studio Vita Academica Nowe telewizyjne Wokół myśli Michała Hellera 25 lat chóru Psalmodia

Transkrypt

1 Vita Academica nr 1 (76) 2014 styczeń luty Biuletyn informacyjny Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie ISSN Nowe studio telewizyjne Wokół myśli Michała Hellera 25 lat chóru Psalmodia

2 Ks. prof. Michał Heller laureatem nagrody w konkursie Popularyzator Nauki Z radością informujemy, że nasz pracownik ks. prof. dr hab. Michał Heller w dniu 29 stycznia 2014 roku został laureatem nagrody specjalnej za całokształt działalności w IX edycji konkursu Popularyzator Nauki. Konkurs organizowany jest przez serwis Nauka w Polsce Polskiej Agencji Prasowej oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. W tym roku oprócz ks. prof. Michał Hellera wyróżnieni zostali prof. dr hab. inż. Ryszard Tadeusiewicz, Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego oraz Polska Akademia Dzieci. Serdecznie gratulujemy! W numerze z życia uczelni Wydarzyło się Spotkanie partnerów projektu Sonetor w Patrasie... 4 Nowe studio telewizyjne Kolęda na Bernardyńskiej... 5 Promocje akademickie... 6 Podpisanie umowy z Grenadą... 7 konferencje The Bounds of Ethics in a Globalized World Filozofia kosmologii... 8 Indywidualizacja procesu nauczania języków obcych Dziedzictwo Jana Pawła II w bibliotekach i archiwach nie tylko nauka XVII Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce Spotkanie ekumeniczne wokół Boskiej Liturgii św. Jana Chryzostoma Wielogłos o miłosierdziu Rozstrzygnięcie konkursu Fundacji Srebrne gody Psalmodii Děťátko se narodilo, czyli kolędowanie z Psalmodią Plan obchodów kanonizacyjnych w Bibliotece UPJPII Konkurs plastyczny Kącik dla dzieci w Bibliotece Nowe bazy w Bibliotece Nowy kierunek studiów turystyka religijna Rzeczpospolita samorządna. Spotkanie z Maciejem Twarogiem Projekty Fundacji Rzecz o niezwykłości człowieka wiatr Komunikaty Senatu Sakra biskupia bp. prof. Romana Pindla Spotkanie opłatkowe studenci Rzymskie wakacje Wyjazd integracyjny Warsztaty dla samorządów studenckich Nowa ustawa nowe wyzwania recenzje Vita Academica Biuletyn Informacyjny Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie Redakcja Kraków, ul. Kanonicza 9 tel./faks rzecznik@upjp2.edu.pl Redaktor naczelna Monika Wiertek Opracowanie graficzne Marta Jaszczuk Zdjęcia na okładce Justyna Kastelik, Marek Pawełek, Adam Walanus Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych oraz zastrzega sobie prawo do skrótów i redakcyjnego opracowania tekstów przyjętych do druku. Numer zamknięto 24 stycznia 2014 roku. Nakład 1500 egz. Wydawca Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie Wydawnictwo Naukowe

3 WYDARZYŁO SIĘ 16 listopada 2013 roku ks. prof. dr hab. Roman Pindel kierownik Katedry Hermeneutyki Biblijnej i Judaistyki został nominowany nowym biskupem diecezji bielsko-żywieckiej. 18 listopada 2013 roku odbyła się konferencja Mamy moc pomagania rola pracy socjalnej we wsparciu osób chorujących psychicznie zorganizowana przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie we współpracy z Instytutem Pracy Socjalnej. 19 listopada 2013 roku odbyła się konferencja Miłosierdzie Boże miłosierdzie ludzkie zorganizowana przez Instytut Teologii Fundamentalnej, Ekumenii i Dialogu Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II i Krakowski Oddział Polskiej Rady Ekumenicznej. 6 7 grudnia 2013 roku Katedra Historii Europy Środkowo- -Wschodniej XIX i XX wieku oraz Fundacja Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich zorganizowały konferencję Arcybiskup Józef Teofil Teodorowicz ( ). Pasterz Kościoła ormiańskiego w Polsce, mąż stanu, kaznodzieja, pisarz. 19 grudnia 2013 roku miało miejsce spotkanie opłatkowe wspólnoty akademickiej naszej uczelni grudnia 2013 roku odbyła się konferencja Mistrzowie podejrzeń negacja, afirmacja czy przezwyciężenie? zorganizowana przez Katedrę Filozofii Boga i Katedrę Filozofii Religii we współpracy z Wydziałem Humanistycznym AGH. 21 listopada 2013 roku ks. dr hab. Krzysztof Gryz prodziekan Wydziału Teologicznego został nowym rektorem Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Krakowskiej listopada 2013 roku Międzyzakonny Wyższy Instytut Katechetyczny w Krakowie zorganizował warsztat Słuchanie i dialog w życiu człowieka. 20 grudnia 2013 roku Instytut Nauk Biblijnych we współpracy z Sekcją Biblijną Polskiego Towarzystwa Teologicznego zorganizowały sympozjum Wiara i jej przekaz w Piśmie Świętym. 23 grudnia 2013 roku Międzywydziałowe Studium Języków Obcych oraz Katedra Historii Starożytnej WHiDK zorganizowali konferencję Źródła pisane z punktu widzenia filologa, historyka i archeologa grudnia 2013 roku odbyło się II Międzynarodowe Sympozjum Religioznawcze, współorganizowane przez UPJPII i UJ. 5 grudnia 2013 roku Instytut Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej zorganizował konferencję 50 lat dekretu Soboru Watykańskiego II Inter mirifica : dziedzictwo i perspektywy. 11 stycznia 2014 roku odbyły się tradycyjne promocje akademickie na Wawelu. 16 stycznia 2014 roku odbyły się krakowskie obchody XVII Dnia Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce współorganizowanego przez Instytut Teologii Fundamentalnej, Ekumenii i Dialogu. 16 stycznia 2014 roku Duszpasterstwo Akademickie Patmos zorganizowało debatę Co jest nam potrzebne w życiu zawodowym? 19 stycznia 2014 roku w kościele oo. Jezuitów w Krakowie odbył się koncert kolęd Psalmodii, otwierający jubileusz 25-lecia istnienia tego chóru. 6 7 grudnia 2013 roku odbyła się VI konferencja z cyklu Wokół myśli Michała Hellera: Filozofia kosmologii zorganizowana przez Wydział Filozoficzny oraz Koło Naukowe Studentów Filozofii stycznia 2014 roku trwał Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan współorganizowany przez Instytut Teologii Fundamentalnej, Ekumenii i Dialogu. 20 stycznia 2014 roku odbyło się spotkanie wokół książki ks. prof. dr. hab. Stefana Koperka CR Rekolekcje ze św. Janem Chryzostomem. Rozważania na kanwie Boskiej Liturgii zorganizowane przez Instytut Liturgiczny i parafię św. Mikołaja. 3

4 z życia uczelni 22 stycznia 2014 roku odbyło się seminarium wydziałowe z cyklu Wokół statusu człowieka w okresie prenatalnym. W jego ramach wykład Początek duchowego życia człowieka i jego konsekwencja wygłosił prof. dr hab. n. med. Rudolf Klimek (UJ). 22 stycznia 2014 roku kard. Stanisław Dziwisz poświęcił nowe studio telewizyjne przy ul. Franciszkańskiej 1. Następnie odbyła się kolęda w budynku przy ul. Bernardyńskiej stycznia 2014 roku Instytut Historii zorganizował konferencję doktorancką Talent czy przebiegłość? Różne sposoby na zrobienie kariery w średniowiecznej i nowożytnej Europie. Pragnę złożyć podziękowania władzom Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, zwłaszcza prorektorowi ks. prof. dr. hab. Wojciechowi Misztalowi, dziekanowi Wydziału Historii i Dziedzictwa Kulturowego ks. prof. dr. hab. Janowi Szczepaniakowi, kanclerzowi ks. Andrzejowi Lichosytowi oraz duszpasterzowi akademickiemu ks. dr. Lucjanowi Bielasowi, wykładowcom i pracownikom UPJPII, a także studentom i przyjaciołom. Dziękuję za wspieranie mnie i mojej rodziny słowami otuchy, serdeczną myślą i pomocą materialną oraz za uczestnictwo w mszy świętej i ceremonii pogrzebowej mojej najukochańszej mamy Katarzyny Siaty. Grzegorz Siata W dniach 6 9 stycznia br. rektor ks. prof. dr hab. Władysław Zuziak wziął udział w konferencji The Bounds of Ethics in a Globalized World, która odbyła się w Bangalore (Indie). W konferencji wzięli udział przedstawiciele instytucji naukowych z wielu krajów, w tym Jego Świątobliwość Dalajlama oraz Jego Eminencja Baselios Cleemis Thottunkal, zatem była ona doskonałą okazją do konfrontacji wschodniego i zachodniego podejścia do kwestii etycznych. Ks. prof. Władysław Zuziak wygłosił referat Ecological Challenges for Ethics. Spotkanie partnerów projektu Sonetor w Patrasie tekst i zdjęcie: Jakub Stoszek 4 dr Krzysztof Gurba W ramach międzynarodowego projektu Sonetor delegaci Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie: Krzysztof Gurba, Bernadetta Cich, Agnieszka Kusiak i Jakub Stoszek odwiedzili trzecie co do wielkości miasto w Grecji Patras. Na miejsce dotarli 7 stycznia br. i przez kolejne trzy dni brali udział w konferencjach i prelekcjach dotyczących głównie platformy szkoleniowej. W dyskusjach uczestniczyli m.in. przedstawiciele Irlandii, Austrii, Hiszpanii, Grecji i Polski.

5 Nowe studio telewizyjne tekst: Monika Wiertek zdjęcia: Justyna Kastelik, Andrzej Płachetko z życia uczelni 22 stycznia br. miało miejsce poświęcenie nowego studia telewizyjnego w budynku dydaktycznym UPJPII przy ul. Franciszkańskiej 1. Aktu poświęcenia dokonał kard. Stanisław Dziwisz Wielki Kanclerz naszej uczelni. Studio telewizyjne powstało z inicjatywy naszego Instytutu Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej, która narodziła się około trzech lat temu. Udało się ją zrealizować dzięki zaangażowaniu wielu osób oraz dofinansowaniu otrzymanemu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego (projekt Modernizacja, z uwzględnieniem potrzeb studentów z niepełnosprawnością, budynku Franciszkańska 1 ). Kwota dofinansowania otrzymana od Marszałka Województwa Małopolskiego wynosi ,64 zł. Projekt był realizowany od 29 listopada 2012 do 31 października 2013 roku. Jego realizacja była dość kosztowna ze względu na fakt, że budynek przy ul. Franciszkańskiej 1, gdzie mieści się studio, znajduje się pod nadzorem konserwatora zabytków. W ramach tego samego projektu powstało laboratorium językowe, laboratorium e-learningu oraz została doposażona biblioteka. Dzięki tym wszystkim modernizacjom wzrośnie jakość pracy dydak- tycznej i studiowania na Uniwersytecie Papieskim, który stanie się jeszcze przyjaźniejszy dla naszych studentów i słuchaczy, zwłaszcza dla osób niepełnosprawnych. Dzięki własnym oraz otrzymanym środkom finansowym mogliśmy dostosować wyżej wymienione pomieszczenia do potrzeb osób niepełnosprawnych oraz zakupić sprzęt oraz oprogramowanie ułatwiające im naukę (np. specjalistyczne komputery oraz pętlę wzmacniającą dźwięk w laboratorium językowym). Studio telewizyjne składa się z następujących pomieszczeń: studia telewizyjnego z reżyserką i wyposażeniem (greenbox), pokoju montażu i nagrań reporterskich, pokoju redakcyjnego z garderobą oraz przestrzeni do archiwizowania dokumentów. Służyć będzie naszym studentom dziennikarstwa i komunikacji społecznej do przeprowadzania warsztatów telewizyjnych w ramach zajęć na specjalnościach: dziennikarstwo specjalistyczne oraz produkcja radiowo-telewizyjna. Dzięki odbywaniu zajęć w profesjonalnym studiu studenci zdobędą praktyczne umiejętności przygotowania materiałów telewizyjnych oraz logistyki pracy dziennikarza. Zajęcia rozpoczną się w nim od drugiego semestru bieżącego roku akademickiego. Pragniemy wyrazić serdeczne podziękowania Marszałkowi Województwa Małopolskiego za życzliwość i duże wsparcie finansowe oraz wszystkim zaangażowanym w prace nad stworzeniem tego studia, zwłaszcza władzom Instytutu Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej i osobom koordynującym realizację projektu. Kolęda na Bernardyńskiej tekst: Monika Wiertek zdjęcie: Krzysztof Mleczko Po poświęceniu nowego studia telewizyjnego kard. Stanisław Dziwisz odwiedził także nowo wynajęty przez nas budynek przy ul. Bernardyńskiej 3 i spotkał się ze wspólnotą akademicką naszej uczelni podczas tradycyjnej kolędy. Wizytę zaczął od poświęcenia budynku i odwiedzenia kaplicy, sekretariatów oraz sal dydaktycznych. Włączył się także w odbywające się w tym czasie seminarium Wydziału Filozoficznego z cyklu Wokół statusu człowieka w okresie prenatalnym. Kolędy w pięknym wykonaniu zapewnił niezawodny chór Psalmodia, któremu wtórowali nawet mniej uzdolnieni wokalnie uczestnicy spotkania. Spotkanie noworoczne było doskonałą okazją do złożenia sobie życzeń i powiedzenia kilku ciepłych słów. 5

6 Promocje akademickie W sobotę 11 stycznia 2014 roku w Królewskiej Katedrze na Wawelu odbyły się tradycyjne promocje akademickie. Uroczystość zaczęła się o 9.30 Eucharystią, które przewodniczył kard. Stanisław Dziwisz Wielki Kanclerz naszej uczelni. Homilię wygłosił ks. dr hab. Ireneusz Stolarczyk, prof. UPJPII dziekan Wydziału Teologicznego Sekcja w Tarnowie. Po mszy świętej nastąpiło wręczenie dyplomów doktora, doktora habilitowanego i profesora. Dyplomy doktorskie Wydział Teologiczny ks. dr Stanisław Cucharec Temat: Odrodzenie życia religijnego i społecznego Kościoła katolickiego w Mołdawii. Promotor: ks. prof. dr hab. Andrzej Zwoliński. dr Ewa Janus Temat: Grzechy ludzi Kościołów Apokalipsy i Jezusowe sposoby ich przezwyciężania. Promotor: ks. dr hab. Bogdan Zbroja. o. dr Andrzej Kamiński OP Temat: Pojęcie i natura kierownictwa duchowego w listach starca Makarego Optyńskiego na tle epoki. Promotor: ks. dr hab. Jan Machniak, prof. UPJPII. dr Hanna Krupińska Temat: Wiarygodność Ewangelii dla dorosłych dzieci alkoholików. Promotor: ks. prof. dr hab. Łukasz Kamykowski. ks. dr Michał Lipiński CM Temat: Mistagogiczna duchowość św. Wincentego à Paulo. Promotor: o. prof. dr hab. Wiesław Gogola OCD. ks. dr Józef Łucyszyn CM Temat: Polska tradycja tolerancji w kontekście kształtowania się nowego społeczeństwa. Od Pawła Włodkowica do Jana Pawła II recepcja polskiej myśli teologicznej i politycznej. Promotor: ks. prof. dr hab. Andrzej Zwoliński. dr Anetta Ocytko Temat: Katechizacja w archidiecezji krakowskiej w latach Studium katechetyczne na podstawie przeprowadzonych badań. Promotor: ks. prof. dr hab. Tadeusz Panuś. ks. dr Damian Stachowiak CR Temat: Dialog w formacji kapłańskiej jako odpowiedź na wyzwania współczesnej cywilizacji. Studium pedagogiczno-pastoralne. Promotor: ks. prof. dr hab. Janusz Mastalski. ks. dr Piotr Starmach CR Temat: Kościół pontyfikatu Jana Pawła II wobec zjawiska sekt i nowych ruchów religijnych jako problemu duszpasterskiego. Promotor: ks. prof. dr hab. Andrzej Zwoliński. Wydział Historii i Dziedzictwa Kulturowego dr Szymon Sułecki Temat: Krakowskie księgozbiory Karmelitów (dawnej obserwy). Promotor: ks. prof. dr hab. Józef Marecki. Wydział Teologiczny Sekcja w Tarnowie ks. dr Jan Bartoszek Temat: Soborowa idea związku natury i misji prezbiteratu w świetle polskiej myśli teologicznej. Promotor: ks. dr hab. Henryk Szmulewicz, prof. UPJPII. ks. dr Zenon Krzysztof Tomasiak Temat: Etos polskich taterników jaskiniowych i funkcjonowanie grup taterniczych w świetle katolickiej nauki społecznej. Promotor: ks. dr hab. Ireneusz Stolarczyk, prof. UPJPII. Dyplomy doktora habilitowanego Wydział Teologiczny ks. dr hab. Marcin Godawa dr hab. Marek Kita ks. dr hab. Józef Pochwat MS ks. dr hab. Jacek Siewiora ks. dr hab. Antoni Świerczek Wydział Filozoficzny dr hab. Joanna Mysona Byrska Dyplomy profesorskie ks. prof. dr hab. Władysław Zuziak tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych, ks. prof. dr hab. Wojciech Zyzak tytuł naukowy profesora nauk teologicznych, prof. dr hab. Juliusz Chrościcki stanowisko profesora zwyczajnego UPJPII, ks. prof. dr hab. Tomasz Rozkrut stanowisko profesora zwyczajnego UPJPII. 6 s. dr Jolanta Olczyk Temat: Relacyjny wymiar miłości w nauczaniu bł. Franciszki Siedliskiej. Promotor: o. prof. dr hab. Wiesław Gogola OCD. dr Kinga Pawlus Temat: Katechetyczne wymiary tańca. Studium w świetle dokumentów wiary. Promotor: ks. prof. dr hab. Tadeusz Panuś.

7 Podziękowanie wygłoszone przez ks. prof. dr. hab. Wojciecha Zyzaka dziekana Wydziału Teologicznego Czcigodny Księże Kardynale! Przypadł mi w udziale zaszczyt podziękowania w imieniu wszystkich promowanych za tę dzisiejszą uroczystość, która stanowi zwieńczenie wielu lat pracy naukowej. Średniowieczny teolog św. Bernard z Clairvaux napisał kiedyś: Jedni się uczą dla wiedzy, dla samej wiedzy, żeby wiedzieć to jest ciekawość. Inni się uczą po to, żeby byli znani, i to jest pycha. Inni się uczą po to, żeby na tej wiedzy, którą uzyskali, zarabiać, i to jest niegodne. Są tacy, którzy się uczą po to, żeby się wewnętrznie zbudować, i to jest mądrość. Ale są tacy, którzy się uczą po to, żeby zbudować innych, i to jest miłość. Myślę, że nikt nie będzie miał za złe, że większość z promowanych dzięki wiedzy zdobytej na naszej uczelni będzie się mogła utrzymać. Ufam też, że niektórzy staną się znani, a przez to rozsławią naszą uczelnię i że nie będzie to wyrazem pychy. Przypuszczam również, że wszyscy zdobywali wiedzę, kierując się zdrową ludzką ciekawością. Jednak w tym szczególnym dniu pragnę obiecać, że również w przyszłości dołożymy starań, by zdobywać mądrość, ubogacając się wewnętrznie, a nade wszystko, że będziemy ubogacać innych, realizując przykazanie miłości. z życia uczelni Podpisanie umowy z Grenadą tekst: Monika Wiertek zdjęcie: Andrzej Płachetko 15 stycznia br. o w Pałacu Arcybiskupów Krakowskich przy ul. Franciszkańskiej 3 odbyło się uroczyste podpisanie umowy o współpracy pomiędzy Uniwersytetem Papieskim Jana Pawła II w Krakowie a El Instituto de Filosofia Edith Stein (Instytutem Filozofii im. Edyty Stein) z siedzibą w Grenadzie. Zgodę na podpisanie tej umowy wyraził Senat uczelni uchwałą z dnia 17 czerwca 2013 roku. Od tej pory po skończeniu studiów studenci Instytutu będą otrzymywali dyplom ukończenia Wydziału Filozoficznego UPJPII. Do Grenady będą także jeździć z wykładami nasi pracownicy naukowi. Ze strony naszej uczelni za koordynowanie tej umowy odpowiada ks. dr Wojciech Grygiel. Na podpisanie umowy do Krakowa przyjechali: abp Javier Martinez metropolita Grenady, prof. Marcelo Lopez dyrektor Instytutu Filozofii im. Edyty Stein oraz prof. Artur Mrówczyński Van Allen pracownik Instytutu oraz współpracownik abp. Martineza. Abp Martinez w dniu podpisania umowy powiedział: Świat potrzebuje większej miłości mądrości, czyli filozofii. Jesteśmy dwoma narodami katolickimi i choć jesteśmy położeni w różnych częściach Europy jesteśmy jedną rodziną. 7

8 konferencje FILOZOFIA KOSMOLOGII tekst: Dorota Bentke, Zofia Sajdek zdjęcia: Adam Walanus 8 W dniach 6 7 grudnia 2013 roku odbyła się VI edycja konferencji z cyklu Wokół myśli Michała Hellera (WMMH) pod tytułem Filozofia kosmologii. Bezpośrednią inspiracją do pochylenia się nad tym zagadnieniem była książka ks. prof. dr. hab. Michała Hellera pod tym samym tytułem, wydana przez Copernicus Center Press. Dzięki współpracy z Komisją Filozofii Nauk Polskiej Akademii Umiejętności konferencja miała miejsce w budynku przy ul. Sławkowskiej 17. Organizatorami wydarzenia byli Koło Naukowe Studentów Filozofii UPJPII oraz Wydział Filozoficzny UPJPII. dr hab. Piotr Flin, prof. UJK Niezwykle interesująca tematyka konferencji, choć trudna i dla niektórych zupełnie nieznana, przyciągnęła bardzo różnorodne grono słuchaczy. Wśród nich można było zauważyć zarówno studentów, jak i profesorów, humanistów i przedstawicieli nauk ścisłych, naukowców oraz osoby zainteresowane osiągnięciami nauki. Interdyscyplinarny charakter konferencji z cyklu WMMH oraz wykłady otwarte dla wszystkich chętnych jak co roku sprawiły, że zainteresowanie wykładami było bardzo duże. Nie sposób jednak pominąć faktu, iż atrakcyjność tegorocznej konferencji w dużej mierze zawdzięczamy znakomitym gościom, wygłaszającym ciekawe i pouczające wykłady. Wśród nich znaleźli się: prof. dr hab. Marek Biesiada, prof. dr hab. Marek Demiański, dr hab. Piotr Flin, prof. UJK, prof. dr hab. Jerzy Kowalski-Glikman, dr hab. Dariusz Łukasiewicz, prof. UKW, dr hab. Krzysztof Maślanka, prof. PAN, ks. dr hab. Janusz Mączka, prof. UPJPII, dr hab. Ryszard Mordarski, prof. UKW czy prof. dr hab. Wojciech Sady. Oczywiście najważniejszym gościem, któremu poświęcony jest cykl, był ks. prof. dr hab. Michał Heller. Na szczególne wyróżnienie zasługuje wyjątkowy gość, który miał być obecny podczas konferencji: ks. prof. dr hab. Konrad M. Paweł Rudnicki C.Mv. Miał on wygłosić ciekawie zapowiadający się referat Istota kosmologii w zaskakującym ujęciu książki Michała Hellera Filozofia kosmologii. Niestety, 12 listopada ksiądz profesor zmarł. Pierwszego dnia konferencji miało miejsce przypomnienie wybitnego kosmologa, które zaprezentował prof. Piotr Flin. Swoimi wspomnieniami podzielił się także ks. prof. Michał Heller. Każdy z dwóch dni konferencji rozpoczynały referaty studenckie. Pierwszy blok tematyczny oscylował wokół ontologicznych interpretacji Kosmosu. Pomimo wczesnych godzin porannych referaty wzbudziły dużo emocji, powodując burzliwą dyskusję. Kolejny blok dotyczący zagadnień metodologicznych zaowocował ciekawymi uwagami oraz wymianą cennych doświadczeń w procesie pracy badawczej. Po sesji studenckiej nastąpił blok profesorski. Sesję rozpoczął dr hab. Dariusz Łukasiewicz, prof. UKW, wygłaszając referat Metafizyka czasu a kosmologia i Boże działanie we Wszechświecie. O początek Wszechświata pytał dr hab. Ryszard Mordarski, szukając odpowiedzi zarówno w filozofii, jak i w fizyce. Prof. dr hab. Marek Demiański porwał słuchaczy referatem o enigmatycznym tytule Empiryczny Wszechświat. Prof. dr hab. Marek Biesiada zastanawiał się nad granicami poznania Wszechświata, natomiast prof. dr hab. Jerzy Kowalski-Glikman pytał o kres fizyki. Pierwszy dzień zakończył referatem dotyczącym kwantowej teorii grawitacji ks. dr Wojciech Grygiel. Kolejny dzień przyciągnął jeszcze więcej słuchaczy. Warto zwrócić uwagę na blok poświęcony tematyce science fiction w kontekście zagadnień kosmologicznych. Najbardziej kontrowersyjny okazał się referat dr. Jakuba Gomułki i Grzegorza Gaszczyka Science fiction double feature, czyli o kosmologii w popkulturze. Po przerwie nastąpiła część referatów profesorskich, którą rozpoczął dr hab. Piotr Flin, prof. UJK. Aby zacząć od podstaw, wygłosił referat zatytułowany Szukanie arché. Następnie prof. dr hab. Wojciech Sady zadał pytanie Z czego zbudowany jest świat? Razem z innymi uczestnikami konferencji poszukiwali odpowiedzi na te fundamentalne zagadnienia również podczas dyskusji. Dr hab. Krzysztof Maślanka, prof. PAN zastanawiał się nad metodami badań naukowych, szczególnie z perspektywy teoretycznej, pytając Czy komputer może być przydatny dla matematyka? Dziekan Wydziału Filozoficznego ks. dr hab. Janusz Mączka, prof. UPJPII pochylił się nad filozoficznymi uwarunkowaniami związanymi ze strukturą materii. Był to ostatni referat przed głównym wydarzeniem konferencji, czyli wystąpieniem ks. prof. dr. hab. Michała Hellera. z prawej: prof. dr hab. Marek Demiański Ks. prof. Heller przed ponadstuosobową publicznością wygłosił niezwykle interesujący referat pt. (Niektóre) fundamentalne problemy kosmologii kwantowej. Podczas wystąpienia nie zabrakło błyskotliwych żartów i cennych myśli, a także inspiracji dla młodego pokolenia naukowców. Po wystąpieniu padło wiele pytań od słuchaczy, które złożyły się na dyskusję, ciekawie zamykającą konferencję. Nie obyło się też bez atrakcji dla audytorium: organizatorki ogłosiły konkurs na najciekawsze pytanie, w którym nagrodą była książka ks. prof. Michała Hellera. Ciesząc się z kolejnego sukcesu, mamy nadzieję, że następna konferencja z cyklu Wokół myśli Michała Hellera okaże się równie ciekawa i pouczająca. Zachęcamy do odwiedzenia naszej strony internetowej gdzie już wkrótce pojawiają się informacje dotyczące kolejnej edycji.

9 Indywidualizacja procesu nauczania języków obcych badania naukowe i praktyka tekst i zdjęcie: Bożena Tuszewska konferencje Verba volant, scripta manent (słowa ulatują, pisma zostają). Utwierdzeni w tej prawdzie 23 listopada 2013 roku wzięliśmy udział w konferencji zorganizowanej przez Międzywydziałowe Studium Języków Obcych UPJPII Źródła pisane z punktu widzenia filologa, historyka i archeologa. Uczestników konferencji przywitała kierownik MSJO mgr Maria Banach. Przypomniała ona w swoim wystąpieniu, iż jest to druga konferencja organizowana na naszej uczelni przez MSJO. Poprzednia dotyczyła tematyki ściśle związanej z nauczaniem języków i nosiła tytuł Indywidualizacja procesu nauczania języków obcych badania naukowe i praktyka. Listopadowe sympozjum składało się z dwóch części: naukowo-badawczej i warsztatowo-metodologicznej. Część wykładową rozpoczął dr hab. Marek Herman z Jagiellońskiego Centrum Językowego, który w referacie Łacina matką języków europejskich średniowieczne źródła pisane jako świadectwo ewolucji języka łacińskiego przedstawił nam analizę dotyczącą fundamentu łacińskiego znajdującego się w trzech językach: włoskim, francuskim i hiszpańskim. Wykład odnoszący się do gramatyki historycznej wywołał duże zainteresowanie zgromadzonych, a przede wszystkim filologów nie tylko klasycznych, ale również języków nowożytnych. Kolejny prelegent dr hab. Sławomir Sprawski z Instytutu Historii UJ w wystąpieniu Phokike Aponoia, czyli jak Plutarch czytał Herodota, porównując źródła historyczne mówiące o niechęci Tesalów do Fokijczyków, zwrócił naszą uwagę na kwestie rzetelności i bezstronności historyków. Podobny problem stanowił bazę wystąpienia dr. hab. Stanisława Turleja z Instytutu Historii UJ (Analiza historyczna IV księgi De aedificiis Prokopiusza z Cezarei), którego nurtowała kwestia traktowania dzieła Prokopiusza jako panegiryku na cześć cesarza Justyniana, a samego autora jako niekompetentnego historyka. Bardzo szczegółowo analizując utwór, prelegent starał się nam pokazać, ze samo dzieło broni się przed przypisanymi mu zarzutami. Konkluzję wykładu stanowiła uwaga, iż konieczna jest całościowa interpretacja tła historycznego, aby ocenić zamiary autora. Jeśli zatem trudno nam poznać prawdę historyczną, bazując na tekstach literackich, to może warto zaufaniem obdarzyć inskrypcje. Dr Joanna Małocha z MSJO UPJPII w referacie Dzieje męczeństwa w kamieniu zapisane Historyczno-filologiczne spojrzenie na epigraficzne świadectwa kultu Eulalii z Meridy przeanalizowała napisy wyryte w kamieniu dotyczące św. Eulalii. Przybliżyła słuchaczom postać tej świętej oraz możliwe rozwiązania kwestii kultu dwóch dziewic o tym samym imieniu. Po krótkiej przerwie rozpoczęła się część warsztatowo-metodologiczna zapoczątkowana wystąpieniem ks. dr. hab. Jana W. Żelaznego, prof. UPJPII Jak to robią w Anglii, Włoszech, Libanie i Indiach. Niektóre współczesne ośrodki nauki języka syriackiego, w którym przedstawił słuchaczom, jak i gdzie można się uczyć języka syriackiego. W związku z tym, że teksty patrystyczne napisane po syriacku są liczniejsze niż greckie i łacińskie razem wzięte, teksty greckie dotarły do nas dzięki kopistom rzeczonego języka, a ponadto pierwsze teksty arabskie zapisane są jego alfabetem może warto rozważyć naukę tego języka. Kolejna prelegentka mgr lic. Bogusława Frontczak z MSJO UPJPII w referacie zatytułowanym Tłumaczyć czy rozumieć techniki pracy z tekstem łacińskim na zajęciach ze studentami UPJPII zadała interesujące z punktu widzenia filologa pytanie: czy rzeczą lepszą jest tłumaczenie, czy rozumienie tekstu? Po zaprezentowaniu ciekawych ćwiczeń prelegentka podkreśliła rangę rozumienia tekstu (lepsze nastawienie studentów, krótszy czas pracy, aspekt psychologiczny wynikający z wykonania zadania, tekst może przekraczać językowe umiejętności studenta). Mgr Bożena Machowska-Jaros z MSJO UPJPII w wystąpieniu Nauczanie języka greckiego studentów teologii i historii sztuki metody i zakres materiału przedstawiła program kursu wstępnego języka greckiego dla teologii świeckiej i kleryków oraz studentów historii sztuki zwłaszcza różnice między zakresami tych programów. Zaprezentowała ciekawe ćwiczenia, dzięki którym studenci mogą nauczyć się czytać i pisać po grecku. Zwróciła uwagę na kwestie, które mogą stanowić problem dla studentów. Mgr Bożena Tuszewska z MSJO UPJPII (Wprowadzenie do pracy nad tekstem historycznym i liturgicznym chronologia, jednostki mierzenia czasu, kalendarz, systemy datowania), przedstawiła różnorodne ćwiczenia, które stanowią podstawę do wprowadzenia tematu chronologii oraz datowania, a także różnice występujące w programach grup teologicznych i historycznych. Mgr Marek Grzelak z MSJO UPJPII przedstawił referat Wspomaganie pracy dydaktyka ze strony narzędzi elektronicznych (platformy internetowe i inne narzędzia), podczas którego wyczerpująco omówił narzędzia wspomagające dydaktykę języków klasycznych. Podkreślił wagę technik multimedialnych w pracy ze studentami. Zwrócił też uwagę na indywidualizację procesu nauczania np. w odniesieniu do studentów niepełnosprawnych lub niemogących uczestniczyć w zajęciach (platforma e-learningowa, aplikacje wspomagające np. naukę fleksji). Powiedział także o kwestiach, które wykraczają poza samodzielną pracę lektora i wymagają wsparcia informatyka (programy) oraz uczelni (quizy). Po części dla ducha przyszedł czas na część dla ciała uczestnicy konferencji spotkali się przy rzymskim stole. Degustowali potrawy przygotowane według starożytnych przepisów: zupę z buraczków z imbirem, sałatkę z soczewicy, podpłomyki maczane w oliwie, krokiety z kaszą gryczaną, sałatkę oliwkową, a na deser gruszki korzenne w winie oraz krem orzechowo-figowy. 9

10 nie tylko nauka Szanuję to miejsce 10 Dlaczego zdjąłeś nakrycie głowy, przychodząc tu, do kościoła? zapytał kard. Franciszek Macharski przewodniczącego Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie Tadeusza Jakubowicza przy okazji jednego z Dni Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce. Bo szanuję to miejsce brzmiała odpowiedź. I takie są moje uczucia dzisiaj powiedział 16 stycznia br. w bazylice Franciszkanów przewodniczący GWŻ na początku modlitewnego spotkania. Jego dotyk dłoni na moim ramieniu tylko wzmocnił to przekonanie, że mam się tu czuć dobrze dodał pan Jakubowicz. W tym roku Dzień Judaizmu odbywał się w diecezjach polskich o dzień wcześniej niż zwykle. Przyjęta przez Episkopat Polski szesnaście lat wcześniej data 17 stycznia ze względu na wypadający w tym dniu szabat została przesunięta. Ideą przewodnią modlitewnego spotkania w bazylice Franciszkanów, na które przybyli przedstawiciele różnych wspólnot chrześcijańskich oraz reprezentanci wspólnoty żydowskiej, były słowa wielbiące Adonai, niezgadzającego się na udręczenie swojego ludu, które Mojżesz wraz z Izraelitami wyśpiewał po przejściu przez suche dno morskie: Pan jest moją mocą [ ]! Jemu zawdzięczam moje ocalenie (Wj 15, 2). Modlitwie towarzyszył śpiew krakowskiego Zespołu Muzyki Dawnej Perfugium. Uczestnicy spotkania wysłuchali słowa Bożego zaczerpniętego z Księgi Wyjścia, Księgi Psalmów (Ps 46) oraz fragmentu Listu do Rzymian (Rz 17, ). W wygłoszonej homilii bp Grzegorz Ryś, podejmując wątek zniewolenia człowieka, jego bezradności i wewnętrznego rozdwojenia, zwrócił uwagę na towarzyszącą tej bolesnej sytuacji szansę, jaką w judaizmie i chrześcijaństwie jest możność zwrócenia się do Boga, który zbawia, oferując uciemiężonym nadzieję. Kaznodzieja, cytując definicję nadziei według Rabbiego Greenberga: Nadzieja to marzenie poddane logice faktu, przypominał nam znaczenie i wagę wydarzeń oraz pamięci o nich: skoro Bóg jest Bogiem ojców, Bogiem historii, działającym w czasie i w konkretnych wydarzeniach życia ludzkiego, to człowiek posiadający i kultywujący pamięć przestaje być sierotą, pomny na wierność i niezmienność Boga. Widząc w Nim władcę czasu teraźniejszego, zaczyna się rozwijać ku życiu, zmartwychwstaje. Tak właśnie prawdy o zmartwychwstaniu bronił Jezus, odwołując się do Pierwszego Testamentu (Wj 3, 6): Ja jestem Bóg Abrahama, Bóg Izaaka, Bóg Jakuba. Nie jest On Bogiem umarłych, lecz żywych (Mk 12, 26 27). Kończąc homilię, biskup zaprosił nas do osobistego odczytania i podjęcia wezwań zawartych w medytowanym podczas spotkania słowie Bożym, które mogą zaowocować konkretnym zaangażowaniem w sprawy dialogu międzyreligijnego. Przedłużeniem wspólnej modlitwy w bazylice Franciszkanów była konferencja rabina Aviego Baumola wygłoszona na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie zatytułowana Mojżesz łączy nas czy dzieli? Prelegent, który od niedawna służy żydowskiej wspólnocie na krakowskim Kazimierzu, ma polskie korzenie, a przybył z Kanady. Wywodzi się z rodziny zasłużonej w posłudze gminom żydowskim, jest już bowiem 25 rabinem pochodzącym z tego rodu. Avi Baumol podzielił się na wstępie swoimi pozytywnymi doświadczeniami ze spotkań z Polakami i przedstawicielami polskiego Kościoła. Jak wyznał, on sam także chce inspirować innych i być otwarty na ich sugestie. Wydaje się, że przeprowadzony wykład oparty na komentarzach do Księgi Wyjścia potwierdził skuteczność użytej w nim rabinackiej metody nauczania nie tylko słuchać z zaangażowaniem, ale jednocześnie szukać prawidłowych odpowiedzi na zadawane w wykładzie pytania: dlaczego na przywódcę ludu Bóg wybrał Mojżesza? Dlaczego los padł na kogoś, kto już na wstępie był zdyskwalifikowany przez wadę wymowy? Kogoś, kto przecież wychowywał się na królewskim dworze, nie znając tradycji swych ojców. Kogoś, kto żył jak Egipcjanin, kto pochodził z pokolenia Lewiego, a nie z pokolenia Judy, które przecież przewodziło narodowi? Dlaczego właśnie ktoś, kto ze wszystkich sił stara się przekonać Boga o swojej nieprzydatności w zapowiadanej przez Niego misji, ostatecznie zostaje wywyższony ponad innych? Według rabina Baumola o wyborze Mojżesza zdecydowała pewna cecha, którą posiadał, mająca ogromne znaczenie dla każdego przywódcy głęboko zakorzenione poczucie sprawiedliwości. Mojżesz, jak pokazuje Pismo: widzi, sądzi, działa. Można to uznać za esencję ducha prawdziwego przywódcy. Ponieważ każdy werset, każde zdanie w Biblii uczy nas o świecie i dotyka pewnego aspektu historii ludzkiej, podobnie i historia Mojżesza, jego relacja z Bogiem może się stać dla nas nauką i przykładem do naśladowania: Bóg nie stwarza nas perfekcyjnymi, lecz daje misję i wybór. Mówi: Idź, posyłam cię! (Wj 3, 10). Oznacza to również, że Mojżesz musi nauczyć się funkcjonowania w nowej sytuacji, musi zezwolić na wybór siebie przez Boga. Czy ogrom misji i status wybranego zawsze przekłada się na sukces? Mojżesz przez 40 lat był przywódcą swego narodu, ale po ludzku sądząc, nie spełnił pokładanych w nim nadziei. Miał przecież wprowadzić naród do ziemi Izraela. Należy sobie jednak zadać pytanie: czy perfekcyjnie wykonany plan jest pierwszorzędnym zadaniem lidera? A może raczej ma on dzień po dniu towarzyszyć powierzonym mu ludziom, opiekować się nimi, pomagać im, uczyć ich i znosić ich z pokorą takie jest, zdaje się, zadanie, jakie Bóg powierza przywódcy. I takie jest też nasze zadanie podsumował

11 nie tylko nauka Baumol: uczyć, modlić się, kochać i stawać się przywódcami w służbie dialogu i wzajemnego poszanowania. Czy tegoroczny Dzień Judaizmu przeniesie oczekiwane owoce? Zapewne jeszcze za wcześnie na podsumowania. Dziś już jednak możemy powiedzieć, że zadowalająco spełnił kryteria obowiązujące przy organizacji tego typu spotkań kryteria budowane na przekonaniu, że Dzień Judaizmu jest czasem danym przez Kościół Bogu, że jest to czas refleksji nad słowem Bożym, czas spotkań i modlitw, że ten dzień winien uświadamiać wierzącym w Chrystusa judaistyczne korzenie chrześcijaństwa. W tej perspektywie chrześcijanie, pogłębiając własną tożsamość, winni coraz bardziej dostrzegać to, co nas łączy z wyznawcami judaizmu, a mianowicie: wiara w jednego Boga, Biblia, tradycja religijna, Dekalog jako fundament praw moralnych czy też wezwanie do codziennej modlitwy. Prośmy więc Boga, abyśmy potrafili budować świat uniwersalnych wartości w którym jest miejsce dla Boga żywego w coraz bardziej sekularyzującym się społeczeństwie oraz religijne braterstwo z Żydami. A za wszystkie grzechy uprzedzeń i niechęci wobec drugiego człowieka, bliskiego i obcego, przepraszajmy Boga, aby obdarzył nas swoim miłosierdziem, pojednaniem, łaską i wolnością 1. Dzień Judaizmu to również czas przywoływania historycznych już prac i dokonań na niwie dialogu między religiami. Wiele wydarzyło się w Kościele XX i XXI wieku w dialogu międzyreligijnym. Kościół otworzył nas na poszukiwanie szczególnej bliskości i zrozumienia naszych braci Żydów. Sobór Waty- 1 Wprowadzenie do liturgii. Teksty liturgiczne i homilia na XVII Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce, 16 stycznia kański II ogłosił Deklarację o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich Nostra aetate, w której padły tak ważne słowa: Zgłębiając tajemnicę Kościoła, święty Sobór obecny pamięta o więzi, którą lud Nowego Testamentu zespolony jest duchowo z dziedzictwem Abrahama [ ]. Dlatego Kościół nie może zapomnieć, że przez ten lud [ ] czerpie pokarm z korzenia szlachetnej oliwki, w którą wszczepione są gałązki oliwnej dziczki pogan (DRN 4). Za rok, w październiku 2015, będziemy obchodzić złoty jubileusz tego tak ważnego dokumentu. Zaczęliśmy lepiej rozumieć naszą chrześcijańską tożsamość w spotkaniu teologicznym i braterskim z judaizmem. Rozumieli to papieże, którzy prowadzili Kościół posoborowy. Jan Paweł II nadał kierunek działaniu i myśleniu w kontaktach z wyznawcami judaizmu. Trzeba tutaj wspomnieć o pierwszej papieskiej wizycie w synagodze w Rzymie 13 kwietnia 1986 roku, gdzie ugościł go rabin Rzymu Elio Toaff, o modlitwie przy murze zachodnim w Jerozolimie i pozostawieniu tam żydowskim zwyczajem kartki z modlitwą, o słowach prośby o przebaczenie za grzechy antysemityzmu oraz o nazwaniu Żydów starszymi i umiłowanymi braćmi. Papież Benedykt XVI kontynuował drogę swego poprzednika i również starał się tworzyć klimat przyjaźni i szacunku w stosunku do Żydów. Pielgrzymował do Izraela, był przyjmowany w synagodze, przyjmował Żydów w Watykanie, angażował się w międzyreligijne spotkanie w Asyżu, gdyż droga mu była relacja braterstwa z Żydami. Rozumie to też papież Franciszek, czemu daje wyraz w licznych wypowiedziach. Zacytujmy tutaj jedną z nich. Tak oto pisze w Liście do niewierzącego: Myślę, że dwie zwłaszcza okoliczności sprawiają, że dialog ten jest konieczny i cenny. Stanowi on zresztą, jak wiadomo, jeden z głównych celów Soboru Watykańskiego II, zwołanego z woli Jana XXIII, i nauczania Papieży, którzy każdy zgodnie ze swoją wrażliwością i wnosząc swój wkład od tamtego czasu po dziś dzień podążali szlakiem wytyczonym przez Sobór [ ]. Pyta mnie Pan również, na zakończenie swojego pierwszego artykułu, co można powiedzieć braciom Żydom na temat obietnicy, którą uczynił im Bóg: czy okazała się ona całkiem zwodnicza? Jest to proszę mi wierzyć pytanie, które ma dla nas, chrześcijan, radykalne znaczenie, ponieważ z pomocą Boga, przede wszystkim począwszy od Soboru Watykańskiego II, odkryliśmy na nowo, że naród żydowski jest dla nas wciąż świętym korzeniem, z którego wyrósł Jezus. Ja również, w przyjaźni z braćmi Żydami, którą przez te wszystkie lata pielęgnowałem w Argentynie, wielokrotnie zadawałem pytania Bogu w modlitwie, zwłaszcza wtedy, gdy na myśl i pamięć nasuwały się straszliwe doświadczenia Szoah. Mogę Panu powiedzieć, podobnie jak Paweł Apostoł, że Bóg nigdy nie przestał być wierny przymierzu zawartemu z Izraelem i że pośród straszliwych prób tych stuleci Żydzi zachowali swoją wiarę w Boga. I za to nigdy nie będziemy im wystarczająco wdzięczni, jako Kościół, ale także jako ludzkość. Oni też, właśnie trwając w wierze w Boga Przymierza, przypominają wszystkim, również nam chrześcijanom fakt, że jako pielgrzymi wciąż oczekujemy na powrót Pana, toteż zawsze musimy być na Niego otwarci i nigdy nie możemy kryć się za tym, co już osiągnęliśmy 2. 2 Franciszek, List do niewierzącego, tłum. Libreria Editrice Vaticana, /francesco/letters/2013/documents/papa-francesco _ _eugenio-scalfari_pl.html# [ ]. 11

12 nie tylko nauka Ważnym momentem w relacjach chrześcijańsko-żydowskich było ogłoszone 10 września 2000 roku w Stanach Zjednoczonych przez ponad 120 uczonych, rabinów i nauczycieli żydowskich oświadczenie na temat chrześcijan i chrześcijaństwa Dabru emet mówcie prawdę! 1. Porusza ono osiem głównych tematów dotyczących judaizmu i chrześcijaństwa, ukazując, na jakich płaszczyznach Żydzi i chrześcijanie mogą się porozumieć. Gdyby został na świecie tylko jeden otwarty na dialog rabin, spełnia on warunki drugiej strony powiedział bp Mieczysław Cisło, przewodniczący Komitetu Konferencji Episkopatu Polski ds. Dialogu z Judaizmem. Ale takich partnerów dialogu jest coraz więcej dodaje w liście wprowadzającym w XVII Dzień Judaizmu w Polsce. Czy tegoroczny Dzień Judaizmu spełnił swoje założenia? Na to pytanie każdy chrześcijanin musi odpowiedzieć Bogu sam, w głębi swego serca. Jako pomoc w refleksji nad naszymi wzajemnymi relacjami niech posłuży modlitwa ułożona przez Ojca Świętego Jana Pawła II w intencji narodu żydowskiego 2 : Boże Abrahama, Boże Proroków Boże Jezusa Chrystusa W Tobie zawarte jest wszystko, Do Ciebie zmierza wszystko, Ty jesteś kresem wszystkiego. Wysłuchaj naszych modlitw, jakie zanosimy za naród żydowski, który ze względu na swoich przodków jest Tobie nadal bardzo drogi. Wzbudzaj w nim nieustannie coraz żywsze pragnienie zgłębienia Twojej prawdy i Twojej miłości. Wspomagaj go, by zabiegając o pokój i sprawiedliwość, mógł objawiać światu moc Twego błogosławieństwa. Wspieraj go, aby doznawał szacunku i miłości ze strony tych, którzy jeszcze nie rozumieją wielkości doznanych przez niego cierpień, oraz tych, którzy solidarnie, w poczuciu wzajemnej troski, wspólnie odczuwają ból zadanych mu ran. Pamiętaj o nowych pokoleniach, o młodzieży i dzieciach, aby niezmiennie wierne Tobie trwały w tym, co stanowi szczególną tajemnicę ich powołania. Umocnij wszystkie pokolenia, aby dzięki ich świadectwu ludzkość pojęła, że Twój zbawczy zamiar rozciąga się na całą ludzkość i że Ty, Boże, jesteś dla wszystkich narodów początkiem, i ostatecznym celem. Amen. h 1 [ ]. 2 Modlitwa ta została napisana na prośbę Stevena Goldsteina, syna krakowskich Żydów. Sfinansował on też druk miliona obrazków zawierających tę modlitwę wraz z fotografią ze spotkania Jana Pawła II z rabinem Elio Toaffem w synagodze rzymskiej. Nakład został rozpowszechniony przed Dniem Judaizmu w 2001 roku. Spotkanie ekumeniczne wokół Boskiej Liturgii św. Jana Chryzostoma tekst: s. Adelajda Sielepin CHR zdjęcia: Jacek Michalewski 12 Instytut Liturgiczny na Wydziale Teologicznym zorganizował spotkanie ekumeniczne wokół liturgii św. Jana Chryzostoma, która do dziś obok liturgii św. Bazylego jest jedną z głównych w Kościele wschodnim. Inspiracją dla tego spotkania była książka emerytowanego wykładowcy Instytutu Liturgicznego ks. prof. dr. hab. Stefana Koperka CR zatytułowana Rekolekcje ze św. Janem Chryzostomem. Rozważania na kanwie Boskiej Liturgii i wydana ostatnio w Wydawnictwie Alleluja prowadzonym przez księży zmartwychwstańców. Są to rekolekcje wygłoszone na zaproszenie egzarchy apostolskiego biskupa Christo Proykova, przewodniczącego bułgarskiego episkopatu, do katolików wschodniego obrządku duchownych i świeckich w Bułgarii. Ze względu na swoją miłość do liturgii wschodniej, zapoczątkowaną jeszcze w latach młodości na misjach w Bułgarii, ksiądz profesor uczynił konferencje rekolekcyjne komentarzem do Boskiej Liturgii św. Jana Chryzostoma, wyjaśniając poszczególne obrzędy przez ukazanie ich genezy i głębokiej teologii. W związku z takim tematem na spotkanie zostali zaproszeni także duchowni i wierni z chrześcijańskich wspólnot niekatolickich w Krakowie: ks. Jarosław Antosiuk proboszcz parafii prawosławnej Zaśnięcia NMP, ks. Piotr Pawliszcze proboszcz parafii greckokatolickiej Podwyższenia Krzyża i ks. Roman Pracki proboszcz parafii ewangelicko-augsburskiej św. Marcina. Wydarzenie miało miejsce 20 stycznia br. o godz w parafii św. Mikołaja w Krakowie i przypadło na początek Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan. Spotkanie zainaugurowano w kościele św. Mikołaja. Proboszcz ks. dr Tadeusz Nosek przeczytał kilka wybranych tekstów z Nowego Testamentu o modlitwie, które przeplatane ciszą i wspólnym śpiewem służyły osobistej refleksji i przygotowaniu do Modlitwy Pańskiej. Po sekwencji do Ducha Świętego wszyscy zgromadzeni odśpiewali tę modlitwę, a następnie udali się do podziemi plebanii, gdzie nastąpiła część spotkania poświęcona promocji książki. Po słowie wprowadzającym dyrektora Instytutu Liturgicznego ks. dr. hab. Wiesława Przyczyny, prof. UPJPII kolejno występowali zaproszeni goście, w sposób szczególny związani z prezentowanym dziełem. Ks. dr Henryk Paprocki, wybitny teolog prawosławny z Warszawy, przybliżył znaczenie liturgii, a konkretnie liturgii św. Jana Chryzostoma w Kościele prawosławnym, oraz wymienił walory komentarza do tej liturgii

13 nie tylko nauka zawarte w książce ks. prof. Koperka. Uznał za celowe rozpowszechnianie tej książki wśród wszystkich wyznań chrześcijańskich, a szczególnie pośród katechetów katolickich, aby w swojej posłudze bardziej zwracali uwagę na rolę liturgii dla chrześcijańskiego życia. Następnie głos zabrał wydawca książki ks. dr Kazimierz Wójtowicz CR, który trafnie i z właściwymi sobie swadą i humorem zwrócił uwagę na strukturę książki i warsztat pisarski autora. Na koniec przemówił autor, którego poproszono o przybliżenie licznie zgromadzonym swojego zainteresowania liturgią wschodnią i genezy książki. Ks. prof. Koperek bardzo osobiście i żywiołowo podzielił się doświadczeniem Kościoła prawosławnego i greckokatolickiego w Bułgarii, tamtejszą fascynacją liturgią i relacjami personalnymi wspólnot wyznaniowych, które w dużej mierze łączyły trudy związane z prześladowaniami wojennymi i ustrojowymi oraz miłość do Boga i szacunek dla człowieka. Podkreślał piękno modlitw i śpiewów wielbiących Boga i Jego atrybuty, zwłaszcza jako Miłośnika człowieka. Autor odpowiedział jeszcze na kilka krótkich pytań z sali i przystąpił do podpisywania książek. Przy lampce wina uczestnicy spotkania jeszcze długo dzielili się wrażeniami i z radością przyznawali, że takie prezentacje są bardzo potrzebne dla budowania nowych więzi. Wielogłos o miłosierdziu ki) Między pustką grzechu a absolutną pełnią życia: miłosierdzie w doktrynie teologii katolickiej; ks. dr. mitrata Jerzego Tofiluka (ChAT, Kościół prawosławny) Miłosierdzie Boże tekst: Marek Kita w tekstach liturgicznych Trodionu postnego ; dr Joanny Kluczyńskiej (ChAT, Kościół ewangelicko-augsburski) Wia- Doroczna sesja naukowa organizowana każdej jesieni przez Instytut Teologii Fundamentalnej, Ekumenii i Dialogu UPJPII ra czynna w miłości (Ga 5, 6). Miłosierdzie i dobroczynność we współpracy z Krakowskim Oddziałem Polskiej Rady Ekumenicznej przybrała tym razem postać konferencji ekumenicznickiego (Kościół Starokatolicki Mariawitów) Ewolucja po- w perspektywie ewangelickiej; ks. prof. dr. hab. Konrada Rudno-międzyreligijnej. Podejmując ideę, jaka zrodziła się wśród glądów chrześcijańskich na miłosierdzie Boże w biegu epok słuchaczy jednej z poprzednich sesji tego rodzaju, organizatorzy postawili zaproszonych prelegentów wobec pytania o spotora do wieczności dosłownie na kilka dni przed sesją, został kulturowych. Ostatni referat, w związku z odejściem jego ausób postrzegania Boga miłosiernego w różnych tradycjach monoteistycznych, a także o rozumienie i praktykę miłosierdzia W ramach rozszerzonej perspektywy religijnej poproszono odczytany przez syna zmarłego. w relacjach międzyludzkich (czy wręcz w relacjach z każdą żywą istotą) zarówno u monoteistów, jak i wyznawców innych nie ich wizji Boga Tory i Dawidowych Psalmów łaskawe- reprezentantów tradycji judaizmu oraz islamu o przedstawie- wielkich religii. Sesja pod hasłem Miłosierdzie Boże miłosierdzie ludzkie odbyła się 19 listopada 2013 roku w auli budynku a także Boga Koranu określanego jako miłosierny i litościwy. go i pełnego miłosierdzia, którego miłosierdzie trwa na wieki, dydaktycznego UPJPII przy ul. Bernardyńskiej 3. Otwarcia obrad dokonał rektor UPJPII ks. prof. dr hab. Władysław Zuziak, sierdzia we wspomnianych tradycjach, jak również judaistycz- Poproszono też o przybliżenie teologicznego rozumienia miło- a moderatorami kolejnych bloków tematycznych byli ks. prof. nego i muzułmańskiego nauczania o praktykowaniu miłosierdzia przez ludzi miłych Bogu. Zasugerowano rozważenie kwe- dr hab. Łukasz Kamykowski oraz dr hab. Marek Kita. W ramach pierwszego bloku tematów, obejmującego chrześcijańską perspektywę teologiczną, zaproponowano gościom i ludzkim w dziedzinie stosunków między religiami, współstii możliwych inspiracji nauczaniem o miłosierdziu Boskim refleksję nad takimi kwestiami jak biblijna wizja miłosiernego Ojca i Jezusa przyjaciela grzeszników, biblijne nauczanie na w działalności dobroczynnej. Kierując zaproszenie również istnienia różnych religii, a także współpracy ludzi religijnych temat uczynków miłosierdzia w życiu człowieka pobożnego, do przedstawiciela tradycji buddyjskiej w której obecny jest, a ponadto wątek Boskiej i Chrystusowej filantropii głoszonej w liturgii wschodniej, temat łaskawego Boga w protestanci poproszono o podzielenie się buddyjskim punktem widze- jak wiadomo, istotny wątek współczucia, empatycznej dobrotyzmie oraz teologia miłosierdzia Bożego i Najświętszego Serca nia na naturę współczucia, jego źródło oraz miejsce w praktyce Jezusa w katolicyzmie, wreszcie zaś recepcja błogosławieństwa życia człowieka dążącego do właściwego celu swej egzystencji. miłosiernych, którzy miłosierdzia dostąpią w praktyce Kościołów oraz kwestia postawy miłosierdzia w kontekście trud- zostały poprzedzone wystąpieniem o charakterze filozoficz- Referaty przedstawicieli judaizmu, islamu oraz buddyzmu nych relacji międzywyznaniowych. no-religijnym, zaprezentowanym przez dr. hab. Piotra Sikorę Na wystąpienia w tej części sesji złożyły się referaty: ks. (Akademia Ignatianum, Kościół rzymskokatolicki) i opatrzonym nieco prowokującym tytułem Absolut miłosierny? Miło- dr. hab. Roberta Woźniaka (UPJPII, Kościół rzymskokatolic- 13

14 nie tylko nauka sierdzie absolutne? W dalszej kolejności głos zabrali rabin Maciej Pawlak (Fundacja Ronalda S. Laudera) oraz mufti Nedal Abu Tabaq (Liga Muzułmańska w RP). Przedłożenie niemogącego przybyć na sesję osobiście lamy Rinczena (Związek Bencien Karma Kamtsang w Polsce) Miłująca dobroć i współczucie jako główne przesłanie buddyzmu mahajany zostało odczytane przez dr Jolantę Gablankowską-Kukucz. Ekumeniczna oraz międzyreligijna wymiana intuicji i refleksji była zdecydowanie inspirująca, lecz szczególnie mocnym akcentem wybrzmiało w trakcie sesji jej swoiste interludium, jakie stanowiła wieńcząca chrześcijański blok tematyczny projekcja filmu Child 31 The Story of Mary s Meals. Film ukazuje działalność powstałej w Szkocji organizacji humanitarnej, której nazwa nawiązuje do słów Maryi z Magnificat ( głodnych nasycił dobrami, Łk 1, 53) i która finansuje posiłki dla dzieci z rejonów ogarniętych klęską głodu. Komentarz do filmu wygłosiła Iga Figula, fotografka zaangażowana w działalność humanitarną. W perspektywie całościowej wymowy jesiennego spotkania wypada uznać, iż ze wszech miar dobrze się stało, że obok słów przemówiły też obrazy, a niewątpliwie cenną refleksję dopełniło konkretne świadectwo. Dzięki temu wielogłos o miłosierdziu tym wyraźniej odsyła nas w kierunku obszaru owocowania naszej wiary w Miłosiernego w przestrzeń czynienia dobra bliźnim. Fundacja im. Świętej Królowej Jadwigi dla Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie ma przyjemność poinformować o rozstrzygnięciu konkursu na dofinansowanie inicjatyw i przedsięwzięć studenckich na rok W tym roku do konkursu zgłoszono 31 projektów przygotowanych przez organizacje studenckie i grupy studentów niebędące organizacjami. Wszystkie projekty zostały ocenione przez komisję na posiedzeniu zamkniętym. Komisja, oceniając wnioski, brała pod uwagę następujące kryteria: cel projektu, treść naukowo-dydaktyczną, skalę projektu, planowane efekty projektu, wkład finansowy własny i pozyskany, promocję Fundacji. Maksymalnie można było uzyskać 30 punktów. Komisja zdecydowała o dofinansowaniu projektów, które otrzymały ponad 20 punktów. Poniżej zamieszczamy ich listę, ułożoną według najlepszych wyników: 1. Psalmodia Jubileusz 25-lecia chóru Psalmodia. Studenci dziennikarstwa i komunikacji społecznej oraz alumni Wyższego Duchownego Seminarium Archidiecezji Krakowskiej Ich Areopag wiary. 2. Studenci I roku SUM kierunku historia, spec. archiwistyka oraz II roku historii, spec. Europa Wschodnia pod opieką ks. prof. dr. hab. Jana Szczepaniaka Biblioteki i archiwa parafialne: Materiały odzyskane dla pracy badawczej. 3. Koło Naukowe Studentów Filozofii VII Ogólnopolska Interdyscyplinarna Konferencja z cyklu Wokół myśli Michała Hellera. Studenci I roku SUM kierunku historia, spec. Europa Wschodnia pod opieką dr. hab. Jakuba Sadowskiego Wysocki nieznany. 4. Studenci dziennikarstwa i komunikacji społecznej pod opieką mgr Kaliny Kreczko Semestralny kurs języka włoskiego na poziomie B1. Sekcja Smoczych Łodzi Działalność Sekcji Smoczych Łodzi UPJPII. 5. Grupa Teatralna przy Dziennikarskim Kole Naukowym Reaktywacja teatru studenckiego. Koło Naukowe Studentów Instytutu Historii Sztuki i Kultury Konferencja naukowa Muzealia w konserwacji Studenci historii pod opieką ks. dr. Mariusza Trąby Ogólnopolska konferencja naukowa Na wojnie każdy umiera żołnierzem. Historia jednostek wojskowych walczących na frontach II wojny światowej. Studenckie Koło Turystyczne Objazd naukowy Bałkany: Serbia i Macedonia. Doktoranci Wydziału Teologicznego pod opieką ks. dr. hab. Bogdana Zbroi Publikacja Misterium słowa. Modlitwa. 6. Studenci historii, spec. Europa Wschodnia pod opieką dr. Mariana Wołkowskiego-Wolskiego Praktyki studenckie w archiwach kijowskich. Ze względu na fakt, że w tym roku wspólnota akademicka Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie przeżywać będzie kanonizację patrona naszej uczelni, komisja zdecydowała także o wsparciu finansowym dwóch projektów, które zdobyły poniżej 20 punktów, ale stanowić będą przygotowanie do tego wielkiego wydarzenia oraz podkreślą jego rangę. W związku z tym wyróżnieni zostali: 1. Studenci pod opieką dr. Tomasza Korneckiego Dbaj o PA- MIĘĆ i zachowaj TOŻSAMOŚĆ. Czytamy ostatnią książkę Jana Pawła II. 2. Sekcja Teatralna Dziennikarskiego Koła Naukowego Dar studentów na kanonizację bł. Jana Pawła II. Wydanie płyty z nagraniami studentów I roku SUM dziennikarstwa i komunikacji społecznej z okazji kanonizacji Jana Pawła II. 14 Przypominamy jednocześnie, że decyzje obowiązują od 1 stycznia do 10 grudnia 2014 roku, a przyznane środki na dofinansowanie muszą zostać rozliczone do 30 dni po zakończeniu przedsięwzięcia, jednak nie później niż do 10 grudnia 2014 roku. Nagrodzonym serdecznie gratulujemy i życzymy sukcesów oraz powodzenia w realizacji przedsięwzięć! Zarząd Fundacji O projektach Fundacji piszemy także na stronie 19

15 Srebrne gody Psalmodii tekst: Małgorzata Gądek zdjęcie: Andrzej Płachetko Chór Psalmodia rozpoczął już na dobre obchody jubileuszu 25-lecia swojej działalności artystycznej. 15 stycznia br. w auli Uniwersytetu przy ul. Bernardyńskiej 3 odbyła się konferencja prasowa poświęcona tej wyjątkowej rocznicy. Uczestniczyli w niej rektor ks. prof. dr hab. Władysław Zuziak, dr hab. Włodzimierz Siedlik wybitny chórmistrz, kierownik artystyczny Psalmodii od momentu jej powstania, Monika Wiertek rzeczniczka prasowa UPJPII i wiceprezes Fundacji im. Świętej Królowej Jadwigi dla UPJPII, Małgorzata Gądek prezes chóru oraz Mateusz Prendota prezes Stowarzyszenia PASSIONART, które powstało z inicjatywy chórzystów, i prezydent Polskiej Federacji Pueri Cantores, do której Psalmodia należy. Podczas konferencji przedstawiciele mediów mogli usłyszeć o historii chóru, o tym, kim są chórzyści, jakie są plany zespołu na przyszłość, a nade wszystko, jakie wydarzenia artystyczne zaplanowano na tegoroczny sezon. Bardzo krzepiące słowa o Psalmodii padły z ust rektora uczelni: Państwo służycie wartościom, w tym przypadku pięknu, bo utwór muzyczny dociera do słuchacza, rodzi w nim przeżycia estetyczne i sprawia, że człowiek wewnętrznie się odnawia. Poprzez swoją pasję do muzyki budujecie także wspólnotę, która promieniuje na innych. Jesteście także wyjątkowymi ambasadorami uniwersytetu, miasta i Polski. Tak więc chórzystom nie pozostaje nic innego, jak sprostać powyższym słowom, a słuchaczom przekonać się o nich na własne uszy. Zapraszamy na prawdziwą ucztę muzyczną, która będzie trwać aż do października! nie tylko nauka Partnerzy jubileuszu W organizację ćwierćwiecza Psalmodii zaangażowały się rozmaite instytucje: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, w szczególności władze rektorskie oraz Biuro Informacji i Promocji, Fundacja im. Świętej Królowej Jadwigi dla UPJPII oraz Stowarzyszenie PASSIONART. Obchody swoim patronatem medialnym objęli: TVP Kraków, Radio Plus, Dziennik Polski, Gość Niedzielny, Radio Bonus, Vita Academica, portale franciszkanska3.pl oraz Magiczny Kraków. Zachęcamy do śledzenia doniesień prasowych na temat chóru oraz zbliżających się koncertów. Wszystkim partnerom jubileuszu dziękujemy za pomoc i zaufanie! Kalendarium jubileuszu Koncerty 6 listopada 2013 próba otwarta z udziałem kompozytora Romualda Twardowskiego w cerkwi greckokatolickiej Podwyższenia Krzyża Świętego (utwory łacińskie i cerkiewne) grudnia 2013 trasa koncertowa Poznaj mój region, poznaj mój kraj sfinansowana ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (muzyka polska: H. M. Górecki, J. Świder, J. Łuciuk, S. Moniuszko, R. Twardowski; kolędy i pastorałki) 19 stycznia 2014 jubileuszowy koncert kolęd w Bazylice Najświętszego Serca Pana Jezusa (polskie kolędy i pastorałki w najpiękniejszych aranżacjach) 27 lutego 2014 udział w koncercie galowym III Krakowskich Dni Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Filharmonii Krakowskiej (muzyka z serialu Czas honoru, pieśni patriotyczne, utwory Wojciecha Kilara) marzec 2014 koncerty z muzyką Romualda Twardowskiego w Krakowie 27 kwietnia 2014 koncert z okazji kanonizacji bł. Jana Pawła II (utwory chóralne dedykowane papieżowi Polakowi) maj 2014 koncert muzyki filmowej z towarzyszeniem orkiestry Krakowska Młoda Filharmonia (muzyka z filmów Piraci z Karaibów, Władca Pierścieni i innych) 15 czerwca 2014 koncert na zakończenie sezonu (utwory sakralne, ludowe i rozrywkowe) wrzesień 2014 cykl koncertów promujących płytę Pater noster Otcze nasz (utwory łacińskie i cerkiewne Romualda Twardowskiego) w całej Polsce październik 2014 koncert galowy na zakończenie jubileuszu (przegląd repertuaru z 25 lat pracy chóru) 15

16 nie tylko nauka Wydarzenia międzynarodowe maj 2014 lipiec 2014 wizyta chóru APZ Tone Tomšič z Lublany i koncerty towarzyszące w Krakowie udział w XXXIX Międzynarodowym Kongresie Pueri Cantores w Paryżu i koncerty towarzyszące we Francji i Niemczech (muzyka polskich kompozytorów) Wydawnictwa 15 czerwca 2014 premiera płyty monograficznej Pater Noster Otcze nasz z muzyką Romualda Twardowskiego w ramach wydawnictwa Polska Muzyka Chóralna Stowarzyszenia PASSIONART 15 czerwca 2014 wydanie albumu okolicznościowego z okazji 25-lecia zawierającego wspomnienia, zdjęcia i pamiątki z ważnych wydarzeń w życiu chóru Serdecznie zapraszamy do udziału w wydarzeniach jubileuszu! Děťátko se narodilo 1, czyli kolędowanie z Psalmodią tekst: Katarzyna Kędzierska zdjęcia: Marek Pawełek Chór Psalmodia w ramach obchodów jubileuszu 25-lecia działalności artystycznej w grudniu koncertował za granicą, a w styczniu zaprezentował się krakowskim słuchaczom, tym razem w odsłonie kolędowej. Uroczyste rozpoczęcie obchodów jubileuszu chóru odbyło się 19 stycznia br. w Bazylice Najświętszego Serca Pana Jezusa przy ul. Kopernika. Zabrzmiały tam najpiękniejsze polskie kolędy w różnorodnych aranżacjach tradycyjnych i współczesnych, na chór mieszany i na chóry jednorodne. Licznie zgromadzeni słuchacze mieli okazję poczuć świąteczną radość przy dźwiękach Dzisiaj w Betlejem czy Przybieżeli do Betlejem, wzruszyć się przy Lulajże, Jezuniu oraz Mizernej cichej, a nawet przenieść się w okolice Zakopanego, razem z góralskim Dobrze ześ się Jezu i Juhaską kolyndą. Jednak dla chórzystów świętowanie jubileuszu rozpoczęło się już wcześniej, kiedy to wyjechali w tournée po Czechach, Austrii i Niemczech. W dniach grudnia 2013 roku Psalmodia była w trasie koncertowej Poznaj mój region, poznaj mój kraj/get to know my region, get to know my country dofinansowanej ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a zorganizowanej przez Stowarzyszenie PASSIONART (tutaj ukłony uznania dla Kuby Kozioła poprzedniego prezesa Psalmodii). W ciągu siedmiu dni Psalmodia dała osiem koncertów w sześciu miastach: Pradze, Brnie, Norymberdze, Monachium, Salzburgu i Wiedniu. Utwory polskich kompozytorów, takich jak Romuald Twardowski, Henryk Mikołaj Górecki, Józef Świder czy Bolesław Wallek-Walewski, zabrzmiały w wielu różnych miejscach: w filharmonii, auli uniwersyteckiej, na jarmarku świątecznym, w kościołach rzymskokatolickich i zborach protestanckich. Oprócz współczesnej muzyki chóralnej słuchacze mogli również poznać polską tradycję kolędowania. I tak poza granicami polski zabrzmiały te same aranżacje, co miesiąc później w krakowskim kościele Jezuitów, oraz kolędy w języku czeskim i niemieckim. Wyjazd ten był dla chórzystów także okazją do odpoczynku po ciężkiej pracy przy pierwszej sesji nagraniowej do płyty Pater noster Otcze nasz z muzyką Romualda Twardowskiego. Podczas jednego grudniowego tygodnia w Psalmodii odkryliśmy nie tylko nowe talenty muzyczne, ale także samozwańczych przewodników czy fotografów. Chór uczestniczył w niezapomnianym koncercie Mesjasza Haendla w wykonaniu Collegium 1704 w Filharmonii Praskiej, mógł spróbować lokalnych smakołyków na jarmarkach świątecznych, zasmakować sztuki, zwiedzając muzea. To tournée pozostanie długo w naszej pamięci Tytuł czeskiej kolędy Jana Josefa Božana z 1719 roku.

17 Plan obchodów kanonizacyjnych w Bibliotece UPJPII Wystawa wybranych zbiorów Biblioteki Mój Karol zostanie wielkim człowiekiem, 3 lutego 21 marca 2014 Wystawa wybranych zbiorów Biblioteki UPJPII związanych z osobą bł. Jana Pawła II. Jej celem jest przedstawienie życia i pontyfikatu papieża Polaka w różnych aspektach. Wystawie tej będzie towarzyszyła prezentacja wybranych portretów bł. Jana Pawła II autorstwa pani Marty Odbierzychleb. z życia uczelni Wystawa Białe kruki w darze papieskim, 14 kwietnia 6 czerwca 2014 Wystawa zaprezentuje wyjątkowe pozycje znajdujące się w darze papieskim zbiorze książek i czasopism, które pochodzą z prywatnej biblioteki bł. Jana Pawła II, a zostały przekazane jako dar dla Biblioteki Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Wśród cymeliów znajdują się pozycje w oprawach z białej skóry z herbem Jana Pawła II, wydawnictwa przygotowane specjalnie dla papieża, unikatowe wydania Biblii w ozdobnych metalowych oprawach, reprinty starych i rzadkich dzieł i wiele innych cennych pozycji, znajdujących się pod szczególną ochroną w naszej Bibliotece, tym razem z możliwością przyjrzenia się im z bliska. Wystawa Czytamy i cytujemy zaczerpnięte z dzieł bł. Jana Pawła II w Bibliotece UPJP II, 1 września 20 października 2014 Wystawa ma na celu zachęcenie do lektury dzieł bł. Jana Pawła II oraz do refleksji nad przesłaniem w nich pozostawionym, zarówno w odniesieniu do głębokich treści teologiczno-filozoficznych, jak i tych mogących być drogowskazami na drodze życia codziennego każdego człowieka. Cytaty będą odsyłały do konkretnych dzieł dostępnych w naszej Bibliotece, wybrane pozycje będą prezentowane w gablotach. Mamy nadzieję, że wystawa zmobilizuje wiele osób do ponownego sięgnięcia do twórczości bł. Jana Pawła II zarówno czytelników, jak i pracowników naszej Biblioteki, gdyż wszyscy zostali zachęceni do wyszukiwania fragmentów tekstu, dla każdego z innych względów poruszających i ważnych. Wystawa Dedykacje w darze papieskim, 3 listopada 31 stycznia 2015 Tym razem na wystawie zaprezentowane będą pozycje książkowe, również należące do daru papieskiego w naszej Bibliotece, jednak zawierające cenne dedykacje dla Jana Pawła II, w tym od papieża Benedykta XVI. Konkurs plastyczny Taki duży, taki mały święty Jan Paweł i ja. Papież Polak w oczach dzieci i młodzieży W związku z kanonizacją bł. Jana Pawła II Biblioteka UPJPII ogłosiła konkurs plastyczny dla dzieci i młodzieży, w dowolnej technice i w dowolnym formacie. Patronat honorowy nad tym przedsięwzięciem objęli Jego Eminencja ks. kard. Stanisław Dziwisz i Jego Magnificencja ks. prof. dr hab. Władysław Zuziak. Patronat medialny sprawują TVP Kraków, Radio Kraków i Gość Niedzielny. Uroczyste ogłoszenie wyników i wręczenie nagród dla uczestników konkursu plastycznego nastąpi 25 marca 2014 roku w Bibliotece UPJPII. W tym dniu wystąpią także działający przy parafii Miłosierdzia Bożego w Brzesku parafialna schola dziecięca Ziarenka Nadziei z koncertem Jan Paweł II X słów oraz młodzież z kółka teatralnego ze spektaklem słowno-muzycznym Gdybyś Ty żył, Ojcze Święty. Kącik dla dzieci w Bibliotece tekst: Michał Pora, zdjęcie: Maciej Gradowski W Bibliotece Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie przy ul. Bobrzyńskiego 10 został utworzony kącik zabaw dla dzieci. To udogodnienie dla czytelników, którzy przychodzą do biblioteki z pociechami. W czasie gdy dorosły poszukuje książek, czyta lub korzysta z internetu, dzieci mogą miło spędzić czas na zabawie. Milusińscy na pewno będą mieli dużo frajdy, bawiąc się zabawkami lub rysując przy wygodnych stolikach dla maluchów. Biblioteka UPJPII otwarta jest dla wszystkich, może z niej korzystać każdy mieszkaniec Krakowa, który jest w nim zameldowany. Wystarczy przyjść z dowodem osobistym i wypełnić odpowiednią deklarację. Można tutaj znaleźć cichy kącik do czytania, bezpłatnie skanować, swobodnie przebierać w tysiącach woluminów. Oferujemy w pełni profesjonalną pomoc przy wyszukiwaniu książek i czasopism, pokoje cichej pracy, możliwość bezpłatnego korzystania z internetu. Biblioteka gwarantuje: dostęp do unikalnego na skalę Polski zbioru książek, czasopism oraz dokumentów audiowizualnych tematycznie związanych z profilem naszej uczelni, ale nie tylko; wolny dostęp do księgozbioru, 215 miejsc siedzących, 48 stanowisk komputerowych, w tym 2 stanowiska przystosowane do potrzeb osób niewidomych i niedowidzących, bezprzewodowy dostęp do internetu, 13 pokoi do pracy indywidualnej. Budynek jest w pełni przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Godziny otwarcia: poniedziałek piątek sobota

18 nie tylko nauka Międzynarodowa Konferencja Naukowa Dziedzictwo Jana Pawła II w bibliotekach i archiwach krajowych i zagranicznych Celem konferencji jest uczczenie postaci Jana Pawła II w roku jego kanonizacji oraz ukazanie i popularyzacja jego spuścizny duchowej, intelektualnej i materialnej, obecnej w bibliotekach i archiwach krajowych oraz zagranicznych jako dziedzictwa stanowiącego wartość zadaną oraz źródło badań dla środowisk naukowych. Do udziału w konferencji będą zaproszone biblioteki, archiwa i instytucje związane z bł. Janem Pawłem II, posiadające w swych zbiorach cenne lub rzadkie pozycje związane z osobą i pontyfikatem Jana Pawła II, opracowania jego dzieł, tworzone bibliografie, pamiątki i wszelkie materiały odnoszące się do wszystkiego, co składa się na dziedzictwo pozostawione przez świętego naszych czasów. Konferencja odbędzie się w ramach krakowskich Dni Jana Pawła II w dniu 4 listopada 2014 roku. Nowe bazy w Bibliotece Informujemy, że Biblioteka UPJPII wykupiła dostęp do nowych baz: ATLA Religion Database with ATLASerials oraz Communication & Mass Media Complete. Można z nich korzystać w ramach uczelnianej sieci komputerowej. Baza ATLA Religion Database with ATLASerials łączy bogaty indeks artykułów z czasopism, recenzji książek i zbiorów esejów z wszystkich dziedzin związanych z religią oraz zbiór online ATLA zawierający główne czasopisma dotyczące religii i teologii. Baza ATLA Religion Database zawiera ponad cytowań z artykułów pochodzących z ponad czasopism, ponad cytowań z esejów wybranych z ponad prac zbiorowych, a także ponad cytowań z recenzji książek i coraz większą liczbę cytowań multimedialnych. Baza ATLASerials udostępnia pełny tekst ponad artykułów i recenzji książek w wersji elektronicznej. Baza opracowana została przez American Theological Library Association. To najobszerniejsze, cenne źródło informacji dotyczących komunikacji i mass mediów. Baza CMMI zawiera treści z baz CommSearch oraz Mass Media Articles Index, a także licznych innych czasopism poświęconych komunikacji, mass mediom oraz dziedzinom pokrewnym. Jest to źródło informacji i materiałów referencyjnych o niespotykanym zakresie i szczegółowości, uwzględniające pełny zakres wiedzy związanej z komunikacją. CMMI oferuje pełne indeksowanie i abstrakty dla ponad 570 czasopism ( główne pisma tematyczne ) i wybrany zakres dla blisko 200 kolejnych ( czasopisma priorytetowe ), co w sumie daje przeszło 770 tytułów. Ponadto ta baza danych zawiera pełne teksty z ponad 450 czasopism. Nowy kierunek studiów turystyka religijna 18 Myślisz, co mógłbyś robić w przyszłości? Jak zdobyć atrakcyjny zawód, który byłby ciekawy, a zarazem dający dobre zarobki i możliwość godnego życia? Pomyśl o turystyce religijnej Jak zostać profesjonalistą w obsłudze takiej turystyki? Pielgrzymowanie jest znane w chrześcijaństwie i innych religiach niemal od zarania dziejów. Dziś na świecie pielgrzymuje rocznie ponad 250 milionów osób, w Polsce blisko 10 milionów. Na terenie naszego kraju istnieje około 500 większych i małych sanktuariów będących ośrodkami pielgrzymkowymi. Obok pielgrzymki pojawiła się nowa forma wędrowania turystyka religijna, łącząca motywy religijne z motywami poznawczymi i rekreacyjnymi. Poszukiwani są fachowcy znający specyfikę turystyki, a zarazem pielgrzymowania. Rodzi się coraz większa potrzeba przygotowania etatowych pracowników obsługujących ten ruch; zatrudnionych w biurach turystycznych (pielgrzymkowych), obsługujących informację, prowadzących grupy pielgrzymów i turystów, pracujących w sanktuariach i domach pielgrzyma oraz innych miejscach pobytu turystów (statki turystyczne, kempingi, miejscowości wypoczynkowe). Studia licencjackie turystyka religijna na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie pozwalają na zdobycie umiejętności obsługi pielgrzymek i turystyki religijnej, a także szeroko rozumianej turystyki. Przygotowują w tym obszarze do pracy przy obsłudze grupy pielgrzymów i turystów, w biurach turystycznych (pielgrzymkowych), ośrodkach pielgrzymkowych i domach pielgrzyma. Kandydat zdobywa elementarną wiedzę teologiczną pozwalającą mu zrozumieć podstawowe prawdy katolickiej wiary, zasady chrześcijańskiej etyki, poznać problemy biblijne, elementarne zagadnienia związane z historią powszechną i historią Kościoła, sztuką religijną, kulturą religijną różnych krajów, jak też apostolstwem świeckich. Zarazem zdobywa fachową wiedzę m.in. z zakresu duszpasterstwa pielgrzymkowego, obsługi pielgrzymek i ruchu turystycznego, planowania podróży, prawa w turystyce, animacji grup (pilotaż, przewodnictwo), geografii turystyki i pielgrzymek (szlaki, atrakcje). Na studia składają się także praktyki w ośrodkach pielgrzymkowych, podczas pielgrzymek i wycieczek oraz w innych miejscach ruchu turystycznego na terenie Polski i za granicą. Studia licencjackie trwają trzy lata (sześć semestrów, 180 ECTS). Absolwent zdobywa tytuł zawodowy licencjata turystyki religijnej oraz certyfikat obsługującego pielgrzymki i turystykę religijną. Istnieje możliwość zdobycia uprawnień pilota wycieczek. Absolwenci mogą kontynuować naukę na dwuletnich uzupełniających studiach magisterskich.

19 Rzeczpospolita samorządna Spotkanie z Maciejem Twarogiem tekst: Paweł Gofron zdjęcia: Agnieszka Paderewska Zakończone sukcesem dotychczasowe przedsięwzięcia Koła Naukowego Studentów Historii Doktryn Politycznych i Prawnych Phronesis zmotywowały członków tego studenckiego zrzeszenia do realizowania kolejnych projektów z równie wielkim jak dotąd zapałem. To właśnie z ich inicjatywy 21 listopada 2013 roku w murach Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie odbyło się spotkanie z Maciejem Twarogiem, nowohuckim aktywistą i działaczem społecznym. Tym razem w wyniku rozmowy z kolejnym już, jakże interesującym gościem licznie zgromadzonym słuchaczom przybliżona została idea Rzeczypospolitej samorządnej. W tym kontekście zaproszenie Macieja Twaroga okazało się zgodnie zresztą z przewidywaniami wyborem trafionym i w pełni uzasadnionym, uwzględniając szczególnie jego bogaty życiorys, silnie naznaczony działalnością samorządową i społeczną. Zanim jednak tak znamienity gość opowiedział zebranym o swoich doświadczeniach, został poproszony o zarysowanie życzeniowego, a więc zarazem wzorcowego modelu samorządności. Odpowiadając na pytanie o definicję tego zjawiska, uwzględnił on problemy z nim związane, zawierające się w dwóch zasadniczych pytaniach. Po pierwsze, jakie powinno być miejsce samorządności w mechanizmach państwowych? Po drugie, jakie powinny być relacje między samorządnością a partią polityczną? Dzięki takiemu teoretycznemu spojrzeniu na kwestię samorządności zapowiadana rozmowa o praktyce przybrała interesującą formę, wpisując się w schemat konfrontacji na linii jak jest jak być powinno. W opinii Macieja Twaroga, który w latach pełnił funkcję radnego miasta Krakowa, związanie się z konkretną partią polityczną może znacząco ograniczać działalność społeczno-samorządową. Zaproszony gość podkreślił, że mimowolne uwikłanie w targi polityczne, nadmierna biurokracja i przerost procedur stanowią najpoważniejszą barierę dla aktywisty chcącego realizować swoje cele w ramach organu samorządu terytorialnego. Kolejnym punktem spotkania była próba dokonania bilansu działalności społecznej Macieja Twaroga. Jak mówił, cieszy go, że mimo wspomnianych utrudnień w ciągu czteroletniej kadencji radnego udało mu się zainicjować i doprowadzić do skutku wiele projektów ważnych dla jego lokalnej społeczności. Zaliczyć do nich można: starania o wpisanie Nowej Huty do rejestru zabytków i na listę UNESCO, konkurs na bożonarodzeniowe szopki nowohuckie i Nowohucki Maraton Filmowy. W trakcie spotkania nie zabrakło również odniesień do aktualnych przedsięwzięć, które jak przyznał Twaróg choć traktowane są przez niego bardzo poważnie, to w celu osiągnięcia pozytywnych efektów mają poniekąd także charakter zabiegu marketingowego. Uwagę słuchaczy przykuła przede wszystkim idea Wolnego Miasta Nowej Huty. To głównie na towarzyszącej jej inicjatywie Magistratu Nowohuckiego skoncentrowały się pytania skierowane do gościa, które stanowiły uwieńczenie udanego spotkania i tym samym zakończonego sukcesem kolejnego przedsięwzięcia Koła Naukowego Phronesis. Koło Naukowe Studentów Doktryn Politycznych i Prawnych Phronesis informuje, że na spotkaniu 15 stycznia został wybrany nowy zarząd: prezes: Agnieszka Paderewska wiceprezes: Wojciech Pasiowiec skarbnik: Katarzyna Kwinta sekretarz: Paweł Gofron rzecznik: Gabriela Hajos Serdecznie zapraszamy na spotkania z ciekawymi osobowościami, seminaria oraz organizowane przez nas konferencje! Kolejny projekt zakończony! W roku 2013 Fundacja im. Świętej Królowej Jadwigi dla Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie uzyskała od Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego wsparcie finansowe na kontynuowanie prac inwentaryzacyjnych i digitalizacyjnych w Kościele i Hospicjum św. Stanisława w Rzymie. Celem zadania Digitalizacja dokumentów archiwalnych w Archiwum Kościoła i Hospicjum św. Stanisława w Rzymie było uporządkowanie i spisanie kolejnej części bogatego zasobu archiwaliów oraz utrwalenie w formie cyfrowej najcenniejszych archiwaliów uporządkowanych w latach poprzednich. Projekt został zakończony w grudniu 2013 roku. Więcej na jego temat na stronie internetowej fundacji w dziale Dofinansowane projekty. Z radością informujemy, że nasza fundacja uzyskała kolejną dotację Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach priorytetu Dziedzictwo kulturowe ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą w wysokości 20 tys. złotych na realizację zadania Digitalizacja dokumentów archiwalnych w Kościele i Hospicjum św. Stanisława w Rzymie (cz. 3). Fundacja im. Świętej Królowej Jadwigi dla Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie Kraków ul. Bernardyńska 3 pok. 55A fundacja@upjp2.edu.pl Numer konta:

20 nie tylko nauka Rzecz o niezwykłości człowieka wiatr Akcja Biura ds. Osób Niepełnosprawnych tekst: Małgorzata Zawadzka-Morawiecka zdjęcie: Piotr Kutypa Ulewa Na szczytach Tatr, na szczytach Tatr, Na sinej ich krawędzi, Króluje w mgłach świszczący wiatr I ciemne chmury pędzi. Rozpostarł z mgły utkany płaszcz I rosę z chmur wyciska A strugi wód z wilgotnych paszcz Spływają na urwiska. [ ]. Adam Asnyk Wiatr jest siłą, która zmienia los tego, co znajdzie się na jego drodze. Huragan pędząc, łamie drzewa i niszczy je doszczętnie. Silny wiatr utrudnia lot ptakom, smaga po twarzy wspinających się na szczyt góry, targa za włosy dziewczynki idące do szkoły. Silny wiatr utrudnia wzrastanie drzewom, staje się niełatwym sprawdzianem dla ptaszków, które uczą się latać. Silny wiatr potrafi zniszczyć nadzieje i plany, obracając w pył osiągnięcia człowieka. Co innego delikatny wietrzyk. Łagodnie muska policzki, zapewnia przyjemny chłód latem, a zimą igra w śniegu. Delikatny wietrzyk nie robi krzywdy, sprawia, że możemy oddychać świeżym powietrzem. Przedstawiony wyżej opis może ulec diametralnej zmianie, jeśli sprawę postawi się inaczej. Jeżeli mówimy o wietrze, który kształtuje, pozwala wzrastać, to nie tylko lekki wietrzyk, ale i silny podmuch nabiera w tym kontekście nowego znaczenia. Lekki wietrzyk pozwala roślinom kiełkować, kiedy wzbijają się nad powierzchnię ziemi, potrzebują delikatnych podmuchów, aby przywyknąć do nowych warunków. Kiedy jednak przyjrzymy się bliżej dalszemu wzrostowi, okaże się, że kiedy roślina podrośnie, potrzebuje silnego wiatru, aby stać się kiedyś mocnym drzewem. Dopiero opór, przeciwstawianie się nieprzychylnej pogodzie sprawia, że roślina wzrasta. Roślina wyhodowana w domu nadaje się tylko do podziwiania w pomieszczeniach o dogodnych warunkach, ponieważ w innym miejscu by nie przetrwała. Tylko kiedy jest narażona na nieprzychylny wiatr, potrafi przetrwać i zaowocować. Podobnie jak z rośliną dzieje się z człowiekiem. Początkowo potrzebuje delikatności i ochrony, później trzymanie go pod kloszem może przynieść tylko szkody. Człowiek wychowany pod ciągłą opieką staje się bezradny, nie potrafi poradzić sobie w świecie. Szczególnie narażone na taką nadmierną troskliwość są dzieci z niepełnosprawnościami. Rodzice w trosce o nie chronią je przed całym światem, gdy tymczasem one potrzebują świata, a świat ich. Świat to ciągły dialog ludzi ze sobą. Dialogiem jest kultura, przekonania, tradycje, obiegowe opinie, bardziej lub mniej prawdziwe twierdzenia. Często te twierdzenia dotyczą również osób z niepełnosprawnościami. Jedyną możliwą weryfikacją tych twierdzeń są osoby, których te twierdzenia dotyczą. Nie można mówić o kimś, kogo się nie zna. W ogniu sporu powinny zawsze znajdować się osoby zainteresowane tematem, te, których on dotyczy. Dialog to otwarcie się na drugiego człowieka, próba spojrzenia na niego jako na tego, kto przychodzi do mnie z pewnym bagażem doświadczeń. Filozofia dialogu mówi, że wartości pojawiają się między osobami. Dialog dwóch osób jest zawsze nośnikiem wartości (J. Tischner, Spór o istnienie człowieka, Kraków 2011). To właśnie między dwojgiem osób pojawia się prawda, bo jest ona wartością, która nie może być własnością konkretnego człowieka. Dlatego jeśli chcemy szukać prawdy, to tylko w dialogu, tylko w starciu ze sobą dwóch obcych sobie ludzi, którzy podczas rozmowy być może okażą się sobie bliscy. Rozmowa jest jak silny wiatr, może zmieniać los człowieka, jak wiatr zmienia los drzewa. Zmiana losu nie oznacza zniszczenia, ale umocnienie. W dialogu człowiek nie tylko wzmacnia siebie, ale i zmienia losy świata. Tylko w ten sposób można cokolwiek zmienić. Puste slogany i hasła wpływające na emocje nie mają właściwie żadnego znaczenia, a służą jedynie pozostawaniu w tym, co ustalone i nieprawdziwe. Prawda jest możliwa tylko przy rzetelnej dyskusji, dlatego każdy powinien brać w niej udział. Bo każdy jest potrzebny, niezależnie od swoich ograniczeń. Może się okazać, że właśnie te ograniczenia są kluczem do zrozumienia i staną się silnym wiatrem zmian. Pomóż Idze Iga jest uśmiechniętą, ośmioletnią mieszkanką Brzeska, u której w sierpniu 2013 roku został zdiagnozowany wysoce złośliwy nowotwór kości mięsak Ewinga z przerzutami. Aby wyzdrowieć, dziewczynka musi zostać poddana intensywnej chemioterapii połączonej z zabiegami operacyjnymi oraz późniejszą rehabilitacją. 20 Idze można pomóc, przekazując 1% podatku (KRS: , cel szczegółowy: Dla Igi Hudyki).