Zestaw filmów krótkometrażowych: Oko wilka, Cały świat, Pocałunek dla świata, Stonoga i ropucha

Transkrypt

1 Zestaw filmów krótkometrażowych: Oko wilka, Cały świat, Pocałunek dla świata, MATERIAŁY DYDAKTYCZNE DLA NAUCZYCIELI SPIS TREŚCI 1. Scenariusz lekcji dla klas 4 6. (str. 2) Temat: Relacja między nami. Sztuka oswajania.

2 SCENARIUSZ LEKCJI SZKOŁA PODSTAWOWA KLASY 4-6 Opracowała: Wioletta Mrozek Temat: Relacja między nami. Sztuka oswajania. CELE LEKCJI Po lekcji uczeń: potrafi interpretować dzieło filmowe w różnych kontekstach, odnajduje w nim treści dosłowne i ukryte; ocenia motywy postępowania bohaterów filmowych; ma świadomość odpowiedzialności człowieka za popełnione czyny i wypowiedziane słowa; dokonuje analizy świata przedstawionego; rozumie bariery w komunikacji bohaterów; redaguje instrukcję na podstawie dzieła filmowego. METODY I FORMY PRACY dyskusja, analiza dzieła literackiego, prezentacja multimedialna, praca grupowa i indywidualna. ŚRODKI DYDAKTYCZNE filmy krótkometrażowe: Oko wilka (L oeil du loup), Cały świat (Tout le monde dit je tʼaime), Pocałunek dla świata (Un bisou pour le monde), (Mille-pattes et Crapaud); fragment powieści Antoine a de Saint-Exupery ego Mały książę; zdjęcia głównych bohaterów filmów w postaci slajdów; kartki z hasłami do dyskusji. CZAS 1 godzina lekcyjna

3 PRZEBIEG LEKCJI 1. Uczniowie czytają fragment utworu Antoine a de Saint-Exupery ego Mały książę dotyczący przyjaźni (Załącznik 1). Jest to scena, gdy lis tłumaczy Małemu Księciu na czym polega oswajanie. 2. Na podstawie przeczytanego fragmentu uczniowie formułują definicję oswojenia: oswojenie kogoś oznacza wyzbycie się uczuć wrogości i nieufności w stosunku do niego, a w zamian stworzenie więzi, chęć przebywania ze sobą i dzielenia wspólnych spraw, a także akceptacji wad drugiej osoby. 3. Uczniowie przypominają sobie treść filmów, przywołując wspólnie głównych bohaterów czterech krótkich metraży: Oko wilka (L oeil du loup), Cały świat (Tout le monde dit je tʼaime), Pocałunek dla świata (Un bisou pour le monde), (Mille-pattes et Crapaud). Dla ułatwienia nauczyciel może wyświetlić slajdy ze zdjęciami głównych bohaterów. Uczniowie zapisują na tablicy lub na kartonach bohaterów: Chłopiec i Niebieski Wilk Marion i jej przyjaciółka Josephine Uczeń Leo Zamanian i nauczycielka Nauczyciel zaczyna dyskusję i zadając pytania nakierowuje uczniów na główny temat rozmowy relacje między bohaterami. Słowa klucze uczniowie zapisują przy parach bohaterów. W słabszej grupie uczniów można przygotować rozsypankę haseł, które uczniowie przyporządkowują do odpowiednich filmów zanim zaczną o nich rozmawiać (Załącznik 2). a) Prowadzący pyta, która para bohaterów najbardziej przypomina Lisa i Małego Księcia. Uczniowie wskazują Chłopca i wilka. Uzasadniają, że relacja ta również dotyczy człowieka i zwierzęcia. Odpowiadają, że wilk, podobnie jak lis, oswajał się z chłopcem stopniowo, pozwolił mu zbliżyć się do siebie dopiero po dłuższym czekaniu i milczeniu. Wreszcie połączyła ich podobna historia utraty bliskich i zetknięcia z okrucieństwem ludzi, wspólne rozmowy oraz cierpliwość, z jaką się wzajemne słuchali. Chłopiec od początku akceptował wilka rozmawiając z nim przymykał jedno oko, aby się do niego upodobnić, móc wejść w jego skórę. Ta relacja zaowocowała przyjaźnią, która zmieniła ich życie. Historia chłopca i wilka, podobnie jak lisa i Małego Księcia, jest symboliczna. Można ją odnieść do relacji między ludźmi. Chłopiec i Niebieski Wilk czekanie/ milczenie/ rozmowa /słuchanie/ przymknięte oko b) Nauczyciel prosi, by uczniowie spróbowali nazwać relacje bohaterów pozostałych filmów. Uczniowie grupują postaci i nazywają relacje między nimi, a nauczyciel kieruje rozmowę nawiązując do innych fragmentów pochodzących z Małego Księcia: Marion i Josephine są przyjaciółkami od dawna, jednak ich przyjaźń przechodzi próbę, ponieważ Jo nie chce cieszyć się razem z Marion z powodu jej uniesienia miłosnego. Sama nigdy nie doświadczyła takiego uczucia, bo nikt jeszcze nie wyznał jej miłości. Dlatego nie wierzy w prawdziwość takich spontanicznych wyznań, jakie usłyszała Marion od chłopaka. Marion, mimo rozczarowania, że nie mogła liczyć na zrozumienie przyjaciółki, odgaduje motywy jej postępowania, postanawia okazać jej czułość i powiedzieć, że ją kocha. W przypadku filmu Cały świat nauczyciel również wskazuje na nawiązanie do instrukcji

4 oswajania. Lis mówił o cierpliwości i całkowitej akceptacji drugiej osoby, z jej zaletami i wadami. Jest tam także mowa o przyjmowaniu odpowiedzialności za drugą osobę. Mały Książę obraził się na Różę, bo była uszczypliwa i próżna, dlatego zostawił ją samą na planecie. Lis uświadomił mu, że nie wolno opuszczać tego, kogo się oswaja nawet jeśli zadaje nam cierpienie. Marion i jej przyjaciółka Josephine Zazdrość/ zrozumienie/ wyznanie miłości/ odpowiedzialność Leo i nauczycielka rywalizują ze sobą, chłopiec chce być w centrum jej uwagi, ale nauczycielkę to irytuje. Przeszkadzają jej żarty chłopca i okazuje mu wrogość, ale na szczęście pohamowuje swoje emocje w ostatniej chwili i udaje jej się spojrzeć na chłopca inaczej. Chłopiec irytuje nauczycielkę swoją szczerością i dziecięcą chęcią do zabawy. W przypadku filmu Pocałunek dla świata nauczyciel może przywołać fragment, w którym Mały Książę opowiada pilotowi o dorosłych i dzieciach, o tym, że dorośli są zbyt poważni i nie patrzą na świat prostolinijnie. Są materialistami i zatracają skłonność do marzeń, przez co częściej wpadają w złość i są smutni. Uczeń Leo Zamanian i nauczycielka Prowokacja/ konflikt dorosły-dziecko/ konfrontacja są w bardzo wrogiej relacji. Ropucha zazdrości stonodze popularności, okazuje jej gniew, niszcząc ją psychicznie i pozbawiając dumy. Ropucha rani stonogę w sposób perfidny i wyszukany. Rządzi nią pycha i egoizm podobny do tych, jakie zauważył Mały Książę u króla, gdy podróżował po planetach. Podziw/ pogarda/ cierpienie/ zawiść 4. Nauczyciel pyta czy oswojenie zawsze kończy się sukcesem. Uczniowie po analizie wszystkich filmów mogą stwierdzić, że oswajanie wiąże się z ryzykiem. Gdy się nie udaje, ludzie cierpią, ponieważ sprawiają sobie ból. Kiedy jednak się powiedzie, przynosi wielkie korzyści, chroni przed samotnością, zostawia piękne przeżycia, daje zrozumienie i radość. PRACA DOMOWA Napisz szczegółową instrukcję: Jak oswoić ropuchę z filmu? ZAŁĄCZNIK 1 - Jest to pojęcie zupełnie zapomniane - powiedział lis. Oswoić znaczy stworzyć więzy. - Stworzyć więzy? - Oczywiście - powiedział lis. - Teraz jesteś dla mnie tylko małym chłopcem, podobnym do stu tysięcy małych chłopców. Nie potrzebuję ciebie. I ty mnie nie potrzebujesz. Jestem dla ciebie tylko lisem, podobnym do stu tysięcy innych lisów. Lecz jeżeli mnie oswoisz, będziemy się nawzajem potrzebować. Będziesz dla mnie jedyny na świecie. I ja będę dla ciebie jedyny na świecie. Nie ma rzeczy doskonałych - westchnął lis i zaraz powrócił do swej myśli: - Życie jest jednostajne. Ja poluję na kury, ludzie polują na mnie. Wszystkie kury są do siebie podobne i wszyscy ludzie są do siebie podobni. To mnie trochę nudzi. Lecz jeślibyś mnie oswoił, moje życie nabrałoby blasku. Z daleka będę rozpoznawał twoje kroki - tak różne od innych. Na dźwięk cudzych kroków chowam się pod ziemię. Twoje kroki wywabią mnie z jamy jak dźwięki muzyki. Spójrz! Widzisz tam łany zboża? Nie jem chleba. Dla mnie zboże jest nieużyteczne. Łany zboża

5 nic mi nie mówią. To smutne! Lecz ty masz złociste włosy. Jeśli mnie oswoisz, to będzie cudownie. Zboże, które jest złociste, będzie mi przypominało ciebie. I będę kochać szum wiatru w zbożu... Lis zamilkł i długo przypatrywał się Małemu Księciu. - Proszę cię... oswój mnie - powiedział. (.) - A jak się to robi? - spytał Mały Książę. - Trzeba być bardzo cierpliwym. Na początku siądziesz w pewnej odległości ode mnie, ot tak, na trawie. Będę spoglądać na ciebie kątem oka, a ty nic nie powiesz. Mowa jest źródłem nieporozumień. Lecz każdego dnia będziesz mógł siadać trochę bliżej... Następnego dnia Mały Książę przyszedł na oznaczone miejsce. - Lepiej jest przychodzić o tej samej godzinie. Gdy będziesz miał przyjść na przykład o czwartej po południu, już od trzeciej zacznę odczuwać radość. Im bardziej czas będzie posuwać się naprzód, tym będę szczęśliwszy. O czwartej będę podniecony i zaniepokojony: poznam cenę szczęścia! A jeśli przyjdziesz nieoczekiwanie, nie będę mógł się przygotowywać... Potrzebny jest obrządek. ZAŁĄCZNIK 2 Czekanie/ milczenie/ rozmowa /słuchanie/ empatia Zazdrość /zrozumienie /wyznanie miłości /odpowiedzialność Prowokacja/ konflikt dorosły-dziecko/ konfrontacja Podziw/ pogarda/ cierpienie/ zawiść