Służby ochrony środowiska. Raport TNS Polska dla. Służby ochrony środowiska

Transkrypt

1 Raport TNS Polska dla

2 Spis treści 1 O badaniu Aneks 22 Wyniki badania 7 2

3 Raport przygotowany został na zlecenie Ministerstwa Środowiska przez Zespół Badań Społecznych w TNS Polska. Projekt sfinansowany został ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. 3

4 1 O badaniu

5 Informacje o badaniu Termin badania: 6 12 listopada 2015 roku. Informacje o i badaniu więcej lat. Próba: ogólnopolska, reprezentatywna próba 1027 mieszkańców Polski w wieku 15 Technika: wywiady bezpośrednie wspomagane komputerowo (CAPI). % Zasadniczo prezentowane na wykresach wyniki są przedstawione w wartościach procentowych (chyba że opis wykresu wskazuje coś innego). Udziały procentowe zaokrąglone są do liczb całkowitych. Oznacza to, że w niektórych przypadkach, tj. w pytaniach jednoodpowiedziowych, wyniki mogą nie sumować się do 100%. 5

6 Charakterystyka respondentów Płeć Wiek Wykształcenie lat podstawowe / gimnazjum mężczyzna kobieta lat zasadnicze zawodowe 30 lat średnie / pomaturalne 49 lat licencjat / wyższe lat 60 lat i więcej Dane w [%] N=1027 6

7 2 Wyniki badania

8 Proszę wskazać instytucje, które zaliczył(a)by Pan(i) do służb ochrony środowiska: (możliwość wskazania wielu odpowiedzi) Ministerstwo Środowiska Wojewódzka Inspekcja Ochrony Środowiska Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska Dane w [%] Polacy, mając do wyboru różne instytucje publiczne, najczęściej wskazują Ministerstwo Środowiska jako tę, którą, ich zdaniem, można zaliczyć do służb ochrony środowiska. Takiej odpowiedzi udziela ponad połowa respondentów (62%). Niewiele mniej osób trzech na pięciu Polaków (60%) mówi o Wojewódzkiej Inspekcji Ochrony Środowiska lub o Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (56%). Jedna trzecia respondentów wskazuje na urząd gminy/miasta (%), straż miejską (%) bądź sanepid (30%). Zdecydowanie najrzadziej do służb ochrony środowiska kwalifikowana jest straż pożarna (23%) lub policja (23%). urząd gminy\miasta straż miejska Polacy najczęściej do służb ochrony środowiska zaliczają trzy (33%) lub cztery i więcej instytucji z listy (33%). Osoby z wyższym wykształceniem średnio wskazują więcej instytucji niż pozostali badani. sanepid straż pożarna % Polaków ma trudności z udzieleniem konkretnej odpowiedzi nie wskazuje żadnej instytucji i mówi: nie wiem/trudno powiedzieć. Częściej są to osoby, które oceniają swoją sytuację materialną jako złą niż średnią oraz mieszkańcy regionu centralnego niż wschodniego, zachodniego czy południowego. policja nie wiem\trudno powiedzieć 8 23 Wiek, płeć i wielkość miejsca zamieszkania nie różnicują znacząco odpowiedzi respondentów w tym temacie. Mieszkańcy regionu wschodniego częściej niż inni badani do służb ochrony środowiska zaliczają Wojewódzką Inspekcję Ochrony Środowiska (71% wobec 60% dla ogółu) oraz Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska (70% wobec 56% dla ogółu). N=1027 8

9 Proszę wskazać problemy, jakie Pani/Pana zdaniem, należy zgłaszać do służb ochrony środowiska: (możliwość wskazania wielu odpowiedzi) nielegalne wysypisko śmieci nielegalne wylewanie ścieków niszczenie przyrody palenie śmieci nielegalne wycinanie drzew kłusownictwo nie wiem\ trudno powiedzieć Dane w [%] Spośród listy problemów, które należy zgłaszać do służb ochrony środowiska, najczęściej wskazywanymi są nielegalne wysypiska śmieci (78%). Niemal siedmiu na dziesięciu zapytanych wskazuje również na: nielegalne wylewanie ścieków (69%), niszczenie przyrody (69%) oraz palenie śmieci (67%). 64% jest zdania, że nielegalne wycinanie drzew również należy do spraw, którymi powinny zająć się służby ochrony środowiska. W temacie kłusownictwa o tym samym przekonana jest ponad połowa Polaków (55%). Na nielegalne wylewanie ścieków częściej zwracają uwagę najmłodsi respondenci w wieku lat (84% wobec 69% dla ogółu). Osoby z wyższym wykształceniem częściej niż z podstawowym uznają, że nielegalne wysypiska śmieci i niszczenie przyrody należy zgłaszać do służb ochrony środowiska. Mieszkańcy dużych miast ( tys. ludności) częściej niż pozostali zwracają uwagę na problem palenia śmieci (77% wobec 67% dla ogółu). Respondenci z regionu południowego częściej niż inni wskazują na problem niszczenia przyrody (76% wobec 69% dla ogółu). N=1027 9

10 Gdzie w pierwszej kolejności zgłosił(a)by Pan(i) problemy związane z ochroną środowiska np. nielegalne wysypisko śmieci, nielegalne wylewanie ścieków, czy palenie śmieci? (pytanie otwarte prekodowane, możliwość wskazania jednej odpowiedzi) Dane w [%] policja straż miejska urząd gminy\miasta Ministerstwo Środowiska Wojewódzka Inspekcja Ochrony Środowiska Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska sanepid straż pożarna gdzie indziej nigdzie bym nie zgłosił(a) nie wiem\trudno powiedzieć N= Choć Polacy zdecydowanie najrzadziej do służb ochrony środowiska kwalifikują straż pożarną lub policję, to pytani o to, gdzie w pierwszej kolejności zgłosiliby problem związany z ochroną środowiska, spontanicznie najczęściej odpowiadają, że na policję lub do straży miejskiej. Tych odpowiedzi udziela jedna czwarta respondentów (odpowiednio 26% i 25%). Niespełna jedna piąta zapytanych (18%) najpierw zwróciłaby się do urzędu gminy lub miasta. Inne instytucje, jak Ministerstwo Środowiska (6%), Wojewódzka Inspekcja Ochrony Środowiska (6%), Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska (5%), sanepid (3%), czy straż pożarna (2%), były wymieniane zdecydowanie rzadziej. Osobom z wykształceniem podstawowym rzadziej niż pozostałym zdarza się spontanicznie odpowiadać, że w razie problemu związanego z ochroną środowiska zgłosiliby sprawę w pierwszej kolejności do Ministerstwa Środowiska. Mieszkańcy wsi i mniejszych miast (do 20 tys. ludności) częściej niż inni respondenci odpowiadają, że w pierwszej kolejności skontaktowaliby się z urzędem gminy/miasta. Co ciekawe, straż miejska zyskuje większe znaczenie w regionie południowym niż we wschodnim, zachodnim i centralnym. Wiek i płeć nie różnicują znacząco odpowiedzi respondentów w tym temacie. 10

11 Czy zdarzyło się Panu(i) kiedyś zgłosić służbom ochrony środowiska problem związany z ochroną środowiska? (możliwość wskazania jednej odpowiedzi) Dane w [%] Tylko trzem na stu Polaków (3%) zdarzyło się zgłosić problem związany z ochroną środowiska służbom ochrony środowiska. Wśród wszystkich respondentów (1027) takie doświadczenie miały 33 osoby tak Najczęściej problemy te są zgłaszane do straży miejskiej (15 osób), na policję (8) lub do urzędu gminy/miasta (6). nie N=1027 Wiek, płeć, wielkość miejsca zamieszkania, region nie wpływają na kwestię doświadczenia w zgłaszaniu służbom ochrony środowiska problemów związanych z ochroną środowiska. Jaka to była instytucja?* Liczba osób, które zgłosiły się do poszczególnych instytucji straż miejska 15 policja 8 urząd gminy\miasta 6 wojewódzka inspekcja ochrony środowiska 2 regionalna dyrekcja ochrony środowiska 1 straż pożarna 1 N=33 *Pytanie otwarte prekodowane, możliwość udzielenia jednej odpowiedzi 11

12 (Nie)zadowolenie ze sposobu załatwienia sprawy Czy jest Pan(i) zadowolona/y ze sposobu załatwienia sprawy? (możliwość wskazania jednej odpowiedzi) Liczba osób nie tak Dlaczego jest Pani/Pan niezadowolony/a z załatwienia sprawy? (pytanie otwarte) Nie załatwiono sprawy/ nieskuteczność 100% N=11 Dlaczego jest Pan(i) zadowolony/ a ze sposobu załatwienia sprawy? (pytanie otwarte) Liczba osób Osoby, którym zdarzyło się zgłosić problem związany z ochroną środowiska, są przeważnie zadowolone ze sposobu załatwienia sprawy przez służby ochrony środowiska. Głównie ze względu na to, że udało się pozytywnie rozwiązać problem oraz ze względu na szybkość przeprowadzonej interwencji. Osoby niezadowolone podają tylko jeden argument: nieskuteczność w ich odczuciu sprawa nie została załatwiona. Takiej odpowiedzi udzieliło dokładnie 11 z 33 zapytanych osób. Pozytywne załatwienie sprawy Szybka interwencja 9 10 Inne 3 N=22 N=33 12

13 Czy Pana(i) zdaniem powinno się karać za niszczenie środowiska? (możliwość wskazania jednej odpowiedzi) Dane w [%] W jakiej wysokości?* do 100 zł 5 nie 7 od 101 do 500 zł od 501 do 1000 zł od 1001 do 3000 zł 15 tak, powinna to być kara finansowa 71 od 3001 do 5000 zł 10 powyżej 5000 zł 22 N=730 tak, powinna to być kara inna niż finansowa 12 Proszę podać przykład** prace społeczne/ odpracowanie 79 posprzątanie/ naprawa szkody 14 nie wiem\trudno powiedzieć 11 kara pozbawienia wolności 4 inne 3 N=1027 nie wiem/ trudno powiedzieć 3 N=119 *Pytanie było zadawane osobom, które na pytanie: Czy Pana(i) zdaniem powinno się karać za niszczenie środowiska? udzieliły odpowiedzi: tak, powinna to być kara finansowa ; (możliwość wskazania jednej odpowiedzi). ** Pytanie było zadawane osobom, które na pytanie: Czy Pana(i) zdaniem powinno się karać za niszczenie środowiska? udzieliły odpowiedzi: tak, powinna to być kara inna niż finansowa ; (pytanie otwarte). 13

14 Kara finansowa Zdecydowana większość Polaków (83%) uważa, że powinno się karać za niszczenie środowiska. Przy czym przeważająca większość sądzi, że powinny to być kary finansowe (71%), a zdecydowanie rzadziej wspominane są kary innego typu (12%). Najmłodsi respondenci (w wieku lat) rzadziej niż 20- i -latkowie opowiadają się za karaniem za niszczenie środowiska. Za karą finansową częściej są osoby z wykształceniem wyższym niż z podstawowym lub zasadniczym zawodowym. Co ciekawe, ani region, ani ocena własnej sytuacji materialnej nie wpływają na opinie Polaków na temat konieczności karania (czy to w sposób finansowy czy też inny) za niszczenie środowiska. Jeśli zatem kara finansowa, to jak wysoka? Okazuje się, że rozpiętość odpowiedzi jest bardzo duża. Polacy często mówią o kwotach od 101 do 500 zł (25%), między 501 a 1000 zł (23%), ale też powyżej 5000 zł (22%). 15% osób mówi o jeszcze wyższej karze od 1001 do 3000 zł, a aż 22% sądzi, że kary za niszczenie środowiska powinny wynosić powyżej 5000 zł. Ogólnie, mniej więcej co trzeci Polak oczekiwałby kary niższej niż 500 zł, ale z drugiej strony, również co trzeci wspomina o kwocie powyżej 3000 zł. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że w pytaniu nie został wymieniony przykład działania, który miałby podlegać karze. Pytanie dotyczyło sytuacji ogólnej. 20-latkowie częściej niż - i 50-latkowie opowiadają się za karą do 100 zł. 30- i -latkowie częściej niż respondenci w wieku 60 i więcej lat uważają, że kara finansowa za niszczenie środowiska powinna wynosić od 1001 do 3000 zł. Osoby z wykształceniem podstawowym i zasadniczym zawodowym częściej niż osoby z wykształceniem średnim wymieniają kwoty od 101 do 500 zł. Ocena sytuacji materialnej respondentów nie wpływa na wysokość proponowanej przez nich kary. Jednak respondenci, których dochód gospodarstwa domowego przekracza 00 zł częściej są za karą powyżej 5000 zł. Mieszkańcy regionu wschodniego i zachodniego częściej niż mieszkańcy innych regionów są za karą finansową od 101 do 500 zł. Mieszkańcy regionu centralnego i północnego częściej natomiast opowiadają się za wyższą kwotą od 1001 do 3000 zł. Uzyskane wyniki również pokazują, że mieszkańcy regionu wschodniego częściej niż pozostałych są za niższymi karami finansowymi. 14

15 Kara niefinansowa lub brak kary Co ósmy Polak (12%) jest zdania, że karą za niszczenie środowiska nie powinna być kara finansowa, lecz innego typu reperkusja. Zdecydowanie najczęściej wymienianym przykładem takiej kary są prace społeczne (79% wskazań). Innego typu kary są wymieniane zdecydowanie rzadziej. Na przykład o naprawie szkody/ posprzątaniu mówi 17 spośród 119 osób, które opowiadają się za karą inną niż finansową. O karze pozbawienia wolności wspomniało natomiast tylko 5 osób. Grupa respondentów, którzy opowiadają za karą inną niż finansowa jest stosunkowo mało liczna 119 zapytanych, a co więcej struktura pod względem cech społeczno-demograficznych nie odbiega od ogólnej charakterystyki ogółu Polaków. Ogólnie przeciwko karaniu za niszczenie środowiska opowiada się zdecydowana mniejszość Polaków 7%. Co dziewiąty zapytany (11%) nie ma na ten temat sprecyzowanej opinii i odpowiada: nie wiem/ trudno powiedzieć. Częściej są to osoby z wykształceniem podstawowym (14% wobec 11%) niż o wyższym poziomie wykształcenia, a także najmłodsi respondenci w wieku lat (17% wobec 11% dla ogółu).? 15

16 W jakim obszarze ochrony środowiska, Pana(i) zdaniem, podejmowane działania są niewystarczające? Proszę wskazać 3 obszary, zaczynając od najważniejszego dla Pana(i) obszaru, następnie wskazać ten znajdujący się na drugim oraz trzecim miejscu pod względem ważności. (możliwość wskazania trzech odpowiedzi wraz z ich szeregowaniem) ochrona jakości powietrza ochrona jakości wody Dane w [%] 44 Spośród listy dziewięciu różnych obszarów ochrony środowiska wyróżniają się przede wszystkim dwa. Ochrona jakości powietrza i wody w opinii publicznej wymaga aktualnie wprowadzenia zdecydowanej intensyfikacji działań. zanieczyszczenie gleb ochrona zagrożonych gatunków zwierząt i roślin rozwój systemu odzyskiwania surowców wtórych ochrona terenów cennych przyrodniczo adaptacja do skutków zachodzących zmian klimatycznych ochrona przed hałasem Osoby lepiej wykształcone częściej wskazują na potrzebę inwestowania w rozwój systemu odzyskiwania surowców wtórnych (% wobec 32% dla ogółu), podobnie jak i ludzie młodzi do roku życia. Mieszkańcy regionu wschodniego częściej niż inni wskazują na konieczność ochrony jakości wody (55% wobec 44% dla ogółu). Co dziesiąty Polak (10%) nie ma sprecyzowanej opinii na ten temat i odpowiada nie wiem/ trudno powiedzieć. Częściej są to osoby z wykształceniem poniżej wyższego, a także takie, które oceniają swoją sytuację materialną jako średnią lub złą niż dobrą, mieszkańcy wsi niż większych miast oraz mieszkańcy regionu północnego i centralnego niż pozostałych regionów. zanieczyszczanie światłem nie wiem\ trudno powiedzieć pierwsze wskazanie wszystkie wskazania N=

17 Trzy najczęściej wskazywane obszary ochrony środowiska, w których podejmowane działania są niewystarczające a cechy społeczno-demograficzne odsetek wskazań w poszczególnych grupach ochrona jakości powietrza ochrona jakości wody zanieczyszczenie gleb płeć mężczyzna kobieta wiek lat lat 30- lat -49 lat lat 60 lat i więcej wykształcenie podstawowe zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne wyższe ocena sytuacji materialnej dobra 51 średnia zła 44 dochód gospodarstwa domowego do 1500 zł zł zł 01+ zł 52 wielkość miejscowości zamieszkania wieś 41 miasto do 20 tys. 49 miasto tys. 51 miasto tys. 46 miasto 500 tys Dane w [%] N=1022 region północny wschodni zachodni centralny południowy mężczyzna kobieta lat lat 30- lat -49 lat lat 60 lat i więcej podstawowe zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne wyższe dobra średnia zła do 1500 zł zł zł 01+ zł wieś miasto do 20 tys. miasto tys. miasto tys. miasto 500 tys. + północny wschodni zachodni centralny południowy mężczyzna kobieta lat lat 30- lat -49 lat lat 60 lat i więcej podstawowe zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne wyższe dobra średnia zła do 1500 zł zł zł 01+ zł wieś miasto do 20 tys. miasto tys. miasto tys. miasto 500 tys. + północny wschodni zachodni centralny południowy

18 Kto, Pana(i) zdaniem, powinien w pierwszej kolejności egzekwować przestrzeganie przepisów prawa dotyczących ochrony środowiska przez obywateli? Proszę wskazać 3 instytucje, zaczynając od tej, która Pana(i) zdaniem powinna ponosić największą odpowiedzialność, następnie wskazać tą znajdującą się na drugim oraz trzecim miejscu: (możliwość wskazania trzech odpowiedzi wraz z ich szeregowaniem) Wojewódzka Inspekcja Ochrony Środowiska straż miejska urząd gminy\miasta Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska policja Ministerstwo Środowiska regionalna dyrekcja lasów państwowych\nadleśnictwo sanepid straż łowiecka\straż rybacka straż pożarna nie wiem\ trudno powiedzieć Dane w [%] pierwsze wskazanie 11 wszystkie wskazania N=1027 Z odpowiedzi respondentów wynika, że w opinii publicznej nie ma jednej instytucji kojarzonej z egzekwowaniem przepisów prawa dotyczących ochrony środowiska. Kilkoma najczęściej wymienianymi są: Wojewódzka Inspekcja Ochrony Środowiska (37%), straż miejska (36%), urząd gminy/ miasta (36%) oraz Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska (34%). Co dziewiąty respondent nie umie udzielić jednoznacznej odpowiedzi i mówi: nie wiem/ trudno powiedzieć (11%). Częściej są to najmłodsi (15-19 lat) i najstarsi badani (60 i więcej lat), a także -latki niż 30-latki; osoby, które oceniają, że ich sytuacja materialna jest zła niż ci, którzy mówią, że ich sytuacja jest średnia oraz mieszkańcy regionu północnego i centralnego niż wschodniego, zachodniego czy południowego. Do egzekwowania przestrzegania przepisów prawa dotyczących ochrony środowiska szczególnie często straż miejską typują mieszkańcy dużych miast ( tys. ludności) 47% wobec 36% dla ogółu. O Ministerstwie Środowiska częściej wspominają natomiast mieszkańcy regionów: zachodniego, centralnego i południowego. Wiek i płeć respondentów nie wpływają znacząco na ich poglądy w tej sprawie. 18

19 Trzy najczęściej wskazywane instytucje, które powinny ponosić największą odpowiedzialność za egzekwowanie przestrzegania przepisów prawa dotyczących ochrony środowiska przez obywateli a cechy społeczno-demograficzne odsetek wskazań w poszczególnych grupach Wojewódzka Inspekcja Ochrony Środowiska płeć mężczyzna 36 kobieta 37 wiek lat lat 30- lat lat lat 60 lat i więcej 32 wykształcenie podstawowe zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne wyższe 36 ocena sytuacji materialnej dobra 37 średnia zła 30 dochód gospodarstwa domowego do 1500 zł zł zł zł wielkość miejscowości zamieszkania wieś 37 miasto do 20 tys. 29 miasto tys. miasto tys. miasto 500 tys region północny wschodni 41 zachodni 33 Dane w [%] centralny 27 południowy N=1022 straż miejska mężczyzna kobieta lat lat 30- lat -49 lat lat 60 lat i więcej podstawowe zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne wyższe dobra średnia zła do 1500 zł zł zł 01+ zł wieś miasto do 20 tys. miasto tys. miasto tys. miasto 500 tys. + północny wschodni zachodni centralny południowy urząd gminy/ miasta mężczyzna kobieta lat lat 30- lat -49 lat lat 60 lat i więcej podstawowe zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne wyższe dobra średnia zła do 1500 zł zł zł 01+ zł wieś miasto do 20 tys. miasto tys. miasto tys. miasto 500 tys. + północny wschodni zachodni centralny południowy

20 Proszę wskazać 3 działania, które Pana(i) zdaniem należy podjąć, aby zwiększyć zaangażowanie ludzi w ochronę środowiska. Proszę wskazać 3 działania, zaczynając od tego najważniejszego. (możliwość wskazania trzech odpowiedzi wraz z ich szeregowaniem) pierwsze wskazanie wszystkie wskazania karać finansowo za nieprzestrzeganie przepisów prawa dot. ochrony środowiska karać za nieprzestrzeganie przepisów prawa dot. ochrony środowiska poprzez wykonywanie prac na cele społeczne oraz prac społecznie użytecznych prowadzić kampanie edukacyjne, np. kampanie informacyjne w zakresie ochrony środowiska podawać do publicznej wiadomości przykłady negatywnych zachowań konkretnych osób w kontekście ochrony środowiska wprowadzić zachęty podatkowe dla osób prowadzących działania przyjazne środowisku podawać do publicznej wiadomości pozytywne przykłady zachowań konkretnych osób zaangażowanych w ochronę środowiska nie wiem\ trudno powiedzieć Dane w [%] N=1027 Nieco ponad połowa Polaków uważa, że, aby zwiększyć zaangażowanie obywateli w ochronę środowiska, należy przede wszystkim: karać za nieprzestrzeganie przepisów prawa dotyczących ochrony środowiska zarówno nakładając kary pieniężne (55%), jak i stosując kary w postaci prac na cele społeczne/ społecznie użyteczne (53%). Niespełna połowa respondentów opowiada się za kampaniami edukacyjnymi (47%). Silną grupę zwolenników zyskuje również pomysł podawania do publicznej wiadomości przykładów negatywnych zachowań konkretnych osób (%). Podobnie liczna grupa chciałaby natomiast, by motywować obywateli do większego zaangażowania w ochronę środowiska poprzez wprowadzenie zachęt podatkowych dla osób, które prowadzą działania przyjazne środowisku (%) lub podawać do publicznej wiadomości pozytywne przykłady takich aktywności i osób (37%). Choć z danych wynika, że na pierwszy plan przebijają się przede wszystkim działania o charakterze restrykcyjnym (np. kary finansowe), to jednak widać, że dla istotnej grupy społeczeństwa ważne są również działania edukacyjne oraz pozytywnie motywujące. Za podawaniem do wiadomości pozytywnych przykładów zachowań szczególnie często są najmłodsi respondenci osoby w wieku lat. Płeć, wykształcenie i wielkość miejsca zamieszkania respondentów nie wpływają znacząco na ich poglądy w tej sprawie. 8% Polaków nie ma zdania na ten temat. Częściej są to osoby, które oceniają swoją sytuację materialną jako złą lub średnią niż ci, którzy mówią, że ich sytuacja jest dobra, a także mieszkańcy regionu północnego częściej niż wschodniego i południowego. 20

21 Trzy najczęściej wskazywane działania, które należy podjąć, aby zwiększyć zaangażowanie ludzi w ochronę środowiska a cechy społeczno-demograficzne odsetek wskazań w poszczególnych grupach karać finansowo za nieprzestrzeganie przepisów prawa dot. ochrony środowiska płeć mężczyzna 54 kobieta 55 wiek lat lat lat lat lat lat i więcej 51 wykształcenie podstawowe 54 zasadnicze zawodowe 50 średnie i pomaturalne 58 wyższe 55 ocena sytuacji materialnej dobra 59 średnia 54 zła 52 dochód gospodarstwa domowego do 1500 zł zł zł zł 62 wielkość miejscowości zamieszkania wieś miasto do 20 tys. miasto tys. miasto tys. miasto 500 tys. + Dane w [%] N=1022 region północny wschodni zachodni centralny południowy karać za nieprzestrzeganie przepisów prawa dot. ochrony środowiska poprzez wykonywanie prac na cele społeczne oraz prac społecznie użytecznych mężczyzna kobieta lat lat 30- lat -49 lat lat 60 lat i więcej podstawowe zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne wyższe dobra średnia zła do 1500 zł zł zł 01+ zł wieś miasto do 20 tys. miasto tys. miasto tys. miasto 500 tys. + północny wschodni zachodni centralny południowy prowadzić kampanie edukacyjne, np. kampanie informacyjne w zakresie ochrony środowiska mężczyzna kobieta lat lat 30- lat -49 lat lat 60 lat i więcej podstawowe zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne wyższe dobra średnia zła do 1500 zł zł zł 01+ zł wieś miasto do 20 tys. miasto tys. miasto tys. miasto 500 tys. + północny wschodni zachodni centralny południowy

22 3 Aneks

23 Nazwy regionów i województwa Regiony i województwa: północny pomorskie, zachodniopomorskie wschodni lubelskie, podkarpackie, podlaskie, warmińsko-mazurskie zachodni kujawsko-pomorskie, lubuskie, wielkopolskie centralny łódzkie, mazowieckie, świętokrzyski południowy dolnośląskie, małopolskie, opolskie, śląskie 23

24 Informacje kontaktowe Dorota Kachaniak Research Executive Associate Joanna Skrzyńska Account Manager TNS Polska ul. Wspólna Warszawa 24