te zawarte wcześniej. cją jest pełna realizacja zasady równości podatników wobec przychodów z odsetek. Istotny jest fakt, że zmiany podatkowe obejmują nie tylko nowe umowy na lokaty krótkoterminowe, ale i te zawarte wcześniej. Warto o tym pamiętać, jeśli posiada się już podobne depozyty, albo dopiero rozpatruje się inwestowanie pieniędzy w tego typu lokaty na okres przekraczający termin wejścia w życie nowych przepisów. Według szacunków Komisji Nadzoru Finansowego łączna wartość zgromadzonych przez banki lokat antypodatkowych przekroczyła w Polsce poziom 70 miliardów złotych. Pod koniec sierpnia depozyty pozwalające ominąć podatek stanowiły ok. 20% wszystkich inwestycji klientów. Mając na uwadze zbliżające się zmiany w ordynacji podatkowej KNF pod koniec listopada oficjalnie zwróciła prezesom banków uwagę na wynikające z tego zagrożenia oraz na zidentyfikowane nieprawidłowości występujące w zarządzaniu ryzykiem braku zgodności w bankach. Marek Nienałtowski Główny Ekonomista Dom Kredytowy Notus masz pytanie? kliknij i napisz do autora marek.nienaltowski@dknotus.pl 23