Tworzenie bibliotek cyfrowych w środowisku bogatym w informację i ubogim w finanse

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Tworzenie bibliotek cyfrowych w środowisku bogatym w informację i ubogim w finanse"

Jolanta Aneta Klimek
8 lat temu
Przeglądów:

1 Tworzenie bibliotek cyfrowych w środowisku bogatym w informację i ubogim w finanse Remigiusz Lis, BŚ-ŚBCB BC źródło:

2 Fundament ekonomii uwagi w świecie przesyconym informacją, obfitość informacji powoduje niedostatek tego, co ona konsumuje. To, co konsumuje informacja jest oczywiste: konsumuje uwagę swoich odbiorców. Herbert A. Simon, Designing organizations for an information-rich rich world, 1971

To, co konsumuje informacja jest oczywiste: konsumuje uwagę swoich

3 Fundament ekonomii uwagi Ekonomie osobiste W świecie bogatym w informację, większo kszość kosztów w ponosi odbiorca. Nie wystarczy wiedzieć,, ile kosztuje wytworzenie i transmisja informacji, musimy także e wiedzieć,, w kategoriach deficytu uwagi, jaki jest koszt jej odbioru. Herbert A. Simon, Designing organizations for an information-rich rich world, 1971

Nie wystarczy wiedzieć,, ile kosztuje wytworzenie i transmisja informacji, musimy także e

4 Fundament ekonomii uwagi Miara efektywności systemu informacyjnego Relatywnie prostą metodą pomiaru tego, ile deficytowego zasobu pochłania informacja, jest odnotowanie czasu, jaki poświ więca jej użytkownik. u ytkownik. Herbert A. Simon, Designing organizations for an information-rich rich world, 1971

informacja, jest odnotowanie czasu, jaki poświ więca jej użytkownik.

5 Fundament ekonomii uwagi dwie konsekwencje (Simson) + trzecia Efektywny system komunikacyjny ogranicza ilość czasu potrzebnego do dotarcia do poszukiwanej informacji (filtrowanie i interfejs) potrafi utrzymać uwagę użytkownika przez dłuższy czas (interesujący zasób) jako system, jest widoczny w środowisku nadmiaru informacji (pozycjonowanie)

informacji (filtrowanie i interfejs) potrafi utrzymać uwagę użytkownika przez dłuższy

6 Raport OCLC Perceptions of libraries and information resources, 2005 (za: A. Koszowska) 84% osób b zaczyna szukanie informacji od wyszukiwarek internetowych O nowych źródłach informacji dowiadują się : od przyjaciół 61% z Internetu 59% z reklam 39% od nauczycieli 11% z blogów 9% od bibliotekarza 8% książ ążka jedyną marką biblioteki

źródłach informacji dowiadują się : od przyjaciół 61% z Internetu 59% z reklam 39% od

7 Wychowanek ekonomii uwagi (przyszły target bibliotek?) Screenager, digital native (de Kerckhove) Osiągnie to czego chce (jak nie dostanie u nas - ściągnie to sobie e-mule'm) e Wie, że pod Wiedniem porażkę poniósł Leo Beenhakker Daje mało o czasu (wg user tracker'ów) Lubi mocne wrażenia (efekt uboczny Attention Economy) I MA WŁADZW ADZĘ!!! (H. Jenkins) Źródło: H. Jenkins, Kultura konwergencji

ściągnie to sobie e-mule'm) e Wie, że pod Wiedniem porażkę poniósł Leo Beenhakker Daje mało o

8 Nowość ść odkryta potrzeba kooperacji i kreacji Don Tapscott, Wikinomics: Winning With The Enterprise 2.0,, 2007

9 Środowisko sieciowej BC Źródło:

10 Środowisko sieciowej BC Sieciowa biblioteka cyfrowa, to biblioteka organizująca obiekty cyfrowe, działaj ająca w sieci i zapośredniczona przez sieć BC = zasób b + interfejs + pozycjonowanie

11 BC jako efekt bias of professionals Rozwiązanie zanie klasyczne, gdzie biblioteka cyfrowa jest cyfrowym odtworzeniem tradycyjnej biblioteki, zbiera i prezentuje treści wysokie (wydane i zrecenzowane), które przez nią przepływają,, po uprzednim restrykcyjnym odfiltrowaniu (Pareto albo i mniej), jest tworzona wyłą łącznie przez zawodowców, w, zawiera w większo kszości dokumenty tekstowe, ma charakter instytucjonalny i lokalny. Patologia syndrom kustosza : mam-nie pokażę żę-jestem ważny ny poczucie ważności związane zane z możliwo liwością reglamentacji dostępu ukształtowane towane w czasach deficytu informacji

tworzona wyłą łącznie przez zawodowców, w, zawiera w większo kszości dokumenty tekstowe, ma charakter instytucjonalny i lokalny.

12 Bias of professionals, czyli siła modeli myślowych lowych Bankomat - w wizji zawodowców miał zastępowa pować żywego kasjera w okienku kasy początkowo instalowany był wewnątrz banku Pony Express (poczta konna) - na wieść o wynalazku telegrafu zakupiła a szybsze konie i zatrudniła a lepszych jeźdźców

początkowo instalowany był wewnątrz banku Pony Express (poczta konna) - na

13 Przykład odmiennej ekonomiki obiekt cyfrowy dobro niewyłą łączne - można ich rozdać miliony nie tracąc swojego - koszt wykonania jego kopii = 0 - koszt fizycznego przeszukania = 0 - koszt dystrybucji = 0 Obniżenie kosztów w transakcji (tu: operowania symbolami) Biblioteka cyfrowa jest tania dla użytkowników w w aspekcie ich osobistych ekonomii i jej zasób b jest zawsze kompletny

dystrybucji = 0 Obniżenie kosztów w transakcji (tu: operowania symbolami) Biblioteka cyfrowa

14 Ekonomika biblioteki cyfrowej Biblioteka tradycyjna: zasób wypożycze yczeń = (zasób -1000) dostępny lokalnie (realizacja funkcji obniża a komunikacyjne właściwow ciwości biblioteki) Biblioteka cyfrowa: zasób wypożyczeń = zasób b dostępny globalnie (realizacja funkcji nie zmienia komunikacyjnych właściwow ciwości biblioteki)

ciwości biblioteki) Biblioteka cyfrowa: zasób -1000 wypożyczeń = zasób b dostępny

15 Biblioteka cyfrowa - nie jest cyfrowym odtworzeniem tradycyjnej biblioteki, - zbiera i prezentuje nie tylko treści wysokie (wydane i zrecenzowane), - publikuje treści aktywnie przez nią pozyskane, - jest tworzona nie tylko przez zawodowców, w, - zawiera nie tylko dokumenty tekstowe, - ma charakter międzyinstytucjonalny i globalny zasięg, - macha Długim D Ogonem.

przez nią pozyskane, - jest tworzona nie tylko przez zawodowców, w, - zawiera nie tylko

16 a 1 klik to ok km Osobiste ekonomie Potrzeba efektywnych interfejsów, a jest: Algorytmy wyszukiwawcze Pola zapytań Klikologia Optymalizacja ładowania Nawigacja Elementy interfejsu OCR Słowniki opisów w vs. słowniki s zapytań Listy wyszukiwawcze etc.

17 Zasób b BC W pozyskiwaniu - jedynym ograniczeniem jest... własna wyobraźnia (prócz własnych, w zasoby) : innych instytucji, stowarzyszeń regionalnych, osób b prywatnych, (białe e kruki, pamiątki, debiuty, konkursy, twórczo rczość - od przedszkolaków w po naukowców, w, osób b niepełnosprawnych) nosprawnych) piśmiennictwo, muzyka, film = bity Pozyskiwanie treści z wykorzystaniem sieci ludzkich i komputerowych

prywatnych, (białe e kruki, pamiątki, debiuty, konkursy, twórczo rczość - od przedszkolaków w po

18 Pierście cień link Pozycjonowanie linków w klastra systemu bibliotek cyfrowych i efekt synergii Wielkopolska BC OAI-PMH Śląska BC Kujawsko-Pomorska BC FBC OAI-PMH BC Uniwersytetu Wrocławskiego Podlaska BC Małopolska BC

Wielkopolska BC OAI-PMH Śląska BC Kujawsko-Pomorska BC

19 Otwarcia Zasób b i Długi D Ogon (ŚBC),( czyli obstawianie nisz Martwy zasób ok. 0,14% Wykorzystanie zasobu próbka co 200 publikacji

20 BC a społecze eczeństwo informacji Dostęp p i komunikacja na rzecz gospodarki bez tarć Społeczna funkcja bibliotek - tradycyjna: tworzenie obywatelskiej sfery publicznej poprzez sprawne i efektywne dostarczanie ogólnodost lnodostępnych treści do wykorzystania przez edukację, kulturę i biznes. Co to właściwie w jest społeczeństwo informacyjne?!

poprzez sprawne i efektywne dostarczanie ogólnodost lnodostępnych treści do

21 Tworzenie bibliotek cyfrowych w środowisku bogatym w informację i ubogim w finanse źródło:

22 Kultura innowacji Wyobraźnia jest ważniejsza niż wiedza. Wiedza jest ograniczona. Wyobraźnia okrąż ąża świat. Albert Einstein Na zwycięstwo mogą liczyć PBK pomysłodawcy odawcy bez kapitału, z kolei na porażkę skazani sąs KBP kapitaliści bez pomysłów. D. H. Bags

23 Za górami, g za lasami digitalizacja w bibliotekach jest finansowana w ramach ich operacyjnej działalno alności, istnieją państwowo wspierane dedykowane programy cyfryzacji treści, tworzenie BC wspierają specjaliści ci różnych r profesji i specjalności ci naukowych, BC sąs efektem naturalnej współpracy pracy zespołów w ludzkich i instytucjonalnych

24 Czy istnieje jakaś strategia? Decentralizacja jako najlepsza forma docierania do wartościowych i unikalnych treści, Klaster bibliotek cyfrowych wzajemne wsparcie (widoczne specjalizacje BC) w drodze poszerzenia dostępnych zasobów w i koncepcji Synergia i efekt śniegowej kuli Zalety nieformalnej współpracy pracy Szybka modernizacja oprogramowania

25 Wyciąganie się z bagna za włosyw W większo kszości: - sposoby rozpoczęcia cia tworzenia BC: - garażowy, - społecznościowy, - chyłkiem - to co się już zrobiło, o, pretekstem dla pozyskania środków, - mechanizmy współpracy: pracy: fora, warsztaty, komunikatory, - coopetition - kooperatywna konkurencja - kotwiczenie BC poza bibliotekarstwem

26 Obszar społeczności jakie motywacje partycypacji?! Interesariusze Zasoby prywatne, pozainstytucjonalne, naukowe Partycypacja, chęć pomocy, nabycie kompetencji, punkt w CV Motory rozwoju BC Elastyczna granica BC Folksonomie, user tracking, osobiste kolekcje Interesariusze i sympatycy O b s z a r b i b l i o t e k a r z y c y f r o w y c h (społeczna i technologiczna aktywna, pragmatyczna innowacja) Typowanie Pozyskiwanie zasobów Skanowanie Opracowanie i organizacja zasobu Udostępnianie i promocja Informatyczny R & D Obszar R & D nowe narzędzia, testy, wdrożenia funkcjonalnej i ekonomicznej technologii zbiorowa inteligencja środowiska bibliotekarskiego Elastyczna granica BC

Podobne dokumenty

Remigiusz Lis, BŚ-ŚBCŚBC

Tworzenie bibliotek cyfrowych w środowisku bogatym w informację i ubogim w finanse Remigiusz Lis, BŚ-ŚBCŚBC źródło: www.caida.org Fundament ekonomii uwagi w świecie przesyconym informacją, obfitość informacji