W PAMIĘCI O POWSTANIU WARSZAWSKIM DZIEJE SIĘ DUŻO, CHOCIAŻ NIE WIADOMO DOBRZE CZY ŹLE. NINIEJSZA PREZENTACJA NIE DAJE NA TO ODPOWIEDZI WPROST.

Transkrypt

1

2 W PAMIĘCI O POWSTANIU WARSZAWSKIM DZIEJE SIĘ DUŻO, CHOCIAŻ NIE WIADOMO DOBRZE CZY ŹLE. NINIEJSZA PREZENTACJA NIE DAJE NA TO ODPOWIEDZI WPROST. CO WIĘCEJ STAWIA HIPOTEZĘ, ŻE NURT UPOWSZECHNIANIA WIEDZY I EMOCJI DOTYCZĄCYCH POWSTANIA PRZECHODZI PEWNĄ EWOLUCJĘ: DISCO POLO ; KATO POLO ; PATRIO POLO.

3 1946/7 PIERWSZY POLSKI FILM FABULARNY PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ ZAKAZANE PIOSENKI W REŻYSERII LEONARDA BUCZKOWSKIEGO, WYSTĘPUJE TAM, DŁUGI, 10 MINUTOWY EPIZOD, DOTYCZĄCY POWSTANIA.

4 20 KWIETNIA 1957 PREMIERA KANAŁ ANDRZEJ WAJDA (30 LAT) SREBRNA PALMA W CANNES,EX AEQUO Z INGMAREM BERGMANEM - SIÓDMA PIECZĘĆ vs Scenariusz Jerzy stefan Stawiński Scenografia Roman Mann

5 KANAŁ BYŁ WYRAZEM POLITYCZNEJ ZMIANY, KTÓRA DOKONAŁA SIĘ W POLSCE PO 1956 PO 1948 NEGATYWNA OCENA POWSTANIA, PO 1956 ONI ZŁE DOWÓDZTWO MY DOBRY BOHATERSKI LUD STOLICY ZARÓWNO WŁADYSŁAW BARTOSZEWSKI JAK I JAN ŻARYN UWAŻAJĄ, ŻE FILM ZROBIŁ WIĘCEJ ZŁEGO NIŻ DOBREGO DLA ŚWIADOMOŚCI POWSTANIA

6 PUBLICZNOŚĆ CZEKAŁA NA FILM, OCZEKIWANIA BYŁY OGROMNE ROZCZAROWANIE BYŁO I JEST OGROMNE? JEDNOZNACZNIE PESYMISTYCZNA WYMOWA FILMU, UCZYNIŁA GO KONTROWERSYJNYM W ODBIORZE DLA SZEROKIEJ PUBLICZNOŚCI. BYŁ TO PIERWSZY POLSKI OBRAZ FILMOWY, KTÓRY ODNIÓSŁ SUKCES W EUROPIE, ZA ORYGINALNOŚĆ I NOWATORSTWO. AKCJA W KANAŁACH ( EKSKREMENTY), CIEMNO, ŚWIATŁO JAKO SYMBOL ŚMIERCI I ZAGROŻENIA A NIE MA NADZIEI (ŚWIATEŁKO W TUNELU). BOHATER ZBIOROWY BEZ MORALIZATORSTWA, BEZ IDEOLOGII. DEHEROIZACJA POSTAW, FORMA TEMAT W GÓWNIE, BRAK ROZMACHU GARSTKA BOHATERÓW, A GDZIE JEST RESZTA? PRZECIEŻ KANAŁY BYŁY NIE TYLKO ŚMIERTELNĄ PUŁAPKĄ.

7 FILM O ŚMIERCI MIASTA I O ŚMIERCI GENERACJI WAJDA NIE POMAGAŁ, FILMOWI MÓWIŁ O POWSTANIU - POCZUCIE WĄTPLIWEGO MORALNEGO ZWYCIĘSTWA DWIE CZĘŚCI, DWIE RÓŻNE POSTAWY BOHATERÓW: NA ZIEMI I W KANALE PIEKLE, GDZIE BOHATEROWIE NIE MAJĄ PRZEWODNIKA, CELU ; SZUKAJĄ NAPISÓW NA ŚCIANACH, KORYTARZ JEST CIEMNY I PUSTY, MIGOTLIWE LATARKI NIE SĄ ŚWIATEŁKIEM W TUNELU; EKSPONOWANA JEST CIELESNOŚĆ DO KANAŁU WCHODZĄ MŁODZI I PIĘKNI W KANALE SĄ UMAZANI BŁOTEM I BRUDEM. CZY TO JEST SYMBOLICZNA ŚMIERĆ NARODU? CZY OFIARA BYŁA POTRZEBNA? MIKULSKI CHRYSTUS, JAK I POZOSTALI ŻOŁNIERZE, ZŁOŻYŁ OFIARĘ DAREMNĄ

8 WAJDA, WIEDZIELIŚMY, ŻE JESTEŚMY GŁOSEM ZMARŁYCH, MUSIELIŚMY POWIEDZIEĆ O STRASZNYM LOSIE TYCH KTÓRZY BYLI NAJLEPSI A Z DRUGIEJ STRONY CZĘŚĆ Z NICH OCENIAMY BEZWZGLĘDNIE TCHÓRZOSTWO, MAŁOŚĆ ICH ZACHOWAŃ TAKŻE W FILMIE JEST WIDOCZNA FILM SPRZEDANO DO 20 KRAJÓW ŚWIATA KIEDY W 1982 ZMARŁA KRYSTYNA IŻEWSKA STOKROTKA W PRASIE JAPOŃSKIEJ UKAZAŁA SIĘ NOTATKA O JEJ ŚMIERCI

9

10 EROICA REŻYSER ANDRZEJ MUNK POLEMIKA Z MITAMI NARODOWYMI SCENARIUSZ NA POSTAWIE WŁASNYCH OPOWIADAŃ JERZY STEFAN STAWIŃSKI, SKŁADA SIĘ Z DWÓCH 40 MINUTOWYCH NOWEL SCHERZO DZIDZIUŚ GÓRKIEWICZ PODEJMUJE SIĘ MEDIACJI MIĘDZY ODDZIAŁAMI POLSKIMI I WĘGIERSKIM ODDZIAŁEM ZATRZYMANYM PRZEZ POLAKÓW ORAZ OSTINATO INQUBRE OFICEROWIE POLSCY W OFLAGU I UCIECZKA PORUCZNIKA ZAWISTOWSKIEGO.

11

12 1959 KAMIENNE NIEBO EWA I CZESŁAW PETELSCY POWSTANIE Z PERSPEKTYWY LUDNOŚCI CYWILNEJ PIERWOWZÓR LITERACKI OPOWIADANIE JERZEGO KRZYSZTONIA Z POWSTANIEM W TLE, DRAMAT EGZYSTENCJALNY O PIĘCIU OSOBACH ZASYPANYCH W PIWNICY DOZORCZYNI, MATKA Z DZIECKIEM, PROFESOR, MŁODY CHŁOPAK ZŁODZIEJ, DZIEWCZYNA Z DOBREGO DOMU,

13

14 1970 POGOŃ ZA ADAMEM REŻYSER JERZY ZARZYCKI FILM PSYCHOLOGICZNY - ANDRZEJ ZAWADA - REŻYSER ODBYWA PODRÓŻ DO AMERYKI POŁUDNIOWEJ GDZIE PRZEDSTAWIA SWÓJ FILM O POWSTANIU I SPOTYKA SIĘ Z DAWNYMI PRZYJACIÓŁMI KAMĄ I ADAMEM, KTÓRZY NA EMIGRACJI ZAPOMINAJĄ O POWSTANIU ROZCZAROWANIE.

15

16 1970 PREMIERA 9 WRZEŚNIA - KOLUMBOWIE POLSKI SERIAL TELEWIZYJNY - REŻYSER JANUSZ MORGENSTERN NA PODSTAWIE POWIEŚCI ROMANA BRATNEGO KOLUMBOWIE. ROCZNIK 20 (NAZWA SYMBOLICZNA MŁODYCH URODZONYCH OKOŁO 1920, KTÓRZY ZAMIAST PRZEŻYWAĆ MŁODOŚĆ MUSZĄ WALCZYĆ) W FILMIE ZNIKA WSZYSTKO O CZYM DOTĄD MÓWIONO KRYTYCZNIE, PONIEWAŻ PAMIĘĆ O POWSTANIU JEST FORMĄ OPORU WOBEC KOMUNISTÓW, JEST TU BRAWURA, MIŁOŚĆ, LEKKOMYŚLNOŚĆ, FANTAZJA.

17

18 1977 ŻOŁNIERZE WOLNOŚCI REŻYSER JURIJ OZIEROW SOWIECKA WERSJA HISTORII ZROBIONA Z OGROMNYM ROZMACHEM - TRAGIZM POWSTANIA, ODWAŻNY WYSŁANNIK ROSJAN ROKOSSOWSKI ROZMAWIA Z BOREM KOMOROWSKIM O POMOCY, KTÓRĄ BÓR ODRZUCA SZKODA CZASU.

19 1979 GODZINA W REŻYSER JANUSZ MORGENSTERN SCENARIUSZ JERZY STEFAN STAWIŃSKI PIERWSZY DZIEŃ POWSTANIA

20 1980 URODZINY MŁODEGO WARSZAWIAKA REŻYSERIA EWA I CZESŁAW PETELSCY CZTERY WAŻNE ROCZNICE URODZIN BOHATERA JERZEGO BIELECKIEGO : 1938 MATURA, 1939 OBRONA TWIERDZY MODLIN, 1943 KONSPIRACJA, 1944 POWSTANIE

21

22 1984 DZIEŃ CZWARTY REŻYSERIA LUDMIŁA NIEDBALSKA FILM O ŚMIERCI KRZYSZTOFA KAMILA BACZYŃSKIEGO ( AKTOR KRZYSZTOF PIECZYŃSKI )

23 1989 TRZY KIERUNKI POLSKIEGO KINA HISTORYCZNEGO: 1. ROZLICZENE Z BIAŁYMI PLAMAMI KATYŃ, GENERAŁ NIL

24 2. GRANIE KONWENCJĄ (KINO PRZYGODOWE) BITWA WARSZAWSKA

25 3. HISTORIA PRYWATNA REWERS

26 1992 PIERŚCIONEK Z ORŁEM W KORONIE REŻYSERIA ANDRZEJ WAJDA ; NA PODSTAWIE POWIEŚCI ALEKSANDRA ŚCIBORA - RYLSKIEGO POWSTANIE SIĘ KOŃCZY MARCIN (RAFAŁ KRÓLIKOWSKI) ROZKAZUJE SWOIM ŻOŁNIERZOM ZJECIE MUNDURÓW I OPUSZCZENIE STOLICY RAZEM Z CYWILAMI, JEGO DZIEWCZYNA WISIA (AGNIESZKA WAGNER) DAJE MU PIERŚCIONEK Z ORŁEM W KORONIE JAKO SYMBOL UCZUCIA (ZABRANA PRZEZ RONOWCÓW). MARCIN ODMAWIA PRZYSTĄPIENIA DO ORGANIZACJI - NIE

27

28 2011 REDAKTOR RAFAŁ MARSZALEK O KANALE MINĘŁO PÓŁ WIEKU A TAK DOBREGO ŚWIADECTWA JAK FILM WAJDY NIE MA CZYŻBY? CZY MIASTO 44 KOMASY TO ODPOWIEDŹ?

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41 ONKURSKOMIKS OWY.1944.PL/ - KONKURS NA KOMIKS O POWSTANIU WARSZAWSKIM

42

43