ZRZESZENIE ORGANIZACJI POLONIJNYCH W SZWECJI KWARTALNIK. Nr NOWA WESOŁYCH ŚWIĄT I SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU! Polonijne Dni Młodzieży

Transkrypt

1 ZRZESZENIE ORGANIZACJI POLONIJNYCH W SZWECJI KWARTALNIK Nr NOWA WESOŁYCH ŚWIĄT I SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU! Poloije Di Młodzieży

2 KWARTALNIK NOWA KWARTALNIK ZRZESZENIA ORGANIZACJI POLONIJNYCH W SZWECJI Okładka: Wizyta Swiętego Mikołaja w Malmö Zdjęcie: Ja Marti Ogrodik Redaktor aczely: Teresa Sygarek ts@dcgplus.com Opracowaie grafi cze: Teresa Sygarek Zespół redakcyjy: Teresa Sygarek ts@dcgplus.com Tadeusz Adam Pilat t.a.pilat@bredbad.et Druk: Graphic House Nakład: egz. Zamówieie preumeraty: t.a.pilat@bredbad.et Zamówieie ogłoszeń: ts@dcgplus.com Kwartalik w iterecie: Zadaie jest współfiasowae przez Stowarzyszeie Wspólota Polska ze środków otrzymaych od Miisterstwa Spraw Zagraiczych Rzeczypospolitej Polskiej w ramach kokursu Współpraca z Poloią i Polakami za Graicą. Zrzeszeie Orgaizacji Poloijych w Szwecji dziękuje w imieiu szwedzkiej Poloii. W tym umerze: VIII Zjazd Europejskiej Uii str. 4 Wspólot Poloijych Zikome powroty, 6 więc jedak emigracja Rada Przesów Zrzeszeia 7 w Warszawie Swięty Mikołaj w Szwecji 8 Obchody Święta Niepodległości 10 Spotkaia opłatkowe, bazary, 11 jasełka, pastorałki Spacerem po zimowej Warszawie 12 Szwedzkie ślady 14 w Bazylice w Pułtusku Gorąca jesień zespołu Piastowie 15 Przedsiębiorczość jest kobietą 16 Kursy szwedzkiego w Sztokholmie 17 Obywatelstwo szwedzkie w przyszłości 18 Kiedy działalość kulturala 19 idzie w parze z działalością charytatywą Poloia brytyjska: Bociay, Chomiki, 20 Łososie Przyjechaliśmy a chwilę - 22 zostaliśmy a całe życie Na okładce: Wizyta Świętego Mikołaja w Malmö. Aiołki od lewej: Vaessa Kowalkowski, Karolia Woroń, Natalia Gruszczyński, Haa Rybak, Nicole Waiurska, Sara Marciiak. Święty Mikołaj: ks. Rudolf Basista, założyciel Kwiatów Polskich. Kwartalik Poloia Nowa zarejestroway jest w Urzędzie Patetowym, (Patetoch Registrerigsverket, PRV). Wydawca ie poosi odpowiedzialości za treść i formę ogłoszeń i reklam. Zastrzegamy sobie prawo do redagowaia i skrótów adesłaych tekstów. Nie odsyłamy ie zamówioych materiałów. Chcesz zamówić preumeratę kwartalika? Pojedycze umery - po kosztach własych wysyłki. Większa ilość - damy ofertę. Zgłoś chęć preumeraty a adres: t.a.pilat@bredbad.et lub ts@dcgplus.com POLONIA NOWA grudzień 2012

3 3 DRODZY CZYTELNICY Kończy się rok 2012, który jest 35-tym rokiem działalości Zrzeszeia Orgaizacji Poloijych w Szwecji. W bieżącym roku rozpoczęliśmy pracę programową a rzecz dzieci i młodzieży. Wyzwaiem dla as jest ukierukowaie działań w taki sposób aby były oe dla młodzieży atrakcyje. W dzisiejszych czasach, kiedy Polska jest w zasięgu ręki, zarówo realie dzięki taim liiom loticzym, jak i wirtualie po klikięciu w klawiaturę komputera, musimy młodzieży zaoferować ie przedsięwzięcia, a przykład takie które dadzą jej wspólą płaszczyzę do spotkań w jak ajszerszym polskim groie rówieśików w kraju zamieszkaia, czyli w Szwecji. TERESA SYGNAREK Prezes Zrzeszeia Orgaizacji Poloijych w Szwecji W ramach tej rozpoczętej akcji zorgaizowaliśmy udae spotkaie w Göteborgu dla dzieci i młodzieży z aszych orgaizacji w połudiowej Szwecji, a w przyszłym roku plaujemy jej kotyuację dla orgaizacji ze środkowej i półocej części kraju. Dla szerokiej rzeszy polskich dzieci orgaizujemy m.i. obchody świętego Mikołaja, a także włączamy dzieci i młodzież do aktywego udziału w uroczystościach związaych ze Świętami Narodowymi. Cieszymy się z tego, że w Zrzeszeiu są orgaizacje, których wieloletią tradycją są właśie uroczyste obchody Świąt Narodowych, zarówo 3 Maja, jak i 11 Listopada. W otaczającej as w Szwecji wielokulturowości musimy myśleć o tym i działać w tym kieruku, żeby młode pokoleie poloije zachowało polską tożsamość arodową i żeby było dume ze swojej polskości. Dlatego też zastaawia as fakt, że kiedy Poloia a całym świecie z dumą i ależytym szacukiem celebruje roczicę odzyskaia iepodległości, w Kraju pojawiają się w tym samym czasie icydety iegode postawy Polaka i patrioty. Tak samo iegode jest to aby w tym właśie diu, kiedy z wielkim patriotyzmem i a uśmiechu Poloia celebruje Święto Niepodległości, pojawiały się wśród as głosy, które wprowadzają akcety skrajie politycze twierdząc iż Polska ie jest prawdziwie wola i iepodległa. Mowa ieawiści może doprowadzić do tragedii, a woja polskopolska dla ikogo ie jest korzysta. Poloia chce być grupą silą i zjedoczoą ale także iezależą od układów polityczych, które dzielą społeczeństwo zarówo w Kraju, jak i za jego graicami. Staowiąc miejszość polską w aszym kraju zamieszkaia dbajmy o zgodę i jedość wśród as. Z okazji Świąt Bożego Narodzeia życzę wszystkim aszym Czytelikom wesołych świąt w ciepłej, rodziej atmosferze, a adchodzący Nowy Rok 2013 iech będzie rokiem szczęśliwym, pełym wzajemego szacuku, zrozumieia i poczucia dumy z bycia Polakami. Orgaizacje, które pragą przyłączyć się do Zrzeszeia Orgaizacji Poloijych w Szwecji, proszę o kotakt mailem a adres: ts@dcgplus.com

4 4 SPOTKANIA POLONIJNE W DNIACH LISTOPADA ODBYŁ SIĘ W PUŁTUSKU VIII ZJAZD EUROPEJSKIEJ UNII WSPÓLNOT POLONIJNYCH (EUWP), NA KTÓRYM WYBRANO NOWE WŁADZE VIII ZJAZD EUROPEJSKIEJ UNII WSPÓLNOT POLONIJNYCH... by czuc sie Polakiem - Ja Paweł II Gośćmi VIII Zjazdu EUWP byli: Wicemiister Spraw Zagraiczych Jausz Cisek, Wiceprzewodicząca Sejmowej Komisji Łączości z Polakami za Graicą Joaa Fabisiak, Przewodiczący Seackiej Komisji Spraw Emigracji i Łączości z Polakami za Graicą Adrzej Perso, Prezes Stowarzyszeia Wspólota Polska Logi Komołowski oraz Dyrektor Biura Zarządu Krajowego Stowarzyszeia Wspólota Polska Iwoa Borowska-Popławska. Gościem specjalym zjazdu był Arcybiskup Tadeusz Kodrusiewicz, który w iedzielę, w reesasowej Bazylice Pułtuskiej wraz z ks. Kaoikiem Wiesławem Koskiem celebrował mszę świętą za pomyślość EUWP i owo wybraych władz. W skład prezydium zjazdu jako sekretarz wchodziła Teresa Sygarek, prezes Zrzeszeia Orgaiacji Poloijych w Szwecji. W części sprawozdawczej zjazd podsumował trzyletią kadecję ustępującego prezydeta i sekretariatu oraz działalość EUWP w ostatim roku sprawozdawczym. Wysoko oceioo pozycję EUWP, działalość w dziedziie oświaty i moitorowaia emigracji zarobkowej do krajów Uii Europejskiej. NOWE WŁADZE EUWP W wyborach a astępą trzyletią kadecję Prezydetem Europejskiej Uii Wspólot Poloijych została Helea Miziiak uzyskując 69% głosów. Helea Miziiak od 42 lat działa w środowiskach poloijych w Wielkiej Brytaii, gdzie pełiła licze odpowiedziale fukcje m.i. prezesa Zjedoczeia Polskiego w Wielkiej Brytaii i Zjedoczeia Polek. Zasiadała też w liczych orgaach kosultacyjych oraz wielokrotie agażowała się charytatywie, przekazując zacze kwoty ze zbiórek pieiężych dla ofiar powodzi oraz a domy pomocy, hospicja, szkoły i stypedia. W EUWP pełiła wcześiej fukcję Sekretarz Geeralego i Prezydeta. Przewodiczyła wielu komitetom orgaizacyjym zjazdów, kogresów i koferecji a obecie pełi obowiązki Prezesa Rady Poloii Świata. Helea Miziiak przedstawiła ową wizję orgaizowaia działalości EUWP. Ustępującemu Prezydetowi, Tadeuszowi Adamowi Pilatowi, w podziękowaiu za dotychczasowe 18 lat pracy, delegaci a zjazd adali tytuł Hoorowego Prezydeta EUWP. Tadeusz Adam Pilat od 33 lat jest wychowawcą polskiej młodzieży w Szwecji i działaczem w wielu orgaizacjach poloijych. Pełił m.i. przez 3 kadecje fukcję Prezesa Zrzeszeia Orgaizacji Poloijych w Szwecji. Zasiadał też w liczych rządowych orgaach kosultacyjych w Polsce i w Szwecji. POLONIA NOWA grudzień 2012

5 5 W głosowaiu delegaci Zjazdu adali Tadeuszowi Adamowi Pilatowi tytuł Hoorowego Prezydeta EUWP. Gośćmi Zjazdu byli m.i. (od lewej) Prezes Stowarzyszeia Wspólota Polska Logi Komołowski, Wicemiister Spraw Zagraiczych Jausz Cisek i Przewodiczący Seackiej Komisji Spraw Emigracji i Łączości z Polakami za Graicą Adrzej Perso. W EUWP pełił fukcje Sekretarza, Wiceprezydeta i Prezydeta przez dwie ostatie kadecje. Delegaci zatwierdzili w głosowaiu zapropooway przez owo wybraą Prezydet skład sekretariatu. Wiceprezydetem został Aleksader Zając, były działacz opozycyjy Niemieckiego i Międzyarodowego Komitet Poparcia Solidarości. Wieloleti Prezes Polskiej Rady w Niemczech i Kowetu Orgaizacji Polskich w Niemczech. W EUWP pełi fukcję Wiceprezydeta trzecią kadecję. Na staowisku Sekretarza Geeralego pozostał Roma Śmigielski, były działacz opozycyjy w Kopehaskim i Międzyarodowym Komitecie Poparcia Solidarości. Wieloleti Prezes Federacji Orgaizacji Polskich i Polsko- Duńskich w Daii. W EUWP pełi fukcję Sekretarza Geeralego piątą kadecję. Zjazd zatwierdził rówież trzech owych Sekretarzy Regioalych. Halia Romaowa (wieloletia Prezes Kogresu Polaków w Rosji) będzie Sekretarzem ds. Europy Wschodiej, Teresa Kopeć (Prezes Forum Poloii w Austrii) będzie Sekretarzem ds. Europy Zachodiej i Wada Vujisić (Prezes Stowarzyszeia Polaków Zamieszkałych w Czarogórze) będzie Sekretarzem ds. krajów bałkańskich. Tekst T.A. PILAT Zdjęcia TERESA SYGNAREK Delegaci a VIII Zjazd EUWP.

6 6 KONFERENCJE WIELKA FALA NOWEJ, EKONO- MICZNEJ EMIGRACJI POLSKIEJ PRZEROSŁA OCZEKIWANIA I MOŻLIWOŚCI WŁADZ POLS- KICH, KRAJÓW ZAMIESZKANIA I ORGANIZACJI POLONIJNYCH ZNIKOME POWROTY, WIĘC JEDNAK EMIGRACJA KONFERENCJA MONITOR EMIGRACJI ZAROBKOWEJ 2012 Uczesticy koferecji Moitor Emigracji Zarobkowej pt. Powrót czy emigracja? w Berliie. W diach paździerika w Ambasadzie Polskiej w Berliie, Europejska Uia Wspólot Poloijych, Kowet Orgaizacji Polskich w Niemczech oraz Wydział Kosulary Ambasady RP w Berliie zorgaizował koferecję poświęcoą tematyce polskiej emigracji zarobkowej. Była to trzecia z rzędu koferecja poświęcoa emigracji zarobkowej. Pierwsza odbyła się w Lodyie w 2009 roku, a druga, której współorgaizatorem było Zrzeszeia Orgaizacji Poloijych w Szwecji, w 2010 roku. Kofercję otworzył prezydet Europejskiej Uii Wspólot Poloijych, który jedocześie prowadził pierwszą sesję problemową. Zrzeszeie Orgaizacji Poloijych w Szwecji reprezetowae było przez prezesa Teresę Sygarek, wiceprezesa Marię Olsso i prezesa Polskiego Związku Kulturalego w Göteborgu Jadwigę Malocco. Trzecią i piątą sesję problemową prowadziły Teresa Sygarek i Maria Olsso. Referat wiodący Migracje zarobkowe Polski po 2004 roku: fakty i mity wygłosiła prof. dr hab. Krystya Iglicka z Cetrum Stosuków Międzyarodowych, Rektor Wyższej Szkoły Hadlu i Prawa im. Ryszarda Łazarskiego w Warszawie. W debacie pt. Powrót czy emigracja udział wzięli przedstawiciele kosulatów geeralych Austrii, Belgii, Fracji, Hiszpaii, Holadii, Irladii, Niemiec, Szwecji, Wielkiej Brytaii, Włoch oraz prezesi Stowarzyszeń Poloijych w Europie oraz przedstawiciele emigracji zarobkowej. Na koferecji poruszae były problemy polskich emigratów w pięciu sesjach tematyczych: dyamika zjawisk migracyjych, polskość astępych pokoleń, problemy z itegracją i a rykach pracy, powrót czy emigracja, problemy i oczekiwaia. Padały licze pytaia pod adresem referujących, dyskutowao o sytuacji Polaków w tych krajach oraz o problemach emigratów. MARGINALNA ILOŚĆ POWROTÓW Opracowao dokumet końcowy, w którym stwierdzoo z całą staowczością: emigracja zarobkowa do państw Uii Europejskiej adal wzrasta i przyjmuje charakter osiedleńczy, powroty do kraju są zjawiskiem margialym, w ostatim okresie czasu drastyczie wzrosła emigracja rodzia oraz liczba dzieci rodzących się a emigracji, w związku z tym wzrosły potrzeby związae z edukacją dzieci i młodzieży poloijych, wzrastająca fala emigracji powoduje demograficze i ekoomicze problemy w Polsce. APEL KONFERENCJI Uczesticy koferecji zwrócili się z apelem do władz polskich o: wypracowaie strategii rządowej wobec emigracji zarobkowej, itesyfikację współpracy z orgaizacjami poloijymi i wspieraie ich działalości w środowiskach owej emigracji, adaie właściwego wymiaru środkom fiasowym przezaczoych a oświatę poloiją, dalsze wspieraie działań a polu kultury w celu utrzymaia polskości wśród dzieci i młodzieży, orgaizowaie coroczej koferecji Moitor emigracji zarobkowej jako uikalego forum wymiay wiedzy i doświadczeń pomiędzy przedstawicielami władz polskich, placówkami dyplomatyczymi i orgaizacjami poloijymi. Tekst T.A.PILAT Zdjęcie KRYSTYNA KOZIEWICZ POLONIA NOWA grudzień 2012

7 SPOTKANIA POLONIJNE 7 RADA PREZESÓW SPOTYKAMY SIĘ Z POLSKIMI STRATEGICZNYMI PARTNERAMI ZRZESZENIA ORGANIZACJI POLONIJNYCH W SZWECJI W WARSZAWIE Prezesi orgaizacji człokowskich Zrzeszeia spotkali się 8 grudia w Warszawie z przedstawicielami Sejmu i Seatu RP oraz Stowarzyszeia Wspóloty Polskiej w celu omówieia owych zasad współpracy władz polskich z Poloią. Seator Barbara Borys-Damięcka przedstawiła możliwości kotyuowaia współpracy z Seatem. Człoek Zarządu Stowarzyszeia Wspólota Polska, Marek Różycki zapozał prezesów z aktualą działalością Stowarzyszeia. Poseł a Sejm RP, Joaa Fabisiak odpowiadała a pytaia prezesów dotyczące owego plau Współpracy z Poloią, opracowaego przez Miisterstwo Spraw Zagraiczych, które obecie jest dla Poloii władzą adrzędą. Na zebraiu prezesów omówioo waże sprawy programowe Zrzeszeia, podsumowao rok działalości i wspólie akreśloo play a przyszłość. Podczas obrad w siedzibie Stowarzyszeia Wspólota Polska. Joaa Jaasz, Klub Kobiet Sukcesu Sabat; Jolata Thuell, Związek Polaków w Eskilstuie; Lidia Karlsso, Międzyarodowy Dziecięcy Zespół Taeczy Malwa; Urszula Pilat, Polskie Ogisko Piast; Grażya Piątek, Zespół Folklorystyczy Piastowie; Tadeusz Adam Pilat, prezes hoorowy Zrzeszeia; Maria Olsso, Towarzystwo Polaków Ogiwo, wiceprezes Zrzeszeia. Spotkaie z Seatem RP i Stowarzyszeiem Wspólota Polska. Marek Różycki, człoek Zarządu Stowarzyszeia Wspólota Polska; Teresa Sygarek, prezes Zrzeszeia; Barbara Borys-Damięcka, Seator RP, wiceprzewodicząca Komisji Spraw Emigracji i Łączości z Polakami za Graicą; Joaa Jaasz, Klub Kobiet Sukcesu Sabat; Margareta Rudomio-Dusiacka, Polski Klub Olimpijski POCOS; Jerzy Waletyowicz, Poloia Falcos FF. Spotkaie kotyuowae było podczas kolacji. Od lewej: Margaretha Deik, Klub Kobiet Kreatywych; Margareta Rudomio- Dusiacka, Pols-ki Klub Olimpijski POCOS; Joaa Fabisiak, Poseł a Sejm RP, wiceprzewodicząca Komisji Łączości z Polakami za Graicą; Maria Westerlud, Polski Związek Sawa. Teresa Sygarek; Jarosław Kamiński, wicemer Wila; Tadeusz Adam Pilat; Maria Olsso. Tekst TERESA SYGNAREK Zdjęcia TERESA SYGNAREK, MARGARETHA DENIK

8 8 SPOTKANIA POLONIJNE PRAWIE TRZYSTA POLSKICH DZIECI Z DWÓCH MIAST W POŁUDNIOWEJ SZWECJI, W MALMO I W LANDSKRONIE, MIAŁO OKAZJĘ SPOTKAĆ SIĘ ZE ŚWIĘTYM MIKOŁAJEM DZIĘKI INICJATYWIE ORGANIZACJI POLONIJNYCH ŚWIĘTY MIKOŁAJ SPOTKAŁ SIĘ Z POLSKIMI DZIEĆMI W SZWECJI Wszyscy pamiętamy zapewie z dzieciństwa jak ważą datą był dla as dzień 6 grudia kiedy miał przyjść święty Mikołaj. Czasami zostawiał prezety w ocy pod poduszką, czasami moża go było spotkać a różych orgaizowaych imprezach. Niektórzy z as pisali apewo listy do świętego Mikołaja i prosili żeby przyiósł im wymarzoą zabawkę, a może pieska lub kota. Dzisiaj większość dzieci zabawek ma w admiarze ale możliwość spotkaia świętego Mikołaja jest adal wielką atrakcją. KRÓLOWA ZIMA, KRASNALE, ŚWIĘTY MIKOŁAJ I 170 POLSKICH DZIECI W MALMO Do Malmö przyjechał święty Mikołaj a zaproszeie Ogiska Kwiaty Polskie, które we współpracy z parafią Sata Maria i Rosegård i przy wsparciu Kosulatu Geeralaego w Malmö zorgaizowało spotkaie dla 170 polskich dzieci. Przyszło też przeszło 100 osób dorosłych. Spotkaie poprzedziła prezetacja multimediala o tradycji obchodów tego święta. Okazało się, że większość dzieci była przekoaa, że święty Mikołaj to postać grubego staruszka w czerwoym kubraku, tak jak z reklamy Coca- Coli. Natomiast wiele dzieci wiedziało, że święty Mikołaj był dobry i hojy dla biedych, a zalazły się awet takie dzieci, które wyraziły chęć pójścia w ślady świętego Mikołaja i oddaia części swoich zabawek dla biedych dzieci. Czy to faktyczie zrobią, to już ia sprawa ale sama myśl, która zrodziła się a tym spotkaiu i została głośo wypowiedziaa jest pozytywym zjawiskiem. Malmö: Świętemu Mikołajowi towarzyszyło aż sześć aiołków, ze średiej grupy Kwiatów Polskich, a zdjęciu od lewej: Karolia Woroń, Nicole Waiurska i ks. Rudolf Basista. Malmö: Sceę opaowały w pewym momecie małe krasale z ajmłodszej grupy Kwiatów Polskich. POLONIA NOWA grudzień 2012

9 9 Ią atrakcją spotkaia był występ dzieci z ajmłodszej grupy Kwiatów Polskich, które wcieliły się w krasali i razem ze swoją auczycielką, paią Staisławą Świerz, która w tym diu przeobraziła się w Królową Zimę, umiliły tańcem i pioseką oczekiwaie a przyjście świętego Mikołaja. Dzieci wypełiły olbrzymią salę teatralą w parafii, a rodzice czekali obok w kawiari. Spotkaie to było ie tylko atrakcją dla dzieci ale także okazją do miłego spotkaia poloijego dla dorosłych. ŚWIĘTY MIKOŁAJ I 95 POLSKICH DZIECI W LANDSKRONIE Wraz z pierwszym śiegiem, ku uciesze polskich dzieci, do Ladskroy przybył święty Mikołaj, który po rozdaiu prezetów wyruszył w dalszą drogę. Jak co roku, już od 30 lat, w sobotę 1 grudia, odbyło się spotkaie ze świętym Mikołajem w Västervågskola, ajwiększej szkole w Ladskroie. Spotkaie zorgaizowae zostało przez Polskie Ogisko Piast, które przed 29 laty założył auczyciel Tadeusz Adam Pilat. Imprezę prowadziła rówież auczycielka, Mariola Sygulska, która zapowiedziała świętego Mikołaja i prosiła każde dziecko z osoba po odbiór paczki ze słodyczami. Z roku a rok liczba rodziców z pociechami rośie, a w te grudiowy wieczór przybyło do szkolej auli poad 300 osób, w tym 95 dzieci. Cała sala była wypełioa po brzegi, a dzieci po odebraiu upomików cieszyły się wraz z rodzicami. Przy dekoracji sali i rozdawaiu podarków pomagały uczeice gimazjum, Aita Wójcik, Edyta Szczepaiak i Kamila Prybińska. W sali obok czekała iezawoda pai Jadwiga Wójcik z domowymi wypiekami siedmiu działaczek związku, którymi częstowao przybyłych gości. Jak a każdej udaej i dobrze zapamiętaej imprezie, ie mogło zabrakąć wpadki. W tym roku, w trakcie rozdawaia prezetów Mikołajowi spadła z głowy pozłacaa i wysadzaa drogimi kamieiami ifuła (akrycie głowy biskupa). Nie przeszkodziło to jedak w dalszej zabawie, a awet rozluźiło atmosferę i poprawiło humory. Tekst TERESA SYGNAREK, EDYTA MARTYNA SZCZEPANIAK Zdjęcia z Malmö JAN MARTIN OGRODNIK Zdjęcia z Ladskroy KAMILA PRYBIŃSKA Malmö: Nie zabrakło także Królowej Zimy (Staisława Świerz), która wprowadziła astrój zimowy. Ladskroa: Świętemu Mikołajowi asystowała Mariola Sygulska. Ladskroa: Jak co roku tłoczo było wokół świętego Mikołaja.

10 10 KRONIKA WYDARZEŃ OBCHODY WIELE ORGANIZACJI ŚWIĘTUJE ROCZNICĘ ODZYSKANIA NIEPDLEGŁOŚCI ŚWIĘTA NIEPODLEGŁOŚCI NA UŚMIECHU KONSULAT RP W MALMÖ Kosulat w Malmö uczcił Święto Narodowe wspaiałym kocertem fortepiaowym utworów Chopia w wykoaiu prof. Michała Wesołowskiego. Wśród gości byli przedstawiciele władz miasta Malmö, działacze poloiji oraz przedstawiciele orgaizacji poloijych z połudiowej Szwecji. Po kocercie, przy symboliczym kieliszku szampaa, goście mieli okazję do spotkaia i odowieia kotaktów. Kocert fortepiaowy w mistrzowskim wykoaiu prof. Michała Wesołowskiego w przepiękej sali (Ladstigssale) w Ratuszu Miejskim w Malmö. POLSKIE OGNISKO PIAST W LANDSKRONIE W Ladskroie 11 listopada w 94 roczicę odzyskaia przez Polskę iepodległości odbyła się tradycyja uroczystość poprzedzoa Mszą Świętą w itecji ojczyzy odprawioą przez ks. Jaa Jarosza w katolickim kościele parafialym pw. św. Jaa Chrzciciela. W wygłoszoej homilii proboszcz awiązał do wartości patriotyzmu oraz troski o zachowaie wartości duchowych i materialych kultury. Po Mszy Świętej uczesticy uroczystości udali się do sali parafialej. W programie imprezy orgaizowaej przez Polskie Ogisko Piast w Ladskroie zalazły się okoliczościowe wystąpieia auczycielki języka polskiego, Marioli Sygulskiej i księdza Jaa Jarosza. Rys historyczy ukazujący drogę aszego kraju do wolości wygłosił przedstawiciel młodego pokoleia, Damia Sygulski. Po zakończeiu uroczystości prezes ogiska Piast w Ladskroie - pai Urszula Pilat zaprosiła wszystkich uczestików a wspólą kawę i wspaiałe domowe wypieki. Przedstawiciele Zrzeszeia Orgaizacji Poloijych, od lewej: Zofi a Suemark, Polka Ikf; Urszula Pilat, Polskie Ogisko Piast; Jausz Rogowski, Polski Klub Olimpijski POCOS; Margaretha Deik, Klub Kobiet Kreatywych; Jacek Jurkowski, Polski Związek Kulturalo-Oświatowy Wisła; Teresa Sygarek, Zrzeszeie Orgaizacji Poloijych w Szwecji. Przedstawiciel aktywej młodzieży poloijej w Ladskroie, Damia Sygulski przedstawił historię drogi do wolości. POLONIA NOWA grudzień 2012

11 11 OGNISKO KWIATY POLSKIE W MALMÖ W tym roku a sceie domiowały dzieci z ajmłodszej i średiej grupy Ogiska. Były tańce arodowe, pioseki i wiersze. 29 lat działalości Ogiska Kwiaty Polskie i 29-ta akademia z okazji Święta Narodowego Odzyskaia Niepodległości. Ozacza to, że święto było obchodzoe w Malmo już w tedy kiedy w Polsce ie było oo jeszcze uzae jako Święto Narodowe. Przez te 29 lat przewięło się wiele dzieci i młodzieży w Ogisku ale każde z ich, co ajmiej kilka razy uczesticzyło w obchodach tego święta. W te sposób Ogisko Kwiaty Polskie daje swój wkład w utrzymaie polskiej tożsamości arodowej i zdrowego patriotyzmu wśród dzieci i młodzieży poloijej. TOWARZYSTWO POLAKÓW OGNIWO W SZTOKHOLMIE W uroczystościach Święta Niepodległości z udziałem Ambasadora RP w Sztokholmie, wystąpił Zespół Folklorystyczy Piastowie. POLSKI ZWIĄZEK KULTURALNY W GÖTEBORGU W Göteborgu odbyło się uroczyste spotkaie oraz kocert muzyczy poświęcoy roczicy Święta Niepodległości 11-Listopada. Tekst Redakcja Zdjęcie z Malmö JAN MARTIN OGRODNIK Brawurowe wykoaie pioseki Polskie kwiaty przez Malwię Chromy (pierwsza z prawej) razem z chórem z ajmłodszej grupy Kwiatów Polskich zostało agrodzoe potężymi owacjami. Zespół Folklorystyczy Piastowie uświetił uroczystości z okazji Święta Niepodlegległości w Sztokholmie. SPOTKANIA OPŁATKOWE, BAZARY ŚWIĄTECZNE, JASEŁKA I PASTORAŁKI Aiołek: Sadra Nowogrodzka-Serafi, Matka Boska: Laura Nowogrodzka-Serafi i krakowiaka: Lea Gralewska. W okresie przedświąteczym wiele jest okazji do kultywowaia aszych tradycji. I tak w Malmö Ogisko Kwiaty Polskie zorgaizowało 14 grudia spotkaie opłatkowe połączoe ze śpiewaiem kolęd. Podczas bazaru świąteczego zorgaizowaego w parafii S:ta Maria i Rosegård w Malmö Kwiaty Polskie dały dwa występy dla międzyarodowej publiczości ze- braej podczas bazaru. Grupa średia pod kierowictwem Marii Tatusch pokazała polskie tańce arodowe i isceizację pastrorałki. Grupa ajmłodsza pod kierowictwem Staisławy Świerz bawiła publiczość występem śpiewym połączoym z szopką świąteczą. Tekst Redakcja Zdjęcie ROBERT TALIK

12 12 SpacerEM po ZIMOWEJ WARSZAWIE Dekoracje świątecze a Krakowskim Przedmieściu. Przepięka choika a Placu Zamkowym. Jarmark świąteczy a Starym Mieście. Mikołaje w drodze a Stare Miasto. POLONIA NOWA grudzień 2012

13 13 Pałac Prezydecki z biało-czerwoą choiką i zimowym oświetleiem. Krakowskie Przedmieście ocą. Zdjęcia TERESA SYGNAREK

14 14 SZWEDZKIE ŚLADY W BAZYLICE W PUŁTUSKU Bazylika kolegiacka Zwiastowaia NMP w Pułtusku powstała w połowie XV wieku. Sklepieie bazyliki autorstwa Jaa Baptysty z Weecji o typowo kasetoowej formie zwae jest w podręczikach historii sztuki sklepieiem pułtuskim. Na początku lat 90-tych odkryto reesasową polichromię z XVI wieku, która ukryta była pod wieloma warstwami farby. Dekoracja malarska, która ma charakter orametalo-rośliy i składa się z kilkuset, ie powtarzających się bukietów kwiatowych oraz z popiersi i rozetek ależy do ceych i dobrze zachowaych zabytków malarstwa ścieego w całej Polsce. Na skutek powodzi, która dotkęła miasto w 1786 roku zostały zalae zajdujące się w kolegiacie grobowce i ucierpała także posadzka w świątyi. Koleje powodzie aż do okresu powojeego, w tym wielka powódź w 1979 roku, ie poprawiły stau posadzki i stało się sprawą oczywistą i jak ajbardziej widoczą, że iektóre płyty posadzki trzeba było wymieić. Należało zatem określić pochodzeie kamieia wapieego użytego do posadzki w bazylice. Badaia wykazały, że jest to szwedzki wapień z wyspy Oladii (szw. Ölad). Obecie uzaje się, że stare posadzki wapiee ze Szwecji są zabytkiem, tak więc ie było mowy o tym aby ubytki zastąpić iym kamieiem. Oprócz tego wapieie z Oladii zostały sprawdzoe przez kilkadziesiąt pokoleń i są obecie zalecae przez architektów i koserwatorów. Podstawowym wymogiem koserwatorów jest ie tylko użycie orygialego materiału przy reowacjach Sklepieie bazyliki z odkrytą w 1994 r. reesasową polichromią, ukrytą wcześiej pod wieloma warstwami farby. starych posadzek szwedzkich ale także zastosowaie autetyczej, atyczej obróbki kamieia. Eksploatację i obróbkę kamiei wapieych prowadzi obecie firma Öladsste AB w Sadvik. Firma ta, jako jeda z iewielu zachowała ręczą obróbkę kamieia, która zapewia historyczą autetyczość przy zamówieiach do prac koserwatorskich. I tak, szwedzki wapień poowie trafił do bazyliki pułtuskiej i posadzka jest obecie odrestaurowaa i wygląda jak owa. Tekst i zdjęcia TERESA SYGNAREK Na zakończeie VIII Zjazdu Europejskiej Uii Wspólot Poloijych odbyła się msza święta w bazylice pułtuskiej. Na zdjęciu widocza jest posadzka z kamieia ze szwedzkiej wyspy Ölad. POLONIA NOWA grudzień 2012

15 REPORTAŻ 15 FOLKLORYSTYCZNY ZESPÓŁ PIASTOWIE PRZY TOWARZYSTWIE POLAKÓW OGNIWO TAK WIELU WYSTĘPÓW W PRZECIĄGU JEDNEGO MIESIĄCA NIE MIAŁ JUŻ OD DAWNA GORĄCA JESIEŃ ZESPOŁU PIASTOWIE Zespół Piastowie działający przy Towarzystwie Polaków Ogiwo będzie w przyszłym roku obchodził jubileusz 40-lecia swojej działalości. Zespół jest zay i ceioy zarówo w środowisku poloijym, jak i wśród społeczeństwa szwedzkiego. A JAK WYGLĄDAŁ TEN OSTATNI OKRES? 9 listopada występ w ABF a uroczystości zorgaizowaej przez Svesk-Polska Samfudet oraz Svesk- Polsk föreig i Stockholm we współpracy z Ambasadą Polską w Sztokholmie i ABF Stockholm dla uczczeia Święta Niepodległości Polski, gdzie oprócz ich wystapiła Mika Larsso, były attaché kulturaly Ambasady Szwedzkiej w Warszawie i Aders Bodegård, który przetłumaczył a szwedzki poezje Wisławy Szymborskiej. 10 listopada występ a Słowiańskim Festiwalu Kultury w Södertälje, gdzie oprócz kultury polskiej zaprezetowao zespoły i artystów z Ukraiy, Rosji oraz byłych republik Jugosławii. Występy Piastów tak zachwyciły publiczość i orgaizatorów, że zaproszoo ich do udziału w dwóch astępych imprezach zaplaowaych a styczeń i marzec 2013 roku. 1 i 2 grudia - Kocert Od slägpolska poprzez tańce koroacyje do poloeza w Historiska Museet w Sztokholmie. Celem kocertu było odświeżeie i pokazaie wspólej polsko-szwedzkiej historii. W ogólym przekoaiu historia polsko-szwedzka to historia woje. Kocert przedstawił ie oddziaływaie wzajemych stosuków, jak w tym przypadku, a kulturę. W programie zalazły się też ie tańce mające historycze powiązaia z tańcami zygmutowskimi. Przypuszcza się, że iezwykle populary w Szwecji taiec polska swoje początki oraz azwę wziął od Katarzyy Jagielloki, żoy króla szwedzkiego Johaa III. Iy taiec, ajbardziej reprezetatywy dla polskiej kultury to poloez. Jego korzeie sięgają właśie czasów reesasu, kiedy tańce były chodzoe, a taką właśie azwę miał początkowo poloez. Kocert orgaizoway był przez Agecję PolArt. 7 grudia udział w tradycyjym świąteczym spotkaiu wigilijym a zaproszeie Szwedzko-Polskiego Towarzystwa w Uppsali. 15 grudia - spotkaie w ramach serii wykładów Nyfike på Pole (Ciekawy Polski), prowadzoe w języku szwedzkim, orgaizowe przez Svesk-Polska Föreig i Stockholm we współpracy z ABF w Sztokholmie. Z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzeia zaprezetowae zostały polskie tradycje dla szwedzkiej publiczości dotyczące tradycyjych obrzędów, pokarmów, apojów, kolęd i świąteczch szopek z Krakowa. Tekst MARIA OLSSON

16 16 KONFERENCJE JUŻ PO RAZ TRZECI ODBYŁO SIĘ POLSKO - SZWEDZKIE FORUM KOBIET BIZNESU PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ JEST KOBIETĄ Poad pięćdziesiąt uczesticzek z Polski i Szwecji obradowało 28 wrześia w ajstarszym szwedzkim mieście Sigtuie, malowiczo położoym ad jeziorem Mälare. Główymi orgaizatorami Koferecji byli: Wydział Promocji Hadlu i Iwestycji Ambasady RP w Sztokholmie oraz Klub Kobiet Sukcesu Sabat w Sztokholmie. Wśród współorgaizatorów zaleźli się: Gmia Sigtua, Polska Agecja Rozwoju Przedsiębiorczości, Szwedzko-Polska Izba Hadlowa w Sztokholmie, Företagara AB, Cetrum Rozwoju Przedsiębiorczości Regiou Sigtuy oraz Zrzeszeie Orgaizacji Poloijych w Szwecji. Celem Forum było przede wszystkim zbliżeie polskich i szwedzkich środowisk bizesowych oraz wymiaa doświadczeń w zakresie wspieraia przedsiębiorczości kobiet. W ramach koferecji odbyło się semiarium o tematyce ekoomiczej oraz spotkaie kobiet-przedsiębiorców z Polski i Szwecji. Podobie jak pierwsze dwie edycje koferecji, które odbyły się w Uppsali i Mariefred, rówież tegoroczą edycję w Sigtuie ależy uzać za iezwykle owocą i udaą, co podkreślały w rozmowach uczesticzki Forum. Warto podkreślić, że koferecja spotkała się z dużym zaiteresowaiem ze Przerwy w trakcie koferecji były dobrą okazją do awiązaia kotaktów i wymiay doświadczeń. stroy polskich kobiet bizesu. Do Sigtuy przyjechały przedstawicielki zarządów kilkuastu liczących się polskich firm, zarówo już obecych a szwedzkim ryku, jak i zaiteresowaych wejściem a te ryek. Tekst Przedruk zr stroy iteretowej Ambasady RP w Sztokholmie Zdjęcie ELŻBIETA JAKUBICKA Pa Tadeusz Nowakowski, redaktor poloijej gazety w Szwecji (Nowa Gazeta Polska), przygotował z pierwszego Szwedzkopolskiego Forum Kobiet Bizesu w 2008 roku w Uppsali reportaż dla Telewizji Poloia, który był wyemitoway w programie Tydzień Polski. PRZYP. REDAKCJI ÖSTERSJÖRESOR AB oferuje Pobyty saatoryje i wypoczykowe w Kołobrzegu ÖSTERSJÖRESOR AB Göteborg, Liegata 40 tel ostersjoresor.wb@swipet.se Cetrum Zdrowia i Relaksu VERANO, 100 m do morza, od 9 do 16 di - cea w pokoju 2-osobowym od kr obejmuje podróż autobusem z Göteborga lub Liköpig oraz promem z Ystad do Świoujścia t/r w kabiie 2-osobowej, pełe wyżywieie oraz od 12 do 16 zabiegów. Podróże od 16 kwietia do 29 paździerika. Restauracja oferuje luche od poiedziałku do piątku w godz Poadto oferujemy różego rodzaju imprezy okoliczościowe typu: wesela, komuie, chrzciy, urodziy itp. Przyjmujemy rówież zamówieia caterigowe. Polecamy różego rodzaju pierogi, jak i ie daia a zamówieia oraz torty i ciasta. Adres: Vo utfallsgata 30, Göteborg Tel: , POLONIA NOWA grudzień 2012

17 17 ZARÓWNO W SZTOKHOLMIE JAK I W GÖTEBORGU ORGANIZACJE ZRZESZENIA PROWADZĄ KURSY JĘZYKA SZWEDZKIEO DLA NOWO PRZYBYŁYCH RODAKÓW KURSY SZWEDZKIEGO W SZTOKHOLMIE Tym razem redakcja Kwartalika Poloia Nowa odwiedziła Sztokholm i lokal ależący do Towarzystwa Polaków Ogiwo, orgaizacji człokowskiej Zrzeszeia. Kursy języka szwedzkiego odbywają się tam dwa razy w tygodiu i prowadzoe są przez Marię Olsso i Joaę Jaasz. Kursy zorgaizowae są z myślą o osobach pracujących dlatego rozpoczyają się o godz (w środy) albo o godz (w czwartki). Lekcje trwają dwie godziy zegarowe. Kursy języka szwedzkiego mają długotrwałą tradycję, bo prowadzoe są od wielu lat. Tekst i zdjęcia REDAKCJA Joaa Jaasz wprowadza kursatów w tajiki języka szwedzkiego. z ostatiej chwili Do redakcji dotarła wiadomość o sukcesie odiesioym przez zespół Piastowie podczas dwóch kocertów tańców dworskich w Historiska Museet w Sztokholmie. Muzeum twierdzi, że został pobity rekord pod względem ilości publiczości, która wprost etuzjastyczie przyjęła występy, a gazety sztokholmskie m.i. Aftobladet parokrotie zamieszczały iformację o kocercie oraz afisz zespołu. Gratulujemy człokom zespołu i kierowiczce i choreografowi zespołu pai Grażyie Piątek, która tak kometuje odiesioy sukces: - Słowa uzaia ależą się przede wszystkim człokom zespołu. Gdyby ie zgray i zdoly zespół, ie byłoby sukcesu. REDAKCJA SZTOKHOLM

18 18 KONFERENCJE ZRZESZENIE ORGANIZACJI POLONIJNYCH BRAŁO UDZIAŁ W SPOTKANIU ZORGANI- ZOWANYM PRZEZ KANCELARIĘ RZĄDU W SPRAWIE DOTYCZĄCEJ OBYWATELSTWA SZWEDZKIEGO OBYWATELSTWO SZWEDZKIE W PRZYSZŁOŚCI? obywatelstwo przez osoby zamieszkałe w Szwecji. Badaie objęło ok osób, w tym obywateli szwedzkich urodzoych w Szwecji i tych, którzy uzyskali szwedzkie obywatelstwo po dłuższym okresie zamieszkaia w Szwecji oraz osoby z iym obywatelstwem, które od 10 lat zamieszkują w Szwecji. Wyiki wykazały, że 65% respodetów uważa że szwedzkie obywatelstwo jest waże lub bardzo waże. W drugiej części hearig odbyły się dwie dyskusje paelowe, w której głos zabrali zaproszei goście. Debata dotyczyła symboliczego zaczeia obywatelstwa i możliwości jakie daje szwedzkie obywatelstwo jako istrumet uatwiający itegrację w szwedzkim społeczeństwie. W dalszej części debaty poruszao takie sprawy jak: - wymóg zajomości języka szwedzkiego i podstawowych wiadomości o społeczeństwie szwedzkim, - ceremoia związaa z przyzaiem obywatelstwa, - kwestia składaia przyrzeczeia lub przysięgi przy otrzymywaiu obywatelstwa. Komitet ds.obywatelstwa zakończy swoją pracę w kwietiu 2013 r. i przedłoży propozycję dotyczącą m.i.: - defiicji zaczeia szwedzkiego obywatelstwa i zapisu w ustawie o obywatelstwie szwedzkim (2001:82), - ceremoii związaej z przyzawaiem obywatelstwa, - kwestii przyłączeia się do Kowecji Rady Europy CETS 200 dotyczącej uikaia sytuacji bezpaństwowości w przypadku sukcesji owych państw. Tekst i zdjęcia TERESA SYGNAREK 14 listopada odbyło się w siedzibie rządu szwedzkiego w Rosebad, w sali obrad Rotuda, spotkaie tzw. hearig, którego tematem było Obywatelstwo i itegracja. Na spotkaiu obeci byli przedstawiciele różych partii polityczych, aukowcy i reprezetaci federacyjyjych orgaizacji eticzych w Szwecji. Prezes Zrzeszeia Orgaizacji Poloijych w Szwecji była zaproszoa jako reprezetat polskiej grupy eticzej. Szwedzki odpowiedik Główego Urzędu Statystyczego, Statistiska Cetralbyrå, przeprowadził a zleceie Komitetu do spraw obywatelstwa, powołaego przez rząd szwedzki, badaie opiii publiczej jak postrzegae jest szwedzkie W dyskusji paelowej wzięly m.i. udział (od lewej) Teresa Sygarek (Zrzeszeie Orgaizacji Poloijych w Szwecji), Rossa Kasskawo i Josefi Chamom (Syryjska Orgaizacja Federacyja). POLONIA NOWA grudzień 2012

19 16 19 FUNDUSZE NA REALIZACJĘ DZIAŁALNOŚCI CHARYTATYWNEJ POCHODZĄ Z ORGANIZACJI IMPREZ KULTURALNYCH I ARTYSTYCZNYCH KIEDY DZIAŁALNOŚĆ KULTURALNA IDZIE W PARZE Z DZIAŁALNOŚCIĄ CHARYTATYWNĄ Imprezy, o których mowa to kocerty, wystawy, spektakle teatrale, zabawy, bale, jak rówież targi i spotkaia we współpracy z orgaizacjami polskimi i szwedzkimi. Działalość ta jest zakomitą ofertą dla rodaków zamieszkałych w połudiowej Szwecji oraz promocją polskiej kultury. Zebrae środki z tej działalości, Polka Ideell Kulturföreig przekazuje w całości a cele charytatywe. ZNACZNE WSPARCIE W roku 2011 orgaizacja przekazała a pomoc polskim ośrodkom koro kr otrzymał Dom Opieki Społeczej w Wadowicach, kr otrzymał Dom Opieki ad upośledzoymi dziećmi w Strumieiu, kr otrzymała Fudacja Wsparcia Rodzi Wielodzietych w Krośie, kr otrzymał Dom pod Cyprysami w Gdańsku (rodziy dom opieki). Oprócz imprez, dzięki którym gromadzoe są środki a pomoc potrzebującym, Polka Ikf orgaizuje rówież spotkaia, a których wszyscy zaagażowai w działalość orgaizacji mogą przyjść wraz ze swoimi rodziami i zajomymi, aby omówić bieżącą działalość i play a przyszłość, jak i miło spędzić woly czas. W paździeriku Polka Ikf umożliwiła publiczości w połudiowej Szwecji spotkaie z kabaretem Formacja Chatelet. Na zdjęciu Michal Pałubski i Adam Małczyk. PRĘŻNA DZIAŁALNOŚĆ Działalość orgaizacji w roku 2012 przedstawiała się astępująco: 1. Styczeń - spotkaie poświątecze w atrium kościoła katolickiego a Rosegård w Malmö 2. Luty - Maskarada o tematyce Srebro i Złoto w Hatverkargårde Limham w Malmö 3. Marzec - kocert Słowiańska Dusza Aloszy Awdiejewa z zespołem w Stadshalle w Lud 4. Kwiecień - występ Kabaretu Moralego Niepokoju w Sali Uarda w Scadic Hotel w Lud 5. Maj - udział w Festyie w Bulltofta Park w Malmö oraz Dom Otwarty Polka Ikf w Kroetorpsmölla w Arlöv 6. Paździerik - występ kabaretu Formacja Chatellet w Sali Uarda Scadic Hotel w Lud 7. Listopad - Jesiey kocert przy świecach z udziałem zespołu Zaga Acustic w auli Kulturskola w Lud (Lidebergska skola) 8. Grudzień - zabawa adrzejkowa w Hatverkargårde w Limham, Malmö. W plaach jest jeszcze spotkaie przedświątecze i zabawa oworocza. W momecie oddawaia gazety do druku ie jest jeszcze zay rezultat ekoomiczy działości orgaizacji za rok 2012, w związku z czym ie jest dokoay podział środków a pomoc wspieraym przez orgaizację domom opieki w Polsce. Tekst Redakcja Zdjęcie ZOFIA SUNEMARK

20 20 POLONIA BRYTYJSKA POLSKA JEST NAJWIĘKSZYM Z KRAJÓW, KTÓRE PRZYSTĄPIŁY DO UNII EUROPEJSKIEJ W 2004 ROKU, I DLA KTÓRYCH OTWORZYŁ SIĘ M.IN. BRYTYJSKI RYNEK PRACY BOCIANY, CHOMIKI, ŁOSOSIE Mówimy już o tym roku jako o tzw. trzeciej fali migracji Polaków do Wielkiej Brytaii. Tylko dla przypomieia powiem, że pierwsza, to ta po zakończeiu II wojy światowej i druga z okresu stau wojeego. Poieważ sama po trosze reprezetuję tę trzecią właśie falę polskiej emigracji, bo a Wyspy przyjechałam a rok przed przystąpieiem do Wspóloty Europejskiej, a iej właśie chciałabym skupić Państwa uwagę. MILION POLAKÓW Od 2004 r. i w Polsce i w Wielkiej Brytaii szacowao, że a Wyspy przyjechało około milioa aszych rodaków. Był to szok dla obu krajów i coś, co wykroczyło poza asze pierwote szacuki. Pojawiły się pierwsze problemy. Oszustwa agecji pracy, pośredików, bezdomość, za mało sobotich szkół, gdzie dzieci mogłyby się uczyć języka polskiego, historii i geografii Polski. Jak grzyby po deszczu zaczęły powstawać atomiast polskie sklepy, polskie restauracje i polskie media, także polskie orgaizacje. Ragę zjawiska opisywały polskie gazety, a Lody zaczęto traktować jak koleje polskie województwo. EMIGRANCI: BOCIANY, CHOMIKI I ŁOSOSIE Takie zjawisko, z jakim mieliśmy do czyieia osiem lat temu to raj dla socjologów, którzy postaowili zbadać Polaków, którzy przyjeżdżali a Wyspy. Specjaliści podzielili więc zgrabie Polaków z Wielkiej Brytaii a Bociay, Chomiki i Łososie. Termiów tych w swojej pracy użył polski aukowiec mieszkający w Lodyie dr Michał Garapich z Uiversity of Roehampto. Raport cytoway był w polskiej prasie, między iymi w Gazecie Wyborczej. I tak Bociay to typowi migraci sezoowi, p. studeci, którzy przyjeżdżają do pracy tylko w wakacje, ale często w to samo miejsce, chcą podreperować budżet a resztę roku. Chomiki z kolei to jedorazowi emigraci, jeśli mogę się tak wyrazić. To Polacy, którzy przyjeżdżają a Wyspy, aby przywieźć do kraju większą gotówkę. Zarabiają a remot domu, a wymiaę okie, a wakacje. Są wśród as rówież tacy Polacy, którzy w Wielkiej Brytaii chcą przeżyć przygodę, auczyć się języka, albo zdobyć lepsze kwalifikacje. To łososie. Życiorysy iektórych Polaków ie zawsze są tak aukowo jedozacze, prawdopodobie moża by zaleźć wielu takich rodaków, którzy ad Tamizę przyjechali jako bociay, myśleli o tym, żeby żyć jak chomiki, a w końcu awasowali a łososie. ROBOTNIK 3D Od ośmiu lat Polak postrzegay jest a Wyspach jako bardzo pracowity, ale tzw. - robotik 3D czyli Dull, Dirty, Dagerous, a zatem wykoujący pracę uda, brudą i iebezpieczą. Po drodze mieliśmy jeszcze problem z jedzeiem łabędzi, ale a szczęście Brytyjczycy przyszli po rozum do głowy i poza obarczaiem as Polaków wią za zabieraie im Brytyjczykom pracy posądzają as wią co ajmiej za eskalację iebezpieczych gloów w brytyjskich wodach. Portret polskiego robotika 3D bardzo zakorzeił się w brytyjskiej świadomości. Nich świadczy o tym choćby żart brytyjskiego tabloidu po zalaiu Stadiou Narodowego w Warszawie przed meczem Polska-Aglia. Dzieikarze podpisali jedo ze zdjęć murawy zalaej wodą: Tak się dzieje, kiedy Polska pozwala a wyjazd z kraju ajlepszym hydraulikom. KOLEJNA FALA? Polacy zów zaczęli wybierać życie za graicą. W ubiegłym roku a taki krok zdecydowało się aż 60 tysięcy osób. W sumie poza graicami Polski żyje prawie 2,1 mlilioów Polaków wyika z ajowszych daych, opublikowaych przez GUS. Dae te pokrywają się z tymi publikowaymi przez brytyjski urząd statystyczy, według którego w Wielkiej Brytaii w zeszłym roku mieszkało poad 614 tysięcy Polaków. POLONIA NOWA grudzień 2012