Bosch Autospec. Jubileusz świec zapłonowych Bosch. Bosch Układy Hamulcowe nowy program warsztatowy. Downsizing lekarstwo na całe zło

Transkrypt

1 Bosch Autospec Nr 1/47 wiosna Jubileusz świec zapłonowych Bosch Bosch Układy Hamulcowe nowy program warsztatowy Downsizing lekarstwo na całe zło

2 Bosch Autospec nr 1/ spis treści Od redakcji Przygotowując każdy numer Autospeca, staramy się dobrać w nim treści tak, by były one ciekawe, a jednocześnie przydatne dla naszych Czytelników. Ten numer magazynu jest bardzo bogaty. Nowe propozycje firmy Bosch zainteresują na pewno właścicieli serwisów, bo partnerski program warsztatowy Bosch Układy Hamulcowe pozwala rozwijać się warsztatom i rozszerzyć ich ofertę o pełen zakres usług serwisowania układów hamulcowych, a promocyjna oferta zakupu testera usterek KTS Truck z oprogramowaniem ESI-Truck ułatwia obsługę samochodów cięża- rowych. Warto też zwrócić uwagę na zestawy Super Pro skracające o 50% czas pracy przy naprawach układów hamulcowych oraz program boschowskich żarówek Plus 90, pozwalający dopasować je do zróżnicowanych potrzeb kierowców. W dziale Porady zamieściliśmy wiele fachowych informacji pozwalających lepiej diagnozować usterki w silnikach benzynowych lub unikać błędów przy wymianie klocków hamulcowych w Fordach Focus, zaś artykuł Serwisowa regeneracja filtra cząstek stałych DPF i FAP (dział Szkolenia) prowadzi krok po kroku mechanika przystępującego do regeneracji filtra cząstek stałych w samochodzie. Nowy program Bosch Układy Hamulcowe pozwoli rozwinąć działalność wielu warsztatom. To tylko niektóre z tekstów wartych polecenia. Zachęcamy do przeczytania wszystkich. Spis treści Aktualności lat świec zapłonowych Bosch 1 Toyota i Hyundai nagrodziły Boscha Porady 2 Nie taki diabeł straszny 4 Wymiana klocków hamulcowych w Fordach Focus Szkolenia 5 Serwisowa regeneracja filtra cząstek stałych DPF i FAP Koncepcje serwisowe 6 Bosch Układy Hamulcowe nowy program warsztatowy Przemysł 8 Bosch na pokładzie Skoda Citigo Układy i komponenty Bosch 9 Pompowtryskiwacze w samochodach ciężarowych oraz osobowych 10 Elektrycznie sterowane pompowtryskiwacze oraz pompy jednosekcyjne stosowane w samochodach Bosch-Service w Polsce 12 Test tajemniczego klienta Diagnostyka 14 Testery KTS Truck w pakiecie z 12-miesięcznym oprogramowaniem ESI[tronic] 2.0 Truck Produkty 15 Żarówki Plus 90 największy zasięg światła 16 Przepływomierze HFM7 17 Zestawy Super Pro do naprawy układu hamulcowego 18 VW Polo i Bosch Technika 19 Downsizing lekarstwo na całe zło? Magazyn Bosch Autospec redaguje dział Części Samochodowych i Diagnostyki firmy Robert Bosch Sp. z o.o. ul. Jutrzenki 105, Warszawa, tel. (022) , fax (022) , Zespół redakcyjny: Anna Borsukiewicz, Artur Chrust, Marcin Dynarek, Robert Dzierżanowski, Łukasz Kałucki, Mateusz Kaim, Marcin Kiełczewski, Sławomir Kosek, Tomasz Maciejasz, Tomasz Miluski, Tomasz Nowak, Ewa Peresada, Zbigniew Pilewski, Jacek Pochopień, Ryszard Polit, Iwona Rokicka, Sławomir Smolik, Marta Surowiec. Nadzór redakcyjny i techniczny: KOZIER MEDIA PRESS Opracowanie graficzne: studio CARRY

3 aktualności nr 1/ Bosch Autospec lat świec zapłonowych Bosch W 1902 roku Bosch otrzymał patent na wynalazek, który jako pierwszy gwarantował niezawodny zapłon szybkoobrotowych silników samochodowych: wysokonapięciowy iskrownik magnetyczny w połączeniu ze świecą zapłonową. Od czasu wynalezienia świecy przed 111 laty Bosch rozwijał swoje dzieło we współpracy z niemal wszystkimi producentami samochodów. Świece Bosch są montowane w samochodach osobowych i motocyklach, a także w pojazdach sportowych startujących w rajdach i wyścigach. Mają też zastosowanie w silnikach łodzi, skuterach wodnych, narzędziach ogrodowych i leśnych, dużych silnikach gazowych, pompach wodnych oraz agregatach prądotwórczych. Od czasu wyprodukowania pierwszej świecy z taśm fabrycznych zeszło już ok. 11 miliardów sztuk tych produktów. W ciągu 111 lat Bosch opracował ponad typów świec. Aktualna oferta Bosch obejmuje około 1250 różnych typów świec i 26 różnych wariantów elektrod. Jako ważny element układu napędowego, świeca zapłonowa ma ogromny wpływ na oszczędne, czyste i efektywne spalanie benzyny, jak również na sprawne działanie silnika i katalizatora. Dzięki innowacjom oraz prowadzonym badaniom Bosch zawsze wspierał rozwój świec zapłonowych ostatnio wprowadzone nowości to złącze miseczkowe oraz technologia Pin-to-Pin. Łukasz Kałucki Toyota i Hyundai nagrodziły Boscha Już po raz czwarty firma Bosch otrzymała najważniejsze wyróżnienie przyznawane dostawcom części samochodowych przez Toyota Motor Corporation. W tej samej kategorii Bosch został nagrodzony także przez Hyundaia. Toyota wyróżniła firmę Bosch za stały proces doskonalenia, globalną współpracę, zwłaszcza w obszarze jakości i komunikacji, sprawne procedury podczas wprowadzania produktów seryjnych oraz optymalizację kosztów. Nagrodę Gobal Contribution Award Toyota przyznała firmie Bosch także w latach 2003, 2004 i Jesteśmy dumni z wyróżnienia, które traktujemy jako wyraz uznania dla zaangażowania naszych pracowników. Bosch konsekwentnie pracuje nad tym, aby umacniać swoją wiodącą pozycję w dziedzinie technologii i także w przyszłości wprowadzać na rynek innowacyjne produkty wysokiej jakości powiedział dr Volkmar Denner, prezes zarządu spółki Robert Bosch GmbH. W Korei Hyundai przyznał działowi Diesel Systems tytuł Dostawcy Roku w kategorii Dostawcy zamorscy. Od 2011 r. Bosch wspiera firmę Hyundai w pokonywaniu trudności związanych z niedoborem materiałów występującym po tsunami w Japonii. Łukasz Kałucki

4 2 Bosch Autospec nr 1/ porady Nie taki diabeł straszny Podczas diagnozy systemów sterowania bywamy zaskakiwani kodami usterek, których opis jest bardziej skomplikowany od samej usterki. momentowi obrotowemu/mocy silnika, zaś wyższa temperatura (np C) lepszemu odparowaniu paliwa, a tym samym niższej emisji substancji szkodliwych i mniejszemu zużyciu paliwa. Konstruktorzy silnika byli zmuszeni na sztywno określać temperaturę otwarcia, będącą kompromisem wyżej opisanych aspektów. Celem termostatu z elektronicznie regulowaną charakterystyką jest możliwość płynnej regulacji temperatury Rys. 1 termoelement grzałka trzpień gniazdo talerzyk zaworu Elektronicznie sterowany termostat zabudowany w silniku 2.0 FSI (Grupa VW) sprężyna złącze elektryczne Jedną z takich usterek, dotyczącą sterowania silnikiem, którą chciałbym dzisiaj przedstawić jest termostat z mapą charakterystyk przerwa zwarcie do plusa/masy. Przedstawione niżej rozwiązanie nie należy do najnowszych. Można je znaleźć w silnikach wielu producentów (np. grupy VW czy BMW). Mimo to zdecydowałem się je zaprezentować, ponieważ nadal wielu zaskakuje. Czym jest tajemniczy termostat z elektronicznie regulowaną charakterystyką? Mówiąc w największym skrócie, jest to klasyczny termostat z zabudowaną w termoelemencie grzałką elektryczną. Rys 1. Jaki jest cel tego rozwiązania? Przywykliśmy do klasycznych termostatów. Każdy z nich cechowała ściśle określona temperatura, optymalna dla silnika. Co znaczy optymalna? Okazuje się, że temperatura optymalna, ze względu na kryterium emisji substancji szkodliwych, będzie się różnić od temperatury optymalnej ze względu na kryterium optymalnego momentu obrotowego. Niższa temperatura silnika (np. ok. 85 C) sprzyja lepszemu napełnieniu cylindrów, pozwala na zwiększenie stopnia sprężania, a w konsekwencji sprzyja większemu silnika stosownej do jego stanu pracy (stosownej do kryterium). Jak to działa? Termoelement, w którym zabudowana jest grzałka, ma zazwyczaj właściwą sobie, stosunkowo wysoką temperaturę otwarcia np. 110 C. Sterownik silnika, zasilając prądowo grzałkę, podgrzewa termoelement, wymuszając wcześniejsze (niż wskazuje na to temperatura cieczy) otwarcie termostatu. Jak łatwo zauważyć, im większy prąd grzałki tym niższa temperatura silnika, przy której termostat się otwiera, a rola sterownika sprowadza się tutaj niejako do oszukiwania termostatu. Ten prosty mechanizm daje sterownikowi możliwość płynnej regulacji temperatury silnika. Aby uniknąć potencjalnego niepokoju kierowcy, mimo faktycznych, dość znacznych zmian temperatury silnika ( C) na zestawie wskaźników ku naszemu zaskoczeniu obserwujemy zazwyczaj bezpieczne i niezmienne 90 C. Koncepcja regulacji temperatury otwarcia termostatu Sterownik silnika, analizując wybrane z wymienionych poniżej parametrów (zależnie od systemu):

5 porady nr 1/ Bosch Autospec 3 Rys. 2 Rys. 4 aktualną temperaturę silnika, obciążenie, temperaturę powietrza zasysanego, prędkość obrotową, prędkość jazdy, temperaturę cieczy na wyjściu z chłodnicy, nastawy temperatury wewnątrz pojazdu, określa żądaną temperaturę otwarcia termostatu. Grzałka termostatu na jeden z dwu pinów otrzymuje zasilanie 12V (zazwyczaj z przekaźnika głównego). Sygnał sterujący grzałką (pochodzący ze sterownika) rejestrowany na drugim pinie wtyczki ma charakter prostokątny i cechuje go zmienny współczynnik wypełnienia. Sygnał termostatu mierzony względem masy przedstawia rys. 2. Diagnostyka W celach diagnostycznych z powodzeniem możemy wykorzystać wartości rzeczywiste w KTS, które doskonale obrazują działanie całego układu chłodzenia, względnie oscyloskop i zwykły miernik. Przykładowe pomiary zobrazowano na rys. 3 i 4. Oprócz pomiaru napięcia zasilania i sygnału sterującego na zaciskach grzałki termostatu warto pamiętać o pomiarze jej rezystancji, która w temperaturze pokojowej wynosi zazwyczaj omów. Sam termostat zanurzony we wrzątku i z na stałe podanym napięciem akumulatora winien po ok. 10 minutach wydłużyć się o określoną wartość minimalną (7 mm dla termostatu silnika o oznaczeniu BAD, grupa VW). Pamiętajmy również, że podanie zasilania na grzałkę znajdującą się poza cieczą może prowadzić do uszkodzenia termoelementu. Tryb awaryjny Diagnostyka działania termostatu przez sterownik ogranicza się do diagnostyki obwodu elektrycznego grzałki. W przypadku wykrycia uszkodzenia (przerwa/ zwarcie) w pamięci sterownika zapisywana jest tytułowa usterka, a termostat pracuje jak konwencjonalny, z wysoką (ok. 110 C) temperaturą otwarcia. Aby jednak nie dopuścić do tak wysokich temperatur (zmniejszyć ryzyko przegrzania silnika), sterownik płynnie lub stopniowo aktywuje wentylatory stosownie do poziomu temperatury cieczy. Zachowanie układu podczas uszkodzenia obwodu grzałki termostatu obrazuje rys. 5. Artur Chrust Rys. 3 Rys. 5

6 4 Bosch Autospec nr 1/ porady Wymiana klocków hamulcowych w Fordach Focus Ford Focus II i Ford Focus C-Max w tłoczku zacisku tylnej osi ma dwa wgłębienia. Przedstawiamy je na fot. 1. Wgłębienia te bardzo często są mylnie interpretowane jako miejsca, w które powinny pasować dwa nity mocujące okładzinę cierną klocka hamulcowego (fot. 2). W takim przypadku klocki zostają zamontowane błędnie. Klocek, który powinien być zamontowany od strony tłoczka (wewnętrznej) montowany jest od strony zewnętrznej, co powoduje uszkodzenie nitów mocujących w klocku hamulcowym. Na fot. 3 zaznaczone nity są uszkadzane. W pojazdach z układem ESP klocek montowany od strony tłoczka ma sprężynę (fot. 4). Klocek powinien zostać nasunięty na tłoczek w taki sposób, aby drut znajdował się w rowku na tłoczku (fot. 1). Marcin Kiełczewski Fot. 1 Fot. 2 Tłoczek z widocznymi otworami oraz rowkiem mocującym sprężynę klocka. Klocek wewnętrzny ślady zacisku na klocku zamontowanym od strony zewnętrznej, zgnieciony nit. Fot. 3 Fot. 4 Klocek zewnętrzny ślady tłoczka na klocku zamontowanym od strony tłoczka, zgnieciony nit. Klocek z widoczną sprężyną osadzaną w rowku tłoczka.

7 szkolenia nr 1/ Bosch Autospec 5 Serwisowa regeneracja filtra cząstek stałych DPF i FAP Ze względu na coraz większe wymagania dotyczące redukcji emisji substancji szkodliwych, silniki diesla samochodów osobowych zaczęto wyposażać w filtry cząstek stałych. Filtry są odpowiedzialne za wychwytywanie i spalanie zgromadzonych cząstek stałych (PM), zwanych potocznie sadzą. Według normy Euro 5, emisja PM wynosi 0,005 g/km. Układy DPF są coraz doskonalsze. Jednakże w wyniku awarii lub niewłaściwej eksploatacji samochodu (bardzo krótkie odcinki jazdy w mieście itp.) może dojść do ich zablokowania sadzą. W wielu przypadkach należy wtedy przeprowadzić regenerację serwisową. Przed przystąpieniem do regeneracji DPF trzeba sprawdzić, czy jest możliwość jej wykonania, bowiem po przekroczeniu pewnego progu nasycenia sadzą sterownik silnika blokuje regenerację. Ważne są też względy bezpieczeństwa. Procesu regeneracji DPF nadmiernie nasyconego sadzą nie można precyzyjnie kontrolować: DPF może ulec stopieniu, a nawet auto może się zapalić. Dlatego taki DPF należy wymienić na nowy i skasować parametry adaptacyjne związane z DPF. Jedynie w niektórych modelach samochodów marki Opel dopuszcza się chemiczne czyszczenie filtra DPF do poziomu pozwalającego na regenerację DPF. Kolejnym krokiem jest sprawdzenie, dlaczego doszło do zablokowania filtra. Ważny jest wywiad z klientem, pozwalający ustalić czy jest to wynik sposobu eksploatacji auta, czy też usterki. Jeśli klient twierdzi, że pojazd jest użytkowany głównie na trasach, można podejrzewać, iż występuje usterka w systemie DPF lub w silniku. Należy zwrócić uwagę na szczelność przewodów powietrznych, wskazania przepływomierza, czujników temperatury spalin i szczelność przewodów do czujnika różnicy ciśnień DPF. W samochodach o większych przebiegach dużą rolę mogą odegrać złogi nagaru w układzie dolotowym, ograniczające dopływ powietrza do silnika, co może powodować zwiększone dymienie. Przystępując do regeneracji DPF, trzeba przede wszystkim pamiętać o bezpieczeństwie własnym i samochodu. Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa wyświetlane są na testerze KTS i należy się ściśle do nich stosować. Konieczna jest kontrola poziomu oleju silnikowego i w razie zbyt wysokiego poziomu jego wymiana przed regeneracją. Zbyt wysoki poziom oleju może spowodować rozbieganie się (czyli niekontrolowany wzrost obrotów) silnika i jego uszkodzenie. Proces regeneracji DPF odbywa się przy wysokiej temperaturze, więc najlepiej wykonać go na zewnątrz, stawiając auto na niepalnym podłożu i nie kierując wylotu spalin z tłumika w kierunku innego auta lub palnego przedmiotu. Nigdy nie zakładamy na wylot rury wydechowej wyciągu spalin! Temperatura spalin na wyjściu z tłumika osiąga º C! Procedurę regeneracji uruchamiamy odpowiednią komendą z poziomu testera diagnostycznego KTS (rys. 1, rys. 2). Należy obserwować samochód, aby w momencie wystąpienia nieprawidłowości przerwać proces. Z reguły wystarczy dodać gazu lub włączyć jakikolwiek bieg. Po pomyślnym zakończeniu procesu regeneracji sprawdzamy poziom oleju silnikowego i w razie zbyt wysokiego poziomu wymieniamy olej. W samochodach marki Opel z silnikami Z19Dxx po regeneracji poziom zapełnienia filtra wynosi 68% i należy dokończyć regenerację, jadąc samochodem. Tomasz Miluski Rys. 1 Rys. 2

8 6 Bosch Autospec nr 1/ szkolenia Bosch Układy Hamulcowe nowy program warsztatowy Firma Bosch przygotowała i opracowała nowy program partnerski dla warsztatów. Bosch, będący czołowym producentem systemów hamulcowych, ma bardzo duże doświadczenie w tej dziedzinie. Dla większości fachowców układy hamulcowe stworzone przez Boscha to system ABS, który obecnie jest montowany w każdym nowym samochodzie oraz system ESP występujący w większości aut klasy średniej oraz wyższej, a wkrótce być może stanowiący wyposażenie wszystkich pojazdów osobowych (trwają prace nad nową ustawą). Celem tych systemów jest bezpieczeństwo samochodu na drodze w każdych warunkach. Po to, by działanie tych systemów było skuteczne, potrzebny jest profesjonalny serwis układów hamulcowych. Wykorzystując swoje bogate doświadczenie w układach hamulcowych, firma Bosch przygotowała i opracowała nowy program partnerski dla warsztatów pod nazwą Bosch Układy Hamulcowe. Jest on skierowany do warsztatów, które chcą się rozwijać i doskonalić w naprawie układów hamulcowych lub planują rozszerzenie swojej oferty o pełen zakres usług serwisowania układów hamulcowych. Po to, by móc w profesjonalny sposób naprawiać samochody, a także diagnozować elektroniczne układy hamulcowe, bardzo ważne dla warsztatów są odpowiednie urządzenia diagnostyczne. Dlatego też ich posiadanie należy do podstawowych wymogów uczestnictwa w tym programie. Przystępujący do niego warsztat powinien mieć co najmniej tester usterek KTS (począwszy od podsta- wowego modelu KTS 200). Jednakże w przypadku większego zaawansowania warsztatu warto rozważyć wybór wyższych modeli KTS, co pozwoli dopasować je do różnorodnych potrzeb. Nieodzownym elementem jest posiadanie aktualnej licencji programu diagnostycznego firmy Bosch ESI[tronic]. W najnowszej wersji ESI[tronic] 2.0 znajduje się wiele nowych rozwiązań. Zaletami programu jest bardzo duże pokrycie rynku. Warto podkreślić profesjonalną diagnozę układów ABS/ESP oraz elektrycznego hamulca postojowego. Oczywiście, myśląc o programie warsztatowym koncentrującym się na naprawach układów hamulcowych, należy pamiętać o profesjonal-

9 szkolenia nr 1/ Bosch Autospec 7 Zalety programu warsztatowego Bosch Otrzymujesz oznakowanie szyld Bosch (zewnętrzne) i certyfikat (wewnętrzne). Korzystasz z wiedzy przodującego producenta części. Oryginalne produkty Bosch do układów hamulcowych gwarantują niezawodność i jakość identyczne jak fabrycznego wyposażenia samochodów. ESI[tronic] 2.0 system informacji serwisowej do szybkiej i precyzyjnej diagnozy plus instrukcje naprawy z praktycznymi poradami. Najaktualniejsze porady praktyczne i informacje techniczne. Hotline wsparcie techniczne w rozwiązywaniu problemów technicznych. nych narzędziach do ich serwisowania. Jednym z nich jest tester płynu hamulcowego. Każdy mechanik wie, jak szczególnie w polskich warunkach klimatycznych ważny jest stan płynu hamulcowego. Do jego badania program poleca tester Bosch BFT 100. Jak zostać uczestnikiem programu warsztatowego? Zadzwoń do dystrybutora części lub zasięgnij informacji na stronie Krok pierwszy: Wypełniasz list intencyjny, określając gotowość przystąpienia do programu Krok drugi: Zgłaszasz się na jedno ze szkoleń wprowadzających Informacja na stronie w zakładce Zakres szkoleń i w menu Szkolenia dla serwisów z programów warsztatowych. Inwestujesz w profesjonalne narzędzia specjalistyczne KTS + ESI[tronic] Osiągasz określony próg minimalny zakupów części Boscha (grupa produktowa hamulce) Krok trzeci: Podpisujesz umowę partnerską Bosch Układy Hamulcowe z dystrybutorem i firmą Bosch Otrzymujesz certyfikat przystąpienia do programu Otrzymujesz szyld programu Bosch Układy Hamulcowe Mając opłaconą licencję ESI[tronic] Cx rejestrujesz się w systemie wsparcia technicznego (hotline) Otrzymujesz dostęp do praktycznych porad firmy Bosch na stronie Kolejnym formalnym wymogiem programu jest wyposażenie warsztatu. Konieczny w nim jest minimum jeden podnośnik. Pozwala on wygodnie i wydajnie pracować mechanikom weryfikującym stan układu hamulcowego w pojeździe lub go naprawiającym. Więcej informacji na temat pozostałych podstawowych narzędzi do serwisowania układów hamulcowych jest dostępne u dystrybutorów części. Sławomir Smolik

10 8 Bosch Autospec nr 1/ przemysł Bosch na pokładzie Skoda Citigo W minionym roku Grupa Volkswagen wprowadziła na rynek kolejne małe auto miejskie Citigo marki Skoda. Bosch w modelu Skoda Citigo System poduszek powietrznych Rozrusznik Alternator Świece zapłonowe Sterownik silnika Szyna wtryskowa z wtryskiwaczami paliwa Czujnik ciśnienia i temperatury Czujnik spalania stukowego Napęd wycieraczek Fot.: ŠKODA Dzięki przestronnemu wnętrzu (aż 5,8 m²), jazda po mieście za kierownicą nowego modelu Skoda Citigo to prawdziwa przyjemność. Samochód zaskakuje przede wszystkim dużym bagażnikiem o pojemności 251 litrów, który po złożeniu tylnych siedzeń można powiększyć nawet do 951 litrów obie wartości to rekord w tej klasie pojazdów. Nowoczesna stylistyka, z nieco zadziornym przodem, dodaje autu lekkości i z pewnością spodoba się przyszłym nabywcom. To 4-miejscowe auto zostało wyposażone w zaawansowaną technologię firmy Bosch. Efektywny silnik z trzema cylindrami Właściwości miejskie nowego Citigo podnosi wyjątkowo oszczędny napęd. Klienci mają do wyboru dwa trzycylindrowe silniki benzynowe o mocy 44 kw (60 KM) oraz 55 kw (75 KM). Obydwie wersje są dostępne z proekologiczną technologią Green-tec. Citigo jest wyposażony w funkcję odzyskiwania energii podczas hamowania, opony o zoptymalizowanym oporze toczenia oraz układ Start-Stop. Po zatrzymaniu pojazdu silnik jest wyłączany, zaś aby jechać dalej, kierowca musi nacisnąć sprzęgło. Rezultat: silnik o mocy 60 KM z technologią Green-tec zużywa w cyklu mieszanym zaledwie 4,1 litra benzyny na 100 km, a emisja CO 2 wynosi 95 g/km. Rozrusznik Start-Stop Zespół ten Bosch stworzył specjalnie na potrzeby silnika Green-tec, dzięki czemu osiąga znacząco wyższą liczbę procesów rozruchu niż porównywalne rozruszniki stosowane w konwencjonalnych układach napędowych. Start-Stop firmy Bosch ma wzmocnione łożyskowania, ulepszoną przekładnię planetarną, wzmocniony mechanizm zazębiający oraz zoptymalizowany komutator. Gwarantuje to, że rozrusznik będzie w całym okresie żywotności spełniał wyższe wymagania układu Start-Stop. Nowoczesne świece zapłonowe niklowo-itrowe Nowy model Citigo jest wyposażony w niklowo-itrowe świece zapłonowe. Wyzwaniem dla ich konstruktorów był tutaj fakt, że w silnikach wykonanych zgodnie z koncepcją downsizingu wzrasta ciśnienie sprężania w komorze spalania. Wymaga to także wyższego napięcia zasilania, a w związku z tym wyższej odporności izolatora na przebicia. Bosch osiągnął to poprzez zmianę konstrukcji świecy zapłonowej izolator został wydłużony o 8 mm. Dla zrównoważenia dodatkowej długości świeca została wyposażona w specjalne połączenie typu cup. Sprężyna stykowa wtyku świecy jest zintegrowana w fajce nakładanej na świecę. Sprężyna opiera się o miseczkę znajdującą się w miejscu klasycznego połączenia gwintowego. Podsumowując: kompaktowe silniki mają wyższą wydajność dzięki zastosowaniu zoptymalizowanych świec zapłonowych.

11 układy i komponenty Boscha nr 1/ Bosch Autospec 9 Pompowtryskiwacze w samochodach ciężarowych oraz osobowych Do roku 1994 powszechnym systemem zasilania silników wysokoprężnych w samochodach ciężarowych były pompy wtryskowe mechaniczne oraz sterowane elektronicznie typu EDC. W roku 1994 firma Volvo w modelu FH12 po raz pierwszy zastosowała system elektronicznie sterowanych pompowtryskiwaczy UIS. Stał się on jednym z najczęściej stosowanych układów zasilania silników wysokoprężnych przeznaczonych do samochodów użytkowych. W niedługim czasie śladami koncernu Volvo podążyły firmy Iveco oraz Scania. Firmy Mercedes, DAF, Renault w modelu Magnum, MACK oraz Deutz po pewnym czasie również zastosowały, niewiele różniące się pod względem funkcjonalnym, rozwiązanie nazwane PLD (pompa, przewód, wtryskiwacz). Było to związane z przygotowaniem producentów samochodów ciężarowych do wprowadzenia normy spalin Euro 2, a docelowo Euro 3. Pojazdy z tymi systemami są produkowane do dnia dzisiejszego. Samochody wyposażone w ten rodzaj systemu zasilania cechują się oszczędnością w zużyciu paliwa, co ma duże znaczenie w kontekście opłacalności transportu długodystansowego. Poza tym samochody wyposażone w tego rodzaju zasilanie spełniały kolejne wymagania dotyczące emisji CO 2 w postaci norm takich jak Euro 4 oraz Euro 5. W przypadku obowiązującej od 2014 r. normy spalin Euro 6 konieczne jest zastosowane systemu oczyszczania spalin typu Denoxtronic, aby silnik z systemem pompowtryskiwaczy spełnił jej wymagania. Najważniejsza cecha pompowtryskiwaczy to bardzo duża trwałość. Prawidłowo eksploatowane silniki wyposażone w ten system pozwalają na przejechanie samochodem ponad 1 mln kilometrów bez remontu układu zasilania. W samochodach osobowych system pompowtryskiwaczy był powszechnie stosowany w samochodach grupy VW w latach Jest to bardzo trwały system w porównaniu z Common Rail, którym został zastąpiony. W użytkowaniu jest obecnie około 10 mln samochodów z systemem pompowtryskiwaczy. System pompowtryskiwaczy UIS W systemie UIS stosuje się urządzenie wtryskowe zwane pompowtryskiwaczem, który integruje w jednej obudowie sekcję tłoczącą, wtryskiwacz oraz elektromagnetyczny zawór sterujący. Za pomocą zaworu elektromagnetycznego sterownik EDC reguluje przebieg wtrysku paliwa do cylindra, przez co wpływa na pracę oraz osiągi silnika wysokoprężnego. Sterownik EDC decyduje zarówno o dawce jak i kącie wtrysku. Pompowtryskiwacz zabudowany jest w głowicy silnika, po jednym dla każdego cylindra. Sekcja tłocząca pompowtryskiwacza, służąca do wytworzenia wymaganego wysokiego ciśnienia wtrysku, napędzana jest przez dodatkową krzywkę wykonaną na wałku rozrządu. Zaletą zintegrowanego pompowtryskiwacza jest duża precyzja wtrysku paliwa dzięki wyeliminowaniu odkształcalnego przewodu wtryskowego, podniesieniu ciśnienia wtrysku do ponad 180 MPa oraz elektronicznej kontroli czasu wtrysku. W systemie pompowtryskiwaczy ciśnienie potrzebne do realizacji wtrysku zaczyna narastać dopiero po wysterowaniu elektrozaworu sygnałem prądowym. Zbigniew Pilewski

12 10 Bosch Autospec nr 1/ układy i komponenty Boscha Elektrycznie sterowane pompowtryskiwacze o stosowane w samochodach Układy wtryskowe UIS i UPS (umiejscowienie w silniku) System pompowtryskiwaczy (UIS) do samochodów osobowych Pompowtryskiwacz UI do samochodów osobowych a System pompowtryskiwaczy (UIS) do pojazdów ciężarowych 1 2 4b System indywidualnych zespołów wtryskowych (UPS) do pojazdów ciężarowych dopływ paliwa powrót paliwa wysokie ciśnienie ciśnienie zasilania brak ciśnienia dźwigienka naciskowa, 2 wałek rozrządu, 3 zawór elektromagnetyczny wysokiego ciśnienia, 4a pompowtryskiwacz (Unit Injector) do samochodów osobowych, 4b pompowtryskiwacz (Unit Injector do pojazdów ciężarowych (wersja z wewnętrznie zamontowanym zaworem elektromagnetycznym),5 komora spalania silnika, 6 wtryskiwacz, 7 krótki przewód wtryskowy, 8 indywidualna pompa wysokiego ciśnienia (Unit Pump) 2 1 rdzeń elektromagnesu, 2 złącze elektryczne, 3 sprężyna wyrównawcza, 4 kotwica, 5 cewka zaworu elektromagnetycznego, 6 iglica zaworu elektromagnetycznego, 7 pierścień uszczelniający, 8 komora, 9 tłoczek sterujący wtryskiem wstępnym, 10 sprężyna naciskowa iglicy rozpylacza, 11 pierścień uszczelniający, 12 rozpylacz, 13 korpus rozpylacza, 14 iglica rozpylacza, 15 nakrętka mocująca, 16 zespół ograniczająco-tłumiący skok iglicy, 17 komora wysokiego ciśnienia, 18 sprężyna zaworu elektromagnetycznego, 19 korpus pompowtryskiwacza, 20 tłoczek pompy, 21 sprężyna powrotna, 22 sworzeń kulkowy

13 raz pompy jednosekcyjne układy i komponenty Boscha nr 1/ Bosch Autospec 11 Pompowtryskiwacz UI do pojazdów ciężarowych (wersja z zewnętrznie położonym zaworem elektromagnetycznym) Pompka UP do pojazdów ciężarowych Unit Pump rdzeń elektromagnesu, 2 Nakrętka mocująca zaworu elektromagnetycznego, 3 korek kanału wysokiego ciśnienia, 4 iglica zaworu elektromagnetycznego, 5 korek kanału niskiego ciśnienia, 6 zderzak zaworu elektromagnetycznego, 7 cewka zaworu elektromagnetycznego, 8 płytka kotwicy, 9 sprężyna zaworu elektromagnetycznego, 10 komora wysokiego ciśnienia, 11 sprężyna naciskowa iglicy rozpylacza, 12 trzpień naciskowy, 13 przekładka, 14 rozpylacz, 15 nakrętka mocująca, 16 pierścień uszczelniający, 17 prowadnica sprężyny, 18 korpus pompowtryskiwacza, 19 tłoczek pompy, 20 sprężyna powrotna, 21 sworzeń kulkowy wtryskiwacz stopniowy, 2 sprężyna naciskowa, 3 nakrętka mocująca rozpylacza, 4 iglica rozpylacza, 5 trzpień naciskowy, 6 kanał przelewowy paliwa, 7 króciec wysokiego ciśnienia, 8 komora wysokiego ciśnienia, 9 korpus pompy, 10 tłoczek pompy, 11 uchwyt przytrzymujący tłoczek pompy, 12 sprężyna popychacza, 13 tuleja popychacza, 14 sworzeń rolki popychacza, 15 krzywka, 16 rolka popychacza, 17 popychacz rolkowy,18 pierścień uszczelniający, 19 korpus zaworu elektromagnetycznego, 20 złącze przewodu wysokiego ciśnienia, 21 przewód wysokiego ciśnienia, 22 zderzak, 23 miseczka sprężyny, 24 sprężyna zaworu elektromagnetycznego, 25 cewka zaworu elektromagnetycznego, 26 iglica zaworu elektromagnetycznego, 27 płytka kotwicy 2011 Robert Bosch GmbH (AA/COM) pol.

14 12 Bosch Autospec nr 1/ Bosch-Service w Polsce Test tajemniczego klienta Internetową stronę firmy Woliński Diesel Centrum, należącej do sieci Bosch Diesel Centrum, otwiera informacja o zdobyciu pierwszego miejsca w teście tajemniczego klienta. W 2012 r. wzięło w nim udział 25 serwisów Bosch Diesel Centrum z całej Polski. Przedmiotem testu była naprawa dwóch wtryskiwaczy Common Rail. Jak można się dowiedzieć z umieszczonego na internetowej stronie listu gratulacyjnego przesłanego przez firmę Bosch, we wszystkich elementach oceny firma Woliński Diesel Centrum otrzymała maksymalną liczbę punktów. Ze znajdującej się niżej kopii protokołu widać, jak staranie przeprowadzono każdą z operacji naprawczych, a całość podsumowuje adnotacja: Naprawa wykonana wzorowo!. Nie poznałem tajemniczego klienta opowiada Grzegorz Woliński, właściciel firmy Woliński Diesel Centrum mieszczącej się w Wierzchowiskach Drugich 105, niedaleko Lublina. Przesyłkę z wtryskiwaczami dostaliśmy z jakiejś firmy transportowej, naprawę wykonywaliśmy więc jak zwykle, czyli zgodnie z procedurami. Wzorowy wizerunek Grzegorz Woliński dba o wizerunek swej firmy. Wystarczy spojrzeć na jej stronę internetową rozpoczynająca się hasłem Diesel wiemy wszystko i zawierającą dokładną informację o zakresie działalności. Wzorowo wygląda też serwis z nowocześnie urządzonymi pomieszczeniami recepcji i poczekalni dla klientów, gdzie przy kawie i telewizorze można oglądać naprawę swojego pojazdu. Nawet wycieraczka na schodach jest firmowa, a pracownicy, włącznie z właścicielem serwisu, noszą służbowe kurtki i kombinezony. Dla klientów przygotowano też ramki do samochodowych tablic rejestracyjnych. Kto taką ramkę zawierającą nazwę i logo firmy wozi na swym aucie, otrzymuje 10% rabatu na usługi w Woliński Diesel Centrum. Najstarsi na Lubelszczyźnie W województwie lubelskim jest to najdłużej w sieci Bosch działająca stacja naprawcza specjalizująca się w dieslu. Jak opowiada Grzegorz Woliński, wszystko zaczęło się od POM-u (dla młodszych czytelników: Państwowe Ośrodki Maszynowe działały we wsiach i zajmowały się naprawą sprzętu rolniczego), w którym pracował jego ojciec. Pan Tadeusz, przechodząc na swoje nadal naprawiał pompy i wtryskiwacze do traktorów, kombajnów oraz innych maszyn rolniczych. Syn zaś już jako nastolatek włączał się do pomocy, a z czasem stał się współwłaścicielem firmy. To był okres początków nowoczesności w naszej motoryzacji wspomina Grzegorz Woliński. Ludzie zaczęli masowo sprowadzać zachodnie samochody, często z silnikami wysokoprężnymi. Nie było do nich serwisu, brakowało części. A przede wszystkim brakowało wiedzy technicznej. I tak trafiliśmy do Boscha, bo przecież wiadomo było, że diesel to Bosch. W tym czasie Bosch tworzył w Polsce swą sieć serwisową. Wolińscy zgłosili się, poznali warunki uczestnictwa Grzegorz Woliński: pracownik musi umieć naprawiać Szkolenia są podstawą fachowości pracowników firmy Woliński Diesel Centrum. Zarówno te organizowane przez Boscha, dotyczące nowości jak i prowadzone we własnym zakresie. Podczas nich uczę starszych systemów, wciąż występujących w obsługiwanych przez nas samochodach. Pracownik musi przecież wiedzieć jak naprawić w aucie np. pompę mechaniczną.

15 Bosch-Service w Polsce nr 1/ Bosch Autospec 13 w niej, kupili wymagane oprzyrządowanie (pierwszym nabytkiem był stół probierczy EFEP 385 Boscha używany, ale z certyfikatem). Zaczęli też uczestniczyć w szkoleniach, prowadzonych wówczas jeszcze w Niemczech. W 1995 r. jako pierwsi na Lubelszczyźnie otrzymali prawo używania nazwy Bosch Diesel Service. Wciąż nowe technologie Najważniejsze były jednak szkolenia. Najpierw, w prowadzonych jeszcze w Niemczech, uczestniczył pan Tadeusz, potem również jego syn. Od 2000 roku w dieslu nastąpił gwałtowny rozwój, związany głównie z wymaganiami ekologicznymi opowiada Grzegorz Woliński. Zaczęły się pojawiać nowe technologie. Bez ciągłego szkolenia i nowych urządzeń diagnostycznych oraz naprawczych trudno byłoby myśleć od serwisie na odpowiednim poziomie. Teraz, jeśli chodzi o diesla, firma ma autoryzacje wszystkich producentów obecnych na rynku europejskim. Załoga firmy Woliński Diesel Centrum jest stabilna. Z 12 stałych pracowników 10 jest ze stażem 5-6-letnim. Dwóch ma dyplomy inżynierskie, pozostali są po szkołach zawodowych i średnich, ale i po kursach czeladniczych. W okresie wakacyjnym zgłaszają się do firmy także studenci Politechniki Lubelskiej, by zdobyć trochę praktyki, a przy okazji dorobić. Osobowe obok ciężkiego sprzętu Na około 800-metrowej hali warsztatowej Diesel Centrum widzieliśmy zarówno samochody osobowe jak i wielkie ciężarówki. Kiedy indziej moglibyśmy zobaczyć również autobus czy np. koparkę. Firma, zajmując się naprawą i regeneracją układów zasilania pomp wtryskowych oraz turbosprężarek, obsługuje bowiem najróżniejsze pojazdy od małych samochodów po ciężki sprzęt budowlany, traktory, kombajny i maszyny rolnicze. Klienci, nie tylko z terenu Lubelszczyzny umawiają się z Centrum telefonicznie. Po doprowadzeniu pojazdu i rozmowie z jego właścicielem ustalany jest zakres prac naprawczych, oszacowane ich koszty i termin wykonania. W przypadku ciężarówek jest to zwykle 2-3 dni, ale właściciele pojazdów często korzystają z przyspieszonego trybu usługi. Firma Woliński zamiast naprawy oferuje im bowiem podzespoły zregenerowane fabrycznie przez Boscha (program Exchange) lub naprawione we własnym zakresie na stołach probierczych EPS 815 i EPS 708. W najbliższym czasie zamierzamy rozszerzyć zakres naszych usług o naprawę i regenerację turbosprężarek do samochodów osobowych, ciężarowych, maszyn budowlanych i sprzętu rolniczego zapowiada Grzegorz Woliński. Anna Borsukiewicz

16 14 Bosch Autospec nr 1/ diagnostyka Testery KTS Truck w pakiecie z 12-miesięcznym oprogramowaniem ESI[tronic] 2.0 Truck Dział Diagnostyki Samochodowej proponuje warsztatom ofertę specjalną. Dotyczy ona zakupu testera usterek typu KTS 800 Truck lub modułu KTS Truck wraz z 12-miesięcznym oprogramowaniem ESI-Truck do samochodów ciężarowych. Na wstępie krótka charakterystyka obu typów testerów. Moduł KTS jest wyposażony w łączność bezprzewodową Bluetooth o zasięgu do 100 metrów. Ma to tę zaletę, że użytkownik może swobodnie poruszać się wokół pojazdu i wykonywać czynności diagnostyczne. Moduł komunikuje się wówczas z nowym komputerem typu tablet, noszącym oznaczenie DCU 130, lub z dowolnym komputerem PC wykorzystywanym w warsztacie. Bosch oferuje KTS Truck jako zwykły moduł diagnostyczny lub jako tester KTS 800 Truck składający się z modułu oraz tabletu DCU 130, na którym instalowany jest program. Tablet PC z dotykowym ekranem ma oznaczenie DCU 130 (Diagnostic Control Unit). Urządzenie to odznacza się szeregiem przemyślanych rozwiązań. Na przykład odpowiada klasie izolacji IP 54, co oznacza odporność na kurz i wodę, a także wytrzymuje upadek z wysokości 80 cm. Wszystkie złącza są chronione gumowymi pokrywami. Innym ciekawym szczegółem konstrukcji jest port USB. Umożliwia on takie umieszczenie klucza USB w gnieździe, że nie wystaje on poza obudowę testera i nie może ulec uszkodzeniu. DCU 130 testera KTS 800 Truck dysponuje, podobnie jak nowoczesne laptopy, wszystkimi standardowymi złączami: Ethernetem, dwoma normalnymi portami USB, wyjściem audio, wejściem mikrofonu oraz gniazdem na kartę. Warsztat ma możliwość zakupu testera usterek, który najbardziej odpowiada profilowi jego działalności. W ramach akcji specjalnej przygotowano 2 pakiety zawierające tester i oprogramowanie. W pierwszym pakiecie znalazł się KTS 800 Truck. W tym przypadku w katalogowej cenie urządzenia warsztat otrzymuje tester oraz oprogramowanie ESI-Truck na 12 miesięcy. Pakiet drugi zawiera moduł KTS Truck. Przy zakupie tego modułu w cenie katalogowej rabat na oprogramowanie ESI-Truck na 12-miesięcy wynosi 50%. W cenie pakietu promocyjnego warsztat otrzymuje także transport i urucho- mienie urządzenia oraz przeszkolenie z obsługi. Akcja promocyjna potrwa do 30 czerwca 2013 roku, a szczegółowych informacji na jej temat udziela dział handlowy Diagnostyki Samochodowej firmy Bosch oraz dystrybutorzy. Na potrzeby akcji sprzedaży testera wraz z oprogramowaniem zostały przygotowane specjalne formularze zamówieniowe. Mamy nadzieję, że oferta ta spotka się z dużym zainteresowaniem na naszym rynku. Tomasz Nowak

17 produkty nr 1/ Bosch Autospec 15 Żarówki Plus 90 największy zasięg światła Program żarówek Bosch to oferta czterech głównych linii oświetlenia, która jest dopasowana do zróżnicowanych potrzeb kierowców. Program otwierają żarówki Pure Light, czyli linia o jakości fabrycznego wyposażenia. Dla poszukujących żarówek o wydłużonej trwałości została stworzona linia Longlife Daytime. Xenon Silver są żarówkami o białym świetle, zbliżonym do dziennego. Czwarta z linii to Plus 90, linia żarówek dostarczająca największą ilość światła na drodze. Plus 90 to żarówki halogenowe (H1, H4, H7) przeznaczone dla użytkownika szukającego żarówek o największym zasięgu światła. Dzięki specjalnej konstrukcji żarnika zwiększa się o 90% ilość światła oświetlającego drogę. Wydłużona wiązka światła zapewnia większy zasięg widzenia, a przez to więcej czasu na reakcję. Barwione na niebiesko szkło żarówki podnosi temperaturę barwową światła, co w połączeniu z wypełnieniem żarówki mieszanką gazów ksenonowych powoduje, że emitowane światło jest dużo bielsze. Białe światło znacznie zmniejsza efekt zmęczenia oczu kierowcy, szczególnie w trudnych warunkach pogodowych. Dla lepszego efektu wizualnego oraz aby wyeliminować możliwość oślepiania innych kierowców, główka żarówki została zakończona srebrną końcówką, idealnie komponującą się z odbłyśnikiem reflektora. Potwierdzeniem jakości żarówek może być, wykonany przy udziale firmy Dekra, test żarówek H7, w którym zwyciężyły żarówki Bosch Plus 90. W teście żarówka wykazała największy zasięg światła oraz idealne oświetlenie drogi przed samym autem. Wzorowy i równomierny rozkład światła, a także jasność zbliżona do światła dziennego (ponad 1500 lumenów) uplasowały Plus 90-tkę na czele badanych żarówek. Wymiana żarówek na Bosch Plus 90 może nie tylko odmłodzić stylistycznie auto, ale też znacznie poprawić jakość światła, co bywa szczególnie ważne w nieco już zużytych reflektorach starszych samochodów. Marcin Dynarek Program żarówek Plus 90 Typ żarówki Numer Nazwa żarówki Napięcie (V) Moc (W) Końcówka Opakowanie H Żarówka H1 PLUS 90 12V 55W 12V 55W P14,5s Kartonik SET 2szt. H Żarówka H4 PLUS 90 12V 60/55W 12V 60/55W P43t Kartonik SET 2szt. H Żarówka H7 PLUS 90 12V 55W 12V 55W PX26d Kartonik SET 2szt. H Żarówka H1 PLUS 90 12V 55W 12V 55W P14,5s Kartonik 1szt. H Żarówka H4 PLUS 90 12V 60/55W 12V 60/55W P43t Kartonik 1szt. H Żarówka H7 PLUS 90 12V 55W 12V 55W PX26d Kartonik 1szt. H Żarówka H1 Plus 90 12V 55W 12V 55W P14,5s Blister 1szt. H Żarówka H4 Plus 90 12V 60/55W 12V 60/55W P43t Blister 1szt. H Żarówka H7 Plus 90 12V 55W 12V 55W PX26d Blister 1szt.

18 16 Bosch Autospec nr 1/ produkty Przepływomierze HFM7 Coraz większą uwagę przykłada się obecnie do emisyjności spalin. Od 2014 roku planowane jest wprowadzenie kolejnej normy czystości spalin Euro 6. Aby móc sterować procesem spalania tak, by w spalinach uzyskać jak najmniejszą ilość szkodliwych substancji, należy bardzo precyzyjnie określić skład mieszanki paliwowo-powietrznej. Dlatego ilość zasysanego powietrza powinna być określona z dokładnością Przepływ powietrza Spadek ciśnienia nie przekraczającą 2%. Z powodu stale zmieniającego się obciążenia silnika ulega zmianie także masa zasysanego powietrza. Pierwsze przepływomierze z ruchomą klapą typu LMM pojawiły się w 1972 r. Były to przepływomierze klapowe. Mierzyły one ciśnienie spiętrzania przepływu powietrza. W przepływomierzach typu HFM (fot. obok), czyli z grzaną warstwą, pomiar masy przepływanego powietrza jest dokonywany na podstawie różnic temperatury. W zależności od temperatury zmienia się oporność w rezystorach umieszczonych po obu końcach strefy grzejnej. Dzięki takiemu rozwiązaniu nie ma problemu z określeniem kierunku przepływu powietrza. Problem stanowią zanieczyszczenia oraz wilgoć zawarte w powietrzu. Aby do elementu pomiarowego docierało ono jak najczystsze i suche, tak ukształtowano kanały dolotowe, by zmieniający się kierunek przepływu usuwał z powietrza zanieczyszczenia oraz wodę (rys. Przepływ powietrza). Jednak każda zmiana kierunku przepływu powoduje wzrost ciśnienia (rys. Spadek ciśnienia). Wariant ID (Integrated Deflection) zakładał zastosowanie specjalnej kratki w rurze przepływowej na wlocie do przepływomierza. Dzięki niej strumień był odchylany tak, aby pozbyć się zanieczyszczeń. Sam element pomiarowy ma dodatkowy kanał wylotowy stanowiący ochronę przed zanieczyszczeniami oraz wodą. Kolejny wariant RP (Reduce Pressure Drop) miał zoptymalizowany kształt samej obudowy czujnika przepływu, przekrój jego przypominał skrzydło samolotu. Ponadto może występować wersja z kratką wlotową oraz bez niej. Ostatnim rozwiązaniem stosowanym w HFM7 było połączenie wariantu ID oraz RP. Nazwano je IP (Integrated Deflection and Reduced Pressure Drop). Dzięki niemu spadek ciśnienia zredukowano z 11 do 1 [mbar], jednocześnie podnosząc skuteczność oczyszczania przepływającego powietrza z zanieczyszczeń i wody. Kolejną zaletą przepływomierzy HFM7 są dwa rodzaje sygnałów: analogowy oraz cyfrowy. Ułatwia to diagnostykę przepływomierza. Marcin Kiełczewski

19 produkty nr 1/ Bosch Autospec 17 Zestaw Super Pro do naprawy układu hamulcowego Sprawność układu hamulcowego pojazdu zależy w równym stopniu od każdego z jego elementów. Dlatego bardzo ważne jest regularne sprawdzanie wszystkich jego części. Nie każdy wie, że zużyte lub niesprawne hamulce tylnej osi pojazdu negatywnie wpływają na hamulce przedniej osi. Przyspieszają one zużycie elementów układu hamulcowego przedniej osi, a w skrajnym przypadku mogą doprowadzić nawet do ich uszkodzenia. Dla ułatwienia i przyspieszenia napraw hamulca bębnowego, coraz bardziej popularnego także w nowych autach, Bosch przygotował zestaw naprawczy wstępnie zmontowany, co skraca czas naprawy około 50%. Zamawianie kompletnego zestawu jest znacznie prostsze i gwarantuje idealne dopasowanie wszystkich elementów współpracujących. Każdy zestaw zawiera regulator luzu, który w większości przypadków nie występuje jako część zamienna, a jest Lista zestawów naprawczych Super Pro Numer zestawu Zastosowanie Cena netto SEAT Cordoba, Ibiza, Toledo 188,43 zł RENAULT Kangoo 348,28 zł OPEL Astra, Corsa 225,86 zł VW Golf III, Polo, Vento 200,05 zł SEAT Arosa, VW Golf III, Lupo 237,68 zł DACIA Logan, Sandero 255,76 zł CITROEN Berlingo, Picasso, Xsara Picasso; PEUGEOT Partner, ,44 zł DAEWOO Espero, Lanos OPEL Astra, Vectra 227,30 zł VW Passat 186,68 zł FIAT Punto; LANCIA Y 259,15 zł Sugerowane ceny detaliczne. Ceny mogą się różnić w zależności od dystrybutora. Każdy zestaw Super Pro zawiera 2 komplety szczęk hamulcowych 2 cylinderki hamulcowe Regulator luzu (termoklip, jeśli występuje) Dodatkowe elementy montażowe (szpilki, blaszki, sprężynki, zapinki, itp.) Zalety zestawu Super Pro Do 50% krótszy czas wymiany Idealnie dopasowane wszystkie elementy współpracujące Prostsze i szybsze zamawianie dzięki jednemu numerowi zamówieniowemu Łatwa wycena kosztów naprawy Oszczędność miejsca magazynowania Systemowość rozwiązania w połączeniu z bębnem stanowi kompletny zestaw naprawczy hamulca bębnowego niezbędny do prawidłowego funkcjonowania hamulców tylnej osi. Należy także wspomnieć o termoklipie. Jest on niezmiernie ważny, gdyż zabezpiecza tylne koła przed zablokowaniem podczas stygnięcia bębna hamulcowego. Nie występuje on oddzielnie, a zakup używanego nie gwarantuje poprawnego działania. Marcin Kiełczewski

20 18 Bosch Autospec nr 1/ produkty VW Polo i Bosch Firma Bosch jest dostawcą podzespołów do kilkudziesięciu marek samochodów produkowanych w Europie. Warto sobie uświadomić jak wiele elementów z logo Bosch znajduje się w każdym modelu. W naszym cyklu prezentujemy samochód Volkswagen Polo z silnikiem wysokoprężnym o pojemności 1422 cm³ i mocy 59 kw/80 KM z okresu produkcji od październi- ka 2005 r. do grudnia 2009 r. wraz z wykazem niektórych części zamiennych wytwarzanych do niego przez firmę Bosch. Obok nazwy produktów umieszczamy numery katalogowe. W przypadku niektórych elementów są to tylko przykłady, gdyż producent dokonywał zmian konstrukcyjnych, a wraz z nimi zmieniały się numery katalogowe. Dlatego dobór odpowiednich części możliwy jest przy użyciu katalogu Bosch Alternator (E4(>) 14V 50/120A) Nr Pasek klinowy wielorowkowy (6PK 1180) Nr Rozrusznik (RF74-E25 12V (L)) Nr Akumulator rozruchowy S5 (12V 77Ah 780A) Nr S Czujnik ciśnienia doładowania (DS.-LDF6-T) Nr Przepływomierz masowy powietrza (HFM 5-4.7) Nr Sonda regulująca lambda (LSU-4.93) Nr Pompowtryskiwacz (UIS/PDE) (PDE-P1.5/75/380S314), wyrób regenerowany Nr Pompa wielofunkcyjna, paliwo i podciśnienie Nr F 009 D Filtr przewodu paliwowego Nr Wkład filtra powietrza; silnik Nr Wkład filtra olejowego Nr Pasek zębaty/pompa wodna komplet Nr Sonda regulująca lambda (LSU-4.93) Nr Pióro wycieraczki Aerotwin, spoiler, komplet Nr Pióro wycieraczki Aerotwin, szyba tylna Nr Filtr z węglem aktywnym we wnętrzu pojazdu Nr Cylinder hamulca zasadniczego Nr Kombinacja agregat hydrauliczny/ sterownik, ABS/ASR (ABS 8.0 M ASG MIT ASR FUNKTION) Nr Czujnik prędkości obrotowej koła, przód Nr Czujnik prędkości obrotowej koła, tył Nr Okładziny hamulca tarczowego, komplet, przód Nr Tarcza hamulcowa, przednia Nr Zestaw szczęk hamulcowych, tylnych Nr Okładziny hamulca tarczowego, komplet, tył Nr Tarcza hamulcowa, tylna Nr Bęben hamulcowy, z tyłu Nr Cylinder sprzęgający, sprzęgło Nr