20 Trendy. HP potrzebuje partnerów do promocji chmury. 24 Najpotężniejszy superkomputer w Polsce

Transkrypt

1 W Y Z W A N I A 20 Trendy HP potrzebuje partnerów do promocji chmury 24 Najpotężniejszy superkomputer w Polsce Prometeusz - nie tylko superszybki i mocny, ale i superbezpieczny 32 HP OneView Zintegrowane zarządzanie infrastrukturą IT MAGAZYN KLIENTÓW I PARTNERÓW HP POLSKA LATO 2015 TEMAT NUMERU Prognoza: dobra pogoda dla IT Jak się przygotować do skutecznego wspierania biznesu w dobie cyfryzacji Wyzwania IT 1

2 Gotowy na nowe Wyzwania IT? Wyzwania IT to zintegrowana platforma zrzeszająca profesjonalistów, biznesmenów i użytkowników nowych technologii, którzy chcą być na bieżąco z najnowocześniejszymi rozwiązaniami w branży. OBSERWUJ Dołącz do społeczności Wyzwań IT na i twórz z nami przyszłość! Szanowni Państwo, serdecznie zapraszam do lektury nowego magazynu Wyzwania IT, którego zadaniem jest nakreślenie perspektyw rozwoju dla biznesu i dla świata, w coraz większym stopniu uzależnionych od nowoczesnych technologii. Te wyzwania to przede wszystkim konieczność nadążania za zmianami za zmieniającymi się potrzebami organizacji oraz ich klientów i partnerów, za potrzebą coraz to nowych funkcjonalności, usług i rozwiązań IT. W najnowszym wydaniu przeczytacie Państwo o tym, co dla biznesu oraz IT oznacza cyfrowa transformacja, czyli ewolucyjne przejście od tradycyjnych modeli działania do nowych modeli funkcjonowania w zdigitalizowanym świecie. Dziś nie jest to już kwestia wyboru. To zmiana nieuchronna, i jak dowodzi przeprowadzona przez nas II edycja badania Prognoza IT, opisanego w temacie głównym numeru, zauważają to już nie tylko profesjonaliści IT, ale także biznes, który coraz większą wagę przywiązuje do nowoczesnych rozwiązań informatycznych w firmach. Piszemy więc o tym, jak w tej nowej rzeczywistości biznesu zintegrowanego z IT zdobywać przewagę konkurencyjną. O tym, jakie rozwiązania usprawnią zarządzanie tą zmianą i stale rozrastającą się infrastrukturą IT. Analizujemy także metody pozyskiwania środków na sfinansowanie rozwoju IT w przedsiębiorstwach. Nie ma bowiem wątpliwości, że w dobie Nowego stylu IT oraz Internetu rzeczy, o których również piszemy w tym wydaniu magazynu, bez integracji biznesu z IT praktycznie niemożliwe staje się nadążenie za cyfrową transformacją. Życzę Państwu inspirującej lektury, Paweł Czajkowski 2 Wyzwania IT Wyzwania IT 3

3 Wyzwania IT REDAKCJA: Hewlett-Packard Polska ul. Szturmowa 2a Warszawa Spis treści TEMAT NUMERU 6 Prognoza: dobra pogoda dla IT 10 Trzeba mieć cyfrowy zmysł HP potrzebuje partnerów do promocji chmury Redaktor naczelna: Anna Rawska-Kupczyńska Zespół redakcyjny HP: Ewa Kibil Monika Piasecka Anna Rawska-Kupczyńska Redakcja, produkcja: Zuzanna Matyjek Fast Forward Communication al. Niepodległości 225 lok. 14, Warszawa HP W PRAKTYCE 14 Silne IT sprawna Warszawa 16 Jak zabezpieczyć aplikację webową 18 PGNiG przyspiesza z HP i SAP HANA TRENDY W IT 20 HP potrzebuje partnerów do promocji chmury 24 Prometeusz - najpotężniejszy superkomputer w Polsce Potrzebujemy partnerów, którzy dobrze znają działanie warstw aplikacyjnych oraz możliwości ich przeobrażania; partnerów wolnych od mentalności dostarczycieli oprogramowania w pudełkach mówi w wywiadzie Barbara Hallmans, Hewlett-Packard Cloud Channel Director (HP Helion) w regionie EMEA. Reklama: Hewlett-Packard Polska Anna Rawska-Kupczyńska anna.rawska@hp.com ROZWIĄZANIA 28 Błyskająca rewolucja 32 Zintegrowane zarządzanie infrastrukturą IT 20 Kontakt: Web: redakcja@wyzwaniait.pl Niniejsza publikacja ma charakter informacyjno-reklamowy. Redakcja zastrzega sobie prawo redagowania nadesłanych materiałów. Powielanie w jakiejkolwiek postaci oraz jakąkolwiek techniką części lub całości niniejszej publikacji bez uprzedniego pisemnego zezwolenia wydawcy jest zabronione. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych reklam i ogłoszeń. 34 Polskie sieci coraz bardziej profesjonalne 37 Najlepszy sposób na finansowanie IT? Nie ma takiego. Dobre są wszystkie 40 Zrozumieć HP Enterprise Services: siedem obszarów zarządzania IT w przedsiębiorstwie LIFESTYLE 44 Wakacyjny restart GADŻETY 46 Czy Internet rzeczy to cyberapokalipsa? 6 Prognoza: dobra pogoda dla IT Polskie firmy znajdują się na drodze ku cyfrowej transformacji integracja informatyki i biznesu to warunek ich rozwoju oraz innowacyjności. 10 Trzeba mieć cyfrowy zmysł Dostosuj się albo zgiń! nawołują autorytety zarządzania. Cyfrowa transformacja biznesu jest dzisiaj głównym tematem w dyskusjach o strategiach przedsiębiorstw. 14 Silne IT sprawna Warszawa Jak wdrożenie rozwiązań Asset Management i Service Management usprawniło zarządzanie stolicą? 24 Najpotężniejszy superkomputer w Polsce Prometeusz nie tylko superszybki i mocny, ale i superbezpieczny i oszczędny. 4 Wyzwania IT Wyzwania IT 5

4 Temat numeru Prognoza: dobra pogoda dla IT Polskie firmy znajdują się na drodze ku cyfrowej transformacji integracja informatyki i biznesu to warunek ich rozwoju oraz innowacyjności. Aż 82 proc. menedżerów IT potwierdza: technologia ma istotny wpływ na strategię biznesową ich organizacji. A 74 proc. spodziewa się zwiększonej presji na IT ze strony biznesu wynika z badania Prognoza IT. Badanie zaprezentowaliśmy podczas Forum Wyzwania IT 2015, które jest największym dorocznym spotkaniem społeczności użytkowników i partnerów HP Polska. W trakcie forum dyrektorzy IT, architekci oraz inżynierowie reprezentujący przedsiębiorstwa i instytucje publiczne rozmawiają z przedstawicielami HP oraz firm partnerskich o dostarczaniu wartości biznesowej przy wykorzystaniu najnowszych technologii. Tegoroczne wydarzenie, które odbyło się w kwietniu na Stadionie Narodowym w Warszawie zorganizowaliśmy pod hasłem Cyfrowa Transformacja Jak przygotować IT do skutecznego wspierania biznesu w dobie cyfryzacji. Temat przewodni wybraliśmy nieprzypadkowo. Cyfrowa transformacja to obecnie jedno z najważniejszych wyzwań zarówno dla informatyki, jak i biznesu. Podczas spotkania chcieliśmy szczegółowo przedyskutować zagadnienia związane z przełomowymi zmianami wywołanymi przez rozwój i upowszechnienie technologii: wpływ IT na biznes, rolę, jaką odgrywa informatyka w procesach dopasowania się przedsiębiorstw do nowych warunków gry rynkowej, a także trendy determinujące inwestycje w firmach. Żeby dobrze przygotować się do tej dyskusji, wraz z firmą Infotarget przeprowadziliśmy drugą już edycję badania Prognoza IT, które polegało na bezpośrednich wywiadach z menedżerami IT w polskich przedsiębiorstwach. W lutym i marcu 2015 roku rozmawialiśmy ze 168 szefami informatyki z dużych i średnich polskich firm, co zaowocowało ciekawym opracowaniem na temat krótko- i średniookresowej perspektywy menedżerów IT. 6 Wyzwania IT Wyzwania IT 7

5 Niniejszy tekst prezentuje wyniki badania Prognoza IT 2015 oraz płynące z nich wnioski. Pod kontrolą systemu: zamawianie usług IT Testowanie systemów i aplikacji: sterowanie ręczne Pomimo wielu istotnych korzyści wynikających z ich zastosowania, narzędzia automatyzujące testy oprogramowania nie zdobyły sobie należytej popularności. Ponad połowa menedżerów IT (53 proc.) mówi, że testy w ich organizacji wykonywane są ręcznie, a kolejne 20 proc., że odbywają się one ad hoc. Tylko w co czwartej (26 proc.) firmie istnieją wyspecjalizowane komórki odpowiedzialne za zautomatyzowane testowanie systemów i aplikacji. Popularności nie zdobył w tym zakresie outsourcing. Z modelu Testing-as-a-Service korzysta zaledwie 1 proc. badanych. IT ma znaczenie Za sprawą technologii w biznesie i jego bezpośrednim otoczeniu zachodzi ogromna zmiana. Zmieniają się klienci, ich potrzeby i oczekiwania, nowe kanały sprzedaży zastępują stare, rutynowe modele funkcjonowania przedsiębiorstw. Te trendy, podobnie jak kluczowe technologie, które decydują o obecnym kształcie informatyki w biznesie, znalazły odzwierciedlenie w badaniu. Prognoza IT 2015 pokazuje jakie znaczenie dla przedsiębiorstw ma technologia. Zdecydowana większość menedżerów IT (82 proc.) uważa, że odegra ona zasadniczą rolę w realizacji celów biznesowych firm. Jednocześnie widać, że coraz częściej zarządy nie chcą w swoich firmach tzw. defensywnego IT. Oczekują od szefa informatyki oraz podległych mu specjalistów włączenia się w kreowanie produktów i usług z wykorzystaniem możliwości, jakie stwarza technologia. 28 proc. menedżerów IT deklaruje, że ścisłe kierownictwo firmy wymaga od nich włączenia się w rozwój biznesu, a 9 proc. twierdzi, że oczekuje się od nich wsparcia procesów innowacyjnych w firmie. Z kolei tylko 22 proc. postrzega swoje zadanie jako utrzymanie istniejących systemów wspierających działanie firmy. 18 proc. szefów IT wskazuje, że obecnie zarządy oczekują od nich przede wszystkim obniżenia kosztów funkcjonowania przedsiębiorstwa. Na kolejnych miejscach pośród priorytetowych oczekiwań kierownictwa firmy wobec IT znajdują się podniesienie wydajności operacyjnej (12 proc.) oraz optymalizacja procesów biznesowych (11 proc.). Bezpieczeństwo i mobilność przede wszystkim Bezpieczeństwo będzie szczególnie istotnym obszarem wpływającym na funkcjonowanie firmy w dwuletniej perspektywie przewiduje 78 proc. menedżerów IT. Jednocześnie 2/3 menedżerów uważa, że na ich biznes wpłynie mobilna rewolucja. W wielu sektorach mobile staje się dominującym środkiem komunikacji z klientem. W niektórych obszarach sektora usługowego powstają całkiem nowe modele biznesowe oparte na mobilności. W ciągu najbliższych dwóch lat firmy chcą udostępniać na platformach mobilnych przede wszystkim aplikacje wspierające realizację procesów biznesowych przez pracowników firmy (43 proc.) oraz aplikacje dla klientów zewnętrznych (31 proc.). Niewiele firm (16 proc.) planuje udostępnianie na urządzeniach mobilnych aplikacji wspierających zarządzanie IT. Trzeci najczęściej wskazywany obszar technologiczny to cloud computing. Ponad połowa menedżerów IT zadeklarowała, że chmura jest brana pod uwagę jako czynnik, który może wpłynąć na funkcjonowanie firmy. Jak pokazują wyniki badania, zaledwie 12 proc. firm uważa, że tzw. Internet rzeczy (Internet of Things) będzie w perspektywie 2 lat istotnym trendem z punktu widzenia realizacji strategicznych celów firmy. Jakie są największe wyzwania w kontekście tych kluczowych obszarów? Zapewnienie ochrony informacji zgromadzonych na urządzeniach przenośnych to podstawowe wyzwanie związane z zastosowaniem technologii mobilnych w przedsiębiorstwie. Aż 69 proc. menedżerów IT uznało bezpieczeństwo za temat nr 1 w kontekście mobilności. Drugim wyzwaniem, na które wskazała ponad połowa badanych, jest integracja platform mobilnych z istniejącą infrastrukturą IT 55 proc. odpowiedzi. Prawie połowa menedżerów IT twierdzi, że problemem jest zapewnienie zgodności urządzeń i systemów mobilnych pochodzących od różnych producentów. Co ciekawe, tylko co czwarty ankietowany potraktował jako wyzwanie zagadnienie związane z BYOB, czyli użyciem mobilnego sprzętu prywatnego do celów służbowych. W kontekście bezpieczeństwa informacji zdecydowanie największe obawy menedżerów IT budzi utrata danych oraz cyberataki ponad 60 proc. wskazało te zagrożenia jako najbardziej aktualne. Tymczasem zapewnienie bezpieczeństwa danych w chmurze jest wyzwaniem zaledwie dla 28 proc. szefów IT. Chmura i wirtualizacja Badanie Prognoza IT pokazuje aktualne podejście do chmury w polskich przedsiębiorstwach. Największy odsetek firm (39 proc.) jest na etapie wirtualizacji infrastruktury. Prawie tyle samo firm nie podejmuje na razie projektów nakierowanych na implementację chmury. Kluczowe obszary związane z zarządzaniem IT, które mogą zostać przeniesione do chmury w perspektywie dwóch lat to przede wszystkim systemy wspierające pracę Service Desk i Zarządzanie usługami (30 proc.) oraz monitoring (18 proc.) i testowanie aplikacji (12 proc.). W dalszej kolejności Zarządzanie Projektem oraz Portfelem Usług (10 proc.) i Zarządzanie cyklem życia aplikacji (8 proc.). Wirtualizacja desktopów to projekt, którego realizacji na razie podejmuje się niewiele firm. Zaledwie 19 proc. menedżerów IT wskazało, że realizuje wirtualizację środowisk roboczych albo poprzez rozwiązania sprzętowe, albo software owo. Zdecydowana większość nie prowadzi projektów w tym zakresie. Wysoka dostępność Aplikacje krytyczne to te, których awaria powoduje przerwę w działaniu przedsiębiorstwa. Takie sytuacje zazwyczaj wiążą się wprost z wymiernymi stratami finansowymi np. brakiem sprzedaży albo utratą zaufania ze strony klientów. Według aż 68 proc. menedżerów biorących udział w badaniu, liczba aplikacji uznanych za krytyczne wzrosła w ciągu ostatnich dwóch lat. Oznacza to konieczność implementacji zupełnie nowych rozwiązań, aby zapewnić dostępność i wydajność platform obsługujących krytyczne procesy biznesowe. Zapytani o najważniejsze parametry, które powinny być brane pod uwagę przy wyborze infrastruktury obliczeniowej menedżerowie IT wskazywali przede wszystkim bezpieczeństwo i wysoką dostępność. To główne kryteria wyboru infrastruktury obliczeniowej dla 72 proc. z nich. Cena i wydajność są brane pod uwagę dopiero w dalszej kolejności. Dane i informacje Przyrost danych powoduje, że firmy mają coraz większą potrzebę sprawnego zarządzania elementami infrastruktury obsługującymi dane. Wyzwaniem jest zapewnienie bezpieczeństwa danym. Dlatego bardzo wysoko na liście priorytetów menedżerów IT znalazło się usprawnienie procesów związanych z backupem, archiwizacją i odzyskiwaniem danych. Większość firm korzysta z jakiegoś systemu do zarządzania zamawianiem usług IT. Największa liczba organizacji (26 proc.) wykorzystuje katalog udostępniany przez system wspierający zarządzaniem usługami i funkcjami Service Desk. Podobna liczba przedsiębiorstw używa centralnego portalu, poprzez który użytkownicy zamawiają usługi, zarówno te dostarczane wewnętrznie, jak i te dostarczane zewnętrznie (17 proc.) lub zamawia usługi z użyciem kilku systemów albo portali, w zależności od obszaru lub ich dostawcy. Reszta, czyli 39 proc. nie posiada żadnego systemu. Nie powinno być zaskoczeniem, że dane nieustrukturyzowane, przede wszystkim dokumenty elektroniczne, to największe wyzwanie z punktu widzenia menedżerów odpowiedzialnych za zarządzanie informacją w firmach. Aż 57 proc. menedżerów potwierdziło, że analiza tych danych stanowi wyzwanie. Rok 2015 raczej nie będzie rokiem Big Data w polskich firmach. Tak przynajmniej wynika z naszego badania, w którym ponad połowa uczestników potwierdziła, że w ich firmach nie ma na agendzie projektów Big Data. 15 proc. firm deklaruje, że prowadzi zaawansowane projekty analityczne lub planuje ich rozpoczęcie. Robert Jurek Obejrzyj relację wideo z Forum Wyzwania IT 8 Wyzwania IT Wyzwania IT 9

6 Temat numeru Trzeba mieć cyfrowy zmysł Dostosuj się albo zgiń! nawołują autorytety zarządzania. Cyfrowa transformacja biznesu jest dzisiaj głównym tematem w dyskusjach o strategiach przedsiębiorstw. 10 Wyzwania IT Wyzwania IT 11

7 Jak rozumiecie wyzwania związane z cyfryzacją? Artur Kamiński: Cyfryzację postrzegam jako zmianę holistyczną. To zmiana klienta, konsumenta, pracownika. Zmieniają się nasze oczekiwania, a także sposób, w jaki konsumujemy podstawowe dobra i usługi. Cyfryzacja wykreowała nowe kanały komunikacji. Na bazie tej zmiany powstało wiele nowych przebojowych firm, które agresywnie zdobywają klientów. Firmy o długiej tradycji, które jedną nogą tkwią jeszcze w starym świecie, muszą przyspieszyć proces zmiany. Inaczej, tak jak twierdzą biznesowe autorytety, prawdopodobnie nie przetrwają. Piotr Zacharek: Cyfryzacja to dodatkowy zmysł. Ci, którzy mają ten zmysł lepiej wykształcony, mogą osiągnąć przewagę nad resztą. W związku z konferencją Forum Wyzwania IT 2015 przeprowadziliście badanie wśród menedżerów IT z polskich przedsiębiorstw. Ponad 80 proc. z nich stwierdziło, że nowe technologie będą mieć istotny wpływ na strategię biznesową ich firm. To chyba dowód, że zarządy firm rozumieją wyzwania cyfryzacji? Piotr Zacharek: Oczywiście! To bardzo pozytywny sygnał, że przedsiębiorstwa widzą potrzebę inwestycji w technologię. Pamiętajmy jednak, że technologia nie uczyni nikogo liderem. Jest niezbędna, ale sama w sobie nie daje przewagi konkurencyjnej. Przede wszystkim ważny jest pomysł, odwaga w przełamywaniu schematów, a nie narzędzia, których się używa. Podkreślam to nie sama technologia sprawia, że jedne firmy rosną, a inne upadają, ale zmysł, który pozwala jej użyć w odpowiednim kontekście biznesowym. Artur Kamiński: Firmy muszą umieć wykorzystywać technologię do zbierania informacji i zarządzania nimi. Dobrze, że kadra kierownicza firm dostrzega potrzebę transformacji biznesu. Tym bardziej że cyfryzacja narzuca zupełnie nowe reguły gry rynkowej. Sprawia, że rynek staje się jeszcze bardziej globalny niż do tej pory. Jako konsumenci nie zastanawiamy się, gdzie ma siedzibę i skąd przesyła nam dane firma, która oferuje rozrywkę online czy aplikacje. Nowi konkurenci pochodzą często z innych branż niż ta, w której działamy i spoza naszego regionu geograficznego. Ilość informacji, które generujemy przyrasta w zawrotnym tempie. Czy firmy są gotowe na to wyzwanie? Sebastian Pawlak: Przyrost informacji jest wyzwaniem, ale nie z punktu widzenia przechowywania danych. W tej chwili możliwości systemów pamięci masowych wyprzedzają potrzeby większości firm o 2-3 lata. Natomiast największą trudność stanowi przetwarzanie danych pod kątem wyciągnięcia z nich informacji. Umiejętność zadania pytania i oceny, czy odpowiedź jest poprawna, może decydować o przewadze konkurencyjnej firm. To wyzwanie biznesowe, a nie techniczne. Bezpieczeństwo jest obecne w agendzie wszystkich organizacji IT. Jakie aspekty uważacie za szczególnie ważne w odniesieniu do polskich firm? Sebastian Pawlak: Dzięki transformacji cyfrowej ułatwiamy sobie życie, ale jednocześnie otwieramy się na niebezpieczeństwa. To zrozumiałe, że każda firma powinna dzisiaj przykładać zdwojoną wagę do kwestii Widzimy powrót zainteresowania chmurą rozumianą jako standaryzacja IT platformy i usług. Kończy się etap edukowania rynku, on staje się już dojrzały. Dla odbiorców ważne jest uproszczenie sposobu uzyskania infrastruktury pod projekty IT, skrócenie czasu wprowadzania nowych rozwiązań. ochrony danych swoich i klientów. Z naszego badania wynika, że przedsiębiorstwa mają ogromne potrzeby związane zarówno z ochroną przed zewnętrznymi atakami, jak również z zagwarantowaniem odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa danych firmowych. Stąd połowa menedżerów IT biorących udział w badaniu potwierdziła, że wyzwaniem dla nich jest zarządzanie backupem i odzyskiwanie danych. Piotr Zacharek: W cyfrowym świecie trzeba cały czas zabiegać o zdobycie i utrzymanie zaufania. Istotne jest bezpieczeństwo i zapewnienie dostępności danych. Ważne jest także, żeby klient miał pewność, że otrzyma od dostawcy usługę na obiecanym poziomie. Technologia sama w sobie nie daje przewagi, zgoda, ale bezsprzecznie rośnie zapotrzebowanie biznesu na moc przetwarzania. Jak cyfrowa transformacja odzwierciedla się na poziomie data center? Artur Kamiński: Widzimy powrót zainteresowania chmurą rozumianą jako standaryzacja IT platformy i usług. Kończy się etap edukowania rynku, on staje się już dojrzały. Dla odbiorców ważne jest uproszczenie sposobu uzyskania infrastruktury pod projekty IT, skrócenie czasu wprowadzania nowych rozwiązań. To stało się już wymogiem niemal we wszystkich nowych projektach infrastrukturalnych. Pojęcie chmury jest wpisywane do strategii polskich firm IT. W energetyce czy nawet w sektorze publicznym elementy cloudu pojawiają się we wszystkich projektach. Piotr Zacharek: W świecie cyfrowym wszystko dzieje się szybciej, nie można już przeznaczyć długiego czasu na wdrożenie. Można przyspieszyć, optymalizować różne etapy, ale nie wszystkie, np. szkolenia muszą trwać odpowiednio długo. Tym bardziej każdy zysk czasowy związany z uruchomieniem technologii jest na wagę złota. Tutaj ujawnia się przewaga chmury i systemów konwergentnych. Jakie wyzwania cyfrowa transformacja niesie ze sobą dla HP? Piotr Zacharek: Kreujemy zmianę, ale jednocześnie jesteśmy jej poddawani. Zdecydowanie nasi klienci potrzebują nas w innej roli niż kiedyś. Nie oczekują od nas wyłącznie dostarczenia technologii. Oczekują, że pomożemy im wypracować skuteczny model biznesowy. Na naszą korzyść przemawia to, że wspieramy wiele projektów cyfrowej transformacji biznesu w największych i najbardziej innowacyjnych firmach na świecie, w każdym sektorze gospodarki. Jakim przesłaniem powitaliście klientów na Forum Wyzwania IT? Artur Kamiński: Staraliśmy się przekonać naszych gości, że trzeba znaleźć czas i środki na innowacje, żeby dostarczyć wartość klientom żyjącym w cyfrowym świecie. Jeśli dział IT tylko odpowiada na potrzeby wewnętrzne, to nie wprowadzi innowacji, ani nie unowocześni biznesu. Nie należy skupiać się na codziennej obsłudze. Trzeba się wyróżnić. Rozmawiał: Krzysztof Frydrychowicz Sebastian Pawlak Chief Technology Officer, HP Polska sebastian.pawlak@hp.com Piotr Zacharek BCS Product Manager, HP Polska piotr.zacharek@hp.com Artur Kamiński Cloud Business Unit Manager, HP Polska artur.kaminski@hp.com Więcej o innowacjach w obszarze IT 12 Wyzwania IT Wyzwania IT 13

8 HP w praktyce Silne IT sprawna Warszawa O wdrożeniu rozwiązań Asset Management i Service Management ze strony Biura Informatyki i Przetwarzania Informacji Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy opowiadają Marek Bida, p.o. naczelnika Wydziału Zarządzania Usługami IT, oraz Mirosław Kozak, naczelnik Wydziału Wsparcia Użytkownika. Marek Bida o Asset Management Powody wdrożenia Rozwiązanie Asset Management pomaga nam w zarządzaniu zasobami miasta. Bezpośrednim impulsem było przeobrażenie organizacyjne miasta, wynikające z wdrożenia ustawy warszawskiej. Powstała nowa struktura: miasto przejęło majątek oraz organizację od dzielnic, które do tej pory działały jako samodzielne gminy, a nagle stały się częścią miasta. Musieliśmy szybko stworzyć aktualny obraz organizacji, a następnie przeprowadzić inwentaryzację zasobów, szczególnie środków trwałych, ponieważ trzeba było podpisać nowe umowy ubezpieczeniowe, zaplanować w budżecie kwoty na zakupy, modernizacje, aktualizacje, naprawy. W skali miasta żadna umowa nie jest prosta, nawet zakup telefonów czy dostępu do Internetu, ponieważ mówimy o kilkudziesięciu lokalizacjach w całym mieście, kilku tysiącach użytkowników wewnętrznych, kilkudziesięciu tysiącach urządzeń i oprogramowaniu różnego rodzaju, w różnym wieku i stanie technicznym. Oczywiste było, że aby sprawnie funkcjonować w nowej rzeczywistości musimy wspomóc się wysokiej klasy narzędziami IT. Wybrano rozwiązanie HP i partnera wspierającego, firmę Betacom. Wdrożenie i użytkowanie Rozwiązanie wdrażaliśmy krok po kroku. Najpierw rozpoczęliśmy tworzenie obrazu organizacji: budowę słowników i bazy użytkowników wewnętrznych, zaimportowaliśmy dane z różnych źródeł miejskich do HP Asset Managera. Źródła te często wymagały potwierdzenia w terenie, więc pracownicy wydziałów odwiedzali wszystkie lokalizacje i na miejscu dokonywali uzupełnień, uaktualnień. Robimy to także na bieżąco, zasoby dynamicznie się przecież zmieniają, choć nie w takiej skali jak wtedy. W systemie posiadamy również bazę umów i kontraktów, dzięki czemu wiemy, kiedy przygotować wymagania i warunki do nowej umowy oraz jakich elementów IT potrzebujemy. Z HP AM korzystamy też, by dokonywać comiesięcznych rozliczeń z operatorem telefonicznym. Uzyskane korzyści Na poziomie bezpośrednich efektów IT to bezproblemowy monitoring zasobów i wydajności funkcjonowania systemu. Kiedyś rozliczenie telefoniczne, obejmujące kilka tysięcy numerów i faktur, trwało dwa tygodnie: trzeba było porównać biling operatora z kontem numeru i w przypadku przekroczenia kwoty różnicę pobrać z wynagrodzenia pracownika. Obecnie trwa to 15 minut. Na poziomie całej organizacji przekłada się to na oszczędności zakupowe oraz przyjemną atmosferę współpracy z zarządem. Kiedyś przygotowanie raportu trwało kilka dni, obecnie system generuje go w kilka minut. Jego zaletą jest też łatwe konfigurowanie. Gdy potrzebujemy jakiegoś specyficznego rozwiązania, możemy je zaprojektować i zakodować, bez konieczności kupowania nowej aplikacji czy nakładki. A w razie potrzeby korzystamy ze wsparcia merytorycznego partnera serwisowego Betacom oraz producenta HP. Mirosław Kozak o Service Management Powody wdrożenia Myśląc o mieście, musimy podzielić je na dwa obszary: wewnętrzny i zewnętrzny. Wewnętrznie miasto to baza zasobów oraz kilkadziesiąt usług biznesowych, za pomocą których urzędnicy zarządzają miastem. Robert Nowak, HP Software Solution Consultant robert.nowak@hp.com Wdrożenie w tak rozległej i skomplikowanej organizacyjnie instytucji, jaką jest Urząd Miasta Stołecznego Warszawy, to nie tylko duma ze wspierania rozwoju miasta, ale też świetny przykład możliwości naszego systemu. Elastyczność, wydajność, łatwość adaptacji do specyficznych potrzeb. Dla specjalistów IT z pomysłami na nowe usługi i funkcje jest to narzędzie, które dostarczy im wiele zawodowej satysfakcji. Paweł Jobkiewicz, Key Senior Account, Betacom Wiele firm mówi o rozwoju, ale ich baza klientów stoi w miejscu lub wręcz maleje. Liczba mieszkańców miast i wymaganych przez nich usług stale rośnie. Dlatego instytucje publiczne i samorządowe to klienci wymagający niezwykłej uwagi i jakości, ale też klienci najbardziej ekscytujący, nastawieni na rozwój, na bezpieczne, ale zarazem szybkie wdrażanie nowości. Nasza współpraca z Urzędem Miasta Stołecznego Warszawy trwa już kilka lat, jesteśmy z niej bardzo zadowoleni. Usługi te muszą być utrzymywane w trybie 24/7/365, muszą być wydajne, bezpieczne, ale też przyjazne w korzystaniu. Zewnętrznie miasto to ponad milion mieszkańców, z którymi utrzymujemy kontakt przez różne kanały: portal internetowy, infolinię. Dla mieszkańców utrzymujemy dwie kluczowe usługi: telefon 112, centrum komunikacji mieszkańców Wdrożenie i użytkowanie Pierwszym etapem, żeby przetestować możliwości i zapoznać się ze specyfiką pracy w systemie, było wdrożenie modułu do zarządzania incydentem. Po pozytywnym teście wdrożyliśmy kolejne moduły. Obecnie system zbiera, analizuje i zleca do rozwiązania zgłoszenia od użytkowników wewnętrznych i zewnętrznych. Oprócz kluczowych systemów, o których wspomniałem wcześniej, obsługujemy wiele innych, np. infrastrukturę związaną z systemem segregacji i przetwarzania odpadów, realizację spraw obywatelskich. Zlecenia przyjmują pracownicy zatrudnieni w poszczególnych lokalizacjach miasta, dodatkowo powołaliśmy zespoły ds. reagowania, które nie są przypisane do lokalizacji, ale pomagają wszystkim w danym rejonie. Niektóre zlecenia wystawiane są także partnerom zewnętrznym, jeśli dotyczą ich specjalizacji. Przy takiej współpracy bezpieczeństwo informacji jest absolutnie kluczowe. I stwierdzam, że wdrożone rozwiązanie spełnia wymagania w tym zakresie. Uzyskane korzyści Celem nadrzędnym jest utrzymanie dostępu obu typów użytkowników do systemu. Miasto jest dla mieszkańców. Sprawny system IT, integrujący wszystkie ważne usługi komunalne, informację alarmową, informację bieżącą, zwiększa komfort mieszkańców, turystów i przedsiębiorstw z siedzibami w Warszawie. System HP Service Management pomaga nam w tym zadaniu. Jednocześnie jest otwarty na nowe usługi, bo wiadomo, że miasto się rozwija, a oczekiwania rosną. Z dobrym systemem możemy je spełniać. Rozwiązania do zarządzania zasobami i systemami kontaktu z użytkownikami usprawniają naszą pracę. Mariusz Ludwiński 14 Wyzwania IT Wyzwania IT 15

9 HP w praktyce Jak zabezpieczyć aplikację webową Yaroslav Popov, Enterprise Security Specialist Application Security w firmie HP yaroslav.popov@hp.com Dlaczego podatność aplikacji webowych jest problemem? Ponieważ w wielu przypadkach jest to najprostsza droga do włamania. Organizacje przez lata inwestowały w obronę punktu styku firmy z Internetem, ale połączenie przez HTTP cały czas jest otwarte. Do takiego ataku nie potrzeba żadnego sprzętu, dlatego 84 proc. włamań rozpoczyna się od poziomu aplikacyjnego. Do przeprowadzenia włamania tą drogą nie są potrzebne duże zasoby po stronie włamywacza. Wystarczy wiedza studenta drugiego roku informatyki. Skutki zaś mogą być poważne, gdyż aplikacje mają dostęp do danych, które udostępniają użytkownikom, a zatem jeśli można te dane wydobyć z aplikacji w nieautoryzowany sposób, to włamywacze będą mieli otwartą drogę do kradzieży informacji z firmy. Brak kontroli na poziomie aplikacyjnym powoduje wzrost ryzyka włamania. Błędy w aplikacjach webowych stanowią najważniejszą przyczynę utraty danych. Jak uchronić się przed takim zagrożeniem. Aplikacje webowe buduje się szybko, by zaspokoić wiele różnych potrzeb biznesowych. Testy bezpieczeństwa wykonywane są zazwyczaj na końcu procesu produkcji, gdy większość funkcjonalności jest już zaprogramowana wówczas jednak odkrycie wielu podatności sprawia, że usuwanie ich odbywa się w pośpiechu, niosąc za sobą ryzyko załamania całego projektu. Niekiedy aplikacja zostaje wydana, mimo że wiadomo o podatnościach. Podejmowane są mniej lub bardziej skuteczne próby obejścia problemu. Jeśli budowa aplikacji zakłada uzyskanie kompletu funkcjonalności, a dopiero w ostatnim kroku zapewnienie bezpieczeństwa, to ten ostatni krok zazwyczaj wymaga wprowadzenia dużych zmian w kodzie. Proces budowy oprogramowania w tym modelu sprawia, że pod koniec prac pojawiają się problemy, które należało rozwiązać na wczesnym etapie - ich usuwanie tuż przed wydaniem aplikacji będzie o wiele kosztowniejsze od poprawek dokonywanych w trakcie produkcji. Trzy metody obrony Budowa bezpiecznej aplikacji wymaga znacznych nakładów pracy, a zatem najkorzystniej dla projektu będzie wykonać tę pracę implementując procesy związane z zapewnieniem bezpieczeństwa oprogramowania w trakcie jego powstawania. Możliwe są tu dwa podejścia pierwsze, w którym zakłada się badanie aplikacji z zewnątrz przy niewielkiej wiedzy napastnika oraz drugie, w którym analizie podlega kod źródłowy. Osobną metodą obrony jest wykrywanie symptomów ataku i blokowanie połączeń, które mogły spowodować naruszenie bezpieczeństwa aplikacji webowych. W odróżnieniu od metod prewencyjnych, ta opcja nie wymaga zmian kodu i stanowi ostatnią linię obrony podatnej aplikacji. 1 - Zerowa wiedza, wiele ataków Pierwszą z metod jest przeprowadzanie dynamicznych testów penetracyjnych, w których aplikacja zainstalowana w badanym środowisku podlega zaplanowanym atakom zgodnie ze scenariuszem testowania. Yaroslav Popov, Enterprise Security Specialist Application Security w firmie HP wyjaśnia: podatności w metodzie dynamicznej wykrywa się za pomocą testów penetracyjnych w środowisku podobnym do produkcyjnego. Na każdą kontrolkę aplikacji przygotowuje się tysiące różnych ataków i analizuje wyniki. Jeśli atak się powiódł, oznacza to, że podatność istnieje i wymaga usunięcia. Ze względu na liczbę ataków proces automatycznych testów przeprowadza się najczęściej nocą. Powstałe raporty są następnie przekazywane do działu deweloperskiego, a wykryte podatności usuwane w trakcie dalszej budowy aplikacji. Proces analizy zaczyna się od crawlingu, czyli analizy aplikacji WWW, rozpoznania każdej ze stron HTML, opracowania kompletnej listy kontrolek i pobieranych informacji, które posłużą do ataku. Kolejnym krokiem jest profiling, czyli testowanie serwera, by oznaczyć jego właściwą wersję i podłączyć ataki przeznaczone dla wykrytego oprogramowania. Jest to ważny krok, gdyż nawet jeśli aplikacja jest dobrze napisana i bezpieczna, ale zainstalowana na źle skonfigurowanym serwerze, to prawdopodobieństwo udanego ataku rośnie. Ostatnim krokiem jest audyt, przeprowadzany wielowątkowo za pomocą skanerów, które w czasie kilku godzin badają tysiące ataków. Ze względu na złożoność działań, procesu dynamicznego testowania nie można przeprowadzić iteracyjnie ze skanem na żądanie, ale można go zintegrować z testami funkcjonalnymi, prowadzonymi regularnie w trakcie budowy aplikacji lub uruchamiać automatycznie, na przykład co wieczór. 2 Co w kodzie piszczy Metoda ta zakłada skanowanie kodu źródłowego w poszukiwaniu podejrzanych struktur. Wymaga dużej bazy, powoduje mnóstwo fałszywych alarmów, ale daje szansę usunięcia podatności, które obecnie nie stanowią zagrożenia, ale w innych warunkach mogą przyczynić się do udanego ataku. Yaroslaw Popov wyjaśnia: testowanie kodu aplikacji różni się od testów penetracyjnych. Tutaj patrzy się na kod i jego elementy w poszukiwaniu podejrzanych struktur. Znalezione podobieństwa wskazują na obiekty, które należy dokładniej sprawdzić. Metoda ta umożliwia znalezienie luk także w tych fragmentach, które nie są obecnie używane. W przyszłości jednak ktoś może taką strukturę wykorzystać inaczej i wtedy byłoby możliwe eksploatowanie starej podatności. Taką ukrytą lukę można usunąć od razu na wczesnym etapie projektu. Aby automatycznie analizować podatności, niezbędna jest baza wielu różnych API (HP informuje o tym, że w bazie rozwiązania Static Code Analyzer znajduje się ponad 720 tys. zewnętrznych API oraz frameworków), pokrywając przynajmniej 60 proc. wszystkich obiektów, których programiści naprawdę używają. Jeśli podczas tworzenia aplikacji stosowany jest framework, dla którego istnieje baza wiedzy, to najważniejsze testy podatności można przeprowadzić automatycznie. Cechą szczególną podobnych testów jest to, że obejmują one cały stos rozwiązania, od PHP/ASP przez SQL aż do najniższych warstw, by wychwycić i prześledzić możliwość wstrzyknięcia złośliwego kodu. Dotyczy to także aplikacji mobilnych, w których samo oprogramowanie smartfona może być napisane poprawnie, ale błędy po stronie serwera przyczynią się do włamań. Wynikiem skanowania jest lista podatności obejmująca kontrolkę, rodzaj luki, linie kodu, w której są błędy, klasy, z których niebezpieczeństwo przychodzi oraz szczegółowe informacje. Proces wykrywania i usuwania podatności tą drogą da się przeprowadzać iteracyjnie, gdyż jest stosunkowo szybki i można go zintegrować z narzędziami budowy aplikacji (na przykład Visual Studio i Eclipse). 3 Obrońca aplikacji Nawet jeśli aplikacja nadal posiada podatności, istnieje szansa obrony przed atakiem. W takim przypadku na serwerze można zbudować warstwę ochronną, która analizuje działanie oprogramowania. Pełni ona zadanie ostatniej linii obrony, podnosząc alarm w przypadku ataku. Yaroslaw Popov mówi: zainstalowany na poziomie maszyny wirtualnej agent obserwuje pracę aplikacji, sprawdza, jakie parametry do niej przychodzą i jeśli zauważy coś, co wygląda podejrzanie, to podejmuje alarm. Może informować na przykład o tym, że ktoś próbuje przejąć hasło lub przeprowadzić wstrzyknięcie kodu. W ten sposób możemy szybko reagować, wprowadzając zdarzenie do systemów monitoringu. W odróżnieniu od analizy aplikacji, ta metoda działa w czasie rzeczywistym, informując o prawdziwych zdarzeniach. Więcej o nowych rodzajach zagrożeń wg HP Cyber Risk Report 2015 Marcin Marciniak 16 Wyzwania IT Wyzwania IT 17

10 HP w praktyce PGNiG przyspiesza z HP i SAP HANA Cel usprawnienie procesów biznesowych spółki ułatwienie przepływu informacji między poszczególnymi jednostkami organizacyjnymi zwiększenie efektywności działania przedsiębiorstwa zapewnienie pracownikom stałego dostępu do informacji zagwarantowanie możliwości sprawowania kontroli nad kluczowymi procesami biznesowymi Rozwiązania HP Converged System for SAP HANA HP ServiceGuard for SAP HANA Do zarządzania tak wielką organizacją, jaką jest PGNiG, potrzebne jest narzędzie, które pomaga w funkcjonowaniu firmy umożliwi podejmowanie decyzji na podstawie pełnych, spójnych i aktualnych danych, a także udostępni funkcje planistyczne oraz umożliwiające kontrolę realizacji przyjętych planów. Dlatego od 2004 r. spółka korzysta z systemu SAP, do obsługi oddziałów w Polsce i za granicą. Efekty zoptymalizowanie kosztów utrzymania infrastruktury IT przyspieszenie procesów przetwarzania danych analitycznych uproszczenie architektury hurtowni danych Piotr Stępniewski, Dyrektor Departamentu Informatyki, PGNiG SA W naszej branży, jak i w całym biznesie, kluczową kwestią jest szybkie podejmowanie decyzji. Jednak realizowanie takiego modelu biznesowego jest niemożliwe bez rozwiązań IT. Dlatego w PGNiG, aby skutecznie realizować wyznaczone cele, stale inwestujemy w innowacyjne narzędzia informatyczne zapewniające nam dynamiczny rozwój. O firmie Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA jest spółką giełdową obecną w indeksie największych polskich firm (WIG30), zajmującą się poszukiwaniami i wydobyciem gazu ziemnego oraz ropy naftowej, a także poprzez kluczowe spółki importem, magazynowaniem, sprzedażą i dystrybucją paliw gazowych i płynnych. PGNiG SA posiada akcje i udziały w 30 spółkach, w tym w podmiotach świadczących specjalistyczne usługi geofizyczne i wiertniczo-serwisowe, które są wysoko cenione na rynkach międzynarodowych. Początkowo PGNiG korzystało tylko z systemów SAP ERP i SAP BW. Wdrożone rozwiązania szybko przestały odpowiadać na potrzeby rozwijającego się biznesu. Ze względu na przygotowania do uruchomienia nowych procesów planowania i raportowania oraz niską wydajność systemu SAP BW, spółka potrzebowała szybszego niż standardowe BW narzędzia analitycznego. Jesteśmy na etapie konsolidacji infrastruktury IT całej Grupy mówi Piotr Gebus, Kierownik Działu Utrzymania i Rozwoju Systemów ERP w PGNiG SA. Samo środowisko SAP w PGNiG SA składa się z kilkunastu systemów, z czego najważniejsze to: ERP, BW (SAP HANA), BusinessObjects, Strategy Management Portal, HR, PI. Z systemów łącznie korzysta ponad 10 tys. użytkowników. Skuteczna kompresja danych Pod koniec 2011 r. spółka podjęła decyzję o rozbudowie systemu akceleracji danych dla SAP HANA. Jako podstawa tego wdrożenia w PGNiG w ramach przetargu wybrana została zintegrowana platforma HP Converged System (AppSystem) for SAP HANA. Jest to narzędzie pozwalające na szybką analizę dużych ilości danych, które stanowi połączenie sprzętu wyposażonego w odpowiednią ilość pamięci, dostarczanego przez partnerów zewnętrznych, oraz oprogramowania zarządzającego SAP. Głównym założeniem tej platformy, pozwalającym na szybsze niż w tradycyjnych rozwiązaniach przetwarzanie danych, jest załadowanie danych do pamięci operacyjnej i przetwarzanie ich bez wykorzystania dysków twardych oraz przechowywanie w kolumnach zamiast w wierszach. Dzięki temu możliwe jest zastosowanie skutecznych mechanizmów kompresji danych, co w rezultacie prowadzi do mniejszego zapotrzebowania na pamięć oraz krótszych czasów dostępu do danych. Według SAP przetwarzanie danych w pamięci operacyjnej jest nawet do tysiąca razy szybsze niż w przypadku tradycyjnych operacji na dysku. Szybszy dostęp do informacji Obecnie rozwiązanie HP Converged System for SAP HANA pomaga spółce w konsolidacji oraz w sprawnym zarządzaniu całą organizacją. Szybszy dostęp do rzeczywistych danych przekłada się na wyższy komfort oraz lepszą jakość pracy zarówno analityków biznesowych, jak i pozostałych pracowników. Dzięki SAP HANA platforma raportowa zwiększyła swoją wydajność, ponieważ dotychczas tylko część danych zgromadzonych w hurtowni była dostępna w czasie rzeczywistym. Zastąpienie akceleratora SAP nową technologią dało natychmiastowy dostęp do wszelkich danych zgromadzonych w kostkach. Wdrożenie narzędzia SAP HANA jest elementem realizowanej strategii związanej z architekturą rozwiązań IT dla całej Grupy mówi Piotr Stępniewski, Dyrektor Departamentu Informatyki w PGNiG SA. Warto również podkreślić, że było to jedno z pierwszych w Polsce udanych wdrożeń SAP HANA dla BW, za co projekt otrzymał nagrodę na SAP Forum Ze zrealizowanego wdrożenia spółka odniosła konkretne korzyści. Analiza informacji może być teraz wykonywana w czasie rzeczywistym z olbrzymią szybkością na wielkich niezagregowanych zbiorach danych. Spółka może też tworzyć elastyczne modele analityczne, bazując na rzeczywistych i historycznych danych biznesowych. Udało się też zminimalizować duplikację danych oraz dokonano redukcji TCO dzięki użyciu prekonfigurowanego urządzenia. Opracowanie na podstawie wewnętrznych materiałów HP 18 Wyzwania IT Wyzwania IT 19

11 Trendy w IT HP potrzebuje partnerów do promocji chmury Z BARBARĄ HALLMANS, Hewlett-Packard Cloud Channel Director (HP Helion) w regionie EMEA, rozmawia Krzysztof Polak. Potrzebujemy partnerów, którzy dobrze znają działanie warstw aplikacyjnych oraz możliwości ich przeobrażania; partnerów wolnych od mentalności dostarczycieli oprogramowania w pudełkach. Wiele danych wskazuje na to, że chmura obliczeniowa wciąż nie jest oczywistą opcją dla firm w Polsce. W jaki sposób HP pomaga im przyswoić sobie chmurowy model IT? Nie tylko w Polsce, ale i w innych krajach przedsiębiorstwa znajdują się na początku procesu przechodzenia do chmury. Trzeba przyznać, że zmiany zachodzą tu raczej powoli i stopniowo, a tylko sporadycznie zdarzają się w tempie błyskawicznym. HP stara się, po pierwsze, pomóc firmom określić ich sytuację wyjściową oraz kierunki, w jakich powinien następować pożądany rozwój. Nie mniej ważne jest oszacowanie faktycznej zdolności firm do podążania drogą modernizacji i rozwoju. Nie ma ogólnego planu zmian, jaki wszędzie należy aplikować. W przypadku każdej firmy potrzebne zmiany są definiowane odmiennie. Ów plan zmiany jest jednak podstawą. Po zdefiniowaniu go przychodzi czas na sięgnięcie po konkretne narzędzia i tu oferta HP jest bogata. Skorzystanie z niej zakłada współpracę z partnerami HP, którzy dobrze znają poszczególne narzędzia i mają wiedzę oraz wysokie kompetencje, by je z powodzeniem zastosować. HP wraz ze swoimi partnerami zachęcają firmy, by nie zwlekały: zdecydujcie się na rozwój dziś, a nie dopiero za rok. Które z produktów HP są szczególnie godne polecenia firmom planującym stworzenie chmurowego modelu IT i dlaczego? Pamiętajmy, że chmura nie jest produktem. Nie jest też wyłącznie kwestią sprzedaży sprzętu i oprogramowania, raczej procesem transformacji, który należy sobie zdefiniować i potem sukcesywnie realizować. W tym procesie niektóre produkty są szczególnie przydatne, co wynika z dotychczasowego doświadczenia. HP oferuje całe portfolio produktów przydatnych w procesie migracji do chmury, np. HP Cloud System, HP Cloud Service Automation. Są to aplikacje wdrażane na już istniejącej infrastrukturze w celu wspierania automatyzacji procesów aplikacyjnych i procesu budowania usług chmurowych. Z kolei HP Helion OpenStack, czyli chmurowa platforma aplikacyjna zbudowana jest na otwartych standardach oprogramowania Open Stack. Wciąż pamiętajmy, że firmy dopiero zaczynają wędrówkę do chmurowego modelu IT. Na tym etapie najważniejsza jest diagnoza i określenie kierunków możliwego rozwoju. Zmierza on do stworzenia warstwy jednego ośrodka administrowania wszystkimi zasobami sprzętowymi i aplikacyjnymi, i tym samym likwidacji modelu rozproszonych, silosowych zasobów IT. Dlaczego otwarte standardy (open source) są tak ważne w procesie budowania chmury? To nie jest coś specyficznego w komunikacji HP, raczej mamy do czynienia z nastawieniem wspólnym dla wielu dobrze znanych globalnie dostawców. Każdy z nich dokłada coś od siebie do rozwoju Open Stack. Rozwój chmury idzie w parze z promocją otwartych standardów technologicznych, które są postrzegane jako sojusznik tego procesu, bo łamią silosy i ułatwiają współpracę eksport i import usług IT. Świetnym przykładem jest budowa całego kompleksu usług chmurowych na zlecenie Londynu. Bez otwartych 20 Wyzwania IT Wyzwania IT 21

12 standardów, które umożliwiają współpracę zasobów IT będących w użyciu różnych służb miejskich, budowa jednej platformy usług chmurowych byłaby tam nie do zrealizowania, bądź wymagałaby stworzenia zupełnie nowej całości, niemal bez związku z obecnie użytkowanymi zasobami. HP jest za otwartością, która sprzyja przekraczaniu granic technologicznych. Jaką rolę mają do odegrania partnerzy HP w budowaniu usług chmurowych w firmach? HP potrzebuje dziś partnerów bardziej niż kiedykolwiek, bo transformacja w kierunku modelu chmurowego jest wielkim wyzwaniem. Partnerzy najlepiej znają naszych klientów. Bez nich nie mamy szansy na powodzenie. Z drugiej strony naszym obowiązkiem jest zapewnienie im wielokierunkowego wsparcia. Szczególnie ważne jest wsparcie szkoleniowe, bo potrzebujemy partnerów, którzy dobrze znają działanie warstw aplikacyjnych oraz możliwości ich przeobrażania; partnerów wolnych od mentalności dostarczycieli oprogramowania w pudełkach. Tylko tacy są zdolni wspierać procesy budowania chmury, potrafią samodzielnie budować wokół niej nowe usługi i nie boją się podjąć ciężkiej pracy, by osiągnąć sukces. Jakie są różnice między tradycyjnymi rolami odgrywanymi przez partnerów HP a rolami, których oczekuje się od nich przy budowaniu chmury i usług chmurowych? Ta nowa rola jest już dziś dość precyzyjnie zdefiniowana. Partnerzy powinni być gotowi dostarczać klientom więcej usług niż dotychczas, a więc nie tylko gotowe produkty i pomoc we wdrożeniu. Chmura jest ogromnym wyzwaniem. Doświadczając tego, firmy czują się czasami zagubione, co oznacza, że potrzebują kompetentnego doradztwa. Jeśli więc partnerzy HP nie zapewnią im poczucia bezpieczeństwa w procesie chmurowej transformacji, to mogą przez to spowodować wzrost dystansu wobec propozycji chmurowych. Ten scenariusz nie jest dobry dla nikogo nie tylko dla HP, ale i dla naszych partnerów i klientów. Potrzebny jest taki scenariusz, w którym klient jest zadowolony, że nasz partner dobrze go zna i rozumie oraz wspiera go poradą budzącą oczekiwania poprawy, rozwoju i przyszłych sukcesów. Jakie cechy powinien mieć dobrze zbudowany program dla partnerów HP na polu wdrażania chmury? Kluczowe jest promowanie kompetencji. Moi przełożeni wymagają ode mnie, abym pięć godzin tygodniowo poświęcała na kształcenie. Dlaczego? Bo technologia rozwija się bardzo szybko i niemal co tydzień pojawiają się nowości, które trzeba poznać. Podobnie jest z partnerami. Punkt pierwszy to dbałość o ich kompetencje i wdrażanie ich w proces nieustannego uczenia się. Stąd tak dużo szkoleń i konferencji, podczas których dzielimy się doświadczeniami i wiedzą techniczną zdobytą w praktyce. Certyfikacja partnerów jest ważna i bardzo dobrze działa. Nie mniej ważne są mechanizmy wspierania finansowego partnerów, zwłaszcza w projektach o dużym potencjale rozwojowym, oraz monitorowania osiąganych wyników. Ważny jest marketing, kreowanie liderów, obecność w nowych mediach. Nawiązywanie i utrzymywanie relacji B2B w serwisach społecznościowych daje coraz większe wsparcie kampaniom marketingowym. Kiedy przejście do chmurowego modelu IT w firmie jest stosunkowo prostym zadaniem, a w jakich sytuacjach staje się trudnym wyzwaniem? Jeśli mamy do czynienia z kimś urodzonym w chmurze czy prowadzącym biznes online, to nie należy spodziewać się ogromnych trudności. Z taką sytuacją mamy do czynienia szczególnie w nowych firmach, które nie są obciążone zasobami IT użytkowanymi przez lata. Natomiast większość firm długo obecnych na rynku ma swoje przyzwyczajenia i utarte metody działania. Dla nich chmura jest nowością, a w związku z tym wyzwaniem. Tu trzeba liczyć się z trudnościami i wykazać kompetencjami. Polecam serwis angielskojęzyczny z wieloma ciekawymi przykładami wdrożeń HP Helion w różnego typu europejskich firmach i instytucjach, np. w EPAM Systems, firmie informatycznej dobrze znanej w Europie Środkowej i Wschodniej. Czy są przykłady wdrożenia HP Helion, które warto pokazać na zachętę? Polecam angielskojęzyczny serwis z wieloma ciekawymi przykładami wdrożeń HP Helion w różnego typu europejskich firmach i instytucjach, np. w EPAM Systems, firmie informatycznej dobrze znanej w Europie Środkowej i Wschodniej. Dzięki wdrożeniu HP Helion podnieśli jakość swoich usług, a przede wszystkim są zdolni świadczyć je szybciej. Ich przypadek świetnie pokazuje przydatność biznesową chmury w tworzeniu nowych produktów i usług, a potem wprowadzaniu ich na rynek (time to market). Pouczające są także wdrożenia w Air France i w brytyjskiej publicznej służbie zdrowia (National Health Service). Wszyscy zainteresowani znajdą w serwisie przykłady wdrożeń przydatnych ze względu na ich indywidualne potrzeby. Więcej o najlepszych praktykach w zakresie budowania skutecznej strategii cloud Krzysztof Polak 22 Wyzwania IT fot. Anna Liminowicz Wyzwania IT 23

13 Trendy w IT Prometeusz najpotężniejszy superkomputer w Polsce Zainstalowany w Akademickim Centrum Komputerowym Cyfronet AGH superkomputer Prometeusz jest nie tylko superszybki i supermocny, ale także super oszczędny i bezpieczny mówią Paweł Czajkowski, dyrektor zarządzający HP Polska oraz Olaf Białek, członek zarządu firmy Megatel. Wszyscy dążą do jak największej mocy obliczeniowej, bo to daje większe możliwości. Ale ważnym i niezwykle wrażliwym punktem jest ekonomia i koszty energii, a te stale rosną. Pojawia się też aspekt ekologiczny, który nie jest obojętny osobom myślącym o rozwoju. Wybrane przez Cyfronet rozwiązanie jest najlepszym z możliwych. Co wyróżnia Prometeusza spośród innych superkomputerów? Paweł Czajkowski: Prometeusza zbudowano zgodnie z najnowszymi trendami w dziedzinie obliczeń dużej mocy. Zastosowano w nim najnowsze procesory, najszybszą pamięć operacyjną, łącza o największej przepustowości. Jego moc obliczeniowa jest na poziomie najwydajniejszych systemów na świecie. Do tego dochodzą najnowocześniejsze rozwiązania pozwalające na niewyobrażalne dla przeciętnego człowieka oszczędności i ekologiczność użytkowania sprzętu. To daleko przekracza światowe standardy w tej dziedzinie! Wreszcie w Polsce mamy platformę równie szybką, co w innych krajach, tańszą jednak w codziennym użytkowaniu, a do tego dostępną dla szerokiej rzeszy użytkowników. Prometeusz to narzędzie na miarę potencjału naszej nauki, naukowców i studentów, które otwiera nowe drzwi dla całej gospodarki. Coś, o czym do tej pory mogliśmy jedynie pomarzyć. Jakie rozwiązania techniczne wykorzystano i wdrożono w trakcie produkcji i instalacji Prometeusza? P.C.: Poza wymienionymi już komponentami czysto obliczeniowymi, Prometeusz wykorzystuje chłodzenie ciepłą, jeszcze raz podkreślam ciepłą wodą. I woda ta chłodzi 100% systemu. Najgorętsze komponenty, takie jak procesory i pamięć operacyjna chłodzone są bezpośrednio, te chłodniejsze pośrednio przy wykorzystaniu wymuszonego obiegu powietrza. Obieg wody realizowany jest za pomocą pomp, a nie jak w tradycyjnych systemach chłodzących sprężarek zużywających mnóstwo prądu. Warto dodać, że zainstalowany na dachu budynku Cyfronetu wymiennik ciepła, tzw. dry-cooler, wyposażony jest w zraszacze. W najgorętsze letnie dni ciepło będzie odprowadzane na takiej samej zasadzie, jak w ludzkich organizmach poprzez odparowywanie. Chłodzenie wodą może budzić sporo obaw, ale jest bardzo bezpieczne. Przede wszystkim, w naszpikowanych 24 Wyzwania IT Wyzwania IT 25

14 elektroniką serwerach w ogóle nie ma wody! Ciepło jest stamtąd odprowadzane za pomocą tzw. rurek cieplnych. Technologię tę stosuje się m.in. w statkach kosmicznych, ale także w laptopach, gdzie również musimy odebrać ciepło z procesorów, dysponując małą przestrzenią na to zadanie. Co więcej, nie ma w całej tej konstrukcji zaworków, wymagających zakręcania, czy złączek, które mogłyby przeciekać. Dalej ciepło przenoszone jest tzw. pętlą wtórną do wymienników, skąd przekazywane jest już rurami pętli pierwotnej do dry-coolera. Powracająca stamtąd schłodzona woda gotowa jest do ponownego chłodzenia systemu. W pętli pierwotnej zastosowano podciśnienie, gdyby więc doszło do jej rozszczelnienia, to nie woda wyleje się na zewnątrz, tylko do wnętrza instalacji dostanie się powietrze. Dodatkowo, w takim przypadku prowadzony stały monitoring ciśnienia uruchomi odsysanie wody, wyłączy system i powiadomi administratorów. Dodam jeszcze, że wszelkie elementy hydrauliczne, służące do połączenia wszystkich szaf składających się na to urządzenie, wykonano i przetestowano w naszej fabryce w Stanach Zjednoczonych. Po jego instalacji testy te zostały powtórzone. Wszystko to sprowadza się do tego, że superkomputer Prometeusz jest też superbezpieczny. Jak technologia bezpośredniego chłodzenia wodą wpływa na energooszczędność superkomputera? P.C.: To dosyć łatwo oszacować. Przychodzi nam tutaj z pomocą współczynnik efektywności energetycznej PEU (Power Usage Effectiveness). Dla najlepszych centrów danych wykorzystujących chłodzenie powietrzem wynosi on 1.6. Oznacza to, że dodatkowe 60 proc. energii wykorzystywanej na zasilanie serwerów zużyć musimy na ich chłodzenie. W przypadku Prometeusza współczynnik ten wyniesie Różnica ta przekłada się na 90 proc. oszczędności. Jeśli podczas swojej pracy superkomputer pobiera 600 kw energii, a 1 kwh kosztuje ok. 50 gr, to możemy policzyć, że podczas kilkuletniego okresu wykorzystywania systemu Cyfronet zaoszczędzi kilka milionów złotych. Czy jest to pierwsza tego typu instalacja, którą przeprowadzała firma HP? P.C.: Prometeusz jest trzecią na świecie implementacją systemu HP Apollo Pierwsza miała miejsce w Stanach Zjednoczonych, druga w Norwegii. W obu przypadkach energooszczędność rozwiązania miała kluczowe znaczenie dla jego wyboru. Instalacja w Polsce jest nie tylko najnowszą, zawierającą komponenty tzw. 9. generacji, ale także najwydajniejszą na świecie. Jak duże stanowiło to wyzwanie? Olaf Białek: Firma Megatel wykonywała instalację wspólnie z HP. Od samego początku zdawaliśmy sobie sprawę z wagi przedsięwzięcia, a także trudności, które stały przed całym zespołem projektowym, wliczając w to pracowników Cyfronetu. Przygotowaliśmy się więc bardzo starannie. Mogliśmy również liczyć na zaangażowanie kolegów projektujących system HP Apollo 8000, mających już z nim doświadczenie. Dzięki pracy wielu osób, obyło się bez poważniejszych problemów, a wdrożenie zostało zakończone w zaplanowanym terminie. Czy produkcja Prometeusza była istotnym krokiem w rozwoju HP? P.C.: Tak. Opracowanie, produkcja i wdrożenie systemu typu Prometheus pokazało, że HP nie tylko podąża, ale wręcz wyprzedza światowe trendy w obszarze systemów obliczeniowych dużej mocy. Co więcej, podchodzi do tego kompleksowo: dotykając wszelkich aspektów ich architektury. Niezwykle owocna i ubogacająca była też współpraca z Cyfronetem, która trwała już od momentu tworzenia wstępnej koncepcji rozwiązania. Czy wybór tej platformy przez Cyfronet wpisuje się w światowe trendy? O.B.: Wszyscy dążą do jak największej mocy obliczeniowej, bo to daje większe możliwości. Ale ważnym i niezwykle wrażliwym punktem jest ekonomia i koszty energii, a te stale rosną. Pojawia się też aspekt ekologiczny, który nie jest obojętny osobom myślącym o rozwoju. Wybrane przez Cyfronet rozwiązanie jest najlepszym z możliwych. Myślę, że coraz więcej ośrodków obliczeniowych będzie decydowało się na podobną technologię. Widać to na świecie, powoli widać też i w Polsce. O czym powinni wiedzieć przyszli użytkownicy Prometeusza? O.B.: Z racji na czterokrotny wzrost relacji wydajności obliczeń do ich ceny, Cyfronet na pewno będzie migrował użytkowników z Zeusa, dotychczasowego superkomputera, na Prometeusza. Myślę jednak, że i sami użytkownicy będą tego oczekiwali. Dzięki nowemu systemowi zyskają kilkukrotnie wydajniejsze procesory, dużo większą i szybszą pamięć operacyjną oraz szybszą komunikację pomiędzy węzłami klastra. Z racji na wybraną topologię sieci Infiniband, będą mogli uruchomić zadania wykorzystujące aż 14 tys. rdzeni procesorowych, komunikujących się ze sobą w najszybszy możliwy sposób. Dotychczas taka możliwość dostępna była wyłącznie na największych superkomputerach w Stanach Zjednoczonych, a korzystanie z nich nie było łatwo dostępne dla naukowców z Polski. W jakim stopniu Prometeusz sprosta wymaganiom stawianym przez naukowców? O.B.: Monitoring obciążenia klastra Zeusa pokazywał bardzo długą kolejkę zadań, oczekujących na wykonanie. Uzyskany dzięki Prometeuszowi 4-krotny wzrost wydajności nie tylko zlikwiduje tę kolejkę, ale również umożliwi obliczenia w skali, która dotychczas nie była dostępna dla naszych naukowców. Będziemy mogli udostępnić dodatkowe moce obliczeniowe osobom, które do tej pory nie mogły liczyć na wykorzystanie najnowocześniejszej technologii informatycznej w swoich badaniach i symulacjach. Jestem więc przekonany, że to będzie nie tylko zmiana ilościowa, ale całkowicie nowa jakość w naszym kraju. Więcej o Prometeuszu Rozmawiała: Mariola Czuchry 26 Wyzwania IT Wyzwania IT 27

15 Rozwiązania Błyskająca rewolucja Pamięci flash pozwalają na szybsze zapisywanie informacji w urządzeniach o coraz mniejszych rozmiarach. Umożliwiają błyskawiczny dostęp do danych, a także w porównaniu do tradycyjnych dysków twardych zużywają mniej energii. W wymiarze biznesowym mogą przyspieszać funkcjonowanie całej organizacji i zwiększać wydajność operacyjną. Jednak nie wszystkie oferują przedsiębiorstwom takie same korzyści. Jak wybrać pamięć flash do przedsiębiorstwa i nie wpaść w pułapkę? Pamięci flash przyniosą oczekiwane korzyści tylko wtedy, jeśli macierze dyskowe będą zoptymalizowane pod kątem technologii flash. Jednak niektóre rozwiązania flash oferowane dziś na rynku są obarczone istotnymi mankamentami. Według IDC technologia flash to rewolucyjna siła napędzająca transformację całej branży. Pamięci masowe zbudowane przy jej zastosowaniu, takie jak np. HP 3Par StoreServ All-Flash, oferują wiele niedostępnych wcześniej korzyści. Pewnie dlatego można je spotkać w dużej części środowisk korporacyjnych. Ich zalety dobrze widać na przykładzie systemów przetwarzania transakcji online (OLTP). W takich obszarach jak handel elektroniczny, bankowość czy kasy sklepowe i bankomaty, czas reakcji na żądania użytkowników ma znaczenie krytyczne. Pamięć flash może pomóc zwiększyć szybkość pracy strony sklepu internetowego w godzinach szczytu i skrócić czas oczekiwania, zwiększyć rentowność i pozwolić wygenerować większe przychody. Innym przykładem mogą być obciążenia hurtowni danych mają one znaczący wpływ na szybkie podejmowanie decyzji. Firmy muszą analizować dane i tworzyć raporty dokładnie wtedy, gdy są one potrzebne. Dzięki temu decyzje przekładają się na natychmiastowy zwrot z inwestycji, a także pozwalają formułować lub korygować strategię biznesową na podstawie napływających wyników sprzedaży. Natomiast we wdrożeniach VDI, w których centralny serwer udostępnia system operacyjny komputera biurkowego w postaci maszyny wirtualnej, pamięć flash może zmniejszyć opóźnienia występujące przy logowaniu do komputera biurkowego w czasie szczytowego obciążenia oraz pomóc utrzymać wysoką przepustowość i wysoką liczbę operacji I/O na sekundę. Rafy i haczyki Pamięci flash przyniosą oczekiwane korzyści tylko wtedy, jeśli macierze dyskowe będą zoptymalizowane pod kątem technologii flash. Jednak niektóre rozwiązania flash oferowane dziś na rynku są obarczone istotnymi mankamentami. Przykładowo, jednym z często spotykanych pomysłów jest wykorzystanie macierzy pamięci masowej klasy korporacyjnej ogólnego przeznaczenia i wyposażenie ich w dyski SSD. Zwykle prowadzi to do powstania wąskich gardeł w wydajności, które powodują znaczny spadek wydajności macierzy dyskowej. Dlatego opracowano wyspecjalizowane urządzenia zoptymalizowane pod kątem technologii flash, które mają zniwelować wspomniane ograniczenie. To stwarza jednak kolejne ograniczenia: konieczny jest bowiem kompromis klient musi wprowadzić do swojego centrum przetwarzania danych całkiem odrębną i odmienną architekturę pamięci masowej, która często wymaga od niego rezygnacji z pewnej elastyczności i usług w zakresie danych. W efekcie powstaje dodatkowe, odseparowane środowisko, które zwiększa złożoność całego systemu pamięci masowej w firmie. Jak zatem podejść do wyboru pamięci flash, żeby nie wpaść w żadną pułapkę? Trzeba wziąć pod uwagę wiele aspektów i zadać sobie wiele pytań. Kluczowe znaczenie mają trzy elementy. Po pierwsze, cena Sytuacja na rynku systematycznie zmienia się na lepsze. Obecnie niektóre rozwią- Pamięć masowa flash w centrum przetwarzania danych: Szybsze prowadzenie działalności Nowe źródła przychodów Szybsze analizy biznesowe Szybszy dostęp dla użytkowników Większe zadowolenie użytkowników Większa wydajność operacyjna Zminimalizowana powierzchnia centrum przetwarzania danych Niższy pobór mocy N iższy koszt licencji na oprogramowanie Uproszczone zarządzanie 28 Wyzwania IT Wyzwania IT 29

16 zania oparte w całości na pamięci flash dostępne są poniżej 2 USD za użytkowy gigabajt, dzięki czemu macierz flash może być tańsza niż macierz z dyskami obrotowymi. Oczywiście, trzeba zwrócić uwagę jakiej generacji napędy flash zastosowano w macierzy SCL czy MLC. Myśląc o zakupie takiej pamięci przy ograniczonym budżecie, trzeba wziąć dodatkowo pod uwagę technologie, takie jak deduplikacja, które mogą zmniejszyć ogólne potrzeby w zakresie pojemności i obniżyć całkowity koszt posiadania. Ponadto wykorzystanie dysków flash o dużej gęstości upakowania pozwala na osiągnięcie dodatkowych korzyści. W połączeniu z deduplikacją mogą one zmniejszyć powierzchnię systemu pamięci masowej o 80 proc. lub więcej, a przy tym proporcjonalnie obniżyć zużycie energii. Innymi słowy: ćwierć stelaża z macierzą flash może zastąpić 4 stelaże tradycyjnej pamięci masowej klasy wyższej. Wreszcie, sprytnym i ekonomicznym posunięciem może być przenoszenie starzejących się danych z pamięci flash na tańsze nośniki. Niezależnie od tego, czy wybierzemy konwergentną macierz flash, która udostępnia tradycyjne dyski twarde obok nośników flash, czy oprogramowanie umożliwiające przenoszenie aktywnych danych z macierzy typu all-flash do macierzy dyskowej lub hybrydowej możemy obniżyć całkowity koszt posiadania. Po drugie, wydajność Nie wszystkie macierze flash oferują jednakową wydajność, spójność i przewidywalność działania. Warto szukać rozwiązań wyposażonych w elementy architektury, które umożliwiają odciążenie procesora i oferują odpowiednie funkcje, takie jak gwarantowanie jakości usług (QoS). Wyspecjalizowane układy do wykonywania określonych zadań, takich jak obliczanie parzystości w macierzach RAID czy deduplikacja, mogą uwolnić zasoby procesora macierzy, a tym samym go odciążyć. Nośniki flash są poza tym tak szybkie, że SLC odchodzi, nadchodzi MLC Na rynku dostępne są starsze napędy SSD SLC oraz nowsze SSD MLC. Nazwa SLC pochodzi od określenia Single-Level Cell, czyli komórki jednopoziomowej. W przypadku takiej pamięci każda komórka jest naładowana i może rozróżnić tylko jedno napięcie (lub jego brak). Komórki mogą być zasadniczo użytkowane przez znacznie dłuższy czas, ponieważ rozróżniany jest tu tylko jeden poziom napięcia. Nazwa MLC pochodzi od określenia Multi-Level Cell, czyli komórki wielopoziomowej, która potrafi przechowywać 2 bity danych. Wykorzystywanie tych samych układów do zapisywania większej ilości danych zmniejsza niezawodność i długowieczność każdej komórki, dyski MLC cechują się zwykle znacznie mniejszą liczbą cykli zapisu niż dyski SLC. Z drugiej strony mogą przechowywać więcej danych na komórkę, co sprawia, że są znacznie tańsze. Globalna struktura rynku SSD według firmy Gartner: mogą łatwo przeciążyć kontrolery pamięci masowej. Należy więc celować w rozwiązania, które można rozbudować powyżej 2 węzłów, co pozwala korzystać z większej wydajności i skalowalnej pojemności w obrębie tego samego systemu. Aby zadbać o optymalizację wymagań w zakresie wydajności i pojemności jednocześnie bez przerwy w świadczeniu usług warto skorzystać z możliwości włączania i wyłączania deduplikacji na poszczególnych woluminach w zależności od zbioru danych. Trzeba pamiętać także o IOPS (liczba operacji I/O na sekundę), opóźnieniach (czasie potrzebnym na obsługę operacji I/O) i przepustowości (maksymalna ilość informacji, jaka może zostać przesłana przez dany kanał telekomunikacyjny). Na elementy te nie należy patrzeć osobno liczbę IOPS lepiej jest analizować w zestawieniu z określonym poziomem opóźnień. Przykładowo rozwiązanie, które według zapewnień producenta obsługuje setki tysięcy IOPS, jest mało użyteczne, jeśli opóźnienie przekracza milisekundę. Ponadto w tym kontekście warto wziąć pod uwagę architekturę umożliwiającą pracę równoległą, ponieważ zwykle dobrze radzi sobie ona nawet podczas awarii i jest w stanie obsłużyć dodatkowe obciążenie związane z usterką któregokolwiek z komponentów. Po trzecie, elastyczność i skalowalność Dysponowanie możliwościami technologii flash nie ma sensu, jeśli np. wyczerpie się dostępna pojemność lub jeśli system nie będzie dostępny przez 24 godziny na dobę. Jeśli zamierzamy uruchamiać w swojej macierzy obciążenia produkcyjne i chcemy obsługiwać aplikacje o znaczeniu krytycznym, macierz musi zapewniać dostępność na poziomie 99,9999%. Warto więc poszukać macierzy, która oferuje nadmiarowość sprzętu i oprogramowania, zaawansowane funkcje zapewniające wysoką dostępność, takie jak modernizacja sprzętu i uaktualnianie oprogramowania bez zakłóceń, a także spójność danych zgodną ze standardem T10 DIF i przezroczyste przełączanie awaryjne. Zdalna replikacja synchroniczna/ asynchroniczna, integracja aplikacji z rozwiązaniami Oracle, SQL, VMware, Hyper-V itp. oraz możliwość przenoszenia danych między systemami bez zakłóceń to przykładowe funkcje o znaczeniu krytycznym, które nie są jeszcze standardem w świecie macierzy typu all-flash. Poza tym przeciętny system klasy średniej ma pojemność ok. 150 TB, system klasy wyższej liczy natomiast ponad 400 TB. Macierz flash udostępniającą 30 lub 40 TB trudno więc uznać za adekwatną alternatywę. Należy stawiać na platformy, które można rozbudować do setek terabajtów. Co jeszcze jest ważne? Świadomy nabywca technologii powinien się upewnić, że wybrany dostawca jest w stanie zaprezentować mu realne przypadki użycia, które nie pomijają aspektów o znaczeniu krytycznym. Dzięki temu klient wie, że może pójść do przodu i osiągać coraz więcej za pomocą mniejszej ilości zasobów. Dodatkowe pytania, które warto zadać: 1. W jakim stopniu rozwiązanie zintegruje się z istniejącą infrastrukturą? 2. Czy zarządzanie macierzą jest łatwe? 3. Jak kłopotliwe jest przenoszenie danych z wykorzystaniem macierzy? 4. W jaki sposób macierz wykorzystuje technologie do wydłużenia okresu eksploatacji nośników? 5. Czy macierz obsługuje współużytkowane zasoby plikowe i dostęp do obiektów? 6. Czy dostawca pozostanie na rynku w dłuższym terminie? Robert Jurek Wysoka wydajność = minimalne opóźnienia Myśląc o technologii flash często koncentrujemy się na IOPS to miara, która wyraża, jak często urządzenie pamięci masowej może wykonywać zadania I/O na sekundę. Kluczowym czynnikiem dla wydajności jest jednak opóźnienie. Miara ta wyraża, ile czasu zajmuje urządzeniu pamięci masowej rozpoczęcie zadania I/O. Opóźnienie to czas stracony, który można było poświęcić na pracowite generowanie wyników, lecz został pochłonięty przez oczekiwanie na zasoby I/O. W przypadku starszych pamięci masowych przy każdym dostępie do danych trzeba poczekać, aż głowica dysku twardego odszuka dane, a talerz się obróci, co generuje milisekundowe przerwy między mikrosekundowymi transferami danych. Pamięć flash nie zawiera elementów ruchomych, dlatego w takim samym czasie macierz zoptymalizowana dzięki technologii flash może wykonać ponad 50 operacji I/O. 30 Wyzwania IT Wyzwania IT 31

17 Rozwiązania Zintegrowane zarządzanie infrastrukturą IT Firmy stają przed wyzwaniem związanym z coraz większą liczbą elementów w ich infrastrukturze IT oraz co za tym idzie jej rosnącym skomplikowaniem i trudną integracją. Rozwiązanie tego problemu przynosi oprogramowanie HP OneView, które pełni funkcję centrum dowodzenia całą infrastrukturą centrum przetwarzania danych, a nie tylko poszczególnymi jej komponentami, takimi jak serwery, sieć, pamięć masowa czy zasilanie i chłodzenie. akcji. Przykładem zautomatyzowanego zadania może być dołączenie kolejnego serwera do klastra poprzez kilka kliknięć myszą. Sama idea automatyzacji bardzo ściśle wiąże się ze standaryzacją. Wystarczy przywołać tutaj przykład automatycznego tworzenia zestandaryzowanych dysków na macierzy z wykorzystaniem predefiniowanych profili. Klasyczne podejście zakłada konieczność wykrojenia miejsca w pamięci masowej dla każdego nowego serwera w centrum danych z poziomu dedykowanego interfejsu do zarządzania macierzą dyskową. Natomiast w przypadku oprogramowania HP OneView administrator definiuje profil dysków bezpośrednio w konsoli. Podejście to upraszcza dodawanie serwera do klastra, pozwala znacznie skrócić czas potrzebny na wykonanie tego zadania, a przy tym ograniczyć lub zredukować do zera prawdopodobieństwo popełnienia przez administratora błędu w konfiguracji macierzy i samego serwera. W efekcie nie ma ryzyka awarii i przestojów w funkcjonowaniu infrastruktury IT przedsiębiorstwa. pewniono też trzyletnie wsparcie świadczone w modelu 24x7, uprawniające do zgłaszania ewentualnych problemów oraz, co bardzo istotne, pobierania kolejnych, nowych wersji aplikacji. HP OneView w wersji Standard oraz Advanced dystrybuowane są w ramach tej samej maszyny wirtualnej po wpisaniu przez administratora kodu licencji Advanced odblokowywane są funkcje niedostępne dla wersji Standard. Krzysztof Górski Firma HP, jako jedyna na rynku, od wielu lat zapewnia pełną ofertę konwergentnych produktów dla centrów przetwarzania danych. Dzięki temu jest w stanie samodzielnie wyposażyć każde przedsiębiorstwo we wszystkie komponenty infrastruktury IT, zaczynając od serwerów, macierzy i przełączników sieciowych, a na szafach stelażowych i modułach zasilających PDU kończąc. Całym tym środowiskiem można zarządzać z poziomu jednej aplikacji HP OneView. Zdolność do zarządzania wszystkimi elementami centrum przetwarzania danych jest konkurencyjnym wyróżnikiem oprogramowania HP OneView, bowiem inne tego typu rozwiązania najczęściej umożliwiają zarządzanie wyłącznie dostępnymi w infrastrukturze IT serwerami. Dzięki OneView poprzez kilka kliknięć myszą można stworzyć profil serwera, dołączyć do niego interfejsy sieciowe, skonfigurować jego dyski lokalne, podłączyć dyski z macierzy HP 3PAR StoreServ, tworząc automatycznie strefy (zoning) na przełącznikach sieci SAN, a nawet ujednolicić oprogramowanie układowe (firmware) na wszystkich kontrolowanych urządzeniach. W praktyce zapewnia to możliwość wdrażania różnego typu urządzeń do działania w środowisku produkcyjnym bezpośrednio z konsoli zarządzania HP OneView. Uproszczenie mechanizmów zarządzania infrastrukturą centrum przetwarzania danych uzyskano dzięki standaryzacji metod i narzędzi do zarządzania (szablony) oraz automatyzacji wykonywania zadań administracyjnych poprzez wyeliminowanie powtarzalnych, żmudnych czynności z pracy administratora. Maszyna wirtualna OneView HP OneView dostarczany jest w postaci maszyny wirtualnej, gotowej do uruchomienia w najpopularniejszych środowiskach wirtualizacji Microsoft Hyper-V oraz VMware ESXi. Podejście to eliminuje konieczność przechodzenia całego żmudnego i długotrwałego procesu instalacji aplikacji zarządzającej zamiast kilku dni, instalacja i skonfigurowanie HP OneView zajmują raptem kilkanaście lub kilkadziesiąt minut. W momencie uruchomienia maszyny wirtualnej wystarczy podać adres IP, nazwę DNS oraz konfigurację serwera NTP. W trakcie konfiguracji HP OneView należy określić też komponenty centrum danych (serwery, macierze, moduły komunikacyjne), którymi administrator zamierza zarządzać. Standaryzacja zarządzania Obok uproszczenia wykonywania zadań administracyjnych, drugą cechą modelu zarządzania z wykorzystaniem platformy HP OneView jest standaryzacja. Podstawowym narzędziem służącym do tego celu są profile szablony, czyli zestawy parametrów określających tożsamość danego urządzenia, np. serwera. Przykładowy profil zawiera informacje o liczbie i typie połączeń sieciowych serwera, konfiguracji dysków lokalnych oraz w macierzy dyskowej, a nawet ustawieniach BIOS komputera. Standaryzacja zarządzania z wykorzystaniem profili obejmuje także konfigurację modułów komunikacyjnych HP VirtualConnect oraz macierzy dyskowych. Administrator może przygotować profil (szablon) dysku, który będzie automatycznie stosowany w połączeniu z innymi profilami. W sytuacji, w której administrator dodaje kolejny serwer do klastra VMware lub Hyper-V, dzięki predefiniowanym profilom, oprogramowanie HP OneView automatycznie utworzy dysk na macierzy, z którego uruchamiany jest wirtualizator (np. o pojemności 4 GB) oraz dysk współdzielony, wykorzystywany przez wszystkie serwery w klastrze. Automatyzacja zarządzania Trzecią wartą zainteresowania korzyścią płynącą z korzystania z HP OneView jest automatyzacja poprzez uproszczenie i/lub wyeliminowanie żmudnych, powtarzalnych zadań administratora, tak aby mogły one być wykonywane za pomocą predefiniowanych Licencjonowanie HP OneView W nowej wersji oprogramowania HP OneView wprowadzono istotne zmiany w zakresie licencjonowania. Obok dostępnej dotychczas komercyjnej wersji Advanced pojawiła się bezpłatna licencja Standard. Darmowa wersja HP OneView Standard ma docelowo zastąpić oprogramowanie HP Systems Insight Manager (HP SIM). Wydarzy się to prawdopodobnie w 2016 r., zaś w bieżącym roku obie aplikacje będą utrzymywane równolegle. Oprogramowanie HP OneView Advanced licencjonowane jest na serwer. W ramach licencji klient otrzymuje dodatkowo możliwość korzystania z aplikacji HP Insight Control Server Provisioning do zdalnej i automatycznej instalacji systemów operacyjnych, rekonfiguracji sprzętowej oraz odświeżania oprogramowania układowego, a także z wtyczek HP OneView dla zintegrowanych systemów zarządzania środowiskiem wirtualnym. Pakiet umożliwia także integrację ze środowiskami wirtualnymi Microsoft, VMware oraz RedHat. W cenie za- Więcej o rewolucji w zarządzaniu dzięki HP OneView Możliwa do uzyskania z HP OneView konwergencja w zarządzaniu oznacza: zarządzanie poszczególnymi elementami infrastruktury, bez naruszania jej integralności, szybsze reagowanie na potrzebę zmiany, automatyzację powtarzalnych, żmudnych zadań administracyjnych, standaryzację wykonywanych zadań za pomocą szablonów, łatwą integrację z pozostałymi narzędziami w centrum przetwarzania danych. 32 Wyzwania IT Wyzwania IT 33

18 Rozwiązania Polskie sieci coraz bardziej profesjonalne Redakcja tygodnika Computerworld wspólnie z HP Polska przeprowadziła badanie Rozwój firmowych sieci komputerowych, które miało na celu ustalenie, jak statystycznie wykorzystywane są one przez polskich klientów. Przybliżona liczba urządzeń w sieci komputerowej badanych organizacji 17% 12% 30% 14% Powyżej 1000 (25) od 251 do 1000 (OPEX) (48) od 101 do 250 (54) od 51 do 100 (31) Poniżej 51 (21) 27% (liczba odpowiedzi) W badaniu udział wzięli przedstawiciele łącznie 179 organizacji z 14 sektorów gospodarki: od małych i średnich firm, po korporacje zatrudniające powyżej 2 tys. pracowników. 64 proc. ankietowanych osób stanowili administratorzy sieci komputerowych: specjaliści i pracownicy skoncentrowani na tym obszarze IT. Niemal co trzeci respondent (31 proc.) był szefem firmowego działu informatyki. Analiza wyników ankiety przynosi bardzo optymistyczne wnioski. Wyłania się z niej obraz doświadczonych i świadomych inżynierów wyspecjalizowanych w obszarze sieci komputerowych, potrafiących konsekwentnie i długoterminowo planować oraz realizować inwestycje zgodnie z potrzebami i uwarunkowaniami swoich przedsiębiorstw i instytucji. W dużych firmach duże sieci Małe i średnie przedsiębiorstwa w firmowej sieci najczęściej mają od 101 do 250 urządzeń sieciowych (tak deklaruje 47 proc. respondentów wśród tej grupy), natomiast przez duże firmy i korporacje statystycznie najwięcej wykorzystywanych jest od 251 do 1000 urządzeń. Posiadanie powyżej tysiąca urządzeń sieciowych zadeklarowało 14 proc. respondentów. Ta ostatnia odpowiedź była najczęściej wskazywana przez duże firmy i korporacje, co potwierdza tezę, że wraz ze wzrostem wielkości organizacji konieczne jest rozszerzanie struktur sieciowych. Spośród największych firm, zatrudniających powyżej 2 tys. pracowników, 31 proc. deklaruje posiadanie powyżej tysiąca urządzeń w sieci. Ale ciekawy jest też fakt, że nawet w takich organizacjach są sieci, w których działa poniżej 50 (13 proc.) bądź od 51 do 100 urządzeń (15 proc.). Istnieje też druga skrajność aż 5 proc. firm sektora MŚP używa powyżej tysiąca urządzeń w swojej sieci komputerowej. Inwestycja na lata Większość firm inwestuje w osprzęt sieciowy w sposób perspektywiczny, z myślą o długotrwałym utrzymaniu wdrażanych rozwiązań. Wskazują na to wyniki odpowiedzi na pytanie o średni cykl życia urządzeń sieciowych ankietowani określili, że utrzymuje się on w przedziale od 3 do 5 lat (36 proc.) oraz od 5 do 7 lat (38 proc.). Tendencję do utrzymywania sprzętu starszego niż 7 lat mają przede wszystkim instytucje publiczne (średnio 42 proc. wskazań). Dotyczy to głównie mniejszych jednostek połowa respondentów z urzędów i instytucji liczących mniej niż 250 pracowników wskazała, że średni cykl życia urządzeń sieciowych wynosi od 7 do 10 lat. Przełożenie kwestii wielkości badanych organizacji na cykl życia rozwiązań sieciowych nabiera jeszcze większego znaczenia po uwzględnieniu perspektywy branżowej. Można zaobserwować na przykład, że wśród dużych firm informatycznych sprzęt sieciowy wymieniany jest częściej niż wśród mniejszych organizacji z tej samej branży. Analogiczną tendencję można zaobserwować w instytucjach publicznych. Co ciekawe, odwrotna sytuacja zachodzi w firmach sektora przemysłowego oraz edukacji. W przypadku tych branż zauważalnie krótszy cykl życia urządzeń sieciowych deklarowali respondenci z firm małych i średnich. Sieć o wielu zaletach Jako główną zaletę urządzeń sieciowych ankietowani wskazywali ich wysoką wydajność i dostępność. Na ten aspekt zwracało uwagę aż 58 proc. osób, co pozwala przypuszczać, że wiele dotychczasowych inwestycji poczynionych w obszarze sieci okazało się właściwych, a administratorzy nie mają problemu z zapewnieniem wydajnej i niezawodnej infrastruktury sieciowej dla centrum danych i użytkowników końcowych. Co czwarty ankietowany zwraca szczególną uwagę na wysoki poziom bezpieczeństwa oraz komfort użycia i łatwość konfiguracji posiadanych urządzeń. Wśród innych pożądanych cech wymieniane były m.in.: konkurencyjne koszty utrzymania (18 proc. wskazań w całej badanej grupie), długi cykl życia sprzętu (18 proc.) oraz łatwość integracji z innymi rozwiązaniami firmowego IT (16 proc.). Na konieczność zapewnienia wysokiej wydajności i dostępności posiadanych urządzeń zwracają uwagę zarówno przedstawiciele małych i średnich firm (59 proc. wskazań), jak też dużych przedsiębiorstw i korporacji (56 proc.). Z badania wynika jednak, że mniejsze firmy nacisk kładą na długi cykl życia sprzętu (23 proc. w porównaniu z 15 proc. odpowiedzi w grupie dużych przedsiębiorstw) oraz łatwą integrację z innymi rozwiązaniami firmowego IT (21 proc. wobec 12 proc.). Przekonanie to jest uzasadnione w kontekście rzadszych inwestycji w obszarze rozwoju sieci, które, ze względu na mniejszy budżet, muszą być realizowane szybciej i przy ograniczonych kosztach. Na konkurencyjne koszty utrzymania, jako główną zaletę posiadanych urządzeń, częściej wskazywali przedstawiciele dużych podmiotów (22 proc.) niż respondenci wywodzący się z sektora MŚP (16 proc.), co oznacza, że nawet największe firmy liczą się z kosztami. Osoby w nich zatrudnione w większym stopniu cenią sobie także komfort użycia i konfiguracji urządzeń sieciowych (26 proc. wskazań) niż ich koledzy z MŚP (20 proc.). W przypadku sprzętu klasy korporacyjnej oznacza to możliwość wdrożenia mechanizmów standaryzacji, automatyzacji i uproszczenia zarządzania całą infrastrukturą sieci. Na co zwracają uwagę klienci? Najbardziej pożądaną przez klientów cechą sprzętu sieciowego jest możliwość jego integracji z już posiadaną infrastrukturą IT. Taką odpowiedź wskazało 67 proc. wszystkich respondentów, przy czym wyraźnie większy nacisk na te kwestie kładą osoby zarządzające sieciami w dużych firmach i korporacjach (74 proc. odpowiedzi) niż przedstawiciele MŚP (60 proc.). Proporcje te wydają się zrozumiałe w kontekście dążenia firm do standaryzacji, uproszczenia i automatyzacji mechanizmów zarządzania. Nowo wdrażane rozwiązania muszą być zgodne z obecnie stosowanym sprzętem i oprogramowaniem, na przykład w zakresie jego monitorowania czy zarządzania tożsamością użytkowników. Dla mniejszych firm istotnym kryterium wyboru staje się cena sprzętu i zakres dostępnych 34 Wyzwania IT Wyzwania IT 35

19 Poniżej 3 lat od 3 do 5 lat od 5 do 7 lat od 7 do 10 lat powyżej 10 lat Rozwiązania IT firmy informatyczne 6% 41% 34% 16% 3% Administracja publiczna/służby mundurowe 0% 19% 38% 42% 0% Przemysł/Produkcja/Wydobycie 4% 38% 50% 8% 0% Edukacja/Szkolenia/Nauka 0% 35% 43% 13% 9% Telekomunikacja/Internet/TV kablowa 0% 38% 46% 15% 0% Energia/Gaz/Woda/Ciepło/Oczyszczanie 9% 36% 27% 18% 9% Finanse/Bankowość/Ubezpieczenia 9% 45% 27% 18% 0% Najlepszy sposób na finansowanie IT? Nie ma takiego. Dobre są wszystkie FMCG/Dystrybucja/Handel 9% 64% 18% 9% 0% opcji jego sfinansowania. W przypadku podmiotów z sektora MŚP na tę kwestię zwraca uwagę 59 proc. respondentów, podczas gdy w dużych firmach i korporacjach 46 proc. To pokazuje, że na rynku działa wiele firm, które oczekują ze strony dostawcy pomocy w finansowaniu dużych inwestycji w obszarze IT, przy czym opcje te mogą obejmować atrakcyjne oferty leasingu lub dzierżawy produktów. Dostawcy sprzętu, którzy będą w stanie wypełnić ten obszar, mogą liczyć na wzrost sprzedaży swoich produktów. Niemal co czwarty ankietowany bez względu na wielkość firmy, którą reprezentuje jako pożądaną cechę sprzętu sieciowego wskazał możliwość uzyskania odpowiedniej wydajności i dostępności przy optymalnych nakładach finansowych. Wyniki te pokazują wprost, że osoby odpowiedzialne za IT poszukują rozwiązań odpowiednich dla potrzeb i skali działalności przedsiębiorstwa, przy czym kryteria kosztowe nadal odgrywają istotną rolę w procesie wyboru typu i dostawcy sprzętu. Równie liczna grupa respondentów wskazuje, że najważniejsze jest jednak zapewnienie jak największej wydajności i dostępności, nawet jeżeli wiąże się to z koniecznością poniesienia wyższych kosztów. W ten sposób myśli 26 proc. ankietowanych z dużych przedsiębiorstw oraz 19 proc. osób reprezentujących małe i średnie firmy. Sieć do rozbudowy Większość respondentów zamierza rozbudowywać lub wymieniać elementy infrastruktury sieciowej: inwestycje w tym obszarze w dającym się przewidzieć czasie planuje łącznie 64 proc. badanych. Pozostali nie zamierzają podejmować takich kroków. Rozkład wskazań respondentów sugeruje, że inwestycje w tym obszarze mają charakter ciągły i realizowane są etapowo. Obecnie większe zainteresowanie inwestycjami wykazują firmy z sektora MŚP. Prawie co druga z nich planuje wymianę bądź rozbudowę sieci komputerowej w ciągu najbliższych 12 miesięcy. Z kolei aż 41 proc. dużych firm i korporacji nie planuje inwestycji w tym obszarze, a jeśli już planuje, to modernizacja sieci komputerowej przewidywana jest dopiero na kolejny rok (24 proc. wskazań). Dla porównania, w przypadku MŚP odsetek firm, które nie zamierzają rozwijać swoich sieci w dającym się określić czasie, wynosi 28 proc. Powodem takich deklaracji są przede wszystkim zrealizowane w ostatnim czasie inwestycje w rozwój sieci korporacyjnych oraz centrów danych. Korzyści od jednego dostawcy Firmy chcą mieć homogeniczną infrastrukturę sieciową, zaprojektowaną i wdrożoną z wykorzystaniem sprzętu jednego dostawcy. Ich zdaniem przynosi to firmie istotne korzyści przede wszystkim w zakresie wydajności i integralności. Ale jednocześnie przed rozpoczęciem inwestycji poszukują one alternatywnych rozwiązań, które mogłyby stanowić wartość dodaną dla już posiadanych systemów. Z przeprowadzonego badania wynika, że 89 proc. ankietowanych przed podjęciem inwestycji porównuje oferty składane przez różnych, także innych niż aktualni, dostawców infrastruktury sieciowej. W tym obszarze brak jest widocznych różnic między dużymi firmami a sektorem MŚP. Interesujące wnioski przedstawia natomiast analiza wyników w ujęciu branży respondentów. W przypadku sektora administracji publicznej wskaźnik ten wynosi aż 96 proc., co z uwagi na wymóg przeprowadzania przetargów jest zrozumiałe. Z kolei największe przywiązanie do stosowanych rozwiązań przejawiają firmy z branży IT, sektora energetycznego, przedsiębiorstw użyteczności publicznej oraz sektora finansowo-bankowego spośród przedstawicieli tych branż proc. odpowiadało, że nie analizuje ofert innych niż aktualnych dostawców sprzętu sieciowego. To może wskazywać, że wiele z tych podmiotów ma ściśle określoną, długoterminową strategię rozwoju infrastruktury sieciowej, opartą na sprawdzonych rozwiązaniach i ich dostawcach. Krzysztof Górski Polski rynek IT osiągnie do 2020 r. wartość 6,24 mld dolarów, rosnąc średnio o 6 proc. rocznie prognozują badacze Future Market Insights. Rodzime firmy nadrabiają informatyczne zaległości i inwestują. Przychodzi im to tym łatwiej, że mają do wyboru wiele możliwości finansowania takich przedsięwzięć i chętnie z nich korzystają. Po pierwsze dlatego, że nie mają wyjścia odpowiednia infrastruktura IT zwiększa wydajność prowadzenia biznesu i przekłada się na lepsze wyniki finansowe. Jak wynika z badania przeprowadzonego przez Computerworld we współpracy z HP, w ciągu najbliższych 12 miesięcy aż dwie trzecie polskich organizacji zamierza zainwestować w rozwijanie swojej infrastruktury teleinformatycznej. Po drugie, bariera finansowa jest coraz łatwiejsza do pokonania. Firmy korzystają bowiem z różnych form finansowania. Która jest najlepsza? Odpowiedź może być zaskakująca wszystkie! Zyskują na popularności mieszane formy finansowania. Dziś już nie ma dylematu, co wybrać firmy chętnie korzystają z różnych rozwiązań jednocześnie, wykorzystując zalety każdego. Kupić i mieć Jak pokazują wyniki badania Computerworld i HP, inwestycje w rozwój IT dochodzą do skutku za pomocą własnych środków przedsiębiorców bądź przy wsparciu kredytowym, a także w formule leasingu, najmu czy pożyczek, doborze usług w modelach rozliczeniowych (Pay-Per-Use płać za używanie) czy różnych modelach pośrednich między tymi metodami. Pierwszy model jest wciąż najbardziej rozpowszechniony. 41 proc. respondentów wskazuje, że do inwestycji wykorzystuje własne zasoby. Ten model wciąż jest polskim firmom najlepiej znany. Ma on swoje zalety. Przede wszystkim możliwość amortyzacji nabytego sprzętu i oprogramowania oraz pełnej kontroli nad nim. Amortyzacja daje korzyści podatkowe, jednak inwestycja ze środków własnych wymaga czasem dużego zaangażowania finansów firmy lub zaciągnięcia kredytu. Usługa zamiast własności Mniej popularny jest model usługowy. Firma zleca usługi IT, płacąc najczęściej zryczałtowaną miesięczną opłatę. 13 proc. respondentów deklaruje taki model finansowania. Prowadzi on do redukcji, a niekiedy zupełnego pominięcia wydatków inwestycyjnych przy rozszerzaniu firmowego zaplecza IT. Rosnąca popularność modelu usługowego (IT-as-a-Service) nie oznacza, że finansowanie zaplecza informatycznego na bazie wydatków inwestycyjnych traci rację bytu. Krytyczne aplikacje czy systemy wciąż utrzymywane są i będą po stronie firm. Serwer można wypożyczyć Niewiele mniej popularny jest leasing, który również ma wiele zalet. Preferuje go co dziesiąta firma. Podobnie jak w przypadku zakupów we własnym zakresie, leasing można zakończyć wykupem i docelowo zostać właścicielem leasingowanych rzeczy. Wygodna jest również inna opcja zwrot bądź dalsze przedłużenie umowy. Leasingodawcy często zapewniają możliwość utylizacji sprzętu po zakończeniu umowy i płynnym przejściu do nowej, zawartej z myślą o nowych elementach infrastruktury. To możliwość systematycznej wymiany sprzętu, dzięki czemu nie 36 Wyzwania IT Wyzwania IT 37

20 Rozwiązania Jacek Barański, HP Financial Services Czy wybór optymalnego modelu finansowania będzie miał wpływ na sukces końcowy przedsięwzięcia? Moim zdaniem tak. Miarą efektywności projektu nie będzie wdrożenie nowej aplikacji biznesowej samej w sobie, ale np. pozyskanie nowej grupy klientów i dzięki temu wzrost przychodów firmy o 10 proc. Forma finansowania projektu powinna być dopasowana w zależności od rodzaju, rozmiaru projektu oraz jego celu. Należy jednak mieć na uwadze fakt, że nie zawsze w firmie istnieje możliwość sfinansowania większego projektu w modelu tradycyjnym tj. z własnych środków. Zakładając, że jest taka możliwość, należy zadać sobie pytanie czy te środki finansowe nie mogą być przeznaczone na inne inwestycje, które pozwalają na uzyskanie lepszej stopy zwrotu. Z drugiej strony obserwujemy zmniejszenie nakładów na rozwój infrastruktury i ograniczenie kosztów operacyjnych. W takiej sytuacji zasadne wydaje się rozważenie skorzystania z zewnętrznych źródeł finansowania. Na rynku jest dostępnych co najmniej kilka form finansowania tj. dotacje unijne, kredyt, leasing lub wynajem mocy obliczeniowej czy przestrzeni dyskowej. Wymaga to jednak często większego zaangażowania ze strony pionu finansowego oraz IT, ale przede wszystkim zmiany w mentalnym podejściu organizacji do procesu finansowania projektów i inwestycji. Wykorzystanie zewnętrznego źródła finansowania pozwala na rozłożenie inwestycji w czasie, obniżenie inwestycji początkowej oraz skorelowania planowanych przychodów z poziomem kosztów, co pozytywnie wpływa na zwrot inwestycji z projektu. Preferowane modele finansowania inwestycji w infrastrukturę IT 13% 41% 25% 3% 10% Wydatki inwestycyjne (CAPEX) (81) Model usługowy (OPEX) (25) Leasing IT (19) Kombinacja powyższych (70) Inne (5) (liczba odpowiedzi) ryzykujemy zapóźnieniem technologicznym. Gdy zdecydujemy się na zatrzymanie leasingowego sprzętu, to podobnie jak w przypadku zakupu inwestycyjnego, zostaje on u nas i mamy nad nim pełną kontrolę. To zapewnia poczucie bezpieczeństwa w kwestii krytycznych elementów zaplecza IT, które chcemy pozostawić po swojej stronie. W dużym uproszczeniu leasing to wynajmowanie sprzętu w zamian z opłacanie rat leasingowych. Te z kolei są kosztem przedsiębiorstwa, co również daje korzyści podatkowe. Wszystko naraz? Skoro się opłaca... Co ciekawe, zdecydowanie bardziej popularny od leasingu i modelu usługowego jest model mieszany. Aż jedna czwarta firm deklaruje, że właśnie w ten sposób finansuje wydatki na IT. Oznacza to, że każdy model ma swoje zalety. Firmy niezbędną część wydatków pokrywają z własnych środków lub z kredytu, część potrzebnego sprzętu leasingują, a kolejne zadania outsourcują. Wykorzystują zalety każdego z rozwiązań. Warto dodać, że finansowanie z własnych środków pozostaje popularne, ponieważ paradoksalnie nie zawsze muszą to być w całości własne środki. Na firmy czekają bowiem unijne dotacje, które można przeznaczać m.in. na informatyzację. To ułatwia podjęcie decyzji i pozwala zmniejszyć obciążenie budżetu przedsiębiorstwa. Można przypuszczać, że za kilka lat, gdy dla polskich przedsiębiorców unijnych środków będzie znacznie mniej, zmaleje znaczenie tego modelu finansowania. Zmiany wymusza również rozwój technologii. Na popularności zyskują chmury obliczeniowe, wiele programów używanych przez firmy pracuje w chmurze, zatem opłaty subskrypcyjne za takie rozwiązania będą stanowiły większy odsetek wydatków kosztem inwestycji np. w bardziej wydajne serwery mieszczące się na terenie przedsiębiorstwa. Zaletą takiego rozwiązania jest przewidywalność wydatków. Miesięczna opłata jest z góry określona, a w przypadku większego zapotrzebowania, firma nie musi inwestować w nową infrastrukturę. To nie koniec plusów. Taki model nie rodzi dodatkowych kosztów pracowniczych. Nie mamy sprzętu, nie musimy zatrudniać ludzi do jego utrzymania. Zapewnienie bezproblemowego funkcjonowania jest po stronie usługodawcy. Rynek idzie w górę Branża IT powinna być spokojna o swoich klientów. Computerworld z HP porównali budżety, które polskie przedsiębiorstwa planują przeznaczyć na IT z tymi, którymi dysponowały trzy lata temu. Mimo niestabilnej sytuacji gospodarczej, nie widać tu niepokojących sygnałów. Uśredniając otrzymane z badań dane okazuje się, że jedynie w przypadku 15 proc. ankietowanych przedsiębiorstw budżet na IT zmniejszył się w porównaniu do sytuacji sprzed trzech lat, przy czym w 9 proc. przypadków zmniejszenie to miało charakter umiarkowany (mniej niż o jedną czwartą). Jedynie w przypadku 11 spośród 200 zbadanych firm budżet na informatykę uległ skurczeniu o ponad 25 proc. w porównaniu z rokiem Co optymistyczne, to ponad połowa polskich firm deklaruje umiarkowane bądź znaczne wzrosty nakładów na infrastrukturę IT. W przypadku 32 proc. firm budżet na ten cel zwiększył się nieznacznie (nie więcej niż o 25 proc.), natomiast 13 proc. firm zadeklarowało znaczne jego zwiększenie (o ponad 25 proc.). Największa grupa respondentów (41 proc.) stwierdziła, że wielkość budżetu pozostała na tym samym poziomie (po uwzględnieniu inflacji). Będzie tak samo, ale inaczej Według przewidywań ekspertów i ludzi z branży, sposoby finansowania wydatków na IT pozostaną takie same. Zmieniać się jednak będą proporcje większość ankietowanych spodziewa się wzrostu roli modeli usługowych Pay-Per-Use, które opierają się na chmurze obliczeniowej oraz różnego rodzaju formuł leasingowych przenoszących ciężar finansowania z klienta na dostawcę. Bartosz Chochołowski Branża IT powinna być spokojna o swoich klientów. Computerworld z HP porównali budżety, które polskie przedsiębiorstwa planują przeznaczyć na IT z tymi, którymi dysponowały trzy lata temu. Mimo niestabilnej sytuacji gospodarczej, nie widać tu niepokojących sygnałów. Więcej o finansowaniu infrastruktury IT 38 Wyzwania IT Wyzwania IT 39