Konstrukcje z określnikami związanymi jako element strategii wyszukiwawczej w systemie języka haseł przedmiotowych KABA

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Konstrukcje z określnikami związanymi jako element strategii wyszukiwawczej w systemie języka haseł przedmiotowych KABA"

Transkrypt

1 1 Konstrukcje z określnikami związanymi jako element strategii wyszukiwawczej w systemie języka haseł przedmiotowych KABA Piśmiennictwo napływające do bibliotek odzwierciedla dynamikę przemian życia społecznego, kulturalnego, politycznego, gospodarczego wielu krajów. Jest ono źródłem tworzenia jednostek leksykalnych 1 języka haseł przedmiotowych (jhp) potrzebnych do tematowania 2 określonych, znajdujących się w bibliotece dokumentów. Na rozwój leksyki jhp mają wpływ także aktualny stan terminologii w danej dziedzinie i zasady budowy jednostek leksykalnych. Celem opracowania rzeczowego jest możliwie szybkie i precyzyjne dostarczenie użytkownikowi dostępu do zbiorów dokumentów zaopatrzonych w rzeczowe charakterystyki wyszukiwawcze. Wysoki stopień specjalizacji wiedzy i związane z tym wymagania użytkowników stawiają przed osobami zajmującymi się opracowaniem rzeczowym trudne zadanie. W rozwiązywaniu tego zadania pomocą służą języki informacyjno-wyszukiwawcze o notacji paranaturalnej przeznaczone do katalogowania przedmiotowego wyszczególniającego. Do takich języków należy jhp KABA (Katalogi Automatyczne Bibliotek Akademickich), język o zakresie słownictwa nieograniczonym, kontrolowanym kartoteką haseł wzorcowych (khw). Przedmiotem tego artykułu będzie omówienie spotykanych w jhp KABA konstrukcji haseł przedmiotowych rozwiniętych, tworzonych z tematu i określnika związanego lub z tematu i określników związanych, które mogą być wykorzystane przez użytkownika systemu informacyjno-wyszukiwawczego w formułowaniu zapytań informacyjnych, będących podstawą tworzenia instrukcji wyszukiwawczej realizowanej w tym języku. Strategia wyszukiwawcza wg definicji zawartej w Słowniku encyklopedycznym informacji, języków i systemów informacyjno-wyszukiwawczych rozumiana jest w dwóch znaczeniach: (1) systemu informacyjno-wyszukiwawczego jako algorytmu realizacji procesu wyszukiwania informacji w systemie informacyjno-wyszukiwawczym, który ma zapewnić maksymalną relewancję i kompletność wyszukiwania.

2 2 (2) użytkownika systemu informacyjno-wyszukiwawczego jako realizacja procesu wyszukiwania informacji w danym systemie informacyjno-wyszukiwawczym przy wyszukiwaniu online. Dla potrzeb tego artykułu przyjęto drugie znaczenie wyrażenia strategia wyszukiwawcza, w którym realizacja procesu wyszukiwania informacji rozumiana jest jako relacja podobieństwa charakterystyki wyszukiwawczej dokumentu do instrukcji wyszukiwawczej. Proces wyszukiwania i formułowania zapytań wyszukiwawczych znacznie ułatwia możliwość oglądania na stronie internetowej Katalogu NUKAT poszczególnych rekordów w khw języka KABA, w których opisane są zasady tworzenia różnego typu stałych konstrukcji. Aby obejrzeć poszczególne rekordy khw należy skorzystać z interfejsu dla katalogujących, a następnie po wybraniu kategorii hasło przedmiotowe i wpisaniu w polu wyszukiwawczym odpowiedniego terminu, należy wybrać z ekranu indeksu właściwy rekord khw.

3 3 Wybrane hasło przedmiotowe z indeksu alfabetycznego khw. Rekord wybranego hasła przedmiotowego w khw.

4 4 Leksykę języka KABA (podobnie jak w innych językach haseł przedmiotowych) tworzą dwie kategorie syntaktyczne: tematy i określniki. Tematy to wyrażenia jedno lub wielowyrazowe (ewentualnie uzupełnione dopowiedzeniem), które mogą być zdaniami prostymi języka haseł przedmiotowych. Tematy są elementarnymi samodzielnymi składniowo jednostkami leksykalnymi. Określniki to wyrażenia jedno lub wielowyrazowe, które samodzielnie nie mogą tworzyć zdań jhp, mogą natomiast być elementem hasła przedmiotowego rozwiniętego, występując tylko bezpośrednio po temacie lub po temacie połączonym z innym określnikiem. W językach haseł przedmiotowych określniki odgrywają bardzo istotną rolę. Ich funkcją jest określenie ujęcia przedmiotu, odwzorowanie cech przedmiotu, jego aspektów i własności (określniki rzeczowe), a także lokalizacji w przestrzeni (określniki geograficzne) i w czasie (określniki chronologiczne). Określniki formy wskazują na formę piśmienniczą lub wydawniczą dokumentu. O porządku określników w haśle przedmiotowym rozwiniętym stanowią ściśle określone zasady konstruowania haseł. Zgodnie z gramatyką jhp KABA ustalono podstawowy szyk określników w hasłach przedmiotowych rozwiniętych: [Temat]--[określnik rzeczowy]--[określnik geograficzny]--[określnik chronologiczny] --[określnik formy] Przestrzeganie konstrukcji o określonym porządku zapewnia poprawność struktury haseł przedmiotowych rozwiniętych stosowanych do katalogowania i również jako klucze wyszukiwawcze. W języku KABA określniki, ze względu na łączliwość z tematami, podzielono na określniki swobodne i określniki związane. Określniki swobodne mogą łączyć się z tematami wielu lub jednej kategorii zgodnie z regułami swojego stosowania zapisanymi w rekordzie danego określnika. Określniki związane mogą łączyć się z jednym tematem, rzadko z kilkoma tematami i w rekordach khw występują jako elementy haseł wzorcowych rozwiniętych. Współczesne pojęcie określnika związanego odpowiada w terminologii polskiej grupie określników, które wyodrębnił Adam Łysakowski 3 w swoim Katalogu przedmiotowym określnikom szczegółowym charakterystycznym dla danego tematu i łączącym się tylko z nim. Wtórny podział tej grupy na określniki jednostkowe

5 5 oraz określniki gatunkowe i językowe w rozumieniu A. Łysakowskiego w języku KABA nie został już zachowany. Pojęcie określnika związanego występuje również w języku haseł przedmiotowych Biblioteki Kongresu (LCSH), drugim obok jhp BN w Paryżu (RAMEAU) źródłem tworzenia jednostek leksykalnych języka KABA. Cztery główne typy określników w jhp LCSH w tym: określniki rzeczowe związane [free-floating subdivisions dunder (unedr) specyfic types of Reading, free-floating subdivisions controlled by pattern headings] opisała w swej pracy Jadwiga Sadowska 4. Interesującą wykładnię określnika związanego wartą zacytowania w tym miejscu przedstawiła w swej pracy Jadwiga Woźniak 5 : Dla polskiej tradycji języka haseł przedmiotowych charakterystyczny był podział określników na trzy następujące grupy: a) Określniki szczegółowe, odmienne dla różnych tematów: 1. jednostkowe - podają indywidualne szczegóły tematów jednostkowych 2. gatunkowe włącznie z językowymi b) Określniki ogólne, schematyczne, wspólne dla tematów wszystkich rodzajów, wskazują ujęcie lub formę dzieła 3. klasowe i inne rzeczowe 4. formalne c) Określniki lokalizujące, także wspólne dla różnych tematów, wskazują umiejscowienie tematu w przestrzeni i czasie 5. geograficzne 6. chronologiczne Jadwiga Ćwiekowa 6 wśród określników szczegółowych wyodrębniła określniki specjalne (określające swoiste, właściwe cechy każdego tematu lub grup tematów). Zwróciła uwagę na wzrastającą rolę tego typu określników, a także na wymagania stawiane osobom redagującym katalog przedmiotowy - doskonałej orientacji w merytorycznej istocie danego problemu. Podkreśliła korzyści jakie wynikają dla użytkownika dzięki określnikom specjalnym, otrzymując w procesie wyszukiwania dokumenty o tematach zgodnych z właściwościami danego zagadnienia. Autorka zasugerowała opracowanie zestawów określników specjalnie zaprojektowanych dla poszczególnych tematów lub grup tematów. W języku KABA określnikom szczegółowym specjalnym odpowiadają wspomniane wcześniej określniki związane. Termin określniki związane pojawił się na etapie

6 6 projektowania założeń dla jhp KABA. W tej chwili pojawia się także w terminologii fachowej np. Biuletynie JHP BN 21/2006. Ze względu na swoją specyfikę stosowania i szczególny rodzaj związku z tematem w terminologii języka KABA pojęcie określnika związanego stosowano wymiennie z wyrażeniem określniki ograniczonego stosowania. Oba rodzaje określników zarówno swobodne jak i związane dzielą się na: Określniki jhp KABA swobodne związane rzeczowe formy rzeczowe formy lokalizujące lokalizujące chronologiczne geograficzne chronologiczne geograficzne Określniki związane mogą łączyć się z tematami różnych kategorii zarówno jednostkowymi (nazwy własne) jak z ogólnymi (nazwy pospolite). Do kartoteki haseł wzorcowych nie opracowuje się samodzielnych rekordów dla określników związanych. Wchodzą one do słownictwa wyłącznie jako element hasła przedmiotowego rozwiniętego. Jeżeli określnik związany zastosowano po kilku tematach wprowadza się do kartoteki wszystkie hasła przedmiotowe rozwinięte, których jest elementem. W jhp KABA określnikami związanymi są głównie określniki rzeczowe i chronologiczne, nieliczne są przypadki określników geograficznych związanych i określników formy związanych.

7 7 Rodzaje konstrukcji z określnikami rzeczowymi związanymi Określniki rzeczowe (określniki treściowe, określniki treści) odwzorowują cechy przedmiotowe informacji zawartych w dokumentach, wyrażają własności przedmiotu, jego ujęcie i okoliczności przejawiania się 7 Do najczęściej spotykanych konstrukcji należy połączenie tematu ogólnego 8 wyrażonego nazwą pospolitą, ewentualnie uzupełnionego dopowiedzeniem z jednym określnikiem związanym. [Temat wyrażony nazwą pospolitą] -- [określnik rzeczowy związany] Wynika to z założeń metodycznych języka KABA, w których przyjęto możliwość połączenia określnika związanego z jednym lub kilkoma nielicznymi tematami. Konstrukcja ta służy bardziej uściśleniu tematu niż określeniu aspektu i ujęcia przedmiotu w dokumencie. Oto kilka przykładów najczęściej występujących w kartotece połączeń określników rzeczowych związanych tylko z jednym tematem: Koleje -- przewóz pasażerów Opony -- bieżnikowanie Pozytony -- anihilacja Promieniowanie -- dozymetria Bomba atomowa -- działanie fali podmuchu Telewizja -- emisja filmów Tenis -- gra podwójna Skały -- kliważ Płuca -- rak drobnokomórkowy Spółki -- umowy między akcjonariuszami Energia -- przetwarzanie bezpośrednie Mieszkanie -- rewitalizacja Samoloty -- silniki turboodrzutowe Korupcja polityczna -- dochodzenia 9 Przed przyjęciem konstrukcji Temat -- określnik związany szczególnie wnikliwie sprawdza się w źródłach możliwość wyrażenia konstrukcji w szyku naturalnym języka polskiego np.: Bieżnikowanie opon. W przypadku braku w źródłach tak sformułowanego tematu przyjmuje się go do leksyki jako termin odrzucony, traktując jako jeden z kluczy wyszukiwawczych np. :

8 8 Woda -- uzdatnianie termin odrzucony Uzdatnianie wody Opony -- bieżnikowanie termin odrzucony Bieżnikowanie opon Znajomość tej zasady pozwala osobom mniej znającym język KABA na formułowanie zapytania w języku naturalnym jako wyrażenia np. Bieżnikowanie opon oraz wybranie z indeksu alfabetycznego terminu odrzuconego i po przejściu do ekranu odsyłacza, dzięki relacji ekwiwalencji, do hasła wzorcowego Opony - - bieżnikowanie, z którym powiązany jest adekwatny do zapytania zbiór dokumentów. W każdym rekordzie hasła wzorcowego z określnikiem związanym umieszcza się informację o funkcji określnika w danym haśle. Znajduje to odzwierciedlenie w strukturze formatu MARC 21 (poprzednio w formacie USMARC) w polu oznaczonym etykietą 667. Dla konstrukcji Temat wyrażony nazwą pospolitą -- określnik rzeczowy związany np. Woda - - uzdatnianie brzmi ona: Określnik -- uzdatnianie jest określnikiem związanym z tematem Woda < -- OG> 10 Nieco rzadziej występują konstrukcje tematu ogólnego z dwoma określnikami związanymi [Temat wyrażony nazwą pospolitą] -- [określnik rzeczowy związany] --[określnik rzeczowy związany] np.: Ścieki -- uzdatnianie -- metoda osadu czynnego Temat określnik związany Hasło przedmiotowe rozwinięte - - określnik związany Określnik -- metoda osadu czynnego jest określnikiem związanym z hasłem Ścieki -- uzdatnianie. Określnik -- uzdatnianie jest określnikiem związanym z tematem Ścieki. Oba określniki pełnią funkcję określników związanych. Analogicznymi przykładami są: Ścieki -- uzdatnianie -- usuwanie fosforanów. Ścieki -- uzdatnianie -- denitryfikacja. Woda -- uzdatnianie -- biofiltracja.

9 9 Dla konstrukcji Temat wyrażony nazwą pospolitą -- określnik rzeczowy związany --określnik rzeczowy związany np. Woda -- uzdatnianie -- biofiltracja nota w polu 667 formatu MARC 21 brzmi następująco: Określnik -- biofiltracja jest określnikiem związanym z hasłem Woda -- uzdatnianie < --OG>. Informację o określniku związanym -- uzdatnianie po temacie Woda odnotowano w rekordzie dla hasła wzorcowego Woda -- uzdatnianie W języku KABA stosowana jest również konstrukcja: [Temat wyrażony nazwą pospolitą ] -- [określnik swobodny] -- [określnik rzeczowy związany] np.: Woda - - jakość - - stacje monitoringu. Temat - - określnik swobodny Hasło przedmiotowe rozwinięte - - określnik związany Określnik -- stacje monitoringu jest określnikiem związanym z hasłem Woda -- jakość. Określnik -- jakość jest określnikiem swobodnym, możliwości jego zastosowania opisuje odpowiednia nota umieszczona w jego rekordzie. Dopuszcza ona występowanie określnika -- jakość po nazwach pospolitych (w tym przypadku Woda) jak również po nazwach produktów (rolnych, hodowlanych, spożywczych, itp.) i chemikaliów a także po nazwach organizmów żywych. Poniżej drugi analogiczny przykład: Powietrze -- jakość -- stacje monitoringu. Dla konstrukcji Temat wyrażony nazwą pospolitą -- określnik swobodny -- określnik rzeczowy związany np. Powietrze -- jakość -- stacje monitoringu nota informacyjna w polu 667 formatu MARC 21 brzmi następująco: Określnik -- stacje monitoringu jest określnikiem związanym z hasłem Powietrze --jakość Odmianą wyżej przytoczonej konstrukcji jest połączenie określnika rzeczowego związanego z tematem uzupełnione określnikiem swobodnym.

10 10 [Temat wyrażony nazwą pospolitą ] -- [określnik rzeczowy związany] -- [określnik swobodny] np.: Atmosfera -- zanieczyszczenie -- zwalczanie. Temat określnik związany Hasło przedmiotowe rozwinięte określnik swobodny Określnik -- zwalczanie jest określnikiem swobodnym, dla którego opracowano rekord i ustalono reguły stosowania. Może on być stosowany po nazwach pospolitych ( w tym przypadku Atmosfera ) a także po nazwach zwierząt i roślin szkodliwych, po nazwach procesów szkodliwych dla środowiska, klęsk żywiołowych, itp. Termin zanieczyszczenie pełni w leksyce funkcję tematu, w tym przypadku jest jeszcze dodatkowo określnikiem związanym z tematem Atmosfera. Dla konstrukcji Temat wyrażony nazwą pospolitą -- określnik rzeczowy związany -- określnik swobodny np. Atmosfera -- zanieczyszczenie -- zwalczanie nie umieszcza się żadnej noty informacyjnej w polu 667 formatu MARC 21. Odpowiednia nota o określniku związanym -- zanieczyszczenie została umieszczona w rekordzie hasła Atmosfera -- zanieczyszczenie. Określnik -- zanieczyszczenie jest określnikiem związanym z tematem Atmosfera. Powyższe przykłady ilustrują przypadek występowania określnika rzeczowego związanego (lub połączenia określników związanych, ewentualnie określnika swobodnego i związanego) z jednym tematem. Istnieje również możliwość połączenia tego samego określnika związanego z kilkoma tematami. Najczęściej są to tematy z pokrewnych dziedzin lub tej samej kategorii np.: Więźniowie -- resocjalizacja Młodociani przestępcy -- resocjalizacja Opera -- dekoracja Teatr -- dekoracja Ceramika -- dekoracja Kino -- dekoracja Telewizja -- dekoracja

11 11 Naukowcy -- mobilność Nauczyciele -- mobilność Studenci - - mobilność Szkło -- powłoki ochronne Tworzywa sztuczne -- powłoki ochronne Metale -- powłoki ochronne Komórki -- aktywacja Limfocyty -- aktywacja Makrofagi -- aktywacja Płytki krwi -- aktywacja Radio -- odbiorniki i odbiór Telewizja -- odbiorniki i odbiór W powyższych przypadkach nota o określniku związanym wpisywana jest do każdego rekordu dla tematu, z którym związany jest dany określnik, tak jak dla konstrukcji: Temat wyrażony nazwą pospolitą -- określnik rzeczowy związany. Niektóre tematy w jhp KABA pojawiają się wielokrotnie z różnymi określnikami związanymi o prostej omówionej wcześniej konstrukcji [Temat wyrażony nazwą pospolitą] -- [określnik związany] np.: Szachy (gra) -- debiuty Szachy (gra) -- końcówki Szachy (gra) -- zadania Szachy (gra) -- zbiory partii Krew -- pobieranie Krew -- transfuzja Krew -- autotransfuzja Krew -- lepkość Do tego typu terminów należą najczęściej nazwy dyscyplin sportowych i terminy z zakresu medycyny, prawa, językoznawstwa. Są to głównie dziedziny o bardzo

12 12 wyspecjalizowanej własnej specjalistycznej terminologii, dla której trudno znaleźć ekwiwalenty w powszechnie używanym języku naturalnym. Przykładem zastosowania określnika rzeczowego po temacie będącym nazwą pospolitą są konstrukcje typu: [Temat wyrażony nazwą pospolitą] -- OG -- wybór ([data]) Prezydenci -- OG -- wybór ([data]) Królowie i władcy -- OG -- wybór ([data]) Wszystkie dotychczas wymienione terminy pełniące funkcję określnika związanego nie mają zgodnie z założeniami metodycznymi jhp KABA samodzielnych rekordów. Określnikiem związanym może być też w wyjątkowych przypadkach określnik swobodny, posiadający swój samodzielny rekord, który dla pewnych tematów pełni funkcję określnika związanego np.: Głos -- pielęgnacja i higiena Słuch -- pielęgnacja i higiena Określnik -- pielęgnacja i higiena stosuje się po nazwach narządów, układów wewnętrznych i części ciała Jako określnik związany -- pielęgnacja i higiena stosuje się po tematach: Głos ; Słuch Określnik rzeczowy związany dość często występuje też w konstrukcjach z tematami jednostkowymi (indywidualnymi) wyrażonymi nazwą geograficzną, nazwą osobową, rzadziej nazwą korporatywną. [Temat wyrażony nazwą geograficzną] -- [określnik rzeczowy związany] Jeśli przedmiotem dokumentu jest określony obiekt architektoniczny, znajdujący się w danej miejscowości, tworzy się w języku KABA hasło przedmiotowe, w którym tematem jest nazwa miasta, natomiast nazwa obiektu jest wyrażona określnikiem rzeczowym związanym. Hasła tego typu powstawały od początku tworzenia języka. W tym przypadku są to nazwy własne obiektów jednostkowych usytuowane w obszarze, który określa temat geograficzny. Nazwami własnymi obiektów jednostkowych są nazwy: pałaców, placów, ulic, dzielnic, mostów, kościołów, cmentarzy, parków, pomników, budynków w obrębie danego miasta. W dotychczasowej metodyce, jak opisała to Grażyna Jaśkowiak określniki te nie miały charakteru określników geograficznych i w rekordzie kartoteki wzorcowej KABA prezentowane są w obrębie hasła w podpolu x przeznaczonym dla określników rzeczowych. Wszystkie nazwy obiektów przyjmują formy wyrażone w języku

13 13 oryginalnym, jeżeli język należy do tzw. języków kongresowych (angielski, francuski, niemiecki, hiszpański, włoski). Dla pozostałych przyjmuje się nazwy w języku polskim, a nazwa oryginalna (czasem transliterowana) staje się formą powiązaną z przyjętym hasłem relacją ekwiwalencji. Wszystkie określniki tego typu uzupełnia się dopowiedzeniami kwalifikującymi, wskazującymi na typ obiektu, jeżeli sama nazwa nie zawiera elementu określającego obiekt. 11 Nazwa obiektu w języku oryginalnym lub polskim, uzupełniona dopowiedzeniem kwalifikującym i lokalizującym, pozostaje w relacji ekwiwalencji (terminu odrzuconego) do konstrukcji przyjętej jako hasło wzorcowe. W tej samej relacji ekwiwalencji pozostaje konstrukcja :[Nazwa miasta] -- [nazwa obiektu w języku polskim] dla przyjętego hasła wzorcowego :[Nazwa miasta] -- [nazwa obiektu w języku oryginalnym]. Hasła przedmiotowe o konstrukcji [Nazwa geograficzna] [nazwa obiektu] stosuje się do prac na temat architektury i historii obiektu jako budowli/konstrukcji. Poniżej kilka przykładów: Warszawa (Polska) -- Pałac Błękitny. Kraków (Polska) -- Plac Mariacki. Gdańsk (Polska) -- Długa (ulica). Lublin (Polska) -- Zemborzyce (dzielnica). Wrocław (Polska) -- Most Grunwaldzki. Toruń (Polska) -- Kościół św. Jakuba. Warszawa (Polska) -- Pomnik księcia Józefa Poniatowskiego. Warszawa (Polska) -- Gmach Sejmu. Nowy Sącz (Polska) -- Dom Gotycki. Bielsko-Biała (Polska) -- Cmentarz Żydowski (ul. Cieszyńska). Bielsko-Biała (Polska) -- Cmentarz Żydowski (ul. Wyzwolenia). Warszawa (Polska) -- Zamek Królewski. We wszystkich wymienionych wyżej przykładach zastosowano ekwiwalenty w języku naturalnym. Dodatkowym ułatwieniem przy wyszukiwaniu jest zgrupowanie w indeksie obiektów tego samego typu w ramach określonej nazwy geograficznej. Warszawa (Polska) -- Pałac Błękitny Warszawa (Polska) -- Pałac Brochów Warszawa (Polska) -- Pałac Branickich

14 14 Warszawa (Polska) -- Pałac Czapskich Warszawa (Polska) -- Cmentarz Bródnowski. Warszawa (Polska) -- Cmentarz Ewangelicko-Reformowany. Warszawa (Polska) -- Cmentarz Komunalny-Powązki. Warszawa (Polska) -- Cmentarz Komunalny Północny. Warszawa (Polska) -- Cmentarz Powązkowski. Warszawa (Polska) -- Cmentarz Prawosławny. Warszawa (Polska) -- Cmentarz Żydowski. Hasła wzorcowe desygnujące nazwy poszczególnych obiektów wiąże się relacją hierarchiczną z daną kategorią obiektów np. Warszawa (Polska) -- Most księcia Józefa Poniatowskiego termin nadrzędny Mosty -- Polska -- Wisła (rzeka) Do prac na temat obiektów znajdujących się wewnątrz innych obiektów stosuje się konstrukcję z dwoma określnikami związanymi: [Temat wyrażony nazwą geograficzną] -- [określnik rzeczowy związany] -- [określnik rzeczowy związany] Konstrukcję tę stosuje się do prac na temat kaplic, portali, sal, pomieszczeń znajdujących się w kościołach (bazylikach, katedrach), obiektach klasztornych, pałacowych, zamkowych np.: Florencja (Włochy) -- Plazmo Vecchio -- Apella di Eleonora di Toledo Fryburg Bryzgowijski -- Mϋnster Unser Lieben Frau -- portal główny Jeśli obiekt wewnętrzny jest najcenniejszą częścią całości, o wysokiej wartości artystycznej, tworzy się wyjątkowo takie hasła jak dla obiektów wolno stojących np.: Lublin (Polska) -- Kaplica św. Trójcy Przy niektórych tematach lub określnikach w słownictwie umieszczono noty wskazujące na kierunki poszukiwań. Dla tematów geograficznych będą to: [Temat wyrażony nazwą geograficzną] -- konstytucja ([data]) np.: Polska -- konstytucja (1921) w nocie określnika -- konstytucja umieszczono informacje o możliwości tworzenia takich konstrukcji 180 \x konstytucja. 472 \a Constitution ou constitution ([data]) [f]

15 \x Konstytucja ([data]). 580 \x reguły. 580 \x konstytucje. 580 \x historia konstytucyjna. 670 \a RAMEAU Guide d'indexation 2004 s \i Określnik \a -- konstytucja \i lub \a -- konstytucja ([data]) \i stosuje się po właściwych nazwach geograficznych (państw, regionów, krajów związkowych, etc.) do prac na temat poszczególnych konstytucji i do ich tekstów, np. \a Polska -- konstytucja (1921) 680 \i Określnik \a -- konstytucja \i stosuje się również po nazwach właściwych instytucji, z wyjątkiem zgromadzeń zakonnych, dla których stosuje się określnik \a -- reguły 680 \i Wszystkie hasła o konstrukcji: [Nazwa geograficzna] -- konstytucja [(data)] należy wprowadzać do kartoteki wzorcowej KABA. [Temat wyrażony nazwą geograficzną] - - obiekt - - pożar ([data]) np.: Warszawa (Polska) - - Zamek Królewski - - pożar (1939) Nota umieszczona w rekordzie hasła wzorcowego Pożary: 150 \a Pożary. 360 \i określnik \a -- pożary i zapobieganie pożarom \i po właściwych nazwach pospolitych, w tym po nazwach działów gospodarki, typów lokali użyteczności publicznej, pojazdów lądowych oraz po nazwach własnych instytucji i organizacji 360 \i hasła typu: [nazwa instytucji/obiektu] -- pożar ([data]) do prac dotyczących pożarów, które miały miejsce, np. \a Warszawa (Polska) -- Zamek Królewski -- pożar (1939) 360 \i określnik \a -- skutki oddziaływania ognia <--OG> \i po nazwach organizmów żywych, materialów, części ciała, chemikaliów oraz po właściwych nazwach pospolitych 450 \a Pożoga. 450 \a Budynki \x pożary i zapobieganie pożarom. 472 \a Incendies [f]

16 \a Fires [c] 550 \w g \a Katastrofy. 550 \w g \a Ogień. 550 \w g \a Wypadki. 550 \w h \a Bomby zapalające. 550 \w h \a Ubezpieczenie od pożarów. 550 \w h \a Lasy \x pożary. 550 \w h \a Pożary odłogów. 550 \w h \a Pożary stref roślinności krzewiastej. 550 \w h \a Przestępstwa podpalenia. 670 \a RAMEAU 680 \i Wszystkie hasła typu: [nazwa instytucji/obiektu] -- pożar ([data]) powinny być wprowadzone na listę wzorcową 680 \a Jako określnik związany \a -- pożary \i stosuje się po temacie \a Lasy <--OG> 681 \i Przykład cytowany w rekordzie \a Wypadki <--OG> [Temat wyrażony nazwą geograficzną] - - kredyty budżetowe i wydatki ([data]) np.: Polska -- kredyty budżetowe i wydatki (1994) nota umieszczona w rekordzie dla hasła wzorcowego -- kredyty budżetowe i wydatki 180 \x kredyty budżetowe i wydatki. 472 \a Crédits budgétaires et dépenses [f] 472 \a Appropriations and expenditures [ac] 480 \x Wydatki i kredyty budżetowe. 580 \x finanse. 670 \a RAMEAU online \i Określnik \a -- kredyty budżetowe i wydatki \i stosuje się po nazwach geograficznych, nazwach instytucji finansowanych z budżetu państwa (urzędów administracji państwowej i instytucji publicznych, ministerstw), parlamentów, sił zbrojnych oraz po temacie \a Siły zbrojne \i Po nazwach geograficznych określnik \a -- kredyty budżetowe i wydatki \i może być uzupełniony datą w

17 17 dopowiedzeniu, np. \a Polska -- kredyty budżetowe i wydatki (1994). Hasła z takim dopowiedzeniem należy wprowadzić na listę wzorcową 681 \i Użyto w rekordzie \a Budżet <--OG> 681 \i Użyto w rekordzie \a Polityka wydatków publicznych <--OG> 681 \i Użyto w rekordzie \a Wydatki publiczne 681 \i Użyto w rekordzie \a Finanse <--OG> 681 \i Użyto w rekordzie \a Finanse publiczne <--OG> Określnik rzeczowy związany występuje również w konstrukcjach z tematem jednostkowym wyrażonym nazwą osobową [Temat wyrażony nazwą osobową] - - [określnik rzeczowy związany] Maryja (Matka Jezusa Chrystusa) - - niepokalane poczęcie. Maryja (Matka Jezusa Chrystusa) - - macierzyństwo. Jezus Chrystus -- siedem ostatnich słów. Jezus Chrystus -- ukrzyżowanie. Jezus Chrystus -- chrzest Ta kategoria haseł zawiera również ekwiwalenty w języku naturalnym np. : Siedem ostatnich słów Jezusa Chrystusa. Po nazwach osobowych występują również określniki związane dla wydarzeń szczególnych z życia danych osób. [Temat wyrażony nazwą osobową] - - próba zamachu ([data]) np.: Hitler, Adolf ( ) - - próba zamachu (1944, 20 lipca) Zasady tworzenia tego typu konstrukcji opisane są w rekordzie - - próby zamachu 180 \x próby zamachu. 472 \a Tentatives d'assassinat [f] 472 \a Assassination attempt (date) [a] 472 \a Assassination attempts [a] 480 \x Próba zamachu ([data]). 480 \x Próby zamachu na życie. 480 \x Zamachu próby.

18 \x Usiłowania zamachu. 580 \x zamach. 670 \a RAMEAU \i Określnik \a -- próby zamachu \i stosuje się po nazwach osobowych do prac na temat nieudanych prób zamachów na życie tych osób, np. \a Hitler, Adolf ( ) -- próby zamachu \i Do prac na temat udanych zamachów stosuje się określnik \a -- zamach \i po nazwach osobowych \i Jako określnik związany \a -- próba zamachu \i stosuje się również z dopowiedzeniem zawierającym datę próby zamachu po nazwach osobowych, np. \a Hitler, Adolf ( ) -- próba zamachu (1944, 20 lipca). 681 \i Użyto w rekordzie \a Zamach <--OG> 681 \i Użyto w rekordzie \a Spiski <--OG> Najrzadziej w słownictwie jhp KABA występuje konstrukcja łącząca rzeczowy określnik związany z tematem korporatywnym [Temat wyrażony nazwą korporatywną] -- [określnik rzeczowy związany] np. Organizacja Narodów Zjednoczonych -- głosowanie Określnik -- głosowanie stosuje się wyłącznie po nazwach parlamentów oraz jako określnik związany po temacie Organizacja Narodów Zjednoczonych. Wskazówką dla tworzenia instrukcji wyszukiwawczej są noty zawarte w poszczególnych rekordach np. -- wybory, w których opisano konstrukcję [Nazwa parlamentu] -- wybory ([data]) np.: Polska. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej (1990-) - - wybory (1997) 180 \x wybory. 472 \a Élections [f] 472 \a Elections [ac] 480 \x Wybory do parlamentu. 480 \x Wybory polityczne. 580 \w h \x głosowanie. 580 \w h \x kampanie wyborcze.

19 \a RAMEAU \i Jako określnik \a -- wybory \i stosuje się po nazwach instytucji i organizacji oraz po nazwach parlamentów \i W odniesieniu do wyborów parlamentarnych odbywających się w określonym roku stosuje się konstrukcje typu: [Nazwa parlamentu] -- wybory [(data)], np. \a Polska. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej (1990-) -- wybory (1997) 681 \i Użyto w rekordzie \a Wybory <--OG> W klasie określników rzeczowych mieszczą się także określniki lokalizujące, które dzielą się na dwie grupy, ze względu na możliwość usytuowania przedmiotu w czasie (określniki chronologiczne) lub przestrzeni (określniki geograficzne). Rodzaje konstrukcji z określnikami chronologicznymi związanymi Określniki chronologiczne związane podobnie jak określniki chronologiczne swobodne mają formę wyrażeń cyfrowych, literowych lub cyfrowo-literowych. Stosowane są głównie po nazwach geograficznych oraz po nazwach pewnych dziedzin (tematów), które posiadają odrębną, własną chronologię np.: Literatura polska, Kino. Tworzą zatem następujące konstrukcje: [Temat wyrażony nazwą geograficzną]-- [określnik chronologiczny związany] [(dopowiedzenie kwalifikujące)] Określnik chronologiczny związany przyjmuje w tych konstrukcjach postać wyrażenia określającego pewien przedział czasowy lub datę określonego wydarzenia np.: Polska (Stan wojenny) Boliwia (Zamach stanu). Portugalia (Wojna o niepodległość). Austria (Rewolucja). Francja (Walezjusze). Dania (Wojna angielsko-duńska). Japonia (Okres Kamakura). Niemcy (Pucz monachijski). Szwecja (Gustaw V).

20 20 Konstrukcje te są najczęściej stosowane po nazwach geograficznych będących nazwami państw, księstw, miast wyodrębniając w chronologii dziejów danego obszaru okresy istotne dla jego historii, są wciąż uzupełniane i aktualizowane. W przypadku gdy dane państwo, księstwo, miasto nie posiada własnej specyficznej chronologii dziejów stosuje się określniki chronologiczne swobodne. Określników chronologicznych swobodnych obejmujących krótszy okres czasu nie należy stosować po nazwach geograficznych, obejmujących obszar dla którego opracowano określnik chronologiczny związany obejmujący dłuższy okres czasu. Określników chronologicznych związanych z państwem nie przenosi się na chronologię miasta lub regionu położonego na jego terytorium, odwrotnie również nie. Określniki chronologiczne związane występują również po pewnej grupie określników rzeczowych tworząc konstrukcję [Temat wyrażony nazwą geograficzną] --[określnik rzeczowy] -- [określnik chronologiczny związany] Do określników rzeczowych, które posiadają własną, specyficzną chronologię w kontekście danego obszaru należą: -- sytuacja gospodarcza, -- historia religijna, --polityka i rządy, -- sytuacja społeczna, -- stosunki zagraniczne, -- obyczaje i zwyczaje, -- historia wojskowa, -- historia wojskowa morska, -- życie religijne, -- życie intelektualne, -- cywilizacja. Hiszpania -- sytuacja gospodarcza -- do 414. Grecja -- sytuacja gospodarcza a.c Francja -- historia religijna -- do 987. Belgia -- polityka i rządy Węgry -- sytuacja społeczna Szwecja -- stosunki zagraniczne Ameryka Łacińska -- obyczaje i zwyczaje -- do Bizantyjskie, Cesarstwo -- historia wojskowa -- do 527. Japonia -- historia wojskowa morska Niemcy -- życie religijne (średniowiecze). Chiny -- życie intelektualne Anglia (Wielka Brytania) -- cywilizacja

21 21 Kolejną konstrukcją z użyciem określnika chronologicznego związanego jest: [Temat wyrażony nazwą pospolitą] -- [określnik chronologiczny związany] Do tematów łączących się z określnikami chronologicznymi związanymi posiadających własną specyficzną chronologię należą m. in. tematy będące nazwami literatur (Literatura polska, Literatura angielska, Literatura niemiecka, Literatura chińska) a także tematy Kino, Książki, Biblioteki. Określniki związane odzwierciedlają w tym przypadku podziały chronologiczne często występujące w literaturze fachowej i utrwalone w podręcznikach i encyklopediach np.: Literatura polska Określnik chronologiczny jest określnikiem związanym z tematem Literatura polska i hasłami typu: [nazwa gatunku literackiego] polska, np. Poezja polska i stosowany do prac na temat literatury polskiej i gatunków literackich okresu dwudziestolecia międzywojennego. Literatura angielska (staroangielska). Określnik chronologiczny związany stosuje się również po nazwach gatunków literackich uzupełnionych przymiotnikiem angielska np.: Poezja angielska (staroangielska) Kino Określnik chronologiczny związany stosuje się również po nazwach gatunków filmowych. W rekordach tego typu nie wpisuje się informacji o określniku związanym. Konstrukcja z określnikiem geograficznym związanym [Temat wyrażony nazwą geograficzną] [ określnik geograficzny związany] Określnikami geograficznymi swobodnymi są wszystkie nazwy geograficzne oraz określniki o konotacji geograficznej takie jak -- za granicą. Przykłady powyższej konstrukcji są niezwykle rzadkie: Kraje Unii Europejskiej - - kraje i terytoria zamorskie. Określnik -- kraje i terytoria zamorskie jest określnikiem związanym z tematem Kraje Unii Europejskiej Konstrukcja z określnikiem formy związanym

22 22 W słownictwie KABA występuje również niezwykle rzadko. Jednym z przykładów jest połączenie określników formy swobodnego -- biografia i związanego -- apokryfy i legendy w haśle przedmiotowym rozwiniętym: Jezus Chrystus - - biografia - - apokryfy i legendy. Określniki związane nie posiadają samodzielnych rekordów, mogą zaistnieć w khw jhp KABA wyłącznie w połączeniu z właściwym tematem lub tematami. Od tej zasady istnieje w kartotece kilka wyjątków, dla przypadków gdy podstawową funkcją terminu zastosowanego jako określnik związany jest temat. W takim przypadku opracowuje się rekord dla terminu w funkcji tematu uzupełniając go w odpowiednim polu (667) notą o użyciu jako określnik związany z innym tematem np.: Konsekracja 667 Jako określnik związany -- konsekracja stosuje się po tematach Biskupi <--OG>; Klasztory <--OG>; Kościoły <--OG> Pożary. 667 Jako określnik związany -- pożary stosuje się po temacie Lasy <--OG> Bardzo ważną rolę pełni określnik związany jako element hasła przedmiotowego rozwiniętego będącego ekwiwalentem (terminem odrzuconym) dla przyjętego hasła wzorcowego. Relacja ekwiwalencji zachodząca między przyjętym hasłem wzorcowym a tematem z określnikiem związanym o dowolnej poprawnej formalnie konstrukcji wyklucza zastosowanie jej w tematowaniu. Stanowi też dodatkowy klucz wyszukiwawczy dla użytkownika np.: Fluorowanie wody termin odrzucony Woda pitna -- fluorowanie Stacje uzdatniania wody termin odrzucony Woda -- stacje uzdatniania Rozbudowany system odsyłaczy i bogactwo haseł odrzuconych pełnią istotną funkcję w polepszaniu skuteczności wyszukiwania. O roli określników związanych w terminach odrzuconych była mowa powyżej. Istotne wskazówki dla opracowania strategii wyszukiwawczej zawarte są w odsyłaczach orientacyjnych uzupełniających i odsyłaczach całkowitych orientacyjnych. Odsyłacze orientacyjne uzupełniające umieszczone są w obrębie rekordów haseł wzorcowych i pełnią funkcje wyszukiwawcze i metodyczne. W artykule słownikowym poprzedzone są skrótem zt. (zobacz też), w formacie MARC 21 zapisywane są w

23 23 polu oznaczonym etykietą 360. Odsyłacze tego typu kierują użytkownika do istniejących już w leksyce haseł i wskazują na możliwości rozwoju słownictwa pomagając opracować właściwą strategię wyszukiwania. Informują o metodzie poszukiwania w słowniku często podając zasady stosowania cytowanych określników. Przędzalnictwo. zt. nazwy poszczególnych rodzajów włókien z określnikiem związanym przędzalnictwo np. Bawełna - - przędzalnictwo, Jedwab - - przędzalnictwo. Woda -- uzdatnianie zt. hasła zaczynające się od wyrazu Woda z określnikiem związanym -- uzdatnianie np.: Woda zasilająca - - uzdatnianie Zanieczyszczenie zt. właściwe nazwy pospolite z określnikiem związanym -- zanieczyszczenie np. Woda - - zanieczyszczenie Te właściwe nazwy pospolite wymienione są w polu stosowania rekordu: Jako określnik związany -- zanieczyszczenie stosuje się po tematach: Atmosfera, Gleby, Morze, Przestrzeń pozaatmosferyczna, Woda, Wody śródlądowe, Wody. Odsyłacze całkowite orientacyjne (zwane też ogólnymi) stanowią w kartotece wzorcowej języka KABA osobny typ rekordów. Z powodu pełnienia funkcji pozycji wyjaśniających nazywa się je również tekstowymi. Ich funkcją jest objaśnianie metody tworzenia określonych konstrukcji i kierunków poszukiwań. Wzbogacają one słownictwo języka KABA, w indeksie kartoteki wzorcowej występują w jednym ciągu alfabetycznym haseł indeksowych 150 \a teoria asymptotyczna. 260 \i hasła z określnikiem związanym \a -- teoria asymptotyczna. 450 \a Asymptotyczna, teoria. 472 \a Théorie asymptotique [f] 667 \a Określnik -- teoria asymptotyczna jest określnikiem związanym stosowanym po nazwach równań, zagadnień, problemów matematycznych oraz dyscyplin wykorzystujących matematykę, np. \a Statystyka matematyczna -- teoria aspymptotyczna.

24 \a Wszystkie hasła utworzone z określnikiem związanym -- teoria asymptotyczna muszą być wprowadzone na listę wzorcową i powiązane relacją podrzędności z hasłem Rozwinięcia asymptotyczne. 670 \a RAMEAU 150 \a reforma. 260 \i hasła zaczynające się od wyrazu Reforma oraz hasła z określnikiem związanym -- reforma, np. \a Administracja publiczna -- reforma ; Ortografia -- reforma ; Parlamenty -- reforma 360 \i hasła typu [nazwa parlamentu] -- reforma 360 \i określnik \a -- reorganizacja \i po nazwach instytucji i organizacji, gałezi gospodarki i nazwach sił zbrojnych 360 \i połączenie określników \a -- administracja -- reforma \i po nazwach krajów, regionów i miast 472 \a Réformes [f] 667 \a Wszystkie hasła typu [nazwa parlamentu] -- reforma muszą być wyprowadzone do kartoteki wzorcowej KABA 667 \a Określnik -- reforma jest określnikiem związanym po nazwach własnych parlamentów 670 \a RAMEAU Jakość opracowania przedmiotowego w jhp KABA jest wynikiem w pierwszej kolejności dbałości o kształt podstawowych jednostek leksykalnych, w tym określników, w drugiej kolejności znajomości reguł gramatycznych i ich poprawnego stosowania. Wszystkie wymienione konstrukcje są kluczami dostępu do poszukiwanych dokumentów. W katalogu centralnym NUKAT istotna jest możliwość dostępu do rekordów kartoteki haseł wzorcowych, w których przy odpowiednich hasłach wzorcowych opisano stosowanie określnika związanego. Pozwala to na opracowanie takiej strategii wyszukiwania, która zapewni kompletny i w pełni relewantny zbiór dokumentów na zadany temat. W słownictwie jhp KABA dominują tematy, zbiór tematów z określnikami związanymi, choć nie jest tak liczny, w procesie wyszukiwania ma ogromne znaczenie.

25 25 Precyzyjnie sformułowane zapytanie odzwierciedlone w konstrukcji z określnikiem związanym gwarantuje adekwatny do zapytania zbiór dokumentów. Kartoteka haseł wzorcowych jest formą prezentacji, organizacji i kontroli leksyki jhp KABA. Słownictwo zawierające konstrukcje z określnikami związanymi jest przydatne użytkownikowi w tworzeniu instrukcji wyszukiwawczej. Instrukcje te można tworzyć przez analogie po zapoznaniu się z daną konstrukcją. Znajomość tych konstrukcji pozwala na formułowanie gotowych zapytań i usprawnienie procesu wyszukiwania. Anna Stanis Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie

Przekształcenie. JHP KABA w Deskryptory Biblioteki Narodowej. Maria Nasiłowska. Instytut Bibliograficzny Pracownia Deskryptorów Biblioteki Narodowej

Przekształcenie. JHP KABA w Deskryptory Biblioteki Narodowej. Maria Nasiłowska. Instytut Bibliograficzny Pracownia Deskryptorów Biblioteki Narodowej Przekształcenie JHP KABA w Deskryptory Biblioteki Narodowej Maria Nasiłowska Instytut Bibliograficzny Pracownia Deskryptorów Biblioteki Narodowej 1 Co wyrażają Deskryptory BN? Przedmiot Ujęcie przedmiotu

Bardziej szczegółowo

Zagadnienie określników formy w językach haseł przedmiotowych KABA i Biblioteki Narodowej

Zagadnienie określników formy w językach haseł przedmiotowych KABA i Biblioteki Narodowej Małgorzata Serafin Akademia Górniczo-Hutnicza im Stanisława Staszica w Krakowie Biblioteka Główna Zagadnienie określników formy w językach haseł przedmiotowych KABA i Biblioteki Narodowej Streszczenie:

Bardziej szczegółowo

FORMAT MARC 21 dla rekordów stosowanych w BAZACH BIBLIOGRAFICZNYCH

FORMAT MARC 21 dla rekordów stosowanych w BAZACH BIBLIOGRAFICZNYCH Zintegrowany System Zarządzania Biblioteką SOWA2/MARC21 FORMAT MARC 21 dla rekordów stosowanych w BAZACH BIBLIOGRAFICZNYCH Poznań 2011 1 Spis treści 1. Wstęp...3 2. Zredagowany wydruk bibliografii...4

Bardziej szczegółowo

Hasła korporatywne dla imprez i hasła dla tytułów formalnych Tytuł przypomnienie prezentacji zasad tworzenia i stosowania w rekordach czasopism

Hasła korporatywne dla imprez i hasła dla tytułów formalnych Tytuł przypomnienie prezentacji zasad tworzenia i stosowania w rekordach czasopism Spotkanie pt. Katalogowanie wydawnictw ciągłych w katalogu NUKAT, 23-24.05.12, Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu Hasła korporatywne dla imprez i hasła dla tytułów formalnych Tytuł przypomnienie prezentacji

Bardziej szczegółowo

Efektywność wyszukiwania informacji w publicznie dostępnych katalogach bibliotek wykorzystujących polskie programy biblioteczne

Efektywność wyszukiwania informacji w publicznie dostępnych katalogach bibliotek wykorzystujących polskie programy biblioteczne Izabela Swoboda Uniwersytet Śląski Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Efektywność wyszukiwania informacji w publicznie dostępnych katalogach bibliotek wykorzystujących polskie programy biblioteczne

Bardziej szczegółowo

III Tablice skrócone i kartoteka wzorcowa UKD III.1 Tablice skrócone UKD

III Tablice skrócone i kartoteka wzorcowa UKD III.1 Tablice skrócone UKD III Tablice skrócone i kartoteka wzorcowa UKD III.1 Tablice skrócone UKD Biblioteka Narodowa publikuje cyklicznie skrócone wydania tablic UKD 1 dla potrzeb narodowej bibliografii bieżącej oraz bibliotek

Bardziej szczegółowo

Tworzenie haseł przedmiotowych rozwiniętych i stosowanie jhp KABA w NUKAT -organizacja pracy- Marcin Wardzała

Tworzenie haseł przedmiotowych rozwiniętych i stosowanie jhp KABA w NUKAT -organizacja pracy- Marcin Wardzała Tworzenie haseł przedmiotowych rozwiniętych i stosowanie jhp KABA w NUKAT -organizacja pracy- Marcin Wardzała Zagadnienia Źródła informacji o jhp KABA Rola i rodzaje haseł w jhp KABA Praca w systemie VIRTUA

Bardziej szczegółowo

Chronologia jako element opisu rzeczowego w JHP BN

Chronologia jako element opisu rzeczowego w JHP BN Chronologia jako element opisu rzeczowego w JHP BN Wanda Klenczon Warsztaty Języka Haseł Przedmiotowych Biblioteki Narodowej i Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej 2011 Biblioteka Narodowa 8-10 czerwca

Bardziej szczegółowo

Katalog centralny NUKAT 10 lat współkatalogowania

Katalog centralny NUKAT 10 lat współkatalogowania Katalog centralny NUKAT 10 lat współkatalogowania Monika Jóźwiak Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu Wrocław, 3 września 2013 r. Cele utworzenia katalogu centralnego NUKAT: centralna informacja o zasobach

Bardziej szczegółowo

Biuletyn Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej

Biuletyn Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej ISSN 2080-7759 Biuletyn Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej R. 7 Nr 3 (39) Maj-czerwiec 2014 r. Hasła indeksowe w kartotece UKD dział 34 Prawo Pracownia UKD Instytut Bibliograficzny Biblioteka Narodowa

Bardziej szczegółowo

Biuletyn Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej

Biuletyn Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej ISSN 2080-7759 Biuletyn Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej R. 4 Nr 5 (23) Wrzesień-październik 2011 r. Hasła indeksowe w kartotece UKD dział 7 Sztuka Pracownia UKD Instytut Bibliograficzny Biblioteka

Bardziej szczegółowo

Ewa Lang Marzena Marcinek

Ewa Lang Marzena Marcinek Ewa Lang Marzena Marcinek Biblioteka Seminarium Politechniki Łódzkiej, Krakowskiej i Lwowskiej, Łódź, 27-28.03.2012 r. Bibliografia Publikacji Pracowników to dziedzinowa bibliograficzna baza danych obejmująca

Bardziej szczegółowo

Opracowanie książki w formacie MARC 21/ SOWA2

Opracowanie książki w formacie MARC 21/ SOWA2 Opracowanie książki w formacie MARC 21/ SOWA2 Materiał pomocniczy do kursu e-learningowego Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu CZĘŚĆ 3 Kurs dostępny na: www.wbp.poznan.ekursy.eu

Bardziej szczegółowo

I. Opracowanie literatury z użyciem Deskryptorów BN (zagadnienia ogólne)

I. Opracowanie literatury z użyciem Deskryptorów BN (zagadnienia ogólne) Zaproszenie Pracownia Deskryptorów Biblioteki Narodowej zaprasza na cykl otwartych spotkań poświęconych zagadnieniom opracowania rzeczowego z zastosowaniem Deskryptorów BN. Harmonogram spotkań: I. Opracowanie

Bardziej szczegółowo

POMOC. 1. Wybór Katalogu

POMOC. 1. Wybór Katalogu Bibliografia Regionalna obejmuje książki i czasopisma lokalne zawierające wszelkie wiadomości na temat Woli. Gromadzone informacje dotyczą najczęściej takich zagadnień jak życie społeczne, inwestycje,

Bardziej szczegółowo

Trudności i wątpliwości bibliotekarzy uczestniczących. Z doświadczeń nowej biblioteki

Trudności i wątpliwości bibliotekarzy uczestniczących. Z doświadczeń nowej biblioteki Spotkanie pt. Katalogowanie wydawnictw ciągłych w katalogu NUKAT, 23-24.05.12, Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu Trudności i wątpliwości bibliotekarzy uczestniczących w Tytuł programie prezentacji współkatalogowania.

Bardziej szczegółowo

Systemy organizacji wiedzy i ich rola w integracji zasobów europejskich bibliotek cyfrowych

Systemy organizacji wiedzy i ich rola w integracji zasobów europejskich bibliotek cyfrowych Systemy organizacji wiedzy i ich rola w integracji zasobów europejskich bibliotek cyfrowych Adam Dudczak Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe (maneo@man.poznan.pl) I Konferencja Polskie Biblioteki

Bardziej szczegółowo

JĘZYK HASEŁ PRZEDMIOTOWYCH BIBLIOTEKI NARODOWEJ

JĘZYK HASEŁ PRZEDMIOTOWYCH BIBLIOTEKI NARODOWEJ JĘZYK HASEŁ PRZEDMIOTOWYCH BIBLIOTEKI NARODOWEJ WYKAZ REKORDÓW USUNIĘTYCH (13-19.12.2013) Powód usunięcia: nieprawidłowe zastosowanie określników po temacie formalnym Bezpośrednio po tematach formalnych

Bardziej szczegółowo

ZP-P-I Strona 1 z 7

ZP-P-I Strona 1 z 7 Opis bibliograficzny katalogowanie - właściwości formatu MARC 21 (NUKAT) dla Biblioteki Uniwersyteckiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Wykonawca wykona opisy bibliograficzne obiektów

Bardziej szczegółowo

Zmiany w bazach bibliograficznych

Zmiany w bazach bibliograficznych Zmiany w bazach bibliograficznych w związku z wprowadzeniem Deskryptorów BN i dostosowanie struktur baz danych do nowego modelu opracowania Krystyna Kasprzyk WBP w Krakowie Kraje dzieciństwa, gdzie człowiek

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTU, PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA. CZEŚĆ A * (opis przedmiotu i programu nauczania) OPIS PRZEDMIOTU

OPIS PRZEDMIOTU, PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA. CZEŚĆ A * (opis przedmiotu i programu nauczania) OPIS PRZEDMIOTU Załącznik Nr 1.11 pieczątka jednostki organizacyjnej OPIS PRZEDMIOTU, PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA CZEŚĆ A * (opis przedmiotu i programu nauczania) OPIS PRZEDMIOTU Administracji

Bardziej szczegółowo

JĘZYK HASEŁ PRZEDMIOTOWYCH BIBLIOTEKI NARODOWEJ

JĘZYK HASEŁ PRZEDMIOTOWYCH BIBLIOTEKI NARODOWEJ JĘZYK HASEŁ PRZEDMIOTOWYCH BIBLIOTEKI NARODOWEJ WYKAZ REKORDÓW USUNIĘTYCH (29.11-5.12.2013) Powód usunięcia: nieprawidłowe zastosowanie określników po temacie formalnym Bezpośrednio po tematach formalnych

Bardziej szczegółowo

STUDIA I STOPNIA PRZEKŁAD PISEMNY

STUDIA I STOPNIA PRZEKŁAD PISEMNY STUDIA I STOPNIA PRZEKŁAD PISEMNY WIEDZA - Student ma podstawową, uporządkowaną wiedzę z zakresu aparatu pojęciowo-terminologicznego stosowanego w przekładoznawstwie oraz w naukach pomocniczych i pokrewnych,

Bardziej szczegółowo

I Spotkanie pt. Katalogowanie dokumentów ikonograficznych w katalogu NUKAT, Warszawa 8.12.2011. Katalog NUKAT bieżące informacje

I Spotkanie pt. Katalogowanie dokumentów ikonograficznych w katalogu NUKAT, Warszawa 8.12.2011. Katalog NUKAT bieżące informacje I Spotkanie pt. Katalogowanie dokumentów ikonograficznych w katalogu NUKAT, Warszawa 8.12.2011 Katalog NUKAT bieżące informacje Dane statystyczne rekordy bibliograficzne Wydawnictwa ciągłe 68895 Wydawnictwa

Bardziej szczegółowo

PRÓBNY EGZAMIN GIMNAZJALNY Z NOWĄ ERĄ 2016/2017 HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

PRÓBNY EGZAMIN GIMNAZJALNY Z NOWĄ ERĄ 2016/2017 HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE PRÓBNY EGZAMIN GIMNAZJALNY Z NOWĄ ERĄ 2016/2017 HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. Zadanie 1. (0 1) 6. Dziedzictwo antyku. Uczeń: 1) charakteryzuje

Bardziej szczegółowo

OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU), PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU), PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Załącznik Nr 1.11 pieczątka jednostki organizacyjnej OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU), PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA CZEŚĆ A * (opis modułu (przedmiotu) i programu nauczania)

Bardziej szczegółowo

JĘZYKI INFORMACYJNO-WYSZUKIWAWCZE. Zagadnienia do egzaminu. 1. Język informacyjno-wyszukiwawczy - charakterystyka ogólna. Definicja języka.

JĘZYKI INFORMACYJNO-WYSZUKIWAWCZE. Zagadnienia do egzaminu. 1. Język informacyjno-wyszukiwawczy - charakterystyka ogólna. Definicja języka. Dr hab. Diana Pietruch-Reizes JĘZYKI INFORMACYJNO-WYSZUKIWAWCZE Zagadnienia do egzaminu 1. Język informacyjno-wyszukiwawczy - charakterystyka ogólna. Definicja języka. Pojecie "znak". Własności znaków.

Bardziej szczegółowo

Opracowanie formalne i rzeczowe 2005-2013

Opracowanie formalne i rzeczowe 2005-2013 Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Mariana Rejewskiego w Bydgoszczy ul. Marii Skłodowskiej Curie 4 tel. 341 30 74, fax / tel. 341 19 84 www.pbw.bydgoszcz.pl e-mail: pbw@pbw.bydgoszcz.pl Opracowanie

Bardziej szczegółowo

Fałszywa koordynacja w wyszukiwaniu fasetowym Mit czy rzeczywistość?

Fałszywa koordynacja w wyszukiwaniu fasetowym Mit czy rzeczywistość? Fałszywa koordynacja w wyszukiwaniu fasetowym Mit czy rzeczywistość? Marta Wojciechowska Instytut Bibliograficzny Pracownia Deskryptorów Biblioteki Narodowej DESKRYPTORY BIBLIOTEKI NARODOWEJ Propozycja

Bardziej szczegółowo

EFEKTY UCZENIA SIĘ JĘZYKOZNAWSTWO

EFEKTY UCZENIA SIĘ JĘZYKOZNAWSTWO EFEKTY UCZENIA SIĘ JĘZYKOZNAWSTWO Filologia hiszpańska- I stopień WSTĘP DO NAUKI O JĘZYKU ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu językoznawstwa w systemie nauk humanistycznych oraz o specyfice przedmiotowej

Bardziej szczegółowo

Opis bibliograficzny katalogowanie właściwości formatu MARC21(NUKAT) dla Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie

Opis bibliograficzny katalogowanie właściwości formatu MARC21(NUKAT) dla Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie formatu MARC21 (NUKAT) Opis bibliograficzny katalogowanie właściwości formatu MARC21(NUKAT) dla Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego Wykonawca wykona opisy bibliograficzne obiektów

Bardziej szczegółowo

Terminarz Edycja wiosna/lato

Terminarz Edycja wiosna/lato Deskryptory Biblioteki Narodowej: szkolenia 2018 Terminarz 2018 Edycja wiosna/lato 21 marca Deskryptor osobowy Aula im. S. Dembego 18 kwietnia Deskryptor korporatywny i imprezy Aula im. S. Dembego 23 maja

Bardziej szczegółowo

Opracowanie dokumentów muzycznych w katalogu NUKAT Procedury stosowania słownictwa jhp KABA w opracowaniu dokumentów muzycznych.

Opracowanie dokumentów muzycznych w katalogu NUKAT Procedury stosowania słownictwa jhp KABA w opracowaniu dokumentów muzycznych. Opracowanie dokumentów muzycznych w katalogu NUKAT Procedury stosowania słownictwa jhp KABA w opracowaniu dokumentów muzycznych Maria Nasiłowska Warsztat otwarty Centrum NUKAT, 15-16 października 2012

Bardziej szczegółowo

Program zajęć artystycznych w gimnazjum

Program zajęć artystycznych w gimnazjum Program zajęć artystycznych w gimnazjum Klasy II Beata Pryśko Cele kształcenia wymagania ogólne I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji percepcja sztuki. II. Tworzenie wypowiedzi

Bardziej szczegółowo

Prezentacja zastosowania UKD w Bibliotece Uniwersytetu Zielonogórskiego / Elżbieta Czarnecka, Maja Chocianowska-Sidoruk, Maria Macała

Prezentacja zastosowania UKD w Bibliotece Uniwersytetu Zielonogórskiego / Elżbieta Czarnecka, Maja Chocianowska-Sidoruk, Maria Macała Prezentacja zastosowania UKD w Bibliotece Uniwersytetu Zielonogórskiego / Elżbieta Czarnecka, Maja Chocianowska-Sidoruk, Maria Macała W roku 2012 został oddany do użytku nowy budynek Biblioteki Uniwersytetu

Bardziej szczegółowo

Zasady przydziału symboli PKT

Zasady przydziału symboli PKT Zasady przydziału symboli PKT PKT służy w założeniu do płytkiego (ogólnego) klasyfikowania dokumentów (którymi będą przeważnie analizy w przeglądach dokumentacyjnych, pozycje w informatorach i księgach

Bardziej szczegółowo

Zawartość i możliwości wykorzystania Bazy Edukacyjnej Scenariusz warsztatów doskonalących

Zawartość i możliwości wykorzystania Bazy Edukacyjnej Scenariusz warsztatów doskonalących Zawartość i możliwości wykorzystania Bazy Edukacyjnej Scenariusz warsztatów doskonalących Czas trwania: 2 godz. Uczestnicy: studenci pierwszego roku różnych kierunków Cele ogólne: - zapoznanie studentów

Bardziej szczegółowo

STUDIA I STOPNIA PRZEKŁAD PISEMNY

STUDIA I STOPNIA PRZEKŁAD PISEMNY STUDIA I STOPNIA PRZEKŁAD PISEMNY - Student ma podstawową, uporządkowaną wiedzę z zakresu aparatu pojęciowo-terminologicznego stosowanego w przekładoznawstwie oraz w naukach pomocniczych i pokrewnych,

Bardziej szczegółowo

Możliwości opracowania dokumentów ikonograficznych w jhp KABA

Możliwości opracowania dokumentów ikonograficznych w jhp KABA Katalogowanie dokumentów ikonograficznych w katalogu NUKAT BUW, 8 grudnia 2011 r. Możliwości opracowania dokumentów ikonograficznych w jhp KABA Maria Nasiłowska Centrum NUKAT Sposoby opracowania dokumentu

Bardziej szczegółowo

Pole 083 Symbol Klasyfikacji Dziesiętnej Deweya (P)

Pole 083 Symbol Klasyfikacji Dziesiętnej Deweya (P) Warszawa, 23.05.2016 Pole 083 Symbol Klasyfikacji Dziesiętnej Deweya (P) Stosowanie i zawartość pola W polu 083 umieszczany jest pojedynczy symbol Klasyfikacji Dziesiętnej Deweya, za pomocą którego przyporządkowuje

Bardziej szczegółowo

Zintegrowany System Zarządzania Biblioteką SOWA2/MARC21 OBSŁUGA CZASOPISM

Zintegrowany System Zarządzania Biblioteką SOWA2/MARC21 OBSŁUGA CZASOPISM Zintegrowany System Zarządzania Biblioteką SOWA2/MARC21 OBSŁUGA CZASOPISM Poznań 2011 Spis treści 1. Wstęp...3 2. Tworzenie informacji o zasobach czasopisma...4 3. Rekord karty wpływu...5 4. Tworzenie

Bardziej szczegółowo

Matryca efektów kształcenia dla programu kształcenia na kierunku Socjologia Studia pierwszego stopnia

Matryca efektów kształcenia dla programu kształcenia na kierunku Socjologia Studia pierwszego stopnia Załącznik nr 4 do Uchwały nr 1647 Senatu Uniwersytetu w Białymstoku z dnia 17 grudnia 2014 r. Matryca efektów kształcenia dla programu kształcenia na kierunku Socjologia Studia pierwszego stopnia Efekty

Bardziej szczegółowo

Opracowanie rzeczowe wydawnictw ciągłych. Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu Jolanta Szewczak 21.05.2012 r.

Opracowanie rzeczowe wydawnictw ciągłych. Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu Jolanta Szewczak 21.05.2012 r. Opracowanie rzeczowe wydawnictw ciągłych Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu Jolanta Szewczak 21.05.2012 r. Wydawnictwa ciągłe Czasopisma Dzienniki Inne: katalogi handlowe katalogi aukcyjne sprawozdania

Bardziej szczegółowo

II. Wyszukiwanie złożone poprzez indeksy

II. Wyszukiwanie złożone poprzez indeksy II. Wyszukiwanie złożone poprzez indeksy 1. W interfejsie wyszukiwawczym domyślnie ustawione są 4 indeksy: tytułowy, słowo z tytułu, autorski, przedmiotowy. Indeksy domyślne 1. Tytuł 2. Słowo z tytułu

Bardziej szczegółowo

Biuletyn Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej

Biuletyn Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej ISSN 2080-7759 Biuletyn Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej R. 6 Nr 4 (34) Lipiec-sierpień 2013 r. Hasła indeksowe w kartotece UKD Dział 2 Religia. Teologia Pracownia UKD Instytut Bibliograficzny Biblioteka

Bardziej szczegółowo

JĘZYK HASEŁ PRZEDMIOTOWYCH BIBLIOTEKI NARODOWEJ

JĘZYK HASEŁ PRZEDMIOTOWYCH BIBLIOTEKI NARODOWEJ JĘZYK HASEŁ PRZEDMIOTOWYCH BIBLIOTEKI NARODOWEJ WYKAZ REKORDÓW USUNIĘTYCH (15-21.11.2013) Powód usunięcia: użycie określnika rzeczowego niezgodne z notą stosowania 1 010 a p 2004509729 150 a Bibliotekarstwo

Bardziej szczegółowo

Narodowy Uniwersalny Katalog Centralny. nukat.edu.pl centrum.nukat.edu.pl

Narodowy Uniwersalny Katalog Centralny. nukat.edu.pl centrum.nukat.edu.pl Narodowy Uniwersalny Katalog Centralny nukat.edu.pl centrum.nukat.edu.pl Zagadnienia: 1. Pojęcia: katalog, katalogowanie i współkatalogowanie. 2. Po co powstał NUKAT? 3. Zadania NUKATu. 4. Zbiory rekordów.

Bardziej szczegółowo

Terminarz Edycja wiosna/lato

Terminarz Edycja wiosna/lato Deskryptory Biblioteki Narodowej: szkolenia 2018 Terminarz 2018 Edycja wiosna/lato 21 marca Deskryptor osobowy Aula im. S. Dembego 18 kwietnia Deskryptor korporatywny i imprezy Aula im. S. Dembego 23 maja

Bardziej szczegółowo

PROGRAM RETROKONWERSJI ZDALNEJ

PROGRAM RETROKONWERSJI ZDALNEJ ul. Mołdawska 18, 61-614 Poznań tel. / fax. (-61) 656-44-10 adres do korespondencji: os. Stefana Batorego 13/27 60-969 POZNAÑ 60, skr. 40 PROGRAM RETROKONWERSJI ZDALNEJ dla systemów SOWA opracował zespół

Bardziej szczegółowo

Języki deskryptorowe. Dr Marek Nahotko

Języki deskryptorowe. Dr Marek Nahotko Języki deskryptorowe Dr Marek Nahotko 1 Literatura: Języki deskryptorowe dla SINTO / Lucyna Bielicka, Joanna Tomasik-Beck. Warszawa, 1981; Zasady budowy tezaurusów / Kazimierz Leski. Warszawa, 1978; Języki

Bardziej szczegółowo

Wyciśniemy z Ciebie wszystko, a potem wypełnimy Cię naszą własną treścią efektywność JHP BN w dobie społeczeństwa sieciowego

Wyciśniemy z Ciebie wszystko, a potem wypełnimy Cię naszą własną treścią efektywność JHP BN w dobie społeczeństwa sieciowego Wyciśniemy z Ciebie wszystko, a potem wypełnimy Cię naszą własną treścią efektywność JHP BN w dobie społeczeństwa sieciowego Kacper Trzaska Pracownia Języka Haseł Przedmiotowych BN Instytut Bibliograficzny

Bardziej szczegółowo

Jolanta Szulc Biblioteka Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Katowicach

Jolanta Szulc Biblioteka Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Katowicach 216 Jolanta Szulc Biblioteka Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Katowicach Opracowanie rzeczowe zbiorów w Bibliotece Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Katowicach Klasyfikacja piśmiennictwa

Bardziej szczegółowo

TECHNIKA ONLINE informator o zasobach internetowych dla nauk technicznych: ELEKTROTECHNIKA: projekt

TECHNIKA ONLINE informator o zasobach internetowych dla nauk technicznych: ELEKTROTECHNIKA: projekt TECHNIKA ONLINE informator o zasobach internetowych dla nauk technicznych: ELEKTROTECHNIKA: projekt Halina Ganińska Biblioteka Główna Politechniki Poznańskiej Plan prezentacji I. Koncepcja informatora

Bardziej szczegółowo

JĘZYK HASEŁ PRZEDMIOTOWYCH BIBLIOTEKI NARODOWEJ

JĘZYK HASEŁ PRZEDMIOTOWYCH BIBLIOTEKI NARODOWEJ JĘZYK HASEŁ PRZEDMIOTOWYCH BIBLIOTEKI NARODOWEJ WYKAZ REKORDÓW USUNIĘTYCH (14-20.02.2014) Powód usuniecia: błędne zastosowanie określnika chronologicznego 1 010 a p 2004543267 151 a Niemcy x granice x

Bardziej szczegółowo

EFEKTY UCZENIA SIĘ JĘZYKOZNAWSTWO. Filologia włoska - I stopień PODSTAWY JĘZYKOZNAWSTWA

EFEKTY UCZENIA SIĘ JĘZYKOZNAWSTWO. Filologia włoska - I stopień PODSTAWY JĘZYKOZNAWSTWA EFEKTY UCZENIA SIĘ JĘZYKOZNAWSTWO Filologia włoska - I stopień PODSTAWY JĘZYKOZNAWSTWA ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu językoznawstwa w systemie nauk humanistycznych oraz o specyfice przedmiotowej

Bardziej szczegółowo

Efekty kształcenia dla kierunku studiów CHEMIA studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki

Efekty kształcenia dla kierunku studiów CHEMIA studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki Załącznik nr 1 Efekty kształcenia dla kierunku studiów CHEMIA studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki Umiejscowienie kierunku w obszarze kształcenia Kierunek studiów chemia należy do obszaru

Bardziej szczegółowo

Lokalne systemy klasyfikacji zbiorów funkcjonujące w Bibliotece Głównej i bibliotekach specjalistycznych Uniwersytetu Opolskiego

Lokalne systemy klasyfikacji zbiorów funkcjonujące w Bibliotece Głównej i bibliotekach specjalistycznych Uniwersytetu Opolskiego Lokalne systemy klasyfikacji zbiorów funkcjonujące w Bibliotece Głównej i bibliotekach specjalistycznych Uniwersytetu Opolskiego Danuta Szewczyk-Kłos XV Ogólnopolskie Warsztaty Języka Haseł Przedmiotowych

Bardziej szczegółowo

1. Kierunek: Podyplomowe Studia Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej

1. Kierunek: Podyplomowe Studia Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej 1. Kierunek: Podyplomowe Studia Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej 2. Cel studiów: przekazanie uczestnikom współczesnej wiedzy z bibliotekoznawstwa, bibliotekarstwa i informacji naukowej. Podczas

Bardziej szczegółowo

Transformacja tematów formalnych JHP KABA na Deskryptory Biblioteki Narodowej

Transformacja tematów formalnych JHP KABA na Deskryptory Biblioteki Narodowej ROCZNIK BIBLIOTEKI NARODOWEJ 2018 TOM XLIX s. 23 29 GRAŻYNA KWAŚNIK, ANETA NOWAK-DRZYMAŁA Transformacja tematów formalnych JHP KABA na Deskryptory Biblioteki Narodowej Materiałem, który wykorzystano w

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2016/2017

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2016/2017 EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2016/2017 CZĘŚĆ 1. JĘZYK POLSKI ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZ: GH-P2 KWIECIEŃ 2017 Zadanie 1. (0 1) FP Zadanie 2. (0 1) B Zadanie 3. (0 1)

Bardziej szczegółowo

STATYSTYKA EKONOMICZNA

STATYSTYKA EKONOMICZNA STATYSTYKA EKONOMICZNA Analiza statystyczna w ocenie działalności przedsiębiorstwa Opracowano na podstawie : E. Nowak, Metody statystyczne w analizie działalności przedsiębiorstwa, PWN, Warszawa 2001 Dr

Bardziej szczegółowo

Załącznik do uchwały Rady Programowej nr 03/03/UR/2012

Załącznik do uchwały Rady Programowej nr 03/03/UR/2012 Wyższa Szkoła Języków Obcych im. Samuela Bogumiła Lindego w Poznaniu Efekty kształcenia na kierunku FILOLOGIA/ studia I stopnia/ profil ogólnoakademicki Załącznik do uchwały Rady Programowej nr 03/03/UR/2012

Bardziej szczegółowo

Kierunkowe efekty kształcenia Po ukończeniu studiów absolwent:

Kierunkowe efekty kształcenia Po ukończeniu studiów absolwent: EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW FILOLOGIA POLSKA poziom kształcenia profil kształcenia tytuł zawodowy absolwenta studia pierwszego stopnia ogólnoakademicki licencjat I. Umiejscowienie kierunku

Bardziej szczegółowo

CO DLA MAZOWIECKIEGO BIBLIOGRAFA?

CO DLA MAZOWIECKIEGO BIBLIOGRAFA? CO DLA MAZOWIECKIEGO BIBLIOGRAFA? witryna internetowa Koszykowa dla bibliotekarza Hanna Osińska-Szymańska, Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy - Dział Varsavianów XVII SPOTKANIE ZESPOŁU DS. BIBLIOGRAFII

Bardziej szczegółowo

PBC 2009 zespół d/s synonimów. Tomasz Kalota, Biblioteka Uniwersytetu Wrocławskiego

PBC 2009 zespół d/s synonimów. Tomasz Kalota, Biblioteka Uniwersytetu Wrocławskiego PBC 2009 zespół d/s synonimów Tomasz Kalota, Biblioteka Uniwersytetu Wrocławskiego Skład zespołu Danuta Murzynowska, Biblioteka Narodowa Marta Dmitruk, Biblioteka Narodowa Joanna Potęga, Biblioteka Narodowa

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2017/2018

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 CZĘŚĆ 1. JĘZYK POLSKI ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZ GH-P2 KWIECIEŃ 2018 Zadanie 1. (0 1) 9) wyciąga wnioski wynikające z przesłanek

Bardziej szczegółowo

EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW PEDAGOGIKA studia pierwszego stopnia profil praktyczny

EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW PEDAGOGIKA studia pierwszego stopnia profil praktyczny Załącznik do Uchwały Senatu nr 34/2019 EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW PEDAGOGIKA studia pierwszego stopnia profil praktyczny Umiejscowienie kierunku w obszarze kształcenia: Kierunek studiów pedagogika

Bardziej szczegółowo

Struktura jednolitego rzeczowego wykazu akt i zasady jego budowy

Struktura jednolitego rzeczowego wykazu akt i zasady jego budowy CENTRALNE ARCHIWUM WOJSKOWE im. mjr. Bolesława Waligóry Struktura jednolitego rzeczowego wykazu akt i zasady jego budowy ppłk Mirosław Antkiewicz Dokumentacja powstająca w podmiocie i do niego napływająca

Bardziej szczegółowo

Rozdział 1 Skorowidze 1

Rozdział 1 Skorowidze 1 Rozdział 1 Skorowidze 1 1.1 Co to jest skorowidz W tytule mojej pracy użyte zostało słowo skorowidz. Obecnie znacznie częściej w języku polskim jest używany jego synonim - indeks. W swojej pracy będę tych

Bardziej szczegółowo

Biuletyn Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej

Biuletyn Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej ISSN 2080-7759 Biuletyn Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej R. 3 Nr 14 Marzec - kwiecień 2010 r. 33 Nauki ekonomiczne. Gospodarka. Ekonomia Pracownia UKD Instytut Bibliograficzny Biblioteka Narodowa

Bardziej szczegółowo

Kartoteka testu Wyspa Robinsona

Kartoteka testu Wyspa Robinsona Kartoteka testu Wyspa Robinsona Nr zadania Obszar standardów wymagań egzaminacyjnych Sprawdzana umiejętność (z numerem standardu) Uczeń: Uczeń: Sprawdzana czynność ucznia 1. Czytanie odczytuje tekst użytkowy

Bardziej szczegółowo

Bibliograficzne bazy on-line. Beata Symbor konsultant ds. informacji naukowej

Bibliograficzne bazy on-line. Beata Symbor konsultant ds. informacji naukowej Bibliograficzne bazy on-line Beata Symbor konsultant ds. informacji naukowej Elementy składowe informacji bibliograficznej zapotrzebowanie na informację warsztat informacyjny i jego narzędzia zarządzanie

Bardziej szczegółowo

24 LATA WSPÓŁPRACY POLSKICH BIBLIOTEK MEDYCZNYCH OSIĄGNIĘCIA I WYZWANIA

24 LATA WSPÓŁPRACY POLSKICH BIBLIOTEK MEDYCZNYCH OSIĄGNIĘCIA I WYZWANIA B I B L I O T E K A G Ł Ó W N A Akademii Medycznej w Gdańsku 80-952 Gdańsk, ul. Dębinki 1 tel. +48 58 349 10 40 fax +48 58 349 11 42 e-mail: biblsekr@amg.gda.pl www.biblioteka.amg.gda.pl Anna Grygorowicz

Bardziej szczegółowo

Multiwyszukiwarka EBSCO Discovery Service - przewodnik

Multiwyszukiwarka EBSCO Discovery Service - przewodnik Multiwyszukiwarka EDS daje możliwość przeszukania większości baz udostępnianych przez Bibliotekę Uniwersytetu Jagiellońskiego. Odnajdziesz publikacje na potrzebny Ci temat szybko, łatwo i w jednym miejscu.

Bardziej szczegółowo

PRÓBNY EGZAMIN GIMNAZJALNY Z NOWĄ ERĄ 2016/2017 JĘZYK POLSKI

PRÓBNY EGZAMIN GIMNAZJALNY Z NOWĄ ERĄ 2016/2017 JĘZYK POLSKI PRÓBNY EGZAMIN GIMNAZJALNY Z NOWĄ ERĄ 2016/2017 JĘZYK POLSKI ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. Zadanie 1. (0 1) 2) wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje [ ]. PP Zadanie

Bardziej szczegółowo

WPROWADZENIE DO BAZ DANYCH

WPROWADZENIE DO BAZ DANYCH WPROWADZENIE DO BAZ DANYCH Pojęcie danych i baz danych Dane to wszystkie informacje jakie przechowujemy, aby w każdej chwili mieć do nich dostęp. Baza danych (data base) to uporządkowany zbiór danych z

Bardziej szczegółowo

SŁOWO WSTĘPNE. i innych podmiotów (jednostek organizacyjnych,

SŁOWO WSTĘPNE. i innych podmiotów (jednostek organizacyjnych, Leksykon prawa administracyjnego, który oddajemy do rąk Szanownych Czytelników, zawiera zgodnie z przyjętą konwencją serii wydawniczej Wydawnictwa C.H. Beck poświęconej prezentacji podstawowych instytucji

Bardziej szczegółowo

DZIAŁY OGÓLNE JĘZYKOZNAWSTWO OGÓLNE - PODRĘCZNIKI POZOSTAŁE DZIAŁY

DZIAŁY OGÓLNE JĘZYKOZNAWSTWO OGÓLNE - PODRĘCZNIKI POZOSTAŁE DZIAŁY 1 DZIAŁY OGÓLNE JĘZYKOZNAWSTWO OGÓLNE - PODRĘCZNIKI Z J 1.04 P Językoznawstwo ogólne i historia językoznawstwa Z J 1.05 P Kierunki i rodzaje gramatyki Z J 1.13 P Nauki pomocnicze Z J 1.13.1 P Logika Z

Bardziej szczegółowo

QUERY język zapytań do tworzenia raportów w AS/400

QUERY język zapytań do tworzenia raportów w AS/400 QUERY język zapytań do tworzenia raportów w AS/400 Dariusz Bober Katedra Informatyki Politechniki Lubelskiej Streszczenie: W artykule przedstawiony został język QUERY, standardowe narzędzie pracy administratora

Bardziej szczegółowo

Oddział Opracowania Druków Zwartych

Oddział Opracowania Druków Zwartych Oddział Opracowania Druków Zwartych Podstawowe zadania Oddziału Opracowania Druków Zwartych wg Regulaminu Organizacyjnego BG PW Opracowanie: formalne, rzeczowe i techniczne wydawnictw zwartych zarejestrowanych

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO I ANGIELSKIEGO. Klasy IV-VIII. Szkoła Podstawowa w Zdunach

SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO I ANGIELSKIEGO. Klasy IV-VIII. Szkoła Podstawowa w Zdunach SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO I ANGIELSKIEGO Klasy IV-VIII Szkoła Podstawowa w Zdunach I. Umiejętności uczniów podlegające sprawdzaniu i ocenianiu Podczas trwania całego procesu

Bardziej szczegółowo

Multiwyszukiwarka EBSCO Discovery Service - przewodnik

Multiwyszukiwarka EBSCO Discovery Service - przewodnik Multiwyszukiwarka EDS daje możliwość przeszukania większości baz udostępnianych przez Bibliotekę Główną Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Odnajdziesz publikacje na potrzebny Ci temat szybko, łatwo i

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY VI ZGODNE Z PROGRAMEM NAUCZANIA JĘZYKA POLSKIEGO SŁOWA NA START W KLASIE VI

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY VI ZGODNE Z PROGRAMEM NAUCZANIA JĘZYKA POLSKIEGO SŁOWA NA START W KLASIE VI WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY VI ZGODNE Z PROGRAMEM NAUCZANIA JĘZYKA POLSKIEGO SŁOWA NA START W KLASIE VI Uczniowie z obniżoną sprawnością intelektualną OCENA NIEDOSTATECZNA

Bardziej szczegółowo

wartość dodana w życiu bibliotek akademickich ostatniego ćwierćwiecza. Co dalej?

wartość dodana w życiu bibliotek akademickich ostatniego ćwierćwiecza. Co dalej? wartość dodana w życiu bibliotek akademickich ostatniego ćwierćwiecza. Co dalej? Ewa Kobierska-Maciuszko Biblioteka AGH, 12.09.2019 1 Historia 1991 w BUW powstała kartkowa Kartoteka Haseł Wzorcowych (KHW)

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2015/2016

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 CZĘŚĆ 1. JĘZYK POLSKI ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZ GH-P8 KWIECIEŃ 2016 Zadanie 1. (0 1) 2) wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje

Bardziej szczegółowo

Gramatyka kontrastywna polsko-angielska. III rok filologii angielskiej studia niestacjonarne I stopnia, semestr II. Profil ogólnoakademicki 2012-2013

Gramatyka kontrastywna polsko-angielska. III rok filologii angielskiej studia niestacjonarne I stopnia, semestr II. Profil ogólnoakademicki 2012-2013 PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE I. KARTA PRZEDMIOTU: Gramatyka kontrastywna polsko-angielska III rok filologii angielskiej studia niestacjonarne I stopnia, semestr II Profil ogólnoakademicki 2012-2013 CEL PRZEDMIOTU

Bardziej szczegółowo

Bibliografia Lubelszczyzny

Bibliografia Lubelszczyzny Bibliografia Lubelszczyzny Zakres tematyczny nieograniczony Zakres terytorialny dotyczy woj. lubelskiego w jego granicach administracyjnych, w latach 1975-1998 województw: bialskopodlaskiego, chełmskiego,

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY dla uczniów klasy III Gimnazjum nr 47 sportowego w Krakowie opracowany: przez zespół polonistów gimnazjum

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY dla uczniów klasy III Gimnazjum nr 47 sportowego w Krakowie opracowany: przez zespół polonistów gimnazjum WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY dla uczniów klasy III Gimnazjum nr 47 sportowego w Krakowie opracowany: przez zespół polonistów gimnazjum CZYTANIE ZE ZROZUMIENIEM Obowiązuje znajomość lektur:

Bardziej szczegółowo

Efekty kształcenia. Tabela efektów kształcenia

Efekty kształcenia. Tabela efektów kształcenia Efekty kształcenia Tabela efektów kształcenia W opisie efektów kierunkowych uwzględniono wszystkie efekty kształcenia występujące w obszarze kształcenia w zakresie nauk technicznych. Objaśnienie oznaczeń:

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2018/2019

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2018/2019 EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2018/2019 CZĘŚĆ 1. JĘZYK POLSKI ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZ GH-P7 KWIECIEŃ 2019 Zadanie 1. (0 1) PF Zadanie 2. (0 1) II. Analiza i interpretacja

Bardziej szczegółowo

OPRACOWANIE PRZEDMIOTOWE W JHP BN PODSTAWOWE ZASADY

OPRACOWANIE PRZEDMIOTOWE W JHP BN PODSTAWOWE ZASADY Wanda Klenczon Instytut Bibliograficzny Biblioteka Narodowa OPRACOWANIE PRZEDMIOTOWE W JHP BN PODSTAWOWE ZASADY WERSJA ROBOCZA (VIII.2011) 1 Opracowanie przedmiotowe, a szerzej: rzeczowe, sprawia osobom

Bardziej szczegółowo

OGÓLNOPOLSKIE BADANIE UMIEJĘTNOŚCI TRZECIOKLASISTÓW 2015 w Szkole Podstawowej nr 6 im. Henryka Sienkiewicza w Pruszkowie

OGÓLNOPOLSKIE BADANIE UMIEJĘTNOŚCI TRZECIOKLASISTÓW 2015 w Szkole Podstawowej nr 6 im. Henryka Sienkiewicza w Pruszkowie OGÓLNOPOLSKIE BADANIE UMIEJĘTNOŚCI TRZECIOKLASISTÓW 2015 w Szkole Podstawowej nr 6 im. Henryka Sienkiewicza w Pruszkowie WYNIKI - ANALIZA - WNIOSKI Opracowanie: IWONA CHUDZIKIEWICZ Pruszków, dn. 18 czerwca

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY VI NA POSZCZEGÓLNE OCENY I OKRES OCENA CELUJĄCA

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY VI NA POSZCZEGÓLNE OCENY I OKRES OCENA CELUJĄCA WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW KLASY VI NA POSZCZEGÓLNE OCENY I OKRES OCENA CELUJĄCA otrzymuje uczeń, którego wiadomości i umiejętności znacznie wykraczają poza program języka polskiego

Bardziej szczegółowo

Efekty uczenia się filologia francuska I stopień

Efekty uczenia się filologia francuska I stopień Efekty uczenia się filologia francuska I stopień PODSTAWY JĘZYKOZNAWSTWA Student ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu językoznawstwa w systemie nauk humanistycznych oraz o specyfice przedmiotowej

Bardziej szczegółowo

Ewa Piotrowska. Projekty biblioteczne realizowane w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie

Ewa Piotrowska. Projekty biblioteczne realizowane w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie Ewa Piotrowska Projekty biblioteczne realizowane w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie Plan prezentacji Pozabudżetowe źródła finansowania bibliotek akademickich Środki pozabudżetowe

Bardziej szczegółowo

JĘZYK HASEŁ PRZEDMIOTOWYCH BIBLIOTEKI NARODOWEJ

JĘZYK HASEŁ PRZEDMIOTOWYCH BIBLIOTEKI NARODOWEJ JĘZYK HASEŁ PRZEDMIOTOWYCH BIBLIOTEKI NARODOWEJ WYKAZ REKORDÓW USUNIĘTYCH (7-13.12.2012) 1 010 a p 2004426107 110 2. a Uniwersytet Wrocławski. b Katedra Fizjologii 2 010 a p 2004536083 150 a Filtracja

Bardziej szczegółowo

Słowniki i inne przydatne adresy. oprac. dr Aneta Drabek

Słowniki i inne przydatne adresy. oprac. dr Aneta Drabek Słowniki i inne przydatne adresy oprac. dr Aneta Drabek Encyklopedia PWN Internetowa encyklopedia PWN zawiera wybór 80 tysięcy haseł i 5tysięcy ilustracji ze stale aktualizowanej bazy encyklopedycznej

Bardziej szczegółowo

OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU), PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA CZEŚĆ A

OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU), PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA CZEŚĆ A pieczątka jednostki organizacyjnej OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU), PROGRAMU NAUCZANIA ORAZ SPOSOBÓW WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA CZEŚĆ A * (opis modułu i programu nauczania) OPIS MODUŁU (PRZEDMIOTU) Nazwa

Bardziej szczegółowo