Kryzys schyłku średniowiecza
|
|
- Klaudia Maja Janiszewska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Kryzys schyłku średniowiecza
2 1. Czarna śmierć Epidemia dżumy przybywa w 1347r., rozprzestrzenia się od 1348 Z Azji Środkowej kupcy przytargali ją do Azji Wschodniej i Południowej, Bliski Wschód i Afryki Podczas ataku na Kaffę Tatarzy użyli broni biologicznej Uciekinierzy z Kaffy dotarli do Messyny w Europie Pandemia trwała od Śmierć ok ludzi; 1/3 populacji Europy W niektórych miejscach zmarło nawet ok. 50%
3 Nie znano takich chorób, nie potrafiono sobie z nią radzić; uciekano ze wsi do miast i z miast do wsi, nie myto się, pozbywano się wszystkiego co nieładnie pachniało, palno wszystko co należało do chorych Morowe powietrze - miazmaty ; zatrute powietrze powstałe z powodu czarów lub działania ciał niebieskich Polskę oszczędziło
4 2. Kryzys gospodarczy Spustoszone i opuszczone obszary Europy Nie ma komu uprawiać roli = mniej żywności By nie złapać choroby nie sprzedawano towarów na rynku obcym/nieznanym = upadek handlu Upadek handlu przez prześladowania Żydów
5 Słaba technika uprawy; nie stosowano nowych metod, jedynie zwiększano tereny pod uprawę mała epoka lodowcowa od pocz. XIV w = klęski nieurodzaju (1315, 1317) Zanikanie osad Kryzys agrarny i spadek populacji powoduje spadek cen produktów rolnych = to powoduje zmniejszenie dochodów właścicieli ziemskich = chęć podniesienia obciążeń feudalnych = bunty społeczne w Europie Zachodniej XIV w. psucie monety
6 Próbowano sobie radzić z kryzysem; W rolnictwie zaczęto się specjalizować, nastawiano się na uprawy przemysłowe i pastewne, rozwój pastwisk i hodowli W produkcji miejskiej system nakładczy; pracownicy wykonywali produkty lub ich część u siebie w domu z materiałów dostarczonych przez szefa
7 3. Prześladowanie Żydów Od XII w. w Europie pojawiły się oskarżenia Żydów o dokonywanie mordów rytualnych. Pierwszy znany przykład odnotowano w Anglii; związany był z historią dwunastoletniego Wiliama, który rzekomo miał zostać uprowadzony przez nieznanego mężczyznę, a następnie w okrutny sposób zamordowany poprzez ukrzyżowanie. O dokonanie zbrodni fałszywie oskarżono Żydów, którzy według podania w tej sposób mieli uczcić święto Pesach. Pogłoski wywołały zamieszki wśród miejscowej ludności skierowane przeciwko Żydom. W niedługim czasie pojawiły się jeszcze w Anglii dwa oskarżenia o dokonanie mordu rytualnego.
8 We Francji, w 1171 roku, Żydzi z Blois zostali oskarżeni o ukrzyżowanie chrześcijańskiego dziecka i wrzucenie go do rzeki; w wyniku tych oskarżeń doszło do zamieszek i zgładzenia całej społeczności żydowskiej z tego miasteczka. Podobne wydarzenia miały miejsca w latach: 1179, 1191 i W Niemczech podobne pogłoski pojawiły się w 1147 roku, ale najbardziej krwawe wydarzenie miało miejsce w 1235 roku w Fuldzie, kiedy krzyżowcy zamordowali 34 Żydów, podejrzanych o zabicie pięciu młodych chłopców, w celu wytoczenia z nich krwi. Po tych wydarzeniach papiestwo zareagowało stanowczo, wydając w 1253 roku oświadczenie, że zabrania się pomawiać Żydów o używanie ludzkiej krwi.
9 Oprócz oskarżeń o dokonywanie mordów rytualnych, zdarzało się, że pomawiano Żydów o profanację hostii. Pierwsza tego typu sprawa miała miejsce w 1298 roku w Rottingen. Spowodowała zajścia, w wyniku których w całych Niemczech życie straciło prawie sto tysięcy Żydów. Równie tragiczne w skutkach było rozsiewanie pogłoski o zatruwaniu przez Żydów studni i źródeł. Tak stało się np. w 1321 r. w Akwitanii. Zarzuty te okazały się dla Żydów szczególnie groźne w okresie czarnej śmierci. Wtedy powszechnie uznawano ich za sprawców epidemii. Oświadczenia papieża, że Żydzi umierają tak samo jak chrześcijanie, nie powstrzymały tłumów. Zamieszki zakończyły się śmiercią kilku tysięcy Żydów.
10 4. Bunty społeczne Czarna śmierć, wojna stuletnia, kryzys gospodarczy powoduje radykalizację nastojów społecznych Flandria ; hrabia żąda podatków, chłopi odmawiają; rabunki, grabieże, podpalenia stłumiono przy pomocy Francji Francja 1358 żakeria ; czarna śmierć, porażki Francji w wojnie z Anglią, nałożenie nowych podatków, by wykupić króla Jana Dobrego; rabunki, grabieże, podpalenia stłumione
11 Anglia 1381 powstanie Wata Tylera ; podnoszenie podatków na wojnę z Francją; rabunki, grabieże, podpalenia; oprócz chłopów udział wzięli także ubodzy księża ludowi, rzemieślnicy; pojawiły się także hasła żądające zniesienie poddaństwa, zmniejszenia danin; udało się zdobyć i splądrować Londyn król obiecał zrealizować program powstańców Zaproszono Tylera na negocjacje, by go tam odesłać w zaświaty; powstańcy nie mając lidera kończą bunt
12 5. Niewola awiniońska papieży W XIII w. to papiestwo dominowało nad cesarzem, ale w XIV król Francji Filip Piękny się stawia 1302 r. papież Bonifacy VIII wydał bullę Unam sanctum, która mówi, że podporządkowanie się papieżowi jest potrzebne do zbawienia W odpowiedzi Filip oświadczył, że wybór Bonifacego jest nieważny (przy okazji oskarżył go o morderstwa, cudzołóstwo, pedofilię, konszachty z szatanem itd..) i kazał go aresztować Coraz większa rola Francji; kolegium kardynalskie głównie z Francji, papieże z Francji Siedziba papiestwa została w 1309 r. przeniesiona do Awinionu we Francji od tego czasu tzw. niewola awiniońska papieży Papieże zależni do władców Francji Kościół znów w kryzysie duchowym
13 6. Wielka Schizma Zachodnia r. na papieża wybrano Grzegorza XI, który powraca do Rzymu, ale po roku umiera Wybrano Włocha, Urbana VI Części (głównie francuskiej) to się nie podoba i w 1378 r. wybierają nowego papieża Klemensa VII Urban VI nie rezygnuje i mamy dwóch papieży: Papież obediencji rzymskiej Urban VI; poparcie Anglików, Niemców, Włochów Papież obediencji rzymskiej Klemens VII; poparcie Francji, Szkocji
14 Aby zakończyć spór powołano w 1409 r. sobór w Pizie; chciano wybrać trzeciego, który pogodzi dwie grupy Skutek: mamy 3 papieży
15 7. Sobór w Konstancji Koncyliaryzm zasada ustalono na soborze mówiąca o tym, że sobór powszechny jest reprezentacją całego Kościoła i najważniejszą władzą (podlega mu też papież) W końcu zakończono spór; papieżem został Marcin V, który nie uznał zasad koncyliaryzmu Kurializm uznawał wyższość papieża nad soborem Zwoływano dodatkowe sobory; m.in. w Bazylei w 1431r. (rozbity przez zwolenników papieża) 1439 r. we Florencji tzw. unia florencka; unia między kościołem prawosławnym i katolickim nie weszła w życie
16 8. Ruchy reformatorskie w Kościele Jan Wiklef; angielski teolog i profesor Oxfordu uważał, że Kościół nie powinien być hierarchiczny, ale powinien być mistyczną wspólnotą ludzi wybranych przez Boga do zbawienia, prawdziwy kościół nie jest instytucją widzialną, neguje też osobę papieża, Potępiał odpusty i był za sekularyzacją (zeświecczeniem) dóbr kościelnych Pismo Św. powinno się czytać i rozumieć bez tłumaczeń i komentarzy
17 Kościołowi nie spodobały się takie poglądy; oskarżono o herezję, podżeganie do bunty Wata Tylera, inspirację dla ruchu lollardów (ubogich księży i wiernych, głoszących życie w duchu Ewangelii i będących przeciw hierarchii) Wiklef był inspiratorem Jana Husa (temat 7); Wiklefowi się udało, jego kości zostały wyciągnięte z grobu, spalone i wrzucone do rzeki Hus miał mniej szczęścia; w 1415 roku na soborze w Konstancji został spalony na stosie
4. KRYZYS SCHYŁKU ŚREDNIOWIECZA NOTATKA
4. KRYZYS SCHYŁKU ŚREDNIOWIECZA NOTATKA 1. Czarna śmierd czyli dżuma 1348 1352 a) pojawiła się prawdopodobnie w Azji Środkowej, skąd karawany kupieckie przyniosły ja na Bliski Wschód, do Afryki Północnej
Bardziej szczegółowoNarodziny monarchii stanowej
Narodziny monarchii stanowej 1. Przemiany społeczne Mimo władzy patrymonialne władca musiał liczyć się z możnymi Umowy lenne wiążą króla (seniora) z jego wasalami Wzajemna zależność i obowiązki X/XI w.
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ LEKCJI. Klasa: V a Przedmiot: historia i społeczeństwo Nauczyciel: mgr Małgorzata Borowska. Temat lekcji: Wielkie religie średniowiecza.
SCENARIUSZ LEKCJI Klasa: V a Przedmiot: historia i społeczeństwo Nauczyciel: mgr Małgorzata Borowska Temat lekcji: Wielkie religie średniowiecza. Cele lekcji: Na lekcji uczniowie: poznają przyczyny i skutki
Bardziej szczegółowoChrześcijaństwo skupia w sobie wiele odłamów, które powstały przez lata, opierający się jednak na jednej nauce Jezusa Chrystusa.
Chrześcijaństwo Chrześcijaństwo jest jedną z głównych religii monoteistycznych wyznawanych na całym świecie. Jest to największa religia pod względem wyznawców, którzy stanowią 1/3 całej populacji. Najliczniej
Bardziej szczegółowoSpis treêci. I. Wprowadzenie do historii. II. Początki cywilizacji. Od autorów... 8
Od autorów....................................... 8 I. Wprowadzenie do historii 1. Dzieje historia historiografia...................... 12 Czym jest historia?............................... 12 Przedmiot
Bardziej szczegółowoZłoty Wiek Księstwa Burgundii
WFiTJ, AGH http://www.ftj.agh.edu.pl 1/18 Złoty Wiek Księstwa Burgundii Andrzej Lenda Wydział Fizyki i Techniki Jądrowej Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków ul. Reymonta 19 email: lenda@ftj.agh.edu.pl [I
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. Słowo wstępne 11
SPIS TREŚCI Słowo wstępne 11 I. POJĘCIE EUROPY ORAZ PERIODYZACJA JEJ DZIEJÓW 13 1. Etymologia słowa Europa" 13 2. Europa jako pojęcie geograficzne 14 3. Europa jako pojęcie historyczne i kulturowe 15 4.
Bardziej szczegółowoSZKOŁA PODSTAWOWA. scenariusz zajęć. kształtowanie postaw tolerancji religijnej wśród uczniów.
SZKOŁA PODSTAWOWA Reformacja w Europie scenariusz zajęć Cele ogólne: zdobycie wiedzy dotyczącej Reformacji i konfliktów religijnych w Europie, poznanie najważniejszych postaci, dat oraz pojęć związanych
Bardziej szczegółowoEkspansja kolonialna
Ekspansja kolonialna 1. Początki kolonizacji Nowego Świata Celem podróży prócz bogactw była też chęć kolonizacji Podróżnicy płynęli z myślą o pozostaniu na nowych terenach Zakładano kolonie, a Indian traktowano
Bardziej szczegółowoBiblia, a doktryny rzymskokatolickie. (przegląd)
Biblia, a doktryny rzymskokatolickie (przegląd) Lista nauk i praktyk dodanych przez KK do Objawienia Bożego (najistotniejsze) Nowe doktryny 190 r.: początki kultu relikwii ok.300 r. zaczęły się modlitwy
Bardziej szczegółowoVII. Schyłek średniowiecza
Schyłek średniowiecza Jednym z najważniejszych motywów średniowiecznej Europy był taniec śmierci. Jej wszechobecność wywoływana przez wojny, bunty społeczne, wielki głód czy dżumę sprawiała, że ludzie
Bardziej szczegółowo1. Poznawcze: uczeń poznaje przyczyny i konsekwencje rozłamu w Kościele oraz terminologię z tym związaną,
Maria Krawiec Temat: Rozłam w Kościele. Klasa 5 szkoły podstawowej Program: Surdyk-Fertsch W., Szeweluk-Wyrwa B., Wojciechowski G., Człowiek i jego cywilizacja. Program autorski z historii i społeczeństwa,
Bardziej szczegółowoRozdział II, w którym to o Złotym wieku Rzeczpospolitej rozprawiać będziemy
Rozdział II, w którym to o Złotym wieku Rzeczpospolitej rozprawiać będziemy Społeczeństwo i gospodarka Rzeczypospolitej w XVI wieku Niebo dla szlachty, raj Żydów, czyściec mieszczan, piekło chłopów. Ulotka
Bardziej szczegółowoPrzeobrażenia ekonomiczne Europy (XVI-XVIII w.) Gospodarka Rzeczpospolitej Obojga Narodów, podobieństwa i różnice.
Wykład III Przeobrażenia ekonomiczne Europy (XVI-XVIII w.) Gospodarka Rzeczpospolitej Obojga Narodów, podobieństwa i różnice. 1 XVI rozkwit handlu, wzrost gospodarczy XVII stagnacja XVIII rozwój, rozpoczyna
Bardziej szczegółowoSprawdzian nr 1. Rozdział I. Początek wieków średnich. 1. Na taśmie chronologicznej zaznacz i zapisz datę, która rozpoczyna średniowiecze.
Rozdział I. Początek wieków średnich GRUPA A 0 1. Na taśmie chronologicznej zaznacz i zapisz datę, która rozpoczyna średniowiecze. 400 500 600 700 800 2. Uzupełnij poniższe zdania. a) Słowianie zasiedlili
Bardziej szczegółowoWiek XVII w Polsce. Wojny ze Szwecją.
XVII wiek Wiek XVII w Polsce Wojny ze Szwecją. Przyczyny: - Władcy Szwecji chcieli zdobyć ziemie mogące być zapleczem rolniczym kraju - Walka o dominację na Morzu Bałtyckim - Dążenie Zygmunta III Wazy
Bardziej szczegółowo1. Kryzys państwa carów
Walka o koronę carów Potrzeba w miejscu, nadzieja w męstwie, zbawienie w zwycięstwie. Czyńcie swoją powinność! Mowa Żółkiewskiego przez bitwą pod Kłuszynem 1. Kryzys państwa carów Po Iwanie IV Groźnym
Bardziej szczegółowoHISTORIA GOSPODARCZA POWSZECHNA. Autor: JAN SZPAK
HISTORIA GOSPODARCZA POWSZECHNA Autor: JAN SZPAK I. Przedmiot historii gospodarczej Geneza i rozwój historii gospodarczej Historia gospodarcza jako nauka Przydatność historii gospodarczej dla ekonomisty
Bardziej szczegółowoEuropa w epoce wielkich odkryć
Europa w epoce wielkich odkryć 1. Rozwój demograficzny Od poł. XV w. ożywienie demograficzne W XVI w. w Europie żyło ok. 85-90 mln. ludzi; rocznie liczba ludności rosła o ok. 0,8-1% Przyczyny (książka
Bardziej szczegółowoEuropa w epoce wielkich odkryć
Europa w epoce wielkich odkryć Złoto to cudowna rzecz! Kto je posiada, jest panem wszystkiego, czego pragnie. Za pomocą złota można nawet duszom wrota raju otworzyć. Krzysztof Kolumb (1451-1506) żeglarz,
Bardziej szczegółowoReformacja i kontrreformacja w Rzeczypospolitej
Reformacja i kontrreformacja w Rzeczypospolitej 1. Początki reformacji w Polsce Kraj wieloetniczny, więc wielowyznaniowy XIV-XV Polacy, Litwini, Niemcy katolicy Rusini prawosławni Żydzi wyznawcy judaizmu
Bardziej szczegółowoAby wszyscy stanowili jedno
Chrześcijaństwo jest najważniejszym elementem dziedzictwa europejskiego, które otrzymaliśmy w spadku po Imperium Rzymskim. Na dorobku Rzymu opierało się funkcjonowanie średniowiecznego społeczeństwa europejskiego,
Bardziej szczegółowoElio GuE rrie ro. Świadek prawdy. Biografia Benedykta XVi. przełożyła: Joanna tomaszek. wydawnictwo wam
Elio GuE rrie ro Świadek prawdy Biografia Benedykta XVi przełożyła: Joanna tomaszek wydawnictwo wam SPIS TREŚCI Przedmowa papieża Franciszka 9 Wprowadzenie 13 I W TRZECIEJ RZESZY 17 Rodzina Ratzingerów
Bardziej szczegółowoReligie świata. Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe skrytka pocztowa Gdańsk 52
Religie świata Rozdajemy grupom plansze do gry w bingo. Czytamy losowo wybrane definicje haseł, a następnie odkładamy je na bok, by po skończonej rozgrywce móc sprawdzić, które z nich wystąpiły w grze.
Bardziej szczegółowoKl. IV (wątek 2.) Historia i społeczeństwo. Wojna i wojskowość
Kl. IV (wątek 2.) Historia i społeczeństwo. Wojna i wojskowość Aby uzyskać kolejną, wyższą ocenę, uczeń musi opanować zasób wiedzy i umiejętności z poprzedniego poziomu. Temat lekcji 1. Od drużyny książęcej
Bardziej szczegółowoWykład 3. Myśl polityczna i społeczna. Problemy Kościoła i Państwa. Dr Magdalena Płotka
Wykład 3. Myśl polityczna i społeczna. Problemy Kościoła i Państwa Dr Magdalena Płotka Stanisław ze Skarbimierza jako publicysta i uczony Jedynym traktatem naukowym Stanisława z teologii jest Determinatio
Bardziej szczegółowoPięćdziesiątnica i Paruzja. 2. Jak być lojalnym wobec Pana i swego dziedzictwa kościelnego: proroctwo i instytucja
Pięćdziesiątnica i Paruzja 2. Jak być lojalnym wobec Pana i swego dziedzictwa kościelnego: proroctwo i instytucja Kontekst Odnowy DŚ został wylany w Odnowie na świat pełen poważnych podziałów, włącznie
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp 11. I. Gospodarcze skutki wielkich odkryć geograficznych i podbojów kolonialnych w XVI-XVII w.
Spis treści Wstęp 11 I. Gospodarcze skutki wielkich odkryć geograficznych i podbojów kolonialnych w XVI-XVII w. 1. Przesłanki kolonializmu 13 2. Przebieg ekspansji kolonialnej 14 3. Społeczno-gospodarcze
Bardziej szczegółowoT Raperzy. SSCy8
Władysław Łokietek T Raperzy https://www.youtube.com/watch?v=w4vrx- SSCy8 Panowanie Władysława Łokietka Polska w czasach Wladysława Łokietka Rodowód Władysława Łokietka Przydomek Imię otrzymał po swoim
Bardziej szczegółowoPLAN WYNIKOWY DLA KLASY I TECHNIKUM (z praktyką miesięczną)
PLAN WYNIKOWY DLA KLASY I TECHNIKUM (z praktyką miesięczną) NR PROGRAMU: DKOS 4015 90/02. I. Dzieje najdawniejsze - źródła archeologiczne i materialne do dziejów najdawniejszych, - systemy periodyzacji
Bardziej szczegółowoWykład II. Feudalizm istota systemu, różnice regionalne (X-XV w.)
Wykład II Feudalizm istota systemu, różnice regionalne (X-XV w.) Krzywa demograficzna (lata 0-2013) Ubóstwo, bieda i głód jako norma życia większości ludzi Życie zgodnie z naturą Największe zagrożenia
Bardziej szczegółowoPrzed Festusem. Dzieje Ap. 25,1-12 Kwestie polityczne. Przed Agryppą. Dzieje Ap. 25,13-26,32 Król Agryppa i Berenika Mowa Pawła Reakcja Agryppy
Lekcja 12 na 22. września 2018 A Paweł na to: Dziękowałbym Bogu, gdyby, niedługo czy długo, nie tylko ty ale i wszyscy, którzy mnie dziś słuchają, stali się takimi, jakim ja jestem, pominąwszy te więzy
Bardziej szczegółowoZmiany środowiska po roku 1750
Zmiany środowiska po roku 1750 Zmiany od końca XVIII wieku: - wzrost uprzemysłowienia spowodował wzrost demograficzny - przemysł staje się podstawową gałęzią gospodarki - rozpoczynają się procesy urbanizacyjne
Bardziej szczegółowoPASTORALNA Tezy do licencjatu
PASTORALNA Tezy do licencjatu 1. Relacja teologii pastoralnej do nauk teologicznych i pozateologicznych. 2. Główne koncepcje teologii pastoralnej. 3. Funkcje autorealizacji Kościoła w parafii. 4. Dobro
Bardziej szczegółowoTak naprawdę tylko dzieciństwo Hildegardy
Boskie i cesarskie Tak naprawdę tylko dzieciństwo Hildegardy te pierwsze lata, które spędziła z rodziną przypadają na rządy cesarza rzymsko-niemieckiego Henryka IV Salickiego (1050 1105) z dynastii frankońskiej.
Bardziej szczegółowoLekcja 2 na 14 października 2017
Lekcja 2 na 14 października 2017 Zakon bowiem został nadany przez Mojżesza, łaska zaś i prawda stała się przez Jezusa Chrystusa (Jan 1:17) Wielkie obietnice: lepsze życie w zamian za posłuszeństwo. Lepsze
Bardziej szczegółowoBBC WORLD SERVICE GLOBESCAN INCORPORATED PIPA - THE PROGRAM ON INTERNATIONAL POLICY ATTITUDES CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ
BBC WORLD SERVICE GLOBESCAN INCORPORATED PIPA - THE PROGRAM ON INTERNATIONAL POLICY ATTITUDES CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT 629-35-69; 628-37-04 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT. 24 OŚRODEK INFORMACJI
Bardziej szczegółowo1. Antyjudaizm a Antysemityzm
Antyjudaizm 1. Antyjudaizm a Antysemityzm Antyjudaizm to zespół uprzedzeń o charakterze pseudoteologicznym, które często prowadziły do prześladowań Żydów Od XIX w. tracił swoje cechy religijne, przybierając
Bardziej szczegółowoSTATYSTYKA KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO 2016
STATYSTYKA KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO 2016 Z okazji Światowego Dnia Misyjnego, obchodzonego w tym roku w niedzielę 23 października po raz dziewięćdziesiąty, Agencja Fides prezentuje wybrane statystyki, aby
Bardziej szczegółowoSpis treêci. Wprowadzenie
Od autora... 8 Wprowadzenie 1. Co to jest Êredniowiecze... 10 2. Chronologia epoki... 12 3. Âredniowiecze europejskie a inne cywilizacje... 14 4. Jak poznajemy Êredniowiecze?... 14 5. Wczesne Êredniowiecze...
Bardziej szczegółowoMięso z Belgii. Fakty i Liczby 2013. www.belgianmeat.com
Mięso z Belgii Fakty i Liczby 2013 Rocznie ubój zwierząt w Belgii jest szacowany na 11,7 milionów sztuk trzody chlewnej, 515 tysięcy sztuk bydła i 300 tysięcy sztuk cieląt. Belgia Poznań: 1018 km Berlin:
Bardziej szczegółowoWOJNA DOMOWA W HISZPANII 1936-1939
WOJNA DOMOWA W HISZPANII 1936-1939 Wiek XIX i pierwsze dekady XX były dla Hiszpanii bardzo trudnym okresem licznych wojen domowych i rewolt. Z olbrzymiego niegdyś imperium kolonialnego pozostały jedynie
Bardziej szczegółowoWYKAZ SPRAWDZANYCH UMIEJĘTNOŚCI ODNIESIENIE ZADAŃ DO PODSTAWY PROGRAMOWEJ
WYKAZ SPRAWDZANYCH UMIEJĘTNOŚCI ODNIESIENIE ZADAŃ DO PODSTAWY PROGRAMOWEJ Poniżej zapisano ogólne i szczegółowe wymagania podstawy programowej kształcenia ogólnego z historii na III etapie kształcenia,
Bardziej szczegółowow klasie pierwszej gimnazjum Nr lekcji Sugerowany temat lekcji Jednostki tematyczne w podręczniku Planeta Nowa 1 Dział: Podstawy geografii
Propozycja rozkładu materiału nauczania w podziale na poszczególne jednostki lekcyjne (tematy) do podręcznika Planeta Nowa 1 przy 1 godzinie geografii w tygodniu w klasie pierwszej gimnazjum. Nr lekcji
Bardziej szczegółowoChrześcijaństwo na Wschodzie i na Zachodzie. Medytacja na Łotwie
Chrześcijaństwo na Wschodzie i na Zachodzie Medytacja na Łotwie Modlitwa Jezusowa, kamień węgielny i fundament mistycznej tradycji Kościoła prawosławnego, fascynowała mnie już od czasu jak skończyłem 16
Bardziej szczegółowoAktywność zawodowa społeczności wiejskich Pomorza dawniej i dziś między indywidualistyczną konkurencją a wspólnotową kooperacją
Aktywność zawodowa społeczności wiejskich Pomorza dawniej i dziś między indywidualistyczną konkurencją a wspólnotową kooperacją Cezary Obracht-Prondzyński Reformy pruskie, czyli przejście systemowe od
Bardziej szczegółowoTypy rolnictwa TYPY ROLNICTWA według przeznaczenia produkcji rolniczej. TYPY ROLNICTWA według poziomu nowoczesności
TYPY ROLNICTWA według przeznaczenia produkcji rolniczej Typy rolnictwa Poziom rozszerzony SAMOZAOPATRZENIOWE produkcja rolnicza na potrzeby rolnika i jego rodziny. Charakteryzuje się niewielką produktywnością,
Bardziej szczegółowoHISTORIA EGZAMIN KLASYFIKACYJNY 2015/16 KLASA VI. Imię:... Nazwisko:... Data:...
HISTORIA EGZAMIN KLASYFIKACYJNY 2015/16 KLASA VI Imię:... Nazwisko:... Data:... 1. Połącz pojęcia z ich wyjaśnieniami (0-5p.) ententa obóz polityczny mający na celu uzdrowienie państwa polskiego plebiscyt
Bardziej szczegółowoEuropa Zachodnia w XVI wieku
Europa Zachodnia w XVI wieku 1. Kryzys monarchii stanowych i powstanie monarchii absolutnych 1. Rośnie rola mieszczan spada rola duchowieństwa i rycerzy (szlachty) wyjaśnić dlaczego 2. W jaki sposób i
Bardziej szczegółowodr hab. Krzysztof Ślusarek Galicja Struktura społeczna ludności Galicji na przełomie XIX i XX wieku
dr hab. Krzysztof Ślusarek Galicja 1772-1918 Struktura społeczna ludności Galicji na przełomie XIX i XX wieku Skutki przemian cywilizacyjnych Przemiany cywilizacyjne, zachodzące w Galicji w 2. połowie
Bardziej szczegółowo966 rok założenie Akademii Krakowskiej 1410 rok chrzest Mieszka I 1364 rok zjazd w Gnieźnie 1000 rok bitwa pod Grunwaldem
Lekcja Temat: Lekcja powtórzeniowa. 1. Połącz każdą datę z odpowiednim wydarzeniem. DATA 997 rok unia Polski z Litwą 1226 rok misja świętego Wojciecha w Prusach 1385 rok koronacja Bolesława Chrobrego na
Bardziej szczegółowoURZĄD STATYSTYCZNY W WARSZAWIE ul. 1 Sierpnia 21, Warszawa STAN I RUCH NATURALNY LUDNOŚCI W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W 2016 R.
URZĄD STATYSTYCZNY W WARSZAWIE ul. 1 Sierpnia 21, 02-134 Warszawa Informacja sygnalna Data opracowania: 30.05.2017 r. Kontakt: e-mail: sekretariatuswaw@stat.gov.pl tel. 22 464 23 15 faks 22 84676 67 Internet:
Bardziej szczegółowoBADANIE DIAGNOSTYCZNE
Centralna Komisja Egzaminacyjna BADANIE DIAGNOSTYCZNE W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 CZĘŚĆ HUMANISTYCZNA HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE WYKAZ SPRAWDZANYCH UMIEJĘTNOŚCI ARKUSZ GH-H1-125, GH-H4-125, GH-H5-125,
Bardziej szczegółowoPOCZĄTKI CHRZEŚCIJAŃSTWA, HISTORIĄ KATEDR
Pielgrzymka Rowerowa POCZĄTKI CHRZEŚCIJAŃSTWA, HISTORIĄ KATEDR Warszawa - Mediolan - Rzym wrzesień 2017 r. (37, 38 tydzień roku) Włochy to kolebka chrześcijańskiej architektury, stąd też w słonecznej Italii
Bardziej szczegółowopomoc Caritas dla głodującej Afryki
pomoc Caritas dla głodującej Afryki Dlaczego pomagamy Afryce? Wywiad z ks. dr Marianem Suboczem, dyrektorem Caritas Polska Najkrótsza odpowiedź brzmi: bo tam ludzie umierają z głodu i pragnienia. Chodzi
Bardziej szczegółowo2. Wpisz w odpowiednie miejsca nazwy: Inflanty, ziemię smoleńską, ziemię czernihowską, wschodnią Ukrainę.
1. Uzupełnij schemat wpisując w odpowiednie miejsca podane pojęcia: wojsko, izba poselska, urzędnicy, skarb, prawo, waluta, król, senat, polityka zagraniczna. RZECZPOSPOLITA OBOJGA NARODÓW 2. Wpisz w odpowiednie
Bardziej szczegółowoEPOKA WCZESNYCH IMPERIÓW KOLONIALNYCH. XV-XVIII w.
EPOKA WCZESNYCH IMPERIÓW KOLONIALNYCH XV-XVIII w. Europejczycy ruszają na podbój Innowacje w technice żeglugi Ziemia jest kulą! Renesans i naukowa ciekawośd świata Upadek Konstantynopola, więc poszukiwanie
Bardziej szczegółowo2. Świat polis Sparta ustrój społeczny i polityczny; Ateny ustrój społeczny i polityczny ( reformy Drakona, Solona, Klejstenesa, demokracja ateńska)
ZAKRES MATERIAŁU DO TESTU PRZYROSTU KOMPETENCJI Z HISTORII W ZAKRESIE ROZSZERZONYM ZROZUMIEĆ PRZESZŁOŚĆ 1. Historia jako nauka. 2. Chronologia w Historii. 3. Kalendarze. 4. Epoki historyczne. 5. Źródła
Bardziej szczegółowoSpis treści OD AUTORA WPROWADZENIE
Spis treści OD AUTORA WPROWADZENIE I. Przedmiot historii gospodarczej 1. Geneza i rozwój historii gospodarczej 2. Historia gospodarcza jako nauka 3. Dlaczego warto studiować historię gospodarcza? 4. Źródła
Bardziej szczegółowoEuropa po kongresie wiedeńskim
Europa po kongresie wiedeńskim 1. Przeciwnicy ładu wiedeńskiego Kongres ma przywrócić często to co było znienawidzone (ustrój feudalny) Arystokracja wraca do władzy mniejsze wpływy bogatego mieszczaństwa
Bardziej szczegółowoRozkład tematów z geografii w Gimnazjum nr 53
Rozkład tematów z geografii w Gimnazjum nr 53 Rozkład materiału nauczania w podziale na poszczególne jednostki lekcyjne (tematy) przy 2 godzinach geografii w tygodniu w klasie drugiej gimnazjum. Nr lekcji
Bardziej szczegółowoZasady życia społecznego. Katolicka Nauka Społeczna
Zasady życia społecznego Katolicka Nauka Społeczna 1. Wolność w sferze ekonomicznej Wolny rynek jest niezbędnym narzędziem w ekonomii jednak nie wszystkie dobra mogą podlegać jego regulacjom nie wszystkie
Bardziej szczegółowo1. Pochodzenie Słowian
Słowianie i Węgrzy 1. Pochodzenie Słowian Do V w. zamieszkiwali tereny między Karpatami, Prypecią a Dnieprem W V wieku początek ekspansji osadniczej Początkowo zajmowali tylko tereny opuszczone przez barbarzyńców,
Bardziej szczegółowoRozwój gospodarczy ziem polskich w XII-XIII w.
Rozwój gospodarczy ziem polskich w XII-XIII w. 1. Przyczyny ożywienia gospodarczego Stopniowa stabilizacja osadnictwa Wzrost zaludnienia Początek wymiany pieniężnej Przekształcanie podgrodzi w osady typu
Bardziej szczegółowoŚwiatowa produkcja ziemniaka: prognozy są dobre!
.pl https://www..pl Światowa produkcja ziemniaka: prognozy są dobre! Autor: Ewa Ploplis Data: 2 grudnia 2016 Zwiększa się produkcja ziemniaka na świecie. Prognozy na najbliższe lata globalnej produkcji
Bardziej szczegółowoRECENZJE I OMÓWIENIA
RECENZJE I OMÓWIENIA W. Naphy, A. Spicer, Czarna śmierć, przel. A. Dębska, Wyd. PIW, Warszawa 2004, s. 157. W znanej serii PIW ukazała się książka Williama Naphy i Andrew Spicera - historyków specjalizujących
Bardziej szczegółowoKLUCZ PUNKTOWANIA ODPOWIEDZI
Egzamin maturalny maj 009 HISTORIA DLA OSÓB NIESŁYSZĄCYCH POZIOM PODSTAWOWY KLUCZ PUNKTOWANIA ODPOWIEDZI Zasady oceniania: za rozwiązanie wszystkich zadań z arkusza można uzyskać maksymalnie 00 punktów
Bardziej szczegółowo1. Powstanie państwa Franków
Monarchia Franków 1. Powstanie państwa Franków Frankowie przywędrowali zza Renu w IV w. Sojusznicy Rzymu Główne ośrodki: Kolonia, Cambrai, Tournai V w. Childeryk z rodu Merowingów królem Franków Panowanie
Bardziej szczegółowoRajd - "Śladami historii Sławkowskich Żydów"
Rajd - "Śladami historii Sławkowskich Żydów" 26 listopada zabrałam PDDW "Złoci", do której również należę, na rajd - "Historia Sławkowskich Żydów". Całość rozpoczęliśmy o 10.00 pod Muzeum w Sławkowie.
Bardziej szczegółowoGenealogia żydowskich nazwisk rodowych. (Uwagi ogólne)
Genealogia żydowskich nazwisk rodowych. (Uwagi ogólne) Genealogia żydowskich nazwisk rodowych w myśl przepisów o księgach stanu cywilnego (w tym metrykalnych) nie jest tak odległa jak by się początkowo
Bardziej szczegółowoGerhard Kardynał Müller. Posłannictwo i misja
Gerhard Kardynał Müller P Posłannictwo i misja Spis treści Przedmowa... 7 Rozdział I Papieże historii mojego życia 1. Powstawanie moich przekonań religijnych... 11 2. Moje katolickie dzieciństwo i młodość...
Bardziej szczegółowoCele nauczania w ramach przedmiotu - religia.
Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia. Katecheza jest wychowaniem w wierze dzieci i młodzieży. Obejmuje przede wszystkim wyjaśnianie nauki chrześcijańskiej, podawanej w sposób systematyczny i całościowy
Bardziej szczegółowoBoże Ciało - Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa
Boże Ciało - Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, Boże Ciało jest jednym z głównych świąt obchodzonych w Kościele katolickim. Choć świadomość
Bardziej szczegółowoMięso belgijskie. Fakty i liczby Co roku w Belgii do uboju trafia 11,9 milionów świń, tys. sztuk bydła oraz tys. cieląt.
Mięso belgijskie Fakty i liczby 2015 11,9 milionów 505 000 330 000 Co roku w Belgii do uboju trafia 11,9 milionów świń, 505 000 tys. sztuk bydła oraz 330 000 tys. cieląt. Belgia Poznań: 1018 km Berlin:
Bardziej szczegółowoZagadnienia do egzaminu magisterskiego (Wydział Teologiczny ChAT) 1. Kierunkowe
Zagadnienia do egzaminu magisterskiego (Wydział Teologiczny ChAT) 1. Kierunkowe 1) Powstanie Pięcioksięgu teorie i ich krytyka. 2) Przymierze w Stary Testamencie. 3) Kształtowanie się kanonu (kanonów)
Bardziej szczegółowoPrymus WWW.JUNIORMEDIA.PL. Już dziś są Walentynki! W tym dniu możesz obdarować bliską tobie osobę prezencikiem! Święty Walenty - Patron Walentynek
Szkoła Podstawowa nr 1 w Żorach ul.słoneczna 1 44-240, Żory Numer 4 02/14 ORGANIZATOR PROJEKTU PARTNER Już dziś są Walentynki! W tym dniu możesz obdarować bliską tobie osobę prezencikiem! Święty Walenty
Bardziej szczegółowoHumanista, dyplomata, mecenas. (ok r. w Lasotkach 1450 r. w Terni)
MIKOŁAJ LASOCKI Humanista, dyplomata, mecenas (ok. 1380 r. w Lasotkach 1450 r. w Terni) Autorzy: Patryk Fistek, Aleksandra Muszyńska, Adrianna Muszyńska, Monika Dzięgielewska, Sylwia Karolak, Ewa Gasik
Bardziej szczegółowoFinanse ubezpieczeń społecznych
Finanse ubezpieczeń społecznych Wykład 4. Procesy demograficzne a polityka społeczna Averting... rozdz. 1, Clark et al. (2004) Społeczeństwo się starzeje. Coraz więcej osób dożywa starości, ale również
Bardziej szczegółowo1. Początki kolonizacji Nowego Świata
Ekspansja kolonialna Przyjaciele i kamraci! Tam [na południu] jest znój, głód, łachmany, ulewne deszcze, dezercja i śmierć; tu beztroska i przyjemność. Tam leży Peru ze swymi bogactwami, tu jest Panama
Bardziej szczegółowoOGNISKA MIŁOŚCI (O.M) według Encyklopedii Katolickiej (tom XIV)
OGNISKA MIŁOŚCI (O.M) według Encyklopedii Katolickiej (tom XIV) (O.M) to prywatne, międzynarodowe stowarzyszenie wiernych (świeckich i duchownych), na prawie papieskim, założone w 1936 roku przez Martę
Bardziej szczegółowoPatryk D. Garkowski. Repetytorium z historii ogólnej
Patryk D. Garkowski Repetytorium z historii ogólnej R e p e t y t o r i u m z h i s t o r i i o g ó l n e j 3 Copyright by Patryk Daniel Garkowski & e-bookowo 2010 ISBN 978-83-62480-21-0 Wydawca: Wydawnictwo
Bardziej szczegółowoNowotwory gruczołu krokowego skala problemu. Dr n med. Urszula Wojciechowska
Nowotwory gruczołu krokowego skala problemu Dr n med. Urszula Wojciechowska Rak gruczołu krokowego na świecie Rak gruczołu krokowego jest drugim najczęściej diagnozowanym rakiem i piątą co do częstości
Bardziej szczegółowoREWOLUCJA PRZEMYSŁOWA I HANDEL ŚWIATOWY. Poł. XVIII-poł. XIX w.
REWOLUCJA PRZEMYSŁOWA I HANDEL ŚWIATOWY Poł. XVIII-poł. XIX w. ZNACZENIE REWOLUCJI PRZEMYSŁOWEJ Od pułapki maltuzjaoskiej do nowoczesnego wzrostu Społeczeostwo przemysłowe Nowe perspektywy gospodarki światowej
Bardziej szczegółowoWalka z ASF w Europie
https://www. Walka z ASF w Europie Autor: Maciej Wołodko Data: 22 lutego 2019 Afrykańskiego pomoru świń obawiają się hodowcy w większości krajów Europy. Jak radzą sobie z wirusem inne kraje? Jakie podejmują
Bardziej szczegółowoBogumiła Warząchowska "Święty Wawrzyniec patron bibliotekarzy", Teresa Kunikowska, Słupsk 2008 : [recenzja]
Bogumiła Warząchowska "Święty Wawrzyniec patron bibliotekarzy", Teresa Kunikowska, Słupsk 2008 : [recenzja] Fides: Biuletyn Bibliotek Kościelnych 1-2 (30-31), 241-244 2010 FIDES Biuletyn Bibliotek Kościelnych
Bardziej szczegółowoTERRORYZM W UNII EUROPEJSKIEJ - NOWE FAKTY I STARE WYZWANIA [ANALIZA]
26.06.2017 TERRORYZM W UNII EUROPEJSKIEJ - NOWE FAKTY I STARE WYZWANIA [ANALIZA] Rzeczywisty zakres oraz charakter terrorystycznego zagrożenia w Unii Europejskiej w wielu aspektach znacząco odbiega od
Bardziej szczegółowoStosunki międzynarodowe studia niestacjonarne Seminaria dyplomowe w roku akademickim 2017/2018 Spis treści
Stosunki międzynarodowe studia niestacjonarne Spis treści HARMONOGRAM SPOTKAŃ... 2 Dr Adam Barabasz... 3 Dr Natasza Lubik-Reczek... 4 Dr Bartłomiej Secler... 5 1. So 18 Lis 15:45-17:15 2. So 18 Lis 17:30-19:00
Bardziej szczegółowoReformacja. Kłamstwo jest kula śnieżna: im dłużej ją kręcisz, tym staje się większa. Marcin Luter ( ) niemiecki reformator
Reformacja Kłamstwo jest kula śnieżna: im dłużej ją kręcisz, tym staje się większa. Marcin Luter (1483-1546) niemiecki reformator 1. Przyczyny reformacji 1. Kryzysy w Kościele (schizma zachodnia) 2. Kościół
Bardziej szczegółowoEGZAMIN MATURALNY Z HISTORII SZTUKI
Miejsce na naklejkę z kodem szkoły dysleksja MHS-R1A1P-052 EGZAMIN MATURALNY Z HISTORII SZTUKI POZIOM ROZSZERZONY Czas pracy 150 minut ARKUSZ II MAJ ROK 2005 Instrukcja dla zdającego 1. Sprawdź, czy arkusz
Bardziej szczegółowoList biskupa elbląskiego na niedzielę [22 stycznia 2017] w Tygodniu Modlitwo Jedność Chrześcijan: w związku z 500-leciem Reformacji
List biskupa elbląskiego na niedzielę [22 stycznia 2017] w Tygodniu Modlitwo Jedność Chrześcijan: w związku z 500-leciem Reformacji Drodzy uczestnicy Mszy świętej, Siostry i Bracia w wierze i nadziei zawartej
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI Przedmowa Wprowadzenie: Próba konceptualizacji rosyjskiego procesu rewolucyjnego Rozdział 1. Rewolucje a rewolucja rosyjska
SPIS TREŚCI Przedmowa.................................. 11 Wprowadzenie: Próba konceptualizacji rosyjskiego procesu rewolucyjnego 1904 1934... 21 1. Różne interpretacje... 23 Debata wśród emigrantów...
Bardziej szczegółowoKatolickie Stowarzyszenie Młodzieży Diecezji Pelplińskiej ul. Bpa Dominika 11; Pelplin
Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Diecezji Pelplińskiej ul. Bpa Dominika 11; 83-130 Pelplin e-mail: ksmdp@o2.pl www.pelplin.ksm.org.pl Nr rachunku: 18 1160 2202 0000 0000 5342 0223 Kalendarz formacyjny
Bardziej szczegółowoROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA RELIGII W KLASACH III Gimnazjum W Gimnazjum nr 53
ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA RELIGII W KLASACH III Gimnazjum W Gimnazjum nr 53 Numer programu AZ-3-02/10 Tytuł programu: Jezus Chrystus Drogą, prawdą i życiem Numer podręcznika AZ -33-02/10-0 Tytuł podręcznika:
Bardziej szczegółowoOsobiste świadectwo...3
Spis treści Osobiste świadectwo...3 Część I Wierzę w Ducha Świętego który od Ojca pochodzi - J 15.26...9 Orzeczenia Soborów Powszechnych o Symbolu Wiary i o pochodzeniu Ducha Świętego...11 I Sobór powszechny
Bardziej szczegółowoZJAZD KOŚCIOŁA W JEROZOLIMIE
ZJAZD KOŚCIOŁA W JEROZOLIMIE Lekcja 8 na 25. sierpnia 2018 Wierzymy przecież, że zbawieni będziemy przez łaskę Pana Jezusa, tak samo jak i oni (Dzieje Ap. 15,11) Poganie akceptowali Ewangelią, ale dla
Bardziej szczegółowoReligijny podział Europy czyli przyczyny i następstwa reformacji.
Religijny podział Europy czyli przyczyny i następstwa reformacji. Był 2 czerwca 1505 roku. Niedaleko niemieckiego miasta Erfurt rozszalała się burza. Nawałnica powywracała drzewa. Jeden z konarów przygniótł
Bardziej szczegółowoREGULAMIN WOJEWÓDZKIEGO KONKURSU HISTORYCZNEGO 500 LAT REFORMACJI.
REGULAMIN WOJEWÓDZKIEGO KONKURSU HISTORYCZNEGO 500 LAT REFORMACJI. 1. Ogólne założenia konkursu. Konkurs został wpisany do Wojewódzkiego Kalendarza Imprez na rok szkolny 2017/2018. Inspiracją do jego zorganizowania
Bardziej szczegółowoHistoria wojen wyznaniowych w Polsce
04.05.204 Historia wojen wyznaniowych w Polsce Autor: Wieczorna Image not found http://wieczorna.pl/uploads/photos/middle_ Mamy niewiele opisów wojen wyznaniowych sprzed X wieku, ale aż do końca I Rzeczpospolitej
Bardziej szczegółowoGospodarka i funkcjonowanie Unii Europejskiej
Gospodarka i funkcjonowanie Unii Europejskiej Wykład I Podstawowe pojęcia i formy integracji Integracja ekonomiczna Stopniowe i dobrowolne eliminowanie granic ekonomicznych między niepodległymi państwami,
Bardziej szczegółowo