podstawowe 3 rozszerzone 4 dopełniające 5

Transkrypt

1 Wymagania na poszczególne oceny z historii w klasie 3 Semestr 1 konieczne 2 - posługuje się pojęciami i terminami oraz nazwami własnymi: cenzura, demokraci germanizacja emisariusz,, Gromady Ludu Polskiego Hotel Lambert, industrializacja, inteligencja,, klasa średnia, koncentracja kapitału, konserwatyzm, lud, Młoda Europa, legitymizm, liberalizm, mesjanizm, monopol, nacjonalizm, neutralność, polityka reakcji, powstanie narodowe, restauracja, opozycja legalna i nielegalna, pozytywizm, rabacja,, równowaga europejska, sprzysiężenie podchorążych, Święte Przymierze, Wielka Emigracja, Wiosna Ludów, Potrafi przedstawić postacie oraz opowiedzieć o ich wpływie na dzieje i życie ludzi: Aleksander I, Bem Józef, Chłopicki Józef, Czartoryski Adam Jerzy, Dąbrowski J. H.,, Konarski Szymon, Konstanty ks., Kossuth Lajos, Langiewicz Marian, Lelewel Joachim, Ludwik XVIII, Mazzini podstawowe 3 - posługuje się pojęciami i terminami oraz nazwami własnymi: dekabryści, Filareci, Filomaci, Kaliszanie, noc paskiewiczowska, odwilż posewastopolska, Wolnomularstwo Narodowe. Potrafi przedstawić postacie oraz opowiedzieć o ich wpływie na dzieje i życie ludzi: Czartoryski Adam, Dembowski Edward, Franciszek Ferdynand, Krukowiecki Jan, Krzyżanowski Seweryn, Niemojowscy Bonawentura i Wincenty, Stadion Franz von, Ściegienny Piotr, Zajączek Józef, - ZNA WYDARZENIA: 1816 utworzenie uniwersytetu w Warszawie, powstaje Towarzystwo Patriotyczne, 1825 powstanie dekabrystów, 1828 sąd sejmowy, 1831 bitwy pod Grochowem, Wawrem, Dębem Wielkiem, Iganiami, Ostrołęką, szturm Pragi, rozszerzone 4 Porównuje strukturę społeczeństwa polskiego przed 1795 r. i w Królestwie Polskim oraz sytuację gospodarczą Królestwa Polskiego i Księstwa Warszawskiego, rozwój życia umysłowego na ziemiach polskich po kongresie wiedeńskim i w czasach stanisławowskich, Charakteryzuje sprawę polską na kongresie wiedeńskim, społeczeństwo przemysłowe, socjalizm utopijny, przemiany sytuacji polit. w Królestwie Polskim w latach , postawy Polaków w latach i dokonuje ich oceny, programy obozów Wielkiej Emigracji, Korzystając z mapy omawia: zmiany terytorialne ustalone na kongresie wiedeńskim, walki polsko-rosyjskie 1831, 1863, przebieg Wiosny Ludów, Na przykładzie wykazuje wpływ wybitnych postaci na dzieje, Wyjaśnia: dlaczego kongres nie dopełniające 5 Porównuje: zasady kongresu z jego faktycznymi decyzjami, Królestwo Polskie i Księstwo Warszawskie z 1807 r. oraz 1809 r. pod względem przebiegu granic, powierzchni i liczby ludności,, pozycję różnych grup społecznych, liberałów, demokratów i karbonariuszy, ustrój Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego, ich sytuację wobec hegemona, główne nurty działalności opozycyjnej i niepodległościowej w latach , insurekcji kościuszkowskiej i powstania listopadowego, sytuację na ziemiach polskich przed powstaniem listopadowym i po jego upadku, nurty Wielkiej Emigracji, programy polskich organizacji konspiracyjnych, Dostrzega: oddziaływanie wydarzeń w Polsce na sytuację międzynarodową, wpływ przemian społecznych na postawy ludzi, Rozumie: następstwa decyzji kongresu Strona 1 z 8

2 Giuseppe, Metternich Klemens Lothar Wenzel von, Mierosławski Ludwik, Mikołaj I, Mikołaj II, Prądzyński Ignacy, Skrzynecki Jan, Szela Jakub, Talleyrand Charles Maurice de, - ZNA WYDARZENIA: kongres wiedeński, 1815 utworzenie Królestwa Polskiego, utworzenie Świętego Przymierza, 1829 niepodległość Grecji i autonomia Serbii, Mołdawii i Wołoszczyzny, lipca rewolucja we Francji, października ogłoszenie niepodległości Belgii, XI wybuch powstania listopadowego, I detronizacja Mikołaja I, 1846 wybuch powstania w Krakowie, rabacja, Wiosna Ludów, wojna krymska, Wymienia: przyczyny i zdobycze rewolucji, przejawy i skutki rewolucji przemysłowej, przyczyny i skutki rewolucji krakowskiej, rabacji Wymienia: główne osiągnięcia polskiej oświaty, nauki i kultury w I poł. XIX w., przyczyny i skutki Wiosny Ludów, Pokazuje na mapie: główne państwa biorące udział w kongresie (Rosję, Prusy, Austrię i Francję), Królestwo Polskie (Kongresówka), Wielkie Księstwo Poznańskie, Wolne Miasto Kraków (Rzeczpospolita Krakowska), Rosję, Królestwo Polskie i jego sąsiadów, głównych walk powstania, najważniejsze ośrodki Wielkiej Emigracji, Zna: cele kongresu wiedeńskiego, główne postanowienia kongresu, najważniejsze postanowienia konstytucji Królestwa Polskiego, kierunki przemian w rolnictwie i przemyśle na ziemiach polskich w XIXw., przyczyny upadku powstań, stosunek rządów i ludów Europy do powstania; politykę zaborców wobec ziem polskich i społeczeństwa polskiego po upadku powstania, przywrócił na ziemiach polskich stanu z 1795 r., przyczyny powstania opozycji legalnej i nielegalnej, dlaczego powstanie krakowskie możemy nazwać rewolucją, cel likwidacji kościoła grecko katolickiego w Rosji, następstwa klęski ruchu zbrojnego Polaków w latach , przyczyny rozbicia politycznego Wielkiej Emigracji, że brak szerokiego rozpropagowania zawartej w Manifeście Rządu Narodowego reformy uwłaszczeniowej był jedną z przyczyn upadku rewolucji krakowskiej i rzezi galicyjskiej, sytuację Polaków w trzech zaborach po 1815 r., konieczność dążenia do współpracy między narodami, funkcjonujące we współczesnym świecie, w tym problem mniejszości narodowych, wpływ Wielkiej Emigracji na kształtowanie się narodu polskiego, 1846 r. na kształtowanie się świadomości narodowej i postaw demokratycznych Polaków, wpływ Wiosny Ludów na kształtowanie się postaw demokratycznych, Ocenia: realizację zasady legitymizmu, politykę reakcyjną, wpływ kongresu wiedeńskiego na sytuację polityczną i społeczną w Europie, reakcje Polaków wobec decyzji kongresu, wpływ kongresu wiedeńskiego na sytuację polityczną i społeczną w Europie i na ziemiach polskich, sytuację robotników w pierwszej połowie XIX w., reakcje społeczeństw europejskich na politykę Świętego Przymierza, reakcje społeczeństw europejskich na politykę Świętego Przymierza, zasługi Ksawerego Druckiego- Lubeckiego, Stanisława Staszica dla rozwoju gospodarczego, postawy i działania: podchorążych, wyższych dowódców, Konstantego możliwości międzyzaborowych więzi Polaków, Chłopickiego, Strona 2 z 8

3 przyczyny i skutki Wiosny Ludów na ziemiach polskich przyczyny wybuchu powstania, represje władz zaborczych, przyczyny i skutki wojny krymskiej, przyczyny przemian cywilizacyjnych na przełomie XVIII i XIX w Pokazuje na mapie: państwa włoskie, Wielkie Księstwo Poznańskie, Królestwo Polskie, Galicję, główne rejony walk powstańczych, ugrupowania polityczne Wielkiej Emigracji i główne założenia ich programów, przykłady działalności kulturowej Polaków na emigracji, okoliczności rzezi galicyjskiej, idee przyświecające ludom Europy biorącym udział w rewolucjach lat , przebieg walk narodowych na ziemiach polskich 1848 r., skutki powstań Omawia rozwój życia umysłowego na ziemiach polskich po kongresie wiedeńskim, Charakteryzuje i porównuje opozycję legalną i nielegalną Porównuje cele legalnych i nielegalnych organizacji opozycyjnych, Charakteryzuje ruch konspiracyjny na ziemiach polskich po upadku powstania listopadowego. Rozumie, dlaczego Polacy wcielali w życie hasło: Za Waszą i naszą wolność, skutki powstania, postawy Polaków w czasie powstania, szanse powodzenia powstania, wpływ sporów emigrantów na sprawę polską w oczach Europy, wkład emigracji w rozwój polskiego życia umysłowego, skutki wydarzeń 1846 r. w Krakowie i Galicji, skutki wydarzeń lat w Europie, skutki wydarzeń na ziemiach polskich i postawy Polaków lat , politykę margrabiego Aleksandra Wielopolskiego,, Strona 3 z 8

4 Wymagania na poszczególne oceny z historii w klasie 3 Semestr 2 konieczne 2 - posługuje się pojęciami i terminami oraz nazwami własnymi: abolicjonizm, antysemityzm,, Biali, biali, bolszewicy, branka, cezaryzm, chadecja, czartyzm, Czerwoni, czerwoni,, dwuwładza, dziwna wojna, ekspansja kolonialna, emancypacja, endecja,, Hakata, internacjonalizm, internowanie, katolicka nauka społeczna Komisja Kolonizacyjna, Komitet Narodowy Polski, kultura elitarna, kultura masowa,, obca interwencja, rasizm, rewolucja lutowa, romantyzm, ruch ludowy, ruch narodowy, ruch robotniczy, rugi pruskie, rusyfikacja, socjalizm utopijny, komunizm, marksizm, reformizm, socjaldemokracja, społeczeństwo masowe, Trójporozumienie (Ententa), Trójprzymierze (państwa centralne), uwłaszczenie, wojna pozycyjna, wojna secesyjna, podstawowe 3 - posługuje się pojęciami i terminami oraz nazwami własnymi: impresjonizm, kocioł bałkański, krwawa niedziela, Kulturkampf, Naczelna Rada Ludowa, naturalizm, orlęta lwowskie, rady delegatów, realizm, sufrażystki, trójlojalizm, Potrafi przedstawić postacie oraz opowiedzieć o ich wpływie na dzieje i życie ludzi: Comte August, Curie Pierre, Curie Skłodowska Maria, Grant Ulysses Simpson, Lee Robert Edward, Sherman William Tecumseh, Sosnkowski Kazimierz,, Zamoyski Andrzej. - ZNA WYDARZENIA: 1887 Liga Polska Rerum novarum 1896-olimpiada 1912 i 1913 wojny na Bałkanach, 1914 r. 28 VI zamach w Sarajewie, 1917 r. IX powołanie Rady rozszerzone 4 Porównuje programy partii politycznych na ziemiach polskich, cele i metody działania głównych orientacji politycznych w społeczeństwie polskim, sytuację Rosji w świecie przed i po rewolucji październikowej, rozwój gospodarczy poszczególnych zaborów, uwłaszczenie w poszczególnych zaborach, efekty germanizacji i rusyfikacji, Charakteryzuje Anglię wiktoriańską. autonomię galicyjską, pracę organiczną, główne nurty polityczne na ziemiach polskich, sytuację międzynarodową na przełomie wieków, podając przyczyny i pokazując na mapie, zróżnicowanie poziomu rozwoju społecznego, gospodarczego, kulturowego i politycznego świata na początku XX w., Korzystając z mapy omawia: przemiany na Bałkanach w XIX i dopełniające 5 Porównuje: Francji, Austrii i krajach niemieckich, cele Czechów, Węgrów, Niemców, i Włochów, programy Białych i Czerwonych, manifest TDP z Manifestem z 22 I 1863, powstanie listopadowe i styczniowe, program Garibaldiego i Cavoura, programy demokratów i republikanów, gospodarkę USA w pierwszej i drugiej połowie XIX w., imperializm rosyjski i amerykański z brytyjskim i francuskim, wpływ przemian gospodarczych i społecznych na rozwój imperializmu, strukturę społeczną i industrializację w I i w II połowie XIX w., główne nurty polityczne z nauką społeczną Kościoła, Rozumie wpływ przemian gospodarczych i społecznych na kształtowanie się programów politycznych w XIX wieku, poziom rozwoju cywilizacyjnego na przełomie XIX i XX w. z Strona 4 z 8

5 wyścig zbrojeń Potrafi przedstawić postacie oraz opowiedzieć o ich wpływie na dzieje i życie ludzi: Aleksander II, Bismarck Otto von, Burke Edmund, Cavour, Dąbrowski Jarosław, Darwin Charles Robert, Daszyński Ignacy, Dmowski Roman, Drucki-Lubecki Franciszek Ksawery, Engels Fryderyk, Franciszek Józef I, Garibaldi Giuseppe, Haller Józef, Lenin Włodzimierz I. (wł. Ulianow), Lincoln Abraham, Ludwik Filip, Marks Karol wł. Karl Heinrich Marx, Napoleon III, Paderewski Ignacy Jan, Paskiewicz Iwan F., Piłsudski Józef, Sikorski Władysław, Traugutt Romuald, Wielopolski Aleksander, Wiktoria, Wilhelm I, Wilhelma II, Wilson Woodrow Thomas, Wysocki Piotr. - ZNA WYDARZENIA: proklamowanie Królestwa Włoch, reforma agrarna w Rosji, wojna secesyjna, I - wybuch powstania, III ukaz carski o uwłaszczeniu, wojna francusko-pruska, bitwa pod Sedanem, Regencyjnej, 1918 r. I orędzie Wilsona, X rozejm w Compiègne, Wymienia: główne osiągnięcia polskiej oświaty, nauki i kultury w XIX w., główne nurty polityczne na ziemiach polskich i ich najważniejsze partie, bitwy o przełomowym znaczeniu dla przebiegu wojen toczonych w XIX w. i uzasadniać swój wybór, przyczyny i skutki jednoczenia Włoch i Niemiec uwzględniając dążenia grup społecznych i cele władców, nowe kierunki w sztuce w XIX w. Pokazuje na mapie: główne ośrodki przemysłowe na ziemiach polskich państwa, w których dokonały się największe zmiany w przemyśle. potęgi kolonialne i ich największe posiadłości, fronty i miejsca najważniejszych bitew czasów I wojny światowej państwa powstałe po I wojnie światowej. Omawia mapę polityczną Europy w II połowie XIX w. Korzystając z mapy omawia przebieg działań wojennych, XX w.; jednoczenie Włoch, rozrost terytorialny USA, wojnę secesyjną, rywalizację Austrii i Prus w państwach niemieckich, jednoczenie Niemiec, sytuację polityczną świata w II połowie XIX w.; ekspansję kolonialną, przebieg działań wojennych w I wojnie światowej, omawia zmiany granic wynikające z traktatu wersalskiego, w tym nowopowstałe państwa i te, które przestały istnieć. państwa w których zmienił się ustrój, główne rejony walk polskich formacji wojskowych, postanowienia konferencji pokojowej w sprawie polskiej, Na przykładzie wykazuje wpływ wybitnych postaci na dzieje, Wyjaśnia związki polskiej literatury romantycznej z historią narodu, dlaczego nie było rewolucji w Królestwie Polskim, że carski ukaz uwłaszczeniowy jest jedną z metod władz mającą na celu stłumienie polskiego ruchu narodowego, przełomowe znaczenie procesów integracyjnych we Włoszech i w Niemczech dla dziejów Europy, na czym polegało odgórne i oddolne zjednoczenie, jaki wpływ miał poziomem rozwoju cywilizacyjnego w pierwszej połowie XIX w., kulturę przełomu XIX i XX w. z romantyczną, cele Ententy i państw centralnych, potencjał militarny państw centralnych i Ententy, przemiany spowodowane rewolucją lutową i bolszewicką, cele wojenne państw z ich osiągnięciami, Dostrzega: początki współcześnie występujących zjawisk w przemianach zachodzących w drugiej połowie XIX wieku, oddziaływanie wydarzeń w Polsce na sytuację międzynarodową, wpływ przemian społecznych na postawy ludzi, Rozumie: istnienie nierówności społecznych, rozbieżność postanowień konstytucyjnych z praktyką, wpływ romantyzmu na powstanie opozycji nielegalnej, wpływ powstań na kształtowanie się narodu polskiego, wpływ Wiosny Ludów na kształtowanie się świadomości narodowej, wzajemne oddziaływania tendencji zjednoczeniowych Włoch i Niemiec, oddziaływanie idei wolnościowych i Strona 5 z 8

6 1871 utworzenie Cesarstwa niemieckiego, 1882 powstanie Trójprzymierza, 1893 II Proletariat i ZRP weszły w skład PPS Liga Narodowa 1894 Socjaldemokracja Królestwa Polskiego (od 1900 Socjaldemokracja Królestwa Polskiego i Litwy SDKPiL Stronnictwo Ludowe, Stronnictwo Narodowo- Demokratyczne (SND) 1901-strajk szkolny we Wrześni, Polskie Stronnictwo Ludowe (PSL) wojna rosyjskojapońska, rewolucja, powstanie Trójporozumienia, 1914 r. 28 VII Austro-Węgry wypowiadają wojnę Serbii, 1914 r. manifest Mikołaja Mikołajewicza 1914 VIII bitwa pod Tannenbergiem, 1914 r. IX bitwa nad Marną, 1916 r. bitwy pod Verdun i nad Sommą, 1916 r. 5 XI akt 5 listopada, 1917 r. 3 III (18 II). rewolucja Omawia rolę Świętego Przymierza, Zna: przyczyny upadku powstań, bezpośrednie przyczyny wybuchu powstania, stosunek rządów i ludów Europy do powstania; politykę zaborców wobec ziem polskich i społeczeństwa polskiego po upadku powstania listopadowego, narodowych, zróżnicowanie etnicznego i religijnego Bałkanów, powody pojawienia się tendencji zjednoczeniowych, główne etapy zjednoczenia Włoch i Niemiec, przyczyny i skutki ekspansji kolonialnej na świecie, rozwijające się w XIX w. nowe gałęzie przemysłu, cele polityki germanizacji i rusyfikacji, powody przeciwstawiania się germanizacji i rusyfikacji, metody walki Polaków z germanizacją i rusyfikacjąprzemiany społ., polityczne i gosp., jakie zaszły na ziemiach polskich pod zaborami, rolę jaką odegrał Kościół katolicki w zachowaniu polskości, stanowiska głównych partii politycznych wobec rewolucji, konflikty między państwami przełomu XIX i XX w., wpływ rywalizacji mocarstw na abolicjonizm na przemiany świadomości społecznej w Ameryce i Europie, dlaczego Afryka i Azja uległy w XIX w. kolonizacji, wpływ osiągnięć rewolucji przemysłowej na nowy podział społeczny w Europie, przemiany społeczne i gospodarcze, które nastąpiły w wyniku rozwoju kapitalizmu, wpływ przemian społecznych na kształtowanie się nowych stosunków politycznych, najistotniejsze różnice w programach głównych nurtów politycznych, różnice pomiędzy różnymi nurtami socjalizmu, wpływ reformy uwłaszczeniowej na przemiany struktury społeczeństwa polskiego, potrzebę walki Polaków z germanizacją i rusyfikacją oraz przyczyny podjęcia pracy organicznej przez Polaków, efekty germanizacji i rusyfikacji, wpływ odkryć naukowych i wynalazków na przemiany cywilizacyjne i życie codzienne, wpływ postępu naukowo-technicznego na działania wojenne, genezę i przebieg konfliktów pomiędzy różnymi państwami europejskimi, jaki nacjonalistycznych na kształtowanie się świadomości narodowej oddziaływanie kapitalistycznych stosunków społecznych na dążenia zjednoczeniowe, na czym polegał dualizm gospodarczy Północ Południe, rolę Piemontu w zjednoczeniu Italii i pozycję Prus wśród państw niemieckich od I poł. XIX w., związek między przebiegiem działań wojennych a Proklamacją zniesienia niewolnictwa, znaczenie doktryny Monroego, czynniki zewnętrzne i wewnętrzne, wpływające na położenie Polaków pod zaborami, tragizm sytuacji Polaków, będących obywatelami wrogich państw, czym I wojna światowa różniła się od wcześniejszych konfliktów, zmianę w świadomości społeczeństw spowodowane wojną, wpływ działań wojennych na środowisko naturalne, Ocenia: skutki rewolucji przemysłowej, ideologię socjalistyczną, politykę mocarstw na Bałkanach i jej wpływ na sytuację mieszkających tam narodów, wpływ zróżnicowania religijnego i Strona 6 z 8

7 lutowa, 1917 r. 6/7 XI (24/25 X) rewolucja październikowa, 1917 r. IV przystąpienie Stanów Zjednoczonych do wojny, 1917 r. VII kryzys przysięgowy, 1918 r. 11 XI zawieszenie broni, 11 XI Dzień Nie-podległości, Wymienia: wojny secesyjnej, zjednoczenia Włoch i Niemiec, przyczyny i skutki kolonializmu, wojny rosyjsko-japońskiej., nowe formy życia gospodarczego w II połowie XIX w., metody wynaradawiania, metody przeciwstawiania się germanizacji i rusyfikacji, osiągnięcia autonomii galicyjskiej, przemiany cywilizacyjne na ziemiach polskich najważniejsze osiągnięcia naukowe i techniczne w II połowie XIX w., najwybitniejszych twórców nauki i kultury polskiej oraz ich osiągnięcia, główne orientacje polityczne w społeczeństwie polskim. Pokazuje na mapie: kraje niemieckie, II Rzeszę, Kanał Sueski, Kanał Panamski, główne potęgi kolonialne i gospodarcze przełomu XIX i XX w. sytuację na Bałkanach; założenia planu Schlieffena, różnicę w skutkach stosowania broni masowego rażenia i konwencjonalnej; powody: wybuchu rewolucji rosyjskich, okoliczności i skutki zawarcia pokoju brzeskiego, okoliczności przystąpienia Stanów Zjednoczonych do wojny, państwa wchodzące w skład Trójprzymierza i Trójporozumienia, przyczyny wybuchu i skutki I wojny światowej, - rozumieć wpływ postępu naukowo-technicznego na przemiany gospodarcze i społeczne, - porównywać przyczyny powstań i rewolucji, Charakteryzuje: sytuację gospodarczą Królestwa Polskiego, Potrafi porównać sytuację w USA przed wojną i po wojnie Charakteryzuje politykę kolonialną, Rozumie: wpływ odkryć naukowych i wynalazków na przemiany cywilizacyjne i życie codzienne, wpływ miały wydarzenia w Rosji oraz przystąpienie USA do wojny na przebieg konfliktu, jakie znaczenie miał akt 5 listopada dla sprawy polskiej w czasie I wojny światowej, ewolucję polityki mocarstw wobec sprawy polskiej w czasie I wojny światowej, powody zwycięstwa koncepcji Dmowskiego, jaki wpływ miały powstania śląskie i wielkopolskie na ostateczny kształt zachodnich granic drugiej Rzeczypospolitej, jak doszło do powstania kultury masowej, jaką odegrała kultura w utrzymaniu tożsamości narodowej Polaków. Ocenia: politykę władz wobec kultury, działalność Towarzystwa Przyjaciół Nauk, postawy romantyczne, udział Polaków w walkach u boku państw zaborczych, Dostrzega istniejące do dzisiejszego dnia następstwa przemian z lat , Porównuje charakter walk w powstaniach styczniowym i listopadowym, Dostrzegać w uwłaszczeniu likwidację elementów feudalizmu i przechodzenie do kapitalizmu, Postrzega podobieństwa i różnice w etnicznego na powstanie powiedzenia kocioł bałkański, postawy: Garibaldiego, Cavoura i Piusa IX, abolicjonizm, wojnę secesyjną i jej skutki, politykę Bismarcka, rolę Lincolna w dążeniu do zniesienia niewolnictwa, wpływ ekspansji kolonialnej na metropolie i kolonie, przemiany społeczne w II połowie XIX i na początku XX w., miejsce człowieka w społeczeństwie kapitalistycznym, Rozumie przyczyny i skutki walk kobiet o emancypację, programy głównych nurtów politycznych przełomu XIX i XX w. oraz naukę społeczną Kościoła, przemiany społeczne na ziemiach polskich, programy poszczególnych partii, przemiany społeczne w II połowie XIX i na początku XX w., wpływ ówczesnej kultury na polską, wydarzenia rewolucji oraz jej skutków na ziemiach polskich, wpływ sytuacji międzynarodowej na postawy ludzkie, związki między historią powszechną, narodową i regionalną, przemiany zachodzące w sytuacji międzynarodowej na przeł. XIX i XX w., cele ententy i państw centralnych, wpływ polityki Strona 7 z 8

8 poszczególne zabory państwa będące głównymi uczestnikami konfliktu. postanowienia traktatu wersalskiego w sprawie ziem polskich, Potrafi przedstawić sytuację Polaków żyjących pod zaborami, Wie przeciwko jakim grupom społecznym kierował się terror bolszewików. jednoczeniu Włoch i Niemiec Analizuje źródła i na ich podstawie dostrzega podobieństwa i różnice w programach różnych partii, Wyjaśnia wpływ osiągnięć naukowych i technicznych na postęp cywilizacyjny narodu polskiego. mocarstw na małe państwa i ich społeczeństwa, programy poszczególnych partii, przemiany społeczne w II połowie XIX i na początku XX w., wpływ ówczesnej kultury na polską, wydarzenia rewolucji oraz jej skutków na ziemiach polskich, wpływ sytuacji międzynarodowej na postawy ludzkie, Ocenia poznane fakty, wydarzenia i zjawiska z punktu widzenia wartości ogólnoludzkich. Dostrzega dzisiejsze wykorzystania ówczesnych odkryć naukowych, w ruchach politycznych przełomu XIX i XX w. źródła obecnych nurtów politycznych, dynamikę przemian w sytuacji międzynarodowej przełomu wieków, w klęsce Rosji w wojnie z Japonią zmierzch mitu białego człowieka, historyczne podłoże stosunków Polski z sąsiadami, Potrafi scharakteryzować postęp cywilizacyjny, jaki dokonał się w XIX wieku. Określa miejsce ziem polskich na tle postępu cywilizacyjnego Europy i świata (w rozbiciu na poszczególne zabory i uogólniając), Strona 8 z 8