Wpływ wykorzystania specjalistycznych maszyn rolniczych na efektywność i wydajność pracy w rolnictwie

Transkrypt

1 Wpływ wykorzystania specjalistycznych maszyn rolniczych na efektywność i wydajność pracy w rolnictwie Opracował Mateusz Tyl w ramach projektu Mazowsze stypendia dla uczniów szkół zawodowych

2 W projekcie tym opisane zostały maszyny i urządzenia wykorzystywane w gospodarstwie które przyczyniają się do zwiększenia produkcji, poprawiają organizacje, terminowość i realizacje zabiegów oraz służą do polepszenia warunków i bezpieczeństwa pracy hodowców. Dobry chów bydła mlecznego może być realizowany w oborach które są zmechanizowane i wyposażone w urządzenia i maszyny zapewniające uzyskanie mleka o wysokiej jakości. Prowadzenie gospodarstwa zajmującego się hodowlą bydła mlecznego wymaga bardzo dużego nakładu pracy, ale może być zadawalające udogadniając sobie pracę przez zastosowanie różnych maszyn i urządzeń rolniczych mających na celu zmniejszenie nakładu pracy ludzkiej i skrócenie czasu jej wykonywania.

3 Produkcja mleka jest istotnym kierunkiem działalności, wpływającym na poziom dochodów uzyskiwanych przez hodowców. Dlatego trwa proces przyspieszonej restrukturyzacji i modernizacji sektora mlecznego. Jednym z rezultatów modernizacji gospodarstw mlecznych jest zdecydowana poprawa wyposażenia.

4 Cele hodowli Celem hodowców bydła mlecznego jest osiąganie jak największej ilości mleka o wysokiej jakości przy możliwie najniższych kosztach. Cel taki można osiągnąć, stwarzając zwierzętom odpowiednie warunki bytowe, oraz stosując odpowiedni system żywienia oraz dobrostan zwierząt. Nie bez znaczenia jest posiadanie odpowiednich maszyn i urządzeń do przygotowania i zadawania pasz oraz sprzętu udojowego. Na produkcję mleka największy wpływ ma żywienie zwierząt.

5 Pasze wytwarzane w gospodarstwie mają bardzo duży wpływ na produkcję mleka w danym gospodarstwie, ponieważ stanowią ponad połowę kosztów jego produkcji. Trudno jest osiągnąć wysoką wydajność mleczną krów, które otrzymują pasze do syta, ale o złej jakości i złym składzie. Ponad połowa pasz wykorzystywanych do karmienia bydła to przeważnie pasze własne uzyskane z własnej produkcji (kiszonki kukurydzy, siano, sianokiszonki).

6 Ilość i jakość tych pasz w znacznym stopniu decyduje o efektach chowu bydła mlecznego. Efekty to zdrowie zwierząt, płodność oraz jakość i ilość uzyskiwanego mleka. Maszyny i urządzenia eksploatowane w gospodarstwie przyczyniają się do zwiększenia produkcji, poprawiają organizacje, terminowość i realizacje zabiegów oraz służą do polepszenia warunków i bezpieczeństwa pracy hodowców. Dobry chów bydła mlecznego może być realizowany w oborach które są zmechanizowane i wyposażone w urządzenia i maszyny zapewniające uzyskanie mleka o wysokiej jakości.

7 Aktualnie chów bydła mlecznego jest prowadzony w oborach stanowiskowych (uwięziowych). Oraz w oborach wolnostanowiskowych (bezuwięziowych)

8 Obory stanowiskowe dla bydła są stosowane głównie w gospodarstwach małych i średniej wielkości w których obsada stanowiskowa wynosi do ok. 40 krów mlecznych. W oborach tych bydło trzymane jest na uwięzi. Na stanowiskach można trzymać bydło prawie wszystkich grup wiekowych. Są to obory ściółkowe lub bezściółkowe.

9 Obory wolnostanowiskowe stosowane są przy obsadzie co najmniej 30 i więcej sztuk. Zwierzęta w oborach wolnostanowiskowych poruszają się swobodnie. Obory te wyposażone są w indywidualne stanowiska do wypoczynku zwane boksami. Obory wolnostanowiskowe mogą być ściółkowe lub bezściółkowe.

10 Żywienie Podstawą żywienia krów zarówno w oborach stanowiskowych jak i wolnostanowiskowych są pasze z sianokiszonek i pasza treściwa lub sianokiszonka, kiszonka, siano, i pasza treściwa. Mechanizacja żywienia to urządzenia odcinające kiszonkę lub sianokiszonkę i jej transport na stół paszowy.

11 Rozdzielanie kiszonki w oborach przy małej obsadzie najczęściej odbywa się ręcznie a pasze treściwe rozdziela się najczęściej ręcznie z wózka. Do przygotowywania pasz treściwych służą mieszalniki pasz sypkich.

12 Mieszalniki pasz służą do przygotowania mieszanek paszowych dla zwierząt gospodarskich w oparciu o własne ziarno zbóż, koncentraty paszowe, dodatki mineralne według własnych receptur. Stosowanie mieszalnika zapewnia obniżenie kosztu jednostkowego paszy, uniezależnia od dostaw paszy, wpływa korzystnie na wyniki hodowlane. W oborach wolnostanowiskowych w których jest duża obsada krów mlecznych, pasze zazwyczaj są przygotowywane i rozdrabniane oraz rozworzone na stoły paszowe przez paszowozy.

13

14 Wozy paszowe służą do wymieszania i rozdrobnienia dobrych pasz. Taki sposób przygotowania pasz prawidłowo przeprowadzony wpływa na poprawę produkcyjności krów oraz na znaczne ograniczenie nakładów pracy fizycznej przez hodowców. Dobra pasza to prawidłowy rozród i zdrowotność krów.

15 W oborach wolnostanowiskowych są stosowane także roboty do zadawania pasz w celu zmniejszenia nakładu pracy fizycznej poniesionej przez hodowcę. Robot taki ma za zadanie dostosowac dawkę dla danej sztuki.

16 W dużych oborach stosowane są także roboty do podgarniania paszy na stole paszowym. Jednym z najnowszych robotów przedstawiony jest na zdjęciu. Robot taki automatycznie podgarnia pasze co zapobiega selektywnemu wybieraniu komponentów przez krowy z dawki pokarmowej. Zastosowanie takiego robota pozwala na zmniejszenie dodatkowego nakładu czasu i pracy fizycznej ze strony hodowcy.

17 Dój W mniejszych gospodarstwach hodowlanych używane są dojarki konwiowe lub rurociągowe. Ilość aparatów udojowych zależy od wielkości stada i od tego ile osób je obsługuje.

18 Dojarka rurociągowa powinna być wyposażona w automatyczny system mycia aparatów udojowych i rurociągu. Dojenie automatyczne znacznie wpływa na szybkość dojenia oraz zmniejsza nakład pracy fizycznej poniesionej przez hodowcę.

19 Dój krów w oborach wolnostanowiskowych odbywa się w wydzielonym pomieszczeniu zwanym dojarnią lub halą udojową. Najczęściej stosowane są dojarnie typu rybia ość 2 rzędowe z kanałem dla dojarza po środku. Ilość aparatów udojowych zależy od ilości stanowisk udojowych.

20 W oborach wolnostanowiskowych hodowcy ze względu na ograniczenie siły roboczej i ze względu na zmniejszenie zatrudnienia dodatkowych pracowników stosują roboty udojowe.

21 Robot daje duże możliwości dojenia i zarządzania stadem, ale nie zastąpi człowieka. Całym robotem zarządza komputer który zapamiętuje wiele potrzebnych czynności przy udoju. Działanie robota jest następujące: krowa po wejściu jest rozpoznawana, otrzymuje porcje paszy treściwej a ramię robota kubkiem do czynności przedudojowych symuluje, myje i osusza strzyk oraz odprowadza pierwsze strugi mleka. Następnie zakłada właściwe kubki udojowe i następuje dój właściwy. Po wydojeniu zostają zdjęte kubki udojowe które są myte, a wymię krowy jest dezynfekowane. Dojenie robotem znacznie wpływa na polepszenie warunków pracy hodowcy przez co znacznie mniej czasu hodowca będzie przebywał w oborze.

22 Chłodzenie i przechowywanie mleka Po wydojeniu mleko powinno być w ciągu 2 godzin schłodzone do temperatury 6-8 stopni Celsjusza i przechowywane w temperaturze 4-6 stopni Celsjusza do czasu odbioru od producenta. Dobór zbiornika do chłodzenia zależy od częstotliwości opróżniania i od pojemności oraz od stopnia z automatyzowania czyli czy zbiornik jest wyposażony w automatyczne mycie się i dezynfekcje są różne wersje zbiorników- z uchylną pokrywą oraz urządzenie zamknięte w kształcie cysterny. Urządzenia te wyposażone są w automatyczne mieszadła które co pewien czas się włączają i mieszają mleko w zbiorniku celem utrzymania równej temperatury przechowywania. Urządzenia te wykonane są z blachy kwasoodpornej i podłączone do instalacji jedno lub trójfazowej.

23

24 Usuwanie odchodów i utrzymanie ogólnego porządku w oborze Mechanizacja usuwania odchodów zależy od typu obory w oborach ściółkowych płytkich odchody w postaci obornika usuwa się na zewnątrz zgarniacza posuwisto zwrotnego z napędem mechanicznym lub hydraulicznym.

25 Wymienione zgarniacze mają możliwość formowania pryzmy obornikowej na gnojowni przyoborowej. Gnojownia musi być utwardzona i o odpowiedniej wielkości tak żeby można było ją opróżnić. Płyta gnojowa powinna mieć także zbiornik na gnojówkę i inne ścieki w celu zapobiegnięcia przedostania się gnojówki do wód gruntowych.

26 W oborach wolnostanowiskowych odchody w postaci gnojowicy gromadzone są w kanale przykrytym rusztem. W celu utrzymania czystości na rusztach hodowcy stosują roboty zgarniające odchody zwierzęce.

27 Robot taki stosowany jest w celu ograniczenia nakładu pracy hodowcy. Robot porusza się na dwóch kołach z przyczepionym pod spodem zgarniaczem który przepycha odchody przez otwory w podłodze rusztowej. Zamontowany z przodu pierścień zapobiega blokowaniu się i omija łagodnie przeszkody robot może być używany do czyszczenia płaskich podług rusztowych oraz do utrzymania w czystości pomieszczeń. Zgromadzone odchody są wywożone na pole za pomocą ciągnika w połączeniu z rozrzutnikiem obornika, a gnojówka oraz gnojowica wozem asenizacyjnym.

28

29 Analiza badań ankietowych gospodarstw rolnych producentów bydła mlecznego Badaniem objęto 30 gospodarstw producentów mleka - z gminy Andrzejewo i okolicznych gmin powiatu ostrowskiego. Obsada bydła mlecznego badanych gospodarstwach. a) do 10 sztuk 10% b) sztuk 42% c) sztuk 36% d) 50 i więcej sztuk 12%

30 Maszyny będące w posiadaniu badanych gospodarstw 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 0% 0% 60% 40% 100% 98% 45%

31 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%. Czy wymienione maszyny poprawiają efektywność pracy w gospodarstwie?

32 Ocena, w skali od 1 do 5 (gdzie 1 to ocena najsłabsza, a 5 najlepsza) poziomu przydatności maszyn w gospodarstwie Maszyna Ocena Paszo - wóz 5 Dojarka rurociągowa 5 Dojarka konwiowa 4 Schładzalnik do mleka 5 Wyciąg do usuwania obornika - hydrauliczny - mechaniczny Ciągnik rolniczy + maszyny towarzyszące 5 4 5

33 Czy wymienione maszyny skracają czas pracy w gospodarstwie? 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

34 Czy w najbliższym czasie ankietowani planują nabycie nowych maszyn? 100% 80% 60% 40% 20% 0% tak 2% nie 98% Badani, którzy wybrali odpowiedź tak, wskazali na plany nabycia zgarniacza do obornika.

35 Podsumowanie Warunki panujące w gospodarstwie mają znaczący wpływ na dobór maszyn i urządzeń wykorzystywanych w chowie bydła mlecznego oraz na ilość i jakość produkcji, która jest uwarunkowana koniecznością uwzględnienia techniki która sprzyja dobrostanu zwierząt, a także ochronę środowiska. Prowadzenie gospodarstwa zajmującego się hodowlą bydła mlecznego wymaga bardzo dużego nakładu pracy, ale może być zadawalające udogadniając sobie pracę przez zastosowanie różnych maszyn i urządzeń rolniczych mających na celu zmniejszenie nakładu pracy ludzkiej i skrócenie czasu jej wykonywania.