Wytrzewienie (gastroschisis) przemieszczanie się narządów jamy brzusznej poprzez defekt przedniej ściany jamy brzusznej położony najczęściej na wysoko

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Wytrzewienie (gastroschisis) przemieszczanie się narządów jamy brzusznej poprzez defekt przedniej ściany jamy brzusznej położony najczęściej na wysoko"

Transkrypt

1 Leczenie pod znakiem zapytania, czyli kontrowersje w intensywnej terapii noworodka, Pałac Sulisław; maja 2015 Wrodzone wytrzewienie od prenatalnej diagnozy do decyzji terapeutycznych Magdalena Rutkowska, Ewa Sawicka Instytut Matki i Dziecka w Warszawie Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka Kierownik Kliniki: prof. Ewa Helwich Klinika Chirurgii Dzieci i Młodzieży Kierownik Kliniki: prof. Ewa Sawicka

2 Wytrzewienie (gastroschisis) przemieszczanie się narządów jamy brzusznej poprzez defekt przedniej ściany jamy brzusznej położony najczęściej na wysokości i na prawo od pępka jedna z teorii mówi o przedwczesnej atrofii prawej żyły pępowinowej między dniem po zapłodnieniu (5-6 t.c.) (.) (Gray SW, Scandalikis JE, 1992) wytrzewione narządy nie są pokryte workiem przepuklinowym

3 Wytrzewienie (gastroschisis)) cd wady towarzyszące są rzadkie (10-12%) 12%) i najczęściej dotyczą przewodu pokarmowego rzadko współistnieją nieprawidłowości genetyczne IUGR: 40-60% masa płodu <2500g: śmiertelności o 10% przeżywalność w dobrych ośrodkach przekracza 90%

4 Mechanizmy uszkadzające wytrzewione jelita brak błony ochronnej na działanie płynu owodniowego, a przez to: tworzenie się złogów włóknika w USG widoczne >33 tc osmolarności sodu, potasu, mocznika i kreatyniny zwolniona perystaltyka atrezja z powodu procesów niedokrwiennych postępujacy ucisk prowadzi do obrzęku i poszerzenia jelit

5 Mechanizmy uszkadzające wytrzewione jelita (cd) zmniejszenie gęstości komórek Cajala zaburzenia przenoszenia impulsów elektrycznych z tych komórek uszkodzenie unerwienia wewnętrznego, pogrubienie i osłabienie kurczliwości mięśni gładkich, obniżenie aktywności acetylocholinesterazy zaburzenia motoryki jelit Vargun R i wsp. J Pediatr Surgery 2007;42:

6 Diagnostyka prenatalna - USG powyżej 11 tc: rozpoznanie wady możliwe do postawienia pętle jelitowe widoczne są w rzucie przyczepu brzusznego pępowiny (czasami trudne do rozpoznania!) około 20 tc charakterystyczne obrazy w postaci: ubytku przedniej ściany jamy brzusznej, który wynosi 2-4 cm i znajduje się na prawo od prawidłowo wykształconej pępowiny badania z użyciem techniki dopplerowskiej w kolorze pokazującej prawidłowe unaczynienie pępowinowe obecności różnej wielkości pętli jelitowych z pogrubiałą ścianą poza jamą brzuszną

7 . Ciąża 12 tyg. Przekrój strzałkowy. W rzucie przyczepu brzusznego pępowiny widoczny brak ciągłości powłok jamy brzusznej i pętle jelita Zdjęcia ze zbiorów Kliniki Położnictwa i Ginekologii IMiD (dr R. Jaczyńska)

8 Ciąża 16 tyg. Przekrój strzałkowy. W rzucie przyczepu brzusznego pępowiny widoczna struktura o podwyższonej echogeniczności pętle jelita Zdjęcia ze zbiorów Kliniki Położnictwa i Ginekologii IMiD (dr R. Jaczyńska)

9 Ciąża III trymestr. Przekrój osiowy. Widoczny ubytek w przedniej ścianie powłok jamy brzusznej i pętle jelit w płynie owodniowym. Długą strzałką zaznaczono naczynia kreskowe. Zdjęcia ze zbiorów Kliniki Położnictwa i Ginekologii IMiD (dr R. Jaczyńska)

10 Postępowanie do końca lat 90-tych XX wieku porody w terminie porodu (38-40 tc) jelita często obrzęknięte, ściany pogrubiałe i sklejone ze sobą ze względu na obecność włóknika często trudności w wykonywaniu operacji jednoetapowej częściej powikłania w postaci niedokrwienia jelit NEC częściej perforacje częściej wstrząsy septyczne związane albo z powikłaniami jelitowymi albo koniecznością prowadzenia długotrwałego żywienia parenteralnego przez wkłucia centralne

11 Co się zmieniło w diagnostyce prenatalnej pod koniec XX wieku: poszerzenie pętli jelitowej Bond i wsp. opisują pierwszą serię płodów (11), u których stwierdzono poszerzenie pętli jelitowych i pogrubienie ich ścian i ścisłą korelację z poważnymi powikłaniami po urodzeniu (J Pediatr Surg 1988;23:520-5) kolejne badania potwierdziły to spostrzeżenie Nick Ami i wsp. Ultrasound Obstet Gynecol 2006; 28: Conteo E i wsp. Ultrasound Obstet Gynecol 2010; 35: Nancy G i wsp. Am J Obstet Gynecol 2010; 202: 396e 1-6 brak jednoznacznej odpowiedzi, jaka szerokość poszerzonej pętli jelitowej (IBM) jest uznawana za nieprawidłową (Kuleva M i wsp. BJOG 2012; 119: ) 109)

12 Co się zmieniło w diagnostyce prenatalnej pod koniec XX wieku: inne analizowane dane w USG zaburzenia w przepływie dopplerowskim w tętnicy pępowinowej poszerzenie żołądka przepływ krwi w naczyniach krezkowych poszerzenie wielu pętli jelitowych, ale w mniejszym zakresie Ważniejsze, z klinicznego punktu widzenia, niż poszerzenie jelit i inne oceniane parametry ma dynamika zmian i wcześniejsze zakończenie ciąży

13 III trymest ciąży. Poszerzone (sztywne) pętle jelita w płynie owodniowym Zdjęcia ze zbiorów Kliniki Położnictwa i Ginekologii IMiD (dr R. Jaczyńska)

14 III trymest ciąży. Ten sam płód. Wytrzewienie w obrazowaniu trójwymiarowym. Strzałką zaznaczono jelito Zdjęcia ze zbiorów Kliniki Położnictwa i Ginekologii IMiD (dr R. Jaczyńska)

15 III trymest ciąży. Jelita w płynie owodniowym. Pomiar światła jelita Zdjęcia ze zbiorów Kliniki Położnictwa i Ginekologii IMiD (dr R. Jaczyńska)

16 III trymest ciąży. Ten sam płód. Znaczne poszerzenie jelit w jamie brzusznej płodu Zdjęcia ze zbiorów Kliniki Położnictwa i Ginekologii IMiD (dr R. Jaczyńska)

17 Obecne postępowanie prenatalne i okołoporodowe w wytrzewieniu od 30 tc rutynowe badanie USG raz w tyg/raz na 2 tyg planowe zakończenie porodu cięciem cesarskim między tc w zależności od stwierdzanych patologii i dynamiki zmian rutynowa podaż steroidów prenatalnie na kilka dni przed planowanym cc ocena wzrastania płodu i kardiotokografia poród w ośrodku III stopnia referencyjności z chirurgią dziecięcą po urodzeniu ocena stanu noworodka, jeżeli stan stabilny to przeniesienie na salę operacyjną lub operacja w warunkach sali porodowej (w zależności od możliwości ośrodka) wspólna opieka chirurgiczno-neonatologiczna neonatologiczna przez cały czas hospitalizacji

18 Dlaczego poprawiło to sytuację noworodka i wpłynęło na poprawę odległych wyników leczenia wybór optymalnego zakończenia ciąży biorąc pod uwagę stan jelit każdy transport i opóźnienie zabiegu operacyjnego pogarszają stan noworodka ze względu na: konieczność podaży płynów iv obrzęk jelita i powłok pociąganie krezki reakcja bólowa bardzo rzadko konieczność operacji dwuetapowej szybsza możliwość wprowadzania żywienia enteralnego skracanie podaży żywienia parenteralnego, a tym samym krótszy czas utrzymywania wkłucia centralnego zmniejszenie powikłań w postaci zakażeń szpitalnych skracanie czasu hospitalizacji

19 Magdalena Rutkowska, Ewa Sawicka Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka, Klinika Chirurgii Dzieci i Młodzieży Instytut Matki i Dziecka, Warszawa Wrodzone wytrzewienie od prenatalnej diagnozy do decyzji terapeutycznych Problemy chirurgiczne okresu noworodkowego Pałac Sulisław

20 Wrodzone wytrzewienie DUŻA ZMIENNOŚĆ MORFOLOGII WADY stan jelit (closing gastroschisis, peel formation) + DODATKOWE PROBLEMY (COMPLEX GASTROSCHISIS) martwica zarośnięcie perforacja (SBS)

21 Kontrowersje w piśmiennictwie: - TERMIN PORODU? im wcześniejszy tym gorszy wynik (wcześniactwo >dłuższy ENT > LOS ) - DROGA PORODU? nie ma wpływu na wynik leczenia - CZAS OD PORODU DO OPERACJI? czy czas od porodu do operacji ma wpływ dla możliwość zamknięcia pierwotnego ale, - badania w większości retrospektywne -większość pacjentów nie prowadzona przez leczące ośr. (brak wpływu na oceniane parametry) - różna jakość badań prenatalnych (brak jednolitych kryteriów oceny i współpr. chd-poł-neon) - w badaniach prospektywnych lepsze wyniki (jeśli planowe wcześniejsze CC + prenat.sterydy ) - nie zawsze jest informacja czy wcześniejszy termin porodu był planowy (sterydy?) -ocena terminu porodu bez odniesienia do prenatalnego stanu jelit -brak odniesienia stanu jelit do punktów końcowych oceny (ENT, LOS) - termin porodu (37?) - identyczny odsetek zamknięcia pierwotnego/etapowego - zamknięcie etapowe wydłuża powrót prawidłowej czynności p. pok.(ent, LOS)

22 Współpraca: położnik - neonatolog - chirurg/anestezjolog Sukces leczenia chirurgicznego nie zależy tylko od rozpoznania wady w okresie prenatalnym!! Zależy przede wszystkim od świadomości możliwości wystąpienia powikłań wady w III trymestrze ciąży!! POŁOŻNIK DOŚWIADCZONY NIE TYLKO W ROZPOZNANIU ALE TAKŻE W OCENIE DYNAMIKI ZMIAN MORFOLOGII WADY! CZĘSTE MONITOROWANIE w III trym. (IABD/EABD), przepływy (krezka, ściana) ruchomość, grubość ściany PLANOWANIE TERMINU PORODU! (planowo sterydy) + PILNOŚĆ OPERACJI! aby chirurg: - miał co zamykać! - najlepiej zamknął pierwotnie!

23 mieć co zamykać! closing gastroschisis (CG) URODZONE O CZASIE URODZONE W 32tyg

24 mieć co zamykać! closing gastroschisis (CG)

25 mieć co zamykać! możliwość powikłań nie tylko w CG 33 tydz

26 najlepiej zamknąć pierwotnie! - termin porodu! < 30 tygodnia nie opisano stanu zapalnego jelit w przypadku wytrzewienia III trymestr - substancje wydzielane do płynu owodniowego przez układy moczowy i pokarmowy (mocznik, kreatynina, Na, K, Ca, kwasy żółciowe, enzymy proteolityczne) > obniżenie ph uszkodzenie chemiczne Długa ekspozycja jelit na płyn owodniowy (III trymestr) > błona surowicza jelit staje się błoną dializacyjną > stan zapalny ściany jelita i pancerz włóknika - zwiększenie sztywności i objętości wytrzewionych jelit (peel formation) Zmniejszenie gęstości komórek Cajala, zaburzenie przenoszenia impulsów elektrycznych z komórek Cajala + uszkodzenie unerwienia wewnętrznego (pogrubienie i osłabienie kurczliwości mięśni gładkich, obniżenie aktywności acetylcholinesterazy) - zaburzenie funkcji motorycznej jelita (przejściowe? trwałe?) Zaburzenia wzrostu - skrócenie jelit Wymiana płynu owodniowego!

27 termin i droga porodu - pociąganie krezki - wstrząs bólowy

28 najlepiej zamknąć pierwotnie! termin porodu 33 tydz. Bianchi (1998)

29 najlepiej zamknąć pierwotnie! termin porodu 34 tydz.

30 najlepiej zamknąć pierwotnie! pilność operacji - ograniczenie przedoperacyjnej podaży płynów jelita bezpośrednio po porodzie

31 najlepiej zamknąć pierwotnie! - pilność operacji jelita po transporcie (przedoperacyjna podaż płynów > 6 godzin)

32 Noworodki z wytrzewieniem III Liczba/zgon 13/5 (14g-44dni) 16/- 12/- rozp. prenat. / monitorowanie 5/13 38,5% (3 dzień przed porodem IMD) 12/16 75% 12/12 100% IMD psn/cc 5/13 61,5% 2/16 87,5% -/12 100% dojrzałość/masa 36/ ,5/ /2183 transport 10/13 77% 4/16 25% -/12 0% pilność operacji 7g (3-11) 6g (1-36) 1,4g (1-4) powikłania wady 2 (perf., zar. ) 1 (zar.) 2 (cl.g., cl.g + zar.) zamk. pierw/etap 10/ 3 15/1 12/- (8 Bianchi) dni hospitalizacji

33 Monitorowanie prenatalne i leczenie w jednym referencyjnym ośrodku położnik - neonatolog - chirurg/anestezjolog Termin porodu planowy (często wcześniejszy) uzależniony od prenatalnej oceny niekorzystnych zmian morfologii wady Poród w miejscu leczenia chirurgicznego (transport in utero) Rozwiązanie ciąży planowym cc (planowe prenatalne podanie sterydów matce) Operacja bardzo pilna - bezpośrednio po urodzeniu ograniczona podaż płynów przed operacją (unikanie wtórnego obrzęku jelit i powłok) odbarczenie jelita(wypłukanie smółki) przed operacją śródoperacyjna ocena możliwości zamknięcia pierwotnego Poprawa wyników i rzetelna ocena wyników leczenia Wyspecjalizowane ośrodki wielodyscyplinarne - bieżąca analiza i optymalizacja każdego etapu leczenia Ocena ujednoliconych standardów postępowania

Wrodzone wytrzewienie od prenatalnej diagnozy do decyzji terapeutycznych

Wrodzone wytrzewienie od prenatalnej diagnozy do decyzji terapeutycznych Magdalena Rutkowska, Ewa Sawicka Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka, Klinika Chirurgii Dzieci i Młodzieży Instytut Matki i Dziecka, Warszawa Wrodzone wytrzewienie od prenatalnej diagnozy

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT MATKI I DZIECKA w Warszawie, Klinika Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka

INSTYTUT MATKI I DZIECKA w Warszawie, Klinika Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka Leczenie pod znakiem zapytania, czyli kontrowersje w intensywnej terapii noworodka, Pałac Sulisław; 15-1616 maja 2015 Wrodzone wytrzewienie od prenatalnej diagnozy do decyzji terapeutycznych Magdalena

Bardziej szczegółowo

Wytrzewienie Kiedy i jak leczyć?

Wytrzewienie Kiedy i jak leczyć? Wytrzewienie Kiedy i jak leczyć? Iwon a Maroszyń ska Klinika Intensywnej Terapii i Wad Wrodzonych Noworodków i Niemowląt Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi N - 303 Terminacja ciąży < 24 hbd

Bardziej szczegółowo

USG W DIAGNOSTYCE OBUMIERAJĄCEGO ZAPALENIA JELIT

USG W DIAGNOSTYCE OBUMIERAJĄCEGO ZAPALENIA JELIT USG W DIAGNOSTYCE OBUMIERAJĄCEGO ZAPALENIA JELIT Renata Bokiniec Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka WUM Szpital im. ks. Anny Mazowieckiej w Warszawie TECHNIKA BADANIA Głowica liniowa,

Bardziej szczegółowo

Wrodzone niedrożności jelita

Wrodzone niedrożności jelita Wrodzone niedrożności jelita Maciej Bagłaj Klinika Chirurgii Urologii Dziecięcej, UM Wroclaw Sulisław, 15 maj Scenariusz kliniczny.. Noworodek płci męskiej został przekazany do Kliniki Chirurgii Dziecięcej

Bardziej szczegółowo

Badanie usg w diagnostyce niedokonanego zwrotu jelit u noworodka

Badanie usg w diagnostyce niedokonanego zwrotu jelit u noworodka NEONATUS, Poznań 2018 Badanie usg w diagnostyce niedokonanego zwrotu jelit u noworodka Wojewódzki Szpital Zespolony, Szpital Specjalistyczny dla Dzieci i Dorosłych w Toruniu. Oddział Intensywnej Terapii

Bardziej szczegółowo

Problemy płodności i ciąży w nieswoistych zapalnych chorobach jelit. Maria Kłopocka Bydgoszcz

Problemy płodności i ciąży w nieswoistych zapalnych chorobach jelit. Maria Kłopocka Bydgoszcz Problemy płodności i ciąży w nieswoistych zapalnych chorobach jelit Maria Kłopocka Bydgoszcz Płodność Przebieg ciąży i poród Bezpieczeństwo leczenia w okresie ciąży i karmienia Sytuacje szczególne Edukacja

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT MATKI I DZIECKA w Warszawie, Klinika Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka

INSTYTUT MATKI I DZIECKA w Warszawie, Klinika Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka Ocena ryzyka nieprawidłowego rozwoju dzieci urodzonych przedwcześnie Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka i pomoc rodzinie doświadczenia i rekomendacje Warszawa, 10 12 grudnia 2007 Ewa Helwich Klinika Neonatologii

Bardziej szczegółowo

NEC i SIP z punktu widzenia neonatologa

NEC i SIP z punktu widzenia neonatologa Sulisław, 15 16 maja 2015 r. NEC i SIP z punktu widzenia neonatologa Ewa Helwich Instytut Matki i Dziecka, Warszawa SIP i NEC Są dwoma odrębnymi chorobami. Różnią się: etiologią histopatologią charakterystyką

Bardziej szczegółowo

Seminarium dla studentów Przemysław Pyda

Seminarium dla studentów Przemysław Pyda Seminarium dla studentów - 2016 Przemysław Pyda Historia wyników transplantacji jelit 1967 1972 1985 Pierwsze przeszczepienie jelit Lillehei Uniwesytet Minesota Pierwsze 10 transplantacji jelit najdłuższe

Bardziej szczegółowo

Wady układu moczowego diagnostyka pre- i postnatalna

Wady układu moczowego diagnostyka pre- i postnatalna Wady układu moczowego diagnostyka pre- i postnatalna dr Agnieszka Szafrańska (1) prof. dr hab. Katarzyna Kiliś- Pstrusińska(2) prof. dr hab. Barbara Królak Olejnik (1) Katedra i Klinika Neonatologii UM

Bardziej szczegółowo

WSKAZANIA DO LECZENIA CHIRURGICZNEGO W CHOROBACH ZAPALNYCH JELIT. Zuzanna Kaszycka Klinika Chirurgii Gastroenterologicznej i Transplantologii

WSKAZANIA DO LECZENIA CHIRURGICZNEGO W CHOROBACH ZAPALNYCH JELIT. Zuzanna Kaszycka Klinika Chirurgii Gastroenterologicznej i Transplantologii WSKAZANIA DO LECZENIA CHIRURGICZNEGO W CHOROBACH ZAPALNYCH JELIT Zuzanna Kaszycka Klinika Chirurgii Gastroenterologicznej i Transplantologii Choroba Crohna Zapalenie przewodu pokarmowego w chorobie Crohna

Bardziej szczegółowo

Patofizjologia krążenia płodowego

Patofizjologia krążenia płodowego Patofizjologia krążenia płodowego Krążenie płodowe w warunkach prawidłowych W łożysku dochodzi do wymiany gazów i składników odżywczych pomiędzy oboma krążeniami Nie dochodzi do mieszania się krwi w obrębie

Bardziej szczegółowo

VIII Kongres Polskiego Towarzystwa Medycyny Perinatalnej. Stare problemy nowe możliwości kwietnia 2019r. Hotel Aurora****, Międzyzdroje

VIII Kongres Polskiego Towarzystwa Medycyny Perinatalnej. Stare problemy nowe możliwości kwietnia 2019r. Hotel Aurora****, Międzyzdroje VIII Kongres Polskiego Towarzystwa Medycyny Perinatalnej Stare problemy nowe możliwości 12-13 kwietnia 2019r. Hotel Aurora****, Międzyzdroje PROGRAM 12 kwietnia 2019 r. (piątek) 8:30-11:00 Sesja I : Poród

Bardziej szczegółowo

Cennik usług dla kobiet

Cennik usług dla kobiet Cennik usług dla kobiet Kliniki Zdrowia Kobiety Cena Profesorska Konsultacja kardiologiczna 150 200 Konsultacja urologiczna 150 200 Konsultacja chirurgiczna 150 200 Konsultacja ortopedyczna 150 200 Konsultacja

Bardziej szczegółowo

Wrodzona niedrożność przełyku torakotomia vs. torakoskopia

Wrodzona niedrożność przełyku torakotomia vs. torakoskopia Wrodzona niedrożność przełyku torakotomia vs. torakoskopia dr n. med. Agata Pająk Ginekologiczno-Położniczy Szpital Kliniczny w Poznaniu Klinika Zakażeń Noworodka Przypadek 1: Torakotomia Przypadek 1:

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowej. Klinika Położnictwa i Chorób Kobiecych

Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowej. Klinika Położnictwa i Chorób Kobiecych Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowej Klinika Położnictwa i Chorób Kobiecych Co to jest ciąża ektopowa? Ciąża ektopowa- lokalizacja Ciąża ektopowa - lokalizacja Najczęstsza lokalizacja bańka jajowodu

Bardziej szczegółowo

Czy wybór antybiotyku jest trudnym pytaniem dla neonatologa?

Czy wybór antybiotyku jest trudnym pytaniem dla neonatologa? 0/0/205 Czy wybór antybiotyku jest trudnym pytaniem dla neonatologa? Krystyna Bober Olesińska Klinika Neonatologii WUM 2 Struktura oddziałów neonatologicznych na Mazowszu 53 - oddziały Stopień referencyjności

Bardziej szczegółowo

Dr n. med. Piotr Malinowski,

Dr n. med. Piotr Malinowski, Plan ćwiczeń z chirurgii naczyniowej IV rok kierunek lekarski 2012 5 dni po 6 godzin ( Ćwiczą 2 grupy 5-osobowe ) Osoba odpowiedzialna za realizację programu ćwiczeń Dr n. med. Piotr Malinowski, Dr n.

Bardziej szczegółowo

dr n. med. Norbert Krajczy Zastępca Ordynatora: lek. Krzysztof Kroczak Zastępca Ordynatora: lek. Edmund Lupa Prof. dr hab.

dr n. med. Norbert Krajczy Zastępca Ordynatora: lek. Krzysztof Kroczak Zastępca Ordynatora: lek. Edmund Lupa Prof. dr hab. Ordynator Oddziału: dr n. med. Norbert Krajczy Zastępca Ordynatora: lek. Krzysztof Kroczak Zastępca Ordynatora: lek. Edmund Lupa Prof. dr hab. Marian Gabryś Pielęgniarka oddziałowa: mgr Beata Sajboth Telefony

Bardziej szczegółowo

Ośrodki medyczne wykonujące procedury diagnostyczno-terapeutyczne powinny mieć następujące możliwości:

Ośrodki medyczne wykonujące procedury diagnostyczno-terapeutyczne powinny mieć następujące możliwości: REKOMENDACJE KONSULTANTA KRAJOWEGO W DZIEDZINIE CHIRURGII ONKOLOGICZNEJ ORAZ POLSKIEGO TOWARZYSTWA CHIRURGII ONKOLOGICZNEJ W ZAKRESIE DIAGNOSTYKI I LECZENIA CHORYCH NA RAKA JELITA GRUBEGO REKOMENDACJE

Bardziej szczegółowo

rok miesiac kod-proc kod-kateg lb-oczekujrzecz-czas-oczek

rok miesiac kod-proc kod-kateg lb-oczekujrzecz-czas-oczek rok miesiac kod-proc kod-kateg lb-oczekujrzecz-czas-oczek 2015 6 stabilny 31 180 2015 6 pilny 15 51 2015 6 stabilny 94 80 2015 6 pilny 1 10 KLINIKA ALERGOLOGII, IMMUNOLOGII KLINICZNEJ I CHORÓB WEWNĘTRZNYCH

Bardziej szczegółowo

RAMOWY PROGRAM STAŻU ADAPTACYJNEGO POŁOŻNYCH

RAMOWY PROGRAM STAŻU ADAPTACYJNEGO POŁOŻNYCH Załącznik nr 2 RAMOWY PROGRAM STAŻU ADAPTACYJNEGO POŁOŻNYCH Cele stażu 1. Uzyskanie sprawności w zakresie wykorzystania wiedzy i umiejętności nabytych w toku kształcenia w szkole położnych. 2. Aktualizacja

Bardziej szczegółowo

Cytrynian kofeiny w codziennej praktyce u wcześniaków z Zespołem Zaburzeń Oddychania wyniki badania ogólnopolskiego

Cytrynian kofeiny w codziennej praktyce u wcześniaków z Zespołem Zaburzeń Oddychania wyniki badania ogólnopolskiego Cytrynian kofeiny w codziennej praktyce u wcześniaków z Zespołem Zaburzeń Oddychania wyniki badania ogólnopolskiego Iwona Sadowska-Krawczenko Oddział Kliniczny Noworodków, Wcześniaków z Intensywną Terapią

Bardziej szczegółowo

POSTĘPOWANIE W JASKRZE U KOBIET W CIĄŻY

POSTĘPOWANIE W JASKRZE U KOBIET W CIĄŻY POSTĘPOWANIE W JASKRZE U KOBIET W CIĄŻY dr n. med. Mira Gacek SAMODZIELNY PUBLICZNY KLINICZNY SZPITAL OKULISTYCZNY KATEDRA I KLINIKA OKULISTYKI II WYDZIAŁU LEKARSKIEGO WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO

Bardziej szczegółowo

Rola położnej w opiece nad ciężarną, rodzącą, położnicą z cukrzycą Leokadia Jędrzejewska Konsultant Krajowy w dziedzinie pielęgniarstwa ginekologicznego i położniczego Kraków 20 21 maja 2011r. Grażyna

Bardziej szczegółowo

Zespół ostrego brzucha - syndroma abdomen acutum

Zespół ostrego brzucha - syndroma abdomen acutum Zespół ostrego brzucha - syndroma abdomen acutum Silne dolegliwości bólowe brzucha o wzrastającym nasileniu Obrona mięśniowa Objawy otrzewnowe Zatrzymanie gazów i stolca Wymioty Objawy ogólne: tachykardia,

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 5 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program badań prenatalnych

Załącznik nr 5 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program badań prenatalnych Program badań prenatalnych 1 I. UZASADNIENIE CELOWOŚCI WDROŻENIA PROGRAMU BADAŃ PRENATALNYCH, zwanego dalej Programem. 1. Opis problemu zdrowotnego W ostatnich latach wzrasta systematycznie średni wiek

Bardziej szczegółowo

Wybrane dane statystyczne charakteryzujące opiekę medyczna nad matką i dzieckiem w Wielkopolsce

Wybrane dane statystyczne charakteryzujące opiekę medyczna nad matką i dzieckiem w Wielkopolsce WIELKOPOLSKA M. POZNAŃ POWIAT POZNAŃSKI Załącznik nr 2 Wybrane dane statystyczne charakteryzujące opiekę medyczna nad matką i dzieckiem w Wielkopolsce Istnieje około 80 szpitali publicznych w Wielkopolsce,

Bardziej szczegółowo

Maria Katarzyna Borszewska- Kornacka Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Maria Katarzyna Borszewska- Kornacka Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Maria Katarzyna Borszewska- Kornacka Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego 1.ZARZĄDZENIE MINISTRA 2.REKOMENDACJE TOWARZYSTW NAUKOWYCH 3.OPINIE EKSPERTÓW

Bardziej szczegółowo

W Polsce ok. 6-7% ciąż kończy się przedwczesnymi porodami, a 20-25% z nich związane jest z chorobą łożyska.

W Polsce ok. 6-7% ciąż kończy się przedwczesnymi porodami, a 20-25% z nich związane jest z chorobą łożyska. W Polsce ok. 6-7% ciąż kończy się przedwczesnymi porodami, a 20-25% z nich związane jest z chorobą łożyska. Dzięki wczesnej diagnostyce możemy wykryć 94% takich przypadków i podjąć leczenie, zapobiegając

Bardziej szczegółowo

Dr hab. n. med. Aneta Gawlik

Dr hab. n. med. Aneta Gawlik Dr hab. n. med. Aneta Gawlik Katedra i Klinika Endokrynologii i Pediatrii SUM Dr hab. n. med. Iwona Maruniak- Chudek Klinika Intensywnej Terapii i Patologii Noworodka SUM Konsultant wojewódzki ds. Neonatologii

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ DRUGI: BADANIA PRZESIEWOWE/PROFILAKTYKA

ROZDZIAŁ DRUGI: BADANIA PRZESIEWOWE/PROFILAKTYKA NARODZINY Narodziny dziecka są najważniejszym wydarzeniem w życiu rodziny. Ważne jest, żeby adaptacja do życia pozamacicznego przebiegała w sposób najbardziej naturalny. Dlatego tak istotny jest pierwszy

Bardziej szczegółowo

Universitäts-Frauenklinik Essen. Medycyna prenatalna i medycyna płodowa Centrum perinatologiczne I. Stopnia

Universitäts-Frauenklinik Essen. Medycyna prenatalna i medycyna płodowa Centrum perinatologiczne I. Stopnia Universitäts-Frauenklinik Essen Medycyna prenatalna i medycyna płodowa Centrum perinatologiczne I. Stopnia Szanowni Państwo, Drodzy Rodzice, Nasze Centrum medycyny prenatalnej oferuje Państwu pełne spektrum

Bardziej szczegółowo

3. Wykrywanie wad serca przed urodzeniem rola diagnostyki prenatalnej

3. Wykrywanie wad serca przed urodzeniem rola diagnostyki prenatalnej 3. Wykrywanie wad serca przed urodzeniem rola diagnostyki prenatalnej Joanna Dangel Badania ultrasonograficzne i echokardiograficzne W 1998 roku pojawiły się pierwsze doniesienia wskazujące na to, że prenatalne

Bardziej szczegółowo

Opis:... ... ... 22. Zgon matki: a. podczas ciąŝy: ciąŝa ektopowa, poronienie wczesne do 12 t.c.

Opis:... ... ... 22. Zgon matki: a. podczas ciąŝy: ciąŝa ektopowa, poronienie wczesne do 12 t.c. Pieczęć oddziału/kliniki Miejscowość, dnia... adres, tel./fax Analiza zgonu kobiety w okresie ciąŝy, porodu i połogu I. DANE OGÓLNE: 1. Imię i nazwisko matki :... 2. Data urodzenia:... Wiek:... 3. Miejsce

Bardziej szczegółowo

Krwotoki okołoporodowe. Dotyczą 5 do15%rodzących

Krwotoki okołoporodowe. Dotyczą 5 do15%rodzących Krwotoki okołoporodowe Dotyczą 5 do15%rodzących Najczęstsze przyczyny Urazy Nieprawidłowe oddzielanie i wydalanie łożyska Niedowład macicy - atonia Zaburzenia krzepliwości krwi Urazy okołoporodowe W trzonie

Bardziej szczegółowo

IX SYMPOZJUM CHIRURGICZNO-NEONATOLOGICZNE OPTYMALIZACJA DIAGNOSTYKI I LECZENIA CHIRURGICZNEGO WAD WRODZONYCH U NOWORODKÓW

IX SYMPOZJUM CHIRURGICZNO-NEONATOLOGICZNE OPTYMALIZACJA DIAGNOSTYKI I LECZENIA CHIRURGICZNEGO WAD WRODZONYCH U NOWORODKÓW IX SYMPOZJUM CHIRURGICZNO-NEONATOLOGICZNE OPTYMALIZACJA DIAGNOSTYKI I LECZENIA CHIRURGICZNEGO WAD WRODZONYCH U NOWORODKÓW Warszawa, 9-10 grudzień 2011 Organizatorzy Sympozjum: Klinika Chirurgii Dziecięcej

Bardziej szczegółowo

2. Etiopatogeneza astmy... 14 2.1. Układ oddechowy... 14 2.2. Układ krążenia... 16

2. Etiopatogeneza astmy... 14 2.1. Układ oddechowy... 14 2.2. Układ krążenia... 16 INTENSYWNA TERAPIA STANU ASTMATYCZNEGO 1. Definicja... 13 2. Etiopatogeneza astmy... 14 2.1. Układ oddechowy... 14 2.2. Układ krążenia... 16 3. Obraz kliniczny... 17 3.1. Rozpoznanie... 17 3.2. Diagnostyka

Bardziej szczegółowo

Noworodek z wrodzoną wadą metabolizmu - analiza przypadku klinicznego

Noworodek z wrodzoną wadą metabolizmu - analiza przypadku klinicznego Noworodek z wrodzoną wadą metabolizmu - analiza przypadku klinicznego Marcin Kalisiak Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka Kierownik Kliniki: prof. Ewa Helwich 1 Plan prezentacji co to

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej

Bardziej szczegółowo

Prace nadesłane w ramach sesji Doniesienia badań własnych. Praca nr 1:

Prace nadesłane w ramach sesji Doniesienia badań własnych. Praca nr 1: Prace nadesłane w ramach sesji Doniesienia badań własnych. Praca nr 1: Postępowanie przeciwbólowe u noworodków w wybranych ośrodkach neonatologicznych w Polsce Autor: Magdalena Panek Klinika Chorób Dzieci

Bardziej szczegółowo

Wykłady ul. Medyków 14, sala CSK B. godz. 08.00-11.45 (5h) Lp. Data wykładu Temat wykładu

Wykłady ul. Medyków 14, sala CSK B. godz. 08.00-11.45 (5h) Lp. Data wykładu Temat wykładu Wykłady z przedmiotu Opieka specjalistyczna w położnictwie, neonatologii i ginekologii dla studentów I-go roku studiów II stopnia stacjonarnych Wydziału Nauk o Zdrowiu SUM w Katowicach roku akad. 2014/2015

Bardziej szczegółowo

1. Oddział tworzą: 1) Pododdziały: a) Położniczy (rooming- in), b) Patologii Ciąży, c) Porodowy ze Szkołą Rodzenia, d) Ginekologii,

1. Oddział tworzą: 1) Pododdziały: a) Położniczy (rooming- in), b) Patologii Ciąży, c) Porodowy ze Szkołą Rodzenia, d) Ginekologii, 1. Oddział tworzą: 1) Pododdziały: a) Położniczy (rooming- in), b) Patologii Ciąży, c) Porodowy ze Szkołą Rodzenia, d) Ginekologii, e) Izolacyjny (poł. gin), 2) Izba Przyjęć Położniczo-Ginekologiczna 1

Bardziej szczegółowo

Ośrodek Szkolenia Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Radomiu.

Ośrodek Szkolenia Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Radomiu. Ośrodek Szkolenia Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Radomiu. Informujemy, że Ośrodek Szkolenia Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Radomiu organizuje kursy w ramach szkolenia podyplomowego

Bardziej szczegółowo

TREŚCI MERYTORYCZNE PRAKTYK ZAWODOWYCH NA KIERUNKU PIELĘGNIARSTWO I STOPNIA. rok II semestr III

TREŚCI MERYTORYCZNE PRAKTYK ZAWODOWYCH NA KIERUNKU PIELĘGNIARSTWO I STOPNIA. rok II semestr III TREŚCI MERYTORYCZNE PRAKTYK ZAWODOWYCH NA KIERUNKU PIELĘGNIARSTWO I STOPNIA rok II semestr III PODSTAWY PIELĘGNIARSTWA (oddział wewnętrzny, oddział gastroenterologii) 1. Rola i zadania pielęgniarki w podejmowaniu

Bardziej szczegółowo

Koordynowana opieka nad kobietą w ciąży w praktyce

Koordynowana opieka nad kobietą w ciąży w praktyce Koordynowana opieka nad kobietą w ciąży w praktyce Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Łukowie ul. Doktora A. Rogalińskiego 3, 21-400 Łuków tel. (25) 798 2001 fax (25) 798 2603 spzoz@spzoz.lukow.pl

Bardziej szczegółowo

CHIR NOWORODKA TERATOMA

CHIR NOWORODKA TERATOMA TERATOMA dr Informacja dla rodziców dzieci operowanych z powodu guzów wrodzonych krzyżowo-ogonowych Rozejście się rany operacyjnej. Uszkodzenie odbytnicy Nietrzymanie moczu Nietrzymanie stolca Uszkodzenie

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz najczęściej używanych skrótów 10 ANESTEZJOLOGIA POŁOŻNICZA 13

Spis treści. Wykaz najczęściej używanych skrótów 10 ANESTEZJOLOGIA POŁOŻNICZA 13 Spis treści Wykaz najczęściej używanych skrótów 10 ANESTEZJOLOGIA POŁOŻNICZA 13 1. Ogólne problemy anestezji położniczej 15 1.1. Zmiany fizjologiczne spowodowane ciążą 15 1.1.1. Zmiany ogólne 15 1.1.2.

Bardziej szczegółowo

1. Studia Doktoranckie Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Zakład Genetyki Klinicznej i Laboratoryjnej w Łodzi, UM w Łodzi

1. Studia Doktoranckie Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Zakład Genetyki Klinicznej i Laboratoryjnej w Łodzi, UM w Łodzi Płód w płodzie fetus in fetu. Hanna Moczulska 1, Maria Respondek-Liberska 2 1. Studia Doktoranckie Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Zakład Genetyki Klinicznej i Laboratoryjnej w Łodzi, UM w Łodzi 2. Zakład

Bardziej szczegółowo

Profilaktyka próchnicy u kobiet ciężarnych zalecenia dla lekarzy stomatologów

Profilaktyka próchnicy u kobiet ciężarnych zalecenia dla lekarzy stomatologów Profilaktyka próchnicy u kobiet ciężarnych zalecenia dla lekarzy stomatologów W 2014 roku, z inicjatywy Polskiego Towarzystwa Stomatologii Dziecięcej i firmy Colgate powołany został Polski Oddział Sojuszu

Bardziej szczegółowo

Noworodki SGA w oddziale intensywnej terapii grupa ryzyka przewlekłych zaburzeń wzrastania.

Noworodki SGA w oddziale intensywnej terapii grupa ryzyka przewlekłych zaburzeń wzrastania. Noworodki SGA w oddziale intensywnej terapii grupa ryzyka przewlekłych zaburzeń wzrastania. M. Kęsiak, A. Stolarczyk, T. Talar, B. Cyranowicz, E. Gulczyńska Klinika Neonatologii ICZMP, kierownik kliniki

Bardziej szczegółowo

Martwicze Zapalenie Jelit Noworodków

Martwicze Zapalenie Jelit Noworodków Martwicze Zapalenie Jelit Noworodków na podstawie doświadczenia chirurga dziecięcego Ryszard Noparlik Oddział Chirurgii Dziecięcej WCM Opole Leczenie pod znakiem zapytania, czyli kontrow ersje w Intensyw

Bardziej szczegółowo

Metody monitorowania stanu płodu. I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii WUM

Metody monitorowania stanu płodu. I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii WUM Metody monitorowania stanu płodu I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii WUM MONITOROWANIE DOBROSTANU PŁODU Rozpoznawanie stanów zagrożenia płodu, objawów ostrego lub przewlekłego niedotlenienia

Bardziej szczegółowo

Oddział wojewódzki rodzaj świadczeń (kontraktowany) zakres świadczeń (kontraktowany) plan na rok nazwa kod

Oddział wojewódzki rodzaj świadczeń (kontraktowany) zakres świadczeń (kontraktowany) plan na rok nazwa kod jednostki ŚWIADCZENIA PIELĘGNIARKI SZKOLNEJ UDZIELANE W RAMACH GRUPOWEJ 34 02 KUJAWSKO - POMORSKIE 01 PODSTAWOWA OPIEKA ZDROWOTNA 01.0041.140.01 PROFILAKTYKI FLUORKOWEJ 112 936 33 02 KUJAWSKO - POMORSKIE

Bardziej szczegółowo

Stabilizacja dziecka z PPROM. Janusz Świetliński

Stabilizacja dziecka z PPROM. Janusz Świetliński Stabilizacja dziecka z PPROM Janusz Świetliński Uproszczona klasyfikacja Klasyfikacja Charakterystyka ROM Odejście wód płodowych PROM Przedłużony PROM Odejście wód płodowych wcześniej niż na godzinę przed

Bardziej szczegółowo

PLAN KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO DOLNOŚLĄSKIEJ OKRĘGOWEJ IZBY PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH OBEJMUJACA SZKOLENIA NIEODPŁATNE NA I PÓŁROCZE 2014 ROKU

PLAN KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO DOLNOŚLĄSKIEJ OKRĘGOWEJ IZBY PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH OBEJMUJACA SZKOLENIA NIEODPŁATNE NA I PÓŁROCZE 2014 ROKU PLAN KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO DOLNOŚLĄSKIEJ OKRĘGOWEJ IZBY PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH OBEJMUJACA SZKOLENIA NIEODPŁATNE NA I PÓŁROCZE 204 ROKU SZKOLENIA SPECJALIZACYJNE Dziedzina Miejsce prowadzenia kształcenia

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU SYLABUS - CHIRURGIA.... (imię i nazwisko)

UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU SYLABUS - CHIRURGIA.... (imię i nazwisko) UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU SYLABUS - CHIRURGIA... (imię i nazwisko) III rok (semestr 5/6) wykłady seminaria ćwiczenia I Klinika Chirurgii Ogólnej i Endokrynologicznej II Klinika Chirurgii Ogólnej

Bardziej szczegółowo

2 Leczenie żywieniowe

2 Leczenie żywieniowe 2 Leczenie żywieniowe Określenie planowe podawanie odpowiednio dobranych składników pożywienia. Składniki pożywienia podaje się przez przewód pokarmowy (żywienie dojelitowe) lub drogą pozajelitową (żywienie

Bardziej szczegółowo

Ośrodek Kształcenia Kadr Medycznych Świętokrzyskiej Izby Pielęgniarek i Położnych.

Ośrodek Kształcenia Kadr Medycznych Świętokrzyskiej Izby Pielęgniarek i Położnych. Ośrodek Kształcenia Kadr Medycznych Świętokrzyskiej Izby Pielęgniarek i Położnych. Informujemy, że Ośrodek Kształcenia Kadr Medycznych Świętokrzyskiej Izby Pielęgniarek i Położnych w Kielcach organizuje

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MAGISTERSKI kierunek POŁOŻNICTWO 2017/2018 OBSZAR WIEDZY SPECJALISTYCZNEJ

EGZAMIN MAGISTERSKI kierunek POŁOŻNICTWO 2017/2018 OBSZAR WIEDZY SPECJALISTYCZNEJ EGZAMIN MAGISTERSKI kierunek POŁOŻNICTWO 2017/2018 OBSZAR WIEDZY SPECJALISTYCZNEJ 1. Nowoczesne techniki obrazowania. 2. Sposoby przygotowania się do badan diagnostycznych w zależności od metody i rodzaju

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko Pacjenta: PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY

Imię i nazwisko Pacjenta: PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:..... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury

Bardziej szczegółowo

DIALIZY OTRZEWNOWE JAKO LECZENIE NERKOZASTĘPCZE U NOWORODKÓW DOŚWIADCZENIA WŁASNE

DIALIZY OTRZEWNOWE JAKO LECZENIE NERKOZASTĘPCZE U NOWORODKÓW DOŚWIADCZENIA WŁASNE DIALIZY OTRZEWNOWE JAKO LECZENIE NERKOZASTĘPCZE U NOWORODKÓW DOŚWIADCZENIA WŁASNE Dorota Bulsiewicz, Dariusz Gruszfeld, Sylwester Prokurat, Anna Dobrzańska Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka WSTĘP

Bardziej szczegółowo

Wytrzewienie wrodzone postępowanie w ciąży, porodzie i po porodzie

Wytrzewienie wrodzone postępowanie w ciąży, porodzie i po porodzie Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 2, zeszyt 2, 113-117, 2009 Wytrzewienie wrodzone postępowanie w ciąży, porodzie i po porodzie HANNA BUŁHAK-GUZ Streszczenie Autorka przedstawiła algorytm

Bardziej szczegółowo

dr hab n. med. Piotr Węgrzyn dr n. med. Robert Bartkowiak lek. Robert Brawura-Biskupski-Samaha I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii

dr hab n. med. Piotr Węgrzyn dr n. med. Robert Bartkowiak lek. Robert Brawura-Biskupski-Samaha I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii dr hab n. med. Piotr Węgrzyn dr n. med. Robert Bartkowiak lek. Robert Brawura-Biskupski-Samaha I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii najbardziej popularna metoda wizualizacji duża dostępność względnie

Bardziej szczegółowo

... (imię, nazwisko, data urodzenia, nr hist. chor.) Pacjent został zakwalifikowany do operacji przez dr..

... (imię, nazwisko, data urodzenia, nr hist. chor.) Pacjent został zakwalifikowany do operacji przez dr.. LAPAROSKOPIA APPENDECTOMIA CHOLECYSTEKTOMIA dr Informacja dla pacjentów i rodziców dzieci operowanych z powodu zmian chorobowych pęcherzyka żółciowego, wyrostka robaczkowego i innych operacji metodą laparoskopową

Bardziej szczegółowo

TOPOGRAFIA JAMY BRZUSZNEJ FIZJOTERAPIA PO OPERACJACH JAMY BRZUSZNEJ DOSTĘPY DO OPERACJI JAMY BRZUSZNEJ

TOPOGRAFIA JAMY BRZUSZNEJ FIZJOTERAPIA PO OPERACJACH JAMY BRZUSZNEJ DOSTĘPY DO OPERACJI JAMY BRZUSZNEJ TOPOGRAFIA JAMY BRZUSZNEJ FIZJOTERAPIA PO OPERACJACH JAMY BRZUSZNEJ DOSTĘPY DO OPERACJI JAMY BRZUSZNEJ WPŁYW OPERACJI W OBRĘBIE JAMY BRZUSZNEJ NA CZYNNOŚĆ UKŁADU ODDECHOWEGO Okolica operacji Natężona pojemność

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej

Bardziej szczegółowo

OCENA ROZPRAWY NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH

OCENA ROZPRAWY NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH KLINIKA NEONATOLOGII PUM 72-010 Police, ul. Siedlecka 2 Kierownik kliniki: Prof. dr. hab. n. med. Maria Beata Czeszyńska Tel/fax. 91 425 38 91 adres e- mail beataces@pum.edu.pl Szczecin, dnia 11. 06. 2018r

Bardziej szczegółowo

Dziewiąty odcinek programu Łódzkiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ dla pacjentów ABC Pacjenta wyemitowanego na antenie TVP Łódź.

Dziewiąty odcinek programu Łódzkiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ dla pacjentów ABC Pacjenta wyemitowanego na antenie TVP Łódź. Dziewiąty odcinek programu Łódzkiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ dla pacjentów ABC Pacjenta wyemitowanego na antenie TVP Łódź. Dziewiąty odcinek programu ŁOW NFZ dla pacjentów ABC Pacjenta poświęcony opiece

Bardziej szczegółowo

NA II PÓŁROCZE 2015 ROKU

NA II PÓŁROCZE 2015 ROKU PLAN KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO DOLNOŚLĄSKIEJ OKRĘGOWEJ IZBY PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH OBEJMUJACA SZKOLENIA NIEODPŁATNE NA II PÓŁROCZE ROKU SZKOLENIA SPECJALIZACYJNE KONTYNUOWANE Dziedzina Miejsce prowadzenia

Bardziej szczegółowo

Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI

Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI Załącznik nr 12 do zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4,

Bardziej szczegółowo

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 42 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH

Bardziej szczegółowo

EWA HELWICH Instytut Matki i Dziecka w Warszawie

EWA HELWICH Instytut Matki i Dziecka w Warszawie VI KONGRES Polskiego Towarzystwa Medycyny Perinatalnej Poznań, 26 28 września 2013 Polska Sieć Neonatologiczna EWA HELWICH Instytut Matki i Dziecka w Warszawie Nadzór celowany w odniesieniu do najważniejszych

Bardziej szczegółowo

SZKOLENIA SPECJALIZACYJNE DLA PIELĘGNIAREK:

SZKOLENIA SPECJALIZACYJNE DLA PIELĘGNIAREK: Z dniem 24 sierpnia 2015 r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 12.12.2013 r. w sprawie wykazu dziedzin pielęgniarstwa oraz dziedzin mających zastosowanie w ochronie zdrowia, w których

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie Modelu JGP w rachunkowości zarządczej. Maciej Sobkowski Ginekologiczno-Położniczy Szpital Kliniczny UM w Poznaniu

Wykorzystanie Modelu JGP w rachunkowości zarządczej. Maciej Sobkowski Ginekologiczno-Położniczy Szpital Kliniczny UM w Poznaniu Wykorzystanie Modelu JGP w rachunkowości zarządczej Maciej Sobkowski Ginekologiczno-Położniczy Szpital Kliniczny UM w Poznaniu Rachunkowość zarządcza Rachunkowość zarządcza, niekiedy określana również

Bardziej szczegółowo

Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Myślenicach 28112014. dr n. med. Wojciech Dudek

Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Myślenicach 28112014. dr n. med. Wojciech Dudek Modernizacja Oddziałów Ginekologiczno-Położniczego oraz Neonatologicznego szansą dla ludności powiatu myślenickiego na dostęp do nowoczesnych metod profilaktyki, diagnostyki i leczenia w okresie p y p

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej

Bardziej szczegółowo

Ultrasonograficzna ocena wzrastania płodów w I i II trymestrze ciąży w populacyjnym programie badań prenatalnych wad wrodzonych w regionie lubelskim

Ultrasonograficzna ocena wzrastania płodów w I i II trymestrze ciąży w populacyjnym programie badań prenatalnych wad wrodzonych w regionie lubelskim Lek. med. Izabela Wnuczek-Mazurek Ultrasonograficzna ocena wzrastania płodów w I i II trymestrze ciąży w populacyjnym programie badań prenatalnych wad wrodzonych w regionie lubelskim Promotor: Dr hab.

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej

Bardziej szczegółowo

Marzena Woźniak Temat rozprawy: Ocena, monitorowanie i leczenie zakrzepicy żylnej w okresie ciąży i połogu Streszczenie

Marzena Woźniak Temat rozprawy: Ocena, monitorowanie i leczenie zakrzepicy żylnej w okresie ciąży i połogu Streszczenie Marzena Woźniak Rozprawa doktorska na stopień doktora nauk medycznych Temat rozprawy: Ocena, monitorowanie i leczenie zakrzepicy żylnej w okresie ciąży i połogu Streszczenie Okresy ciąży i połogu są wymieniane

Bardziej szczegółowo

Wyniki leczenia noworodków ELBW w Klinice Neonatologii ICZMP w 2013 roku

Wyniki leczenia noworodków ELBW w Klinice Neonatologii ICZMP w 2013 roku Wyniki leczenia noworodków ELBW w Klinice Neonatologii ICZMP w 2013 roku Marcin Kęsiak Kierownik Kliniki: Dr hab. n. med. Prof. ICZMP Ewa Gulczyńska Dane statystyczne kompletowali: M. Kęsiak, P. Kiciński

Bardziej szczegółowo

Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii. Centralny Szpital Kliniczny

Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii. Centralny Szpital Kliniczny Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centralny Szpital Kliniczny Dysphagia in the intensive care unit: epidemiology, mechanisms, and clinical management. Critical Care 2019, marzec Systematyczny

Bardziej szczegółowo

Torbiele przymiedniczkowe nie mogą być mylone z wodonerczem i torbielami okołomiedniczkowymi.

Torbiele przymiedniczkowe nie mogą być mylone z wodonerczem i torbielami okołomiedniczkowymi. Torbiele przymiedniczkowe nie mogą być mylone z wodonerczem i torbielami okołomiedniczkowymi. Przypadek kliniczny 9 Case courtesy of Dr Ahmed Abd Rabou rid: 24528 Dziewczynka, 8 lat Bóle w lewej okolicy

Bardziej szczegółowo

IUGR. prof. dr hab. n. med. Krzysztof Sodowski

IUGR. prof. dr hab. n. med. Krzysztof Sodowski IUGR prof. dr hab. n. med. Krzysztof Sodowski definicja postacie znaczenie diagnostyka monitoring decyzje porodowe mały płód - SGA prawidłowy - brak cech wad, chorób genetycznych, infekcji nieprawidłowy

Bardziej szczegółowo

Ultrasonografia diagnostyczna i interwencyjna

Ultrasonografia diagnostyczna i interwencyjna Ultrasonografia diagnostyczna i interwencyjna Click to edit Master subtitle style dr hab n. med. Piotr Węgrzyn dr n. med. Robert Bartkowiak lek. Robert Brawura-Biskupski-Samaha I Katedra i Klinika Położnictwa

Bardziej szczegółowo

WYMOGI DO UKOŃCZENIA SPECJALIZACJI/ KURSÓW WEDŁUG PROGRAMÓW ogłoszonych od dnia 19 sierpnia 2015 r.

WYMOGI DO UKOŃCZENIA SPECJALIZACJI/ KURSÓW WEDŁUG PROGRAMÓW ogłoszonych od dnia 19 sierpnia 2015 r. WYMOGI DO UKOŃCZENIA SPECJALIZACJI/ KURSÓW WEDŁUG PROGRAMÓW ogłoszonych od dnia 19 sierpnia 2015 r. SZKOLENIA SPECJALIZACYJNE DLA PIELĘGNIAREK 1 Pielęgniarstwo anestezjologiczne i intensywnej opieki 979

Bardziej szczegółowo

Opieka pielęgniarska nad pacjentem w oddziale chirurgii ogólnej, po zabiegu operacyjnym, w wybranych jednostkach chorobowych.

Opieka pielęgniarska nad pacjentem w oddziale chirurgii ogólnej, po zabiegu operacyjnym, w wybranych jednostkach chorobowych. Opieka pielęgniarska nad pacjentem w oddziale chirurgii ogólnej, po zabiegu operacyjnym, w wybranych jednostkach chorobowych. Aby ujednolicić opis opieki pielęgniarskiej nad pacjentem po zabiegu operacyjnym

Bardziej szczegółowo

Metody monitorowania stanu płodu. I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii WUM

Metody monitorowania stanu płodu. I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii WUM Metody monitorowania stanu płodu I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii WUM MONITOROWANIE DOBROSTANU PŁODU Rozpoznawanie stanów zagrożenia płodu, objawów ostrego lub przewlekłego niedotlenienia

Bardziej szczegółowo

Paweł Szwedowicz. Sialoendoskopia w diagnostyce i leczeniu schorzeń gruczołów ślinowych - analiza doświadczeń własnych

Paweł Szwedowicz. Sialoendoskopia w diagnostyce i leczeniu schorzeń gruczołów ślinowych - analiza doświadczeń własnych Paweł Szwedowicz Sialoendoskopia w diagnostyce i leczeniu schorzeń gruczołów ślinowych - analiza doświadczeń własnych XLVIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Otorynolaryngologów Chirurgów Głosy i Szyi; Katowice

Bardziej szczegółowo

Ból brzucha ó taczka Guz Uraz P yn w j. brzusznej Wymioty Nadci nienie wrotne Zapalenie trzustki Ostry brzuch Kontrola pooperacyjna

Ból brzucha ó taczka Guz Uraz P yn w j. brzusznej Wymioty Nadci nienie wrotne Zapalenie trzustki Ostry brzuch Kontrola pooperacyjna DIAGNOSTYKA PRZEWODU POKARMOWEGO Zakład Radiologii Pediatrycznej Warszawski Uniwersytet Medyczny WSKAZANIA DO DIAGNOSTYKI PRZEWODU POKARMOWEGO U DZIECI Wymioty, wzdęcie Ból/bóle brzucha Uraz Ciało obce

Bardziej szczegółowo

CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH

CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH KATEDRA I KLINIKA CHIRURGII NACZYŃ I ANGIOLOGII AKADEMII MEDYCZNEJ W LUBLINIE Kierownik: Dr hab.n. med. Jacek Wroński UDROŻNIENIE T. SZYJNEJ WEWNĘTRZNEJ WSKAZANIA

Bardziej szczegółowo

ZAKRES PROFILAKTYCZNYCH ŚWIADCZEŃ OPIEKI ZDROWOTNEJ U DZIECI DO UKOŃCZENIA 6 ROKU ŻYCIA WRAZ Z OKRESAMI ICH PRZEPROWADZANIA

ZAKRES PROFILAKTYCZNYCH ŚWIADCZEŃ OPIEKI ZDROWOTNEJ U DZIECI DO UKOŃCZENIA 6 ROKU ŻYCIA WRAZ Z OKRESAMI ICH PRZEPROWADZANIA Załącznik nr 2 ZAKRES PROFILAKTYCZNYCH ŚWIADCZEŃ OPIEKI ZDROWOTNEJ U DZIECI DO UKOŃCZENIA 6 ROKU ŻYCIA WRAZ Z OKRESAMI ICH PRZEPROWADZANIA Termin badania (wiek) Badania (testy) przesiewowe oraz świadczenia

Bardziej szczegółowo

SEMESTR LETNI 2014/2015 HARMONOGRAM ZAJEC KIERUNEK LEKARSKI ROK III PL

SEMESTR LETNI 2014/2015 HARMONOGRAM ZAJEC KIERUNEK LEKARSKI ROK III PL 3B 3A Grupa Data Godzina miejsce Przedmiot/tematyka Prowadzący czwartek 8.00-8.45 8.45-11.45 Mieszanki mlekozastępcze. Zaburzenia karmienia u dzieci. Cyrta 4 h Rozwój psychomotoryczny dziecka do 3 roku

Bardziej szczegółowo

Uwarunkowania genetyczne. w cukrzycy

Uwarunkowania genetyczne. w cukrzycy Uwarunkowania genetyczne Kliknij, aby edytować styl wzorca podtytułu w cukrzycy Lek. Sylwia Wenclewska Klinika Chorób Wewnętrznych, Diabetologii i Farmakologii Klincznej Kliknij, aby edytować format tekstu

Bardziej szczegółowo

APARAT DO MONITOROWANIA FUNKCJI MÓZGU W INTENSYWNEJ TERAPII NOWORODKÓW EEG DigiTrack Trend (Color Cerebral Function Monitor)

APARAT DO MONITOROWANIA FUNKCJI MÓZGU W INTENSYWNEJ TERAPII NOWORODKÓW EEG DigiTrack Trend (Color Cerebral Function Monitor) APARAT DO MONITOROWANIA FUNKCJI MÓZGU W INTENSYWNEJ TERAPII NOWORODKÓW EEG DigiTrack Trend (Color Cerebral Function Monitor) W Polsce rodzi się około 24 000 wcześniaków z masą ciała poniżej 2500 g. W ciągu

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr l do Statutu Szpitala Uniwersyteckiego Nr 2 im. dr Jana Biziela w Bydgoszczy

Załącznik nr l do Statutu Szpitala Uniwersyteckiego Nr 2 im. dr Jana Biziela w Bydgoszczy Załącznik nr l do Statutu Szpitala Uniwersyteckiego Nr 2 im. dr Jana Biziela w Bydgoszczy I. Szpital Uniwersytecki Nr 2 im. dr Jana Biziela w Bydgoszczy SZPITAL BIZIELA stanowią: 1. Klinika Alergologii,

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko Pacjenta: PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY

Imię i nazwisko Pacjenta: PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:.... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury

Bardziej szczegółowo

Domowe żywienie enteralne dzieci w praktyce. dr hab. n. med. Jarosław Kierkuś

Domowe żywienie enteralne dzieci w praktyce. dr hab. n. med. Jarosław Kierkuś Domowe żywienie enteralne dzieci w praktyce. dr hab. n. med. Jarosław Kierkuś Klinika Gastroenterologii, Hepatologii, Zaburzeń Odżywiania i Pediatrii IPCZD, Warszawa HEN program domowego żywienia enteralnego

Bardziej szczegółowo

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi Choroby układu nerwowego 1 Zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym * X 2 Choroby nerwów obwodowych X 3 Choroby mięśni X 4 Zaburzenia równowagi X 5 Guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni X 6

Bardziej szczegółowo