Zasady tworzenia rekordów khw dla nazw wydawców w CKHW NUKAT. Opracowanie: Iwona Kazimierczak, Hanna Pacocha (Centrum NUKAT)

Transkrypt

1 Zasady tworzenia rekordów khw dla nazw wydawców w CKHW NUKAT Opracowanie: Iwona Kazimierczak, Hanna Pacocha (Centrum NUKAT) Warszawa, lipiec 2012

2 Wprowadzenie Niniejsze opracowanie dotyczy zasad tworzenia rekordów haseł wzorcowych dla nazw wydawców w Centralnej Kartotece Haseł Wzorcowych NUKAT. Rekord wzorcowy dla nazwy wydawcy jest rekordem dla hasła korporatywnego. Tworzy się go analogicznie jak dla haseł innych ciał zbiorowych. Hasła nazw wydawnictw występujące w rekordach wzorcowych, współtworzą katalog haseł formalnych szeregowany alfabetycznie. Hasła te tworzy się w celu użycia w polach 710 lub 110 rekordu bibliograficznego. Rekord wzorcowy dla nazwy wydawnictwa ma określoną strukturę zgodną z formatem MARC 21 rekordu dla hasła korporatywnego. Do rekordu wzorcowego wprowadzane są określone pola, których kolejność i forma zapisu jest ustalona i określona w tym dokumencie. Rekord identyfikowany jest przez hasło ujednolicone znajdujące się w polu 110 oraz przez numer kontrolny, nadawany podczas zatwierdzania rekordu przez administratora, znajdujący się w katalogu NUKAT w polu 010. Katalog NUKAT obsługiwany jest przez system Virtua firmy VTLS. Pola wprowadzane do rekordu automatycznie przez system Virtua, nie zostaną omówione, z wyjątkiem pola 001, które może służyć do wyszukiwania rekordu w bazie NUKAT. Zawartość rekordu Etykieta pola Zawartość pola Wskaźnik 1 Wskaźnik 2 Powtarzalność Pole obowiązkowe 001 Numer systemowy NP Tak 008 Pola stałej długości NP Tak 010 NP Tak 040 Instytucja tworząca i NP Tak 110 Hasło ujednolicone 1, NP Tak 410 Trop zob. 0, 1, P Nie 510 Trop zob. też 1, P Nie 665 NP Nie 670 P Tak 910 Numer kontrolny NP Nie nie stosowane, P powtarzalne, NP niepowtarzalne, wskaźnik nie występuje 1. Numer systemowy rekordu pole 001 Pole 001 zawiera numer systemowy rekordu, który składa się z 9 cyfr poprzedzonych przedrostkiem vtls. Pole jest obowiązkowe i niepowtarzalne. Numer systemowy identyfikuje rekord jedynie w obrębie bazy NUKAT, może służyć do wyszukiwania rekordu w tej bazie. Jest automatycznie nadawany przez system podczas pierwszego przesłania rekordu do bufora bazy NUKAT. 2. Dane kontrolne pole 008 Pola danych kontrolnych: etykieta rekordu LDR i pole 008, to pola stałej długości kodowane za pomocą znaków. Pola danych kontrolnych są obowiązkowe i niepowtarzalne. Poszczególne elementy pola 008 traktowane przez system jako odrębne pola stałej długości kodowane są za pomocą cyfr, liter, znaku wypełniacza lub spacji, którą w tym dokumencie zaznaczać będziemy 2

3 Elementy etykiety rekordu Rec Stat (LDR/05) i Enc lv (LDR/07) oraz pola 008 (pozostałe, widoczne w tabeli) edytowane mogą być wyłącznie edytorem pól stałej długości. W rekordzie dla nazwy wydawcy pola te w większości nie ulegają zmianom i muszą być wypełnione zgodnie z poniższą tabelą. Pola, które mogą ulegać zmianie zaznaczono, a sytuacje w których zawartość pola musi ulec zmianie, podano poniżej. Local Lvl 4 Auth Lang Rec Stat n New Enc Lvl o Incomplete authority record Geo Subd n Not applicable Roman No attempt to c o de Cat Lang No attempt to c o de Rec Kind a Established heading Cat Rules No attempt to c o de Subj n Not applicable Series Tp n Not applicable Numb n Not applicable Hd Main a Appropriate Hd Subj b Not appropriate Hd Series b Not appropriate Subd Type n Not applicable Govt Ag Updating Mod Rec a Record can be used No attempt to c o de No attempt to code Ref Eval a Consistent with the head Psnl Name n Not applicable Estab Lvl a Fully established Source c Cooperative cataloging proces Entered Virtua Used Pole Rec Stat (Status rekordu) jest kodowane za pomocą znaku n, jako rekord nowy do momentu dokonania pierwszej modyfikacji w rekordzie bazowym. Podczas dokonywania pierwszej modyfikacji rekordu, pole Rec Stat musi otrzymać kod c. Pole Enc lvl (Poziom kompletności rekordu) jest kodowane za pomocą znaku o, jako rekord niekompletny do momentu ustalenia daty powstania wydawnictwa i dat wszystkich zmian jego nazwy. Jeśli wszystkie daty zostały ustalone i zapisane w polu 665 rekordu, pole Enc lvl otrzymuje kod n, jako rekord kompletny. Pole Hd Subj (Hasło przedmiotowe) jest kodowane za pomocą znaku b w rekordzie, który funkcjonuje jedynie w kartotece haseł formalnych. Jeśli hasło jest przewidziane do użycia w kartotece haseł przedmiotowych, pole otrzymuje kod a, z jednoczesną zmianą wartości pola Subj na znak spacji. Pole Subj (Słownik hp/tezaurus) jest kodowane za pomocą znaku n jako nie stosuje się, kiedy rekord będzie funkcjonował jedynie w kartotece haseł formalnych. Jeśli hasło jest przewidziane do użycia w kartotece haseł przedmiotowych jhp KABA, pole otrzymuje Inne wartości pola Subj nie są dopuszczalne. Przy zmianie kodu w polu Słownik hp/tezaurus (Subj) (jhp KABA), w rekordzie musi znaleźć się pole 910 i kod pola Hd Subj musi przyjąć wartość a. W oprogramowaniu Virtua informacja o typie hasła rekordu zapisywana jest w lokalnym polu stałej długości Bib lvl, które dla hasła nazwy wydawcy będzie przyjmować wartość x jako hasło opisu bibliograficznego, którego pierwszym elementem jest nazwa ciała zbiorowego. 3. Numer kontrolny rekordu pole 010 Numer kontrolny rekordu, nadawany jest przez administratora zatwierdzającego rekord. Pole 010 jest obowiązkowe i niepowtarzalne. Numer kontrolny jest niepowtarzalny i identyfikuje rekord wzorcowy we wszystkich bazach lokalnych bibliotek współtworzących katalog NUKAT. Składa się z kodu literowego n, spacji, czterech cyfr roku oraz sześciu cyfr nadanych przez administratora. Jeśli rekord dla wydawnictwa występował w bazie CKHW przed rokiem 2002, jego numer kontrolny składa się z kodu literowego n, dwóch spacji, dwóch ostatnich cyfr roku i sześciu cyfr nadanych przez administratora. Przez numer kontrolny można wyszukać rekord w bazie NUKAT i innych katalogach lokalnych stosujących ten rekord. 3

4 4. Instytucja sporządzająca rekord pole 040 Pole 040 zawiera sigla bibliotek i identyfikatory osób, które uczestniczyły w sporządzaniu rekordu. Pole 040 jest obowiązkowe i niepowtarzalne. Składa się z podpól $a, $c, $d, które zawierają informacje: $a Instytucja i osoba, przygotowująca dane do rekordu (podpole niepowtarzalne), $c Instytucja i osoba, sporządzająca rekord (podpole niepowtarzalne), $d Instytucja i osoba, modyfikująca rekord (podpole powtarzalne). Jako oznaczenie instytucji w podpolach podaje się sigla ustalone w wykazie siglów bibliotek polskich uczestniczących w centralnym katalogu Biblioteki Narodowej. Identyfikator osoby podaje się po siglum i poprzedza ukośną kreską. 5. Hasło rekordu pole 110 Pole 110 zawiera hasło rekordu w formie ujednoliconej. Pole jest obowiązkowe i niepowtarzalne. Pole 110 składa się ze wskaźników, pierwszy przyjmuje wartość 1 lub 2, drugi jest niestosowany oraz obowiązkowego podpola $a i ewentualnych podpól $b. W polu 110 można stosować dopowiedzenia, które wprowadza się po spacji i ujmuje w nawias okrągły. Pole 110 zawsze kończy się kropką. Przy zmianie nazwy ciała zbiorowego, wybór nazwy do pola 110 jest określany przez katalogowany dokument. 5.1 Zasady formułowania hasła dla nazwy wydawnictwa Nazwę wydawnictwa w haśle podaje się w formie oficjalnej. Jeśli niemożliwe jest jej ustalenie, do hasła należy przejąć nazwę występującą w bibliotece narodowej, wydawnictwach informacyjnych lub najczęściej występującą w dokumentach. Dotyczy to zarówno języka, jak i pisowni nazwy. Wszystkie wyrazy występujące w nazwie wydawnictwa w języku polskim, oprócz przyimków, spójników oraz takich wyrażeń jak np.: imienia, pod nazwą, rozpoczyna się od wielkich liter @ $a Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne @ $a Wydawnictwo im. Konstytucji 3 Maja. Jeśli nazwa wydawnictwa wyrażona jest w innym języku niż polski, stosuje się zasady ortografii właściwe dla danego języka @ $a Georg-Westermann-Verlag, Druckerei und Kartographische Anstalt (Brunszwik). Jeśli wydawnictwo posiada nazwę, której ortografia uległa zmianie, w haśle stosuje się obecną pisownię nazwy. Przy nazwach wydawnictw wyrażonych alfabetem innym niż łaciński, dla języków słowiańskich i niesłowiańskich, stosuje się transliterację znaków na łacińskie według norm obowiązujących w Polsce (PN-ISO 9, PN-ISO 843, ISO 259-2:1994) @ $a Deržavne vidavnictvo nacěonal'nih menšostej URSR. Dla nazw w języku jidysz, stosuje się zapis przy użyciu alfabetu łacińskiego, metodą transkrypcji fonetycznej właściwej dla własnego języka. W haśle należy pominąć określenia dotyczące statusu prawnego wydawnictwa, jeśli występują na początku lub na końcu nazwy i nie stanowią integralnej części nazwy @ $a Wydawnictwo Jagiellonia @ $a Wydawnictwo Jagiellonia SA. Określenia te należy jednak zachować w haśle w przypadku niezbędnego wskazania, że nazwa dotyczy ciała zbiorowego @ $a Ed. Hölzel GesmbH. W haśle pomija się początkowy rodzajnik, nawet jeśli występuje w nazwie oficjalnej. Pomija się również nawiasy okrągłe lub zamienia na nawiasy ostre. 4

5 Hasło może zawierać dopowiedzenia, które są przynależne jedynie ujednoliconym formom. Zapisujemy je w nawiasie okrągłym, po spacji przed nawiasem otwierającym. Dopowiedzenia dla nazw wydawnictw mogą być dwóch rodzajów: zawierać nazwę geograficzną siedziby lub lata działalności wydawnictwa. W dopowiedzeniu z nazwą siedziby stosujemy aktualną nazwę miejscowości podaną w języku polskim. W dopowiedzeniu z latami działalności, zapisujemy rok początkowy i po myślniku rok końcowy działania wydawnictwa pod tą nazwą. Jeśli brak jednej z tych dat, zastępuje się ją spacją. W haśle mogą znajdować się jednocześnie dopowiedzenia obu typów, które ujmuje się łącznie w nawiasy okrągłe. Dopowiedzenia różnych typów oddziela się średnikiem ze spacjami po obu jego stronach. Dopowiedzenia tego samego typu oddziela się kreską ukośną ze spacjami po obu jej stronach. Zapis ten stosuje się w przypadkach, gdy siedziba instytucji znajduje się w dwóch miejscowościach. W przypadku konieczności podania nazwy kraju, części jednego dopowiedzenia oddziela się przecinkiem. Dopowiedzenia w haśle dla nazwy wydawnictwa stosuje się w trzech przypadkach: 1. Jeśli na końcu nazwy wydawnictwa znajduje się nazwa jego siedziby w przypadku zależnym, przenosi się ją do dopowiedzenia @ $a Towarzystwo Wydawnicze (Warszawa). Nazwa wydawnictwa: Towarzystwo Wydawnicze w Warszawie Jeśli jednak nazwa siedziby w nazwie użyta jest w formie przymiotnikowej, w haśle znajdzie się w formie niezmienionej @ $a Wydawnictwo Łódzkie. Jeśli na końcu nazwy wydawnictwa znajduje się nazwa kraju, nie przenosi się jej do dopowiedzenia @ $a Hachette Polska. 2. Jeśli oficjalna nazwa wydawnictwa nie jest na tyle wyróżniająca, że identyfikuje konkretną instytucję działającą w określonym miejscu lub czasie, należy dodać dopowiedzenie ułatwiające jej identyfikację @ $a Wydawnictwo RTW (1992- ). Istniało także inne wydawnictwo RTW, oba z siedzibą w Warszawie 3. Jeśli nazwa wydawnictwa jest identyczna z nazwą osobową, i nie jest uzupełniona statusem prawnym instytucji, dodaje się dopowiedzenie, które jest niezbędne do wskazania, że jest to nazwa ciała zbiorowego @ $a Rokita Adam (Poznań). Nazwa fikcyjna wydawnictwa o nazwie Rokita Adam mającej siedzibę w Poznaniu Hasło dla wydawnictwa może występować w formie akronimu, jednak tylko w przypadku, kiedy nazwa w takiej formie jest nazwą oficjalną. Akronim podaje się bez kropek i spacji pomiędzy literami. Nazwa wydawnictwa może zawierać nazwę osobową, którą podaje się w formie, w jakiej występuje w nazwie oficjalnej instytucji. Między inicjałami imion w nazwie osobowej zachowuje się odstępy @ $a Verlagsbuchhandlung von J. J. Weber. Nazwa wydawnictwa, które działa w ramach struktury innej instytucji może być niewyróżniająca, nawet po uzupełnieniu jej dopowiedzeniem. W takim przypadku w podpolu $a pola 110 należy podać ujednoliconą formę nazwy instytucji nadrzędnej, a w podpolu $b nazwę wydawnictwa. Nazwa wydawnictwa jest tu nazwą podrzędną, identyfikowaną jednoznacznie jedynie przez nazwę instytucji nadrzędnej. Hasło ma strukturę hierarchiczną @ $a Uniwersytet im. Adama Mickiewicza (Poznań). $b Wydawnictwo Naukowe. W przypadku gdy instytucja nadrzędna identyfikująca wydawnictwo, jest organem ciała zbiorowego terytorialnego (pełni funkcje ustawodawcze, sądowe, administracyjne lub wojskowe na danym terytorium), struktura hasła będzie zgodna ze strukturą hasła ujednoliconego dla tego organu. W podpolu $a pola 110 znajdzie się nazwa geograficzna terytorium, w podpolu $b nazwa ujednolicona organu ciała zbiorowego terytorialnego, a w kolejnym podpolu $b nazwa wydawnictwa. Pierwszy wskaźnik pola 110 będzie miał wówczas wartość @ $a Polska. $b Główny Urząd Statystyczny. $b Biuro Informacji i Wydawnictw. 5

6 W przypadku niewyróżniającej nazwy wydawnictwa działającego w strukturze innego wydawnictwa lub grupy wydawniczej, hasło będzie miało budowę hierarchiczną @ $a Bertelsmann Media. $b Diogenes. W przypadku wydawnictw zakonnych, posiadających nazwę wyróżniającą, jednoznacznie identyfikującą wydawnictwo, do hasła przejmujemy nazwę wydawnictwa @ $a Wydawnictwo Karmelitów Bosych (Kraków). W przypadku wydawnictw funkcjonujących w II obiegu wydawniczym pod różnymi nazwami, do hasła przejmuje się oficjalną nazwę ze źródeł informacji obejmujących wykaz tych wydawnictw @ $a Niezależna Oficyna Wydawnicza NOWA. Wydawnictwo działało także pod nazwami: NOWA, Niezależna Oficyna Wydawnicza, Niezależna Oficyna Wydawnicza N 6. Tropy zob. pole 410 Pole 410 zawiera trop zob., czyli wariant nazwy. Jest polem powtarzalnym. Pierwszy wskaźnik przyjmuje wartość 0,1 lub 2. Drugi wskaźnik nie jest stosowany. Pole 410 składa się ze wskaźników, pierwszy przyjmuje wartość 0, 1 lub 2, drugi jest niestosowany oraz obowiązkowego podpola $a i ewentualnych podpól $b. W polu nie stosuje się dopowiedzeń. Pole 410 zawiera formy nazwy wydawnictwa występujące w dokumencie, w innych bazach oraz wydawnictwach informacyjnych. Tropy występują w różnych językach, niezależnie od języka hasła. W wariantach nazwy wydawnictwa pomija się początkowy rodzajnik, nawiasy okrągłe pomija się lub zamienia na nawiasy ostre. Akronimy i skróty nazw innych niż osobowe podaje się bez kropek i spacji pomiędzy literami. W rekordzie muszą znaleźć się tzw. obowiązkowe warianty, występujące w zależności od formy hasła rekordu. Każde pole 410 kończy się kropką. 6.1 Obowiązkowe warianty dla nazwy wydawnictwa Jeśli oficjalna nazwa wydawnictwa zawierała nazwę siedziby, która została przeniesiona do dopowiedzenia, konieczny jest trop z pełną nazwą wydawnictwa, gdzie nazwa jego siedziby wystąpi w przypadku zależnym @ $a Towarzystwo Wydawnicze (Warszawa) @ $a Towarzystwo Wydawnicze w Warszawie @ $a Gustav-Fischer-Verlag (Jena) @ $a Gustav-Fischer-Verlag in Jena. Jeśli dopowiedzenie było zastosowane w celu identyfikacji konkretnego wydawnictwa, konieczny jest trop z nazwą wydawnictwa bez dopowiedzenia @ $a Wydawnictwo RTW (1992- ) @ $a Wydawnictwo RTW. Jeśli częścią nazwy wydawnictwa jest nazwa własna, najczęściej ujęta w cudzysłów lub wyróżniona graficznie, obowiązkowy jest wariant w formie zinwertowanej, gdzie nazwa własna znajdzie się na pierwszym miejscu lub ostatnim w zależności od formy ujednoliconej. Podobnie w przypadku, gdy w skład nazwy wchodzi nazwa osobowa, konieczny jest wariant z nazwą osobową na pierwszym miejscu. Wszystkie formy zinwertowane podaje się w polu 410 ze wskaźnikiem o wartości @ $a Instytut Wydawniczy "Lektor" @ $a Lektor, Instytut Wydawniczy @ $a Wydawnictwo A. J. Ostrowski @ $a Ostrowski A. J., Wydawnictwo. 6

7 Jeśli w nazwie oficjalnej występuje skrót nie będący akronimem, w polu 410 należy zapisać wariant z nazwą z rozwiniętym skrótem @ $a E. Wende i S-ka @ $a E. Wende i Spółka @ $a Wende E. i Spółka. Jeśli w rekordzie zostaje zamieszczony na podstawie innych baz wariant, zawierający powszechnie używany akronim lub skrót, w którym występują kropki, należy dodać również wariant bez kropek @ $a K.K. Hoftheater-Musik-Verlag @ $a KK Hoftheater-Musik-Verlag. Jeśli wydawnictwo nie jest instytucją samodzielną i znajduje się w strukturze innej instytucji, konieczny jest trop wskazujący na podrzędność wydawnictwa. Wariant ten będzie składał się z podpola $a, w którym znajdzie się ujednolicona forma nazwy instytucji nadrzędnej i podpola $b z nazwą wydawnictwa. Możliwe są też kolejne warianty wskazujące na hierarchiczną strukturę instytucji nadrzędnej względem wydawnictwa. W tym wypadku w podpolu $a znajdzie się nazwa instytucji nadrzędnej (niekoniecznie ujednolicona), w podpolu $b nazwa komórki podrzędnej, której podlega wydawnictwo i w kolejnym podpolu $b nazwa wydawnictwa. Jeśli nazwa instytucji nadrzędnej ulegała zmianie, to w kolejnych wariantach w analogiczny sposób zostanie zapisana podrzędność wydawnictwa względem instytucji o innej nazwie. Jeśli wydawnictwo przez pewien czas było instytucją samodzielną, a w innym czasie podlegało instytucji nadrzędnej, to wariant wskazujący na podrzędność wydawnictwa też znajdzie się w rekordzie @ $a Wydawnictwo PTTK "Kraj" @ $a Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. $b Wydawnictwo "Kraj". Jeśli wydawnictwo znajduje się w strukturze organizacyjnej ciała zbiorowego terytorialnego, to trop wskazujący na podrzędność będzie wyglądał inaczej, gdyż inaczej wygląda hasło ujednolicone dla ciała zbiorowego terytorialnego. W podpolu $a znajdzie się nazwa geograficzna terytorium, w podpolu $b nazwa ujednolicona organu ciała zbiorowego terytorialnego, a w kolejnym podpolu $b nazwa wydawnictwa. Pierwszy wskaźnik będzie w tym wypadku miał wartość @ $a Wydawnictwo MON "Prasa Wojskowa" @ $a Polska. $b Ministerstwo Obrony Narodowej. $b Wydawnictwo "Prasa Wojskowa". Jeśli w haśle ujednoliconym pominięto określenie statusu prawnego wydawnictwa, w rekordzie konieczny jest trop z tymi określeniami @ $a Wydawnictwo "Pod Aniołem @ $a Wydawnictwo "Pod Aniołem" Sp z oo. Jeśli w haśle ujednoliconym zmieniono nazwę wydawnictwa z powodu zmiany ortografii to obowiązkowy jest wariant z formą nazwy zgodną z poprzednią pisownią @ $a Wydawnictwo "Kuriera Polskiego" @ $a Wydawnictwo Kuryera Polskiego. Jeśli w haśle nazwa wydawnictwa znalazła się w podpolu $b, jako nazwa niewyróżniająca, to konieczny jest trop, w którym nazwa wydawnictwa znajdzie się w podpolu $a @ $a Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. $b Wydział Wydawniczy @ $a Wydział Wydawniczy Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. 7. Tropy zob. też pole 510 Pole 510 zawiera trop zob. też z ujednoliconą formą nazwy wydawnictwa w przypadku zmiany jego nazwy. Jest polem wielokrotnie powtarzalnym. Pole 510 składa się ze wskaźników, pierwszy przyjmuje wartość 1 lub 2, drugi jest niestosowany oraz obowiązkowego podpola $a i ewentualnych podpól $b. Nazwa z pola 510 posiada kod relacji w podpolu $w, który informuje, czy nazwa jest nazwą wcześniejszą (kod a), czy późniejszą (kod b) względem nazwy z hasła rekordu. Hasło zostaje związane tropem zob. też, w celu utworzenia w przyszłości kolejnego rekordu wzorcowego, gdzie hasłem stanie się nazwa z pola

8 Zasady formułowania hasła związanego do pola 510 są identyczne jak dla hasła w polu 110. Pole 510 zawsze kończy się kropką. 7.1 Zasady stosowania pola z hasłem związanym Jeśli oficjalna nazwa wydawnictwa ulegnie zmianie, rekord zostaje uzupełniony o nową ujednoliconą formę nazwy w polu 510. Podobnie, jeśli na podstawie dokumentów lub innych źródeł zostanie ustalone, że wydawnictwo posiadało nazwę wcześniejszą, dopisuje się pole 510 z ujednoliconą formą tej nazwy. Przed wprowadzeniem nowego pola 510 należy sprawdzić, czy w bazie nie istnieje już takie hasło, które uzyskało odrębny rekord. Nazwa wcześniejsza względem nazwy wydawnictwa z pola 110, zostaje uzupełniona kodem relacji a, nazwa późniejsza, kodem relacji b. Kody te podajemy w podpolu $w ze spacją przed podpolem $a z nazwą wydawnictwa @ $a Państwowe Wydawnictwo Naukowe @ $w b $a Wydawnictwo Naukowe PWN. $a Państwowe Wydawnictwo Naukowe powst. w W 1992 zm. nazwy na: Wydawnictwo Naukowe PWN. Siedziba w Warszawie. Jeśli nazwa wydawnictwa zmienia się (czasem wielokrotnie), a następnie wraca do swojej poprzedniej nazwy, nie tworzymy dla niej nowego pola 510, ponieważ byłoby ono identyczne z polem 110. Nazwa z hasła związanego, która stała się w tym wypadku jednocześnie nazwą wcześniejszą i późniejszą względem nazwy z pola 110, będzie pozbawiona kodu relacji. Podpole $w nie wystąpi wówczas w polu @ $a Wojskowy Instytut Naukowo-Oświatowy @ $a Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy. $a Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy powst. w W 1934 zm. nazwy na: Wojskowy Instytut Naukowo-Oświatowy. Od września 1944 Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy. W 1949 połączył się z wydawnictwem Prasa Wojskowa tworząc Prasa Wojskowa - Zakłady Graficzne w Warszawie. Nazwa wydawnictwa z pola 510 jest w stosunku do nazwy z pola 110 jednocześnie nazwą wcześniejszą i późniejszą Jeśli nowa nazwa wydawnictwa powstaje po uprzednim połączeniu z innymi instytucjami, lub po podziale na dwa lub więcej wydawnictw, nie wiążemy jej z nazwą hasła tropem zob. też. Traktujemy ją jak nazwę nowej instytucji. Jeśli jednak do wydawnictwa dołączy inne, mniejsze, lub odłączy się od niego niewielka jego część, zastosujemy hasło związane w polu 510, przyjmując ciągłość historii wydawnictwa @ $a Wydawnictwo MON "Prasa Wojskowa" @ $w b $a "Prasa Wojskowa" Zakłady Graficzne (Warszawa) @ $w b $a Wojskowe Zakłady Graficzne (Warszawa). $a W październiku 1947 powst. Wydawnictwo MON "Prasa Wojskowa". Od 1949 po wchłonięciu Wojskowego Instytutu Naukowo-Wydawniczego jako samodzielnie działająca: Prasa Wojskowa Zakłady Graficzne w Warszawie. Od 1953 Wojskowe Zakłady Graficzne w Warszawie. Jeśli nazwa wydawnictwa jest nazwą podrzędną, identyfikowaną jednoznacznie jedynie przez nazwę instytucji nadrzędnej, to pola 510 tworzy się przy zmianie nazwy zarówno wydawnictwa, jak i instytucji nadrzędnej @ $a Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego (Kielce). $b Wydawnictwo @ $w a $a Wyższa Szkoła Nauczycielska (Kielce). $b Wydawnictwo @ $w a $a Wyższa Szkoła Pedagogiczna (Kielce). $b Wydawnictwo @ $w a $a Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Jana Kochanowskiego (Kielce). $b Wydawnictwo @ $w a $a Akademia Świętokrzyska im. Jana Kochanowskiego (Kielce). $b Wydawnictwo @ $w b $a Uniwersytet Jana Kochanowskiego (Kielce). $b Wydawnictwo. $a Wydawnictwo funkcjonuje w strukturze uczelni od Uczelnia kilkakrotnie zmieniała nazwę. W 1972 pod nazwą Wyższą Szkoła Nauczycielska w Kielcach. Od 1973 Wyższa Szkoła Pedagogiczna. Od 1979 Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Jana Kochanowskiego. Od 2000 Akademia Świętokrzyska im. Jana Kochanowskiego. Od 2008 Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego. Od 2011 Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach. 7.2 Zasady postępowania z rekordami zawierającymi hasła związane Rekord wzorcowy dla nazwy wydawnictwa może posiadać wiele tropów zob. też, a ich liczba jest zależna od tego, ile razy instytucja zmieniała nazwę. Każdy trop zob. też jest potencjalnym hasłem nowego rekordu wzorcowego. Jeśli rekord istniejący w bazie nie posiada jeszcze pola 510 z kolejną nazwą, która ma stanowić hasło nowego rekordu, należy rekord bazowy najpierw zmodyfikować, uzupełniając o wszystkie znane dane. 8

9 Modyfikowany rekord uzyska nowe pole 510 z odpowiednim kodem relacji, uzupełniona zostanie nota historyczna w polu 665, dopisane pole 670 ze źródłem informacji o nowej nazwie, a w podpolu $d pola 040 pojawi się identyfikator osoby dokonującej zmian w rekordzie. Jeśli w bazie istnieją inne rekordy związane dla tego wydawnictwa, muszą zostać zmodyfikowane w analogiczny sposób. Po zatwierdzeniu przez administratora zmian w rekordzie i pojawieniu się nowej wersji rekordu w bazie, można utworzyć rekord związany. Rekordy dla hasła związanego tworzy się przez duplikację rekordu dla nazwy tego wydawnictwa istniejącego już w bazie. Duplikacja daje pewność, że wszystkie pola rekordu bazowego zostaną przeniesione do właśnie powstającego, nowego rekordu. Przed przystąpieniem do duplikowania rekordu, czyli tworzenia jego kopii, należy upewnić się, że opcje katalogowania są poprawnie ustawione. Po utworzeniu duplikatu rekordu bazowego należy go przekształcić tak, aby powstał nowy rekord związany. W tym celu należy: wymienić nazwę z dotychczasowego pola 110 na nazwę z pola 510, dla której rekord ma być utworzony, dotychczasową nazwę hasła z pola 110 przenieść do pola 510 i uzupełnić odpowiednim kodem relacji, sprawdzić i odpowiednio zmienić kody relacji pozostałych nazw w polach 510, gdyż zmieniło się hasło rekordu, do którego kody relacji muszą być odniesione, wymienić warianty w polach 410, muszą być inne z powodu zmiany nazwy w polu 110, w polu 040 dodać podpole $d z własnym identyfikatorem, tak jak podczas modyfikacji rekordu, dopisać pole 670 ze skróconym opisem bibliograficznym dokumentu, dla którego rekord jest tworzony, pozostawić pola 670, które były skopiowane z rekordu bazowego. Tak przygotowany rekord może zostać przesłany do zatwierdzenia przez administratora bazy NUKAT. Te procedury gwarantują, że wszystkie rekordy związane posiadają te same hasła ujednolicone dla nazw wydawnictwa. 8. Nota historyczna pole 665* Pole 665 zawiera krótką notę historyczną wydawnictwa. Jest polem niepowtarzalnym, jest identyczne dla wszystkich rekordów związanych. Wskaźniki nie są stosowane, podpole $a jest obowiązkowe. Nota historyczna ma ułatwić użycie odpowiedniej nazwy wydawnictwa funkcjonującej w określonym czasie. Formułowana jest według określonego schematu: podaje się pierwszą oficjalną nazwę wydawnictwa oraz rok, w którym powstało, podaje się rok zmiany nazwy i kolejną oficjalną nazwę wydawnictwa. wszystkie nazwy wydawnictwa występują w nocie historycznej w kolejności ich funkcjonowania, jeśli data kolejnej zmiany nazwy jest nieznana, zaznacza się to znakiem zapytania, podaje się datę połączenia lub podziału wydawnictwa, podaje się datę podległości wydawnictwa względem innej instytucji, podaje się zmiany nazwy instytucji, której podlega wydawnictwo, wszystkie informacje podaje się w porządku chronologicznym, pomija się wszystkie zbędne wyrażenia, określenia i wyrazy, które nie muszą istnieć dla jasności noty, a te które muszą, podaje się skrótami, podaje się nazwę siedziby wydawnictwa, jeśli nie występuje w haśle ujednoliconym, nie podaje się nazwiska założyciela wydawnictwa, specjalizacji wydawnictwa czy struktury organizacyjnej. * Wg MARC 21 Format for Authority Data pole zawiera odsyłacze w rekordach kartotek haseł wzorcowych formalnych. W katalogu centralnym NUKAT stosowane w zmienionej formie. 9. Źródło w którym znaleziono informacje pole 670 Pole 670 zawiera dane źródła, w którym znaleziono informacje na temat wydawnictwa. Jest polem obowiązkowym i wielokrotnie powtarzalnym (osobne pole dla każdego źródła). Wskaźniki nie są stosowane. Pole składa się z obowiązkowego podpola $a z nazwą źródła informacji oraz ewentualnych podpól: $b z zacytowaną informacją i $u adresem strony www w przypadku źródła internetowego. 9

10 Pole 670 ze skróconym opisem bibliograficznym dokumentu, dla którego tworzy się rekord wzorcowy dla wydawnictwa jest obowiązkowe. Dokument określa, która z nazw związanych znajduje się w haśle rekordu. Źródła narodowe (katalogi, bibliografie) oraz popularne informatory zapisuje się w postaci skrótów, które podane na stronie internetowej Centrum NUKAT w zakładce Warsztat katalogera. Jako źródło informacji można podać stronę internetową wydawnictwa, lub inną stronę internetową, gdzie podano informacje o wydawnictwie. Wszystkie strony internetowe zapisuje się w polu 670 w określony sposób: w podpolu $a podaje się nazwę strony oraz, po przecinku, datę znalezienia informacji, w podpolu $b formę nazwy wydawnictwa zaczerpniętą z danej strony, a po spacji w podpolu $u umieszcza się skopiowany adres strony internetowej. 10. Numer kontrolny kopii rekordu w kartotece haseł przedmiotowych KABA pole 910 Pole 910 jest polem lokalnym wykorzystywanym w CHKW NUKAT. Zawiera informację, że rekord dla kartoteki haseł formalnych został wykorzystany do utworzenia rekordu w katalogu haseł przedmiotowych KABA. Jest polem niepowtarzalnym. Wskaźniki nie są stosowane. Pole składa się z podpola $a. Podczas tworzenia rekordu, do pola 910 wprowadza się zapis: KHF-DLA-KABA. Po zatwierdzeniu rekordu przez administratora, rekord zostaje automatycznie skopiowany do katalogu haseł przedmiotowych KABA, a w rekordzie wzorcowym w miejsce zapisu KHF-DLA-KABA wprowadzony zostaje numer kontrolny rekordu przedmiotowego. Rekord może stać się rekordem uniwersalnym również w wyniku modyfikacji. 10