Rodzaje demencji. Co to jest demencja? Choroba Alzheimera
|
|
- Oskar Mikołajczyk
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Co to jest demencja? Według Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób demencja/otępienie to zespół objawów spowodowanych chorobą mózgu, stopniowo postępujący i zazwyczaj przewlekły, w którym zaburzone są takie wyższe funkcje korowe (funkcje poznawcze) jak pamięć, myślenie, orientacja, rozumienie, liczenie, zdolność do uczenia się, język i zdolność do porównywania, oceniania, dokonywania racjonalnych wyborów. Najczęściej występująca zmiana dotyczy pamięci, ale nie każda chora osoba ma problemy z pamięcią. Niektóre osoby dotknięte demencja mają problem z porozumiewaniem się, podejmowaniem decyzji lub z wykonywaniem codziennych czynności. Rodzaje demencji Najpowszechniejsze rodzaje demencji to: Choroba Alzheimera Demencja naczyniopochodne Demencja połączona Otępienie czołowo- skroniowe (choroba Picka) Otępienie z ciałami Lewy ego Otępienie wywołane chorobą Parkinsona Otępienie wywołane chorobą HunVngtona. Choroba Alzheimera Nazwa choroby pochodzi od nazwiska niemieckiego psychiatry i neuropatologa Aloisa Alzheimera, który opisał tę chorobę w 1906 roku. Choroba Alzheimera jest najczęściej występującą formą demencji i dotkniętych jest nią 50% do 70% wszystkich chorych cierpiących na demencję. Jest to postępująca degeneracyjna choroba, atakująca mózg. W miarę kurczenia się lub zanikania komórek mózgowych, tworzy się nieprawidłowa tkanka, tworząc gmatwaninę wewnątrz i płytki na zewnątrz komórek mózgowych. Powoduje to zakłócenia w przekazywaniu impulsów wewnątrz mózgu i niszczenie połączeń pomiędzy komórkami mózgowymi. Komórki mózgowe w końcu zamierają, co oznacza, że informacja nie może by przekazana, odtworzona ani przyjęta. Ponieważ choroba Alzheimera atakuje poszczególne części mózgu, pewne jego funkcje lub zdolności są stracone. Charakterystyczne objawy to: Agnozja- nieumiejętność rozpoznawania przedmiotów Afazja- zaburzenia mowy i jej spowolnienie Apraksja- zaburzenia czynności ruchowych od prostych do złożonych.
2 Demencja naczyniowa Demencja typu naczyniowego jest szerokim pojęciem demencji związanej z dopływem krwi do mózgu i jest drugą pod względem częstotliwości występowania postacią demencji. Jest wiele rodzajów demencji typu naczyniowego. Dwa najczęściej występujące rodzaje to tzw. wielozawałowa demencja (MulV- infarct demenva, MID) oraz choroba Binswangera (Binswanger s disease). Demencja wielozawałowa spowodowana jest wielokrotnymi, drobnymi zawałami, nazywanymi przejściowymi atakami niedokrwienia mózgu i jest prawdopodobnie najczęściej występującą formą demencji typu naczyniowego. Choroba Binswangera (znana także pod nazwą demencji naczyniowej, podkorowej) jest związana ze zmianami w mózgu powstałymi w wyniku zawału. Jest spowodowana przez wysokie ciśnienie krwi, zgrubienie arterii i niedostateczny dopływ krwi. Do diagnozy otępienia naczyniopochodnego niezbędne jest udokumentowanie incydentu naczyniopochodnego mózgu I związku czasowego międzi nimi, dlatego trudno jest rozpoznać jego czystą postać. Większość przypadków stanowią postaci mieszane, w których dominują albo zmiany naczyniowe, albo zmiany o typie Choroby Alzheimera. Demencja typu naczyniowego może objawiać się podobnie jak choroba Alzheimera, lecz jej początek często może być nagły. Otępienie poudarowe Otępienie poudarowe (PSD) jest coraz częściej diagnozowanym typem otępienia. PSD występuje już u co najmniej 1/3 chorych z udarem w czasie 1 roku od incydentu, a lekarze alarmują, że chorych będzie przybywać. Otępienie poudarowe (PSD - post- stroke demenva) to każdy rodzaj otępienia rozwijający się po udarze mózgu, niezależnie od jego prawdopodobnej przyczyny. Jak wynika z badań, otępienie poudarowe najczęściej pojawia się po kilku miesiącach od wystąpienia udaru. Występowanie PSD po 3 miesiącach od udaru niedokrwiennego wynosi od 6 do 31,8%, w zależności od badania. Z kolei ryzyko wystąpienia otępienia po roku od przebycia udaru ocenia się na 16,8-24% (różnice w wynikach to skutek zastosowania przez badaczy różnych kryteriów diagnostycznych). Ryzyko to pozostaje podwyższone jeszcze przez wiele lat od wystąpienia udaru. Obok chorób neurodegeneracyjnych i zakaźnych również choroby naczyniowe mogą prowadzić do powstania objawów otępienia. Zdarzyć się może, że po wystąpieniu kilku udarów mózgu, gdzie każdy objął spory obszar tkanki mózgowej i wywołał ubytek w zakresie różnych funkcji, obserwujemy po każdym udarze skokowe i trwałe pogorszenie się funkcjonowania osoby chorej (jest to otępienie wielozawałowe).
3 Niekiedy też pojedynczy udar mózgu, jeżeli prowadzi do znaczącego ubytku kilku istotnych funkcji poznawczych, prowadzi do przewlekłego i przykrego kalectwa, mającego charakter "nagłego" otępienia (otępienie naczyniowe z ostrym początkiem). O ile jednak w przypadku chorób neurodegeneracyjnych kryteria otępienia, jak i jego objawy mogą być mniej lub bardziej jasne, o tyle w przypadku otępienia naczyniowego brak jest takiej spójności. W tych przypadkach jednak rozpoznanie choroby podstawowej nie jest trudne (zazwyczaj udar mózgu charakteryzuje się specyficznymi objawami, jak też jest uwidaczniany w diagnostyce neuroobrazowej). Demencja połączona Demencja połączona to po prostu występowanie w tym samym czasie dwóch jednostek chorobowych, najczęściej jest to połączenie choroby Alzheimera i demencji naczyniowej. Wielu ekspertów uważa, że demencja połączona występuje o wiele częściej niż sądzono uprzednio i jest powszechna w późniejszym wieku. Ważne jest, żeby diagnoza była poprawnie postawiona dla osoby z połączoną demencją jako, że dwie występujące naraz jednostki chorobowe mają większy wpływ na osłabienie mózgu niż tylko jedna. Demencja czołowo- skroniowa (choroba Picka) Jest to nazwa nadana grupie typów demencji, gdy przyczyną jest degeneracja jednego lub dwóch czołowych lub skroniowych płatów mózgu. Nazwa ta obejmuje demencję przedniego płata skroniowego (Fronto Temporal DemenVa), postępującą utratą mowy (Progressive non- Fluent Aphasia), demencją semantyczną (SemanVc DemenVa) i chorobą Pick a. W rodzinach okoto 50% chorych na demencję płata czołowo- skroniowego choroba ta juz występowała. U osób, które odziedziczyły tą chorobę, stwierdzono obecność mutacji w genie białkowym tau 17chromosomu, co powoduje wytwarzanie anormalnego białka tau. Nieznane są inne czynniki ryzyka zachorowania. Choroba rozpoczyna się między 45 a 65 rokiem życia, trwa 3-17 lat. Proces chorobowy obejmuje wybiórczo płaty czołowe okolicę odpowiedzialną za kontrolę zachowań, umiejętności planowego działania, podejmowanie decyzji; oraz płaty skroniowe, które są odpowiedzialne za kontrolę emocji i mowę. Osoby dotknięte tym typem otępienia najczęściej mają skłonności do zachowań niszczycielskich i aspołecznych. Powoduje to wcześniejszej niż w przypdaku Alzheimera pomocy rodziny, mimo że chorzy przez długi okres nie mają zaburzonej pamięci.
4 Demencja z ciałkami Lewy ego Demencja z ciałkami Lewy ego jest spowodowana przez zwyrodnienie i zamieranie komórek nerwowych w mózgu. Nazwa pochodzi od obecności nieprawidłowych kulistych struktur białkowych, nazwanych ciałkami Lewy ego, które rozwijają się wewnątrz komórek nerwowych. Uważa się, że przyczyniają się one do obumierania komórek mózgowych. Osoby, które cierpią na demencję z ciałkami Lewy ego mają tendencje do halucynacji wzrokowych, objawów sztywności lub drżenia, ich stan ulega gwałtownym zmianom, często z godziny na godzinę lub z dnia na dzień. Objawy te pozwalają na odróżnienie demencji z ciałkami Lewy ego od choroby Alzheimera. Demencja z ciałkami Lewy ego towarzyszy czasami chorobie Alzheimera i demencji typu naczyniowej. Odróżnienie demencji z ciałkami Lewy ego od choroby Parkinsona może okazać się trudne. Poza tym, u niektórych osób z chorobą Parkinsona rozwija się demencja z objawami podobnymi do demencji z ciałkami Lewy ego. Demencja wywołana chorobą Parkinsona Choroba Parkinsona jest schorzeniem postępującym ośrodkowego układu nerwowego, charakteryzującym się drżeniem, zesztywnieniem kończyn i stawów, utrudnieniem mowy i trudnościami z poruszaniem się. W późniejszym stadium choroby (gdy choroba trwa już co najmniej 12 miesięcy) mogą pojawić się objawy demencji. Leki mogą poprawić objawy fizyczne choroby, ale pojawić się może również szereg skutków ubocznych, na przykład halucynacje, urojenia, chwilowo pogarszająca się orientacja i zaburzenia ruchu. Demencja związana z chorobą HunHngtona Choroba HunVngtona jest dziedziczną, degeneracyjną chorobą, która atakuje umysł i ciało. Zwykle pojawia się u osób w wieku 30 i 50 lat i charakteryzuje się pogorszeniem zdolności intelektualnych oraz nieregularnymi, mimowolnymi ruchami kończyn lub mięśni twarzy. Inne objawy to zmiany osobowości, zaburzenia pamięci, mowy, oceny sytuacji i problemy natury psychiatrycznej. Nie ma dostępnego leczenia, które zahamowałoby postęp choroby, można jednak kontrolować lekami mimowolne ruchy i objawy psychiatryczne. W większości przypadków dochodzi do wystąpienia demencji. Łagodne zaburzenia poznawcze (MCI) Zaburzenia funkcji poznawczych stanowią jeden z dominujących problemów zdrowotnych osób w starszym wieku, należy jednak zaznaczyć, że nie zawsze wskazują one na otępienie.
5 W przypadku łagodnych zaburzeń poznawczych występuje obiektywnie stwierdzone nieznaczne pogorszenie pamięci lub innej sfery poznawczej, a także subiektywne skargi pacjenta na kłopoty z pamięcią. Mimo nieznacznych deficytów, zachowane jest prawidłowe, globalne funkcjonowanie poznawcze. Należy zaznaczyć, że zachowana jest również prawidłowa, codzienna aktywność życiowa zwykle nie występują trudności w ogólnym funkcjonowaniu społecznym i zawodowym. Z drugiej strony jednak ogólne zachowanie starszej osoby może charakteryzować chaotyczność oraz dezorganizacja. Demencja u młodych ludzi Większość ludzi uważa, że demencja jest chorobą ludzi starszych. Rozpoznanie tej choroby przed 65 rokiem życia, określane jest jako demencja osób młodych. Wśród osób młodych problemy z zapamiętywaniem lub przypominaniem informacji najczęściej związane są z nadmiernym obciążeniem, stresem, depresją i nerwicą, ale mogą też świadczyć o chorobach, których inne symptomy nie są jeszcze widoczne. Może to być niedoczynność tarczycy, stwardnienie rozsiane lub infekcja mózgu. Około 20 % młodych osób z demencją cierpi na otępienie typu naczyniowego. W tym typie choroby naczynia doprowadzające krew do mózgu zostają zablokowane, co skutkuje niedotlenieniem. Ta forma zaburzeń najczęściej występuje u palaczy, diabetyków oraz osób z podwyższonym ciśnieniem i cholesterolem. Zazwyczaj objawia się słabą koncentracją, trudnością w doborze słów i kłopotami z pamięcią. Drugą najbardziej rozpowszechnioną formą jest otępienie alkoholowe zwane zespołem Korsakowa. Może występować u ludzi, którzy regularnie spożywali duże ilości alkoholu. Spowodowany jest brakiem witaminy B1 i objawia się apavą, lukami pamięciowymi i problemami z logicznym myśleniem. Inne, rzadsze przyczyny zaburzeń pamięci i fukcji poznawczych to nowotwory mózgu, zaburzenia metaboliczne, choroba HunVgtona, neuroinfekcje i niepożądane działania leków. Symptomy W początkowych stadiach osoby zaatakowane otępieniem mogą odczuwać zmieszanie, mieć kłopoty z pamięcią i trudności w podejmowaniu decyzji. Przy postępie choroby pojawia się niepokój, strach i agresja. Towarzyszą im urojenia oraz objawy psychotyczne chorzy mogą być przekonani, że rodzina ich okrada lub chce im zaszkodzić. W końcu osoby dotknięte schorzeniem tracą pamięć długoterminową, przestając rozpoznawać nawet bliskie osoby. Demencja zwykle narasta stopniowo, aż do śmierci chorego, często związanej z infekcją układu oddechowego lub przewlekłymi schorzeniami.
6 Pamiętać jednak należy, że każdy człowiek jest inny. Posiada inne cechy charakterologiczne, inne usposobienie, dysponuje innym zasobem doświadczeń. Zatem u każdej z osób dotkniętych demencją będzie się ona rozwijać inaczej. W różnym tempie i na różne sposoby może ona przybierać na sile, lub w wyniku leczenia farmakologicznego jej oznaki mogą ulegać złagodzeniu. W chorobie otępięnnej istnieje jednak zestaw symptomów ostrzegawczych. Pierwszy z nich to osłabiona pamięć, która będąc częstym i zwykłym objawem starości często jest bagatelizowana przez bliskich i rodzinę chorej osoby w podeszłym wieku. Kolejne objawy demencji to przede wszystkim apava, osłabienie organizmu, brak zapału do pracy, niechęć do wykonywania jakichkolwiek czynności i złe samopoczucie. Problemy z zapamiętywaniem i pamięcią mogą objawiać się inaczej u różnych osób. Często pacjenci pamiętają to, co zdarzyło się kilkanaście, kilkadziesiąt lat temu, a nie pamiętają co robili wczoraj. Zmiany w procesie myślenia Wczesne oznaki demencji są łagodne i nasilają się stopniowo. Oznacza to, że osoby chore nie zauważają wczesnych symptomów. Typowe objawy to: utrata pamięci, szczególnie dotyczącej ostatnich wydarzeń lub informacji, takich jak przekazywanie wiadomości lub zapamiętanie imion/nazwisk; trudności w wykonywaniu codziennych czynności, wymagających organizacji, podejmowania decyzji i planowania; zagubienie w obcym środowisku; trudności w mówieniu lub pisaniu; trudności z liczeniem i operowaniem pieniędzmi w sklepie; zmiany nastroju i osobowości. Zmiany w zachowaniu Typowe zmiany to: powtarzanie pytań lub powtarzanie tej samej czynności; chodzenie w tę i z powrotem; agresja, krzyk; podejrzliwość w stosunku do innych; stany depresyjne; trudność w orientacji czasowej i przestrzennej.
7 Zmiany fizyczne Niektóre rodzaje demencji mogą wpłynąć na fizyczne zdolności osoby chorej: słaba koordynacja spowolnienie i niezdarność przy wykonywaniu codziennych czynności, takich jak mycie się i ubieranie; problem z poruszaniem się może spowolnić osobę chorą, w późniejszym etapie choroby może spowodować utratę zdolności samodzielnego poruszania się trudności z utrzymaniem równowagi mogą zwiększyć ryzyko upadku utrata kontroli nad czynnościami fizjologicznymi utrata apetytu i trudności z przełykaniem może doprowadzić do utraty wagi. Leczenie i terapie Leczenie koncentruje się wokół umożliwiania choremu prowadzenia życia zbliżonego do normalnego przez jak najdłuższy czas. Oznacza to pomoc w domu, m.in. w przygotowywaniu posiłków, zachowaniu higieny osobistej czy sprzątaniu. Ważne jest także wspieranie emocjonalne osoby dotkniętej otępieniem. W schorzeniach wywołujących demencję stosuje się leki, które mają pomóc choremu zachować jak najdłużej zdolności umysłowe, a także łagodzić agresję, drażliwość, niepokój i depresję. Jednak preparaty farmaceutyczne są często nieskuteczne, a w dodatku wywołują efekty uboczne (m.in. problemy z układem trawienia). Dlatego coraz częściej szuka się terapii alternatywnych. Terapie alternatywne oczywiście nie wyleczą demencji, ale mogą pomóc w łagodzeniu jej objawów. Dlatego chorym zaleca się stosowanie rozmaitych technik relaksacyjnych czy aromaterapii (naukowo udowodniono, że olejek rozmarynowy usprawnia pamięć). Medycyna wciąż nie potrafi dokładnie wyjaśnić przyczyn rozwoju demencji, dlatego trudno przeciwdziałać chorobie. Jednak nie ulega wątpliwości, że w jej zapobieganiu (a przynajmniej opóźnieniu) może pomóc wyeliminowanie czynników ryzyka, upośledzających dopływ krwi do mózgu. Należą do nich przede wszystkim: palenie papierosów i nadciśnienie. Badania wykazały, że warto też utrzymywać mózg w ciągłej aktywności. Osoby, które od dzieciństwa do podeszłego wieku czytają książki, piszą listy i biorą udział w różnych zajęciach związanych z umysłową stymulacją mają większą szansę na opóźnienie procesów demencyjnych.
8 Inny eksperyment wykazał, że otępienie rzadziej atakuje artystów zajmowanie się sztuką zwiększa zdolności regeneracyjne mózgu. Warto też uczyć się języków obcych. Zdaniem naukowców osoby dwujęzyczne wykazują symptomy demencji średnio cztery lata później niż ludzie władający tylko jednym językiem. Bardzo dobrym sposobem na obniżenie ryzyka demencji jest aktywność fizyczna oraz dbałość o zachowanie właściwej wagi. Nie bez znaczenia są również nasze nawyki żywieniowe. Srwieże warzywa i owoce, orzechy, ryby i oliwa z oliwek dobrze wpływają na mózg i zapobiegają rozwojowi demencji czy choroby Alzheimera. Na wolniejszy postęp demencji wpływa również spożywanie produktów bogatych w witaminę E olejów roślinnych, kiełków zbóż, jaj, orzechów, zielonych warzyw.
Zespoły neurodegeneracyjne. Dr n. med. Marcin Wełnicki III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii II WL Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Zespoły neurodegeneracyjne Dr n. med. Marcin Wełnicki III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii II WL Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Neurodegeneracja Choroby przewlekłe, postępujące, prowadzące
Bardziej szczegółowobyć odwracalne lub tymczasowe.
ALZHEIMER! JAK ŻYĆ? być odwracalne lub tymczasowe. Alzheimer to najczęściej występujący rodzaj demencji. Tłumaczenie łacińskiej nazwy choroby - dementia - oznacza bez rozumu. Demencja określana zamiennie
Bardziej szczegółowoCZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA OTĘPIEŃ
CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA OTĘPIEŃ Według raportu WHO z 2010 roku ilość osób z otępieniem na świecie wynosi 35,5 miliona, W Polsce oceniono w 2014 roku, że dotyczy ponad 500 000 osób z różnymi rodzajami otępienia,
Bardziej szczegółowoEmilia Socha Fundacja WHC socha@korektorzdrowia.pl
Emilia Socha Fundacja WHC socha@korektorzdrowia.pl W styczniu 1907 roku, ukazała się praca niemieckiego neurologa, Aloisa Alzheimera, O szczególnej chorobie kory mózgowej Opisywała ona przypadek pacjentki,
Bardziej szczegółowoCzym jest demencja? Objawy demencji. Zaburzenia pamięci
Czym jest demencja? Czym jest demencja? Czym jest demencja? Demencja jest określeniem zbiorowym dla szeregu postępujących stanów, które negatywnie wpływają na pracę mózgu. Mózg składa się z komórek nerwowych
Bardziej szczegółowoPORADNIK DLA OPIEKUNÓW OSÓB STARSZYCH
PORADNIK DLA OPIEKUNÓW OSÓB STARSZYCH Co mam zrobić gdy podopieczny skarży się na boleści? Co zrobić gdy zachoruje? Jak opiekować się osobą z Alzheimerem, Demencją czy inna chorobą? Jakie problemy mogą
Bardziej szczegółowoPrawda Fałsz 1. Osoby z chorobą Alzheimera są szczególnie podatne na depresję.
Test wiedzy o chorobie Alzheimera Poniżej znajdują się stwierdzenia dotyczące choroby Przeczytaj proszę każde stwierdzenie i otocz kółkiem Prawda, jeśli uważasz, że zdanie jest prawdziwe, lub Fałsz, jeśli
Bardziej szczegółowoCzęstotliwość występowania tej choroby to 1: żywych urodzeń w Polsce ok. 5-6 przypadków rocznie.
GALAKTOZEMIA Częstotliwość występowania tej choroby to 1:60 000 żywych urodzeń w Polsce ok. 5-6 przypadków rocznie. galaktoza - cukier prosty (razem z glukozą i fruktozą wchłaniany w przewodzie pokarmowym),
Bardziej szczegółowoKompleksowa Ambulatoryjna Opieka Specjalistyczna nad pacjentem z Otępieniem - propozycja ekspercka
Kompleksowa Ambulatoryjna Opieka Specjalistyczna nad pacjentem z Otępieniem - propozycja ekspercka D. Ryglewicz, M. Barcikowska, A. Friedman, A. Szczudlik, G.Opala Zasadnicze elementy systemu kompleksowej
Bardziej szczegółowo7 IV ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA
7 IV ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA DEPRESJA Depresja: przyczyny, objawy, rodzaje depresji, leczenie Przyczyny depresji są różne. Czasem chorobę wywołuje przeżycie bardzo przykrego zdarzenia najczęściej jest to
Bardziej szczegółowoDepresja wyzwanie dla współczesnej medycyny
Projekt jest współfinansowany ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014 2020 Depresja wyzwanie dla współczesnej medycyny
Bardziej szczegółowoChoroby somatyczne, izolacja społeczna, utrata partnera czy nadużywanie leków to główne przyczyny częstego występowania depresji u osób starszych
Choroby somatyczne, izolacja społeczna, utrata partnera czy nadużywanie leków to główne przyczyny częstego występowania depresji u osób starszych 23 lutego, przypada obchodzony po raz szósty, ogólnopolski
Bardziej szczegółowoPsychiatria z uwzględnieniem problemów ludzi starszych Pielęgniarstwo
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nysie Instytut Pielęgniarstwa Nazwa modułu (przedmiotu) Kierunek studiów Profil kształcenia Poziom studiów Forma studiów Semestr studiów Tryb zaliczenia przedmiotu Formy
Bardziej szczegółowoNiedociśnienie tętnicze. IKARD r dr Radosław Sierpiński
Niedociśnienie tętnicze IKARD 15.12.2015r dr Radosław Sierpiński Definicja Przez niedociśnienie tętnicze, czyli hipotonię, rozumiemy trwale utrzymujące się niskie ciśnienie tętnicze, zazwyczaj skurczowe
Bardziej szczegółowoOpis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych. Efekty kształcenia dla studiów podyplomowych WIEDZA
Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: NEUROLOGOPEDIA Z ELEMENTAMI AUDIOLOGII I FONIATRII Typ studiów: kwalifikacyjne/doskonalące Symbol Efekty kształcenia dla studiów
Bardziej szczegółowoPamięć i uczenie się Zaburzenia pamięci
Pamięć i uczenie się Zaburzenia pamięci W 9 Definicja: amnezja pourazowa tzn. występująca po urazie mózgu. dr Łukasz Michalczyk Pamięć utajona urazy głowy urazy głowy zapalenie mózgu wirus opryszczki prostej
Bardziej szczegółowoInfantylny autyzm. prof. MUDr. Ivo Paclt, CSc.
Infantylny autyzm prof. MUDr. Ivo Paclt, CSc. Infantilny autyzm Podstawowy symptom: niezdolność do ukazywania przyjacielskiej mimiki, unikanie kontaktu wzrokowego, zaburzenia komunikacji społecznej, dziwne
Bardziej szczegółowoOśrodkowy układ nerwowy. Zmiany morfologiczne i funkcjonalne.
Ośrodkowy układ nerwowy. Zmiany morfologiczne i funkcjonalne. Prof. dr hab. med. Monika Puzianowska-Kuznicka Zakład Geriatrii i Gerontologii, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego Zespół Kliniczno-Badawczy
Bardziej szczegółowoWYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH PSYCHIATRYCZNYCH ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI
Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 2014 r. (poz. ) Załącznik nr 1 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH PSYCHIATRYCZNYCH ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI Lp.
Bardziej szczegółowoU d a. Rodzaje udarów
Udary mózgu są w Polsce trzecią przyczyną zgonów. 70 procent pacjentów po udarze to osoby niepełnosprawne. Do udaru prowadzą przede wszystkim miażdżyca, nadciśnienie, otyłość, cukrzyca. W Polsce średnio
Bardziej szczegółowoWIEDZA K_W01 Posiada ogólną wiedzę na temat neurologopedii jako specjalności logopedycznej. K_W02 Zna neurolingwistyczne i psycholingwistyczne
WIEDZA K_W01 Posiada ogólną wiedzę na temat neurologopedii jako specjalności logopedycznej. K_W02 Zna neurolingwistyczne i psycholingwistyczne uwarunkowania wypowiedzi językowych. K_W03 Posiada usystematyzowaną
Bardziej szczegółowoUPORCZYWE ZABURZENIA NASTROJU
UPORCZYWE ZABURZENIA NASTROJU Dystymia ICD 10 niejednoznaczność terminu, grupa zaburzeń (obejmuje nerwicę depresyjną, depresyjne zaburzenie osobowości, depresję nerwicową, depresję lękową przewlekłą) Dystymia
Bardziej szczegółowoSkaczące geny: białko choroby Huntingtona atakuje przeszczepy mózgu Łatanie luk w mózgu
Wiadomości naukowe o chorobie Huntingtona. Prostym językiem. Napisane przez naukowców. Dla globalnej społeczności HD. Skaczące geny: białko choroby Huntingtona atakuje przeszczepy mózgu Zaskakujący wynik
Bardziej szczegółowoNiedoczynność tarczycy typu Hashimoto jako współistniejąca choroba autoimmunizacyjna
Niedoczynność tarczycy typu Hashimoto jako współistniejąca choroba autoimmunizacyjna Choroby autoimmunizacyjne grupa chorób, w których układ odpornościowy organizmu niszczy własne komórki lub tkanki jest
Bardziej szczegółowoŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA
Depresja Inż. Agnieszka Świątkowska Założenia kampanii Światowy Dzień Zdrowia obchodzony co roku 7 kwietnia, w rocznicę powstania Światowej Organizacji Zdrowia daje nam unikalną możliwość mobilizacji działań
Bardziej szczegółowod) zmiany emocjonalne i społeczne e) aspekty psychologiczne: fazy przystosowania do starości f) starzenie się jako proces rozwojowy
Harmonogram szkolenia Wykwalifikowany opiekun osoby w domu pomocy społecznej Zjazd I 23-25.09.2013 Zjazd II 09-11.10.2013 Zjazd III 28-30.10.2013 Zjazd 1 - Dzień 1 11.00-11.10 Rozpoczęcie szkolenia + informacje
Bardziej szczegółowoEDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT.
EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. Prowadząca edukację: piel. Anna Otremba CELE: -Kształtowanie
Bardziej szczegółowoModuł IIIb. Rozpoznawanie ryzyka występowania specyficznych trudności w uczeniu się. Wg materiałów prof. Marty Bogdanowicz
Moduł IIIb Rozpoznawanie ryzyka występowania specyficznych trudności w uczeniu się Wg materiałów prof. Marty Bogdanowicz (prezentacja wykorzystana na kursie e-learningowym nt. Rozpoznawanie ryzyka dysleksji
Bardziej szczegółowoPo co rehabilitacja w chorobie Alzheimera?
Po co rehabilitacja w chorobie Alzheimera? Dr n. med. Marek Walusiak specjalista fizjoterapii Ruch jest bardzo ważnym elementem leczenia. Niewielki, systematyczny wysiłek może dać bardzo dużo. 30-45 minut
Bardziej szczegółowoZABURZENIA FUNKCJI POZNAWCZYCH - punkt widzenia geriatry
ZABURZENIA FUNKCJI POZNAWCZYCH - punkt widzenia geriatry Dr n.med. Elżbieta Kozak-Szkopek Klinika Geriatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Projekt finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju
Bardziej szczegółowoPadaczka u osób w podeszłym wieku
Padaczka u osób w podeszłym wieku W ostatnich latach obserwuje się wzrost przypadków padaczki u osób starszych zarówno w krajach Europy, jak i Ameryki Północnej co wynika ze starzenia się społeczeństwa
Bardziej szczegółowoSPECYFICZNE TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ MATEMATYKI DYSKALKULIA
SPECYFICZNE TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ MATEMATYKI DYSKALKULIA DEFINICJA DYSKALKULII Dyskalkulia rozwojowa jest strukturalnym zaburzeniem zdolności matematycznych, mającym swe źródło w genetycznych lub wrodzonych
Bardziej szczegółowoRola współpracy między lekarzem a pacjentem jaskrowym Anna Kamińska
Rola współpracy między lekarzem a pacjentem jaskrowym Anna Kamińska Katedra i Klinika Okulistyki, II WL, Warszawski Uniwersytet Medyczny Kierownik Kliniki: Profesor Jacek P. Szaflik Epidemiologia jaskry
Bardziej szczegółowoPOTRZEBY DZIECKA Z PROBLEMAMI -DYSTROFIA MIĘŚNIOWA DUCHENNE A NEUROLOGICZNYMI W SZKOLE
POTRZEBY DZIECKA Z PROBLEMAMI NEUROLOGICZNYMI W SZKOLE -DYSTROFIA MIĘŚNIOWA DUCHENNE A Klinika Neurologii Rozwojowej Gdański Uniwersytet Medyczny Ewa Pilarska Dystrofie mięśniowe to grupa przewlekłych
Bardziej szczegółowoMaria Korzonek Wydział Nauk o Zdrowiu Pomorski Uniwersytet Medyczny Szczecin ZESPÓŁ SŁABOŚCI I JEGO WPŁYW NA ROKOWANIE CHOREGO
Maria Korzonek Wydział Nauk o Zdrowiu Pomorski Uniwersytet Medyczny Szczecin ZESPÓŁ SŁABOŚCI I JEGO WPŁYW NA ROKOWANIE CHOREGO Zespół słabości: definicja Charakteryzuje się spadkiem odporności na ostry
Bardziej szczegółowoŻycie z Zespołem Miastenicznym Lamberta-Eatona
Życie z Zespołem Miastenicznym Lamberta-Eatona Zdiagnozowano u Pani/Pana Zespół Miasteniczny Lamberta- Eatona (LEMS). Ulotka ta zawiera informacje o chorobie, a dedykowana jest dla pacjentów i ich rodzin.
Bardziej szczegółowoZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU
ZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU ( na podstawie artykułu zamieszczonego na portalu internetowym www.wp.pl zebrał i opracował administrator strony www.atol.org.pl ) Przewlekłe nadużywanie
Bardziej szczegółowoFormularz zgłoszeniowy na badanie kwalifikacyjne do mikropolaryzacji mózgu
Formularz zgłoszeniowy na badanie kwalifikacyjne do mikropolaryzacji mózgu Data... Poniższe schorzenia zazwyczaj nie stanowią przeciwwskazania do zastosowania mikropolaryzacji. Proszę zatem o udzielenie
Bardziej szczegółowoNADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY
NADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY Poradnik dla pacjenta i jego rodziny Konsultacja: prof. dr hab. med. Zbigniew Gaciong CO TO JEST ZESPÓŁ METABOLICZNY Nadciśnienie tętnicze (inaczej podwyższone ciśnienie
Bardziej szczegółowoalzheimers.org.uk Polish
Niepokoi Cię stan Twojej pamięci? alzheimers.org.uk Polish Prezentowana ulotka skierowana jest do osób zaniepokojonych stanem swojej pamięci lub pamięci swoich bliskich. Pomoże ona Tobie zrozumieć przyczyny
Bardziej szczegółowoZaburzenia nastroju u dzieci i młodzieży
Zaburzenia nastroju u dzieci i młodzieży Zaburzenia nastroju u dzieci i młodzieży: pojedynczy epizod dużej depresji nawracająca duża depresja dystymia mania lub submania stan mieszany zaburzenia afektywne
Bardziej szczegółowoAKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY. Powikłania cukrzycy Retinopatia
AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY Powikłania cukrzycy Retinopatia PRZEWLEKŁE POWIKŁANIA CUKRZYCY Cukrzyca najczęściej z powodu wieloletniego przebiegu może prowadzić do powstania tak zwanych
Bardziej szczegółowoRuch zwiększa recykling komórkowy Natura i wychowanie
Wiadomości naukowe o chorobie Huntingtona. Prostym językiem. Napisane przez naukowców. Dla globalnej społeczności HD. Ruch zwiększa recykling komórkowy Ćwiczenia potęgują recykling komórkowy u myszy. Czy
Bardziej szczegółowoFarmakoterapia w demencji
Materiały informacyjne 5 W leczeniu pacjentów z demencją ważną rolę odgrywają leki. Służą one do stabilizacji sprawności umysłowej i zdolności radzenia sobie w życiu codziennym, do łagodzenia problemów
Bardziej szczegółowoZadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata
Podnoszenie kompetencji kadr medycznych uczestniczących w realizacji profilaktycznej opieki psychiatrycznej, w tym wczesnego wykrywania objawów zaburzeń psychicznych KONSPEKT ZAJĘĆ szczegółowy przebieg
Bardziej szczegółowoAD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi
AD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi GENETYCZNIE UWARUNKOWANA, NEUROLOGICZNA DYSFUNKCJA, CHARAKTERYZUJĄCA SIĘ NIEADEKWATNYMI
Bardziej szczegółowoBÓL W KLATCE PIERSIOWEJ, ZASŁABNIĘCIE, OMDLENIA, PADACZKA. EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA
BÓL W KLATCE PIERSIOWEJ, ZASŁABNIĘCIE, OMDLENIA, PADACZKA. EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA PAMIĘTAJ!!! TEKST PODKREŚLONY LUB WYTŁUSZCZONY JEST DO ZAPAMIĘTANIA. Opracował: mgr Mirosław Chorąży Zasłabnięcie
Bardziej szczegółowoZaburzenia psychiczne w dzieciństwie. Iwona A. Trzebiatowska
Zaburzenia psychiczne w dzieciństwie co będzie b w życiu dorosłym Iwona A. Trzebiatowska Schizofrenia Brak możliwości rozpoznanie poniżej 6 rż Wcześniejsze zachorowania u chłopców Udział czynnika organicznego
Bardziej szczegółowoCo to jest cukrzyca?
Co to jest cukrzyca? Schemat postępowania w cukrzycy Wstęp Cukrzyca to stan, w którym organizm nie może utrzymać na odpowiednim poziomie stężenia glukozy (cukru) we krwi. Glukoza jest głównym źródłem energii
Bardziej szczegółowoPROMOCJA ZDROWIA TO PROCES
STAROSTWO POWIATOWE W ŚWIDNICY WYDZIAŁ ZDROWIA 2007 r. Opracowała Barbara Świętek PROMOCJA ZDROWIA TO PROCES UMOŻLIWIAJĄCY JEDNOSTKOM, GRUPOM, SPOŁECZNOŚCIĄ ZWIĘKSZENIE KONTROLI NAD WŁASNYM ZROWIEM I JEGO
Bardziej szczegółowoTRENING MISTRZOSTWA OSOBISTEGO KURS INSTRUKTORA SPORTOWEGO
TRENING MISTRZOSTWA OSOBISTEGO KURS INSTRUKTORA SPORTOWEGO Jan Przewoźnik TRENING MISTRZOSTWA OSOBISTEGO ODNOWA, ODDECH, RELAKSACJA, WIZUALIZACJA SKALA HOLMESA RAHE A Test poziomu stresu TECHNIKI ODDYCHANIA
Bardziej szczegółowoRodzaje zaburzeń psychicznych
Choroby psychiczne i rodzaje zaburzeń psychicznych Rodzaje zaburzeń psychicznych Do typowych zaburzeń psychicznych należą: zaburzenia związane ze stresem, zaburzenia adaptacyjne, zaburzenia lękowe, zaburzenia
Bardziej szczegółowoCzłowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu.
RUCH TO ZDROWIE Człowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu. P A M I Ę T A J Dobroczynny wpływ aktywności fizycznej na
Bardziej szczegółowoRodzinna gorączka śródziemnomorska
www.printo.it/pediatric-rheumatology/pl/intro Rodzinna gorączka śródziemnomorska Wersja 2016 2. DIAGNOZA I LECZENIE 2.1 Jak diagnozuje się tę chorobę? Zasadniczo stosuje się następujące podejście: Podejrzenie
Bardziej szczegółowoDEPRESJA PROBLEM GLOBALNY
DEPRESJA PROBLEM GLOBALNY DEPRESJA MA NEGATYWNY WPŁYW NA NASZE ZDROWIE, RELACJE, PRACĘ, NA CAŁE NASZE ŻYCIE Zazwyczaj jedna negatywna emocja w pewnym stopniu przyciąga za sobą pozostałe. W przypadku depresji
Bardziej szczegółowoKluczowe znaczenie ma rozumienie procesu klinicznego jako kontinuum zdarzeń
Lek Anna Teresa Filipek-Gliszczyńska Ocena znaczenia biomarkerów w płynie mózgowo-rdzeniowym w prognozowaniu konwersji subiektywnych i łagodnych zaburzeń poznawczych do pełnoobjawowej choroby Alzheimera
Bardziej szczegółowoLeczenie bezdechu i chrapania
Leczenie bezdechu i chrapania Bezdech senny, to poważna i dokuczliwa choroba, dotykająca ok. 4% mężczyzn i 2% kobiet. Warto więc wykonać u siebie tzw. BADANIE POLISOMNOGRAFICZNE, które polega na obserwacji
Bardziej szczegółowoWIEDZA K_W01 Zna standardy leczenia osób starszych oraz kierunki rozwoju geriatrii. K_W02 Zna konsekwencje zdrowotne zachodzących zmian
WIEDZA K_W01 Zna standardy leczenia osób starszych oraz kierunki rozwoju geriatrii. K_W02 Zna konsekwencje zdrowotne zachodzących zmian demograficznych w aspekcie stanu zdrowia populacji osób starszych.
Bardziej szczegółowoRóżnicowanie pomiędzy chorobą Alzheimera a innymi otępieniami. Anna Barczak IMDiK, PAN Oddział Alzheimerowski, CSK MSWiA Warszawa
Różnicowanie pomiędzy chorobą Alzheimera a innymi otępieniami Anna Barczak IMDiK, PAN Oddział Alzheimerowski, CSK MSWiA Warszawa Diagnoza różnicowa otępienia Niezbędna dla właściwego rozpoznania i podjęcia
Bardziej szczegółowoOTĘPIENIE? Zdolności pamięciowe człowieka. Czy to już
Czy to już OTĘPIENIE? Barbara Łukawska Psycholog kliniczny Wojewódzki Ośrodek Lecznictwa Psychiatrycznego w Toruniu Zdolności pamięciowe człowieka zmieniają się w ciągu życia ich szczyt przypada na około
Bardziej szczegółowoOMEGA TEST BADANIE PROFILU KWASÓW TŁUSZCZOWYCH
BADANIE PROFILU KWASÓW TŁUSZCZOWYCH Organizm człowieka zbudowany jest z około 10 bilionów komórek. To od ich stanu zależy nasze zdrowie i samopoczucie. Kluczem do prawidłowego funkcjonowania każdej komórki
Bardziej szczegółowoDepresja i otępienie. Postacie depresji
Dlaczego powinniśmy interesować się depresją? 21 Depresja i otępienie Depresja występuje częściej niż otępienie (wyjątkiem jest populacja bardzo starych ludzi w wieku 85 lat i starszych), ale nie jest
Bardziej szczegółowoZDROWE ODŻYWIANIE = ZDROWE ŻYCIE
ZDROWE ODŻYWIANIE = ZDROWE ŻYCIE RACJONALNIE = ZDROWO Zdrowa dieta jest jednym z najważniejszych elementów umożliwiających optymalny wzrost, rozwój i zdrowie. Ma przez to wpływ na fizyczną i umysłową
Bardziej szczegółowoUrząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:10: listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą
14 listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą Cukrzyca jest chorobą, która staje się obecnie jednym z najważniejszych problemów dotyczących zdrowia publicznego. Jest to przewlekły i postępujący proces
Bardziej szczegółowoAlzheimer - przedwczesna demencja starcza
ŚLĄSKIE CENTRUM ZDROWIA PUBLICZNEGO Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej Alzheimer - przedwczesna demencja starcza Katowice 26 LAT ODKRYCIA CHOROBY ALZHEIMERA 21 września
Bardziej szczegółowo1. Chory z otępieniem charakterystyka kliniczna. Dr hab. n. med. Beata Łabuz-Roszak, dr hab. n. med. Piotr Gorczyca
SESJA: Neuromorficzna architektura szpitali psychiatrycznych. W związku z intensywnym rozwojem medycyny jak i architektury służby zdrowia, rośnie zapotrzebowanie na tworzenie środowiska zbudowanego dostosowanego
Bardziej szczegółowoAneks III. Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta.
Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego i ulotce dla pacjenta. Uwaga: Niniejsze zmiany w odpowiednich punktach skróconej charakterystyki produktu leczniczego
Bardziej szczegółowoAktualne fakty o stwardnieniu rozsianym. Spotkanie środowiskowe LZINR Lublin, 12 października 2016 Maria Kowalska
Aktualne fakty o stwardnieniu rozsianym Spotkanie środowiskowe LZINR Lublin, 12 października 2016 Maria Kowalska 1. Nazewnictwo stwardnienia rozsianego 1) Synonimy nazwy choroby 1/ stwardnienie rozsiane
Bardziej szczegółowoMłodzieńcze Idiopatyczne Zapalenie Stawów
www.printo.it/pediatric-rheumatology/pl/intro Młodzieńcze Idiopatyczne Zapalenie Stawów Wersja 2016 2. RÓŻNE POSTACI MIZS 2.1 Czy istnieją różne postaci tej choroby? Istnieje kilka postaci MIZS. Różnią
Bardziej szczegółowoPOSTĘPOWANIE W CUKRZYCY I OPIEKA NAD DZIECKIEM W PLACÓWKACH OŚWIATOWYCH
POSTĘPOWANIE W CUKRZYCY I OPIEKA NAD DZIECKIEM W PLACÓWKACH OŚWIATOWYCH CUKRZYCA.? cukrzyca to grupa chorób metabolicznych charakteryzujących się hiperglikemią (podwyższonym poziomem cukru we krwi) wynika
Bardziej szczegółowoChoroba Alzheimera rozpoznana zbyt pochopnie
Choroba Alzheimera rozpoznana zbyt pochopnie Maria Barcikowska IMDiK PAN Epidemiologia w Polsce W Polsce rozpoznawanych jest: 15% chorych, na świecie ok. 50% Według danych Alzheimer Europe (2014) jest
Bardziej szczegółowo2
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Wzajemne oddziaływanie substancji leczniczych, suplementów diety i pożywienia może decydować o skuteczności i bezpieczeństwie terapii. Nawet przyprawy kuchenne mogą w istotny sposób
Bardziej szczegółowoŻabno, dnia r.
Żabno, dnia 07.03.2014r. EUROPEJSKI DZIEŃ LOGOPEDY PPPP W TARNOWIE, FILIA ŻABNO NIEDOSŁUCH LUB GŁUCHOTA UPOŚLEDZENIE UMYSŁOWE ALALIA ALALIA PROLONGATA NIEDOKSZTAŁCENIE MOWY O TYPIE AFAZJI AFAZJA (DYZFAZJA)
Bardziej szczegółowoZaburzenia pamięciczy. demencja? Maria Barcikowska, Zespół Kliniczno-Badawczy Chorób Zwyrodnieniowych CUN, IMDiK PAN
Zaburzenia pamięciczy zawsze demencja? Maria Barcikowska, Zespół Kliniczno-Badawczy Chorób Zwyrodnieniowych CUN, IMDiK PAN Pamięć epizodyczna: typu wspomnieniowego, wiąże się z osobistą przeszłością i
Bardziej szczegółowoWYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH PSYCHIATRYCZNYCH ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI
Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia29 kwietnia 2011 r. Załącznik nr 1 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH PSYCHIATRYCZNYCH ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI
Bardziej szczegółowoPamięć i uczenie się Zaburzenia pamięci
Egzamin TEN SLAJD JUŻ ZNAMY 1. Warunkiem przystąpienia do egzaminu: zaliczenie ćwiczeń. 2. Egzamin: test 60 pytań (wyboru: a,b,c,d i otwarte) treść: ćwiczenia i wykłady minimum 50% punktów punkty uzyskane
Bardziej szczegółowoMedyczne przyczyny chwiejności emocjonalnej
Medyczne przyczyny chwiejności emocjonalnej Małgorzata Dąbrowska-Kaczorek Lekarz specjalizujący się w psychiatrii i psychoterapii pozn-behehawioralnej Centrum Diagnozy i Terapii ADHD Zaburzenia psychiczne
Bardziej szczegółowoPercepcja wzrokowa jest zdolnością do rozpoznawania i rozróżniania bodźców
Percepcja wzrokowa jest zdolnością do rozpoznawania i rozróżniania bodźców wzrokowych a także do ich interpretowania przez odniesienie do poprzednich doświadczeń. Nie jest wyłącznie zdolnością do dokładnego
Bardziej szczegółowow sprawie Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2018
Uchwała Nr XLII.230.2017 Rady Gminy w Białośliwiu z dnia 29 listopada 2017 w sprawie Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2018 Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990r.
Bardziej szczegółowoZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( )
ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ (2015-08-03) PROFILAKTYKA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA ADRESACI - Osoby zadeklarowane do lekarza POZ, w wieku 35, 40, 45,
Bardziej szczegółowoNazwa studiów: GERIATRIA I OPIEKA DŁUGOTERMINOWA Typ studiów: doskonalące WIEDZA
Załącznik nr 7 do zarządzenia nr 12 Rektora UJ z 15 lutego 2012 r. Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: GERIATRIA I OPIEKA DŁUGOTERMINOWA Typ studiów: doskonalące
Bardziej szczegółowoZdrowie stan pełnego fizycznego, umysłowego i społecznego dobrostanu, a nie tylko całkowity brak choroby czy niepełnosprawności.
Zdrowy tryb życia Zdrowie stan pełnego fizycznego, umysłowego i społecznego dobrostanu, a nie tylko całkowity brak choroby czy niepełnosprawności. Wyróżnia się: Zdrowie fizyczne prawidłowe funkcjonowanie
Bardziej szczegółowoMAM HAKA NA CHŁONIAKA
MAM HAKA NA CHŁONIAKA CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA Chłoniaki są to choroby nowotworowe, w których następuje nieprawidłowy wzrost komórek układu limfatycznego (chłonnego). Podobnie jak inne nowotwory, chłoniaki
Bardziej szczegółowoŚLĄSKIE CENTRUM ZDROWIA PUBLICZNEGO Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej APETYT NA ŻYCIE
ŚLĄSKIE CENTRUM ZDROWIA PUBLICZNEGO Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej APETYT NA ŻYCIE Katowice 2007 Śl.C.Z.P Dział Chorobowości Hospitalizowanej 23 luty Ogólnopolski
Bardziej szczegółowoTRUDNOŚCI WYNIKAJĄCE ZE STANU ZDROWIA i KONDYCJI UCZNIA. analiza psychologiczna
TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCE ZE STANU ZDROWIA i KONDYCJI UCZNIA analiza psychologiczna Beata Dobińska psycholog Zachodniopomorska Szkoła Biznesu CHOROBA PRZEWLEKŁA A FUNKCJONOWANIE DZIECKA 1569,7 tys. dzieci i
Bardziej szczegółowoPrzyczyny specyficznych trudności w nauce czytania i pisania ze szczególnym uwzględnieniem rozpoznawania ryzyka dysleksji
Przyczyny specyficznych trudności w nauce czytania i pisania ze szczególnym uwzględnieniem rozpoznawania ryzyka dysleksji Dr Teresa Opolska Polskie Towarzystwo Dysleksji Fakty i kontrowersje wokół dysleksji
Bardziej szczegółowoZaburzenia nerwicowe pod postacią somatyczną
Zaburzenia nerwicowe pod postacią somatyczną Mikołaj Majkowicz Zakład Psychologii Klinicznej Katedry Chorób Psychicznych AMG Zaburzenia występujące pod postacią somatyczną Główną cechą zaburzeń pod postacią
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki chorób układu krążenia
Program profilaktyki chorób układu krążenia 1 I. UZASADNIENIE CELOWOŚCI WDROŻENIA PROGRAMU PROFILAKTYKI CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA, zwanego dalej Programem. 1. Opis problemu zdrowotnego. Choroby układu krążenia
Bardziej szczegółowojest podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia naszych nerek dla zdrowia i życia oraz
Światowy Dzień Nerek Światowy Dzień Nerek jest ogólnoświatową kampanią, której celem jest podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia naszych nerek dla zdrowia i życia oraz informowanie o powszechności
Bardziej szczegółowoWSTĘP. Skaner PET-CT GE Discovery IQ uruchomiony we Wrocławiu w 2015 roku.
WSTĘP Technika PET, obok MRI, jest jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się metod obrazowych w medycynie. Przełomowymi wydarzeniami w rozwoju PET było wprowadzenie wielorzędowych gamma kamer,
Bardziej szczegółowoOpis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych
Załącznik nr 2 do zarządzenia nr 100 Rektora UJ z 2 października 2017 r. Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Tabela odniesienia efektów kształcenia dla studiów podyplomowych
Bardziej szczegółowoZdrowie psychiczne. Jakie problemy są związane ze zdrowiem psychicznym?
Zdrowie psychiczne Kluczowe pojęcia Choroba psychiczna: Stan organizmu, w którym zaburzeniu ulegają: sposób myślenia, uczucia, nastrój, umiejętność nawiązywania relacji z innymi, a także czynności dnia
Bardziej szczegółowoAgencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 118/2013 z dnia 13 maja 2013 r. o projekcie programu Program zdrowotny wczesnego wykrywania otępień lub innych
Bardziej szczegółowospis treści Część i: Podstawy neuroanatomii i neurofizjologii... 15 Cele rozdziałów... 16 Słowa kluczowe... 16
spis treści Część i: Podstawy neuroanatomii i neurofizjologii... 15 Cele rozdziałów... 16 Słowa kluczowe... 16 1. Rozwój i podział układu nerwowego Janusz Moryś... 17 1.1. Rozwój rdzenia kręgowego... 17
Bardziej szczegółowoUzależnienia. Nabyta silna potrzeba zażywania jakiejś substancji.
Uzależnienia Nabyta silna potrzeba zażywania jakiejś substancji. Termin uzależnienie jest stosowany głównie dla osób, które nadużywają narkotyków, alkoholu i papierosów. Używki Wszystkie używki stanowią
Bardziej szczegółowo4 rzeczy, których prawdopodobnie nie wiesz o grypie
4 rzeczy, których prawdopodobnie nie wiesz o grypie Jesień to początek sezonu grypowego. Zanim nadejdą kulminacyjne zimowe miesiące, warto odświeżyć swoją wiedzę na temat tego poważnego wirusowego zakażenia
Bardziej szczegółowoCo to jest cukrzyca?
CEL/75/11/09 Co to jest cukrzyca? Schemat postępowania w cukrzycy Wstęp Cukrzyca to stan, w którym organizm nie może utrzymać na odpowiednim poziomie stężenia glukozy (cukru) we krwi. Glukoza jest głównym
Bardziej szczegółowoDYSLEKSJA PORADY DLA RODZICÓW
DYSLEKSJA PORADY DLA RODZICÓW CO TO JEST DYSLEKSJA? Dysleksja rozwojowa jest to zespół zaburzeń występujących w procesie uczenia się, czytania i pisania u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym. U podstaw
Bardziej szczegółowo