Logistycy są odpowiedzialni

Transkrypt

1 RAPORT Społeczna odpowiedzialność biznesu Logistycy są odpowiedzialni CSR, czyli społeczna odpowiedzialność biznesu, w polskiej branży logistycznej nie jest jedynie hasłem, z którego niewiele wynika. Firmy coraz częściej planują długofalowe projekty, licząc na przychylność rynku. Marcin Złoch, Jan Kaliński Prosty przykład CSR sprzed kilku lat. Głośna sprawa złego traktowania pracowników przez sieć Biedronka. Wizerunek firmy został mocno nadszarpnięty. Dziś dyskont reklamuje się jako firma troszcząca się o pracowników i zapewnia, że dbałość o personel, podobnie jak troska o środowisko naturalne i społeczność, w której działa, zawsze były w centrum jego uwagi. Takich przeobrażeń było więcej. Ważne, aby firma odpowiedzialna społecznie przestrzegała prawa, a ponadto dobrowolnie uwzględniała aspekty społeczne, ekologiczne i etyczne w swojej działalności komercyjnej oraz stosunkach z pracownikami, klientami, akcjonariuszami, dostawcami czy społecznością lokalną. Według tych drogowskazów prowadzi swoją działalność wiele firm także firmy logistyczne. 18 LOGISTYKA A JAKOŚĆ marzec-kwiecień 2011

2 Społeczna odpowiedzialność biznesu RAPORT Kierujemy się strategią społecznej odpowiedzialności biznesu. Dzięki temu pozostajemy w zgodzie ze środowiskiem i naszym otoczeniem, przy jednoczesnym wzroście konkurencyjności. Deutsche Post DHL, którego jesteśmy częścią, wyznaczył globalne zasady strategii CSR dla całej grupy, obowiązują one w każdym z ponad 220 krajów na całym świecie, gdzie jesteśmy obecni. Na tej podstawie opracowaliśmy zasady strategii lokalnej, opierającej się na trzech głównych obszarach. Pierwszy odnosi się do naszych pracowników. Inwestujemy w ich rozwój, tak aby byli dobrze przygotowani do codziennych wyzwań biznesowych. Drugi obszar lokalnej strategii CSR jest związany z doskonaleniem naszych usług i działań w celu ograniczenia ich wpływu na środowisko naturalne, przy jednoczesnym zachowaniu efektywności finansowej. Trzeci dotyczy naszego zaangażowania w społeczne akcje edukacyjne na rzecz poprawy bezpieczeństwa na drogach i przeciwdziałania zmianom klimatycznym wylicza Anna Mazurek z DHL Express (Poland). Budowa marki Rozwój zasobów ludzkich PKP CARGO Celem projektów edukacyjnych PKP CARGO jest rozwój zasobów ludzkich, aby stale dopasowywać kompetencje pracowników do aktualnych potrzeb. W czasie restrukturyzacji firmy, rozwój i szkolenia liderów zmian są szczególnie istotne, ponieważ wiedza kadry zarządzającej jest niezbędna do wprowadzania przekształceń w sposób optymalizujący koszty i czas. Liczba pracowników objętych programem polepszania poziomu wykształcenia w 2007 i 2008 r. wynosi: poprzez uczestnictwo w studiach wyższych 775; podyplomowych, w tym studiach dofinansowanych z EFS oraz MBA 347; kompleksowe projekty szkoleniowe dla kadry zarządzającej; studia MBA, 2007 r. 19 osób i studia podyplomowe dofinansowywane z EFS w roku akademickim 2006/ osób; laboratorium menedżerskie 39; podyplomowe Studia Menedżerskie Europejski Model Zarządzania 32; podyplomowe Studia Zarządzania Projektami według metodyki Prince 2 21; staże zawodowe w Przedstawicielstwie PKP SA w Brukseli 8; szkolenia językowe w czasie pracy 190. Projekt przyczynił się do wzrostu motywacji i zaangażowania pracowników. Jego założeniem było zmniejszenie fluktuacji kluczowych pracowników, co ma szczególne znaczenie w okresie reorganizacji. Prawie wszyscy pracownicy uczestniczący w podnoszeniu kwalifikacji na studiach magisterskich i podyplomowych nadal pracują w spółce. W okresie reorganizacji nie było fluktuacji kadr na znaczących stanowiskach. Poszerzenie zasobu wiedzy pozwoliło kadrze zarządzającej na lepsze zrozumienie procesów zmian i zmniejszenie kosztów ich wprowadzania. Planowana jest optymalizacja procesu kształcenia i zmniejszanie kosztów poprzez poszukiwanie projektów dofinansowanych z EFS, a także kontynuowanie szkoleń językowych. Rozwinięcie projektu polegać ma na włączeniu w proces dystrybucji wiedzy nowoczesnych technologii. Według definicji firma zasługuje na miano społecznie odpowiedzialnej, jeśli realizuje politykę zrównoważonego rozwoju gospodarczego, a jej celem jest osiągnięcie równowagi pomiędzy efektywnością i dochodowością a interesem społecznym. Na szczęście w Polsce CSR zaczyna być traktowany jako całościowa strategia działalności, a nie jako doraźne działanie PR-owe i marketingowe. Potwierdza to badanie Menedżerowie 500/Lider CSR Spowiedź Praktyków. Jest to kontynuacja badania Menedżerowie 500 i odpowiedzialny biznes: wiedza podstawy praktyka, przeprowadzonego przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu wspólnie z Akademią Filantropii oraz Bankiem Światowym w 2003 r. Dzięki temu, że część pytań w obydwu badaniach była tożsama, w nowszym raporcie znaleźć można m.in. analizę porównawczą najważniejszych zmian, jakie zaszły w obszarze świadomości na temat CSR w ciągu siedmiu lat. Potrzeba budowania marki oraz wizerunku firmy wciąż pozostaje głównym motywem angażowania się firm w CSR takie odpowiedzi wskazało 76% badanych, podczas gdy w 2003 r. liczba ta wynosiła 72%. Pocieszający jest fakt, że równie ważnym motywatorem jest obecnie potrzeba budowania lepszych relacji ze społecznością lokalną wzrost motywacji w tym obszarze wyniósł ponad jedną trzecią, tj. z 42% w 2003 r. do 74% w roku W porównaniu ze stanem sprzed siedmiu lat wzmocniło się także przekonanie, że długofalowa opłacalność CSR jest jednym z głównych motywów angażowania się firm w działania na rzecz biznesu odpowiedzialnego społecznie tak twierdzi obecnie 56% w porównaniu z 30% w 2003 r. Niestety, pomimo starań menedżerów, jak wynika z badań rynkowych, odpowiedzialny biznes to termin ciągle enigmatyczny dla klientów. Jak wynika z badania przeprowadzonego w październiku 2010 r. przez MillwardBrown SMG/KRC, tylko 3% Polaków spotkało się z pojęciem CSR, z czego 40% nie potrafi wymarzec-kwiecień 2011 LOGISTYKA A JAKOŚĆ 19

3 RAPORT Społeczna odpowiedzialność biznesu Ekologiczny Obywatel DHL Express Decyzja o rozpoczęciu projektu Ekologiczny Obywatel (Environmental Citizenship) to efekt polityki proekologicznej DHL Express opartej na zasadach zrównoważonego rozwoju. Ze względu na charakter działalności firma chce zapewnić efektywny przepływ towarów przy jednoczesnym zminimalizowaniu negatywnego oddziaływania na środowisko. W początkowej fazie projekt obejmował kraje europejskie, obecnie ma zasięg globalny. W jego ramach odbywają się regularne spotkania przedstawicieli z wszystkich krajów uczestniczących w projekcie, zaś wyniki środowiskowe są regularnie raportowane, a postępy realizacji zadań audytowane przez zewnętrznych audytorów. Całość działań zaplanowano w sześciu etapach: wprowadzenie, podstawowe wymagania, aktywna ochrona środowiska, zarządzanie środowiskowe, ekologiczna doskonałość i biobiznes. Utworzone zostały specjalne grupy projektowe skupiające przedstawicieli wszystkich pionów firmy, którzy pełnią rolę łączników, odpowiadając za przekazanie zadań wynikających z planu projektu i raportując ich wykonanie. Takie rozwiązanie pozwoliło właściwie określić zakres wymagań, jakie należało spełnić, aby skutecznie wdrożyć projekt w całej firmie. Podstawy proekologicznego programu zostały wypracowane przy współpracy z menedżerami poszczególnych jednostek. Wiele wdrożonych działań prośrodowiskowych w DHL Express Poland miało swój początek wewnątrz firmy. Uświadomieni ekologicznie pracownicy zaczęli zauważać możliwości wprowadzenia na własnym obszarze działania rozwiązań, które dają wymierny środowiskowy efekt. Z inicjatywy pracowników powstały np. znaki w formie naklejek, namawiające do proekologicznych działań: Wykorzystaj papier na maksa, Żarówka też musi odpocząć, Nie marnuj wody. Inną inicjatywą pracowników był pomysł na wykorzystanie skrawków papieru z niszczarek do pakowania/przepakowywania paczek. Wdrożeniu projektu towarzyszyła intensywna kampania informacyjna. Program ma swoje Moment przekazania sprzętu od Linde Material Handling Polska Sp. z o.o. z Warszawy dla jednej z rodzin z powiatu jasielskiego poszkodowanej w powodzi tłumaczyć, czego dokładnie dotyczy to pojęcie. Co setny Polak kojarzy społeczną odpowiedzialność biznesu z ochroną środowiska, a co pięćdziesiąty z zachowaniem pozytywnych relacji w miejscu pracy. Zysk, ale nie od razu Oczywiście CSR jest działaniem długofalowym, nastawionym na budowanie relacji z otoczeniem firmy. Bardziej wpływa na wartość przedsiębiorstwa w długim okresie, a nie na jego zyski w krótkim terminie. Jeżeli firma postępuje, dajmy na to przez dziesięć kolejnych lat w sposób społecznie odpowiedzialny, jej relacje z otoczeniem są bardziej stabilne, a więc także mniej zagrożone ryzykiem, co z kolei przekłada się na jej dobrą, stabilną kondycję finansową w długim okresie. Kryzys finansowy był testem odpowiedzialności społecznej dla wielu firm. Te, które traktowały CSR jako element PR-u, w oderwaniu od szerszej strategii biznesowej, w czasie kryzysu obcinały koszty, rezygnując z podejmowanych jednorazowo akcji. Ich przedstawiciele pytani o przyczyny wymigują się od jednoznacznej odpowiedzi. Te natomiast, w których CSR traktowany był jako element strategii i budowy przewagi konkurencyjnej, jedynie modyfikowały swoje strategie na równi z innymi elementami strategii biznesowej. Kryzys jest właśnie tym czasem, kiedy inwestowanie w CSR jest wręcz konieczne. Za wybuch kryzysu w dużej mierze odpowiada lekkomyślne odejście od podstawowych zasad etyki i odpowiedzialności społecznej. Dlatego CSR potraktowany jako inwestycja podnosząca wartość firmy, która w długim okresie prowadzi do wypracowania pozytywnych relacji z interesariuszami i wzmocnienia przewagi konkurencyjności firmy, może wręcz ułatwić odbudowanie zaufania i odzyskanie pozycji rynkowej w trudnych czasach dodaje Mirella Panek-Owsiańska. 20 LOGISTYKA A JAKOŚĆ marzec-kwiecień 2011

4 Społeczna odpowiedzialność biznesu RAPORT CSR niesie pomoc Zazwyczaj CSR i mówienie o nim sprowadza się do okrągłych haseł o zrównoważonym rozwoju, lepszych warunkach życia Jakie są realne działania firm? Nasze zaangażowanie obejmuje działania na rzecz ochrony środowiska naturalnego, pomoc dla ofiar klęsk żywiołowych i edukację, co odpowiada trzem programom: GoGreen, GoHelp oraz GoTeach. Byliśmy pierwszą globalną firmą w branży logistycznej, która wyznaczyła sobie cel ilościowego ograniczenia emisji CO 2. Dzięki zastosowaniu takich środków, jak optymalizacja środków transportu, udoskonalone planowanie na przykład tras Kryzys jest właśnie tym czasem, kiedy inwestowanie w CSR jest wręcz konieczne! Za wybuch kryzysu w dużej mierze odpowiada lekkomyślne odejście od podstawowych zasad etyki i odpowiedzialności społecznej. kurierskich, wykorzystanie alternatywnych źródeł energii i nowatorskich technologii, do 2020 r. zamierzamy zmniejszyć emisję CO 2 powstałego w wyniku z naszej działalności o 30% w porównaniu z poziomem z 2007 r. informuje Anna Mazurek. Jak wynika z przykładu działań UPS, z zasad CSR mogą skorzystać przewoźnicy, ale i lokalne społeczności. UPS zaproponowała Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej (PAŻP) wdrożenie techniki ekologicznego lądowania, która minimalizuje zużycie paliwa, ogranicza hałas i redukuje emisję substancji szkodliwych do atmosfery. Miało to związek z rozpoczęciem regularnych lądowań na stołecznym lotnisku największego samolotu MD11 z floty UPS. Procedura Continuous Descent Approach (CDA), inaczej Zielone podejście, to sposób, w jaki piloci we współpracy z kontrolerami lotów prowadzą samolot do lądowania. Technika ta polega na jednostajnym zmniejszaniu wysokości przy jednoczesnym utrzymaniu silników samolotu pracujących na biegu jałowym oraz na wysunięciu klap i podwozia w optymalnym momencie podejścia do lądowania. Stosowanie tej procedury minimalizuje zużycie paliwa, ogranicza hałas, który dociera do ziemi, a także redukuje emisję substancji szkodliwych do atmosfery. Samoloty transportowe UPS jako pierwsze jesienią 2008 r. rozpoczęły testy CDA na warszawskim lotnisku. Po kilku miesiącach z inicjatywy UPS i we współpracy z PAŻP tę technikę pilotażu zaczął testować również WIZZ AIR, a następnie PLL LOT. W październiku 2009 r. PAŻP uznała Zielone podejście za standardową technikę lądowania dla wszystkich statków powietrznych na warszawskim lotnisku informuje Grzegorz Hlebowicz z PAŻP. Adresatami działań mogą, jak w przypadku DB Schenker, być także pracownicy firmy. Zapewniliśmy kurierom i przewoźnikom w związku z pandemią grypy AH1N1szczepienia i działania edukacyjne. DB Schenker posiada rozbudowany globalny łańcuch dostaw. Przemieszczanie się pracowników na duże odległości logo i hasło: Nie dziedziczymy ziemi po przodkach, lecz pożyczamy od naszych dzieci. Miernikiem sukcesu wprowadzonego projektu są wskaźniki środowiskowe. Do tej pory realizacja poszczególnych zadań przyniosła wymierne efekty w postaci oszczędności w zużyciu zasobów naturalnych i finansowych. Zamontowanie systemów oszczędności energii pozwoliło zmniejszyć zużycie energii w sortowniach o 22,21% w stosunku do roku poprzedniego. Są to oszczędności rzędu ok. 70 tys. zł. Zainstalowanie układu automatycznego ograniczania zużycia gazu w sortowniach to kolejne zaoszczędzone 40 tys. zł. Poprzez segregację odpadów i podpisanie umów z firmami odbierającymi posortowane odpady poszczególne jednostki organizacyjne zaoszczędziły nawet połowę poprzednich kosztów. Działania profilaktyczne w łańcuchu dostaw DB Schenker W związku z pandemią grypy AH1N1 firma DB Schenker podjęła w 2009 r. działania profilaktyczne wobec swoich pracowników i kontrahentów: kurierów i przewoźników. Firma zapewniła im szczepienia, wprowadziła szereg działań prewencyjnych, równolegle zaś prowadziła działania edukacyjne. DB Schenker posiada rozbudowany globalny łańcuch dostaw. Przemieszczanie się pracowników na duże odległości i kontakty z licznymi kontrahentami powodują, że firma jest szczególnie narażona na ryzyko związane z chorobami infekcyjnymi. W 2009 r., wobec zagrożenia wirusem AH1N1, po konsultacji z ośrodkami medycznymi, firma zorganizowała specjalne spotkania informacyjne i konsultacje z lekarzami dla pracowników i kurierów. Oprócz tego, za pomocą kanałów komunikacji wewnętrznej, przeprowadzono akcję edukacyjno-informacyjną dotyczącą choroby. Powołano także zespół koordynujący i uruchomiono całodobowe telefony kontaktowe. W całej firmie wprowadzono rygorystyczne zasady czystości pomieszczeń. marzec-kwiecień 2011 LOGISTYKA A JAKOŚĆ 21

5 RAPORT Społeczna odpowiedzialność biznesu W ramach działań profilaktycznych odbyło się 10 spotkań konsultacyjnych z lekarzami, zaszczepiono prawie 1000 pracowników, przewoźników i kurierów. Dzięki temu firmie udało się ograniczyć ryzyko związane z brakiem płynności łańcucha dostaw, a także wypracowany został system działania w sytuacji zagrożenia epidemiologicznego. Świadomość pracowników i kontrahentów na temat grypy i profilaktyki z nią związanej znacznie wzrosła. Zielona ścieżka ProLogis Międzynarodowy program realizowany przez ProLogis Sustainability Champion ma na celu zaangażowanie pracowników w projektowanie i wprowadzanie rozwiązań, które pozwolą zmniejszyć oddziaływanie firmy na środowisko. W każdym biurze wyznaczono lidera zrównoważonego rozwoju. Liderzy określili 4 kluczowe obszary (energia, odpady, zaopatrzenie i woda), którym następnie przypisano zespoły pracowników, odpowiedzialne za stworzenie praktycznych rekomendacji usprawnień. W Polsce rekomendacje te zostały ujęte w programie Zielona ścieżka. W 2009 r. projekt koncentrował się wokół energii i zarządzania odpadami. Pracownicy firmy byli zachęcani do angażowania się we wprowadzanie proekologicznych usprawnień w biurze oraz do zmiany nawyków w zakresie oszczędnego gospodarowania zasobami. Nowe rozwiązania proekologiczne, jakie w 2008 i 2009 r. firma ProLogis wprowadziła w swoich biurach w USA, Azji, Meksyku i Europie (w tym w Polsce), były wynikiem analizy dotychczasowych działań w sferze zrównoważonego rozwoju. Programowi środowiskowych usprawnień w biurach firmy towarzyszyła stała komunikacja wewnętrzna skierowana do pracowników. Dzięki programowi wprowadzono bardziej przyjazną środowisku infrastrukturę biurową, a także uzyskano oszczędności z tytułu lepszego wykorzystania energii. Dodatkowym efektem był wzrost zaanga- Hellmann Worldwide Logistics Polska od 2002 r. współpracuje z Centrum Utylizacji Opon w zakresie obsługi logistycznej zbioru opon zużytych. Od tego czasu firma zebrała i dostarczyła do punktów odzysku 116 tys. ton opon, czyli 17,5 mln sztuk i kontakty z licznymi kontrahentami powodują, że firma jest szczególnie narażona na ryzyko związane z chorobami infekcyjnymi. W ramach działań profilaktycznych odbyło się 10 spotkań konsultacyjnych z lekarzami, zaszczepiono prawie 1000 pracowników, przewoźników i kurierów. Dzięki temu firmie udało się ograniczyć ryzyko związane z brakiem płynności łańcucha dostaw, a także wypracowany został system działania w sytuacji zagrożenia epidemiologicznego. Świadomość pracowników i kontrahentów na temat grypy i profilaktyki z nią związanej znacznie wzrosła przekonuje Beata Konecka z DB Schenker Poland. Akcje firm logistycznych są kierowane także do osób niezwiązanych z branżą. Linde Material Handling Polska i DHL Supply Chain Poland wspomogły powodzian. Do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Jaśle (woj. podkarpackie) trafiła dostawa sprzętu W ramach propagowania odpowiedzialności społecznej biznesu Logistyka a Jakość przekaże 5% przychodu z reklam na Fundację Pomocy Dzieciom z Chorobami Nowotworowymi w Poznaniu. AGD z przeznaczaniem na pomoc osobom poszkodowanym podczas ostatniej powodzi. Lodówki o wartości prawie 40 tys. zł. zostały przekazane najbardziej potrzebującym rodzinom z okolic Jasła. W sytuacji ogromu tragedii natychmiast postanowiliśmy o wygenerowaniu części naszego zysku na pomoc najbardziej dotkniętym 22 LOGISTYKA A JAKOŚĆ marzec-kwiecień 2011

6 Społeczna odpowiedzialność biznesu RAPORT ofiarom powodzi, bez najmniejszego problemu też uzyskaliśmy wsparcie w postaci bezpłatnego transportu sprzętu od naszego partnera biznesowego firmy DHL Supply Chain Poland oraz specjalnie skalkulowanej ceny na sprzęt od naszego drugiego partnera, firmy Euro-Net Sp. z o.o., bardziej znanej jako Euro-RTV-AGD dodaje Marcin Zarzecki z Linde. Działania społecznie zaangażowanego biznesu są szerokie i dotykają wielu dziedzin życia. Forum Odpowiedzialnego Biznesu wyodrębnia cztery obszary CSR-u: biznes a społeczeństwo, biznes a środowisko, biznes a miejsce pracy Młodzi konsumenci o CSR: i biznes a rynek. Branża logistyczna jest obecna w każdym z tych obszarów. Najwięcej działań mieści się w pojemnej kategorii społeczeństwo. W tej grupie znalazły się programy edukacyjne i kampanie społeczne dotyczące bezpieczeństwa na drogach i ochrony zdrowia. Wiele praktyk z tego obszaru dotyczy również zaangażowania firm w wyrównywanie szans edukacyjnych. Do innych form angażowania się firm na rzecz społeczeństwa należy wolontariat pracowniczy czy działania na rzecz społeczności lokalnych. Wzrasta aktywność związana z ochroną środowiska wiele firm prowadzi programy edukacyjne promujące zachowania proekologiczne. Wiele dobrych praktyk firm skierowanych jest do pracowników, którzy są najważniejszym kapitałem firmy. Konsumenckie trendy Polscy konsumenci jako najważniejsze kryteria wyboru usług i produktów traktują cenę i jakość. Tymczasem w krajach zachodnich konsumenci są wręcz gotowi zapłacić więcej za usługę firmie etycznej, nawet w czasie kryzysu. W najbliższych latach możemy się spodziewać, że odpowiedzialność będzie dla firm nie tylko inwestycją w wizerunek i reputację, ale wpłynie też w widoczny sposób na wyniki sprzedaży. Pamiętajmy jednak, że podnoszenie wyników sprzedaży nie jest celem CSR, choć zrozumiałe jest, że przedsiębiorcy o to właśnie pytają. Każda firma może wprowadzić strategię CSR, niezależnie od sektora, w którym działa. Nie ma bowiem przeciwwskazań, aby firma była odpowiedzialnym pracodawcą, angażowała się w działania prospołeczne, prowadziła program wolontariatu pracowniczego czy wprowadzała ekologiczne rozwiązania twierdzi Mirella Panek-Owsiańska. n 64% nigdy nie zetknęło się z pojęciem biznesu odpowiedzialnego społecznie, 16% potwierdziło znajomość pojęcia CSR, 82% nie przypomina sobie i nie potrafi wymienić żadnej firmy lub organizacji, która kojarzyłaby im się z biznesem odpowiedzialnym społecznie, 70% jest zdania, że firmy prowadzące biznes w sposób społecznie odpowiedzialny powinny częściej informować o swoich działaniach, najczęściej wskazywanymi korporacjami jako społecznie odpowiedzialne były: Procter&Gamble, Danone, Coca-Cola, Microsoft, Nestlé, Avon, Tesco, Unilever. źródło: Gemius, FOB żowania i aktywności pracowników. Firma ogłosi wyniki wdrożenia programu, jak i mierzony przez nią ekologiczny ślad emisji dwutlenku węgla, w trzecim już globalnym raporcie spółki GRI Report Na rzecz zdrowia Wincanton Wincanton angażuje się w wiele inicjatyw ukierunkowanych na rozwój i zdrowie człowieka. Kwestię szerzenia wiedzy na temat oddawania szpiku kostnego i banku dawców uznała za szczególnie istotną, ponieważ w Polsce znalezienie odpowiedniego dawcy nadal pozostaje istotnym problemem. Pracownicy firmy, z uwagi na potrzebę znalezienia dawców dla nich samych bądź członków ich rodzin, zainicjowali akcje zbierania krwi oraz szpiku kostnego. Firma postanowiła z czasem rozszerzyć zakres działań i obecnie krew i szpik przekazywane są nie tylko rodzinom pracowników, ale też na rzecz chorych dzieci z konkretnych szpitali oraz dla podopiecznych Fundacji Przeciwko Leukemii im. Agaty Mróz-Olszewskiej. Firma zebrała do tej pory ponad 106 litrów krwi od 230 osób, a pierwsza akcja pozyskiwania dawców szpiku dała 29 zgłoszeń. Dzięki tym działaniom firma odnotowała wzrost zaangażowania pracowników w życie i procesy firmy, a także większe zainteresowanie działaniami prospołecznymi, a ponadto wzmocniła relacje ze społecznością lokalną. Zbiórki krwi i szpiku będą kontynuowane w różnych oddziałach firmy. Początkowo opisane działania prowadzone były tylko wśród pracowników firmy Wincanton, następnie włączono w nie również oddziały firmy, a także pracowników sąsiednich firm (np. mieszczących się na terenie tego samego parku logistycznego), klientów oraz lokalne społeczności. marzec-kwiecień 2011 LOGISTYKA A JAKOŚĆ 23

7 RAPORT Odpowiedzialność logistycznego biznesu Największe wyzwanie to ochrona środowiska Z Mirellą Panek- -Owsiańską, kierującą Forum Odpowiedzialnego Biznesu, o idei CSR w codziennych działaniach logistyków, rozmawia Marcin Złoch. Czy przedsiębiorcy znają i wykorzystują zasady CSR? Wielu polskich przedsiębiorców prowadzi działania społecznie odpowiedzialne, nie nazywając ich CSR-em, gdyż często nie słyszeli tego pojęcia. Takie działania, jak ekologiczne prowadzenie biura, czyli np. dwustronne drukowanie, segregowanie odpadów, elastyczne godziny pracy, umożliwianie godzenia życia zawodowego z prywatnym, szkolenia dla pracowników, edukacja klientów, innowacyjne podejście do prowadzenia biznesu czy wszelkie działania prospołeczne to właśnie CSR czyli społecznie odpowiedzialny biznes. Choć CSR jest wciąż domeną dużych międzynarodowych korporacji, to często właśnie małe i średnie przedsiębiorstwa wdrażają odpowiedzialne rozwiązania. To, czego brakuje firmom z sektora MŚP, to całościowa strategia i globalne podejście do zarządzania odpowiedzialnością w firmie. Czy branża logistyczna jest specyficzna? Czy jej działania CSR mają jakąś specyfikę, wyróżniają się czymś na tle całej gospodarki? Branża logistyczna ma swoje wyzwania w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu i z pewnością firmy, które najwcześniej na nie odpowiedzą, mogą liczyć na zwiększenie swojej konkurencyjności. Firmy logistyczne powinny ze szczególną troską podchodzić do działań mających chronić środowisko naturalne. Przecież w powszechnym pojęciu środki transportu, np. ciężarówki, szczególnie przyczyniają się do jego dewastacji. W branży logistycznej dużo uwagi powinno być przykładane do dbania o ekologię, a także zdrowie i bezpieczeństwo kierowców. I coraz częściej tak się dzieje. Przykładowo DHL prowadzi wśród pracowników program środowiskowy, który namawia do proekologicznych działań typu: Wykorzystaj papier na maksa, Żarówka też musi odpocząć, Nie marnuj wody. Obecnie wiele firm transportowych szkoli kierowców z ekologicznego sposobu jazdy. To się opłaca, gdyż przynosi wymierne oszczędności na kosztach paliwa. Do dobrych praktyk rynkowych należą też różnego rodzaju innowacje zrównoważonego rozwoju, wspieranie inicjatyw branżowych czy też projekty edukacyjne dla klientów i partnerów biznesowych. 24 LOGISTYKA A JAKOŚĆ marzec-kwiecień 2011

8 Odpowiedzialność logistycznego biznesu??? RAPORT To także certyfikaty (np. ISO 14001) i kodeksy etyki dla dostawców. Temat zrównoważonego łańcucha dostaw to jeden z ważniejszych obecnie tematów z zakresu CSR dyskutowanych obecnie na świecie, tu branża logistyczna może wnieść bardzo dużo swojej wiedzy i doświadczeń. Zwłaszcza że z przeprowadzonego przez FOB badania wynika, iż świadomość wagi kwestii społecznych i ekologicznych w zarządzaniu łańcuchem dostaw jest w naszym kraju bardzo niska. Co jest największym wyzwaniem dla branży? Dla branży logistycznej olbrzymim wyzwaniem są kwestie związane ze środowiskiem naturalnym. Zwłaszcza że coraz większy nacisk ze strony klientów musi powodować myślenie o bardziej ekologicznych sposobach przewozu i transportu. Nie oznacza to natychmiastowej wymiany floty na samochody hybrydowe lub elektryczne, ale z pewnością może oznaczać posiadanie certyfikatów Euro 5 i konkretne cele redukcji zużycia paliwa i emisji CO 2 dla każdego samochodu. Precyzyjna gospodarka magazynowa w celu oszczędnego wykorzystania przestrzeni, korzystanie z ekologicznych myjni czy recykling odpadów to kolejne kroki, które może podejmować firma dbająca o zrównoważony rozwój. Niezwykle ważna jest świadomość firmy, jak oddziałuje na środowisko, sposoby mierzenia tego oddziaływania i plany redukcji niekorzystnych wskaźników. Patrząc na branżę logistyczną na świecie, widać, że kwestie zrównoważonego rozwoju znajdują się w centrum zainteresowania firm i stanowią podstawę podejmowania decyzji o rozwoju, również w Polsce potrzebujemy rzetelnej debaty o wyzwaniach i zakresie odpowiedzialności biznesu tej branży. Jakie korzyści daje stosowanie zasad odpowiedzialnego biznesu? Istotne, aby korzyści płynące ze stosowania zasad odpowiedzialnego biznesu rozpatrywać w perspektywie długofalowej. Po pierwsze, wskutek prowadzenia odpowiedzialnego biznesu, firma zdobywa przewagę konkurencyjną. Dzieje się tak, ponieważ zwiększa się lojalność konsumentów i innych interesariuszy firmy (pracowników, dostawców), poprawiają się relacje z lokalnymi społecznościami i władzami, kształtuje się pozytywny wizerunek firmy wewnątrz i na zewnątrz, udaje się pozyskać i utrzymać najlepszych pracowników. Ponadto podnosi się kultura organizacyjna firmy, a także rośnie zainteresowanie inwestorów. Czy potrzeba prowadzenia działań społecznie odpowiedzialnego biznesu zwiększa się? Zaangażowanie polskich firm w realizację zasad odpowiedzialnego biznesu zdecydowanie rośnie. Choć w Polsce o istnieniu idei CSR możemy mówić dopiero od 10 lat, to rozwój jest widoczny. Wiele firm prowadzi zaawansowane CSR-owe strategie spójne z misją, wizją wartości i poszczególnymi politykami firmy. Rozwój ten odzwierciedla coroczny raport Forum Odpowiedzialnego Biznesu, będący podsumowaniem działań firm w Polsce z zakresu CSR w danym roku. W czasie 10 lat swojej działalności Forum zebrało ponad 500 dobrych praktyk firm działających w Polsce. Poziom świadomości biznesu zwiększa się, ponieważ wymaga tego konkurencyjny rynek, coraz bardziej świadomi stają się konsumenci, a wkrótce mogą również pojawić się regulacje państwowe w zakresie CSR. Które z działań z zakresu CRS firm logistycznych warto wspomnieć? Myślę tu o ciekawych przykładach. Takich działań jest sporo. Można wspomnieć o programie Ludzie ludziom UPS Polska. Projekt realizowany od 2005 r. miał na celu wsparcie wykluczonych podkarpackich miast Lipa i Sierakośce oraz połączonych z nimi historycznie i etnicznie ukraińskich miejscowości Niżankowice i Golovecko. Składało się na niego sfinansowanie i wybudowanie czterech nowoczesnych sal komputerowych w szkołach, modernizacja infrastruktury szkolnej, zakup pomocy naukowych, budowa sal gimnastycznych, finansowanie internetu oraz programu edukacyjnego. Ponadto dla 3-6 najzdolniejszych uczniów/uczennic finansowane są stypendia, a dla dzieci ze szkół polskich i ukraińskich organizowane wycieczki do metropolii polskich, ukraińskich i amerykańskich. Kolejny program to np. Rozwój zasobów ludzkich prowadzony przez PKP CARGO. Jego celem jest rozwój zasobów ludzkich, aby stale dopasowywać kompetencje pracowników do aktualnych potrzeb. Ponad tysiąc osób dzięki wsparciu pracodawcy podwyższyło swoje wykształcenie, kończąc studia, kursy i szkolenia. Projekt przyczynił się do wzrostu motywacji i zaangażowania pracowników. Prawie wszyscy pracownicy uczestniczący w podnoszeniu kwalifikacji na studiach magisterskich i podyplomowych nadal pracują w spółce. Poszerzenie zasobu wiedzy pozwoliło kadrze zarządzającej na lepsze zrozumienie procesów zmian i zmniejszenie kosztów ich wprowadzania. Może warto jeszcze wspomnieć o działaniach profilaktycznych w łańcuchu dostaw akcji DB Schenker. W związku z pandemią grypy AH1N1 firma DB Schenker podjęła w 2009 r. działania profilaktyczne wobec swoich pracowników i kontrahentów: kurierów i przewoźników. Firma zapewniła im szczepienia, wprowadziła szereg działań prewencyjnych, równolegle zaś prowadziła działania edukacyjne. n Co to jest odpowiedzialny biznes? Społeczna odpowiedzialność biznesu (z ang. CSR Corporate Social Responsibility) to koncepcja, wg której przedsiębiorstwa na etapie budowania strategii dobrowolnie uwzględniają interesy społeczne i ochronę środowiska, a także relacje z różnymi grupami interesariuszy, czyli m.in. z pracownikami, z klientami, akcjonariuszami, dostawcami, społecznością lokalną. Odpowiedzialny biznes to dobrowolna strategia uwzględniająca społeczne i ekologiczne aspekty w działalności gospodarczej. To wkład biznesu w realizację polityki zrównoważonego rozwoju gospodarczego oraz taki sposób prowadzenia firmy, w którym celem priorytetowym jest osiągnięcie równowagi między jej efektywnością i dochodowością a interesem społecznym. Korzyści strategii odpowiedzialności przedsiębiorstwa rozpatrywane powinny być w perspektywie długofalowej. Są to m.in. wzrost zainteresowania inwestorów, zwiększenie lojalności konsumentów i interesariuszy, wzrost konkurencyjności, podnoszenie poziomu kultury organizacyjnej firmy. Do tych najszerzej stosowanych narzędzi realizacji odpowiedzialnego biznesu należą: kampanie społeczne, czyli działania ukierunkowane na zmianę postaw lub zachowań wybranej grupy odniesienia pomocy mediów jako nośnika przekazu, marketing zaangażowany społecznie (cause related marketing) jest uwzględnianiem w działalności firmy zarówno celów marketingowych, jak i potrzeb społecznych, programy etyczne dla pracowników to przedsięwzięcie mające na celu integrowanie pracowników firmy wokół wspólnych wartości. marzec-kwiecień 2011 LOGISTYKA A JAKOŚĆ 25