ĆWICZENIE 3 Miary dobrobytu

Transkrypt

1 Społeczno kulturowe uwarunkowania gospodarki przestrzennej Prowadzący: Krzysztof Janc ĆWICZENIE 3 Miary dobrobytu Zakład Zagospodarowania Przestrzennego

2 PKB Przedstawia końcowy rezultat działalności wszystkich podmiotów gospodarki narodowej. Produkt krajowy brutto równa się sumie wartości dodanej brutto wytworzonej przez wszystkie krajowe jednostki instytucjonalne powiększonej o podatki od produktów i pomniejszonej o dotacje do produktów. Produkt krajowy brutto jest liczony w cenach rynkowych. Wartość dodana brutto mierzy wartość nowo wytworzoną w wyniku działalności produkcyjnej krajowych jednostek instytucjonalnych. Wartość dodana brutto stanowi różnicę między produkcją globalną a zużyciem pośrednim, jest wyrażona w cenach bazowych. Wyrażona w najczęściej w walucie uniwersalnej (jeżeli porównanie pomiędzy krajami) oraz w parytecie siły nabywczej (PPP). więcej na:

3 INNY WYMIAR DOBROBYTU

4 INNA PERSPEKTYWA

5 INNA PERSPEKTYWA

6 HDI Wskaźnik Rozwoju Społecznego - został wprowadzony dla celów porównań międzynarodowych. Jest on syntetycznym miernikiem, który przy wykorzystaniu jednolitej metodologii, rekomendowanej przez UNDP, opisuje efekty w zakresie rozwoju społecznego poszczególnych krajów. Wskaźnik rozwoju społecznego jest wyznaczany na podstawie komponentów dotyczących następujących obszarów: podziału dochodów PKB PPP wydłużania ludzkiego życia przeciętne dalsze trwanie życia poziomu osiągnięć edukacyjnych ogólny wskaźnik skolaryzacji brutto dla wszystkich poziomów nauczania wskaźnik umiejętności czytania ze zrozumieniem Wartość jego mieści się w przedziale od ,5 kraj słabo rozwinięty; 0,5 0,8 kraj średnio rozwinięty; 0,8 1,0 kraj wysoko rozwinięty. więcej na:

7 RHI Względny Wskaźnik Szczęścia jak ludzie odczuwają i postrzegają swoją własną sytuację. Celem jego zastosowania było przeświadczenie, że interpretacja dostępnych ilościowych miar (PKB, wpływy z podatków, koszta życia etc.) będzie łatwiejsza po jego uwzględnieniu. RHI koncentruje się na głównym celu życia: być tak szczęśliwym jak tylko się da i pozostać w takim stanie najdłużej jak tylko się da. RHI został użyty do porównań pomiędzy miastami w Kanadzie (prowincja Quebec). Percepcja szczęścia jest indywidualna, różni się w zależności od wartości, doświadczenia, uczuć. Podstawą są badania ankietowe, w których mieszkańcy miast oceniają swój poziom szczęścia w skali od 1 do 10. Ankietowani bazują na swojej własnej definicji szczęścia. więcej na:

8 GPI Wskaźnik Pokoju Światowego obecność lub brak pokoju; na podstawie 23 wskaźników wybranych przez panel ekspertów. Pokój traktuje się jako stan harmonii osiągany poprzez brak wojny czy konfliktu brak przemocy. Wskaźniki zostały podzielone na trzy kategorie: 1. toczące się wewnętrzne i zewnętrzne konflikty (liczba konfliktów, liczba osób zabitych w konfliktach zewnętrznych i wewnętrznych, związki z państwami sąsiednimi, poziom intensywności konfliktu) 2. bezpieczeństwo społeczne (m.in. percepcja przestępczości, niestabilność polityczna, liczba zabójstw, populacja w więzieniach, poziom przestępczości kryminalnej, możliwość wystąpienia aktów terroru, liczba uchodźców) 3. militaryzacja (m.in. wydatki na wojsko, wielość sił zbrojnych, import i eksport broni konwencjonalnej, łatwość dostępu do broni) Wszystkie wskaźniki skaluje się w zakresie 1-5. Wartość wskaźnika to średnia ze wszystkich 23 wskaźników cząstkowych. Niższa wartość wskaźnika wskazuje bardziej pokojowe państwo. więcej na:

9 HPI Wskaźnik Szczęśliwej Planety (również Światowy Indeks Szczęścia) jest miarą ukazującą zróżnicowanie ekologicznej sprawności społeczeństw na świecie. Wskaźnik uwzględnia wpływ środowiskowy na jakość życia. Składniki: satysfakcja z życia oraz oczekiwany czas życia (jak w HDI) (lata szczęśliwego życia - HLY) ślad ekologiczny ludzkości (EF) - ślad ekologiczny to szacowana ilość hektarów powierzchni lądu i morza potrzebna do rekompensacji zasobów zużytych na konsumpcję i absorpcję odpadów. Ślad mierzony jest w globalnych hektarach (gha) na osobę. HPI HLY * EF α 3,35 β 6,42 więcej na:

10 INNE...

11 INNE...

12 INNE...

13 CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest określenie zależności pomiędzy poziomem rozwoju społecznoekonomicznego (dobrobytem) mierzonym tradycyjnymi miarami a alternatywnymi miarami dobrobytu (uwzględniającymi istotne z punktu widzenia człowieka aspekty jego życia). Należy odpowiedzieć na następujące pytania: 1. Jak wygląda rozkład przestrzenny analizowanych mierników w skali globu? 2. Co determinuje taki rozkład? 3. Czy występuje zależność pomiędzy miarami dobrobytu i co jest przyczyną ich wystąpienia/braku? 4. Czy kraje wchodzące w skład poszczególnych kontynentów (układów terytorialnych, kulturowych) posiadają jakieś cechy charakterystyczne (podobne wartości wskaźników)? Dodatkowo powinno być zawarte uzasadnienie wyboru miar dobrobytu.

14 SPOSÓB REALIZACJI W ramach ćwiczenia zadaniem Państwa jest: -pozyskanie materiału statystycznego zgodnego z ideą ćwiczenia umożliwiającego jego realizację, -opracowanie prezentacji graficznej zagadnienia wizualizacja (wykresy, schematy, fotografie, mapy), -analiza zagadnienia z udzielaniem odpowiedzi na postawione pytania badawcze. Proszę, żeby tekst analizy posiadał objętość nie większą niż przeznaczone na to miejsce w arkuszu sprawozdania proszę nie formatować tekstu! Ćwiczenie powinno zawierać arkusz sprawozdania oraz załączone dwie mapy (mogą być pozyskane z internetu jednakże proszę pamiętać o podpisie w języku polskim z podaniem źródła). Prace należy dostarczyć: na następne ćwiczenia (według rozkładu zajęć). Arkusz sprawozdania jest dostępny na stronie internetowej przedmiotu..

15 KRYTERIA OCENY (1) W ćwiczeniach oceniane są trzy elementy: - pozyskanie, opracowanie materiału statystycznego oraz graficznego (mapy). - opracowanie graficznej prezentacji danych. - analiza zagadnienia odpowiedzi na pytania. nieoddanie ćwiczenia w terminie odjętych 5 punktów przepisywanie ze stron WWW bez podania źródła, kompilacje tekstów, plagiat wewnątrz grupy odjętych 20 punktów aby uzyskać maksymalną liczbę punktów za pozyskanie opracowanie materiału statystycznego należy: - dane muszą być kompletne, - należy uniknąć błędów obliczeniowych (przy agregacji, obliczaniu wskaźników), - mapy muszą być czytelne i opisane prawidłowo, - wybór pozyskania danych oceniany ze względu na szczegółowość, merytoryczność i istotność danych.

16 KRYTERIA OCENY (2) aby uzyskać maksymalną liczbę punktów za opracowanie graficznej prezentacji danych: - mapy, wykresy etc muszą być skonstruowane zgodnie z metodyką konstruowania tego typu form prezentacji danych, - mapy, wykresy powinny posiadać podpisy, źródło oraz wyjaśnienie wszystkich symboli, barw (etc) na nich się znajdujących, - wszystkie ryciny mają służyć prezentacji treści umożliwiających realizację celu ćwiczenia, - mapy, ryciny, tabele muszą być czytelne i nie budzić wątpliwości natury interpretacyjnej. aby uzyskać maksymalną liczbę punktów za analizę należy: - odpowiedzieć na wszystkie pytania postawione w wymaganiach do danego ćwiczenia, z krótkim merytorycznym uzasadnieniem, - dostarczyć tekst wolny od błędów stylistycznych, logicznych oraz bez stosowania języka potocznego, kolokwializmów, - w przypadku powoływania się na jakiekolwiek źródła należy w miejscu ich przywołania zaznaczyć ten fakt.

17 DIAGRAM KORELACYJNY Do czego służy diagram korelacyjny? Diagram korelacyjny służy do pokazania współzależności pomiędzy dwiema zmiennymi (miary, wskaźniki). Współczynnik korelacji liniowej Pearsona - miernik siły związku prostoliniowego między dwiema cechami mierzalnymi. Informuje o sile i kierunku związku między zmiennymi. Przyjmuje się (nie zawsze słusznie) następujące wartości za określenie siły: 0,0-0,2 brak związku 0,2-0,4 słaba siła 0,4-0,7 średnia siła 0,7-0,9 silna siła 0,9-1,0 bardzo silna siła

18 DIAGRAM KORELACYJNY

19 DIAGRAM KORELACYJNY B A

20 DIAGRAM KORELACYJNY B redukcja skali A

21 w ramach podniesienia dobrobytu osób, która wykonają najlepiej ćwiczenie przyznane zostanie im dodatkowych 4 punktów

22 INNA PERSPEKTYWA powodzenia

23 LITERATURA Hryniewicz J.T., 2010, Teoria "centrum-peryferie" w epoce globalizacji, Studia Regionalne i Lokalne 2(40),