BIULETYN INFORMACYJNY

Transkrypt

1 BIULETYN INFORMACYJNY Nr 4/2012 (38) ISSN Wydawnictwo bezpłatne Okręgowa Izba Aptekarska w Warszawie

2 ul. Długa 16, Warszawa , , Fax: > > Biuro Izby czynne jest od poniedziałku do piątku w godz , w czwartki do > > Biuro Delegatury Izby w Radomiu, ul. Kilińskiego 15/17, Radom, tel./fax: (48) , tel. kom , czynne jest od poniedziałku do piątku w godz Dyżury członków Prezydium Okręgowej Rady Aptekarskiej: > > Prezes mgr farm. Alina Fornal wtorek , czwartek > > Zastępca Prezesa dr n. farm. Włodzimierz Hudemowicz poniedziałek > > Zastępca Prezesa mgr farm. Wojciech Szkopański wtorek > > Sekretarz mgr farm. Maria Głowniak środa > > Członek Rady mgr farm. Jakub Dorociak czwartek > > Członkowie Komisji Aptek Ogólnodostępnych środa > > Radca prawny mgr Sylwester Majewski czwartek w godz (II p., p. 204). Konto bankowe: Bank Pekao S.A. XI Oddział w Warszawie Uwaga!! Zmiana terminów dyżurów Dyżury doradcy podatkowego odbywają się w jeden czwartek miesiąca. Obowiązują nadal wcześniejsze zgłoszenia telefoniczne. Na początku 2013 roku będą to terminy: 17 stycznia, 14 lutego, 14 marca, 18 kwietnia. Dyżury konsultanta ds. farmaceutycznych; mgr farm. Anny Pławskiej, pełnione są w godzinach: we wtorki i czwartki. Uwaga!! Od stycznia 2012 dyżury te pełnione są także w środy, w godzinach W trakcie dyżuru udzielane są informacje, dotyczące realizacji recept i innych problemów, związanych z bieżącą działalnością aptek. Informacje udzielane są również telefonicznie: , ,

3 Przewodniczący stałych komisji Okręgowej Rady Aptekarskiej w Warszawie Komisja Aptek Ogólnodostępnych mgr farm. Magdalena Majewska (0-22) Komisja Hurtowni Farmaceutycznych mgr farm. Jakub Dorociak (0-22) Komisja Aptek Szpitalnych i Zakładowych mgr farm. Ewa Steckiewicz-Bartnicka (0-25) w.136 Komisja Właścicieli Aptek i Hurtowni mgr farm. Wojciech Szkopański Komisja do spraw Zawodowych i Młodych Farmaceutów dr n. farm. Jerzy Żabiński Komisja Nauki i Szkolenia prof. dr hab. n. farm. Helena Makulska-Nowak Komisja Monitorowania i Analiz mgr farm. Michał Byliniak Komisja Wyróżnień i Odznaczeń mgr farm. Marian Witkowski Redaguje zespół: mgr farm. Maria Głowniak red. nacz. mgr Edward Błażek sekretarz mgr Waldemar Firek mgr farm. Emilia Gąsińska opr. fotograficzne Klaudiusz Kulak projekt okładki mgr farm. Paweł P. Peterson Skład i druk: Print Art,

4 Terminy zebrań aptekarzy 1. Zebrania kierowników aptek ogólnodostępnych: Uwaga!! nowe miejsce i terminy zebrań Sala konferencyjna w gmachu Warszawskiego Domu Technika NOT, ul. Czackiego 3/5, w godzinach czwartek 17 stycznia czwartek 28 lutego czwartek 28 marca czwartek 25 kwietnia Zebranie właścicieli aptek, członków OIA w Warszawie: Sala im. prof. B. Koskowskiego budynek Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, ul. Długa 16, budynek B, I piętro w godzinach czwartek 14 lutego czwartek 4 kwietnia czwartek 6 czerwca Zebrania kierowników i pracowników aptek szpitalnych i zakładowych. - czwartek 10 stycznia czwartek 14 lutego czwartek 14 marca czwartek 11 kwietnia 2013 (zebrania odbywają się w sali Klubowej - budynek Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, ul. Długa 16, budynek B, parter, o godzinie 15.30) 4. Zebrania właścicieli, kierowników i pracowników hurtowni farmaceutycznych: Uwaga!! nowe terminy zebrań - czwartek 17 stycznia czwartek 21 lutego czwartek 21 marca czwartek 18 kwietnia 2013 (zebrania odbywają się w sali im. prof. B. Koskowskiego - budynek Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, ul. Długa 16, budynek B, I piętro, o godzinie 15.00)

5 Spis treści Od Prezesa 3 Wieści zza pierwszego stołu Odpowiedź Rzecznika Praw Obywatelskich do Ministra Zdrowia w sprawie wieku umożliwiającego sprawowanie funkcji kierownika 4 Od redakcji Nasze okładki 6 Ogólnopolski Dzień Aptekarza 7 Misja do spełnienia Piotr Merks 10 III Seminarium Szkoleniowe Właścicieli Aptek Ogólnodostępnych w Kórniku: O Sesji w Kórniku Maria Głowniak 15 Spotkanie właścicieli aptek w Kórniku Wojciech Szkopański 18 Spotkanie Rodzinne Aptekarzy Delegatury Siedleckiej Dorota Staręga 23 Spotkanie Rodzinne Aptekarzy Delegatury Radomskiej: Radomskie spotkanie Edward Błażek 25 Dzień pełen wrażeń Dorota Dudek 26 Aptekarze w mundurach 27 Komisja Seniorów Seweryna Nowakowska 29 Żeglarskie Mistrzostwa Polski Aptekarzy Maciej Drogowski 30 Listy do redakcji: Szanowna Redakcjo! Jarosław Filipek 32 Marża apteczna po wprowadzeniu ustawy refundacyjnej Eugeniusz Bukiewicz 35 List do Gazety Wyborczej w sprawie idei likwidacji NFZ Tadeusz J. Szuba 38 Paragraf bez recepty redaguje Sylwester Majewski: Minimalne wynagrodzenie za pracę w 2013 roku 40 Nowe przepisy dotyczące leków recepturowych 40 Wejście w życie aktów prawnych Ministra Zdrowia 42 Redukcja niektórych obciążeń administracyjnych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej 43 Z żałobnej karty 53 XXII Sympozjum Historii Farmacji 60 Okienko ze sztuką: Życie wokół ikony Agata Słyk 61 Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń, nie zwraca materiałów nie zamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i adiustacji tekstów oraz zmiany ich tytułów Biuletyn Informacyjny nr 4/2012 1

6 Na okładce: Majolikowe naczynia apteczne typu arbarello o cylindrycznej formie, pełniące funkcje słojów. Naczynie po prawej wyprodukowano w Wenecji w II połowie XVI wieku. Napis: CONF.AMECH oznacza wieloskładnikową kompozycję (m. in. chebuł, rabarbaru, paprotki, piołunu, senesu, soku dymnicy lek.), zalecaną w chorobach skórnych. Naczynie obok pochodzi z Fanzy (Włochy), XVI wiek. Napis: ALOE.PATICO łac. aloe hepatica, po polsku zaś to alona wątrobowa środek silnie przeczyszczający, powstający w trakcie powolnego zagęszczania soku aloesowego. 2 Biuletyn Informacyjny nr 4/2012

7 Od Prezesa Przekazując Państwu życzenia na rok 2012, życzyłam m. in. wytrwałości i dużo optymizmu. Po szoku pierwszych noworocznych tygodni, optymizm ten był bardzo potrzebny, bowiem tryb wprowadzania nowych zasad refundacyjnych i zakres uregulowań prawnych w tym zakresie, powodował, że z głębokimi obawami spoglądaliśmy w przyszłość. Szczęśliwie nasza determinacja i rozważne, ale i zdecydowane zachowanie oraz wreszcie wykazana skuteczność NRA doprowadziły do względnie rozsądnej nowelizacji przepisów, odnoszących się do recept i refundacji. Długo zastanawiałam się, czego też życzyć na ten Nowy Rok. Wydaje się, że nadal winien to być optymizm. Zapowiadana jest przecież kolejna nowelizacja ustawy refundacyjnej. Myślmy więc o niej pozytywnie i z nadzieją. Życzę też, aby przez cały 2013 rok towarzyszyło nam wszelkie dobro, pokój serc, przyjaźń innych ludzi i miłość najbliższych. Życzę również wiele energii do realizacji swoich pasji i marzeń, jak i zdrowia, bez którego niewiele zdziałamy. Na koniec życzę spełnienia w życiu zawodowym, satysfakcji i pewności, że to co robimy ma sens. Wszystkiego najlepszego! Biuletyn Informacyjny nr 4/2012 3

8 4 Biuletyn Informacyjny nr 4/2012

9 Biuletyn Informacyjny nr 4/2012 5

10 Nasze okładki Wynalazek tego naczynia, jakże użytecznego od wieków, w praktyce aptecznej, przypisuje się islamskim rzemieślnikom ceramikom z Syrii bądź z Persji (dzisiejszego Iranu). To cylindryczne formy majoliki przypominające dzisiejsze słoje. Zanim rozpoczęto ich produkcję w Europie, w XIII i XIV wieku były masowo przywożone z krajów arabskich, głównie dla potrzeb ówczesnych aptek, ale również i gospodarstw domowych. Tak wielka przydatność i popularność tego naczynia spowodowała, że w dużej ilości produkowano je we Włoszech pod nazwą arbarello. Nazwa ta to prawdopodobnie lokalne przekształcenie arabskiego określenia owego naczynia: albarani. Ceramiczne słoje wyróżniało wówczas bogate zdobnictwo, co można zauważyć na wszystkich tego rodzaju naczyniach w Kolekcji Grabowskiego. Rozstajemy się już z aptecznymi zabytkami tej Kolekcji, które ozdabiały okładki czterech kolejnych numerów Biuletynu w 2012 r. Państwo nie musicie się z tymi rarytasami sztuki ceramicznej żegnać przynajmniej na przestrzeni roku Wystarczy zamówić Kalendarz Muzeum Farmacji Uniwersytetu Jagiellońskiego na rok 2013, ukazujący te dzieła na kolejnych kartach każdego z miesięcy i przynoszący o nich wiele informacji, z których korzystała także Redakcja. E.B. Kalendarze można zamawiać w sekretariacie Muzeum Farmacji UJ; cena 1 egzemplarza: 35 zł + koszt wysyłki; adres: Muzeum Farmacji UJ, ul. Floriańska 25, Kraków, tel./fax : , mf@mp.pl 6 Biuletyn Informacyjny nr 4/2012

11 Ogólnopolski Dzień Aptekarza 2012 Tegoroczne obchody Dnia Aptekarza zorganizowano w dniu 28 września w Warszawie, w Teatrze Sabat, poprzedzone mszą święta w Kościele Świętego Krzyża przy Krakowskim Przedmieściu, o godz. 12-ej. W czasie uroczystości, w której uczestniczył Minister Zdrowia Bartosz Arłukowicz, wręczono odznaczenia państwowe, resortowe jak również przyznawane przez NIA Medale im. prof. Bronisława Koskowskiego. Tradycyjnie przyznano też honorowe tytuły: Strażnika Wielkiej Pieczęci Aptekarstwa Polskiego i Mecenasa Samorządu Aptekarskiego. Poniżej przedstawiamy nazwiska odznaczonych i wyróżnionych (tłustym drukiem zaznaczyliśmy reprezentantów naszej Izby), składając równocześnie wszystkim serdeczne gratulacje! Złoty Krzyż Zasługi mgr farm. Alina Giewartowska (DOIA we Wrocławiu), mgr farm. Bogumiła Bereśniewicz-Blana (OOIA w Opolu), mgr farm. Piotr Bohater (DOIA we Wrocławiu), mgr Aleksandra Burek (OOIA w Opolu), mgr farm. Alina Fornal (OIA w Warszawie, Warszawa), mgr farm. Jadwiga Janocha (BOIA w Białymstoku), mgr farm. Jerzy Kałaska (OIA w Warszawie, Delegatura Siedlecka), mgr farm. Zbigniew Karczewski (OOIA w Opolu), mgr farm. Katarzyna Kędzierska (OOIA w Opolu), mgr farm. Ryszard Kiedrowski (LOIA w Zielonek Górze), mgr farm. Wacław Korzeniowski (BOIA w Białymstoku), mgr farm. Genowefa Kruszec (COIA w Częstochowie), mgr farm. Danuta Kurasz (WOIA w Poznaniu, mgr farm. Irena Litwa-Parużyńska (DOIA we Wrocławiu), mgr farm. Paweł Łukasiński (DOIA we Wrocławiu), mgr farm. Magdalena Majewska (OIA w Warszawie, Warszawa), dr n. farm. Roman Plackowski (WOIA w Poznaniu), mgr farm. Anna Przybyła (Beskidzka OIA w Bielsku-Białej), mgr farm. Wojciech Rutkowski (LOIA w Zielonej Górze), mgr farm. Władysław Rybka (ŚOIA w Katowicach), mgr farm. Edward Stencel (ZOIA w Szczecinie), mgr farm. Krystyna Szostak (DOIA we Wrocławiu), mgr farm. Adam Wąsiewicz (P-KOIA w Bydgoszczy), mgr farm. Ryszard Wiśniewski (OOIA w Opolu), mgr farm. Anna Wróblewska (BOIA w Białymstoku). Srebrny Krzyż Zasługi mgr farm. Barbara Przewoźna (KOIA w Kaliszu), mgr farm. Tomasz Barszcz (LOIA w Lublinie), mgr farm. Grzegorz Demczuk (COIA w Częstochowie), mgr farm. Jan Domański (LOIA w Zielonej Górze), mgr farm. Teodozja Holak (OIA w Warszawie, Warszawa), mgr farm. Maria Izdebska (KOIA w Kaliszu), mgr farm. Biuletyn Informacyjny nr 4/2012 7

12 Maria Kapica (LOIA w Zielonej Górze), mgr farm. Waldemar Kaźmierczak(KOIA w Kaliszu), mgr farm. Krystyna Marzec (Beskidzka OIA w Bielsku-Białej), mgr farm Barbara Miciuła (LOIA w Zielonej Górze), mgr farm. Danuta Napora (OIA w Warszawie, Delegatura Radomska), mgr farm. Janusz Nowaczyński (OOIA w Opolu), mgr farm. Stanisława Ociepa (COIA w Częstochowie), mgr farm. Zbigniew Patkowski (OOIA w Opolu), mgr farm. Małgorzata Pietrzak (P-KOIA w Bydgoszczy), mgr farm. Walter Pyka (OOIA w Opolu), mgr farm. Zofia Rogowska-Tylman (ORA w Łodzi), mgr farm. Magdalena Serwatka (DOIA we Wrocławiu). Brązowy Krzyż Zasługi mgr farm. Bolesława Florczak (KOIA w Kaliszu), mgr farm. Natalia Hryciuk (OIA w Warszawie, Delegatura Siedlecka), mgr farm. Katarzyna Kulińska (P-KOIA w Bydgoszczy), mgr farm. Zyta Malewicz (LOIA w Lublinie), mgr farm. Danuta Szydłak (ŚOIA w Katowicach), mgr farm. Grzegorz Zagórny (ŚlOIA w Katowicach) Medal im. prof. Bronisława Koskowskiego mgr farm. Janina Mirosława Aleksandrowicz (OIA w Olsztynie), mgr farm. Magdalena Baścik (Beskidzka OIA), mgr Alina Barańska (ŚOIA w Katowicach), mgr farm. Iwona Bartnicka (ZOIA w Szczecinie), mgr farm. Tadeusz Biernat (Podk. OIA w Rzeszowie), mgr farm. Agnieszka Gabriela Bieńkowska (ŚOIA w Koszalinie), mgr farm. Jan Bieńkowski (COIA w Częstochowie), mgr farm. Stanisław Bloch (OIA w Olsztynie), mgr farm. Zofia Błada (COIA w Częstochowie), mgr farm. Ewa Chrzanowska (DOIA we Wrocławiu), mgr farm. Piotr Chwiałkowski (P-KOIA w Bydgoszczy), mgr farm. Janina Czępińska (WOIA w Poznaniu), płk mgr farm. Jan Marian Dziura (OIA w Warszawie, Warszawa), mgr farm. Irena Krystyna Grochalska (GOIA w Gdańsku), mgr farm. Maria Jankowska (pośmiertnie) (OIA w Krakowie), mgr farm. Elżbieta Jankowska-Jurdziak (KOIA w Kaliszu),mgr farm. Katarzyna Jóźwiak Kieleckiej Okręgowej Izby Aptekarskiej, mgr farm. Tomasz Kasperkiewicz (KOIA w Kielcach), mgr farm. Renata Klimaszewska (KOIA w Kielcach), mgr farm. Artur Komski (POIA w Rzeszowie), mgr farm. Barbara Kołakowska (MZ), mgr farm. Dariusz Feliks Kozar (OIA w Warszawie, Delegatura Ciechanowska), mgr farm. Izabela Kromkowska (OIA w Łodzi), dr Bożena Kwaśniak (ŚOIA w Katowicach), mgr farm. Agnieszka Kwolek (BOIA w Białymstoku), mgr farm. Hieronima Leszczyńska (LOIA w Lublinie), mgr farm. Irena Maria Litwa- Parużyńska (DOIA we Wrocławiu), mgr farm. Leokadia Łaszkiewicz (LOIA w Lublinie), mgr farm. Janusz Ryszard Łazarczuk (OIA w Olsztynie), mgr farm. Anna Jadwiga Łohynowicz (WOIA w Poznaniu), mgr farm. Eugenia Łotysz (ŚrOIA w Koszalinie), mgr farm. Tamara Makarewicz (OIA w Olsztynie), mgr farm. Dorota 8 Biuletyn Informacyjny nr 4/2012

13 Anna Malska (WOIA w Poznaniu), mgr farm. Krystyna Maria Malinger (WOIA w Poznaniu), mgr farm. Marek Wojciech Matysik (OOIA w Opolu), mgr farm. Janina Michalska (ŚrOIA w Koszalinie), mgr farm. Janusz Mioduszewski (OIA w Lodzi), mgr farm. Alina Nowaczyk (KOIA w Kaliszu), mgr farm. Małgorzata Olczyk (LubOIA w Zielonej Górze), mgr farm. Teresa Olszewska (OIA w Olsztynie), dr n. farm. Grzegorz Pakulski (KOIA w Kaliszu), mgr farm. Zbigniew Pawłowski (OIA w Łodzi), mgr farm. Małgorzata Piłkowska (ZOIA w Szczecinie), mgr farm. Aniela Polc (ŚląOIA w Katowicach, mgr farm. Mariusz Politowicz (KOIA w Kaliszu), mgr farm. Elżbieta Ryńska (ŚrO IA w Koszalinie), mgr farm. Teresa Spalińska (GOIA w Gdańsku), mgr farm. Beata Edyta Siemianowska (OIA w Olsztynie), mgr farm. Ewa Jadwiga Stankowska (ŚrOIA w Koszalinie), mgr farm. Paweł Stelmach (OIA w Łodzi),mgr farm. Piotr Stojek (CzOIA w Częstochowie), mgr farm. Maria Szaciłło-Kasprzak (P-KOIA w Bydgoszczy), mgr farm. Maria Szczepańska (BOIA w Białymstoku), mgr farm. Bożena Szymańska ( KOIA w Kaliszu), mgr farm. Artur Śliwiński (KOIA w Kaliszu), mgr farm. Krzysztof Świgoniak (OIA w Warszawie, Nasielsk), mgr farm. Alicja Elżbieta Wasiak (ŚrOIA w Koszalinie), mgr farm. Ewa Wińska-Jeleniewska (BOIA w Białymstoku), mgr farm. Jerzy Zaczek (OIA w Krakowie), mgr farm. Beata Zarycka (CzOIA w Częstochowie), mgr farm. Halina Zięba (ŚlIA w Katowicach) Strażnik Wielkiej Pieczęci Aptekarstwa Polskiego mgr farm.maria Kuciak (OIA w Olsztynie), dr Kazimierz Radecki (OIA w Warszawie, Warszawa), mgr farm. Ryszard Seidel (OIA w Warszawie, Warszawa), mgr farm. Maria Siedlaczek-Skakuj (GOIA w Gdańsku), dr Bożenna Zasada lekarz medycyny pracy, pracująca w Lubelskim Oddziale Wojewódzkim NFZ, MERIDO Spółka z o.o. z Rzeszowa, Sanofi-Aventis Spółka z o.o., Teva Pharmaceuticals Polska Spółka z o.o. Mecenas Samorządu Aptekarskiego dr Maciej Bilek (OIA w Krakowie), dr Aleksander Czarniawy (PodkOIA w Rzeszowie), dr Wojciech Giermaziak z-ca dyr. Dep. Polityki Lekowej, mgr farm. Anna Gołdyn (KOIA w Kaliszu), mec. Ewa Hrynkiewicz-Kacała radca prawny DOIA, dr Włodzimierz Hudemowicz (OIA w Warszawie, Warszawa), mgr farm. Krzysztof Kokot (OIA w Krakowie), mgr farm. Marian Mikulski (LOIA w Lublinie), GlaxoSmithKline Consumer Healthcare Spółka z o.o, GlaxoSmithKline Services spółka z o.o., Krka Polska, Aptekarz Polski pismo Naczelnej Izby Aptekarskiej, Czasopismo Aptekarskie miesięcznik, Farmacja Praktyczna magazyn dla farmaceutów, Manager Apteki miesięcznik, Rynek Zdrowia miesięcznik. Biuletyn Informacyjny nr 4/2012 9

14 Misja do spełnienia. Ocena opieki farmaceutycznej w Polsce. Informacja o projekcie badawczym w ramach międzynarodowego projektu, popartego m. in. przez Królewskie Towarzystwo Farmaceutyczne (W. Brytania), zatytułowanym Porównanie oczekiwań pacjentów w zakresie opieki farmaceutycznej w Polsce i Anglii (Comparison of patients expectations from pharmacy service sin Poland and England). Wstęp Badania pokazują, że pacjenci bardzo nisko oceniają usługi apteczne. A przecież polski rynek farmaceutyczny powinien aktywnie rozwijać system profesjonalnej opieki farmaceutycznej, zarówno dla dobra pacjenta, jak i samych aptek. Konkurencja na rynku usług farmaceutycznych i rosnąca świadomość pacjenta dotycząca jego praw, wskazuje na konieczność identyfikacji kluczowych kwestii wpływających na poziom zadowolenia konsumenckiego. Aktualny stan wiedzy wskazuje, iż na zadowolenie z usług aptecznych składają się trzy zasadnicze zmienne: osoba farmaceuty, wyposażenie apteki, wygląd placówki. Apteka, podobnie jak każde przedsiębiorstwo, podlega bowiem tzw. zasadzie 4P, czyli (z angielskiego): Price (cena), Place (miejsce), Product (produkt), Promotion (promocja). Innymi słowy, dla zadowolenia pacjenta i prężnego działania placówki, niezbędne jest oferowanie produktu korzystnego zarówno jakościowo, jak i cenowo. W ostatnich latach obserwuje się jednak intensywny wzrost znaczenia jakości świadczonych w aptece usług, czyli tzw. opieki farmaceutycznej OF, ale nie w Polsce. Opieka farmaceutyczna jest niezbędnym elementem opieki zdrowotnej. Definicja podana przez Hepler i Strand w 1989 roku, charakteryzuje ją jako zapewnienie pacjentowi wszelkiej pomocy w stosowaniu farmakoterapii, w celu osiągnięcia bezpieczeństwa i pożądanych rezultatów leczniczych. Opieka i sprzedaż Koncepcja opieki farmaceutycznej zakłada współdziałanie farmaceuty i pacjenta, jak również aktywny udział chorego w procesie terapeutycznym. Uważa się, iż zapewnienie odpowiednio wysokiego poziomu OF jest jednym z wiodących elementów w budowaniu stałej grupy wiernych pacjentów danej apteki. Farmaceuta jest osobą pełniącą zawód pożytku i zaufania społecznego i jako taki powinien przedkładać dobro pacjenta nad funkcje sprzedażowe. Innymi 10 Biuletyn Informacyjny nr 4/2012

15 słowy, pierwszoplanową misją apteki jako całości, winno być dbanie o interes pacjenta. Tym niemniej, wiodące nurty marketingu farmaceutycznego podkreślają, iż aktywna opieka farmaceutyczna nie tylko pozostaje w zgodności z misją zawodu farmaceuty, ale stanowi również narzędzie uzyskania przewagi konkurencyjnej. Pacjent przede wszystkim Wszelkie działania podejmowane przez apteki w XXI wieku, dążyć powinny do ukierunkowania na pacjenta, poprzez świadczenie właściwej opieki farmaceutycznej, zapewnianie odpowiednich farmaceutyków i dbanie o prezencję zarówno samego personelu jak i placówki. Takie działania wpływają na trwałe przywiązanie pacjenta do konkretnej apteki. Niezmiernie istotne są również aspekty społeczno-ekonomiczne. Usatysfakcjonowany ze świadczonych usług farmaceutycznych pacjent lepiej odnajduje się w schematach opieki zdrowotnej, aktywnie uczestniczy we własnym leczeniu oraz utrzymuje trwałe relacje z dostawcami opieki zdrowotnej. Skutkuje to polepszeniem efektów leczenia i poprawą kliniczną. Badanie pilotażowe Celem niniejszego badania była analiza poziomu satysfakcji z usług aptecznych świadczonych w Polsce. Aby wskazać czynniki mające ewentualny wpływ na poziom satysfakcji wśród pacjentów, oceniano zarówno realia funkcjonowania pacjenta, jak i sposób postrzegania aptek, farmaceutów i usług farmaceutycznych. Charakterystykę populacji badanych oraz satysfakcję ze świadczonych usług aptecznych oceniono analizując wyniki badania kwestionariuszowego. Ankietę wypełniło 417 osób w okresie luty sierpień 2011 roku. Pacjenci pochodzili z województw: mazowieckiego, pomorskiego oraz dolnośląskiego. Wyniki badań W badaniu postanowiono ocenić m. in. zachowania ankietowanych, związane z korzystaniem z usług aptecznych, takie jak częstość wizyt w aptece oraz preferencja w stosunku do konkretnych aptek. Największa grupa ankietowanych (62%) pojawiała się w aptece rzadziej niż 2 razy w miesiącu, 34% 2 razy w miesiącu, tylko 4% 1-2 razy w tygodniu. Przyczyny wizyt w aptekach nie różniły się pomiędzy analizowanymi grupami. Najczęściej powodem była chęć realizacji przepisanej recepty. Na rycinie 1 przedstawiono rozkład najczęstszych powodów wizyty w aptece w Polsce. Biuletyn Informacyjny nr 4/

16 Ryc. 1. Rozkład najczęstszych powodów wizyty w aptece. Z analizy udzielonych odpowiedzi wyniknęło również, że około sześciu na dziesięciu polskich ankietowanych nie odróżnia technika farmaceutycznego od magistra farmacji. Chcą usług i szkoleń Większość badanych zgodnie zadeklarowało chęć skorzystania z dodatkowych usług, gdyby były świadczone w aptekach, takich jak pomiar glukozy we krwi, ciśnienia krwi, cholesterolu i wagi. Większość ankietowanych chętnie uczestniczyłaby w organizowanych szkoleniach, odnośnie korzystania z inhalatorów, glukometrów czy ciśnieniomierzy oraz skorzystałaby z porady farmaceuty, dotyczącej sposobów zdrowego odżywiania, rzadziej aktywności fizycznej, dostosowanej do indywidualnych potrzeb i możliwości. Pytanie o zainteresowanie farmaceutów dodatkowymi potrzebami pacjentów nabywających leki OTC wskazało istotne różnice wśród pacjentów. Oceniano czy farmaceuta zapytał o objawy choroby i czas ich trwania, przyjmowane leki, choroby towarzyszące. Większość ankietowanych nie otrzymała żadnego z powyższych zapytań. Nie zawsze realizują Ankietowani, zapytani o preferencje dotyczące informacji o dawkowaniu leku, wskazali w większości formę pisemną. Badania wiedzy na temat przyjmowanych leków wśród pacjentów wskazują, iż jest ona dobra. Co ciekawe, co trzeci badany Polak przyznał, że nie zawsze realizuje przepisane recepty. Ankietowani wskazali, iż głównymi przyczynami zaniechania realizacji recept są przede wszystkim zapasy leków w domu, obawy przed zażyciem leku oraz względy finansowe. Pytanie o źródło wiedzy o lekach wykazały, iż dominują przede wszystkim informacje pozyskane od lekarza, farmaceuty, z ulotek i z Internetu. Tym niemniej wśród badanej populacji przeważały te z ulotek i od lekarza (ryc. 2). 12 Biuletyn Informacyjny nr 4/2012

17 Ryc. 2. Źródło wiedzy o lekach Kolejnym elementem badania była ocena zadowolenia i satysfakcji pacjentów z szeroko pojętych usług aptecznych. Okazało się, iż dla Polaków źródłem pierwszej porady w przypadku problemów zdrowotnych, której szukali ankietowani, była przychodnia lekarska (35% ankietowanych). Jedynie 15% badanych udałoby się po pierwszą poradę do apteki. Wykazano, że dla polskiego pacjenta bardzo ważne są estetyczny wygląd apteki, dogodna jej lokalizacja oraz promocja na leki. Ankietowani oceniali poziom otrzymywanych usług farmaceutycznych i działań samego farmaceuty, jako niezadowalający. W konsekwencji poziom satysfakcji ze świadczonych usług był niski. Młodszy bardziej krytyczny Im pacjent był starszy, tym korzystniej postrzegał obsługę apteki. Obserwowano słabą dodatnią zależność pomiędzy częstością wizyt w konkretnej aptece, a poziomem zadowolenia z usług placówki. Z analizy udzielonych odpowiedzi wynika, że osoby potrafiące rozróżnić technika od magistra farmacji wyżej oceniają usługi farmaceutyczne. Osoby zamieszkałe w mniejszych miastach lepiej oceniają usługi farmaceutyczne. Wiele do zrobienia Niniejsze badanie pilotażowe wskazuje, iż w polskich aptekach brak zainteresowania pacjentem jest zjawiskiem częstym, aby nie powiedzieć powszechnym. Polscy ankietowani raportowali, iż zakupy leku na receptę nie wiąże się z wywiadem chorobowym prowadzonym przez farmaceutę, aż 65% polskich pacjentów nie usłyszało choćby jednego pytania dotyczącego objawów, przyjmowanych leków, czy historii choroby. Opieka farmaceutyczna mogłaby stać się, więc podstawowym czynnikiem wyboru konkretnej placówki i źródłem zadowolenia pacjenta. Im większe jest Biuletyn Informacyjny nr 4/

18 zaangażowanie farmaceuty w kontakt z pacjentem, tym wyższy będzie poziom satysfakcji owego pacjenta, a tym samym lepsza sprzedaż. Profesjonalna opieka farmaceuty jest również czynnikiem, najsilniej skłaniającym pacjenta do powrotu do konkretnej apteki, gdzie został dobrze potraktowany. Odpowiednie podejście farmaceuty do pacjenta, może warunkować budowanie zaufania i przywiązania do konkretnej apteki. Wydaje się, więc, iż jest to parametr najsilniej wiążący pacjenta z konkretną apteką. Model opieki farmaceutycznej, oraz narzędzia zostaną opisane w kolejnych artykułach, aby małymi krokami wprowadzać opiekę farmaceutyczna z prawdziwego zdarzenia. mgr farm. Piotr Merks Helen Gordon Prezes Królewskiego Towarzystwa Farmaceutycznego oraz autor Podziękowania (Acknowledgment): We wish to express our sincere appreciation and thanks to the following individuals and organisations for providing help and guidance through our research: Boots the Chemist, Lloyds Pharmacy, Cox & Robinson, Tesco Ltd, Numark Pharmacy, Beth Allen (Head of Research at Royal Pharmaceutical Society), Department of Health, Alina Fornal (Chairman of the Polish Pharmaceutical Chamber), Professor David Wright, Professor Woody Caan, Professor Edmund Sieradzki, Alistair Baxton (Head of The Pharmacy Negotiating Committee), Dr Tuomas Kilpelainen, Dr Sabine Walser (European Directorate of Quality of Medicines), and the Polish Pharmaceutical Society. We would also like to extend our thanks to all participants who answered our questionnaire, and the Polish and English community pharmacists. The community pharmacists dedicated a substantial amount of time asking patients to answer our questionnaires. PM 14 Biuletyn Informacyjny nr 4/2012

19 O Sesji w Kórniku W dniach września 2012 roku, w Kórniku, odbyła się III Sesja Szkoleniowa Właścicieli Aptek Ogólnodostępnych. Jednym z ważniejszych celów spotkania było określenie problematyki pracy i głównych zadań Komisji Właścicieli Aptek. Konieczne jest bowiem przygotowanie programu działania Komisji na najbliższy rok. Opracowane przez przewodniczącego Komisji mgr Wojciecha Szkopańskiego tematy zamieszczone są poniżej tej relacji. Biorący udział w sesji, oprócz dyskusji nad przyszłością, przede wszystkim uczestniczyli w posiedzeniach naukowo-szkoleniowych. Naszymi wykładowcami byli prof. dr hab. n. farm. Edmund Grześkowiak kierownik Katedry i Zakładu Farmacji Klinicznej i Biofarmacji Wydziału Farmaceutycznego Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, prof. Henryk Mruk z Katedry Handlu Międzynarodowego Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, dr n. med. Danuta Broniarczyk- Pawłowska, mgr farm. Zbigniew Niewójt zastępca Głównego Inspektora Farmaceutycznego oraz mgr fam. Jacek Krzemiński. Wykłady cieszyły się dużym zainteresowaniem. Pan prof. Edmund Grześkowiak mówił na temat skuteczności farmakoterapii, a prof. Henryk Mruk przybliżał marketing apteczny w nowych warunkach prawnych. Minister Zbigniew Niewójt, jak zwykle z dużą swadą, zapoznał słuchaczy z perspektywą zmian w nowym prawie farmaceutycznym m. in. dotyczących zarządzania apteką, nowych zadań inspekcji farmaceutycznej, przeciwdziałania niedozwolonej reklamie. Pan mgr Jacek Krzemiński wraz z zespołem 3 trenerów szkolił kolegów ze strategii komunikacji z pracownikami w codziennej pracy w aptece. Odmiennym tematycznie wykładem było wystąpienie dr Danuty Broniarczyk-Pawłowskiej, w którym przedstawiła ona informacje, że wg opatentowanej koncepcji VIANESSE stan jelit i mięśni jest warunkiem zdrowia i dobrego samopoczucia. Z uwagi na bardzo obszerny program szkoleniowy i konieczność udziału w licznych wykładach, w trakcie trwania Sesji przewidziano również chwile relaksu. I tak w piątek, w Sali Kórnickiego Ośrodka Kultury, z wielką przyjemnością wysłuchaliśmy różnorodnych utworów muzycznych, wykonywanych przez zespół wokalny Affabre Concinui, śpiewający a capella. Został on założony w 1983 roku w Poznaniu przez wychowanków słynnych poznańskich chórów: Chłopięco-Męskiego Poznańskie Słowiki i Poznańskiego Chóru Chłopięcego. Zespół koncertuje w największych ośrodkach kulturalnych kraju, a także poza jego granicami. Nazwa Affabre Concinui wywodzi się z łaciny i oznacza idealnie Biuletyn Informacyjny nr 4/

20 współbrzmiąc, co jest artystycznym credo zespołu. I takim, rzeczywiście idealnym współbrzmieniem, mogliśmy się zachwycać. Na koncert i spotkanie z uczestnikami Sesji przybył z Poznania prof. dr hab. n. farm. Michał Umbreit były Prezes Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego nasz dobry znajomy. Z kolei w sobotni wieczór, na zakończenie pracowitego dnia, mieliśmy przyjemność posłuchać włoskiego piosenkarza, równocześnie kompozytora i autora tekstów Marco Boccino, który wszystkich wspaniale rozbawił. Kolejną atrakcją podczas pobytu w Wielkopolsce było zwiedzanie Zamku w Kórniku i Arboretum. Arboretum Kórnickie należy do Instytutu Dendrologii Polskiej Akademii Nauk. Zebrano tutaj bogatą kolekcję drzew i krzewów, pochodzących z umiarkowanej strefy półkuli północnej. Szczególnie liczne gatunki reprezentują flory drzewiaste wschodniej Azji (Japonia, Korea, Chiny) i Ameryki Północnej. W kolekcjach rosną także drzewa i krzewy z górskich obszarów Azji Środkowej i Kaukazu. Liczba gatunków i odmian wynosi obecnie około Szczególnie bogato reprezentowane są brzozy, topole, bzy-lilaki oraz drzewa i krzewy iglaste (jodły, świerki, sosny, cisy, żywotniki, jałowce i inne). W Arboretum zgromadzono także bogatą kolekcję krzewów ozdobnych (forsycje, jabłonie, wiśnie, różaneczniki, żylistki, krzewuszki, magnolie, jaśminowce i inne). Ładna pogoda umożliwiła nam podziwianie tych wspaniałości i zrobienie paru dobrych zdjęć. Początki Zamku w Kórniku sięgają średniowiecza, zaś jego obecny kształt w stylu neogotyku angielskiego, pochodzi z połowy XIX wieku. Obecnie w Zamku mieści się muzeum z wieloma unikatowymi eksponatami, m. in. meble różnych stylów i z wielu epok, obrazy mistrzów polskich i europejskich, rzeźby, kolekcje numizmatyczne, militaria polskie i wschodnie, wyroby rzemiosła artystycznego z porcelany i srebra. W pokoju pod wieżą eksponowane są także zbiory etnograficzne i przyrodnicze przywiezione przez Władysława Zamoyskiego z Australii i Oceanii. Zamek w Kórniku jest też siedzibą Biblioteki Kórnickiej PAN, jednej z największych bibliotek w Polsce. Trzydniowy maraton, pełen szkoleniowego znoju, ale także wrażeń poznawczych i kulturalnych, zakończyło niedzielne zwiedzanie majestatycznej, stuletniej Poznańskiej Palmiarni. To największy tego typu obiekt w kraju i jeden z największych w Europie, w którym prezentowanych jest około 1100 gatunków roślin, a w akwarium 170 gatunków ryb oraz około 50 gatunków roślin wodnych. Maria Głowniak 16 Biuletyn Informacyjny nr 4/2012