BYOD - jak wykorzystać własny sprzęt uczniów w szkole

Transkrypt

1 BYOD - jak wykorzystać własny sprzęt uczniów w szkole

2 BYOD JAK WYKORZYSTAĆ WŁASNY SPRZĘT UCZNIÓW W SZKOLE Weź swój sprzęt od pracy do szkoły BYOD w szkole warunki formalne BYOD w szkole warunki techniczne BYOD w szkole warunki ekonomiczne BYOD w szkole warunki społeczne BYOD w klasie Sprzęt własny czyli jaki?

3 Weź swój sprzęt od pracy do szkoły Model weź swój sprzęt do szkoły to próba przeniesienia na grunt edukacyjny doświadczeń innych organizacji, które narastają lawinowo w ciągu ostatnich 5 lat w wyniku niezwykłego skoku jakościowego przenośnych urządzeń komunikacyjnych i komputerowych. Model weź swój sprzęt do pracy jest stosowany z powodzeniem przez blisko połowę firm na świecie. Organizacje biznesowe decydując się nań lub odrzucając go rozważają przede wszystkim następujące czynniki: Większą wydajność pracowników Większą motywację pracowników Mniejsze bezpieczeństwo sieci firmowej Mniejsze bezpieczeństwo firmowych danych Co ciekawe motyw kosztowy jest tu z reguły całkowicie pomijany, a ryzyko związane z bezpieczeństwem sieci jest ponoszone nie ze względu na niższe koszty modelu, tylko 3

4 ze względu na wzrost atrakcyjności firmy dla pracowników (lub potencjalnych pracowników) wynikającą z otwartego wizerunku i wygody pracy. Model ten jest oparty na zaufaniu między firmą a pracownikiem firma akceptuje brak kontroli nad urządzeniem pracownika, a pracownik ufa, że firma nie będzie próbowała monitorować jego działań poza służbowymi aplikacjami. BYOD w szkole warunki formalne Wdrożenie modelu BYOD w szkole może mieć charakter strategicznej decyzji wprowadzanej model całościowo i odgórnie lub też może być taktycznie wprowadzana przez pojedynczych nauczycieli na wybranych lekcjach. W języku angielskim oba obszary zastosowania modelu łączy wspólna nazwa Bring Your Own Device (dosłownie: przynieś ze sobą swoje urządzenie) w skrócie BYOD, której będziemy używali w dalszej części poradnika. W obu przypadkach należy przemyśleć możliwe konsekwencje i przygotować się do nich formalnie. Zmieniamy przecież zasadnicze narzędzia pracy i komunikacji w klasie. Chociaż warto zachować w zakresie formalizacji i obaw pewien umiar nie tworzymy przecież regulaminu korzystania z kalkulatorów, mimo, że to też z reguły sprzęt uczniowski (jeszcze 10 lat temu całkiem kosztowny). Akceptujemy też przynoszenie przez uczniów własnego sprzętu do celów prywatnych i trudno nam ingerować w jego użycie poza lekcją. Model BYOD w szkole, tak jak w biznesie musi się opierać na wzajemnym zaufaniu szkoły (nauczycieli) i uczniów.! 4 5

5 BYOD w szkole warunki techniczne Model BYOD ma sens tylko wtedy, kiedy zapewnione jest jego techniczne działanie, a w wypadku szkoły chodzi przede wszystkim o infrastrukturę telekomunikacyjną: 1. Sprawne połączenie z siecią szkolną sprawny i nie utrudniający pracy system kontroli dostępu, ruter WiFi zdolny do obsłużenia wymaganej liczby urządzeń. 2. Szybkość sieci wewnętrznej zdolności przesyłowe ruterów w zestawieniu z planowaną liczbą urządzeń uczniowskim i sposobem ich użycia. 3. Wydajność połączenia szkoły z globalną siecią zarówno w kierunku do szkoły (ściągania plików, przeglądanie treści) jak i ze szkoły (udostępnianie plików, publikowanie treści). Dlatego regulaminy nie muszą wykraczać poza minimalne ustalenia porządkowe: 1. Powstrzymanie się od używania własnych urządzeń w czasie lekcji do celów prywatnych (można to też wyrazić jako używanie wyłącznie zgodnie z zaleceniami nauczyciela). 2. Wykorzystywanie sieci szkolnej tylko do celów edukacyjnych. 3. Dbanie o bezpieczeństwo sieci szkolnej. Jeżeli masz wątpliwości co do wydajności szkolnej sieci skonsultuj się z informatykiem. Przygotuj najpierw informację o planowanej liczbie urządzeń i rodzajach działań jakie podejmą na nich uczniowie.! Można dodać do nich odniesienia do wybranych ogólnych przepisów, odpowiednio je dostosowując do kontekstu szkolnego: 6 4. Zakaz stosowania cyberprzemocy, nękania, obrażania uczniów lub nauczycieli. 5. Zakaz stosowania niebezpiecznego oprogramowania (lub nakaz stosowania zabezpieczeń). Warto zwrócić uwagę też na drażliwy dla młodzieży obszar prywatności: 6. Zakaz wykonywanie, przechowywania i publikowania zdjęć lub filmowania innych osób wbrew ich woli. Od strony organizacji procesów dydaktycznych, model BYOD nie wymaga znaczącej formalizacji, w szczególności nie zmienia programu nauczaniu, choć w oczywisty sposób wpływa na scenariusz lekcji. Warto też zwrócić uwagę na tworzenie odpowiedniego środowiska, pozwalającego na skuteczną wspólną i jednoczesną pracę na różnych urządzeniach. Wskazane jest stosowanie aplikacji w chmurze, które najczęściej obsługują wszystkie podstawowe typy urządzeń. Jeżeli decydujemy się na dedykowane aplikacje do zainstalowania na urządzeniach uczniów warto zwrócić uwagę na ich dostępność dla wszystkich używanych w klasie urządzeń. Charakterystykę podstawowych typów urządzeń zamieszczamy dalej. Pamiętaj też o sprawach prozaicznych sprzęt uczniów może się rozładować w klasie potrzebne będą gniazdka zasilające, warto też postarać się o kilka standardowych ładowarek. W wypadku jednoczesnego zasilania dużej liczby komputerów przenośnych szkolna sieć energetyczna może okazać się niewydolna (po prostu wyskoczą korki ). Tablety są tym względem znacznie bezpieczniejsze.! 7

6 Zaloguj się Wysyłaj linki Udostępniaj pliki Stwórz środowisko pracy Piszmy wspólnie O tym jak zacząć używać narzędzi w chmurze dowiesz się z naszych kilkuminutowych filmów instruktarzowych: BYOD w szkole warunki ekonomiczne Jak już wspomnieliśmy wprowadzanie modelu BYOD w biznesie nie było motywowane potencjalną oszczędnością kosztów sprzętu. W wypadku działania firm sam zakup sprzętu zwykle nie jest kluczowym kosztem, a konieczność udostępnienia pracownikom dopasowanego do wszystkich urządzeń, a przy tym możliwie bezpiecznego dla zasobów firmy oprogramowania biznesowego w chmurze, może nawet zwiększyć koszty infrastruktury technicznej. W szkole wygląda to nieco inaczej infrastruktura chmurowa jest zwykle udostępniana za darmo lub na preferencyjnych warunkach. Korporacje inwestują w ten sposób w wychowanie przyszłych użytkowników. Sprawy bezpieczeństwa są ważne, ale dotyczą przede wszystkim osobistego bezpieczeństwa uczniów, a nie poufnych informacji gospodarczych czy politycznych w takim zakresie (o ile uczniowie nie będą pochopnie sami umieszczać w sieci danych wrażliwych ) standardowe zabezpieczenia usług chmurowych okazują się zwykle wystarczające. Dzięki temu koszty zakupu i utrzymania oprogramowania edukacyjnego i sprzętu można przy wdrażaniu BYOD znacznie zredukować. Jednak należy się spodziewać, że optymalizowanie systemu przez stosowanie platform edukacyjnych i dedykowanych płatnych zasobów edukacyjnych docelowo stanie się niebagatelnym kosztem. Jeżeli szkoła nie dysponuje własnym sprzętem do wykorzystania przez uczniów, albo sprzęt jest dostępny tylko w pracowni komputerowej, model BYOD może być jedynym realnym sposobem na informatyzację lekcji przedmiotowych. Na starcie modelu BYOD koszty przenoszą się głównie na sferę infrastruktury telekomunikacyjnej (opłaty telekomunikacyjne, urządzenia sieciowe i dostępowe), a mimo pozornie podobnej aktywności uczniów wymagania będą wielokrotnie wyższe niż dla klasycznej pracowni komputerowej.!! 8 9

7 BYOD w szkole warunki społeczne BYOD w klasie Model BYOD nie powinien (i w zamierzeniu nigdy nie był) próbą przerzucenia na uczniów i ich rodziców ciężaru zaopatrzenia w sprzęt używany w klasie. Model wychodzi z założenia, że uczniowie swój sprzęt (smartfony, tablety, laptopy) i tak mają oraz chcą i potrafią z niego sprawnie korzystać. A jeżeli jednak nie wszyscy mają? Albo mają sprzęt tak stary, że praktycznie uniemożliwia sprawne działanie na równi z pozostałymi uczniami? Jeżeli zależy nam na działaniu w modelu 1:1 (jedno urządzenie na jednego ucznia) nie pozostaje nam nic innego jak zapewnić rezerwowy sprzęt dla uczniów. Częściej jednak stosuje się inne modele pracy zespołowe lub dwuosobowe wtedy praktycznie w każdej klasie możemy zapewnić wystarczającą liczbę urządzeń, a przy okazji unikamy osamotnienia uczniów przed urządzeniami i atomizacji klasy. O tym więcej w kolejnym rozdziale. Tradycyjny model pracowni komputerowej atomizuje klasę jest przeznaczony do samodzielnego (lub dwuosobowego) wykonywania różnych czynności bezpośrednio na komputerze. Zastosowanie mobilnych urządzeń pozwala na przełamanie tego schematu i dowolne konfigurowanie klasy pracę w zespołach o dowolnej licznie osób. Co więcej na poszczególnych urządzeniach można działać w tym samym obszarze np. w tych samych plikach wspólnie edytowanych w chmurze. Mimo, że pracujemy na osobnych urządzeniach możemy stale obserwować wspólny efekt pracy. Taka konfigurowalność klasy jest bardzo przydatna przy pracy metodą problemową i projektową, a od strony 10 11

8 Nauczanie problemowe p poradnik dla nauczyciela technicznej ogólniej w nauczaniu hybrydowym. Więcej na ten temat w poradnikach: Szczególnym przypadkiem takiego wykorzystania tablicy multimedialnej jest model gamifikacji, w którym wyniki i współzawodnictwo uczniów wykonujących zadania objęte grą wyświetlane są stale na centralnej tablicy. Więcej na ten temat w naszym filmie, poradniku i scenariuszach lekcji: Metoda projektowa p poradnik dla nauczyciela Nauczanie hybrydowe p poradnik dla nauczyciela Obszar wspólnej pracy może mieć postać wspólnych folderów i plików, wspólnie edytowanych dokumentów, ale też może mieć odniesienia do tradycyjnej klasy np. w postaci wspólnej wirtualnej tablicy, do której uczniowie przypinają podstawowe informacje lub linki do swoich (indywidualnych lub zespołowych) prac. Motywuj grą Gamifikacja poradnik dla nauczyciela Taka wirtualna tablica może być wyświetlana z komputera nauczyciela na tablicy multimedialnej. To ważne dla zachowania wyraźnego centrum wspólnej pracy podczas lekcji

9 Sprzęt własny czyli jaki? Z oczywistych powodów sprzęt przynoszony przez uczniów do szkoły musi być mobilny. Obecnie możemy wyróżnić dwie główne klasy takich urządzeń, z których jedna wywodzi się z telefonów, a druga z komputerów: Do czego służy smartfon i tablet: połączenie z globalną siecią (3G, LAN, WiFi) komunikacja (rozmowa telefoniczna, wideorozmowa, czat) geolokalizacja (mapa z zaznaczonym miejscem gdzie jesteśmy) przeglądanie treści (strony internetowe, e-book, dokumenty) rejestrowanie i udostępnianie treści (aparat fotograficzny, kamera; udostępnianie na FB, Instagramie, Youtube) Do czego służy przenośny komputer (laptop, netbook) połączenie z globalną siecią (WiFi, Ethernet) komunikacja ( , komunikator) przeglądanie treści (strona internetowa, e-book, dokumenty) tworzenie i przetwarzanie treści (np. dokumenty tekstowe, arkusze kalkulacyjne, prezentacje, grafiki, montaż filmów) Należy zwrócić uwagę na zanik dawnych podziałów opartych na wielkości i mocy obliczeniowej sprzętu: 1. tablety są często równie duże co przenośne komputery, 2. moc obliczeniowa smartfonów i tabletów niejednokrotnie przewyższa moc komputerów (szczególnie tzw. netbooków). Bardziej klarowne stały się za to podziały w zakresie obsługi i ergonomii: 1. smartfony i tablety stosują interfejs dotykowy, bez fizycznej klawiatury, 2. komputery przenośne zachowują fizyczną klawiaturę i różne odpowiedniki tradycyjnej myszy. Oczywiście od tej reguły zdarzają się wyjątki, powracają też próby stworzenia urządzeń hybrydowych (np. tabletów z dołączaną klawiaturą). Podział na wymienione dwie klasy widoczny jest też w systemach operacyjnych i sposobach dystrybucji oprogramowania. Najpopularniejsze systemy komputerowe to: 1. Windows (XP, Vista, 7, 8, 10) 2. Mac OS (działający wyłącznie na komputerach firmy Apple) 3. Różne wersje darmowego systemu Linux z najpopularniejszą o nazwie Ubuntu 14 15

10 Najpopularniejsze systemy mobilne to: 1. Android (mobilna wersja systemu Linux opracowana przez Google) 2. ios (system używany w produktach firmy Apple: iphone, ipad) 3. Windows Phone (od czasu Windows 8 ujednolicany technicznie z systemem komputerowym)!należy zwrócić uwagę na odmienną niż tradycyjnie na komputerach technologię instalowania oprogramowania na urządzeniach mobilnych. Dostawcy systemów operacyjnych dla urządzeń mobilnych tworzą własne platformy dystrybucji oprogramowania (pionierem był Apple z platformą AppStore). Zapewnia to użytkownikom wyjątkową łatwość, wygodę i bezpieczeństwo całe oprogramowanie (zarówno darmowe jak płatne) dostępne jest w jednym sklepie, a jego instalowanie jest niezwykle proste. Jednak dla dostawców oprogramowania stanowi to pewną niedogodność nie tylko muszą dzielić się zyskiem z właścicielem platformy, ale też muszą spełnić szereg wymagań przed wprowadzeniem swojego oprogramowania do centralnego sklepu. Niekomercyjne, amatorskie lub doraźne udostępnianie oprogramowania, np., przez nauczyciela swoim uczniom staje się w takim wypadku niezwykle trudne. 16