w Europie Samochody bardziej przyjazne dla środowiska Innowacyjność napęd przemysłu samochodowego Marzec 2006

Transkrypt

1 w Europie Marzec 2006 Samochody bardziej przyjazne dla środowiska Innowacyjność napęd przemysłu samochodowego ISSN X Zamówienia publiczne jako czynnik stymulujący innowacyjność Przepaść w zakresie innowacyjności pomiędzy UE i USA jak wielkie są naprawdę różnice? Nowe rozwiązania w zakresie finansowania innowacji. Komisja Europejska DYREKCJA GENERALNA DS. PRZEDSIĘBIORSTW I PRZEMYSŁU

2 Spis treści CARS21 nowa strategia europejskiego przemysłu motoryzacyjnego 3 TEMAT MIESIĄCA: Samochody bardziej przyjazne dla środowiska 5 TEMAT MIESIĄCA: Czy zamówienia publiczne mogą sprzyjać szybszemu rozwojowi innowacji? 9 Biuletyn informacyjny IRC Ośrodki IRC w Hiszpanii ku mocniejszej pozycji 14 Nowy lek zmniejszający ryzyko odrzucenia przeszczepu 15 Właściwy materiał do płaskich głośników 16 IRC wspiera nową sieć wysokich technologii w regionie Emilia-Romania 17 Ośrodki IRC muszą przystosować się do globalizacji 18 Transfer technologii praktyczne szkolenie dla MŚP 19 Nowa strategia komunikacyjna sieci IRC 20 WIADOMOŚCI W SKRÓCIE 21 Szczyt Gate2Growth próba rozwiązania zagadki finansowania innowacji 22 Jak wielka jest przepaść pomiędzy UE a USA pod względem innowacji? 24 Francja: kampania mająca przyciągnąć młodych ludzi do pracy w przemyśle 26 NA ZAPROSZENIE: transfer wiedzy na uniwersytecie musi być wszechobecny 27 Europejski Dialog Innowacyjny przyciągnąć uwagę decydentów 28 Projekt PReVENT ukierunkowany na zwiększenie bezpieczeństwa na drogach 29 KONFERENCJE 30 PUBLIKACJE 31 INNOWACJE W LICZBACH 32 Innowacje potrzeba większej wydajności Bez innowacji wzrost gospodarczy w Europie nie będzie możliwy. Jest ona kluczem do polepszania jakości życia społeczeństw. Istnieją spore różnice w zakresie osiągnięć w dziedzinie innowacji pomiędzy poszczególnymi państwami członkowskimi, ale należy przy tym pamiętać, że najbardziej innowacyjne spośród nich dorównują pod tym względem Stanom Zjednoczonym i Japonii. Z drugiej jednak strony niektóre państwa członkowskie pozostają za nimi daleko w tyle inne zaś jeszcze dalej. Niestety nawet w krajach przodujących pod względem innowacji co niepokojące daje się dostrzec, że system mający przekładać wyniki badań na nowe produkty i usługi nie działa tak jak powinien. Polityka w zakresie innowacji musi mieć charakter długofalowy nie można oczekiwać rezultatów od razu. Potrzeba także rozwiązań bardziej złożonych, niż po prostu zwiększenie wydatków na badania naukowe. Dużo lepszym wskaźnikiem wydaje się być pomiar wydajności innowacyjnej, to znaczy zależności pomiędzy nakładami na badania (inwestycje są tylko jednym z wielu ich rodzajów) a ich wynikami. Konieczne jest zwiększenie wydajności w tej dziedzinie. Aby Europa mogła osiągnąć cele Strategii Lizbońskiej niezbędne jest podążanie w kierunkach wytyczonych w niedawnej publikacji Więcej badań naukowych i innowacji: Inwestycje dla wzrostu i zatrudnienia. Osiągniemy jednak te cele tylko przy ścisłej współpracy Komisji i państw członkowskich, co będzie możliwe jedynie przy zapewnieniu wystarczającego finansowania na innowacyjne działania UE. Heinz Zourek Heinz Zourek, Komisja Europejska, Dyrektor Dyrekcja Generalna ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu Powyższe kwestie zostały szerzej omówione przez Pana Heinza Zoureka w jego wystąpieniu podczas niedawnej konferencji zorganizowanej przez Prezydencję Austriacką UE. Tekst wystąpienia dostępny jest pod adresem internetowym: Innowacje w Europie Innowacje w Europie (European Innovation) to pismo wydawane sześć razy do roku przez Dyrekcję Generalną ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu przy Komisji Europejskiej w ramach Szóstego Ramowego Programu Badań. Publikacja ukazuje się w językach: angielskim, francuskim, niemieckim, włoskim, polskim i hiszpańskim, a jej wcześniejszy tytuł to Innowacje i Transfer Technologii (Innovation and Technology Transfer). Kolejne wydanie ukaże się w maju 2006 roku. Wydawca: Dział Komunikacji i Informacji Dyrekcja Generalna ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu, Komisja Europejska B-1049 Bruksela Faks: entr-itt@cec.eu.int Materiały i publikacja: ESN, Bruksela Zastrzeżenie prawne: Komisja Europejska ani żadna osoba działająca w imieniu Komisji nie ponosi odpowiedzialności za sposób wykorzystania informacji zawartych w tej publikacji. Informacje te zostały przygotowane z należytą starannością, należy jednak potwierdzać dane cytowane w niniejszej publikacji korzystając z danych kontaktowych lub z materiałów podanych w poszczególnych artykułach. Komisja Europejska, 2006 Powielanie materiałów jest dozwolone pod warunkiem podania źródła. Wydrukowano w Belgii Innowacje w Dyrekcji Generalnej ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu Kształtowanie polityki w zakresie innowacji i wdrażanie środków należy do zadań Dyrekcji ds. Polityki w zakresie innowacji (Innovation Policy Directorate) w Dyrekcji Generalnej ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu przy Komisji Europejskiej. Kontakty Polityka w zakresie innowacji (D/1) Faks: entr-innovation-policy-development@cec.eu.int Wspieranie innowacji (D/2) Faks: entr-innovation-networks@cec.eu.int Finansowanie MŚP, przedsiębiorców i wynalazców (D/3) Faks: entr-finance-sme@cec.eu.int Technologia dla innowacji; informatyka i telekomunikacja oraz e-business (D/4) Faks: entr-ict-e-commerce@cec.eu.int innovation/index_en.htm Innowacje w Europie Marzec

3 Nowa strategia europejskiego przemysłu motoryzacyjnego Owocem prac grupy interesariuszy CARS 21 jest obejmująca dziesięć lat mapa drogowa rozwoju przemysłu samochodowego, którą opracowywano podczas regularnych spotkań w roku Wiceprzewodniczący Komisji, Guenter Verheugen, który przewodniczył pracom grupy wyjaśnia najważniejsze wyzwania oraz zalecenia dla tej istotnej gałęzi gospodarki na nadchodzące lata. a europejski przemysł motoryzacyjny musi być przygotowany na wyzwania motoryzacji masowej na tych rynkach. Wierzę, że europejscy producenci aut są dobrze do tego przygotowani. Ważną rolę odegrają też działania polityczne, których celem będzie zapewnienie europejskim producentom możliwości konkurowania na wyrównanych warunkach. CARS 21 Moim zdaniem drugie wyzwanie dotyczy innowacyjności, jako że przemysł samochodowy w coraz większym stopniu oparty jest na zaawansowanych technologiach oraz wiedzy. Przełomy w badaniach naukowych i rozwoju mogą potencjalnie w sposób stały wpływać na kształt produktów i procesów produkcyjnych w sektorze motoryzacyjnym, europejscy producenci zaś winni pozostać na czele w dziedzinie pionierskich działań technologicznych. Wyzwanie trzecie związane jest z przemianami strukturalnymi, jakie przechodzi przemysł motoryzacyjny; z wielkim zadowoleniem odnotowuję tu, że europejski przemysł rozpoczął już proces optymalizowania wydajności produkcji oraz kosztów. Bardzo ważne jest, aby wysiłki te były kontynuowane. Na własnym podwórku Ponadto i to czwarte wyzwanie powinniśmy pamiętać, że to nasz rynek lokalny zapewnia europejskim producentom podstawy konkurencyjności. Podczas dyskusji w ramach CARS 21 przedstawiciele przemysłu wskazali na niepełną harmonizację rynku wewnętrznego oraz na fakt, że w różnych państwach członkowskich inaczej podchodzi się do spraw stosowania oraz interpretacji przepisów. Innowacje w Europie : Jakie wyzwania stoją obecnie przed europejskim przemysłem motoryzacyjnym? Czy można im sprostać na poziomie europejskim, czy też bardziej odpowiednie będzie podejście globalne? Günter Verheugen: Przemysł samochodowy to przemysł globalny i główne wyzwania, które przed nim stoją związane są ze wzmożoną globalizacją działalności gospodarczej. W szczególności w przyszłości głównym źródłem popytu na samochody będą szybko rozwijające się gospodarki, Mając na uwadze, iż przemysł samochodowy jest przemysłem globalnym, wiele rozwiązań powinno być poszukiwanych przy wykorzystaniu mechanizmów globalnych, jako że naszym podstawowym celem jest zapewnienie otwartej międzynarodowej konkurencji oraz wyrównanych szans. Możemy na poziomie europejskim stosować rozwiązania dotyczące rynku unijnego, ale chciałbym w międzyczasie, aby standardy na świecie zbliżały się do europejskich. Chciałbym, aby standardy na świecie zbliżały się do europejskich. Marzec 2006 Innowacje w Europie 3

4 CARS 21 Bardzo ważnym problemem jest oddziaływanie transportu na środowisko. Czy europejczycy osiągnęli właściwą równowagę jeśli chodzi o korzystanie z samochodów prywatnych i publicznych środków transportu? Czy rozwiązania stosowane w UE zapewniają taką równowagę i jej utrzymanie? Ciężko pracujemy nad zredukowaniem emisji gazów związanych z transportem, choć jest to dla transportu drogowego droższe niż dla innych sektorów gospodarki. Komisja podpisała z europejskimi, japońskimi oraz koreańskimi producentami samochodów dobrowolną umowę, która określa, że przeciętna emisja spalin z nowych samochodów na kilometr spadnie w latach do 140 gramów, zaś przemysł europejski wyraził zamiar pójścia jeszcze dalej w tym kierunku po roku Niedawno przyjęliśmy także propozycję dotyczącą nowego prawodawstwa w zakresie emisji spalin Euro 5. Jest oczywiste, że jak dotąd główna odpowiedzialność za emisję dwutlenku węgla spada na przemysł samochodowy, zatem trzeba w przyszłości bardziej zintegrowanego podejścia z udziałem innych interesariuszy. Jeśli chodzi o równowagę korzystania z form transportu, będziemy zachęcać do powszechniejszego korzystania z transportu publicznego oraz całej palety innych środków transportu. Trzeba jednak przy tym pamiętać, że prywatny samochód wrósł w społeczeństwa europejskie jako najwygodniejsza forma przemieszczania się. motoryzacyjnej) również plasują się w pierwszej dziesiątce inwestujących w badania. Przykładem konkretnym może być tutaj osiągnięte przez interesariuszy CARS 21 porozumienie w sprawie wprowadzenia elektronicznych stabilizatorów toru jazdy we wszystkich nowych pojazdach sprzedawanych w Europie, a także jednoznaczne zalecenie dla jak najszybszego wprowadzenia technologii takich jak systemy zapobiegające kolizjom. Warto również wspomnieć o inicjatywach takich jak system inteligentnego transportu esafety. Jeśli chodzi o przyszłość, istnieje bliski związek pomiędzy konkurencyjnością a badaniami, ponieważ tylko przemysł światowej klasy będzie mógł w Europie kontynuować inwestycje w nowe technologie. Powinniśmy upewnić się, że tak się rzeczywiście stanie. Istnieje bliski związek pomiędzy konkurencyjnością a badaniami. Jakie środki na poziomie unijnym zostaną podjęte, aby zachęcać do intensyfikacji badań w branży motoryzacyjnej, do wspierania innowacji, szczególnie zdatnej do zastosowania także i w innych sektorach? Zacznijmy od tego, że europejski budżet na badania na okres znacznie się zwiększy w stosunku do okresu do roku Komisarz Verheugen podczas CARS 21. Badania w centrum Narzędzia z zakresu technologii informacyjno-komunikacyjnych mogą potencjalnie zrewolucjonizować jazdę samochodem oraz zwiększyć bezpieczeństwo na drogach. W jakim stopniu europejski przemysł motoryzacyjny rzeczywiście przeciera szlaki w tym obszarze? Co robi się, aby Europa odgrywała na tym polu silną rolę w przyszłości? Przemysł motoryzacyjny jest jednym z największych inwestorów w badania i rozwój w Europie jego nakłady przekraczają 20 miliardów EURO w skali roku. Niedawne badania wskazują (patrz: Innowacje w liczbach), że Daimler-Chrysler wydaje na badania więcej niż jakakolwiek inna światowa firma, podczas gdy Volkswagen oraz Siemens (istotny dostawca branży Ponadto, badania w przemyśle motoryzacyjnym prowadzone w Europie należą do najbardziej intensywnych, a przemysł samochodowy głęboko zaangażowany jest w prace ERTRAC (Europejski Komitet Doradczy ds. Badań w Dziedzinie Transportu Drogowego) 1. Oprócz mechanizmów już działających Komisja zaprosiła branżę motoryzacyjną do udziału we Wspólnych Inicjatywach Technologicznych (Joint Technology Initiatives), które będą się koncentrować na priorytetowych zagadnieniach europejskiej wartości dodanej. (1) Kontakt Więcej informacji dotyczących prac grupy CARS 21, w tym raport końcowy, znaleźć można pod adresem: pagesbackground/competitiveness/cars21.htm Innowacje w Europie Marzec

5 Ekologiczna motoryzacja nabiera pędu W grudniu Komisja Europejska ogłosiła swoje najnowsze propozycje dotyczące dalszego zmniejszenia emisji spalin w samochodach osobowych i małych pojazdach transportowych. Jednocześnie Komisja Europejska współpracuje z przemysłem motoryzacyjnym w walce z globalnym ociepleniem poprzez zmniejszenie emisji dwutlenku węgla. Obydwie inicjatywy stymulują rozwój innowacji i umiejscawiają europejski przemysł motoryzacyjny w awangardzie technologii motoryzacyjnej. Tabela nr 1: Normy emisji dla samochodów osobowych Euro 4 (istniejące) oraz Euro 5 (proponowane) Benzynowe (mg/km) Z silnikiem diesla (mg/km) Euro 4 Euro 5 Euro 4 Euro 5 Tlenek węgla (CO) Węglowodory (HC) Tlenki azotu (NO x) HC + NO x Cząstki stałe -- 5* 25 5 Przemysł samochodowy (* tylko przy zastosowaniu ubogich mieszanek) Fotografia, DaimlerChrysler Europejczycy coraz częściej myślą nie tylko o tym ile kosztuje tankowanie, ale także o wpływie motoryzacji na środowisko. Współczesne samochody w mniejszym stopniu zanieczyszczają środowisko i spalają mniej paliwa niż dziesięć lat temu, a stan taki zawdzięczamy w znacznym stopniu normom emisji spalin wynikającym z prawodawstwa unijnego. Emisja spalin przez nowe samochody i małe pojazdy transportowe (vany) jest obecnie regulowana przez normy Euro 4, które weszły w pełni w życie w roku Ustanawiają one normy emisji tlenku węgla, węglowodorów, tlenków azotu oraz cząsteczek stałych. Wprowadzenie norm emisji motywowane jest przede wszystkim jakością powietrza atmosferycznego, która stała się problemem coraz bardziej niepokojącym Europejczyków, mówi Philip Good z Zespołu ds. Motoryzacji w Dyrekcji Generalnej Przedsiębiorstw i Przemysłu w Komisji Europejskiej. W wielu obszarach transport jest głównym źródłem emisji cząsteczek stałych oraz tlenku azotu. Celem działań podejmowanych na poziomie europejskim jest utrzymanie wspólnego rynku pojazdów we wszystkich państwach członkowskich tak, aby w 25 krajach sprzedawany był pojazd spełniający wymogi jednej specyfikacji. Wiele państw członkowskich uznaje za pożądane bardziej wymagające od istniejących obecnie normy ekologiczne dla pojazdów. Propozycje Euro 5 1 opublikowane w grudniu (patrz: Tabela 1) dążą do 80% redukcji emisji cząsteczek stałych w silnikach diesla oraz 20% redukcji emisji tlenków azotu. Jeśli chodzi o auta napędzane benzyną, to zarówno emisja tlenków azotu jak i węglowodoru miałaby zmniejszyć się o 25%. Nie ulegają zmianie normy emisji tlenku węgla. Jak dotąd nie funkcjonowały ograniczenia dotyczące emisji stałych cząsteczek przez samochody na benzynę (modele najnowsze nie wydalają na zewnątrz prawie żadnych stałych cząsteczek). Jednakże nowe silniki spalające ubogie mieszanki produkują więcej stałych cząsteczek i obowiązywać będą je te same normy co silniki diesla. Opublikowany projekt rozporządzenia przewiduje także przyszłe normy dopuszczalnej liczby stałych cząsteczek. Spowodowane jest to faktem, że istnieją istotne dowody na szczególnie szkodliwy dla zdrowia charakter najmniejszych spośród nich. Nowe rozporządzenie, w przypadku szybkiej akceptacji Parlamentu i Rady, mogłoby wejść w życie już w 2008 lub 2009 roku. Spełnić standardy Philip Good mówi, że propozycję da się zrealizować w tych ramach czasowych ponieważ opierają się one na sprawdzonych technologiach. Większość samochodów na benzynę najprawdopodobniej spełnia te standardy. Z kolei w silnikach diesla na spełnienie norm emisji pozwoli wprowadzenie filtrów stałych cząsteczek (DPF). Jeśli chodzi o emisję tlenku azotu, niektóre pojazdy z silnikiem diesla już spełniają wspomniane normy, a niektóre będą je spełniać po niewielkich modyfikacjach. Marzec 2006 Innowacje w Europie 5

6 Przemysł samochodowy Źródło: ACEA Wartości = limity w g/km Cząsteczki Obecnie Rozwój norm europejskich emisji spalin dla samochodów z silnikiem diesla. Carlo Cucchi z Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Motoryzacyjnych zgadza się, że potrzebne będzie zamontowanie we wszystkich silnikach diesla filtrów DPF, które znaleźć można już teraz w niektórych pojazdach (Patrz: pole 1). Filtr DPF pozwala zmniejszyć emisję stałych cząsteczek przez silnik diesla niemal do zera to najnowocześniejsza technologia. Cucchi nie ma wątpliwości, że samochody z silnikiem diesla wypełnią normy obniżonej emisji tlenków azotu bez konieczności zastosowania urządzeń oczyszczających, ale trudniej może być z samochodami osobowymi powyżej 2,5 tony, tzw. SUV, które obecnie podlegają mniej wymagającym normom dla lekkich samochodów transportowych. Wiele z tych pojazdów to pasażerskie wersje vanów z silnikiem diesla, które mogą wymagać zastosowania urządzeń oczyszczających, które do chwili obecnej nie zostały w pełni dopracowane (Patrz: pole 2). Ponadto koszty związane ze spełnieniem wyższych norm przedstawia się w sposób przesadzony: katalizator okazał się około dziesięć razy tańszy niż początkowo mówiono. Jos Dings nawołuje do umieszczania kosztów wyższych norm ekologicznych w szerszym kontekście gospodarki europejskiej, a nie jedynie w wąskiej perspektywie przemysłu samochodowego. Federacja z zadowoleniem odnotowuje, że montaż filtrów DPF w silnikach diesla staje się coraz powszechniejszy, jednak Dings podkreśla, że wiele pozostaje do zrobienia w zakresie zmniejszenia emisji tlenków azotu w silnikach diesla. Problem CO 2 Oprócz zmagań o wdrożenie technologii zmniejszających zanieczyszczenia przemysł motoryzacyjny staje także przed bardziej poważnym wyzwaniem długofalowym, a mianowicie koniecznością zmniejszenia emisji dwutlenku węgla, którą uznaje się za przyczynę globalnego ocieplenia. Koszty związane ze spełnieniem wyższych standardów przedstawia się w sposób przesadzony Według Josa Dingsa z Europejskiej Federacji na rzecz Transportu i Środowiska (T&E) przemysł w swoim stanowisku nadmiernie akcentuje trudności w sprostaniu bardziej rygorystycznym normom. Zwiększone koszty wcale nie muszą zmniejszać konkurencyjności. W praktyce, poprzednie regulacje unijne sprawiały, że koszty firm spoza Unii przewyższały koszty unijne. Pole 1: Filtry cząsteczek stałych w silnikach diesla (DPF) Najnowsze filtry cząsteczek stałych w silnikach diesla (DPF) są filtrami zamkniętymi wykonanymi z ceramicznej struktury przypominającej plaster miodu, która może przefiltrować ponad 99% cząsteczek. Sadza, która pozostaje we wkładzie filtrującym, musi być okresowo wypalana do czego potrzeba temperatury około 600 C, znacznie więcej niż temperatura spalin. Dlatego opracowano kilka metod wykorzystania katalizatorów spalania sadzy w temperaturach niższych. Spalanie sadzy, podobnie jak ciśnienie wsteczne w filtrze, zwiększa nieznacznie zużycie paliwa. Obecnie używane są także filtry otwarte, z którymi nie wiążą się niedogodności ciśnienia wstecznego. Wypadają one jednak kiepsko pod względem wyłapywania najmniejszych cząsteczek i nie będą pod tym względem spełniać przyszłych norm. Pole 2: Katalizatory Znaczna redukcja CO, HC i NOx od lat osiemdziesiątych możliwa była dzięki ulepszonej konstrukcji silnika oraz wykorzystaniu katalizatorów, dzięki którym substancje zanieczyszczające przechodzą w gazy atmosferyczne dwutlenek węgla, parę wodną oraz azot. Samochody benzynowe posiadają katalizatory usuwające trzy szkodliwe produkty, zaś w silnikach diesla stosuje się katalizator utleniający, który usuwa tlenek węgla, węglowodory oraz niektóre cząsteczki stałe. Dalsza redukcja tlenków azotu w silnikach diesla (poza Euro 5) wymagać będzie nowych, powstających dopiero technologii. Bada się dwa zasadnicze podejścia. W ramach pierwszego w pułapce LNT gromadzi się tlenek azotu, a następnie okresowo redukuje się go do azotu poprzez wtryśnięcie paliwa. Proces ten może jednak zostać zaburzony przez obecność siarki w paliwie. Alternatywne rozwiązanie to SCR (selektywna redukcja katalityczna) w której amoniak łączy się z tlenkiem azotu (źródło amoniaku musi być regularnie uzupełniane). Obydwie technologie nie są jeszcze rozwinięte dostatecznie, aby wykorzystywać je standardowo montując odpowiednie urządzenia w samochodach osobowych. Innowacje w Europie Marzec

7 Wlot Spaliny z silnika Wkład filtrujący Ścianki filtra Odprowadzenie spalin Najnowszy raport (2003) pokazuje, że poziom emisji spadł z 186 g/km w 1995 roku do 164 g/km. Polepszenie rezultatów wynika w znacznym stopniu z rosnącej popularności samochodów z silnikiem diesla, których udział w rynku rośnie od roku 1998 i teraz osiągnął poziom około połowy całej nowej sprzedaży. Źródło: ACEA Zasada działania filtra cząsteczek stałych do silników diesla. Spaliny po oczyszczeniu Istnieje obecnie dobrowolne porozumienie pomiędzy Komisją a europejskimi producentami samochodów, na mocy którego emisje dwutlenku węgla w nowych autach sprzedawanych w Europie mają zmniejszyć się do 140 g/km do roku Producenci japońscy i koreańscy podjęli się wprowadzenia takich samych norm do roku Zauważyć należy, że normy takie oznaczają zużycie 5 litrów paliwa lub 4,5 litra oleju napędowego na 100 km. W przeciwieństwie do propozycji Euro 5 cel ograniczenia emisji dwutlenku węgla nie odnosi się do pojedynczych samochodów, ale jest średnią dotyczącą wszystkich aut sprzedanych w skali roku. Aby presja była nadal odczuwalna, Komisja rozważa istniejące możliwości zredukowania emisji dwutlenku węgla do średniej 120 g/km do roku Nie jest to łatwe dwutlenek węgla jest nieuniknionym produktem spalania węglowodorów. Dopóki samochody jeżdżą na benzynę, olej napędowy lub jakikolwiek inny produkt naftowy, będą emitować CO 2. Czy cel jest zatem realny? Przeprowadzamy obecnie studium oddziaływania, które ma nam pomóc stwierdzić, czy cel ten jest wykonalny oraz jak należałoby go osiągnąć, opowiada Barbara Bonvissuto z Zespołu ds. Motoryzacji w Komisji. Zgodnie z zaleceniami raportu CARS21 3 rozważamy cały szereg środków, które stanowią część zintegrowanego podejścia z udziałem kilku interesariuszy. Przemysł samochodowy Nowe starania Pole 3: Biopaliwa Chociaż paliwa pochodzenia roślinnego podczas spalania również produkują CO 2, emisje te w znacznym stopniu rekompensują się poprzez wchłanianie CO 2 w trakcie wzrostu roślin. Tym samym zamiana paliw naftowych na biopaliwa efektywnie zmniejszy ilość CO 2 emitowanego do atmosfery. Biopaliwa pierwszej generacji (obecnie już w użyciu) to etanol pochodzący z roślin takich jak trzcina cukrowa oraz biodiesel powstający z olejów roślinnych. We współczesnych pojazdach etanol można mieszać z benzyną, a biodiesel może być mieszany z olejem napędowym, bez konieczności modyfikacji silnika. Następna generacja biopaliw to substytuty benzyny oraz oleju napędowego pochodzące ze źródeł biomasy (takich jak odpady z przemysłu drzewnego oraz całego szeregu innych odpadów) powstałe w wyniku zastosowania zaawansowanych technologii gazyfikacji. Paliwa te są znacznie czystsze od paliw kopalnych i wiążą się z nimi długofalowe korzyści zmniejszenia zależności UE od produktów naftowych jako paliw wykorzystywanych w transporcie. Komisja zainicjowała plan działania w zakresie biomasy w grudniu 2005, a w tym roku przedstawi raport na temat dalszego zachęcania do korzystania z biopaliw. Jak dotąd skupiano się na inżynierii samochodowej chodziło o zwiększenie wydajności zużycia paliwa dzięki ulepszaniu silników, przekładni, opon, smarów, cech aerodynamicznych oraz dzięki zmniejszaniu wagi. Ale aby osiągnąć 120 g/km potrzeba będzie dalszych środków. Komisja opracowuje zachęty podatkowe oraz znaki jakości podobne do tych, które z sukcesem zastosowano w branży AGD a także pracuje nad innymi propozycjami, dzięki którym ludzie będą kupować auta zużywające mniej paliwa. Kompletne propozycje opublikowane zostaną w późniejszym okresie tego roku. W perspektywie średniookresowej największy efekt może mieć zastosowanie alternatywnych paliw, dzięki którym można zmniejszyć emisję zarówno w starych jak i nowych samochodach. (Pole 3). Biopaliwa, których zastosowanie zmniejsza emisję CO 2, pozwoli na istotne oszczędności, mówi Cucchi. Obecne biopaliwa są mieszanką etanolu w paliwie oraz biodiesla w oleju napędowym. Cel polegający na osiągnięciu 2% udziału biopaliw w rynku do roku 2005 a do roku ,75% - nie został jeszcze osiągnięty, jak stwierdza Cucchi, głównie ze względu na problemy z dostawami. Uważamy, że producenci paliw powinni uczynić krok w kierunku zrealizowania postawionego celu, ale nawet jeśli nie uda się go osiągnąć w pełni, ograniczymy emisję CO 2 w stopniu większym niż byłoby to możliwe wyłącznie dzięki technologii. Odgórne regulacje są bardzo ważne w promocji innowacji Marzec 2006 Innowacje w Europie 7

8 Ponadto w przyszłości druga generacja biopaliw stwarza perspektywy kompletnego zastąpienia produktów naftowych, zaś w perspektywie jeszcze dalszej, ostatecznym rozwiązaniem mogą się okazać samochody napędzane paliwem wodorowym. To zbyt odległa perspektywa, aby wpłynąć znacząco na osiągnięcie celów do 2012, ale projekt rozporządzenia dotyczącego homologacji pojazdów wodorowych zostanie opublikowany jeszcze w tym roku. Podobnego zdania jest i Carlo Cucchi, choć wskazuje, że Agencja Ochrony Środowiska USA może efektywniej promować innowację dzięki elastyczniejszemu i szybszemu, w porównaniu z europejskim procesem legislacyjnym, działaniu. Z jednej strony tak, regulacje prawne to rzecz dobra, bo zachęca do badań. Ale zmartwieniem pozostają kwestie czasu realizacji oraz właściwa równowaga pomiędzy kosztem pojazdów, a ich wpływem na środowisko. Przemysł samochodowy Fotografia, DaimlerChrysler Ogniwa paliwowe w samochodach mogą stać się normalnością w przyszłości ale w międzyczasie trzeba zmniejszyć zanieczyszczenia związane z pojazdami benzynowymi i z silnikiem diesla. (1) vehicles/2280_en_final.pdf (2) (3) competitiveness/cars21.htm Innowacje nabrać pędu Warto zadać, pytanie jak, bardzo strategia oparta na dwóch filarach regulacjach prawnych oraz na dobrowolnej umowie przyczynia się do promocji innowacji w przemyśle motoryzacyjnym. Z pewnością propozycje Euro 5 będą zmierzać do zapewnienia możliwie jak najszerszego zastosowania istniejących technologii, a nie naciskania na rozwój nowych, radykalnych rozwiązań. Europejscy producenci samochodów prowadzą w technologiach diesla około połowy samochodów na europejskich drogach to diesle, które są wybierane z uwagi na niskie zużycie paliwa i jest to dużo lepszy wynik niż w USA i Japonii ale zostają w tyle za Japonią w rozwoju samochodowych hybryd. Prawdziwym przełomem będzie rozwinięcie technologii hybryd jak dotąd opartej na silnikach benzynowych tak, aby mogły zostać zastosowane w silnikach diesla. Sądzę, że odgórne regulacje są bardzo ważne w promocji innowacji, mówi Philip Good. Nie wydaje mi się, aby kiedykolwiek powstały tak złożone systemy oczyszczania lub niektóre technologie stosowane w budowie silników bez uprzedniego wprowadzenia tych regulacji. Z opinią tą zgadza się Barbara Bonvissuto: Ustalenie norm emisji dwutlenku węgla jest zachętą do innowacji. Gdyby nie postawione cele, różne technologie najpewniej w ogóle nie byłyby badane, lub wprowadzone byłyby na rynek później. Kontakt Philip Good, Komisja Europejska, Dyrekcja Generalna ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu, Zespół ds. Motoryzacji Tel philip.good@cec.eu.int automotive/index_en.htm Barbara Bonvissuto, Komisja Europejska, Dyrekcja Generalna ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu, Zespół ds. Motoryzacji Tel barbara.bonvissuto@cec.eu.int Carlo Cucchi, Europejskie Stowarzyszenie Producentów Samochodów (ACEA) Tel cc@acea.be Jos Dings, Europejska Federacja Transportu i Środowiska (T&E) Tel jos.dings@t-e.nu Innowacje w Europie Marzec

9 Nowe sztuczki dla starych nabywców Zamówienia publiczne i innowacja nie zawsze tworzyły harmonijną parę. Ale w miarę jak innowacje stały się istotnym elementem europejskiej konkurencyjności, coraz więcej uwagi poświęca się dużym budżetom pozostającym w rękach podmiotów publicznych. Podczas niedawnej konferencji postawiono ważne pytanie: Czy jest możliwe oraz właściwe aby zachęcać osoby dysponujące środkami publicznymi do preferowania nowych produktów i technik? Most na nowej autostradzie z Bilbao do Santander. Okolice Las Arenas, Kraj Basków, Hiszpania. Sądząc po konferencji Zamówienia publiczne: stymulowanie badań i innowacji do lepszych działań, zorganizowanej w grudniu przez Dyrekcję Generalną ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu Komisji Europejskiej, idea innowacyjnych zamówień publicznych zyskuje zwolenników, ale poparcie dla samej koncepcji nie jest bezwarunkowe. Przytaczano i chwalono przykłady innowacyjnych zamówień publicznych, ale jednocześnie wyrażano obawy związane z podstawowymi zasadami zamówień (świadczenie dobrych usług za dobrą cenę) i zagrożeniem sprzeniewierzenia się im w pogoni za nowym. Reasumując, przesłanie konferencji brzmi w ten sposób, że innowacyjność staje się coraz bardziej doniosłym aspektem przy podejmowaniu decyzji o udzielaniu zamówień publicznych i można dostrzec także pewne sygnały, że zwiększa się polityczne poparcie. Jednakże założenia te nie zawsze wprowadzane są systematycznie w życie. Głównym celem konferencji było omówienie wyników badań przeprowadzonych na prośbę Dyrekcji Generalnej ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu przez Instytut Fraunhofera. W ramach badań dokonano przeglądu działań w dziedzinie zamówień publicznych oraz innowacji w państwach członkowskich UE; rezultaty te posłużą jako materiał do nowej publikacji Komisji Europejskiej w tym zakresie. Dobre praktyki W ramach projektu Instytutu Fraunhofera zidentyfikowano, a następnie zaprezentowano, szereg przykładów dobrych praktyk łączących zamówienia publiczne z innowacyjnością. Studium to stanowiło uzupełnienie niezależnego raportu Zamówienia publiczne na rzecz rozwoju badań i innowacji, przygotowanego wcześniej na zamówienie Dyrekcji Generalnej ds. Badań Naukowych przez grupę ekspertów z Europy oraz jednego z Kanady. Pracom grupy przewodniczyła Rosa Wilkinson z Ministerstwa Handlu i Przemysłu Zjednoczonego Królestwa. Przedstawiając zalecenia zawarte w raporcie niezależnych ekspertów José-Ramon Tiscar z Dyrekcji Generalnej ds. Badań Naukowych stwierdził, że zamówienia publiczne są czynnikiem przemian o potencjalnie silnym oddziaływaniu. Są one znaczącym elementem kształtowania popytu w sektorach takich jak opieka zdrowotna, transport, edukacja, sektor energetyczny oraz technologie informacyjno-komunikacyjne, które wytwarzają około 16% PKB Unii Europejskiej. Innowacje w zamówieniach publicznych Dotychczasowo małe i średnie przedsiębiorstwa miały, ze względu na rozmiary niektórych kontraktów, ograniczone możliwości brania udziału w postępowaniach o zamówienie publiczne, choć częstokroć odgrywają one istotną rolę jako podwykonawcy kontraktów i specjaliści w dziedzinach takich jak na przykład technologie informacyjno-komunikacyjne. Wielu prelegentów podkreślało potrzebę zachęty MŚP do szerszego udziału, np. dzięki zamówieniom przez internet lub zmniejszeniu barier związanych z kosztami udziału w przetargach. Wyrażono pogląd, że mniejsze firmy nierzadko proponują najbardziej innowacyjne rozwiązania i należy podjąć starania, aby mogły one pełniej uczestniczyć w procedurach. Mniejsze firmy często proponują najbardziej innowacyjne rozwiązania Nota prawna: Poglądy wyrażone w powyższym artykule oraz podczas konferencji nie mogą pod żadnym względem być interpretowane jako oficjalne stanowisko Komisji Europejskiej. Marzec 2006 Innowacje w Europie 9

10 Innowacje w zamówieniach publicznych W Raporcie Wilkinsona zauważa się, że rządy europejskie mają doskonałą sposobność wykorzystania zamówień publicznych do stymulacji rozwoju oraz wchłonięcia nowych technologii i produktów, a jednocześnie do zaspokojenia palącej potrzeby poprawy usług publicznych. Podczas dyskusji odniesiono się również do zagadnień takich jak potrzeba technicznego dialogu podczas przygotowania przetargu oraz niebezpieczeństwo zbyt wąskiego określania specyfikacji przetargowych, co zamyka drogę potencjalnie innowacyjnym ofertom. Prezentując raport Instytutu Fraunhofera Jakob Edler zwrócił uwagę na fakt, że zamówienia publiczne powinny być postrzegane jako część szerszego zagadnienia politycznego. Konieczne jest podjęcie działań o charakterze publicznym, aby zainicjować działania innowacyjne, przyspieszyć ich rozprzestrzenianie poprzez zwiększenie popytu na innowacje oraz aby określić nowe wymagania dla produktów i usług wymagających odmiennego do dotychczasowego podejścia. Zmniejszanie ryzyka Główne trudności związane z zamówieniami to awersja do ryzyka oraz mało atrakcyjne zachęty do stosowania innowacyjnych rozwiązań. Jakob Edler stwierdził, że aby alternatywne rozwiązania mogły być właściwie, ocenione zamawiający, w sektorze publicznym potrzebują odpowiedniej wiedzy i kompetencji. Studium Instytutu Fraunhofera zawiera dogłębną analizę dziesięciu przykładów innowacyjnego podejścia w sektorze publicznym w różnych krajach UE. Badacze przeprowadzili 100 wywiadów z interesariuszami oraz zorganizowali kilka spotkań ekspertów. Opisane przypadki obejmowały rozmaite obszary od telekomunikacyjnych rozwiązań w zakresie technologii przesyłu głosu poprzez sieci teletransmisyjne w Niemczech po oznakowanie autostrad w Zjednoczonym Królestwie. Kluczowa rola podejmowania decyzji Choć Instytut Fraunhofera stwierdził, że w Austrii polityka w zakresie zamówień publicznych nie wspiera z zasady innowacji, jedna z inicjatyw rządu austriackiego polegająca na wprowadzeniu elektronicznego systemu obsługi kancelaryjnej stanowiła jedną z najistotniejszych prezentacji podczas konferencji. Projekt ELAK (międzyresortowy system zarządzania kancelaryjnego) wdrożony został w roku 2001, a jego celem było wprowadzenie ujednoliconych rozwiązań programowych obsługujących wszystkie ministerstwa. Wdrożenie miało umożliwić obywatelom załatwianie spraw z poszczególnymi ministerstwami w formie elektronicznej, a administracji prowadzenie dokumentacji w ten sposób powstałej jako oryginalnej i autentycznej. Dzięki nowoczesnym technologiom, takim jak technologie zarządzania przepływem dokumentów oraz zarządzania dokumentami, podpis elektroniczny, skanowanie wpływającej korespondencji tradycyjnej, rozwiązanie to uprościło i przyspieszyło wewnętrzne procedury. Wprowadzenie systemu zostało zlecone zewnętrznemu podmiotowi, a zamówienie zawierało oprogramowanie, zarządzanie, wdrożenie, w tym szkolenie użytkowników. Kiedy wdrażano program, Dyrektorem obsługi prawnej Austriackiej Centralnej Agencji Zamówień Publicznych była obecna na konferencji Kathrin Hornbanger. W swoim wystąpieniu powiedziała, że zarządzanie projektem, które rozpoczęło się na długo przed etapem przetargowym, było jednym z filarów sukcesu. Powołany do realizacji projektu zespół liczył 60 osób ze wszystkich resortów i w jego skład wchodzili zarówno użytkownicy końcowi jak i obsługa techniczna. Ze względu na wielkość zespołu potrzebne było ustalenie wydajnych zasad podejmowania decyzji, łącznie z wprowadzeniem zasady większościowej, jako że jednomyślność była niejednokrotnie nieosiągalna. Procedura przetargowa była długa i ujawniła potrzebę silnego politycznego poparcia koniecznego do pokonania przeszkód stojących na drodze do realizacji tak dużego i złożonego projektu. Mimo trudności do początku 2005 roku w austriackich ministerstwach z systemu ELAK korzystało 8500 osób. Kathrin Hornbanger opowiada: Projekt okazał się wielkim sukcesem a wykorzystanym w nim oprogramowaniem zainteresowali się inni potencjalni użytkownicy; obecnie zostało ono zakupione przez władze Bawarii. Innowacje w Europie Marzec

11 Członkini zespołu badawczego, Lena Tsipouri (Uniwersytet Ateński/CERES), zauważyła, że innowacja systemowo brana jest pod uwagę tylko w nielicznych krajach i w niewielkiej ilości przypadków. Wyłączywszy Stany Zjednoczone oraz Zjednoczone Królestwo, które posiadają jasne i aktywnie stosowane rozwiązania polityczne, innowacyjne zamówienia publiczne jawią się być li tylko owocem dobrych politycznych instrumentów powstałych ad hoc, właściwej kultury, lub właściwych ludzi. Innowacja staje się coraz ważniejsza w następujących sektorach: Zrównoważony rozwój i zamówienia związane z ochroną środowiska technologie informacyjno-komunikacyjne e-zamówienia Fotografia: Yohji Umemura Zamówienia publiczne są czynnikiem przemian o potencjalnie silnym oddziaływaniu Nowe oświetlenie Lepsze oświetlenie i mniejsze koszty zużycia energii w publicznych budynkach w Hamburgu stanowiły dwojaki cel innego zamówienia objętego analizą. Ministerstwo Rozwoju Obszarów Miejskich i Ochrony Środowiska podjęło zadanie modernizacji oświetlenia poprzez projekt Leuchtentausch 2:1 für Klima (Wymiana świateł 2:1 na Klima). Hendrik Pinnau reprezentujący Departament ds. Energii tego ministerstwa powiedział w swym wystąpieniu uczestnikom konferencji, że wprowadzenie wydajnego nowoczesnego oświetlenia nie tylko polepszyło warunki oświetleniowe w budynku, ale i doprowadziło do oszczędności zużytej energii do 60%. Za cel postawiono sobie ambitne zadanie wymiany lamp i urządzeń oświetleniowych. Skala projektu pozwalała na znaczącą możliwość oszczędności związaną Tsipouri przyznaje, że zagadnienie awansowało pod względem ważności w debatach politycznych, ale niewiele dowodów zdaje się potwierdzać że, choć problem przeniknął do politycznej retoryki, idą w ślad za tym innowacyjne inicjatywy dotyczące zamówień, bądź konkretne przykłady zniesienia barier. Bariery innowacyjności Spośród istniejących barier należy wymienić obowiązek zamawiania produktów według kryterium ekonomiczności, a także praktykę widoczną szczególnie w Austrii aby zamówieniu towarzyszyło przygotowanie bardzo szczegółowych specyfikacji produktów, co ma zapobiec procesom wytaczanym przez oferentów, którzy nie wygrają przetargu. Colin Cram, dyrektor North-West Centre of Excellence w Anglii, przedstawił podejście Zjednoczonego Królestwa do zamówień i innowacji. Kwestii tej poświęca się na Wyspach Brytyjskich wiele uwagi, jako że 125 miliardów funtów wydawanych rocznie przez władze na towary i usługi znacząco wpływa na rozwój innowacji, tworzy nowe rynki i zachęca do sięgania po dobre praktyki. z zakupem hurtowym w ramach obejmującego całą Europę przetargu. Na element innowacyjny składało się zastosowanie lamp najwyższej jakości, zmniejszenie opóźnień w pracy elektryków możliwe dzięki odpowiedniemu wcześniejszemu informowaniu urzędników oraz analiza oszczędnych sposobów polepszenia logistyki. Przykładem dokonanych oszczędności może być kwestia usunięcie starych instalacji oświetleniowych. Okazało się, że taka usługa świadczona przez elektryków byłaby bardzo kosztowna, dlatego poszukaliśmy alternatywnego rozwiązania, opowiada Hendrik Pinnau. Osiągnięciu sukcesu sprzyjały jednoznaczny mandat polityczny, środki na nowoczesne technologie oraz jasny cel polityczny. Rosnące ceny elektryczności oraz spadające koszty zastosowanie technologii również nie okazały się bez znaczenia. Aby zapewnić wydajność i oszczędności w kosztach organizacja musiała połączyć kompetencje techniczne i gospodarcze z przygotowaniem strategicznego zamówienia. Zarządzanie procesem scentralizowano, a zarządzający nim profesjonaliści opracowali rozwiązania dla całego szeregu problemów napotkanych w różnych budynkach. Łącznie ponad 502 projekty wymiany i modernizacji oświetlenia przeprowadzono za sumę 27 milionów 400 tys. EURO. W ramach projektu wymieniono żarówek, a zatem mniej niż początkowo zakładano, ale ostatecznie projekt umożliwił imponujące oszczędności rzędu 3,9 miliona EURO rocznie. Innowacje w zamówieniach publicznych Marzec 2006 Innowacje w Europie 11

12 Do rozwiązania problemów związanych z oceną ofert oraz wyłonieniem zwycięskiego oferenta potrzebna jest polityczna akceptacja dla innowacji, odpowiednie kryteria jakościowe oraz kosztowe, wreszcie, wydajne narzędzia oceny ryzyka i wykwalifikowane komisje przetargowe. Innowacje w zamówieniach publicznych Nowy szpital Uniwersytetu Coventry i Warwickshire, Zjednoczone Królestwo. Programy rządowe w Zjednoczonym Królestwie zmierzają do bardziej systematycznego i strategicznego podejścia do zagadnienia poprzez bardziej szczegółowe informowanie przemysłu o potrzebach sektora publicznego, próba lepszego zrozumienia rynku, wymianę informacji przemysłowych oraz strategiczne kształtowanie rynku. Budownictwo, ośrodki utylizacji odpadów oraz ośrodki zdrowia stały się w Zjednoczonym Królestwie rynkami pilotażowymi. Podejmowane działania uwzględniają próby zniesienia barier dla małych firm oraz angażowanie MŚP w programy pilotażowe. Istnieje sporo innowacyjnych małych i średnich przedsiębiorstw, ale większość z nich nie współpracuje z instytucjami rządowymi, ponieważ nasze procedury są zbyt kosztowne, stwierdził Colin Cram. Z jego obliczeń wynika, że najprostszy przetarg kosztowałby 1500 EURO, a szanse jego wygrania to zaledwie 1 do 3 lub 1 do 4. Oznacza to, że małe firmy muszą mieć szanse wygrania przetargu na zamówienie warte do tys. EURO. Większe przetargi mogą kosztować firmy od 1 do 2 milionów EURO. Podczas dyskusji kilku uczestników zwracano uwagę na wyraźne skupienie się w analizach przypadków na projektach informatycznych zakresu technologii informacyjnokomunikacyjnych, gdzie innowacja ze względu na zawrotne tępo postępu technicznego jest często nieunikniona. Niektórzy wskazywali także na potencjalne napięcia pomiędzy podstawową funkcją zamówień publicznych, jaką jest uzyskanie jak najniższej ceny zamawianego towaru lub usługi oraz pragnieniem promowania innowacyjności. Pomimo uwag dyskusja wskazała na szereg dobrych przykładów, w których innowacja doprowadziła do oszczędności, umożliwiła ochronę środowiska naturalnego oraz zapewniła obywatelom wysokiej jakości towary i usługi. David White odpowiedzialny za politykę innowacyjności w Dyrekcji ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu podkreślił: Usługi publiczne mają za cel przede wszystkim zapewnić obywatelom odpowiednią usługę, innowacja zaś może temu towarzyszyć nie zastępować. Jestem przekonany, że dobre zamówienia publiczne mogą stanowić niezmiernie użyteczny instrument wsparcia dla badań naukowych i innowacji, ale cel publiczna usługa musi być wobec tej roli nadrzędny. Cram z uznaniem odniósł się do udziału partnerstwa publicznoprywatnego w projekty budowy szpitali. Stwierdził, że sektor prywatny chce, aby szpitale które współtworzy istniały dłużej, oraz aby koszty ich funkcjonowania były niższe, a zyski tym samym wyższe. Ta presja okazała się prawdziwym motorem innowacji i doprowadziła do powstania w rezultacie lepszych szpitali. Jeśli chodzi o negatywne strony, na terytorium Zjednoczonego Królestwa szybko kurczy się przestrzeń dla powstawania składowisk odpadów, a aktywność w dziedzinie innowacji w tym zakresie pojawiła się zbyt późno. Wyciągnięte wnioski? Dokonując analizy wniosków wypływających z przypadków zawartych w raporcie Instytutu Fraunhofera, Leif Hommen, Profesor Uniwersytetu w Lund, zauważył, że istotne jest, aby zbadać gotowość końcowych użytkowników do wdrożenia danego rozwiązania. Jeśli gotowości takiej nie ma, potrzebne mogą się okazać programy dla menedżerów oraz dokształcające kadrę. Dane kontaktowe Ruben Schellingerhout, Komisja Europejska, DG ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu Zespół ds. rozwoju polityki innowacyjności Tel Fax ruben.schellingerhout@cec.eu.int innovation/index_en.htm Innowacje w Europie Marzec

13 Biuletyn informacyjny IRC Marzec 2006 Spotkanie hiszpańskich ośrodków IRC Nowy lek zmniejsza ryzyko odrzucenia przeszczepu IIRC daje impuls sieci wysokich technologii Emilia-Romania Globalizacja znaczy: trzeba działać

14 Ośrodki IRC w Hiszpanii zrzeszają się Hiszpańskie Ośrodki sieci IRC łączą się Hiszpańskie ośrodki IRC zakładają jednolite stowarzyszenie IRC-ES, dzięki któremu rozwijać będą mogły transfer technologii pomiędzy różnymi regionami kraju przy użyciu umiejętności, jakie potrzebne były do transferu transgranicznego. Stworzenie podmiotu prawnego otworzy również nowe drogi pozyskania funduszy. Hiszpański przykład umowy wielostronnej jest nowością w sieci IRC i mógłby posłużyć jako model dla innych grup IRC, które istnieją w pozostałych państwach członkowskich. Andaluzja jest ważnym centrum biotechnologii. Jeśli na przykład Uniwersytet w Alicante opracował technologię, która nadawałaby się do wykorzystania przez firmę w Katalonii, moglibyśmy posłużyć im pomocą w spotkaniu i wypracowaniu umowy, dzięki której innowacja mogłaby rozpowszechnić się także w innych częściach kraju. Plan krajowego wzrostu Najbardziej uprzemysłowioną częścią Hiszpanii jest część północna. Region Madrycki opiera się na silnym sektorze usług, zaś dalej na południu dominują bardziej tradycyjne żywność i obuwnictwo. Silne centrum biotechnologiczne umiejscowione jest w Andaluzji. Taka różnorodność stwarza wiele możliwości synergii oraz transferu technologii, a nowe stowarzyszenie IRC- ES będzie gotowe służyć pomocą bez barier językowych. Na początku 2006 roku stowarzyszenie uzyska osobowość prawną i będzie mogło rozpocząć działalność, mówi Carlos Gómez. IRC-ES będzie mieć kilka ważnych zalet. Jako podmiot prawny stowarzyszenie będzie mogło prowadzić negocjacje z rządem reprezentując wszystkich naraz, co uprości procedury pozyskiwania środków finansowych na transfer technologii w Hiszpanii. Ponadto umożliwi nam działanie pod hiszpańskim szyldem, pod którym będziemy mogli koordynować usługi i podnosić ich poziom z korzyścią dla klientów. Regiony Hiszpanii różnią się znacznie od siebie pod względem charakteru i gospodarki. Siedem Ośrodków Przekazu Innowacji (IRC), jakie znajdują się na ich terenie, odbywa coroczne spotkania mające na celu wymianę poglądów i najlepszych praktyk, nawiązanie nowych kontaktów oraz wsparcie transgranicznego transferu technologii (TTT) w ramach sieci IRC. Hiszpańskie IRC podają, że rocznie zawierają przynajmniej 70 międzynarodowych umów transferu technologii, mają zatem niemałe pojęcie o wydajności. Fundusze UE wspierają transfer technologii pomiędzy różnymi krajami, ale nie są przeznaczane na umowy transferu technologii na poziomie krajowym. Podmiot krajowy służący transferowi technologii Mimo to, nasze doświadczenia z sieci IRC mogą być także zastosowane w transferze technologii pomiędzy różnymi regionami Hiszpanii, twierdzi Carlos Gomez z Ośrodka IRC Ceneo w Aragonii. Hiszpańskie Ośrodki IRC znają się dosyć dobrze i starają się podnosić poziom swoich usług. Zdaliśmy sobie sprawę z tego, że nowy podmiot prawny zrzeszający wszystkie ośrodki IRC Hiszpanii mógłby starać się o środki finansowe z przeznaczeniem na krajowe usługi transferu technologii. Plany IRC-ES zakładają stworzenie grup roboczych zajmujących się nowymi technologiami, strategii informacyjno-promocyjnej oraz portalu internetowego, dzięki którym hiszpańskie przedsiębiorstwa będą mogły dowiedzieć się więcej o możliwościach uzyskania wsparcia. Będziemy mogli prowadzić negocjacje reprezentując wszystkich naraz Kontakt Elena Suárez, IRC Galactea Tel Fax galactea@ficyt.es Innowacje w Europie Marzec

15 Nowe nadzieje biorców przeszczepów W następstwie umowy zawartej pomiędzy producentem farmaceutycznym a firmą powstałą przy jednym z uniwersytetów holenderskich powstaje nowy lek mający pomóc zmniejszyć liczbę odrzuceń przeszczepów. Belgijska firma Henogen zdecydowała się na przejęcie firmy badawczej ImmunoToko dzięki kontaktom umożliwionym przez sieć IRC; obecnie trwają prace mające na celu wprowadzenie nowej formy leczenia do produkcji komercyjnej. z Henogen przekazała mu ofertę. Mówiąc szczerze bez sieci IRC najprawodpodobniej nigdy byśmy się nie spotkali, jako że w sektorze biotechnologii mamy do czynienia z gwałtowną ekspansją nowych firm lub firm powstających przy uniwersytetach, tłumaczy Didier Argentin. Jesteśmy firmą, która zajmuje się rozwojem produktów i dąży do utworzenia własnej serii produktów biofarmaceutycznych do stosowania w transplantologii. Stąd słowo transplantacja było dla nas słowem-kluczem. Dzięki pomocy ze strony ośrodków IRC obie organizacje zawarły umowę 3, na mocy której Henogen nabył ImmunoToko, a Dr van Oosterhout pozostał na stanowisku dyrektora firmy. Umowa zakłada także utrzymanie relacji z uniwersyteckim centrum medycznym, które ma współuczestniczyć w dalszych próbach klinicznych. Transfer technologii Układ immunologiczny Badania nad nowymi lekami chroniącymi przeszczepy. Próby kliniczne leku przeprowadzone przez Dra Ypke van Oosterhouta z Uniwersytetu Radboud w Nijmegen w Holandii były obiecujące. Wskazywały na możliwość opracowania metody skutecznego leczenia rzadkiej choroby zwanej GVHD (ang. Graft Versus Host Disease), której istotą jest odrzucenie biorcy przez przeczepiony organ. Uniwersytet pogratulował nam dobrej roboty oraz udowodnienia, że są perspektywy działania opowiada Dr van Oosterhout. Usłyszeliśmy jednak również, że uczelnia nie może podjąć ryzyka gospodarczego związanego z siedmioletnim programem wprowadzenia leku, który wymagałby znacznych nakładów. Wierząc, że wyniki badań naprawdę wskazują na spory potencjał Dr van Oosterhout wraz ze swymi współpracownikami założył firmę ImmunoToko. Holenderski Ośrodek IRC 1 opublikował następnie ofertę technologiczną z nadzieją na przyciągnięcie finansowania lub partnera handlowego. Pierwsze opracowywane zastosowania dotyczą transplantacji komórek pnia dawcy, tzn. transplantacji szpiku kostnego. Jest to powszechnie stosowana metoda odbudowy układu krwiotwórczego u pacjentów leczonych na niektóre rodzaje nowotworów krwi, chorób metabolicznych i zaburzeń immunologicznych. Jednakże, wraz z komórkami pnia dawcy przeszczepiane są komórki T dawcy (limfocyty T), które stanowią część układu immunologicznego zaprogramowanego na zwalczanie obcych komórek, takich jak bakterie i wirusy. Przeszczepione komórki T nie rozpoznają nowego środowiska i powodują odrzucenie przez tkankę przeszczepu biorcy przeszczepu. Nowe leczenie wykorzystuje selektywną toksynę, która niszczy komórki T, a następnie zostaje usunięta z organizmu umożliwiając szybką odbudowę systemu immunologicznego pacjenta. (1) (2) (3) completesuccess.cfm?success_id=160 Kontakt Ypke van Oosterhout, ImmunoToko BV Tel y.vanoosterhout@chl.umcn.nl Ekspansja biotechnologii Didier Argentin z firmy farmaceutycznej Henogen zainteresował się badaniami prowadzonymi przez ImmunoToko zaraz po tym jak osoba kontaktowa z Ośrodka IRC Walonia 2 współpracująca Didier Argentin, Henogen SA Tel didier.argentin@henogen.com Marzec 2006 Innowacje w Europie 15

16 Pozytywne wibracje! Transfer technologii Kluczem do sukcesu innowacyjnego jest czasem dotarcie do właściwych specjalistów, którzy potrafią rozwiązać dany problem. Zaś ośrodki IRC, aby sprostać przeróżnym wyzwaniom, są w stanie przeszukać całą Europę. Dobrym tego przykładem jest pomoc udzielona francuskiej firmie starającej się znaleźć jak najlepszy materiał do budowy innowacyjnych głośników. Sieć IRC wskazała hiszpańskiego partnera, który znalazł rozwiązanie problemu. Okazało się, że jeden z systemów oprogramowania firmy Acusttel może zastąpić stosowaną dotąd metodę prób i błędów dzięki komputerowej analizie, która okazała się zarówno szybsza, jak i bardziej owocna. Plansonor dysponował niezłym prototypem, ale potrzeba było dalszej optymalizacji opowiada Vincent Marant, dyrektor wydziału badań i rozwoju firmy Acusttel. Nasze symulacje pokazały, w jaki sposób można zdecydowanie ulepszyć produkt. Dalszy rozwój Dysponując szczegółowym sprawozdaniem przygotowanym przez Acusttel przedstawiciele Plansonor mogą przedstawić producentom poliestrenu konkretne wymagania; wcześniej nie wiedzieli tak naprawdę o co proszą. Oprogramowanie firmy Acusttel modeluje wibracje membrany głośników Plansonor. Szkoda, że nie skorzystaliśmy z pomocy IRC wcześniej stwierdza Jean-Marie Verdier mówiąc o pomocy sieci IRC w dotarciu do wyspecjalizowanego partnera zdolnego udzielić pomocy przy opracowaniu przez firmę innowacyjnej technologii. Verdier jest dyrektorem firmy Plansonor, młodego francuskiego przedsiębiorstwa z grupy ŚMP produkującego głośniki z myślą o miejscach użyteczności publicznej sklepach, restauracjach, ale także infrastrukturze transportowej. Głośnik składa się z poliestrowej membrany, która, aby wytworzyć pożądany dźwięk, musi drgać w sposób ściśle określony. Przedsiębiorstwo stanęło przed problemem wskazania najlepszego rodzaju materiału poliestrowego do tego konkretnego zastosowania. Testowanie wszystkich rodzajów materiałów po kolei było bardzo czasochłonne, tłumaczy Jean-Marie Verdier. Po około dwóch latach prób stało się jasne, że poszukiwanie optymalnego materiału stanowi istotny problem. Specjaliści z Hiszpanii Jean-Marie Verdier zwrócił się o pomoc do ośrodka IRC Paris Île-de-France 1, i zaledwie po dziesięciu tygodniach skontaktowano go z Acusstelem, hiszpańskim przedsiębiorstwem (MŚP) o kompetencjach w komputerowym modelowaniu wibracji akustycznych. Przedsiębiorstwu towarzyszył hiszpański ośrodek IRC Cenemes 2, który wraz z ośrodkiem francuskim dopomógł w wypracowaniu wariantów, dzięki którym możliwe było zaspokojenie wymagań francuskiego partnera 3. Jednocześnie przekładając swoją nowo nabytą wiedzę teoretyczną na systemy produkcji, francuski producent opracowuje nowe patenty potrzebne do ochrony ich innowacyjnego rozwiązania na całym świecie. Utworzona w 2002 roku firma jest nadal niewielka, ale jej handlowe ambicje obejmując cały świat. Do tej pory zawarła partnerski układ z koreańskim kontrahentem, który jest zainteresowany zdobyciem licencji na stosowanie technologii w Południowo-Wschodniej Azji oraz w Japonii. Dla francuskiej firmy Plansonore na drodze do sukcesu międzynarodowego kluczowym krokiem okazał się kontakt z lokalnym ośrodkiem IRC. (1) (2) (3) completesuccess.cfm?success_id=159 Kontakt Jean-Marie Verdier, Plansonor Tel Fax plansonor@club-internet.fr Vincent Marant, Acusttel Tel Fax vmarant@acusttel.com Innowacje w Europie Marzec

17 IRENE brama północnowschodnich Włoch IRENE ośrodek IRC znajdujący się w północno-wschodnich Włoszech jest bramą do pięciu regionów zagłębia przemysłowego Włoch. Pośrednik par excellence, IRC IRENE promuje transfer technologii do, a także z obsługiwanych regionów. Jego usługi okazały się szczególnie użyteczne dla celów tworzenia nowej sieci wysokich technologii Emilia Romania, która ułatwi kontakty z całą Europą. samych obszarach tematycznych wspólnie z przedsiębiorstwami zainteresowanymi potencjalnymi wynikami takich badań. Tłumaczy Kussai Shahin z ASTER. ASTER zapewnia sieci wysokich technologii pełen zakres usług sieci IRC, i tym samym promuje interakcję obejmującą całą Europę, wspierając wzajemne poznawanie się oraz współpracę pomiędzy węzłami sieci, a także potencjalnymi europejskimi partnerami. Partner zaangażowany w projekty utworzenia nowych firm oraz inkubację Ośrodki IRC we Włoszech Prasa wysokonakładowa jako pomoc dla pośredników w transferze technologii. Ośrodek IRC IRENE obsługuje pięć regionów w północnowschodnich Włoszech: Trydent-Górna Adyga, Friuli-Wenecja Julijska, Wenecja Euganejska, Emilia Romania oraz Marche. Jego oferta dla lokalnych przedsiębiorstw obejmuje obsługę ośrodków badawczych związaną z transgranicznym transferem technologii, a także usługami konsultingowymi, audytami technologicznymi, warsztatami, seminariami, wydarzeniami służącymi nawiązywaniu kontaktów gospodarczych oraz poszukiwaniem partnerów biznesowych. ASTER, partner IRENE odpowiedzialny za region Emilia-Romania, jest głęboko zaangażowany w kilka projektów utworzenia nowych firm oraz inkubacji. Ponadto ASTER ma w swym dorobku współpracę z władzami regionu w zakresie sformułowania Regionalnego Planu Innowacji, Badań Przemysłowych i Transferu Technologii (PRRIITT). PRRIITT umożliwił współfinansowanie szeregu inicjatyw angażujących publiczne i prywatne inwestycje w zakresie innowacji, których wartość przekroczyła kwotę 350 milionów EURO. Plan pomógł również w rozwoju regionalnej sieci wysokich technologii, na którą składa się 57 węzłów laboratoriów badawczych, ośrodków innowacji oraz parków nauki. Połączone zasoby Założeniem PRRIITT jest połączenie wszystkich zasobów badawczych i ukierunkowanie ich na współpracę w tych Dobrym przykładem efektywności interakcji pomiędzy siecią a ośrodkiem IRC IRENE może być niedawne ustanowienie współpracy pomiędzy laboratorium bioinformatycznym w regionie a fińskim parkiem technologicznym, który wyraził zainteresowanie stworzonym przez włoską grupę oprogramowaniem do zarządzania szpitalem. Ale regionalna sieć wysokich technologii to tylko jeden z licznych sukcesów ośrodka IRC IRENE. Od roku 2001 ASTER korzystał cotygodniowo z publikacji na łamach finansowej gazety Il Sole 24 Ore aby rozwijać usługi ośrodka IRC w zakresie poszukiwania partnerów. Rozwiązanie takie uznano za dobrą praktykę i jest ono wprowadzane przez inne ośrodki IRC. Ze względu na dobry odbiór inicjatywy upowszechniania wiedzy o działalności ASTER poszedł o krok dalej tworząc internetową usługę informacyjną F1RST 1. Współpraca pomiędzy F1RST a IRENE poszerzyła grono odbiorców ofert technologicznych oraz zapytań, które trafiają teraz do około 7500 zarejestrowanych użytkowników biznesowych i naukowych. (1) Kontakt Kussai Shahin, IRC IRENE Tel Fax kussai.shahin@aster.it Marzec 2006 Innowacje w Europie 17

18 Sieć IRC z myślą o przyszłości Globalizacja Globalizacja to nie tylko sprawa klientów sieci IRC, ale i wyzwanie przed samą siecią, mówi Wolfgang Gessner z ośrodka IRC Północne Niemcy w Berlinie. Nasze otoczenie zmieniło się od momentu powstania sieci IRC przed dziesięciu laty i musimy przystosować nasze narzędzia i usługi, do tej pory skuteczne, do wyzwań globalnego rynku technologii, w którym nasi klienci mają skutecznie konkurować z innymi. kraju uwarunkowaniach. Ośrodki transferu technologii powinny dlatego służyć jako zwiad transferu technologii w globalnych działaniach transferu technologii ich klientów z sektora MŚP, a tym samym powinny tworzyć globalną sieć relacji oraz wspólnot technologicznych. Ostatnie badania przeprowadzone przez ośrodek IRC Północne Niemcy wskazują, że firmy podejmujące międzynarodową współpracę oczekują w pierwszym rzędzie pomocy związanej z zawieraniem kontraktów, prawami własności intelektualnej oraz odpowiedzialnością prawną. Usługi w tym zakresie powinny stać się kolejnym obszarem działalności ośrodków sieci IRC. Pomoc małym i średnim przedsiębiorstwom w globalnej współpracy wymaga jasnych strategii wolnych od oczekiwań opartych na pobożnych życzeniach oraz zapewnienia firmom decydującym się na partnerstwo więcej zysku niż straty. Wspomniane strategie mogą różnić się znacznie w zależności od sektora lub kraju. Jednakże nadanie działaniom ośrodków IRC wymiaru globalnego nie oznacza potrzeby zbudowania nowej sieci IRC. IRC powinna oprzeć się na istniejących strukturach i sieciach oraz korzystać z lokalnych kontaktów w kraju docelowym raczej niż rozprzestrzeniać model IRC na cały glob sugeruje Wolfgang Gessner. Wolfgang Gessner. Wolfgang Gessner podkreśla potrzebę adaptacji sieci IRC do zglobalizowanej gospodarki, która stwarza nowe możliwości działania klienteli składającej się z MŚP. Globalizacja to coś więcej niż umiędzynarodowienie sprzedaży i produkcji, tłumaczy Wolfgang Gessner. Zjawisko to obejmuje także zglobalizowanie zaopatrywania przedsiębiorstw w towary i usługi, globalne rozmieszczenie technologii oraz badań naukowych. Firmy lokują swoje działania tam, gdzie możliwe jest stworzenie łańcucha procesu i gdzie zapewnione jest odpowiednie środowisko dla produkcji o wartości dodanej oraz dla działań typu R&D (badania i rozwój). Małe i średnie przedsiębiorstwa (tj. główni klienci sieci IRC) obserwują zachodzące przemiany i podążają w ślad za wielkimi firmami, które przecierają szlaki. Aby można było mówić o dostępie do globalnych zasobów technologicznych i możliwości współpracy, potrzeba informacji o zagranicznym otoczeniu technologicznym, potencjalnych partnerach, konkurencji oraz charakterystycznych dla danego Impuls do działania Środowisko europejskich przedsiębiorstw jest w coraz większym stopniu zależne od globalnych czynników. Zdobycie lepszej pozycji w gospodarce światowej zarówno u siebie jak i za granicą zależeć będzie od rozwoju europejskich systemów innowacji. Włączenie do europejskich sieci oraz społeczności technologicznych pozostaje nadal sporym wyzwaniem. Ośrodki IRC mogą wzmocnić system transferu technologii w Europie nadając impuls rozwoju sektorowym i międzyregionalnym sieciom, a także oferując przedsiębiorstwom pomoc w poruszaniu się w coraz bardziej złożonym otoczeniu światowym. Kontakt Wolfgang Gessner, VDI/VDE Innovation + Technik GmbH IRC Northern Germany Tel Fax gessner@vdivde-it.de Innowacje w Europie Marzec

19 Szkolenia nowe horyzonty Ośrodek IRC Help-Forward w Grecji zorganizował w grudniu dwudniowe seminarium szkoleniowe mające na celu pogłębienie wiedzy uczestników o zasadach i mechanizmach transferu technologii. Dzięki szerokiemu spektrum tematów zilustrowanych konkretnymi przykładami uczestnicy zapoznali się ze skutecznymi sposobami działania w zakresie transferu technologii. to transferach rolę negocjacyjną odgrywał ośrodek IRC. Wśród innych tematów wymienić można analizę przypadku posłużenia się w celu skomercjalizowania nowych technologii specjalnie z myślą o tym projekcie powstałym przedsiębiorstwem opartym na nowej technologii. Oprócz prelegentów z Grecji, szkolenie poprowadzili specjaliści z Holandii i Zjednoczonego Królestwa, co podkreśliło międzynarodowy wymiar transferu technologii i rolę, jaką odgrywa sieć IRC. Nowe kontakty Seminarium stanowiło także znakomitą okazję do nawiązania nowych kontaktów. Uczestniczyło w nim 25 przedstawicieli z całej Grecji, z czego 20 reprezentowało przemysł, a wszyscy uczestnicy z wyjątkiem dwóch reprezentowali małe i średnie przedsiębiorstwa. Seminarium, jak to określił jeden z uczestników, było wielce użyteczne. Trzeba nam było właśnie takiej skondensowanej i konkretnej informacji. Inne głosy podkreślały, że seminarium pozwoliło lepiej zrozumieć potencjalną dynamikę transferu technologii oraz poznać sposoby pokonywania przeszkód i unikania pułapek. Zarządzanie transferem technologii Bardzo ważną częścią imprezy były nieformalne spotkania. Zespół organizatorów był ogromnie usatysfakcjonowany przyjęciem seminarium przez uczestników, opowiada Maria Karatzia. Także i my mieliśmy sposobność poznać naszych klientów, przedstawić ich sobie wzajemnie w nieformalnej atmosferze cocktailu. To doświadczenie zachęciło nas do organizacji kolejnych seminariów, nie tylko w Atenach, ale w całej Grecji, tak aby jak najwięcej małych i średnich przedsiębiorstw mogło rozwijać swój potencjał transferu technologii. Niedawna ankieta ujawniła nam wolę naszych klientów do pogłębiania wiedzy o procesach transferu technologii oraz związanych z nimi możliwościach finansowania, opowiada Maria Karatzia z ośrodka IRC Help-Forward. Aby odpowiedzieć na zaistniałą potrzebę, ośrodek zorganizował w Atenach seminarium z udziałem niektórych stałych klientów członków PRAXIClubu oferującego dostęp do szerokiego zakresu usług. Seminarium zorganizowano z myślą o zapoznaniu uczestników ze wszystkimi etapami procesu transferu technologii. Oprócz ogólnego wprowadzenia poruszane tematy obejmowały ochronę praw własności intelektualnej, ocenę technologii, prywatne i publiczne źródła finansowania, sporządzanie umów o transferze technologii oraz efektywną komercjalizację nowych technologii. Każdy z tematów zilustrowany został praktycznymi przykładami, między innymi analizami przypadków transferu technologii pomiędzy przedsiębiorstwami należącymi do PRAXIClubu oraz firmami w Hiszpanii i Austrii, w których Powstał już przynajmniej jeden instrument pomagający realizować ten cel. Powstał on dzięki projektowi INNOV 7, przygotowanemu przez FORTH, organizację macierzystą ośrodka IRC Helpo-Forward, oraz pięć innych ośrodków IRC 1 w całej Europie. Projekt, o którym tu mowa, ma na celu pomoc małym i mikro przedsiębiorstwom w rozwijaniu własnego potencjału transferu technologii. (1) IRC Bułgaria, IRC CIRCE (Włochy), IRC Szkocja, IRC Stuttgart-Erfurt-Zürich oraz IRC Zachodnia/Południowa Szwecja-Islandia. Kontakt Maria Karatzia, IRC Help-Forward Tel Fax mkaratzia@help-forward.gr Marzec 2006 Innowacje w Europie 19

20 Zupełnie nowe Strategia informacyjna sieci Sieć Ośrodków Przekazu Innowacji istnieje od 10 lat i pomogła w tym czasie ponad 4000 europejskich przedsiębiorstw w zwiększeniu konkurencyjności dzięki międzynarodowemu transferowi technologii. Choć wśród swych klientów sieć cieszy się solidną reputacją, pozostaje nadal nieznana dla znacznie większej liczby firm, które mogłyby z powodzeniem korzystać z jej usług. Nowa strategia informacyjna ma to zmienić. Ośrodki sieci IRC od dłuższego czasu sygnalizowały potrzebę bardziej wyrazistej marki dla sieci, tłumaczy Gudrun Rumpf z Sekreriatu IRC. Dla ośrodków IRC ważne są ich indywidualne tożsamości, ale rozumieją jakie korzyści płyną ze stworzenia międzynarodowo rozpoznawalnej marki. Zespół roboczy do spraw opracowania strategii informacyjnej, składający się z przedstawicieli 15 państw stworzył nowy dokument strategiczny zawierający jasne definicje grup docelowych odbiorców wśród których należy upowszechnić wiedzę na temat sieci są to potencjalni finansujący, politycy oraz społeczność biznesowa. Grupy te cechują się różnymi priorytetami oraz zainteresowaniami, ale niezależnie od tego działania informacyjne będą wobec nich bardziej owocne, jeśli kluczowy komunikat podany zostanie w sposób spójny. Musimy stworzyć armię ośrodków informacyjnych mówiących jednym głosem, a do tego opowiadających tę samą opowieść, podkreśla Gudrun Rumpf. Identyfikacja graficzna Ujednolicony wzór graficzny nakłada na organizacje sieci pewne zasady, które w ramach znacznej elastyczności odnośnie kształtu materiałów promocyjnych i stron internetowych, zapewniają w ramach sieci spójną szatę charakterystyczną dla IRC. Nowa tożsamość graficzna obejmuje logo, znak graficzny, paletę kolorów i czcionkę oraz motto sieci: Budowanie partnerstwa opartego na technologii, a jej zastosowanie w praktyce można pokazać na przykładzie plakatu ilustrującego ten artykuł oraz nowego projektu okładki Biuletynu Informacyjnego IRC. Kluczowy dla identyfikacji graficznej jest kształt tarczy strzelniczej. Gudrun Rumpf wyjaśnia: Przedstawia ona naszą podstawową działalność, która polega na znajdywaniu właściwych ludzi i technologii w imieniu klientów IRC, oraz przywodzi na myśl relację pomiędzy pojedynczym ośrodkiem a siecią, która wszystkie je zrzesza. Wierzymy, że znak ten stanie się natychmiastowo rozpoznawalny jako symbol naszej marki. Dostępni w sieci Tymczasem zarówno oficjalna strona sieci jak i intranet są przebudowywane zgodnie z wymaganiami nowej identyfikacji graficznej. Odwiedzający nasze strony nie dostrzegą znaczących zmian co do ich struktury, mówi administrator strony internetowej Eric Chataigne, Ale kompleksowo uaktualniamy interfejs. Chcemy takiej szaty, która od razu kojarzy się z naszymi drukowanymi materiałami. Zarówno Eric Chataigne jak i Gudrun Rumpf z wielkim zadowoleniem obserwują jak strony poszczególnych ośrodków przystosowywane są do wymogów nowej szaty graficznej. Musimy stworzyć machinę informatyczną o masie krytycznej pozwalającej na upowszechnienie wiedzy o sieci tak, aby wszyscy mogli na tym skorzystać, kończy Gudrun Rumpf. O sieci IRC w skrócie Dyrekcja Generalna ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu przy Komisji Europejskiej wspiera sieć 240 lokalnych Ośrodków Przekazu Innowacji w 33 krajach, w tym we wszystkich państwach członkowskich Unii i w kilku krajach stowarzyszonych. Każdy IRC pośredniczy w transferze ogólnoeuropejskich innowacji oraz pomaga firmom i ośrodkom badawczym w nawiązaniu skutecznej ponadnarodowej współpracy przy tworzeniu nowych technologii. Kontakt Gudrun Rumpf, Sekretariat IRC Tel g.rumpf@ircnet.lu Eric Chataigne, IRC Secretariat Tel e.chataigne@ircnet.lu Innowacje w Europie Marzec