RAPORT ZA ROK 2015 RYNEK SPOTKAŃ W GDAŃSKU I WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM
|
|
- Halina Pawlik
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 RAPORT ZA ROK 2015 RYNEK SPOTKAŃ W GDAŃSKU I WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM
2 RYNEK SPOTKAŃ W GDAŃSKU I WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM RAPORT ZA ROK
3 GDAŃSK 2016 AUTORZY Dr Anna Kalinowska-Żeleźnik - Uniwersytet Gdański Barbara Chmielewska - Gdańsk Convention Bureau GOT KONSULTACJA NAUKOWA prof. UG dr hab. Robert Bęben - Pomorski Instytut Naukowy im. Prof. Brunona Synaka TŁUMACZENIE BigLetter Tłumaczenia SKŁAD I DRUK Izabela Rutkowska GDAŃSK CONVENTION BUREAU GDAŃSKA ORGANIZACJA TURYSTYCZNA ul. Uczniowska 22, Gdańsk, (+48) gcb@visitgdansk.com 3
4 fot.: Gdańsk Convention Bureau, Długie Pobrzeże Spis treści Wstęp Gdańsk i województwo pomorskie jako destynacja biznesowa Baza hotelowa Obiekty konferencyjne Dostępność komunikacyjna Działalność Gdańsk Convention Bureau GOT w 2015 roku Wsparcie dla organizatorów spotkań Opracowanie materiałów promocyjnych Udział Gdańsk Convention Bureau GOT w międzynarodowych targach turystyki biznesowej Udział Gdańsk Convention Bureau GOT w międzynarodowych sieciach współpracy ICCA, MPI, ECM Program Honorowych Ambasadorów Kongresów Polskich Program Rekomendowanych PCO (Profesjonalnych Organizatorów Kongresów) Promocja w prasie branżowej i Internecie Rynek spotkań w Gdańsku i Województwie Pomorskim w świetle badań Gdańsk Convention Bureau Metodyka badań oraz charakterystyka próby badawczej Liczba spotkań biznesowych i ich rodzaje Liczba uczestników spotkań biznesowych Czas trwania i sezonowość spotkań biznesowych Tematyka spotkań Uczestnicy spotkań biznesowych Pomorski rynek spotkań w latach Zakończenie... Słowniczek pojęć... Źródła... Wykaz tabel i wykresów Załączniki
5 fot.: Gdańsk Convention Bureau, Długie Pobrzeże Wstęp Turystyka biznesowa, to w Polsce niezwykle ważna gałąź gospodarki o niebagatelnym wpływie na wzrost gospodarczy obszarów, na których się rozwija. Aby podejmować działania wspierające rozwój tego istotnego gospodarczo rynku, określanego terminem rynku spotkań, w województwie pomorskim, potrzebny jest stały monitoring potrzeb i trendów obserwowanych lokalnie oraz porównywanie sukcesywnie zbieranych danych z danymi z innych rejonów Polski. Już od roku 2009 Gdańsk Convention Bureau GOT prowadzi systematyczne badania rynku spotkań, a ich wyniki są wykorzystywane przez wiele różnych podmiotów z województwa pomorskiego i nie tylko. Są one również wykorzystywane przez Poland Convention Bureau Polskiej Organizacji Turystycznej, do opracowania raportu o turystyce biznesowej w Polsce. Głównym celem niniejszego opracowania jest prezentacja wyników badań charakteryzujących liczbę, rozmiar spotkań i wydarzeń organizowanych na terenie województwa pomorskiego w 2015 roku. W raporcie przedstawiono profil uczestników, charakterystykę wydarzeń zorganizowanych przez różnych organizatorów spotkań oraz rozkład poszczególnych kategorii wydarzeń w poszczególnych miastach Trójmiasta i na pozostałych obszarach województwa Wprawdzie autorzy mają świadomość, że prezentowane w opracowaniu dane odzwierciedlają jedynie częściowy obraz lokalnego rynku spotkań, co wynika głównie z bardzo ograniczonego dostępu do danych. Biorąc jednak pod uwagę fakt, że raport ma przede wszystkim walor poznawczy, przekazują go na Państwa ręce w nadziei, że przyczyni się do zwiększenia dynamiki rozwoju branży. Życzymy udanej lektury! Autorzy 5
6 1. Gdańsk i województwo pomorskie jako destynacja biznesowa 1.1. Baza hotelowa Wielkość, standard i rozmieszczenie bazy noclegowej to kluczowe aspekty atrakcyjności destynacji turystycznej, zarówno dla klientów indywidualnych, jak i biznesowych. Jak wynika z badań prowadzonych przez Gdańską Organizację Turystyczną i Pomorski Instytut Naukowy, turysta biznesowy najczęściej na swoje zakwaterowanie wybiera hotele (zwykle od 3* do 5*). Pod tym kątem w województwie pomorskim nastąpiły w 2015 roku duże pozytywne zmiany. Liczba hoteli na Pomorzu wzrosła ze 183 do 187 obiektów, a w samym Trójmieście z 68 do 70. Oznacza to, że turyści mieli do dyspozycji miejsc noclegowych, z czego łącznie w Gdańsku, Gdyni i Sopocie. Nowymi gdańskimi obiektami, które miały swoje otwarcie w 2015 roku były Smart Hotel Garnizon (Wrzeszcz), Marina Club (Śródmieście), So Stay (Siedlce), Stay Inn (Śródmieście) oraz Hotel Zatoka (Orunia). Warto zwrócić uwagę, że trzy z tych obiektów zlokalizowane są poza centrum miasta, co może w kolejnych latach sprzyjać decentralizacji gdańskiego rynku spotkań. Natomiast Gdynia może poszczyć się dwoma nowymi obiektami Quadrille Conference & Spa oraz Courtyard by Marriott, które zorientowane są na klienta biznesowego. Nie jest to jednak koniec rozwoju lokalnej oferty noclegowej. W 2015 roku ogłoszono kilkanaście kolejnych inwestycji hotelarskich. W Gdańsku o nowe obiekty na początku 2016 roku wzbogaciły się już okolice Portu Lotniczego im. Lecha Wałęsy (Hotel Faros), Śródmieście (Hotel Almond), Wrzeszcz (Hotel Focus) czy Dolne Miasto (Hotel Sadova), a w Sopocie swoje otwarcie miał Hotel Mohlo. Widać więc, że lokalny rynek hotelowy widzi dalsze możliwości rozwoju, które wykorzystują nowi i dotychczasowi inwestorzy. Tab. 1. Liczba skategoryzowanych hoteli w województwie pomorskim na dzień 31 grudnia 2015 r. * ** *** **** ***** Razem Gdańsk Gdynia Sopot Region Razem Źródło: Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego 1.2. Obiekty konferencyjne W województwie pomorskim funkcjonuje ponad 200 obiektów mogących pełnić funkcje konferencyjne. 158 spośród nich zostało uwzględnionych w najnowszym Katalogu Obiektów Konferencyjnych wydanym przez Gdańsk Convention Bureau (Gdańsk 76, Sopot 12, Gdynia 20, Region 50). Oferują one zarówno kameralne sale, w których mogą odbywać się narady biznesowe czy spotkania z kontrahentami, jak i przestrzenie mogące pomieścić kilkaset lub kilka tysięcy osób. W 2015 roku lokalna oferta konferencyjna przeszła pozytywne zmiany, zarówno pod kątem liczby obiektów, jak i ich standardu. Jak już wspomniano, gdyńska baza konferencyjna powiększyła się o dedykowane klientowi biznesowemu obiekty noclegowe z zapleczem konferencyjnym (wspomniane już Quadrille Conference & Spa oraz Courtyard by Marriott). Z kolei Gdańsk, Wrzeszcz, czyli dzielnica o charakterze biznesowo-handlowym, wzbogaciła się o przestrzeń Garnizonu, w której znajdują się nowe obiekty kulturalno-rozrywkowe i restauracje Eliksir oraz Stary Maneż. Istniejące już obiekty także dbają o to, by oferować uczestnikom spotkań jak najwyższy standard, czego przykładami są hotele Novotel Marina oraz Mercure Gdańsk Posejdon, które przeprowadziły w 2015 roku gruntowne remonty swoich zapleczy konferencyjnych. 6
7 1.3. Dostępność komunikacyjna Skomunikowanie Pomorza z innym rejonami kraju i kontynentu polepsza się z roku na rok. Rok 2015 zapisał się szczególnie pod kątem transportu kolejowego. Swoją inaugurację miały połączenia obsługiwane przez pociągi Pendolino, co znacząco podniosło komfort jazdy. Skróceniu uległ również czas podróży pomiędzy Trójmiastem a największymi polskimi miastami. Do Warszawy dostaniemy się w 3 godziny, do Krakowa w 5,5, a do Wrocławia w zaledwie 6 godzin. Na standard podróżowania koleją pozytywnie wpływają też kolejne remonty peronów, których zwieńczeniem będzie planowany na 2016/17 rok gruntowny remont Dworca Gdańsk Główny. Tab. 2. Liczba pasażerów w Porcie Lotniczym im. Lecha Wałęsy w latach Liczba pasażerów w Porcie Lotniczym w latach Zmiana 2014/ liczba w % ,7% Źródło: Port Lotniczy Gdańsk im. Lecha Wałęsy Najwygodniejszym sposobem podróżowania pomiędzy Trójmiastem a zagranicznymi destynacjami pozostają połączenia lotnicze. Port Lotniczy im. Lecha Wałęsa kontynuuje rokroczny wzrost w liczbie obsłużonych pasażerów. W 2015 wyniosła ona , co stanowiło prawie 13% wzrost w porównaniu do roku uprzedniego. W celu przystosowania przestrzeni do większego ruchu oraz zapewnienia wyższego komfortu podróży wybudowano nowy terminal przylotów T2, który zwiększy przepustowość lotniska z 5 do 7 mln pasażerów rocznie. Samoloty z Gdańska latały bezpośrednio aż do 54 destynacji i były obsługiwane przez 8 przewoźników. Znaczący wpływ na popularność Gdańska i Regionu wśród turystów zagranicznych ma funkcjonowanie bezpośrednich połączeń obsługiwanych przez tanie linie lotnicze. W 2015 roku efekt ten był szczególnie widoczny w przypadku krajów skandynawskich, których obywatele stanowili prawie 20% wszystkich turystów w Gdańsku. Ten kierunek podróży wspierany jest dodatkowo przez kursowanie promów firm Stena Line i Polferries, które łączą odpowiednio Port Gdynia z Karlskroną i Port Gdańsk z Nynäshamn. Tab. 3. Liczba pasażerów w Porcie Gdynia w latach Liczba pasażerów w Porcie Gdynia w latach Zmiana 2014/ liczba w % ,1% Źródło: Port Gdynia Tab. 4. Liczba pasażerów w Porcie Gdańsk w latach Liczba pasażerów w Porcie Gdańsk w latach Zmiana 2014/ liczba w % ,9% Źródło: Port Gdańsk 7
8 2. Działalność Gdańsk Convention Bureau GOT w 2015 roku fot.: Gdańsk Convention Bureau, Długie Pobrzeże 2.1. Wsparcie dla organizatorów spotkań Gdańsk Convention Bureau od wielu lat pracuje na rzecz wzmacniania pozycji Gdańska i Regionu jako atrakcyjnych destynacji spotkań biznesowych. Głównymi elementami działań jest bezpośrednie wspieranie organizatorów w kontaktach z przedstawicielami lokalnej branży, wydawanie i rozpowszechnianie materiałów informacyjnopromocyjnych, organizacja tzw. Welcome Desk oraz punktów informacji turystycznej podczas wydarzeń. Coraz większy nacisk kładziony jest również na aktywne pozyskiwanie wydarzeń o międzynarodowym zasięgu poprzez przygotowywanie ofert i nawiązywanie nowych kontaktów podczas wyjazdów na targi. Rozpoznawalność i zaufanie, którymi cieszy się Gdańsk Convention Bureau skutkuje również rosnącą liczbą otrzymywanych zapytań, która w 2015 roku wyniosła Opracowanie materiałów promocyjnych Materiały promocyjne są istotnym narzędziem do komunikowania lokalnej oferty turystycznej. W 2015 roku kontynuowano wydawanie dotychczas istniejących wydawnictw, które cieszą się popularnością wśród turystów, a także opracowano nowe wydawnictwa, dedykowane organizatorom potencjalnych spotkań. Stałe publikacje, które dostępne są w Punktach Informacji Turystycznej, to Hity Gdańska (posiadające 6 wersji językowych), Dwa dni wolności, czyli weekend w Gdańsku, Skarb Gdańska - bursztyn oraz mapa turystyczna Gdańska. Wszystkie te materiały przekazywane są także obiektom noclegowym, restauracjom oraz innym podmiotom zorientowanym na turystów. Są one również do dyspozycji organizatorów spotkań jako materiały dla uczestników. Poza ogólnymi wydawnictwami turystycznymi, Gdańsk Convention Bureau opracowało w 2015 roku także materiały dedykowane turystom biznesowym i organizatorom spotkań. Pierwszym z nich był folder Where Business Meets, w którym zawarte są podstawowe informacje na temat bazy konferencyjnej oraz dostępności komunikacyjnej Gdańska i Regionu. Natomiast kolejnym była zaktualizowana wersja Katalogu Obiektów Biznesowych, opisująca 158 wybranych obiektów z terenu całego województwa. Stanowi on kompleksowe źródło informacji na temat pojemności 8
9 sal konferencyjnych, rozmieszczenia obiektów oraz ich ofert. Wersja elektroniczna katalogu dostępna jest na stronie VisitGdansk.com 2.3 Udział Gdańsk Convention Bureau GOT w międzynarodowych targach turystyki biznesowej Targi turystyki biznesowej to w dalszym ciągu istotny kanał promowania Gdańska i Regionu oraz pozyskiwania nowych kontaktów, które mogą w przyszłości zaowocować organizacją dużych spotkań o międzynarodowym zasięgu. Podczas wydarzeń tego typu Gdańsk prezentuje się na dedykowanym stoisku jako destynacja biznesowa, a dodatkowo odbywają się spotkania typu b2b, podczas których indywidualni organizatorzy mogą zapoznać się z naszą ofertą i przekonać, że Pomorze jest idealnym miejscem na organizację ich konferencji lub kongresów. W 2015 roku przedstawiciele Gdańsk Convention Bureau wzięli udział w trzech targach: CONVENE 2015, które odbyły się w Wilnie w dniach ; Tourism And Events Expo Ostróda, które odbyły się w Ostródzie; IBTM 2015, które miały miejsce w Barcelonie. Ich efektami było odbytych kilkadziesiąt spotkań stolikowych i tyleż pozyskanych nowych kontaktów, zwiększenie rozpoznawalności Gdańska i Regionu na arenie międzynarodowej oraz kilkanaście wizyt studyjnych. Na stoisku, poza samymi destynacjami, promowani byli również Członkowie Gdańskiej Organizacji Turystycznej. 2.4 Udział Gdańsk Convention Bureau GOT w międzynarodowych sieciach współpracy ICCA, MPI, ECM Międzynarodowe sieci współpracy pozwalają na zwiększenie zasięgu prowadzonych działań promocyjnych, wymianę doświadczeń oraz podejmowanie wspólnych działań na rzecz zwiększania atrakcyjności destynacji. Gdańsk Convention Bureau GOT jest aktywnym członkiem trzech organizacji: ICCA International Congress & Convention Association (w imieniu Miasta Gdańska), ECM - European Cities Marketing (członkostwo od 2015 roku) oraz MPI Meeting Professionals International (członkostwo osobowe przedstawiciela GOT/GCB). W ramach członkostwa w ICCA przedstawiciele Gdańsk Convention Bureau wzięli udział w dwóch ważnych spotkaniach. ICCA Research, Sales & Marketing Programme (RSMP), które w 2015 roku miało miejsce w Amsterdamie, było okazją do zapoznania się w najnowszymi standardami funkcjonowania branży oraz nawiązania nowych kontaktów. Z kolei konferencja ICCA Central European Chapter Summer Meeting (odbywająca się w Warszawie) pod hasłem Money makes a world go round posłużyła do zapoznania się z opiniami ekspertów na temat polityk cenowych w turystyce. W ramach współpracy z MPI również odbyło się kilka spotkań (Konferencja MPI EMEC European Meetings & Events 2015 w Krakowie oraz MPI Business Plan Meeting w Zakopanem), w których wzięli udział przedstawiciele GCB/GOT. W 2015 roku Gdańska Organizacja Turystyczna/Gdańsk Convention Bureau została członkiem European Cities Marketing, stowarzyszenia skupiającego przedstawicieli europejskich miast, którego celem jest poprawa konkurencyjności i wyników zrzeszonych miast. Od 2016 umożliwi to również porównywanie Gdańska do innych europejskich destynacji pod kątem turystyki biznesowej i indywidualnej, gdyż zostanie on uwzględniony w wydawanych raportach i systemie TourMIS. 2.5 Program Honorowych Ambasadorów Kongresów Polskich Pomorski Klub Ambasadora Kongresów Polskich funkcjonuje od listopada 2011 r. Cały program Ambasadorów Kongresów Polskich służy zachęcaniu osób mających kontakty zagraniczne zwłaszcza naukowców, biznesmenów, specjalistów różnych branż do skutecznego przyciągania do danego kraju międzynarodowych konferencji i kongresów. Od 2005 roku 9
10 liczba Honorowych Ambasadorów z Pomorza sukcesywnie wzrasta. Przez 10 lat funkcjonowania do programu dołączyło 25-ciu przedstawicieli świata nauki, biznesu, polityki oraz sportu. W 2015 roku Honorowymi Ambasadorami zostali dr inż. Tomasz Neumann i prof. dr hab. Grzegorz Węgrzyn. Dołączanie do grona Ambasadorów kolejnych przedstawicieli pomorskich uczelni wyższych pokazuje znaczenie tego sektora dla rozwoju lokalnego rynku spotkań. Poprzez swoją działalność naukową i organizacyjną, mają oni wymierny wpływ na rozpoznawalność Trójmiasta wśród zagranicznych uczestników wydarzeń. 17 września 2015 r. w Katowicach odbyła się uroczysta Gala wręczenia dyplomów dla Honorowych Ambasadorów Kongresów Polskich, w której brał udział również przedstawiciel Gdańsk Convention Bureau GOT. 2.6 Program Rekomendowanych PCO (Profesjonalnych Organizatorów Kongresów) Gdańsk Convention Bureau (GCB) prowadzi Program Rekomendacji firm wyspecjalizowanych w kompleksowej organizacji i obsłudze kongresów w Gdańsku i Regionie, tzw. Profesjonalnych Organizatorów Kongresów (PCO). W 2015 roku przeprowadzono weryfikację podmiotów posiadających rekomendacje. W wyniku ponownego procesu selekcji wyłonionych zostało siedem podmiotów: Aktiv Tours Reisen, ATP Activity, Grupa Travel, Mazurkas Travel, Tarifa Corporate Events, Teja Tur, Joytrip.pl. Rekomendację uzyskują podmioty gospodarcze wyspecjalizowane w planowaniu i organizacji konferencji, posiadające odpowiednie doświadczenie w obrębie merytorycznego i organizacyjnego przygotowania w tym zakresie, zaplecze techniczne oraz zespół pracowników umożliwiających pełną realizację konferencji własnej lub zleconej. Podobne programy rekomendacji istnieją już na całym świecie i cieszą się dużą popularnością. Rekomendacje Convention Bureau są gwarantem najwyższej jakości oferowanych usług. Potencjalni zleceniodawcy organizacji konferencji mają więc pewność, że uzyskają to czego oczekują, na wysokim poziomie. Program rekomendacji GCB jest oparty na założeniach programu Convention Bureau of Poland, dostosowany do możliwości Gdańska i Regionu. 2.7 Promocja w prasie branżowej i Internecie Popularność Gdańska jako destynacji biznesowej zależy w dużej części od rozpoznawalności i wizerunku miasta. W tym kierunku podejmowane są szeroko zakrojone działania promocyjne, zarówno o zasięgu krajowym, jak i międzynarodowym. W 2015 roku ukazało się łącznie 472 publikacji dotyczących działalności Gdańsk Convention Bureau/Gdańskiej Organizacji Turystycznej i prowadzonych projektów. Poza artykułami w prasie krajowej i zagranicznej oraz na portalach internetowych, fot.: Gdańsk Convention Bureau, Fontanna Neptuna 10
11 działalność GCB/GOT zaowocowała nakręceniem odcinka programu Nie ma jak Polska TVP1 dotyczącego Gdańska. Promocja internetowa miasta jako destynacji turystycznej opierała się głównie na dwóch portalach Gdańsk4u. pl (który od 2016 roku funkcjonuje pod nową nazwą VisitGdańsk), poświęconemu turystyce indywidualnej oraz GdańskConvention.pl, dedykowanemu turystom biznesowym. Dodatkowo prowadzone były intensywne działania w mediach społecznościowych, skoncentrowane na profilach Gdańsk4u oraz Gdańsk Convention Bureau. 3. Rynek spotkań w Gdańsku i Województwie Pomorskim w świetle badań Gdańsk Convention Bureau 3.1. Metodyka badań oraz charakterystyka próby badawczej Głównym celem przeprowadzonego badania było zebranie informacji umożliwiających dokonanie charakterystyki wydarzeń z obszaru turystyki biznesowej, które zostały zorganizowane na terenie województwa pomorskiego w roku 2015, z uwzględnieniem ich liczby oraz wielkości. Podobnie jak w minionych latach, badaniem objęto spotkania, które spełniają następujące kryteria wyznaczone przez Światową Organizację Turystyczną (UNWTO World Tourism Organization) tj.: liczba uczestników jest nie mniejsza niż 10 osób, czas trwania to minimum 4 godziny, zostały zorganizowane w sali, specjalnie w tym celu wynajętej i opłaconej. Ankieta (patrz załącznik 1), opracowana według wzoru Poland Convention Bureau POT, została skierowana do zarządców obiektów, które świadczą usługi na rynku spotkań. Zakres podmiotowy badania obejmował cztery rodzaje obiektów: hotel z zapleczem konferencyjnym, centra wystawiennicze/konferencyjne, sale na specjalne wydarzenie, szkoły wyższe. Zakres przedmiotowy dotyczył następujących aspektów: liczby spotkań, kategorii spotkań, tematyki organizowanych spotkań, czasu trwania spotkań i sezonowość ich organizowania, profilu grup uczestników, oraz liczby uczestników. Badaniem objęto spotkania, które odbyły się na terenie województwa pomorskiego w roku Z uwagi na rozkład terytorialny różnych spotkań, obserwowany w minionych latach, dla celów badania województwo podzielono na cztery obszary: Gdańsk, Sopot, Gdynia oraz pozostały obszar województwa, określony terminem Regionu. W Regionie brano pod uwagę te miejscowości, w których znajdują się obiekty świadczące usługi związane z obsługą spotkań, dysponujące salą mieszczącą min. 50 osób. W badaniach wyszczególniono cztery kategorie spotkań biznesowych: kongresy/konferencje, wydarzenia korporacyjne, wydarzenia motywacyjne oraz targi/wystawy. W opisywanej w niniejszym Raporcie edycji badania wzięły udział łącznie 54 obiekty, wśród nich 31 hoteli z zapleczem konferencyjnym, 4 centra wystawienniczo-konferencyjne, 17 sal na specjalne wydarzenie (m.in. obiekty pełniące na co dzień funkcje kulturalne, sportowe i edukacyjne) oraz 2 szkoły wyższe. 11
12 RYNEK SPOTKAŃ W GDAŃSKU I WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM GDAŃSK CONVENTION BUREAU RAPORT 2015 Analizując wyniki prezentowane w Raporcie, należy brać pod uwagę fakt, że badane obiekty stanowią jedynie część populacji wszystkich obiektów, w których na terenie województwa pomorskiego organizowane są spotkania biznesowe. Pomimo tego, że dzięki efektywnej akcji informacyjnej prowadzonej przez Gdańsk Convention Bureau GOT wśród dysponentów takich obiektów, w roku 2015 dane przekazało o 21 obiektów więcej niż w roku 2014, to i tak wartości prezentowane w opracowaniu mogą być niedoszacowane, a wielkość lokalnego rynku spotkań znacząco wyższa Liczba spotkań biznesowych i ich rodzaje W toku przeprowadzonego badania, w roku 2015 odnotowano w województwie pomorskim łącznie spotkań biznesowych, a więc o ponad tysiąc więcej niż w roku 2014 (wówczas odnotowano 2953 spotkania). W porównaniu do roku 2009, w którym w sprawozdaniach znalazły się spotkania, nastąpił prawie trzykrotny wzrost ogólnej ich liczby. Jak wynika ze szczegółowej analizy zebranych informacji, wpływ na takie wyniki ma nie tylko zwiększona liczba obiektów, które przekazały dane statystyczne, ale także polepszająca się infrastruktura konferencyjna (gruntowny remont swoich zapleczy konferencyjnych przeprowadziły w 2015 roku takie hotele jak Novotel Gdańsk Marina czy Mercure Gdańsk Posejdon) oraz działania promocyjne i informacyjne lokalnej branży, które przyczyniają się do ciągłego rozwoju pomorskiego rynku spotkań. Tab. 5. Liczba i struktura przestrzenna spotkań biznesowych odnotowanych na terenie województwa pomorskiego w roku 2015 Liczba spotkań % Gdańsk ,30% Region ,25% Gdynia Sopot Razem 3,19% 2,25% 100,00% W roku 2015, wzorem lat ubiegłych, najwięcej spotkań biznesowych odnotowano w Gdańsku (zob. tab 1), którego udział w pomorskim rynku spotkań ponownie przekroczył 80%. W Regionie odnotowano 576 wydarzeń (14% udział w rynku), a w Gdyni 129 (3% udziału w rynku). Na czwartej pozycji mamy Sopot z liczbą 91 spotkań, co daje mu 2% udział w rynku. fot.: Archiwum Urzędu Miasta Gdyni, Panorama Gdyni 12
13 Rys. 1. Struktura pomorskiego rynku spotkań biznesowych w roku 2015 W toku dalszych analiz odnotowane w toku badania spotkania biznesowe zostały podzielone na cztery kategorie, odzwierciedlające zasięg ich oddziaływania (skąd przybyli uczestnicy). Wyróżniono więc spotkania: lokalne, wojewódzkie, ogólnopolskie oraz międzynarodowe. W świetle zebranych danych roku 2015 najwięcej z analizowanych spotkań miało zasięg ogólnopolski (1 437). Odbyło się ich o 95 więcej niż spotkań lokalnych (1 342). Spotkań wojewódzkich odnotowano 653, natomiast wydarzeń o zasięgu międzynarodowym 609. Warto zauważyć, że w roku 2015 zarejestrowano aż o 290 spotkań międzynarodowych więcej, niż w roku 2014 (por. Rynek spotkań w Gdańsku i województwie pomorskim. Raport za rok 2014, Gdańsk Convention Bureau, Gdańsk 2015). Tab. 6. Liczba spotkań biznesowych w Gdańsku, Gdyni, Sopocie i Regionie w 2015 roku według zasięgu Gdańsk Sopot Gdynia Region Razem Lokalne Wojewódzkie Ogólnopolskie Międzynarodowe Razem Spotkania lokalne najchętniej organizowano w Gdańsku, Gdyni i Sopocie. Wprawdzie nominalne wartości w przypadku Gdyni i Sopotu są relatywnie małe, ale jeżeli porównamy liczby z tab. 2 z przeciętną liczbą spotkań wyznaczającą udział w rynku poszczególnych obszarów, prezentowany w tab. 1, to zaobserwujemy, że spotkania lokalne są chętniej organizowane w Trójmieście, a ogólnopolskie w Regionie. Odzwierciedla to atrakcyjną propozycję Regionu dla spotkań ogólnopolskich, prawdopodobnie głównie o charakterze integracyjnym lub konferencyjnym. Zgromadzone dane ilustrują również duże znacznie spotkań międzynarodowych dla właścicieli i zarządców infrastruktury z Sopotu. Spotkań takich jest w Sopocie więcej (24) niż spotkań ogólnopolskich (23). Co więcej, imprezy międzynarodowe stanowią tu ponad 25% wszystkich odnotowanych wydarzeń. 13
14 Następnym kryterium klasyfikacyjnym był charakter wydarzenia, który analizowana w następujących kategoriach: kongres/konferencja, wydarzenie korporacyjne, wydarzenie motywacyjne oraz targi/wystawy. Rys. 2. Liczba spotkań biznesowych w Trójmieście i Regionie według charakteru wydarzenia w 2015 roku W świetle zebranych danych, najczęstszym typem spotkania organizowanego w roku 2015 w województwie pomorskim był kongres/konferencja. Łącznie odnotowano ich 2110, co stanowi ponad połowę (52%) wszystkich zarejestrowanych spotkań. Wśród nich 305 miało charakter międzynarodowy. Najwięcej, bo aż 1703 kongresów/konferencji odnotowano w Gdańsku. W Regionie było ich 263, w Gdyni 106 i 38 w Sopocie. Na drugim miejscu zestawienia poszczególnych kategorii spotkań znajdują się wydarzenia motywacyjne z wynikiem wydarzeń, z czego 269 miało charakter międzynarodowy. Najwięcej tego rodzaju spotkań odnotowano w Gdańsku (1 214 krajowych i 215 międzynarodowych). W dalszej kolejności uplasował się Region (255 krajowych i 48 międzynarodowych), Sopot (37 krajowych i 5 międzynarodowych) oraz Gdynia, w której zanotowano ich łącznie 8 (7 krajowych i 1 międzynarodowe). W świetle danych jakościowych uzyskanych od członków Gdańskiej Organizacji Turystycznej można stwierdzić, że imprezy motywacyjne mają coraz częściej charakter hybrydowy, a więc realizują dodatkowe cele, przypisane innym formom spotkań (np. wydarzeniom korporacyjnym). Można więc oczekiwać, że w kolejnych latach organizatorzy będą chcieli łączyć cele integracyjne oraz szkoleniowe, co może mieć wpływ na wzrost atrakcyjności infrastruktury, która będzie sprzyjała ich osiąganiu. Z uwagi na zakres niniejszego opracowania, nie analizowano przesłanek decyzyjnych wpływających na wybór poszczególnych obiektów i lokalizacji. Ciekawym byłoby np. ustalenie, czy w perspektywie kolejnych kilku lat ważniejsze będzie dobre skomunikowanie ośrodków miejskich tj. Gdańsk, Gdynia i Sopot, czy walory innych miejsc położonych z dala od miejskiego gwaru, rozrywek i szybkiego tempa życia aglomeracji. 14
15 Trzecie miejsce w klasyfikacji, z przewagą zaledwie 3 spotkań nad wydarzeniami motywacyjnymi, zajęły targi/wystawy, których w 2015 roku odnotowano łącznie 76, w tym 17 o charakterze międzynarodowym. Wprawdzie ta kategoria stanowi niespełna 2% ogólnej liczby analizowanych spotkań, ale jeżeli chodzi o liczbę uczestników odwiedzających przy tej okazji Trójmiasto i ich wpływ na rozwój gospodarczy regionu, to targi i wystawy mają zapewne zdecydowanie większe znaczenie. Ponieważ kluczową kwestią przy organizacji targów/wystaw jest odpowiednia, specjalistyczna infrastruktura, pierwsze miejsce w województwie pomorskim zajął Gdańsk (53 imprezy krajowe i 15 międzynarodowych). Wynika to z faktu, że to właśnie w Gdańsku zlokalizowane jest największe na Pomorzu Centrum Wystawienniczo-Konferencyjne AmberExpo. W Gdyni odnotowano łącznie 5 imprez o charakterze targowo wystawienniczym (4 krajowe i 1 międzynarodową), a w Sopocie jedną (wydarzenie międzynarodowe). Ostatnie, czwarte miejsce w zestawieniu poszczególnych kategorii imprez objętych badaniem, zajmują wydarzenia korporacyjne. Łącznie odnotowano ich 73, w tym 18 o charakterze międzynarodowym. Zdecydowany spadek liczby tego rodzaju wydarzeń w porównaniu z rokiem ubiegłym (kiedy to odnotowano ich ponad 900) może wynikać z ich specyfiki lub/i zmieniających się trendów. Aby jednak sformułować jakieś wnioski, konieczne będzie odniesienie danych odnotowanych w pomorskim do danych z innych rejonów Polski lub uważna obserwacja tego zjawiska w kolejnej edycji badania. Najwięcej wydarzeń korporacyjnych odbyło się w Gdańsku (30 krajowych i 15 międzynarodowych. Gdynia i Sopot odnotowano po 10 imprez, natomiast w Regionie 8 takich wydarzeń. Szczegółowe dane dotyczące liczby spotkań w poszczególnych kategoriach zestawiono w tab. nr 3. Tab. 7. Liczba spotkań biznesowych w Trójmieście i Regionie w roku 2015 według kategorii spotkania Kategoria spotkania kongres/ konferencja wydarzenie korporacyjne wydarzenie motywacyjne targi/wystawy Razem Liczba spotkań krajowe międzynarodowe Ogółem Gdańsk Sopot Gdynia Region Gdańsk Sopot Gdynia Region ,21% ,81% ,10% ,88% % Kolejny obszar analiz dotyczył obiektów, w których odbywały się poszczególne wydarzenia. Podzielono je na cztery następujące kategorie: hotel z zapleczem konferencyjnym, centrum wystawiennicze/kongresowe, sala na specjalne wydarzenie oraz szkoła wyższa. 15
16 Rys. 3. Struktura spotkań biznesowych według rodzaju obiektu w 2015 roku Prawdopodobnie z uwagi na kompleksowość oferty (nocleg + konferencja + program towarzyszący), obiektami najczęściej wybieranymi przez organizatorów analizowanych wydarzeń były hotele z zapleczem konferencyjnym. Podobnie jak w 2014 roku w tego rodzaju obiektach odnotowano ponad 60% wszystkich spotkań. Zauważalna jest jednak wyraźna tendencja spadkowa udziału wydarzeń organizowanych w tego typu obiektów w ogólnej liczbie spotkań (77% w 2013; 62% w 2014; 60% w 2015). Z informacji napływających od podmiotów współpracujących z Gdańską Organizacją Turystyczną wynika, że dążąc do zwiększenia atrakcyjności realizowanych spotkań, ich organizatorzy coraz częściej wybierają np. unique venues, czyli obiekty lub sale pełniące na co dzień funkcje sportowe lub kulturalne, zamiast doskonale znanego, a przez to przewidywalnego hotelu. I tak następne miejsce w zestawieniu obiektów, w których odbywają się różne wydarzenia, zajmują właśnie sale na specjalne wydarzenia (26%). Wysoki udział tego rodzaju obiektów wskazuje na rosnące zainteresowanie organizatorów spotkań biznesowych miejscami niepowtarzalnymi. Z dodatkowych informacji wynika, że organizatorzy chętnie wybierają miejsca związane z kulturą i historią danego regionu, poszukując obiektów niestandardowych, dostarczających nietypowych wrażeń i atrakcji, które sprawią, iż spotkanie zostanie lepiej zapamiętane przez uczestników oraz wysoko ocenione w ankietach ewaluacyjnych. Coraz więcej placówek kulturalnych, muzeów, czy obiektów sportowych w miarę posiadanych możliwości i ograniczeń, doskonale wykorzystuje zainteresowanie rynku organizacją nietypowych wydarzeń. Może na to wskazywać również wzrostowa tendencja wartości udziału imprez odbywających się w salach na specjalne wydarzenie w ogólnej liczbie spotkań (14% w 2013, 18% w 2014, 26% w 2015). Trend ten może kreować zapotrzebowanie na wykwalifikowany personel z doświadczeniem w zakresie organizacji spotkań, tak aby współpraca z tą wymagającą branżą przebiegała bezproblemowo. W centrach wystawienniczych/kongresowych zorganizowano 8% spotkań, a szkoły wyższe gościły niespełna 5% wszystkich wydarzeń. 16
17 Tab. 8. Liczba spotkań biznesowych w Trójmieście i Regionie w roku 2015 według kategorii spotkań i rodzaju obiektu Hotel z zapleczem konferencyjnym Centrum wystawiennicze kongresowe Sala na specjalne wydarzenie Szkoły wyższe kongres/konferencja wydarzenie korporacyjne wydarzenie motywacyjne targi/wystawy Razem W hotelach z zapleczem konferencyjnym odnotowano łącznie spotkań, w tym najwięcej kongresów/konferencji (1397) oraz wydarzeń motywacyjnych (958). W salach na specjalne wydarzenia miało miejsce spotkań, w tym 685 wydarzeń motywacyjnych i 351 kongresów/konferencji. Podobnie jak w latach ubiegłych w 2015 roku w centrach wystawienniczych/kongresowych, największy odsetek spotkań stanowiły kongresy/konferencje (220 na 342 odnotowane ogółem imprezy), co wynika z charakteru tych obiektów, w tym dedykowanej takim spotkaniom infrastruktury. Ten rodzaj obiektu cieszył się także powodzeniem wśród organizatorów wydarzeń motywacyjnych, których odbyło się 100. Imprez targowych odnotowano 21, przy czym w przypadku targów większe znaczenie od nominalne liczby spotkań ma ich skala. Na przykład organizowane w 2015 roku targi TRAKO 2015 zgromadziły prawie 15,5 tysiąca gości oraz ponad 600 wystawców z 20 krajów, zaś 22 Międzynarodowe Targi Bursztynu, Biżuterii i Kamieni Jubilerskich Amberif wystawców z 55 krajów i blisko 6,8 tysiąca kontrahentów. Szkoły wyższe gościły w badanym okresie 195 spotkań, z czego 142 stanowiły kongresy/konferencje, a 53 zostały sklasyfikowane jako wydarzenia motywacyjne. Poprawa istniejącej infrastruktury i rozbudowa campusów wyższych uczelni została zauważona przez organizatorów spotkań biznesowych, którzy szukając dobrze wyposażonych sal w nowoczesnych budynkach, coraz chętniej korzystają z oferty pomorskich uczelni. fot.: Wojciech Jakubowski/FOTOKOMBINAT.PL, Międzynarodowe Targi Gdańskie S.A./Stadion Energa Gdańsk 17
18 Tab. 9. Liczba spotkań biznesowych w Trójmieście i Regionie w 2015 roku według rodzaju obiektu i lokalizacji Rodzaj obiektu Gdańsk Sopot Gdynia Region Ogółem hotel z zapleczem konferencyjnym centrum wystawienniczo-konferencyjne sala na specjalne wydarzenie szkoły wyższe Razem We wszystkich rozpatrywanych lokalizacjach (Gdańsk, Sopot, Gdynia, Region) spotkania organizowano we wszystkich analizowanych rodzajach obiektów (hotelach z zapleczem konferencyjnym, centrach wystawienniczych/konferencyjnych salach na specjalne wydarzenie oraz szkołach wyższych). Świadczy to o dobrym zróżnicowaniu oferty województwa pomorskiego, która wychodzi naprzeciw oczekiwań organizatorów każdego z analizowanych typów spotkania Liczba uczestników spotkań biznesowych W roku 2015 w województwie pomorskim zgromadzono na różnych wydarzeniach będących przedmiotem analiz ponad 429 tysięcy uczestników spotkań biznesowych. W porównaniu do roku poprzedniego widoczny jest znaczny wzrost tej liczby, jednak patrząc na zestawienie danych za lata zaprezentowane w tab. nr 18, trudno jest formułować jednoznaczne wnioski tym zakresie. Zmiany odnotowanych wartości mogą po części wynikać z różnej liczby podmiotów uczestniczących w badaniach, cykliczności niektórych dużych imprez tj. TRAKO, czy też jakości materiału źródłowego. Tab. 10. Liczba uczestników spotkań biznesowych według lokalizacji w 2015 roku Liczba uczestników % Gdańsk ,25% Sopot ,90% Gdynia ,97% Region ,88% Razem ,00% Biorąc pod uwagę odnotowaną liczbę uczestników różnych wydarzeń, najliczniej odwiedzanym miastem był Gdańsk, w którym gościło ponad 350 tysięcy uczestników spotkań, co stanowi aż 83% łącznej liczby uczestników wszystkich spotkań biznesowych odnotowanych w województwie pomorskim w 2015 roku. W Gdyni wykazano osób (niecałe 8%), w Regionie osób (prawie 6%), a w Sopocie osób (2,9%). Sięgając do danych historycznych łatwo stwierdzić, że Gdańsk jest zdecydowanym liderem, od kiedy prowadzone są badania i sporządzane tego typu zestawienia. Po części wynika to z większej liczby danych przekazanych przez gdańskie obiekty, lecz bez wątpienia istotne są także różnice w wielkości baz konferencyjnych badanych miastach oraz rozpoznawalność Gdańska w skali kraju i świata. W świetle gromadzonych danych zauważalna jest tendencja wzrostowa udziału liczby osób goszczących w Gdańsku w ogólnej liczbie uczestników spotkań biznesowych (75% w 2013 roku, 77% w 2014 roku i 83% w 2015 roku). Może to oznaczać dalsze umocnienie pozycji Gdańska, jako rozpoznawalnej i atrakcyjnej destynacji dla spotkań biznesowych. 18
19 Rys. 4. Struktura pomorskiego rynku spotkań biznesowych według liczby uczestników w 2015 roku Analizując łączną liczbę zarejestrowanych uczestników wydarzeń przez pryzmat kryterium jakim jest zasięg spotkania, najliczniejszą grupę gości stanowili uczestnicy spotkań ogólnopolskich Następnie byli to uczestnicy wydarzeń o zasięgu lokalnym ( osoby), wojewódzkim ( osób) oraz międzynarodowym ( osoby). W Gdańsku, Gdyni i Regionie najwięcej osób uczestniczyło w spotkaniach ogólnopolskich (odpowiednio: , oraz osób). Natomiast w Sopocie dominowali uczestnicy spotkań międzynarodowych (4 111 osób), co potwierdza tezę o dużej atrakcyjności Sopotu dla organizatorów spotkań międzynarodowych, formułowaną we wcześniejszej części opracowania. Tab. 11. Liczba uczestników spotkań biznesowych w Trójmieście i Regionie według zasięgu w 2015 roku Gdańsk Sopot Gdynia Region Razem lokalne wojewódzkie ogólnopolskie międzynarodowe Razem Według danych dostarczonych przez respondentów, podobnie jak w ubiegłych latach najwięcej osób wzięło udział w kongresach/konferencjach , co stanowi 36% łącznej liczby uczestników wszystkich rodzajów spotkań odnotowanych w województwie pomorskim w badanym okresie. Drugą pozycję, jak pokazuje tabela nr 8, zajmują wydarzenia motywacyjne ( , 31%), a trzecią targi/wystawy z liczbą uczestników (30%). Najmniej liczną grupę stanowili uczestnicy wydarzeń korporacyjnych osób (3%). Na uwagę zasługuje stosunkowo niewielka różnica w liczbie uczestników kongresów/konferencji, wydarzeń motywacyjnych i targów/wystaw a liczbą uczestników wydarzeń korporacyjnych. Może to wynikać z tego, że korporacje, szukając oszczędności, rezygnują z organizacji szkoleń, warsztatów, czy premier produktów - zaliczanych do spotkań korporacyjnych, albo zmieniają się trendy rynkowe, co powinno być przedmiotem dalszych obserwacji. 19
20 Tab. 12. Liczba uczestników spotkań biznesowych według kategorii spotkania w 2015 roku Kategoria spotkania Ogólna liczba uczestników % kongres/konferencja ,04% wydarzenie motywacyjne ,36% targi/wystawy ,90% wydarzenie korporacyjne ,70% Razem ,00% Podobnie jak w latach ubiegłych targi/wystawy przyciągnęły jednorazowo średnio największą liczbę uczestników (w roku 2015 była ona zbliżona do rekordowej wartości z 2014 roku osób i wyniosła 1688 osób). W 23 spośród 76 odnotowanych targów/wystaw wzięło udział powyżej osób (aż w trzech imprezach odnotowano odpowiednio: , oraz uczestników). W przypadku 19 z nich, odbyły się one na terenach profesjonalnych centrów targowych. Z kolei w 33 wydarzeniach targowych i wystawienniczych wzięło udział mniej niż 100 osób. Liczba relatywnie małych imprez targowych jest większa niż w roku 2014, kiedy to wyniosła 23 wydarzenia. Jeżeli trend ten utrzyma się w kolejnym roku, może to oznaczać, że zgodnie ze światowymi trendami, zwiększyło się zainteresowanie lokalnymi imprezami o małej liczbie uczestników, które mogą zostać zrealizowane w hotelu lub sali na specjalne wydarzenie. Ustalona na podstawie danych z 2015 roku średnia liczba uczestników kongresu/konferencji wynosiła 159 osób i jest większa od średniej z roku 2014 wynoszącej wówczas 120 osób. W świetle zgromadzonych danych w wydarzeniach motywacyjnych średnio brało udział 76 osób, a w korporacyjnych 73 osoby. Rys. 5. Średnia liczba uczestników spotkań biznesowych według kategorii spotkania w 2015 roku W roku 2015, w Gdańsku Sopocie i Regionie najwięcej osób zgromadziły kongresy/konferencje. Jedynie w Gdyni najliczniejszą pod względem liczby uczestników kategorią spotkań były wydarzenia motywacyjne, które zgromadziły tu ponad 12,5 tys. osób. Z kolei w Gdańsku na drugim miejscu pod względem łącznej liczby odnotowanych uczestników uplasowały się targi/wystawy ( osób), a w Sopocie i Regionie były to wydarzenia motywacyjne. Natomiast w Gdyni drugie miejsce zajęły kongresy/konferencje, w których łącznie uczestniczyło ponad 11 tysięcy osób. 20
21 Tab. 13. Liczba uczestników spotkań biznesowych w Trójmieście i Regionie według kategorii spotkania w 2015 roku Kategoria spotkania Gdańsk Sopot Gdynia Region Łącznie kongres/konferencja wydarzenie korporacyjne wydarzenie motywacyjne targi/wystawy Razem Rys. 6. Liczba uczestników spotkań biznesowych w Trójmieście i Regionie według kategorii spotkania w 2015 roku Najwięcej uczestników liczyły łącznie spotkania zorganizowane w salach na specjalne wydarzenie. Wzięło w nich udział ponad 156 tysięcy osób, co stanowi 37% wszystkich gości analizowanych spotkań. Wynik ten może potwierdzać rosnące znaczenie tzw. unique venues na pomorskim rynku spotkań (w roku 2014 był to udział w wysokości 29%). Drugie miejsce w tym zestawieniu (tabela 10) zajmują centra wystawiennicze/kongresowe, które łącznie odwiedziło ponad 144,5 tysiąca osób (34% wszystkich gości analizowanych spotkań). Trzecie miejsce w tym zestawieniu zajmują hotele z zapleczem konferencyjnym, w których łącznie gościło ponad 105 tysięcy osób. Stanowi to 25% ogólnej liczby uczestników analizowanych spotkań (wzrost o 7% w porównaniu z rokiem 2014). Na ostatnim miejscu znajdują się szkoły wyższe, przy czym tu należy zwrócić uwagę na fakt, że dane do badania przekazały jedynie dwie uczelnie. Ponieważ priorytetem uczelni wyższy jest własna działalność dydaktyczna i naukowa, nie należy traktować tych placówek jako wiodącego uczestnika rynku spotkań, gdyż będą one miały przede wszystkim związek z zainteresowaniami badawczymi i naukowymi kadry tych uczeni. W tym przypadku skłonności do organizowania konferencji ma inne przesłanki niż w przypadku komercyjnych animatorów rynku spotkań. Warto również zauważyć, że finansowana ze środków publicznych infrastruktura uczelni nie może na równi konkurować z obiektami komercyjnymi o udział w analizowanym rynku. 21
22 Tab. 14. Liczba uczestników spotkań biznesowych według rodzaju obiektu w 2015 roku Rodzaj obiektu Ogólna liczba uczestników % hotel z zapleczem konferencyjnym ,69% centrum wystawiennicze/ konferencyjne ,71% sala na specjalne wydarzenie ,58% szkoła wyższa ,02% Razem % 3.4. Czas trwania i sezonowość spotkań biznesowych W roku 2015 dominowały spotkania krótkie, intensywniejsze co do realizowanego programu, czyli 1-3 dniowe. Zorganizowano ich łącznie 3 851, co stanowi aż 95% wszystkich analizowanych spotkań. Wśród nich aż 70% trwało tylko 1 dzień (2 721). Natomiast wydarzeń trwających 4 dni i dłużej odbyło się jedynie 190 (niecałe 5%). Świadczy to o utrzymującej się tendencji organizowania spotkań 1-2 dniowych. Rys. 7. Struktura spotkań biznesowych według czasu trwania w 2015 rok Wśród spotkań trwających 4 dni i dłużej najwięcej było wydarzeń motywacyjnych (103) oraz kongresów/konferencji (83). Targów/wystaw odnotowano 3, a wydarzenie korporacyjne tylko 1. W grupie wydarzeń jednodniowych, aż 50% z nich stanowiły kongresy/konferencje, a 45,5% wydarzenia motywacyjne. Także wśród spotkań trwających 2-3 dni najliczniejszą grupę stanowiły kongresy/konferencje (649) oraz wydarzenia motywacyjne (439). Szczegółowe informacje w tym zakresie przedstawiono w tab
23 Tab. 15. Czas trwania spotkań biznesowych według kategorii w 2015 roku Czas trwania kongres/ konferencja wydarzenie korporacyjne wydarzenie motywacyjne targi/wystawy Liczba spotkań 1 dzień dni dni i dłużej Razem Na pomorskim rynku spotkań zauważalna jest wyraźna sezonowość na przestrzeni roku kalendarzowego, którą zaobserwowano już w latach ubiegłych. W roku 2015 do najpopularniejszych miesięcy na organizację wydarzeń należały maj i czerwiec, w których łącznie odnotowano 882 spotkania oraz wrzesień i październik 873 spotkania. W lipcu i sierpniu, jako że są to miesiące urlopowe, odnotowano najmniejszą liczbę wydarzeń (łącznie 354). W świetle posiadanych danych można stwierdzić, że okres świąteczno-noworoczny, a więc okres przełomie grudnia i stycznia, nie jest aktualnie zagospodarowany pod kątem organizacji spotkań biznesowych i może stanowić potencjalny kierunek rozwoju. Rys. 8. Sezonowość liczby spotkań w poszczególnych miesiącach roku kalendarzowego w 2015 roku Wbrew pozorom obserwowana sezonowość jest korzystna dla większości uczestników pomorskiego rynku spotkań, w szczególności hoteli i obiektów gastronomicznych, które i tak mają wysokie obłożenie w miesiącach sezonu letniego. Obserwowany wiosennych i jesienny wzrost aktywności na rynku, sprzyja efektywnemu wykorzystaniu istniejącej infrastruktury i przedłuża tzw. sezon o kilka dodatkowych miesięcy. 23
24 Rys. 9. Sezonowość liczby spotkań w latach Tematyka spotkań Tak jak w latach ubiegłych, w roku 2015 największą grupę analizowanych spotkań stanowiły te o tematyce ekonomicznej i politycznej. Zorganizowano ich łącznie 1 486, co stanowi 37% wszystkich wydarzeń wymienionych przed badane podmioty. Wśród nich najwięcej było kongresów/konferencji (761) oraz wydarzeń motywacyjnych (682). W analizowanej grupie spotkań 44% (650) stanowiły wydarzenia organizowane dla branży handlowo-usługowej oraz turystycznej. Drugie miejsce w zestawieniu zaprezentowanym w tab. 12 zajmują wydarzenia o tematyce humanistycznej 21% (835). Wśród nich także największą grupę stanowią kongresy/konferencje (521) oraz wydarzenia motywacyjne (288). Niewiele mniej, bo 818 (20%) spotkań zorganizowała branża technologiczna. W tej kategorii dominowały wydarzenia motywacyjne (414) przed kongresami/konferencjami (345). Kolejne miejsca w tym zestawieniu zajmują spotkania o tematyce informatycznej/telekomunikacyjnej (592) oraz medycznej (310). W tych grupach także dominowały wydarzenia motywacyjne oraz kongresy/konferencje. Tab. 16. Liczba spotkań biznesowych według tematyki w 2015 roku Tematyka spotkania Liczba spotkań % ekonomiczna/polityczna ,78% humanistyczna ,66% technologiczna ,24% informatyczna/telekomunikacyjna ,65% medyczna 310 7,67% Razem ,00% 24
25 Rys. 10. Liczba spotkań według kategorii i tematyki w 2015 roku W świetle zgromadzonych danych można stwierdzić, że w roku 2015 najliczniejszą grupę uczestników zgromadziły wydarzenia o tematyce ekonomicznej/politycznej. Przyjechało na nie ponad 152 tysiące osób, co stanowi 35% ogólnej liczby uczestników zarejestrowanych spotkań. Wśród rozpatrywanych wydarzeń 6 zgromadziło po ok. 6 tysięcy uczestników i więcej, a w jednym wzięło udział aż 13 tysięcy osób. 209 z analizowanych spotkań miało charakter międzynarodowy. Spotkania o tematyce humanistycznej zgromadziły ponad 123 tysiące uczestników (29%). W czterech z nich wzięło udział ponad 6 tysięcy osób. Wydarzeniom o tematyce technologicznej przypisano ponad 88 tysięcy uczestników, informatycznej/telekomunikacyjnej ponad 33 tysiące, a relatywnie najmniejszą łączną liczbę uczestników odnotowano na spotkaniach o tematyce medycznej ( osób). Tab. 17. Liczba uczestników spotkań biznesowych według tematyki w 2015 roku Tematyka spotkania Liczba uczestników % ekonomiczna/polityczna ,44% humanistyczna ,87% technologiczna ,66% informatyczna/telekomunikacyjna ,74% medyczna ,29% Razem ,00% 25
26 3.6. Uczestnicy spotkań biznesowych Uczestników spotkań biznesowych podzielono na trzy grupy: przedsiębiorstwa, instytucje rządowe/organizacje publiczne oraz stowarzyszenia/organizacje non profit. W roku 2015 najwięcej spotkań zorganizowano dla przedsiębiorstw. Łącznie w obiektach, które przekazały dane do badania, odbyło się takich wydarzeń, co stanowi niespełna 74% wszystkich analizowanych w opracowaniu spotkań (w roku 2014 ich udział w ogólnej liczbie spotkań był podobny i wynosił 71%). Należy podkreślić, że aż 99% analizowanych wydarzeń zgromadziło mniej niż 1000 uczestników. Drugie miejsce pod względem liczby organizowanych spotkań zajmują stowarzyszenia/organizacje non profit, ale ich udział wynosi zaledwie 14%. Natomiast w przypadku instytucji rządowych/organizacji publicznych, w badanym okresie odnotowano 491 wydarzeń dla tych podmiotów, co stanowi 12% wszystkich analizowanych wydarzeń. Tab. 18. Liczba spotkań według grupy uczestników w 2015 roku Grupa uczestników Liczba spotkań % Przedsiębiorstwo ,47% Instytucja rządowa/organizacja publiczna ,15% Stowarzyszenie/organizacja non profit ,38% Razem ,00% Rys. 11. Struktura spotkań biznesowych w województwie pomorskim według grupy uczestników w 2015 roku Podobnie jak w roku ubiegłym, wszystkie analizowane grupy uczestników najchętniej organizowały kongresy/ konferencje. Kolejnym popularnym typem spotkania były wydarzenia motywacyjne. Jak ilustrowały to dane zestawiane we wcześniejszej części opracowania, dla wszystkich wyodrębnionych kategorii uczestników, najmniej organizowano targów/wystaw oraz wydarzeń korporacyjnych. 26
27 Tab. 19. Liczba spotkań biznesowych w województwie pomorskim według kategorii i grupy uczestników w 2015 roku Kategoria spotkania Grupa uczestników Instytucja rządowa/ organizacja publiczna Przedsiębiorstwo Stowarzyszenie/ organizacja non profit kongres/konferencja wydarzenie korporacyjne wydarzenie motywacyjne targi/wystawy Razem Przedsiębiorstwa najczęściej organizowały spotkania o tematyce ekonomicznej i politycznej, (1157 odnotowanych wydarzeń) oraz technologicznej (696), a najrzadziej medycznej (246). Tematyka humanistyczna i ekonomiczno-polityczna były najpopularniejsze wśród stowarzyszeń/organizacji non profit. Odnotowano odpowiednio 261 i 138 takich spotkań. Natomiast dla instytucji rządowych/organizacji publicznych najpopularniejsze okazały się tematy ekonomiczno-polityczne (191 spotkań) oraz humanistyczne (177 spotkań). Podobnie jak w roku 2014, tematyka medyczna była najrzadziej wybieraną przez wszystkie analizowane grupy uczestników. Wydarzenia związane z medycyną stanowiły odpowiednio 4%, 8% i 8% wszystkich odnotowanych spotkań w poszczególnych grupach uczestników. Tab. 20. Liczba spotkań według tematyki i grupy uczestników w 2015 roku Tematyka spotkania Grupa uczestników Instytucja rządowa / organizacja publiczna Przedsiębiorstwo Stowarzyszenie / organizacja non profit Medyczna 19 3,87% 246 8,29% 45 7,75% Ekonomiczna/polityczna ,90% ,97% ,75% Humanistyczna ,05% ,37% ,92% Technologiczna 57 11,61% ,44% 65 11,19% Informatyczna/telekomunikacyjna 47 9,57% ,93% 72 12,39% Razem % % % 27
Współpraca Gdansk Convention Bureau z kadrą naukową gdańskich uczelni wyższych w 2018 roku
Współpraca Gdansk Convention Bureau z kadrą naukową gdańskich uczelni wyższych w 2018 roku GDAŃSKA ORGANIZACJA TURYSTYCZNA / GDAŃSK CONVENTION BUREAU I. O NAS Gdansk Convention Bureau (GCB) to funkcjonujące
Bardziej szczegółowoSTRATEGIA ROZWOJU GDAŃSKIEJ ORGANIZACJI TURYSTYCZNEJ
STRATEGIA ROZWOJU GDAŃSKIEJ ORGANIZACJI TURYSTYCZNEJ na lata 2009-2016 1 WIZJA GDAŃSKIEJ ORGANIZACJI TURYSTYCZNEJ... 2 2 MISJA GDAŃSKIEJ ORGANIZACJI TURYSTYCZNEJ... 2 3 CELE STRATEGICZNE... 2 4 CELE OPERACYJNE...
Bardziej szczegółowoRYNEK SPOTKAŃ W GDAŃSKU I WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM RAPORT ZA ROK 2014
RYNEK SPOTKAŃ W GDAŃSKU I WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM RAPORT ZA ROK 2014 GDAŃSK 2015 GDAŃSK CONVENTION BUREAU RAPORT 2014 fot.: Karol Stańczak/Gdańsk Convention Bureau Długie Pobrzeże AUTORZY/AUTHORS: Dr Anna
Bardziej szczegółowoTŁUMACZENIE/TRANSLATION: Paweł Kozłowski
fot.: Maciej Szajewski Urząd Miejski w Gdańsku s.s. Sołdek /Centralne Muzeum Morskie Widok na Długie Pobrzeże w Gdańsku AUTORZY/AUTHORS: dr Anna Kalinowska Żeleźnik Uniwersytet Gdański/University of Gdansk
Bardziej szczegółowoTŁUMACZENIE/TRANSLATION: Paweł Kozłowski
fot.: Maciej Szajewski Urząd Miejski w Gdańsku s.s. Sołdek /Centralne Muzeum Morskie Widok na Długie Pobrzeże w Gdańsku AUTORZY/AUTHORS: dr Anna Kalinowska Żeleźnik Uniwersytet Gdański/University of Gdansk
Bardziej szczegółowoWarszawa 5 listopada 2009 roku
Warszawa 5 listopada 2009 roku na (im)pulsie rozwoju produktu turystyki biznesowej Katowic i Śląska Krzysztof Cieślikowski ciesliko@wp.pl Projekt Przeprowadzenie kampanii promocyjnej produktu turystyki
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych. Wykorzystanie bazy noclegowej 1 w 2008 roku
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych Materiał na konferencję prasową w dniu 25 czerwca 2009 r. Notatka Informacyjna WYNIKI BADAŃ GUS Wykorzystanie bazy noclegowej 1 w 2008 roku Zgodnie
Bardziej szczegółowoŁódź przyjęta do prestiżowego stowarzyszenia ICCA!
07-08-19 1/6 stowarzyszenia ICCA! 28.02.2019 9:00 Robert Zintera / ŁOT Wraz z początkiem lutego 2019 roku Misto Łódź, za pośrednictwem Łódź Convention Bureau, działającego w ramach Łódzkiej Organizacji
Bardziej szczegółowoGdańsk Convention Bureau GOT
GOT Konferencja Bursztyn złoto Bałtyku kultura turystyka rekreacja w ramach VII Forum Europa Nostra Bursztyn jako wyróżnik turystyczny i biznesowy Gdańska i Regionu Anna Górska Prezes Zarządu Gdańska Organizacja
Bardziej szczegółowoPrzemysł spotkań w Krakowie w 2011 r. Profesjonalni Organizatorzy Konferencji i Kongresów (PCO)
2011 2011 Przemysł spotkań w Krakowie w 2011 r. Profesjonalni Organizatorzy Konferencji i Kongresów (PCO) Streszczenie Jadwiga Berbeka Krzysztof Borodako (Kierownik Zespołu) Katarzyna Klimek Agata Niemczyk
Bardziej szczegółowoURZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE
URZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE 31-223 Kraków, ul. Kazimierza Wyki 3 e-mail:sekretariatuskrk@stat.gov.pl tel. 12 415 60 11 Internet: http://www.stat.gov.pl/krak Informacja sygnalna - Nr 4 Data opracowania
Bardziej szczegółowoTURYSTYKA W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM W 2011 ROKU
TURYSTYKA W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM W 2011 ROKU Źródłem danych o stanie i wykorzystaniu bazy noclegowej województwa świętokrzyskiego w 2011 roku jest stałe badanie Głównego Urzędu Statystycznego, prowadzone
Bardziej szczegółowo66. Międzynarodowe Targi Pomysły, Wynalazki, Nowe Produkty iena 2014 w Norymberdze Poniedziałek, 25 Sierpień :08
Agencja Promocyjna INVENTOR sp. z o.o., jako Oficjalny Przedstawiciel Targów na Polskę zaprasza do wzięcia udziału w 66. Międzynarodowych Targach Pomysły, Wynalazki, Nowe Produkty iena, które odbędą się
Bardziej szczegółowoKonferencje i obiekty konferencyjne na Dolnym Śląsku. Szanowni Państwo!
Szanowni Państwo! Głównym celem działania Convention Bureau jest spowodowanie wzrostu liczby organizowanych na Dolnym Śląsku spotkań. Wiąże się to ze wzrostem liczby klientów biznesowych, a tym samym rozwojem
Bardziej szczegółowoBadanie krajowego i zagranicznego ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim w roku 2014 Streszczenie raportu wyniki PAPI
Badanie krajowego i zagranicznego ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim w roku 2014 Streszczenie raportu wyniki PAPI Listopad 2014 Przedmiot, cele i termin badania Termin badania PAPI:
Bardziej szczegółowoREGULAMIN PROGRAMU REKOMENDACJI ORGANIZATORÓW PODRÓŻY MOTYWACYJNYCH. Poland Convention Bureau. (Poland Convention Bureau Incentive Travel Company)
REGULAMIN PROGRAMU REKOMENDACJI Celem Programu Rekomendacji Profesjonalnych Organizatorów Podróży Motywacyjnych jest identyfikowanie i wspieranie podmiotów, które świadczą fachowe i kompleksowe usługi
Bardziej szczegółowoSpotkanie członków Warszawskiej Organizacji Turystycznej Warszawa, 12 lipca 2018
Spotkanie członków Warszawskiej Organizacji Turystycznej Warszawa, 12 lipca 2018 Warszawska Organizacja Turystyczna jest stowarzyszeniem publiczno-prywatnym, platformą współpracy i integracji środowiska
Bardziej szczegółowoRYNEK SPOTKAŃ W GDAŃSKU I REGIONIE RAPORT ZA ROK 2012
RYNEK SPOTKAŃ W GDAŃSKU I REGIONIE RAPORT ZA ROK 2012 Gdańsk&Region meetings market Report for 2012 PROMOCJA TURYSTYKI BIZNESOWEJ JAKO MARKOWEGO PRODUKTU GDAŃSKA I REGIONU Business tourism promotion as
Bardziej szczegółowoWARSZAWSKA ORGANIZACJA TURYSTYCZNA, 17 września 2014. Spotkanie członków WOT dyskusja o inicjatywach WOT i miasta
WARSZAWSKA ORGANIZACJA TURYSTYCZNA, 17 września 2014 Spotkanie członków WOT dyskusja o inicjatywach WOT i miasta 1 11 września 2014 na terenie siedziby Zarządu Tramwajów Warszawskich odbyło się spotkanie
Bardziej szczegółowoTURYSTYKA W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM W 2011 R.
URZĄD STATYSTYCZNY W OPOLU Informacja sygnalna Data opracowania maj 2012 tel. 77 423 01 10 11 77 423 01 20 21 e-mail: sekretariatusopl@stat.gov.pl Internet: www.stat.gov.pl TURYSTYKA W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM
Bardziej szczegółowoNowy ośrodek targowy w aglomeracji śląskiej
Targowy komfort Nowy ośrodek targowy w aglomeracji śląskiej Expo Silesia to nowoczesne Centrum Wystawiennicze w największej polskiej aglomeracji przemysłowej. Dysponujemy 13,5 tysiąca m 2 powierzchni ekspozycyjnej
Bardziej szczegółowoUE DLA PROMOCJI TURYSTYKI nowa perspektywa budżetowa 2014-2020, koncepcja projektów Polskiej Organizacji Turystycznej.
UE DLA PROMOCJI TURYSTYKI nowa perspektywa budżetowa 2014-2020, koncepcja projektów Polskiej Organizacji Turystycznej. Piotr Tatara Polska Organizacja Turystyczna 9 maja 2013 roku Projekty systemowe Polskiej
Bardziej szczegółowoPozycja jednostki ICHOT w zakresie konkurencji ogólnopolskiej zdeterminowana jest siłą przyciągania miejsca, w tym przypadku miasta.
Pozycja jednostki ICHOT w zakresie konkurencji ogólnopolskiej zdeterminowana jest siłą przyciągania miejsca, w tym przypadku miasta. Czynnik ten ma szczególne znaczenie dla grupy turystów, którzy wybierając
Bardziej szczegółowoRynek. Nowych Mieszkań. Rynek Nowych. Mieszkań. III kwartał 2012 r.
Rynek Nowych Rynek Mieszkań Nowych III kwartał 213 r. Mieszkań III kwartał 212 r. str. 2 Na podstawie analizowanych danych przewidujemy: utrzymanie stabilnego poziomu cen, możliwe wzrosty dla szczególnie
Bardziej szczegółowoWynajem.pl Miesięczny raport rynku wynajmu mieszkań lipiec 2010
Wynajem.pl Miesięczny raport rynku wynajmu mieszkań lipiec 2010 Na rynku wynajmu mieszkań w okresie wakacyjnym wciąż jest spokojnie i panuje tu urlopowe rozluźnienie. Powoli zaczyna się zauważać ruch wśród
Bardziej szczegółowoRynek spotkań biznesowych pod lupą: Kto? Co? I gdzie?" 1. publikacja ogólnopolskich badań firm i przedsiębiorstw.
1 Warszawa- Serock, 31 maja 2016 r. Rynek spotkań biznesowych pod lupą: Kto? Co? I gdzie?" 1 publikacja ogólnopolskich badań firm i przedsiębiorstw. Ile i kiedy firmy w Polsce wydają na usługi konferencyjne?
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych
Materiał na konferencję prasową w dniu 23 marca 2011 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych Notatka informacyjna WYNIKI BADAŃ GUS Baza noclegowa 1 i jej wykorzystanie w 2010 roku W
Bardziej szczegółowoBadanie krajowego i zagranicznego ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim w roku 2014 Streszczenie raportu wyniki desk research
Badanie krajowego i zagranicznego ruchu turystycznego w Województwie Zachodniopomorskim w roku 2014 Streszczenie raportu wyniki desk research Listopad 2014 Wielkość i rozkład przestrzenny ruchu turystycznego
Bardziej szczegółowoREGULAMIN KONKURSU SUPER PRACODAWCA 2015
REGULAMIN KONKURSU SUPER PRACODAWCA 2015 KONKURS "SUPER PRACODAWCA ROKU 2015 organizowany w okresie od 01.12.2015 r. do 18.12.2015 r. 1. CEL KONKURSU Wybór nastąpi spośród pracodawców, którzy, na co dzień
Bardziej szczegółowoX Gdańskie Targi Turystyczne GTT 2007 Juz po raz dziesiąty odbyły się w dniach 13-15.04.2007 r. Gdańskie Targi Turystyczne GTT. Z roku na rok wzrasta
Targi 2007 Międzynarodowy Salon Turystyczny TOUR SALON 2007 W dniach 24 27.10.2007 r. w Poznaniu, odbyły się prestiżowe Targi Regionów i Produktów Turystycznych - Tour Salon. Stowarzyszenie Turystyczne
Bardziej szczegółowoRaport o sytuacji mikro i małych firm w roku Szczecin, 18 marca 2014
Raport o sytuacji mikro i małych firm w roku 2013 Szczecin, 18 marca 2014 Już po raz czwarty Bank Pekao przedstawia raport o sytuacji mikro i małych firm 7 tysięcy wywiadów z właścicielami firm, Badania
Bardziej szczegółowoSKRÓCONY OPIS IMPREZ TARGOWYCH, W KTÓRYCH UCZESTNICZYŁO MIASTO SOPOT 2006
SKRÓCONY OPIS IMPREZ TARGOWYCH, W KTÓRYCH UCZESTNICZYŁO MIASTO SOPOT 2006 Międzynarodowy Salon Turystyczny Tour Salon 2006 W dniach 26-28 października 2006 Stowarzyszenie Turystyczne Sopot promowało miasto
Bardziej szczegółowo21 października 2015 Spotkanie WOT, Golden Tulip
21 października 2015 Spotkanie WOT, Golden Tulip WARSZAWA przyjazna turystom RAPORT 2014 Stołeczne Biuro Turystyki Co zawiera Raport? 13 rozdziałów prezentuje m.in.: opinie turystów ruch pasażerski na
Bardziej szczegółowoOFERT PRZYBYWA, ALE NIE DLA WSZYSTKICH
Warszawa, 18 kwietnia 2011 r. OFERT PRZYBYWA, ALE NIE DLA WSZYSTKICH Raport Pracuj.pl Rynek Pracy Specjalistów w I kwartale 2011 roku Przybywa ofert pracy. W I kwartale 2011 ogłoszeń w serwisie Pracuj.pl
Bardziej szczegółowoPROMOCJA TURYSTYKI BIZNESOWEJ JAKO MARKOWEGO PRODUKTU GDAŃSKA I POMORZA
PROMOCJA TURYSTYKI BIZNESOWEJ JAKO MARKOWEGO PRODUKTU GDAŃSKA I POMORZA PROMOTING BUSINESS TOURISM AS A TRADEMARK OF GDAŃSK AND POMERANIA Pomorski rynek spotkań i perspektywy jego rozwoju Pomeranian meetings
Bardziej szczegółowoLokalne Organizacje Turystyczne czynnikiem aktywizacji i integracji społeczności lokalnych wokół turystyki. Nysa, 7 września 2012 r.
Lokalne Organizacje Turystyczne czynnikiem aktywizacji i integracji społeczności lokalnych wokół turystyki Nysa, 7 września 2012 r. Przyjazdy turystów do Polski Rok 2011 13 350 tys. (7%) Rok 2010 12 470
Bardziej szczegółowoKongresy i targi. Francisco Quintana. Sprawy Gospodarcze i Turystyka Urząd Miasta Madryt Poznań, czerwiec 2008
Kongresy i targi Francisco Quintana Sprawy Gospodarcze i Turystyka Urząd Miasta Madryt Poznań, czerwiec 2008 1 Madryt Rada Miasta Wydział ds. Gospodarczych Sprawy Gospodarcze i Zatrudnienia Region Madrytu
Bardziej szczegółowoRynek Mieszkań. Nowych IIMieszkań. Rynek Nowych. kwartał 2014 r. III kwartał 2012 r.
Rynek Nowych Rynek Mieszkań Nowych IIMieszkań kwartał 2014 r. III kwartał 2012 r. str. 02 Na podstawie analizowanych danych przewidujemy: możliwe wzrosty cen w największych polskich miastach, szczególnie
Bardziej szczegółowoJak korzystad z nowego narzędzia GCBstats do zbierania danych statystycznych dotyczących turystyki biznesowej i indywidualnej w roku 2012
Jak korzystad z nowego narzędzia GCBstats do zbierania danych statystycznych dotyczących turystyki biznesowej i indywidualnej w roku 2012 Tak było do tej pory OPIS KATEGORII Branża medyczna (HM) technologiczna
Bardziej szczegółowoWybrane informacje o rynku turystyki biznesowej w Katowicach w 2018 r.
Wybrane informacje o rynku turystyki biznesowej w Katowicach w 2018 r. Na podstawie raportu: w 2018 roku. opracowanego przez dra Krzysztofa Cieślikowskiego dla Katowice ConvenDon Bureau 6 170 spotkań biznesowych
Bardziej szczegółowoStreszczenie Raportu Przemysł spotkań w Krakowie oraz Małopolsce w 2012 roku
2011 2012 Streszczenie Raportu Przemysł spotkań w Krakowie oraz Małopolsce w 2012 roku Jadwiga Berbeka Krzysztof Borodako (Kierownik zespołu) Agata Niemczyk Renata Seweryn Kraków Zespół autorski: J. Berbeka,
Bardziej szczegółowoOFERTA.27th SUPER RIO EXPOFOOD 2015
OFERTA.27th SUPER RIO EXPOFOOD 2015 MIASTO: Rio de Janeiro CENTRUM TARGOWE: Riocentro Exhibition & Convention Center DATA: 17 19 Marzec 2015 BRANŻA: przemysł produktów spożywczych CHARAKTER TARGÓW: BUSINESS
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych
Materiał na konferencję prasową w dniu 25 października 2011 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych Notatka informacyjna WYNIKI BADAŃ GUS Baza noclegowa 1 wg stanu w dniu 31 lipca oraz
Bardziej szczegółowoIV Targi Logistyki, Magazynowania i Transportu
podsumowanie Kompleksowo o logistyce tylko na targach w Expo Silesia Ponad dwa tysiące zwiedzających odwiedziło Expo Silesia w dniach 25-27 maja, podczas targów logistyki, magazynowania i transportu oraz
Bardziej szczegółowoBADANIE RUCHU TURYSTYCZNEGO W BYDGOSZCZY 2012
BADANIE RUCHU TURYSTYCZNEGO W BYDGOSZCZY 2012 METODOLOGIA PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA Dr Robert Brudnicki Instytut Gospodarki Turystycznej i Geografii WSG Pracownia Geografii Turystyki 1 Bariery wynikające z
Bardziej szczegółowoInformacja na temat zatrudniania cudzoziemców w 2018 roku w województwie pomorskim
Tysiące Informacja na temat zatrudniania cudzoziemców w 018 roku w województwie pomorskim Oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi wpisane do ewidencji oświadczeń W 018 roku odnotowano
Bardziej szczegółowo22 MARCA 2018 BRANŻ ŁĄCZYMY SPORT I BIZNES PRESTIŻOWA LOKALIZACJA CENTRUM OLIMPIJSKIE PKOI W WARSZAWIE
Wydarzenie objął patronatem honorowym Minister Sportu i Turystyki Witold Bańka ŁĄCZYMY SPORT I BIZNES 350 UCZESTNIKÓW FORUM SPORTBIZ 1000 ODWIEDZAJĄCYCH 11 BRANŻ 50 WYSTAWCÓW PRESTIŻOWA LOKALIZACJA CENTRUM
Bardziej szczegółowoFirmy bardziej aktywne na rynku pracy. Raport Pracuj.pl Rynek Pracy Specjalistów w II kwartale 2014
Warszawa, 8 lipca 2014 r. Firmy bardziej aktywne na rynku pracy Raport Pracuj.pl Rynek Pracy Specjalistów w II kwartale 2014 Jak wynika z kwartalnego raportu Pracuj.pl, sytuacja na rynku pracy w II kwartale
Bardziej szczegółowoRynek pracy specjalistów w II kw roku. Raport Pracuj.pl
Rynek pracy specjalistów w II kw. 2018 roku Raport Pracuj.pl 02 W II kwartale 2018 roku na portalu Pracuj.pl opublikowano 143 716 ofert pracy. To o 5,4% więcej, niż w analogicznym okresie przed rokiem.
Bardziej szczegółowoKatowice jako miejsce wielkich wydarzeń? Janusz Mitulski. Partner, Horwath HTL Polska
Katowice jako miejsce wielkich wydarzeń? Janusz Mitulski Partner, Horwath HTL Polska Agenda I Wskaźniki hotelowe- rentowność biznesu hotelowego w Katowicach i województwie śląskim II Poziom usieciowienia
Bardziej szczegółowoBADANIE RUCHU TURYSTYCZNEGO W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W 2012 ROKU
BADANIE RUCHU TURYSTYCZNEGO W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W 2012 ROKU METODOLOGIA BADANIA Metoda badawcza: wywiad bezpośredni analiza źródeł wtórnych (desk research) Grupa docelowa: goście odwiedzający jednodniowi
Bardziej szczegółowoWyniki sondażu pracodawców
Jakiego pracownika szukają pracodawcy, czego oczekują kandydaci - wyniki sondażu przeprowadzonego w ramach trzeciej edycji Akademickich Targów Pracy Trójmiasto W środę 19 października 2016 r. na Wydziale
Bardziej szczegółowoWykorzystanie turystycznych obiektów noclegowych 1 w 2013 roku.
Materiał na konferencję prasową w dniu 25 marca 2014 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych i Warunków Życia Notatka informacyjna Uwaga: od 2012 r. zmiana zakresu prezentowanych danych
Bardziej szczegółowoKryteria konkursu na Najlepsze Europejskie Destynacje (EDEN) Edycja Polska
Załącznik nr 1 do Regulaminu Kryteria konkursu na Najlepsze Europejskie Destynacje (EDEN) Edycja Polska Kryteria podstawowe (podstawa dopuszczenia): aplikująca destynacja stanowi obszar, który spełnia
Bardziej szczegółowoŚwiatowi liderzy rynku LPG, CNG i LNG Nowe kontakty Targi, konferencja, networking
Światowi liderzy rynku LPG, CNG i LNG Nowe kontakty Targi, konferencja, networking 19-20.03.2019 Wydarzenia towarzyszące Liderzy rynku z całego świata Międzynarodowe Targi GasShow i Autoservice Expo to
Bardziej szczegółowoRandki biznesowe w branży eventowej
Randki biznesowe w branży eventowej Już po raz drugi odbywają się warsztaty eventowe Spotkajmy się w Gdyni. Organizatorzy prestiżowych konferencji z kraju przyjechali do naszego miasta, aby poznać jego
Bardziej szczegółowoStrategia umiędzynarodowienia Uczelni na potrzeby wniosku programu Erasmus
Strategia umiędzynarodowienia Uczelni na potrzeby wniosku programu Erasmus WSZ E pretenduje do stania się nowoczesną placówką naukową, edukacyjną, badawczą i szkoleniową, wykorzystującą potencjał korporacji
Bardziej szczegółowoObszar strategiczny Metropolia Poznań
Obszar strategiczny Metropolia Poznań Prof. dr hab. Tomasz Kaczmarek Ocena aktualności wyzwań strategicznych w kontekście uwarunkowań rozwoju społeczno-gospodarczego miasta Poznania Rada Strategii rozwoju
Bardziej szczegółowoRAPORT Z REALIZACJI WYCHOWANIA KOMUNIKACYJNEGO W PRZEDSZKOLACH, SZKOŁACH PODSTAWOWYCH ORAZ GIMNAZJACH NA TERENIE WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO
Kuratorium Oświaty w Warszawie Al. Jerozolimskie 32, -24 Warszawa ZSE.576.71.211.ŁC RAPORT Z REALIZACJI WYCHOWANIA KOMUNIKACYJNEGO W PRZEDSZKOLACH, SZKOŁACH PODSTAWOWYCH ORAZ GIMNAZJACH NA TERE WOJEWÓDZTWA
Bardziej szczegółowoMECHANIZMY POZYSKIWANIA I ORGANIZACJI MIĘDZYNARODOWYCH KONGRESÓW ROLA PCO. Anna Jędrocha. Gdańsk, 28 marca 2014
MECHANIZMY POZYSKIWANIA I ORGANIZACJI MIĘDZYNARODOWYCH KONGRESÓW ROLA PCO Anna Jędrocha Gdańsk, 28 marca 2014 PCO = Strategiczny partner Międzynarodowy Klient Podwykonawcy Lokalny Komitet Organizacyjny
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ PROMOCJI, SPORTU I TURYSTYKI
Załącznik Nr 2 do zarządzenia Nr 843 /2012 Prezydenta miasta Bydgoszczy z dnia 19 grudnia 2012r. WYDZIAŁ PROMOCJI, SPORTU I TURYSTYKI I. Struktura wewnętrzna Wydziału. 1.Wydział Promocji, Sportu i Turystyki
Bardziej szczegółowoCharakterystyka przyjazdów cudzoziemców do Polski w 2015 roku
Charakterystyka przyjazdów cudzoziemców do Polski w 2015 roku W 2015 r. badania statystyczne w zakresie zagranicznej turystyki przyjazdowej i wyjazdowej oraz krajowej prowadzone były przez Urząd Statystyczny
Bardziej szczegółowoTym razem spotykamy się, by spojrzeć na nasz potencjał, to jak oceniamy go sami i jak widzą go eksperci zewnętrzni.
PATRONI KONFERENCJI: Katowice 18 maja 2009 roku Zaproszenie Mili Państwo. Z prawdziwą satysfakcją pragnę zaprosić do wzięcia udziału w konferencji promującej produkt markowy Katowice MICE Energia Spotkań.
Bardziej szczegółowonasz kamień węgielny BURSZTYN Unikatowy w barwie, strukturze i formie. Przyjazny. Jedyny w swoim rodzaju. Tak, jak Gdańsk. Tak, jak AMBEREXPO.
Witamy w AMBEREXPO! Centrum Wystawienniczo Kongresowe Międzynarodowe Targi Gdańskie SA nasz kamień węgielny BURSZTYN Unikatowy w barwie, strukturze i formie. Przyjazny. Jedyny w swoim rodzaju. Tak, jak
Bardziej szczegółowoSterowanie przemysłem spotkań w Krakowie:
Sterowanie przemysłem spotkań w Krakowie: ocena i monitorowanie wpływu ekonomicznego przemysłu spotkań na gospodarkę Krakowa przy wykorzystaniu dobrych praktyk ze Szwajcarii. PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ
Bardziej szczegółowoURZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE
URZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE 31-223 Kraków, ul. Kazimierza Wyki 3 e mail:sekretariatuskrk@stat.gov.pl tel. 12 415 60 11 Internet: http://krakow.stat.gov.pl Opracowanie sygnalne Nr 4 Data opracowania -
Bardziej szczegółowoCentra integracji społecznej, kluby integracji społecznej, zakłady aktywności zawodowej i warsztaty terapii zajęciowej w 2017 r.
INFORMACJA SYGNALNA Centra integracji społecznej, kluby integracji społecznej, zakłady aktywności zawodowej i warsztaty terapii zajęciowej w 2017 r. 21.12.2018 r. W 2017 r. działało aktywnie 1209 jednostek
Bardziej szczegółowoTurystyka w województwie małopolskim w 2016 r.
Turystyka w województwie małopolskim w 216 r. Opracowanie sygnalne Maj 217 r. Rośnie popularność turystyczna województwa małopolskiego, co potwierdzają miary opisujące ruch turystyczny w 216 r. To między
Bardziej szczegółowoANALIZA PŁAC SPECJALISTÓW
ANALIZA PŁAC SPECJALISTÓW Przygotowana dla Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych Kontakt: Dział Analiz i Raportów Płacowych info@raportplacowy.pl www.raportplacowy.pl +48 12 350 56 00
Bardziej szczegółowoREGULAMIN PROGRAMU REKOMENDACJI ORGANIZATORÓW PODRÓŻY MOTYWACYJNYCH Poland Convention Bureau (Poland Convention Bureau Incentive Travel Company)
REGULAMIN PROGRAMU REKOMENDACJI Poland Convention Bureau Celem Programu Rekomendacji Profesjonalnych Organizatorów Podróży Motywacyjnych jest identyfikowanie i wspieranie podmiotów, które świadczą fachowe
Bardziej szczegółowoDziałalność Małopolskiej Organizacji Turystycznej. Iwanowice Włościańskie, 28 lutego 2012 r.
Działalność Małopolskiej Organizacji Turystycznej Iwanowice Włościańskie, 28 lutego 2012 r. Struktura zarządzania turystyką w Polsce Administracja Rządowa: Ministerstwo Sportu i Turystyki Polska Organizacja
Bardziej szczegółowoREGULAMIN REKOMENDOWANIA PRZEZ GDAŃSK CONVENTION BUREAU PROFESJONALNYCH ORGANIZATORÓW KONGRESÓW (PCO) W GDAŃSKU I REGIONIE
REGULAMIN REKOMENDOWANIA PRZEZ GDAŃSK CONVENTION BUREAU PROFESJONALNYCH ORGANIZATORÓW KONGRESÓW (PCO) W GDAŃSKU I REGIONIE 1. System rekomendacji odnosi się do firm wyspecjalizowanych w kompleksowej organizacji
Bardziej szczegółowoPlany WOT (turystyka leisure) na 2016
Plany WOT (turystyka leisure) na 2016 Projekty zabudżetowane: Warsaw Citybreak Warszawska oferta kulturalna Warszawska oferta kulinarna Targi (rozważane ATM, WTM, TT Warsaw) Szkolenia dla przewodników
Bardziej szczegółowo5 lat funduszu Lyxor WIG20 UCITS ETF na GPW w Warszawie rynek wtórny
25 wrzesień 215 r. 5 lat funduszu Lyxor WIG2 UCITS ETF rynek wtórny 22 września 215 r. minęło dokładnie pięć lat od momentu wprowadzenia do obrotu giełdowego tytułów uczestnictwa subfunduszu Lyxor WIG2
Bardziej szczegółowoWśród ankietowanych aż 73,5% stanowiły kobiety. Świadczyć to może o większym zainteresowaniu niezależną modą i dizajnem wśród kobiet.
Podsumowanie ankiety przeprowadzonej podczas targów SILESIA BAZAAR vol.3 opracowanej przez organizację PRogress przy Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach Spis treści 1. Pytania o płeć... 2 2. Pytanie
Bardziej szczegółowoStatystyki mogą być sexy czyli Gdańsk i Pomorze w świetle badań Polskiej Organizacji Turystycznej. dr Krzysztof Celuch
Statystyki mogą być sexy czyli Gdańsk i Pomorze w świetle badań Polskiej Organizacji Turystycznej dr Krzysztof Celuch JAKI JEST CEL ZBIERANIA DANYCH? CHCEMY SIĘ WYRÓŻNIAĆ! CHCEMY OBCINAĆ KOSZTY! CHCEMY
Bardziej szczegółowoRAPORT MIESIĘCZNY. za miesiąc wrzesień października 2014
za miesiąc wrzesień 2014 3 14 października 2014 RAPORT MIESIĘCZNY ZA WRZESIEŃ 2014 Zarząd Spółki LOYD S.A. z siedzibą w Warszawie działając w oparciu o postanowienia Załącznika Nr 1 do Uchwały Nr 795/2008
Bardziej szczegółowoRelacje z NAWA (1) Tomasz Szapiro. (Pre)historia projektu Baza materiałów Kryteria
Relacje z NAWA (1) Tomasz Szapiro (Pre)historia projektu Baza materiałów Kryteria Program Rok Polskiej Nauki za Granicą KRASP Inicjatywa JM prof. Marcina Pałysa, rektora UW (Inauguracja 2016/2017) Uchwała
Bardziej szczegółowoPLAN MERYTORYCZNY DZIAŁALNOŚCI STOWARZYSZENIA NA 2010 ROK
PLAN MERYTORYCZNY DZIAŁALNOŚCI STOWARZYSZENIA NA 2010 ROK Projekt planu merytorycznego na 2010 rok, przyjęty przez Zarząd K-POT: dnia... roku, uchwałą Zarządu K-POT... Plan merytoryczny na 2010 rok, zatwierdzony
Bardziej szczegółowoOkoliczności powstania raportu
Okoliczności powstania raportu jest największą w Polsce giełdą domen internetowych, zawierającą ponad 250 tysięcy ofert sprzedaży domen. Każdego roku na giełdzie dokonuje się około 15000 transakcji kupna-sprzedaży
Bardziej szczegółowoInformacja na temat zatrudniania cudzoziemców w okresie od stycznia do września 2018 roku w województwie pomorskim
Tysiące Informacja na temat zatrudniania cudzoziemców w okresie od stycznia do września 018 roku w województwie pomorskim W trzecim kwartale 018 roku w województwie pomorskim utrzymywało się wysokie zapotrzebowanie
Bardziej szczegółowoRozdział 8. Profile regionalne małych i średnich przedsiębiorstw
Melania Nieć, Maja Wasilewska, Joanna Orłowska Rozdział 8. Profile regionalne małych i średnich przedsiębiorstw Struktura podmiotowa Województwo dolnośląskie W 2012 r. w systemie REGON w województwie dolnośląskim
Bardziej szczegółowoKIERUNEK GOSPODARKA TURYSTYCZNA
KIERUNEK GOSPODARKA TURYSTYCZNA Osoba kontaktowa: dr Ewa Markiewicz e.markiewicz@ue.poznan.pl Gospodarka Turystyczna to międzynarodowy biznes turystyczny Branża turystyczna w Polsce i na świecie Wpływy
Bardziej szczegółowoWsparcie lubelskich przedsiębiorców przez Samorząd Województwa Lubelskiego w ramach inicjatywy Biznes Lubelskie
Wsparcie lubelskich przedsiębiorców przez Samorząd Województwa Lubelskiego w ramach inicjatywy Biznes Lubelskie Mariusz Rudzki Kierownik Oddziału Promocji Handlu i Inwestycji Departament Gospodarki i Współpracy
Bardziej szczegółowoEFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW TURYSTYKA I REKREACJA
EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW TURYSTYKA I REKREACJA poziom kształcenia profil kształcenia tytuł zawodowy uzyskiwany przez absolwenta studia drugiego stopnia ogólnoakademicki magister 1. Umiejscowienie
Bardziej szczegółowoZamek Krzyżacki, to zdecydowanie największa atrakcja Malborka. Budowa tej niesamowitej twierdzy ruszyła jeszcze pod koniec XIII w. Od 1309 r.
Zamek Krzyżacki, to zdecydowanie największa atrakcja Malborka. Budowa tej niesamowitej twierdzy ruszyła jeszcze pod koniec XIII w. Od 1309 r. zamek był siedzibą najwyższych władz Zakonu Krzyżackiego WIELKOŚĆ
Bardziej szczegółowo98 283 tys. - tyle ofert pracy opublikowały firmy w serwisie Pracuj.pl w I kwartale 2014 roku
Warszawa, 8 kwietnia 2014 r. Firmy znów szukają więcej osób do pracy Raport Pracuj.pl Rynek Pracy Specjalistów w I kwartale 2014 Jak wynika z kwartalnego raportu Pracuj.pl, znów jest nieco lepiej na rynku
Bardziej szczegółowoPOLIGRAFIA 2013 Międzynarodowe Targi Poznańskie. Konferencja SAE 2012 Krynica Morska
POLIGRAFIA 2013 Międzynarodowe Targi Poznańskie Konferencja SAE 2012 Krynica Morska LIDER PRZEMYSŁU WYSTAWIENNICZEGO W POLSCE MTP organizują ponad 80 wyspecjalizowanych wydarzeń targowych dla ponad 100
Bardziej szczegółowoAugustów zachęca przedsiębiorców do inwestowania w Strefie Aktywności Gospodarczej
Augustów zachęca przedsiębiorców do inwestowania w Strefie Aktywności Gospodarczej Wysłane przez Anna Samel, 27/04/2017 Treść: Samorząd Augustowa pragnie zachęcić przedsiębiorców do inwestowania w Augustowie
Bardziej szczegółowoWitamy w Biurze Obsługi Inwestora i Promocji Gospodarczej
Witamy w Biurze Obsługi Inwestora i Promocji Gospodarczej Biuro Obsługi Inwestora i Promocji Gospodarczej działa w ramach struktury Urzędu Miasta Stalowej Woli. Funkcjonuje od lipca 2017 roku kiedy, stało
Bardziej szczegółowoUrząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego. Badania ruchu turystycznego w Małopolsce w 2006 r.
Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego Badania ruchu turystycznego prowadzone cyklicznie począwszy od 2003 r. Cel: określenie szacunkowej liczby gości odwiedzających region, krajowych i zagranicznych
Bardziej szczegółowoRAPORT RYNEK MIESZKANIOWY WE WROCŁAWIU -PODSUMOWANIE ROKU 2008 NA RYNKU WTÓRNYM JOT- BE NIERUCHOMOŚCI EKSPERCI RYNKU NIERUCHOMOŚCI
RAPORT RYNEK MIESZKANIOWY WE WROCŁAWIU -PODSUMOWANIE ROKU 2008 NA RYNKU WTÓRNYM ŚREDNIA CENA m.kw. MIESZKANIA W 2008 ROKU ( w PLN) 7000 6000 5000 5676 6315 6150 6643 4000 3000 2000 1000 0 I KWARTAŁ II
Bardziej szczegółowoBranża eventowa widzi w nas potencjał
Branża eventowa widzi w nas potencjał Na zaproszenie Gdyńskiej Rady Turystycznej do Gdyni zjechali się przedstawiciele firm z całej Polski organizujących ważne wydarzenia biznesowe. Podczas imprezy goście
Bardziej szczegółowoRaport powstał w ramach projektu Małopolskie Obserwatorium Gospodarki.
Raport powstał w ramach projektu Małopolskie Obserwatorium Gospodarki. Publikację przygotował: PBS Spółka z o.o. Małopolskie Obserwatorium Gospodarki Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego Departament
Bardziej szczegółowoRYNEK MIESZKANIOWY PAŹDZIERNIK 2015
RYNEK MESZKANOWY PAŹDZERNK Deweloperzy już od drugiej połowy 2013 roku cieszą się dobrymi wynikami sprzedażowymi, jednak dynamiczny wzrost sprzedaży mieszkań odnotowuje się od marca r., kiedy to Rada Polityki
Bardziej szczegółowoPomorskie.travel
FREE TIME FESTIWAL 2016 ZAPRASZAMY DO UDZIAŁU w Festiwalu Turystyki i Czasu Wolnego Free Time 2016! TU SIĘ DZIEJE! 2-3 kwietnia, Gdańsk, AMBEREXPO UDANA ZMIANA! W 2015 roku Targi Turystyczne w Gdańsku
Bardziej szczegółowoCel projektu. Projekt współfinansowany z dotacji Ministerstwa Sportu i Turystyki. Warszawa Lublin Kielce Katowice Kraków
Cel projektu Budowa sieci marek terytorialnych komercyjnych produktów turystyki biznesowej Stworzenie spójnego pod względem wizerunkowym i merytorycznym produktu: Międzynarodowe Kongresy i Konferencje
Bardziej szczegółowoTURYSTYKA I WYPOCZYNEK W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM W 2004 R.
TURYSTYKA I WYPOCZYNEK W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM W 2004 R. Informacje o stanie i wykorzystaniu bazy noclegowej turystyki pochodzą ze stałych badań statystycznych GUS. Dane dotyczące liczby obiektów
Bardziej szczegółowoStrategia dla Klastra IT. Styczeń 2015
Strategia dla Klastra IT Styczeń 2015 Sytuacja wyjściowa Leszczyńskie Klaster firm branży Informatycznej został utworzony w 4 kwartale 2014 r. z inicjatywy 12 firm działających w branży IT i posiadających
Bardziej szczegółowoInformacja na temat zatrudniania cudzoziemców w I kwartale 2019 roku w województwie pomorskim
Tysiące Informacja na temat zatrudniania cudzoziemców w I kwartale 2019 roku w województwie pomorskim Oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi wpisane do ewidencji oświadczeń Od czasu
Bardziej szczegółowo