RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ

Transkrypt

1 Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty Świebodzin Kuratorium Oświaty w Krakowie

2 Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia r. wraz ze zmianami z dnia r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 2/35

3 Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Andrzej Szlanta, Stanisław Srebro, Krystyna Srebro. Badaniem objęto 68 uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 38 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 23 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem placówki, grupowy z przedstawicielami samorządu lokalnego i partnerów szkoły,grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji, placówki i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły lub placówki. Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 3/35

4 Obraz szkoły Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty jest placówką dysponującą dobrą, zmodernizowaną i unowocześnioną bazą lokalową i technodydaktyczną. Mocną stroną pracy szkoły są dobrze zorganizowane procesy edukacyjne. Praca wychowawcza szkoły skupiona jest wokół postaci patrona szkoły, ukierunkowana na kształtowanie postaw prospołecznych, uwrażliwiania uczniom na potrzeby drugiego człowieka. Dużą wagę przywiązuje się też w działalności wychowawczej szkoły do kształtowania postaw patriotycznych, wskazywania związków ze środowiskiem lokalnym, przywiązania do tzw. małej ojczyzny. Szkołę wyróżniają działania rozwijające zainteresowania i dodatkowe uzdolnienia uczniów, wpływające na wszechstronny rozwój osobowościowy uczniów. Nauczyciele i uczniowie aktywnie uczestniczą w bardzo wielu przedsięwzięciach edukacyjnych, wykraczających poza system klasowo-lekcyjny, a niektóre z tych działań mają cechy nowatorstwa organizacyjnego, programowego i metodycznego. Inną cechą wyróżniającą szkołę jest jej dobra współpraca ze środowiskiem lokalnym, partnerami szkoły, a zwłaszcza z rodzicami. Na uwagę zasługuje zapewnienie uczniom w szkole poczucia bezpieczeństwa zarówno fizycznego i psychicznego, co ma również pozytywny wpływ na atmosferę sprzyjającą uczeniu się. Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 4/35

5 Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Numer 129 Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty błogosławiona Matka Teresa z Kalkuty Szkoła podstawowa Świebodzin Świebodzin Kod pocztowy Urząd pocztowy Rzuchowa Telefon Fax Www Regon Publiczność Kategoria uczniów Charakter Uczniowie, wychow., słuchacze 107 Oddziały 7 Nauczyciele pełnozatrudnieni 7.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 8.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 5.00 publiczna Średnia liczba uczących się w oddziale Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy Dzieci lub młodzież brak specyfiki MAŁOPOLSKIE tarnowski Pleśna gmina wiejska Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 5/35

6 Poziom spełniania wymagań państwa Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału (D) B Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się (D) Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się (D) Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania (D) Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach (D) Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój (D) Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej (B) Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój (B) Uczniowie uczą się od siebie nawzajem (B) W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów (B) Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego (D) Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji (D) W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D) Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych (B) C Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B) Respektowane są normy społeczne B Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne (D) Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu uczniowskiego (D) Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i przestrzegane przez uczniów, pracowników szkoły, rodziców, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu (D) W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze oraz modyfikuje je w razie potrzeb (B) W modyfikacjach biorą udział uczniowie i rodzice (B) Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 6/35

7 Wnioski 1. Szkołę wyróżniają dobrze zorganizowane procesy edukacyjne. 2. Atmosfera panująca w szkole sprzyja uczeniu się. 3. Dzięki dobrze zorganizowanym procesom edukacyjnym, w tym nowatorskim rozwiązaniom, uczniowie mają możliwość wszechstronnego rozwoju. 4. Nauczyciele realizują podstawę programową kształcenia ogólnego z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji, uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego. 5. Działania podjęte przez szkołę nie w pełnym zakresie przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia. 6. O działaniach szkoły w zakresie zapewnienia dzieciom poczucia bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego świadczą pozytywne opinie wyrażane w tym zakresie przez uczniów, rodziców i przedstawicieli środowiska lokalnego. Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 7/35

8 Wyniki ewaluacji Wymaganie: Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się Nauczanie w efektywnych szkołach jest celowe, ma jasno określone zadania, jest dobrze zorganizowane, przygotowane i odbywa się w odpowiednim tempie. Ilość czasu spędzanego na uczeniu się jest zaplanowana i kontrolowana, a stawiane pytania angażują uczniów. Środowisko uczenia się powinno być atrakcyjne, metody pracy nauczycieli oparte na najnowszej wiedzy pedagogicznej. Ważne jest, by zachęcać uczniów do samooceny i brania odpowiedzialności za proces uczenia się. Duży wpływ na ten proces ma informowanie uczniów o postępie, jaki się dokonuje w ich rozwoju intelektualnym, społecznym i osobistym. Poziom spełnienia wymagania: B Procesy edukacyjne w szkole są planowane z uwzględnieniem możliwości i potrzeb uczniów. Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się. Zarówno nauczyciele jak i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się, a działania w tym względzie mają charakter powszechny. Znajomość przez uczniów celów poszczególnych lekcji oraz formułowanych przez nauczycieli oczekiwań wobec uczniów ma również charakter powszechny. Nauczyciele motywują uczniów do aktywnej nauki, a w trudnych sytuacjach udzielają im pomocy. Nauczyciele informują uczniów, zarówno okresowo jak i na bieżąco, również w czasie lekcji, o postępach w nauce, a tak przekazywana informacja zwrotna pomaga uczniom uczyć się. Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój. Nauczyciele wykorzystują na lekcjach różne sposoby, sprzyjające wzajemnemu uczeniu się i czynią to na tyle często, by można było uznać, że jest to zjawisko powszechne. W szkole wdrażane są nowatorskie rozwiązania organizacyjne, metodyczne i programowe służące wszechstronnemu rozwojowi uczniów. Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 8/35

9 Obszar badania: Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału Procesy edukacyjne w szkole są planowane z uwzględnieniem możliwości i potrzeb uczniów. W opinii wszystkich uczniów nauczyciele zrozumiale tłumaczą zagadnienia i potrafią zainteresować tematem lekcji, a 92 % jest zdania, że większość nauczycieli uczy w taki sposób, że chce się im uczyć. W dniu przeprowadzania badań ankietowych wszyscy uczniowie potwierdzili, że współpracowali ze sobą na większości lekcji, byli na niej zaangażowani. Nauczyciele rozpoznają potrzeby, możliwości i osiągnięcia uczniów poprzez prowadzenie bieżącej obserwacji, sprawdziany, kartkówki, dyktanda, diagnozę wstępną z każdego przedmiotu oraz wyniki badań prowadzonych w klasie trzeciej, indywidualne rozmowy z rodzicami oraz analizy opinii PPP. Wnioski z tej diagnozy służą do planowania pracy. Wśród wniosków, wynikających z ww. rozpoznania nauczyciele wymieniają m.in.: określanie potrzeb w zakresie kierowania uczniów do PPP, ich udziału w zajęciach wyrównawczych oraz wnioski dotyczące stosowania odpowiednich metod pracy z uczniami napotykającymi na trudności w nauce oraz z uczniami zdolnymi. Ułożenie planu lekcji sprzyja uczeniu się. Szkoła pracuje na jedną zmianę. Zajęcia przewidziano najpóźniej do godz Codziennie zaczynają się o jednakowej godzinie. Nie występuje blokowanie przedmiotów. Wykres 1j Wykres 2j Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 9/35

10 Obszar badania: Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się. W opinii prawie 89 % nauczycieli większość uczniów potrafi uczyć się samodzielnie. Tego samego zdania są sami uczniowie. 82 % uczniów stwierdza, że w dniu przeprowadzania badań, na większości lub wszystkich zajęciach uzyskali pomoc w zastanowieniu się, czego nauczyli się na lekcjach, również rozmawiają z nauczycielami na temat tego, czego nauczyli się w szkole. Wszyscy uczniowie wyrażają opinię, że nauczyciele wyjaśniają im, jak się mają uczyć. 56 % udzieliło w tym względzie zdecydowanie pozytywnej odpowiedzi. Na większości obserwowanych zajęć nauczyciele stwarzali uczniom sytuacje, w których mogli oni indywidualnie podejmować decyzje w zakresie uczenia się, uczniowie mieli też możliwość poszukiwania różnych rozwiązań. Większość uczniów skorzystała z możliwości wyrażania swojego zdania na temat poruszanych na lekcji zagadnień. Wszyscy mieli możliwość podsumowania lekcji. Wykres 1j Wykres 2j Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 10/35

11 Obszar badania: Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się Zarówno nauczyciele jak i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się, a działania w tym względzie mają charakter powszechny. W opinii 96 % rodziców wszyscy lub większość nauczycieli dba o dobre relacje z uczniami, szanują ich, a prawie 90 % uważa, że wszyscy lub większość traktuje uczniów równie dobrze. Wszyscy są zdania, że dzieci chętnie chodzą do szkoły, w tym zdecydowanie pozytywnych odpowiedzi udzieliło 53,6 % rodziców. Prawie 94 % uczniów wyraziło zdanie, że w dniu przeprowadzania badań otrzymało wskazówkę od nauczycieli, która pomogła im się uczyć, a 87 % przyznało, że nauczyciele wysłuchali ich jak mieli potrzebę porozmawiania z nimi. 92 % uczniów twierdzi, że na wszystkich lub prawie wszystkich lekcjach, czas przeznaczony jest na naukę. Ponad 90 % uczniów wyraża opinię, że na wszystkich lub większości zajęć uczniowie odnoszą się do siebie przyjaźnie i pomagają sobie w nauce. Zdecydowana większość uczniów (83,3 %) twierdzi, że wszyscy nauczyciele traktują uczniów jednakowo dobrze, a pozostali uczniowie są zdania, że tę opinię można odnieść do większości nauczycieli. Wszystkie ww. opinie znalazły potwierdzenie podczas obserwacji lekcji. Wprawdzie 77 % uczniów wyraża opinię, że uczniowie w szkole nie są lekceważeni przez innych, ale 24 % jest przeciwnego zdania. Wykres 1j Wykres 2j Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 11/35

12 Wykres 3j Wykres 4j Obszar badania: Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania Znajomość przez uczniów celów poszczególnych lekcji oraz formułowanych przez nauczycieli oczekiwań wobec uczniów ma charakter powszechny. Prawie wszyscy uczniowie wyrażają opinię, że są świadomi, dlaczego czegoś uczą się na lekcji. Zdaniem uczniów, do wszystkich lub prawie wszystkich nauczycieli można odnieść opinię, że wyjaśniają uczniom, jakich działań oczekują od nich na lekcji. Obserwacje lekcji potwierdziły ww. opinie uczniów. Na wszystkich lekcjach przedstawione zostały cele zajęć i formułowane były oczekiwania wobec uczniów. Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 12/35

13 Wykres 1j Wykres 2j Obszar badania: Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach Nauczyciele motywują uczniów do aktywnej nauki, a w trudnych sytuacjach udzielają im pomocy. Odczucie to, zwłaszcza wśród uczniów, jest powszechne. Prawie 90 % nauczycieli wysoko ocenia swój wpływ poprzez informację zwrotną na motywowanie uczniów do pracy. Większość rodziców (77 %) wyraża opinię, że nauczyciele częściej chwalą uczniów niż krytykują, a 89 % jest zdania, że wszyscy lub prawie wszyscy nauczyciele wierzą w możliwości uczniów. O dobrej atmosferze panującej na lekcjach świadczy opinia uczniów, że na wszystkich lub prawie wszystkich lekcjach lubią się uczyć, są zaciekawieni tematem lekcji. Prawie wszyscy uczniowie (96 %) wyrażają opinię, że nauczyciele, w razie potrzeby, udzielają im pomocy. Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 13/35

14 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 14/35

15 Obszar badania: Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój Nauczyciele informują uczniów, zarówno okresowo jak i na bieżąco, również w czasie lekcji, o postępach w nauce, a tak przekazywana informacja zwrotna pomaga uczniom uczyć się. W odczuciu 92 % rodziców, sposób oceniania uczniów przez nauczycieli powoduje, że uczniowie chcą się uczyć. Wszyscy uczniowie wyrażają opinię, że nauczyciele przestrzegają, przyjętych w szkole, zasad ocenia. Zdaniem uczniów, nauczyciele uzasadniają wszystkie lub prawie wszystkie stopnie. Ponad 80 % uczniów wyraża opinię, że wszyscy lub większość nauczycieli rozmawia z uczniami na temat ich postępów, czy trudności w nauce. Na obserwowanych lekcjach można było zauważyć, iż nauczyciele na bieżąco przekazują uczniom informację zwrotną dotyczącą omawianych zagadnień, zwracają uwagę na popełniane błędy i stopień opanowania nowej wiedzy i umiejętności. Wykres 1j Wykres 2j Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 15/35

16 Wykres 3j Obszar badania: Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Ponad 80 % uczniów wyraża opinię, że na wszystkich lub większości lekcji nauczyciele poruszają zagadnienia z innych przedmiotów, 72 % uczniów ma możliwość wykorzystania na lekcji wiedzy zdobytej na innych przedmiotach lub poza szkołą. Wszyscy zaś są przekonani, że wiedza zdobyta w szkole przyda im się w życiu. Obserwacje lekcji również potwierdziły opinię uczniów, co do stwarzania im na zajęciach możliwości powiązania wiedzy zdobytej wcześniej w szkole lub poza szkołą. Nauczyciele stosują różne możliwości wskazania uczniom związków pomiędzy różnymi elementami wiedzy i wykorzystania jej do opanowania nowych zagadnień. Służy temu m.in. korelacja międzyprzedmiotowa, czy realizacja projektów edukacyjnych. Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 16/35

17 Wykres 1j Wykres 2j Obszar badania: Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój. Nauczyciele przyznają, że raz lub kilka razy w roku dają uczniom możliwość wyboru tematu lekcji, nieco częściej możliwość wyboru metod pracy na lekcji, a raz lub kilka razy w półroczu możliwość sposobu oceniania, czy terminów sprawdzianów. Z podobną częstotliwością stwarza się uczniom wybór w zakresie zajęć pozalekcyjnych. Uczniowie są świadomi, że ich sukcesy w nauce zależą w pierwszej kolejności od ich zaangażowania, uzdolnień i czasu poświęcanego na naukę. Ponad 90 % uczniów stwierdza, że nauczyciele zachęcają ich do wymyślania i realizowania własnych pomysłów. Z obserwacji lekcji wynika, że nauczyciele informują uczniów w jaki sposób będzie przebiegać lekcja, dają uczniom możliwość zastanowienia się, czego na lekcji nauczyli się. Stwarzano tez uczniom możliwość wpływania na przebieg lekcji. Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 17/35

18 Wykres 1j Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 18/35

19 Wykres 1w Obszar badania: Uczniowie uczą się od siebie nawzajem Nauczyciele wykorzystują na lekcjach różne sposoby, sprzyjające wzajemnemu uczeniu się i czynią to na tyle często, by można było uznać, że jest to zjawisko powszechne. Najczęściej jest to praca w grupach, dyskusja, czy wyrażanie swoich opinii na forum klasy oraz słuchanie i weryfikowanie odpowiedzi innych kolegów. Uczniowie często pracują na lekcjach w grupach - 72 % uczniów przyznaje, że dzieje się to na wszystkich lub większości zajęć. Prawie 50 % uczniów wyraża opinię, że wykonuje na zajęciach zadania wymyślone przez siebie lub innych kolegów. Obserwacje lekcji również wskazują na stosowanie przez nauczycieli metod i sposobów, stwarzających uczniom możliwości uczenia się nawzajem od siebie. Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 19/35

20 Wykres 1j Wykres 2j Obszar badania: W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów W szkole wdrażane są nowatorskie rozwiązania organizacyjne, metodyczne i programowe służące rozwojowi uczniów. Realizowanych jest wiele przedsięwzięć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia uczniów oraz wpływające na rozwój osobowościowy uczniów, przygotowujące do życia w społeczeństwie oraz kształtujące postawy patriotyczne. Spośród nich należy wymienić te działania, które mają znamiona nowatorstwa. Realizowane są m.in. działania z zakres edukacji teatralnej i filmowej Na ścieżkach kultury - w ramach których organizowane są wyjazdy na różne imprezy kulturalne, czy realizowane lekcje multimedialne w kinie. Głównym celem tego przedsięwzięcia jest rozwijanie zdolności twórczych i artystycznych uczniów. Uczestniczą oni również w przedsięwzięciu edukacyjnym pn. Nasza mała ojczyzna, którego celem jest przede wszystkim kształtowanie postaw patriotycznych i prospołecznych. Innymi usystematyzowanymi działaniami, również wpływającymi na rozwój osobowościowy uczniów są te związane z promocją zdrowia, a zwłaszcza kształtowaniem prawidłowych nawyków żywieniowych. W opinii dyrektora szkoły w ww. działania angażuje się bardzo duża grupa nauczycieli. Wszyscy nauczyciele stwierdzają, że w ostatnim roku wdrożyli w swojej pracy nowatorskie rozwiązania. Dotyczyły one zwłaszcza współpracy z innymi nauczycielami, metod pracy, wykorzystania środków dydaktycznych i komunikacji z uczniami. W odczuciu nauczycieli ich działania nowatorskie są adekwatne do potrzeb uczniów, a przede wszystkim skuteczne. Partnerzy szkoły wskazywali również na nowatorstwo w zakresie kształtowania u dzieci bezpiecznych zachowań i radzenia sobie w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia. Na obserwowanych lekcjach także można było dostrzec niektóre z wymienianych przez nauczycieli elementy nowatorstwa. Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 20/35

21 Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego. Poziom spełnienia wymagania: C W szkole diagnozowane są osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego, a zdobyta wiedza jest pomocna w realizacji podstawy programowej. Procesy edukacyjne są realizowane zgodnie z zalecanymi warunkami i sposobami realizacji podstawy programowej. Monitoruje się i diagnozuje osiągnięcia uczniów, a następnie wdraża wnioski z tych analiz. Działania podjęte przez szkołę nie w pełnym zakresie przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia, co ma odzwierciedlenie przede wszystkim w wyniku sprawdzianu w roku 2012/2013. Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego Nauczyciele realizując podstawę programową wykorzystują wiedzę na temat osiągnięć uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego. W szkole dokonywana jest diagnoza na wstępie, obejmuje klasę I oraz IV i dotyczy osiągnięć uczniów z poprzedniego okresu edukacyjnego. Nauczyciele analizują wyniki gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej, badań po pierwszym etapie kształcenia (Wydawnictwo OPERON, OBUT - Ogólnopolskie badanie umiejętności trzecioklasistów), prowadzonej obserwacji i analizują opinie oraz orzeczenia poradni psychologiczno - pedagogicznej. Dodatkowo w klasie IV prowadzą diagnozę z poszczególnych przedmiotów z wykorzystaniem testów diagnozujących przygotowanych przez wydawnictwa. Analiza danych zastanych pokazuje, że wyniki analiz omawiane są na zebraniach zespołu nauczycieli i rady pedagogicznej, a wnioski z prowadzonych diagnoz wykorzystywane są do planowania pracy dydaktycznej, dostosowania wymagań edukacyjnych, doboru metod i form pracy odpowiednio do potrzeb uczniów, kwalifikowania uczniów do różnych form wspierających ich rozwój lub kierowania na badania do poradni. Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 21/35

22 Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji Procesy edukacyjne w szkole są realizowane zgodnie z zalecanymi warunkami i sposobem realizacji podstawy programowej. Nauczyciele umożliwiają na zajęciach ćwiczenie umiejętności: rozumienia, wykorzystywania i przetwarzania tekstów, formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody i społeczeństwa, wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym, pracy zespołowej, odkrywania swoich zainteresowań, uczenia się, posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, komunikowania się w języku ojczystym (rys. 1j - 8j), a także stosują zróżnicowane sposoby i warunki realizacji podstawy programowej ustalone dla danego przedmiotu nauczania. Wykres 1j Wykres 2j Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 22/35

23 Wykres 3j Wykres 4j Wykres 5j Wykres 6j Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 23/35

24 Wykres 7j Wykres 8j Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz W szkole monitoruje i analizuje się osiągnięcia każdego ucznia, a wnioski z tych analiz są wdrażane. Nauczyciele wykorzystują różnorodne formy monitorowania osiągnięć edukacyjnych uczniów (rys. 1w), co można było także zaobserwować podczas zajęć. Wnioski jakie wyciągają z analizy osiągnięć uczniów przydatne są do: dobierania odpowiednich pomocy dydaktycznych, zadań, metod i form pracy; organizacji dodatkowych zajęć wspomagających i rozwijających; kształtowania umiejętności najsłabiej opanowanych. Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 24/35

25 Wykres 1w Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 25/35

26 Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych Szkoła podejmuje działania, które mają się przyczynić do wzrostu wyników kształcenia i innych sukcesów uczniów. Zdaniem dyrektora i nauczycieli dotyczą one m. in. motywowania uczniów do uzyskiwania wyższych wyników w nauce, organizacji dodatkowych zajęć wyrównawczych, rozwijających i specjalistycznych, udziału uczniów w konkursach i zawodach sportowych oraz projektach edukacyjnych. Dyrektor podał, że dzięki tym działaniom zwiększyła się aktywność uczniów na lekcjach, a także motywacja do nauki i zainteresowanie przedmiotami, co obrazuje brak ocen niedostatecznych na półrocze w bieżącym roku szkolnym. Także dla większości uczniów sukcesem są uzyskane oceny (rys. 1o). Analiza danych zastanych wskazuje, że podejmowane działania związane z wdrażaniem wniosków z analizy osiągnięć uczniów nie przyczyniają się do wzrostu wyników kształcenia. Wyniki stanionowe (2011 4, , ) oraz w poszczególnych standardach kształcenia w kolejnych trzech latach są zróżnicowane z tendencją spadkową. Najbardziej jest ona widoczna w standardach pisanie i rozumowanie, a najniższe wyniki w poszczególnych latach uzyskują uczniowie z wykorzystania wiedzy w praktyce. Nastąpił także spadek liczby uczniów uzyskujących wynik wysoki od 25% w 2011 r. do 0% w 2013 r. Wykres 1o Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 26/35

27 Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy Szkoła realizuje działania, służące sukcesowi uczniów w następnym etapie edukacyjnym i na rynku pracy. Według dyrektora i nauczycieli, pozwalają one rozwijać u uczniów umiejętności pracy z tekstem i redagowania pism użytkowych, samodzielnej pracy, współpracy z innymi i pracy zespołowej, uczenia się, korzystania z technologii informacyjnej, wykorzystania wiedzy w praktyce, radzenie sobie ze stresem i trudnościami, kultury słowa, dbanie o bezpieczeństwo, posługiwania się językiem obcym, organizowania miejsca pracy. Za najbardziej efektywne działania uważają zajęcia kółka informatycznego, pracę samodzielną - na różnych przedmiotach, omawianie tematów związanych z higieną osobistą, stosowanie technologii komputerowej. Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 27/35

28 Wymaganie: Respektowane są normy społeczne Szkoły powinny kształtować postawy zgodne z wartościami i normami społeczeństwa demokratycznego. Poznawanie zasad i rozumienie ich znaczenia dla funkcjonowania społeczności szkolnej i społeczeństwa stanowi element rozwoju. Świadomość tego, jak ważne jest przestrzeganie wspólnie ustalonych reguł, decyduje o sukcesie grup. Ważnym zadaniem szkoły jest tworzenie poczucia bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego, a także klimatu sprzyjającego uczeniu się. Poziom spełnienia wymagania: B Szkoła zapewnia uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne. Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu uczniowskiego. Uczniowie i ich rodzice mają wpływ na obowiązujące zasady postępowania i współżycia w szkole, a także podejmowane działania wychowawcze. Nauczyciele systematycznie analizują prowadzone działania wychowawczych, a wnioski przyczyniają się do ich modyfikacji. Obszar badania: Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne Szkoła zapewnia uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne. Uczniowie czują się bezpiecznie podczas lekcji, przerw i na terenie szkoły po zajęciach lekcyjnych (rys. 1j 3j). Zadeklarowali, że nigdy nic im nie ukradziono i nie pobito ich, natomiast sporadycznie zniszczono rzeczy należące do nich, inni koledzy zachowywali się wobec nich nieprzyjemnie i obraźliwie (rys. 4j 10j). Również uczniowie klas I - III twierdzą, że czują się w szkole bezpiecznie. Partnerzy szkoły i pracownicy niepedagogiczni uważają, że szkoła stwarza warunki do bezpiecznego przebywania dzieci na jej terenie, a dzieci wiedzą jak się należy zachowywać. O bezpieczeństwo dzieci dba się poprzez dyżury nauczycieli i innych pracowników, dbałość o stan techniczny obiektu i urządzeń, a także prowadzonych jest wiele działań profilaktycznych. Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 28/35

29 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Wykres 4j Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 29/35

30 Wykres 5j Wykres 6j Wykres 7j Wykres 8j Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 30/35

31 Wykres 9j Wykres 10j Obszar badania: Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu uczniowskiego Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu uczniowskiego. Większość z nich deklaruje organizację lub zaangażowanie się w różne działania (rys. 1w). W opinii nauczycieli, samorząd w szkole inicjuje i organizuje wiele akcji, uroczystości, imprez i apeli szkolnych, mobilizuje uczniów do aktywnego włączenia się w życie szkoły. Wśród inicjatyw i pomysłów można wymienić: Dzień Przebierańca, szczęśliwy numerek (uczniowie niepytani w danym dniu). Uczniowie corocznie biorą udział w ogólnopolskiej akcji Góra Grosza, Pomóż i Ty (sprzedaż kalendarzyków) dzięki, którym uczą się odpowiedzialności za innych. Poprzez wybory do samorządu wdrażają się do życie w społeczeństwie i reprezentowania szkoły na zewnątrz. Nauczyciele wspierają inicjatywy uczniowskie. Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 31/35

32 Wykres 1w Obszar badania: Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i przestrzegane przez uczniów, pracowników szkoły, rodziców, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu W szkole są uzgadniane i przestrzegane przez uczniów, pracowników i rodziców zasady postępowania i współdziałania. Rodzice uważają, że mają wpływ na to, jakich zachowań oczekuje się od ich dziecka w szkole i klasie (rys. 1j i 2j), podobnie twierdzą uczniowie (rys. 3j). Respondenci za normy i wartości obowiązujące w szkole uznali: wartości chrześcijańskie, patriotyczne; szacunek do tradycji narodowych, regionalnych; koleżeństwo; tolerancję; asertywność; odpowiedzialność za siebie i innych, okazywanie szacunku inny osobom. Uczniowie znają norm dotyczące zachowań w szkole, wspólnie z nauczycielami układają klasowe regulaminy. W wywiadzie powiedzieli, że na lekcjach, a także na apelach rozmawiają z nauczycielami na temat przestrzegania zasad bezpieczeństwa w szkole, omawiane są również zasady bezpieczeństwa przed wyjazdami na wycieczki oraz przed feriami i wakacjami. Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 32/35

33 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 33/35

34 Obszar badania: W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze oraz modyfikuje je w razie potrzeb W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze dwa razy w roku na radach pedagogicznych, na zespole wychowawców, na bieżąco, poprzez ankiety dotyczące np. zagrożeń, agresji słownej i fizycznej, relacji koleżeńskich i samopoczucia, a także rozmowy z rodzicami. Prowadzone analizy dotyczą działań związanych z zachowaniem uczniów i cyberprzemocą. Wyniki analiz stanowią podstawę do wprowadzania zmian lub modyfikacji działań. Należą do nich: modyfikacja Programu Wychowawczego Szkoły i programów klasowych; uściślenie procedur - wprowadzono Procedurę Do Spraw Bezpieczeństwa Uczniów; uszczegółowienie zapisów dotyczących zachowań uczniów; zmiany w planach wychowawców klas dotyczących realizacji treści w zakresie cyberprzemocy, bezpiecznego korzystania z Internetu, bezpiecznego poruszania po drogach, na peronie i przejazdach kolejowych; zmodyfikowanie systemu nagród; założenie uczniom zeszytów wychowawcy; zapraszanie rodziców na zajęcia wychowawcze. Obszar badania: W modyfikacjach biorą udział uczniowie i rodzice Rodzice jak i uczniowie uczestniczą w modyfikacjach działań wychowawczych - opinię taka wyrazili wszyscy respondenci. Uczniowie mieli możliwość zgłaszania propozycji dotyczących zasad postępowania w szkole, praw i obowiązków uczniów np. podczas opracowywani regulaminu klasowego, propozycji dotyczących organizowania dni kolorowych, losowania szczęśliwego numerka, jak również tematyki gazetek ściennych w klasie. Rodzice wskazali na ich udział w ustalaniu zasad zachowania są uczniów, opracowaniu i opiniowaniu programu wychowawczego, a także udział w ustalaniu indywidualnych oddziaływań wychowawczych wobec ich dziecka. Zdaniem uczniów i rodziców ich propozycje zostały uwzględnione i są realizowane. Nauczyciele i dyrektor wskazali, że wnioski uczniów najczęściej dotyczą organizacji zajęć pozalekcyjnych, imprez szkolnych i środowiskowych, akcji charytatywnych; wyboru miejsc wycieczek klasowych; tematyki lekcji wychowawczych. Natomiast propozycje rodziców związane są z poprawą bezpieczeństwa w drodze do szkoły, organizacją imprez środowiskowych i wyjazdów na basen, poprawą estetyki i wyglądu sal lekcyjnych. Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 34/35

35 Raport sporządzili Andrzej Szlanta Krystyna Srebro Kurator Oświaty:... Szkoła Podstawowa w Świebodzinie im. bł. Matki Teresy z Kalkuty 35/35