Konkursy! Do wygrania bilety na koncert Papa Dance i spektakl Jana Machulskiego Niebezpieczne Zabawy. 18 lutego Nr 7 (111) KUPIĆ CZY WYNAJĄĆ?

Transkrypt

1 Konkursy! Do wygrania bilety na koncert Papa Dance i spektakl Jana Machulskiego Niebezpieczne Zabawy 18 lutego Nr 7 (111) w w w. g o n i e c. c o m KUPIĆ CZY WYNAJĄĆ?

2 Post Office Ltd, registered in England and Wales. Registerednumber Registered officeat 80 Old Street, LondonEC1V 9NN. Post Office, the Post Office Symbol and the antcharacters are registered trademarks of Post Office Ltd in theunited Kingdom and other countries. 2 Goniec Polski

3 w numerze Goniec Polski The Polish Times NR 7(111) 2006 temat numeru lutego Kupić czy wynająć? Gdyby Hamlet mieszkał w dzisiejszym Londynie, zamiast zastanawiać się nad być czy nie być? miałby inny problem. W nieskończoność wynajmować mieszkanie czy porwać się na kupno? Pinta piwa raz! Dziwni są ci Anglicy! Nie chcą zrezygnować z funtów, z uporem jeżdżą lewą stroną ulicy, odległości liczą w milach, dzieci ważą w funtach, a piwo sprzedają na pinty. Jak odnaleźć się w tym dziwnym niemetrycznym świecie? Folklor na całego W sobotni wieczór i w niedzielne popołudnie w Swan Theatre w High Wycombe łącznie prawie 2000 osób podziwiało bogactwo folkloru polskich ziem południowych. Zimowa depresja Mamy angielską zimę w pełni. Niezbyt zimną, ale za to szarą i niezwykle ponurą. Jeśli czujemy się wyjątkowo przygnębieni, zmęczeni i ospali to bardzo możliwe, iż cierpimy na zimową depresję. rubryki stałe 4 POLSKA I ŚWIAT, 6 BRITPRESS, 8 WIADOMOŚCI LOKALNE, 10 POLSKI LONDYN, 11 KONKURSY, 12 TEMAT NUMERU, 14 ENGLISH PAGE, 15 FOTOREPORTAŻ, 16 ANGLOPOLITYKA, 18 PORADY, 21 MŁODY ZDOLNY, 22 LEKCJA ANGIELSKIEGO, 24 WYDARZENIA, 26 GONIA I GONIO, 27 SKRZYNKA KONTAKTOWA, 29 MY WAS DOGONIEC, 31 NA TROPIE HISTORII, 32 NA ZDROWIE, 35 GALERIA, 36 SPORT, 39 OGŁOSZENIA DROBNE Goniec Polski The Polish Times zamiast wstępu W ciągu ostatnich 10 lat zmieniałam mieszkanie 10 razy. Dzięki temu zdobyłam wiele cennych doświadczeń. Zostałam mistrzem przeprowadzek. Nauczyłam się pakować szkło i inne kruche rzeczy. Dowiedziałam się, że dobrze pakować książki i odzież razem, żeby pakunki nie były za ciężkie. Opracowałam sposoby przewozu rybek akwariowych i roślin doniczkowych. I za każdym razem, kiedy w górę i w dół kolejnych schodów noszę ulubione biurko, pasiasty kocyk i pudełka z kosmetykami, mam nadzieję, że to ostatni, już naprawdę ostatni raz. Zarzekam się, że tu gdzie jestem zostaję, a kolejny raz będę przeprowadzać się już na własne. Tymczasem przy życiu trzymają mnie dwie rzeczy: planowanie sobie po cichu wszystkich szczegółów mojego przyszłego mieszkania i nadzieja na skorzystanie z błogosławionej instytucji kredytu. Tym z Was, którzy borykają się z podobnymi problemami polecam temat numeru. Tym razem piszemy o plusach i minusach własnego i wynajmowanego mieszkania. Na to własne wielu z nas ciągle czeka. A do tego czasu cóż trzeba udawać, że nie słyszymy hałasujących współlokatorów, nie widzimy grzyba wykwitającego na ścianie, a wiecznie zajęta łazienka generalnie nam nie przeszkadza. Nic dziwnego, jeśli w takim otoczeniu dopadnie nas zimowa depresja. Jak sobie z nią poradzić? O tym pisze nasza specjalistka od medycyny naturalnej Jolanta Skibicka. Na zimowe smutki dobrze może nam zrobić wyrwanie się z domu własnego lub wynajmowanego na przykład do teatru albo na koncert. W tym numerze relacjonujemy to, co już było (Festiwal Zespołów Ludowych, Kabaret Moralnego Niepokoju) i zapraszamy na to, co będzie: koncerty Papa Dance, Maleńczuka, Janerki, londyńskie wybory Miss Polonii i wiele innych atrakcji, które czekają nas w najbliższym czasie. Katarzyna Jaklewicz Kupić czy wynająć? s. 12 Polski tygodnik w Londynie, ADRES: 12 Central Chambers, The Broadway, Ealing, London W5 2NR info@goniec.com REDAKCJA (EDITORIAL): Katarzyna Jaklewicz (red. nacz.), Michał Szaflarski, tel , redakcja@goniec.com, WSPÓŁPRACA: P. Bogacki, A. M. Borkowski, K. Bzowska, M. Crouse, W. Deluga, Z. Drzewiecki, C. Dziadul, M. Gignal, B. Korwin-Kamieński, T. Kozłowski, P. Sikora, J. Skibicka, M. Stopa, I. Szczypka MARKETING: tel , marketing@goniec.com, Fax: , Mariusz Zdeb ( ), Ewa Dampc ( ), Jacek Rudnicki ( ) KOREKTA: Michał Szaflarski SKŁAD I GRAFIKA: Rafał Głowa - Design Transform Point, Sławomir Sobolewski, Fot: PAP Archiwum WYDAWCA (PUBLISHER): Goniec Ltd Dyrektor generalny: Mieczysław Cezary Olszewski Dyrektor: Marcin Dembowski ISSN Nakład: egzemplarzy projekt okładki: Rafał Głowa The Polish Times 18 lutego 2006 Redakcja Gońca Polskiego nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny. 3

4 z Polski Premier Słowacji w Polsce Mikulasz Dzurinda przyjechał do Polski na zaproszenie Business Centre Club. Podczas odbywającej się w Warszawie uroczystej gali BCC słowacki premier otrzymał Nagrodę Specjalną BCC za osiągnięcia gospodarcze swojego kraju. Dzurinda bardzo dobrze ocenił funkcjonujący w jego kraju jednolity podatek PIT, CIT i VAT. Szef słowackiego rządu ostrożnie jednak doradzał Polsce w tej kwestii. 19-procentową stawkę na PIT, CIT i VAT Słowacja wprowadziła dwa lata temu. Według premiera Mikulasza Dzurindy wprowadzenie równej stawki podatków bardzo pozytywnie wpłynęło na gospodarowanie finansami publicznymi. (onet.pl) Polak na World Press Photo Polski fotografik Tomasz Gudzowaty ponownie został laureatem prestiżowego konkursu World Press Photo. W tegorocznej, 49. edycji konkursu uzyskał trzecią nagrodę w kategorii prezentacje sportu - reportaż. Polak w przeszłości dwukrotnie zdobył już w tym konkursie pierwsze nagrody. Gudzowatego nagrodzono za zdjęcie Tradycyjne zapasy w Indiach, które wykonał wraz z Judit Berekai z Węgier. Fotografie przedstawiają zapaśników z maczugami ćwiczących tradycyjną hinduską sztukę walki nada kusti. Tomasz Gudzowaty (ur. w 1971 r.) jest absolwentem prawa i członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików. Robił zdjęcia m.in. afrykańskich zwierząt, niepełnosprawnych sportowców, mnichów z klasztoru Shaolin, fotografował też najsłynniejsze budowle świata. W tegorocznej edycji World Press Photo za najlepszą fotografię spośród ponad 80 tysięcy zgłoszonych do konkursu uznano zdjęcie Kanadyjczyka Finbarra O Reilly ego. Przedstawia ono wychudłą rączkę niemowlęcia opartą o usta matki - mieszkanki Nigru. Więcej ofiar w Katowicach Prezydent nie skróci kadencji Sejmu Na terenie zawalonej hali targowej w Katowicach znaleziono ciało 64. i 65. ofiary katastrofy z 28 stycznia. Przypomnijmy, że do dziś informowano o 63 zabitych w katastrofie katowickiej hali. Dwie osoby uznawano jednak wciąż za zaginione. Miejsce, w którym znajdowały się zwłoki 64. ofiary, wskazały psy tropiące. Prawdopodobnie jest to ciało poszukiwanego od czasu katastrofy 25-latka z Sosnowca. W miniony poniedziałek służby prowadzące rozbiórkę zawalonej hali w Katowicach dotarły do ciała 65. śmiertelnej ofiary katastrofy. Jest to ciało kobiety. Wiele wskazuje, że to ostatnia osoba na liście poszukiwanych po katastrofie. Na terenie rumowiska cały czas trwają prace rozbiórkowe. Już wiadomo, że się opóźnią, ponieważ runęła kolejna część konstrukcji. Policja i ratownicy nadal odnajdują w gruzowisku setki rzeczy należących do ofiar i poszkodowanych w katastrofie. Wśród odnalezionych przedmiotów są dokumenty, pieniądze, a nawet komputery. Do chorzowskiej prokuratury trafiły już tymczasem protokoły sekcji zwłok wszystkich wcześniej znalezionych ofiar. Żaden z nich nie wskazuje wyziębienia organizmu jako powodu śmierci którejkolwiek z osób, których ciała znaleziono pod gruzami. W sprawie tragedii sprzed ponad dwóch tygodni na razie nikomu nie postawiono żadnych zarzutów. Prokuratorzy pracują na miejscu tragedii i razem z biegłymi przygotowują materiały do ekspertyz. Analizowane są też dokumenty, zabezpieczone w Międzynarodowych Targach Katowickich. Na obecnym etapie śledztwa prokuratorzy biorą po uwagę wszystkie potencjalne przyczyny katastrofy: śnieg i lód zalegający na dachu hali, błędy projektowe i konstrukcyjne, uchybienia w eksploatacji obiektu, a także możliwe błędy w lokalizacji hali. Pojawiły się bowiem informacje, że obiekt wybudowano na zapadającym się gruncie. (interia.pl/rmf/pap) Nie będzie wcześniejszych wyborów- powiedział w orędziu wygłoszonym w poniedziałek prezydent Kaczyński. Obwinił Platformę, że nie powstała preferowana przez Polaków koalicja PiS z PO. Prezydent poparł natomiast pakt stabilizacyjny PiS z LPR i Samoobroną. Wcześniej PiS wymusił większą dyscyplinę w pakcie: teraz nawet poprawki do ustaw wymagają zgody wszystkich. Kaczyński był lakoniczny, ale o napięcie zadbał. Początek orędzia można było odebrać jako zapowiedź wyborów: Rząd PiS cieszył się popularnością, łączyły się z nim nadzieje. Mogły się jednak okazać płonne, co pokazały wydarzenia grudnia i stycznia. W tej sytuacji podjąłem rozmowę z liderami wszystkich ugrupowań, przy czym z liderami PO spotykałem się trzykrotnie. Preferowana przez Polaków koalicja i tym razem okazała się niemożliwa. Zawarty został tzw. pakt stabilizacyjny. Nie widzę przesłanek do skrócenia kadencji - oznajmił prezydent. Zapowiadane na orędzie opóźniło się o ponad godzinę. Dochodziły sprzeczne sygnały: czy prezydent skróci kadencję Sejmu, co oznaczałoby przyspieszone wybory w ciągu 45 dni? Wszystko zaczęło się od depeszy PAP z 15.15: Prezydent jest bliski podjęcia decyzji o rozwiązaniu parlamentu. Czy to kaczka dziennikarska? A może przeciek kontrolowany i PiS gra va banque? - pytali dziennikarze. - Nie wierzę - komentował na gorąco Roman Giertych (LPR). - To by znaczyło, że PiS od początku prowadził cyniczną grę - ocenił Andrzej Lepper (Samoobrona). Cyniczną, bo obaj z Giertychem - chcąc uniknąć przyspieszonych wyborów - podpisali dwa tygodnie temu z PiS pakt stabilizacyjny. Miał zapewnić rządowi większość w Sejmie, a Samoobronie i Lidze - przeżycie. O Lepper i Jarosław Kaczyński spotkali się w siedzibie Samoobrony. - Jestem tu, żeby zapobiec wyborom. Nie chcę mówić za brata, ale wiem, że prezydent traktuje opcję przyspieszonych wyborów poważnie - powiedział lider PiS tuż przed rozmową. Przed 19 dobiegła wiadomość: orędzie miało być nagrywane po godz. 18, żeby poszło z puszki. Ale prezydent odwołał nagranie i zdecydował się wygłosić je na żywo. (gazeta.pl) (onet.pl) 4 Goniec Polski

5 Kaczyński w USA Prezydent Kaczyński uważa, że jego wizyta w Stanach Zjednoczonych spełniła swe cele. Myślę, że to, co jest najistotniejsze sojusz polsko amerykański został podtrzymany - powiedział prezydent w ostatnim dniu podróży do USA. Jednym z głównych celów podróży Lecha Kaczyńskiego do USA było spotkanie z przywódcą USA George em Bushem. W ocenie podsekretarza stanu w kancelarii prezydenta, Andrzeja Krawczyka, obaj prezydenci złapali kontakt ze sobą. Prezydent Bush oprowadził Lecha Kaczyńskiego po Białym Domu, pokazał kilka obrazów, opowiedział ich historię. To był gest ponadstandardowy i nietypowy - powiedział Krawczyk dziennikarzom. Była to udana wizyta. Te sprawy, które powinny być postawione, zostały poruszone w rozmowach z prezydentem Bushem oraz najwyższymi przedstawicielami Stanów Zjednoczonych - powiedział Kaczyński. Głównymi wątkami rozmów w Białym Domu były: wsparcie dla procesów demokratycznych na Ukrainie i Białorusi, stosunki z Rosją oraz bezpieczeństwo energetyczne. Prezydent dodał, że w Senacie USA udało się poruszyć te sprawy, które są pewnym kłopotem w stosunkach polsko-amerykańskich, czyli sprawę wiz dla Polaków podróżujących do Stanów Zjednoczonych. Senatorowie, z którymi spotkał się Lech Kaczyński, zadeklarowali poparcie dla inicjatywy podjęcia prac nad możliwością wprowadzenia ułatwień wizowych dla polskich studentów, uczniów i naukowców. Lech Kaczyński jest też bardzo zadowolony ze spotkania z Polonią w Chicago. Jest on pierwszym urzędującym prezydentem Polski, który odwiedził Chicago, gdzie mieszka prawie milion Polaków, bądź Amerykanów polskiego pochodzenia. Na zakończenie podróży do USA Lech Kaczyński spotkał się w Chicago z burmistrzem miasta Richardem Daleyem oraz gubernatorem stanu Illinois Rodem Blagojevichem. Wraz z nimi złożył wieńce pod pomnikiem Tadeusza Kościuszki Karykatura holokaustu w Chicago. Prezydent został też zaproszony do bazyliki św. Jacka w Chicago, położonej w części miasta zamieszkanej głównie przez Polaków, zwanej popularnie Jackowem. Towarzyszący prezydentowi Kaczyńskiemu w podróży po USA minister spraw zagranicznych Stefan Meller podpisał w piątek w Waszyngtonie dwie umowy między rządami obu państw. Podpisana najpierw polsko-amerykańska umowa o współpracy naukowo-technicznej nawiązuje do podobnej umowy z 1992 r., ważność której wygasła po dziesięciu latach. Reguluje ona m.in. kwestie z zakresu ochrony własności intelektualnej, dostępu do najnowszych technologii oraz wymiany naukowej. Uaktualnione zapisy poprzedniej umowy zgodne są ze zobowiązaniami Polski wynikającymi z jej członkostwa w Unii Europejskiej. Tego samego dnia minister Meller podpisał także umowę o szkoleniu pilotów polskich, którzy będą latali na 48 zakupionych w USA samolotach wielozadaniowych F-16. Amerykańscy eksperci polityczni, którzy zetknęli się z prezydentem Lechem Kaczyńskim w czasie jego wizyty w USA, wyrażają się o nim pochlebnie i podkreślają, że twardo zabiegał o polskie interesy w Waszyngtonie. (onet.pl) Na stronie internetowej irańskiego muzeum - Domu Karykatury w Teheranie - ukazał się satyryczny rysunek przedstawiający holokaust. Muzeum jest stowarzyszone z konserwatywnym dziennikiem Hamszahri, który niedawno rozpisał konkurs na najlepszą karykaturę dotyczącą zagłady Żydów w odpowiedzi na karykatury Mahometa w zachodnich gazetach. Pierwszy rysunek, zatytułowany Auschwitz 1942, przedstawia postać przed bramą obozu zagłady z tobołkiem na ramieniu w 1942 roku, spoglądającego na napis Praca czyni wolnym. Kolejny obrazek, noszący tytuł Izrael 2002, ukazuje tę samą postać z karabinem na ramieniu stojącą przed prowadzącą na pole bitwy bramą z napisem Wojna przynosi pokój. Historycy szacują, że w latach do obozu koncentracyjnego w Auschwitz przywieziono w sumie co najmniej 1,3 mln osób, w tym około 1,1 mln Żydów z całej Europy. Liczbę osób zamordowanych i zmarłych w Auschwitz ocenia się na co najmniej 1,1 mln osób. W czasie całej wojny Niemcy zamordowali ok. 5 mln osób wyznania mojżeszowego. Mimo to władze Iranu cały czas powtarzają, że holokaust to sfabrykowany mit... (rmf/interia.pl) ze świata Dożywocie za narkotyki Indonezyjski sąd na wyspie Bali skazał na kary dożywotniego więzienia dwójkę Australijczyków, oskarżonych o przemyt narkotyków. Skazani to 28- -letnia Australijka Renae Lawrence i jej rodak, 20- -letni Scott Rush. Lawrence i Rush należą do grupy dziewięciu Australijczyków, odpowiadających obecnie przed balijskim sądem za przemyt. Wszyscy pełnili rolę wynajętych kurierów, mających przeszmuglować narkotyki z Bali do Australii. Cała grupa została zatrzymana w kwietniu zeszłego roku - w czasie przeszukania na lotnisku znaleziono przy nich ponad osiem kilogramów heroiny. Adwokat Lawrence zabiegał o zwolnienie swojej klientki, twierdząc, że narkotykowy gang groził jej zabiciem, jeśli nie przewiezie narkotyku. Sąd jednak nie wziął tego pod uwagę. Przy kobiecie znaleziono ponad dwa kilogramy heroiny. Scott Rush usiłował przemycić 1,3 kg heroiny. The Polish Times 18 lutego (onet.pl) Praca w Unii Parlament Europejski przyjął we wtorek rezolucję wzywającą stare kraje członkowskie UE do otwarcia swoich rynków pracy dla obywateli nowych krajów. Rezolucja nie ma mocy wiążącej. Parlament pochwala państwa członkowskie, które otworzyły swój rynek pracy dla obywateli nowych państw członkowskich - brzmi rezolucja, przyjęta ogromną większością głosów. Jednocześnie PE wezwał państwa członkowskie, które wciąż utrzymują ograniczenia w tym zakresie, do zniesienia istniejących przeszkód w swobodnym przepływie siły roboczej. Eurodeputowani podkreślili w rezolucji, że przyczyni się to do zwiększenia mobilności i konkurencyjności na wewnętrznym rynku pracy. Rezolucja, choć nie ma mocy wiążącej, stanowi sygnał polityczny, wysłany do starych krajów członkowskich w ważnym momencie. 1 maja zakończy się bowiem dwuletni okres przejściowy, kiedy stare kraje miały prawo do wprowadzenia restrykcji w dostępie do swoich rynków pracy. Nie skorzystały z tej możliwości tylko Wielka Brytania, Irlandia i Szwecja. Reszta krajów powinna do końca kwietnia zawiadomić Komisję Europejską, czy przedłuża okres przejściowy o przewidziane w kalendarzu kolejne trzy lata. Z 12 państw starej Unii Austria i Niemcy już sygnalizowały, że przedłużą okresy przejściowe o kolejne trzy lata. Finlandia i Hiszpania już zadeklarowały (mniej lub bardziej oficjalnie), że otworzą swoje rynki dla obywateli z nowych państw UE. Wiele krajów, w tym Francja, Belgia, Holandia, Luksemburg, jeszcze nie podjęło decyzji. (onet.pl)

6 prosto z Polski Brytyjska prasa o Polakach W ubiegłym tygodniu brytyjską prasę zdominowały wiadomości o tragedii w Katowicach. Znalazło się jednak też miejsce na historie o Polakach pozbawionych pracy i wręcz przeciwnie takich, którzy dobrą pracę właśnie dostali. Na Wyspy przybywa coraz więcej rodaków, a brytyjskie firmy prowadzą w Polsce rekrutację, czego naturalnym efektem jest ruch na rynku nieruchomości. Landlordowie z radością witają Polaków w Wielkiej Brytanii i uważają ich za bardzo pożądanych najemców. Cieniem na optymistycznych wiadomościach kładzie się informacja o tym, że domniemany morderca młodej Polki sam wymierzył sobie sprawiedliwość. Polacy na bruku BBC News, 27 stycznia Prawie czterystu pracowników jednej z największych przetwórni drobiu w Irlandii Północnej straci pracę. Wśród nich jest dziewięćdziesięciu Polaków. FarmFed zostanie zamknięta w trzy miesiące po ogłoszeniu przykrej wiadomości pracownikom. Za problemy przetwórni jej zarząd wini import taniego mięsa zza granicy i rosnące koszty produkcji. W ubiegłym roku z tych samych powodów pracę straciło 41 pracowników fabryki. FarmFed skupowała ptactwo z ponad sześćdziesięciu lokalnych kurzych ferm, była głównym dostawcą drobiu dla takich gigantów jak Sainsbury s, Iceland i Kentucky Fried Chicken. Co roku przerabiano tu piętnaście milionów kurczaków. Polacy, którzy stracą pracę w przetwórni są zdruzgotani. - Będziemy musieli szybko znaleźć inną pracę albo pozostanie nam powrót do kraju mówi jeden ze zwolnionych Polaków mamy tu rodziny i dzieci, co z nimi będzie? Krążą spekulacje, że inne przetwórnie drobiu są zainteresowane przejęciem części FarmFed. Może więc istnieje jeszcze cień szansy dla jej pracowników? Nie bójcie się Polaków The Mirror, 8 lutego Kraje starej Unii nie powinny obawiać się, że tania siła robocza z nowych państw członkowskich wspólnoty zaleje ich rynki pracy i odbierze zatrudnienie mieszkańcom. Tak wynika z raportu Komisji Europejskiej zaprezentowanego w Brukseli w środę, 8 lutego. Z badań przeprowadzonych w krajach, które otworzyły swój rynek pracy dla przybyszów z nowej Europy wynika, że zarówno Wielka Brytania, Irlandia, jak i Szwecja odniosły z tego tytułu korzyści. Autor raportu, Vladimir Spidla - były premier Czech - dowodzi, że możliwości przepływu siły roboczej między krajami starej i nowej Unii są zbyt małe, by mogły znacząco wpłynąć na rynek pracy. Społeczność Polski, Litwy, Czech, Słowacji, Estonii, Cypru, Węgier, Łotwy, Malty i Słowenii liczy razem 75 milionów, podczas gdy w całej Unii mieszkają 454 miliony Europejczyków. Jednak największe, oprócz Wielkiej Brytanii, z europejskich potęg gospodarczych - Francja, Włochy i Niemcy - pozostały głuche na przesłanie raportu. Zgodnie podtrzymują ograniczenia nałożone na nowych członków Unii, które wygasną dopiero w 2011 roku. We Francji polski hydraulik stał się symbolem pracownika, który chce pracować więcej i za niższe stawki, a strach przed nim sparaliżował Francuzów tak bardzo, że powiedzieli nie europejskiej konstytucji. Morderca Karoliny popełnił samobójstwo The Mirror, 4 lutego Podejrzany o popełnienie morderstwa Clive Hayes pozostawał w ukryciu od wtorku, 31 stycznia, kiedy w jego mieszkaniu znaleziono ciało 20-letniej Polki Karoliny Mikołajewskiej. Policja ogłosiła podejrzanego niebezpiecznym dla otoczenia i rozesłała za nim listy gończe. Trzeciego dnia od zabójstwa podejrzany oblał się benzyną, siadł za kierownicą swojego Rovera MG i podpalił się w Thornbury, osiem mil od miejsca przestępstwa. Samochód eksplodował, uderzając w budynek kwiaciarni. Landlordowie zacierają ręce Workpermit.com, 3 lutego Coraz więcej emigrantów z nowych państw członkowskich Unii przyjeżdża do Wielkiej Brytanii, zrozumiałym jest więc, że rośnie popyt na mieszkania do wynajęcia. Po wejściu Polski do Unii w maju 2004 roku agencje nieruchomości odnotowały olbrzymi wzrost zainteresowania nieruchomościami wśród Polaków. Emigranci z Polski są pożądanymi najemcami, jako że zwykle planują zamieszkać w wynajętym mieszkaniu na dłuższy okres. Połowa landlordów, którzy kupili mieszkania na wynajem, oczekuje kolejnego wzrostu zainteresowania mieszkaniami po przystąpieniu do Unii Europejskiej Bułgarii i Rumunii. Według statystyk, liczba emigrantów mieszkających w Wielkiej Brytanii w ciągu ostatnich dziesięciu lat powiększyła się dwukrotnie. Dostali pracę, bo byli tani Ireland On-line, 30 stycznia Kerry Group jedna z największych irlandzkich korporacji przemysłu spożywczego odrzuca stawiane jej zarzuty zatrudniania Polaków jako tańszej siły roboczej. Związek zawodowy SIPTU wystąpił w obronie siedmiu irlandzkich pracowników, którym nie przedłużono kontraktów, pomimo że wyrazili gotowość do dalszej pracy. Na ich miejsce zatrudniono Polaków. Zarząd Kerry Group twierdzi, że zatrudnił Polaków, bo jako jedyni zgodzili się rozpocząć pracę niemal od razu. Polacy wiercą lepiej The Sunday Times, 5 lutego W związku z brakiem specjalistów w Wielkiej Brytanii, firmy wiertnicze szukają pracowników w Polsce. Stats UK największy brytyjski dostawca ropy naftowej zatrudnia już dwunastu polskich monterów, spawaczy i operatorów maszyn. Jeden z polskich pracowników firmy Paweł Motyl zostawił w kraju pracę za 1200 złotych miesięcznie i pracuje dla Stats UK za 22 tysiące funtów rocznie. Wcześniej rozwiązał w Warszawie test i uzyskał najwyższy wynik ze wszystkich kandydatów ubiegających się o jego stanowisko. W najbliższym czasie Stats UK zamierza zatrudnić kolejnych Polaków. oprac. M. Gignal 6 Goniec Polski

7 The Polish Times 18 lutego

8 wiadomości lokalne Liczba Polaków przekroczyła milion Wielką Brytanię odwiedziło w 2005 roku 1 mln 127 tys. Polaków wynika z najnowszego raportu brytyjskiego urzędu statystycznego. To ponad 50 proc. z ogólnej liczby osób przybyłych z państw tzw. grupy A8 nowych członków Unii Europejskiej oprócz Cypru i Malty. To też prawie dwa razy więcej niż rok wcześniej, kiedy Wyspy odwiedziło 646 tys. obywateli Polski. W 2003 roku, kiedy Polska nie należała jeszcze do UE Zjednoczone Królestwo odwiedziło 278 tys. Polaków. Liczby te obejmują wyjazdy na Wyspy na stałe, do pracy sezonowej, w celach turystycznych, biznesowych i na studia. Ogólnie w 2005 roku Wielką Brytanię odwiedziło 17 mln 174 tys. obywateli wszystkich 25 krajów Unii Europejskiej. Najczęściej na Wyspy przyjeżdżali obywatele Francji (3 mln 324 tys.), Niemiec (2 mln 674 tys.) i Irlandii (2 388 tys.). Na kolejnych miejscach znaleźli się Holendrzy, Włosi i Hiszpanie. Polacy plasują się na 7. miejscu. Jeszcze dwa lata wcześniej wyprzedzali nas Belgowie, Szwedzi i Duńczycy. Z pozostałych państw z grupy A8 najliczniej do Wielkiej Brytanii w 2005 roku przyjeżdżali obywatele Czech, Węgier, Słowacji i Litwy. (statistics.gov.uk) Chcą ukraść Erosa Wojna polskich gangów? Na początku ubiegłego tygodnia brytyjskie media donosiły o zaginięciu 20 poławiaczy małży z Polski w zatoce Solway w południowo-zachodniej Szkocji. Okazało się, że nasi rodacy wcale nie zaginęli. Fałszywy alarm podnieśli inni Polacy konkurujący z nimi w nielegalnych połowach. Ktoś powiadomił szkocką straż wybrzeża o tym, że 20 Polaków znajduje się w rejonie plaż, gdzie zbiera nielegalnie się małże. Do akcji ruszył helikopter, kutry i ratownicy. Ale po 12 godzinach poszukiwań nie znaleziono żadnych śladów zaginionych. Przerwano akcję. Szkocka policja jest niemal pewna - to był fałszywy alarm. Wszystko wskazuje na to, że chodzi o porachunki między polskimi gangami konkurującymi ze sobą w zbieraniu małż. A jest o co się bić. Tona małż kosztuje 15 tys. funtów, bo to najlepsze małże na świecie. 20 osób, zbierając małże przez trzy godziny, jeśli naprawdę się starają i ciężko pracują, jest w stanie zarobić nawet 10 tys. funtów. - Na wybrzeżu grasują międzynarodowe gangi zajmujące się nielegalnym zbieraniem i sprzedażą małży - powiedział Colin Brown ze szkockiej straży wybrzeża. - Na południowo-zachodnim wybrzeżu są cztery lub pięć gangów szacuje Tony Topping ze straży przybrzeżnej. Bardzo możliwe, że niedzielne zgłoszenie o zaginięciu Polaków było spowodowane właśnie chęcią zniszczenia rywali. Zbieranie małż w zatoce Solway jest nielegalne od 2002 r. Występują tam unikalne gatunki roślin i zwierząt morskich, dlatego utworzono tam coś w rodzaju rezerwatu przyrody i zabroniono połowów i zbierania. - Niestety żyjące w zatoce małże należą do najbardziej cenionych przysmaków. Eksportuje się je do Francji i Hiszpanii - tłumaczy Brown. Małże zbiera się w czasie odpływów. Wtedy wody oceanu cofają się i odsłaniają dno zatoki, z którego bez trudu można pozbierać małże, kraby i inne skorupiaki. Wielu nielegalnych zbieraczy wjeżdża na dno morskie samochodami, żeby móc nazbierać więcej małż, choć jest to surowo zabronione. Niestety przypływy w zatoce Solway są bardzo gwałtowne. W ciągu trzech godzin woda na powrót zalewa odsłonięte dno. Jeśli ktoś w pogoni za łatwym zarobkiem odejdzie zbyt daleko od brzegu, może nie zdążyć wrócić. W Wielkiej Brytanii już kilka razy dochodziło na tym tle do niebezpiecznych sytuacji, a nawet do tragedii. W marcu 2004 r. w Anglii na wybrzeżu Lancashire zatonęło 20 zbierających małże nielegalnych imigrantów z Chin, których zaskoczył przypływ. W styczniu tego roku w Powfoot, niedaleko Annan, straż wybrzeża musiała dwukrotnie ratować polskich zbieraczy. Na szczęście władze szkockie podjęły zdecydowane kroki, aby uniknąć dalszych tragedii. - Wkrótce wprowadzimy licencje na łowienie małż - oświadczyła rzeczniczka lokalnych władz. (gazeta.pl) Londyńska policja podejrzewa, że zuchwali złodzieje planują kradzież słynnej figurki Erosa z placu Piccadilly. Detektywi uważają, że gang chce się przebrać za ekipę konserwatorów i za pomocą dźwigu zdjąć figurę z cokołu. Eros jest więc teraz monitorowany 24 godziny na dobę. Sekcja kryminalna policji jest na tropie gangu zwanego Ocean s 11, który interesuje się znanymi pomnikami, figurami i rzeźbami. Londyńscy ochroniarze mają więc w najbliższym czasie pilnować również mosiężnych lwów z Trafalgar Square, 2-tonowego pomnika Winstona Churchilla, brązowych tablic przy pomniku królowej Wiktorii i wielu innych. Policja uważa, że słynny Eros jest najbardziej zagrożony, ponieważ złodzieje łatwo znaleźliby kupca, który zapłaciłby fortunę za ten symbol Londynu. (onet.pl) Średni kurs funta według NBP: 1 GBP = PLN Kursy kantorowe: kupno sprzedaż Białystok Kraków Warszawa Wrocław (Dane z 14 lutego 2006 r. - źródło: NBP/eurobankier.pl) Abu Hamza skazany Kontrowersyjny brytyjski muzułmański duchowny Abu Hamza al-masri został skazany przez sąd w Londynie na siedem lat pozbawienia wolności za podżeganie do morderstw i szerzenie nienawiści rasowej. 47-letni, urodzony w Egipcie imam, który przez wiele lat głosił kontrowersyjne, pełne nienawiści kazania w meczecie w Finsbury Park, w północnym Londynie został uznany winnym 11 z 15 zarzucanych mu czynów. Sąd uznał, że Hamza w swoich kazaniach w meczecie w Finsbury Park, Whitechapel we wschodnim Londynie, Luton i Blackburn zachęcał do zabijania niewiernych i szerzył nienawiść na tle rasowym. Po aresztowaniu duchownego w meczecie w Finsbury Park znaleziono ponad 3000 kaset magnetofonowych i 600 kaset wideo z nagranymi przemówieniami Hamzy przeznaczonymi do dystrybucji wśród brytyjskich muzułmanów oraz fałszywe paszporty, pojemniki z gazem łzawiącym, noże i pistolety. Według policji meczet, miał powiązania z kilkudziesięcioma organizacjami terrorystycznymi na całym świecie. Hamza w swoich kazaniach określił Żydów jako wrogów islamu. Według imama muzułmanie nie mogą spocząć, dopóki nie stworzą wielkiego państwa islamskiego. Duchowny zachęcał swoich zwolenników do zabijania wszystkich wrogów islamu. Imam w kazaniach krytykował też m.in. pastorów o orientacji homoseksualnej i brytyjską rodzinę królewską. W mieszkaniu Abu Hamzy znaleziono też tzw. instrukcję terrorysty Encyklopedię Afgańskiego Dżihadu, w której wymieniono m.in. Big Bena, wieżę Eiffla i Statuę Wolności jako potencjalne cele ataków terrorystycznych. Hamza, który przebywa w więzieniu od maja 2004 r., będzie się odwoływał od wyroku. Jego prawniczka powiedziała, że duchowny uznaje się za więźnia wiary i jest narażony na śmierć męczeńską. (bbc.co.uk) 8 Goniec Polski

9 Kochamy polskich hydraulików Owszem kochamy polskich hydraulików, ale ilu ich rzeczywiście nam potrzeba? pyta The Daily Mail. Pytanie zadaje Andrew Green, przewodniczący brytyjskiej organizacji pozarządowej Migration Watch, która bada zjawiska imigracji. Według niego, duży napływ do Wielkiej Brytanii imigrantów zarobkowych dowodzi, iż rząd nie panuje nad zjawiskiem, a jeśli chce przyjmować imigrantów z Europy środkowo-wschodniej, to powinien ograniczyć ich napływ z innych części świata. Polski hydraulik - bohater francuskiego referendum z ubiegłego roku, symbol podskórnych obaw Europejczyków o skutki rozszerzenia UE powrócił na łamy brytyjskiej prasy. Polemizując z rozpowszechnionym w Wielkiej Brytanii przekonaniem, iż napływ imigrantów zarobkowych z krajów w Europy środkowej i wschodniej jest ogólnie korzystny dla brytyjskiej gospodarki, Green pisze, iż obraz nie jest bynajmniej czarno-biały. Odpowiedź na to, czy imigranci wypierają miejscowych pracowników z rynku pracy, czy też wypełniają wolne miejsca pracy istotne dla utrzymania gospodarczej koniunktury, zależy od tego, jak duża okaże się skala imigracji i co faktycznie imigranci będą robić - wskazuje Green. Green, były brytyjski dyplomata zauważa, iż 80 proc. imigrantów z nowych krajów UE zarabia mniej niż 6 funtów za godzinę. Wobec minimalnej płacy 5,05 funta, mimo iż wielu to ludzie z kwalifikacjami, tworzą oni nową społeczną Brytyjscy żołnierze bohaterami skandalu Brytyjscy żołnierze w Iraku bili pałkami i kopali nastolatków schwytanych podczas zamieszek na południu kraju. Ich kolega nagrał scenę na wideo i po powrocie do domu chwalił się znajomym. Sprawę ujawnił tygodnik News of the World. Incydent ujawniony w niedzielę przez tygodnik News of the World wywołał kolejne pytania na temat zachowania brytyjskich żołnierzy w Iraku, a także, czy ich obecność w tym kraju jest zasadna. Dziś ujawniamy, jak grupa brytyjskich żołnierzy z dzikością zaatakowała bezbronnych Irakijczyków i wymierzając im 42 ciosy, przyniosła wstyd naszemu narodowi i jego dumnej armii - napisał tygodnik. Dochodzenie w tej sprawie wszczęło już brytyjskie ministerstwo obrony. Widziało film przed publikacją i dotychczas nie zakwestionowało jego autentyczności. Minister skarbu Gordon Brown typowany na następcę premiera Tony ego Blaira stwierdził, że jeśli kaseta jest autentyczna, to zachowanie żołnierzy było nie do przyjęcia. Nagranie powstało według tygodnika w 2004 roku na południu Iraku. Pewnego dnia wokół brytyjskiej bazy doszło do zamieszek, młodzi ludzie obrzucili ją kamieniami i koktajlami Mołotowa. Z bazy wyruszyli brytyjscy żołnierze w hełmach i pełnym umundurowaniu. Po pewnym czasie wrócili, ciągnąc ze sobą czterech młodzieńców. Tuż za murem bazy wojskowej zaczęli ich bić pięściami i pałkami, kopać. Pytanie, jak zachowują się brytyjscy żołnierze w Iraku, stało się aktualne od skandalu w więzieniu w Abu Ghraib, gdzie amerykańskie służby więzienne torturowały Irakijczyków. Brytyjskie podklasę narażoną na wyzysk ze strony pracodawcy. Deputowany Partii Pracy do Parlamentu Europejskiego Claude Moraes w liście do Guardiana stwierdza, że imigracja powinna być lepiej regulowana na szczeblu rządowym. Jeśli np. agencje zatrudnienia będą kierować imigrantów w miejsca zupełnie nieprzygotowane na to, by sprostać społecznym i innym konsekwencjom ich napływu, to wówczas będzie się umacniał mit, iż imigranci są ciężarem. (onet.pl) władze utrzymują, że ich żołnierze nie zachowują się w niewłaściwy sposób. Pojawiały się już jednak dowody, że jest inaczej. Trzech brytyjskich żołnierzy zostało skazanych i zwolnionych z armii za znęcanie się nad więźniami w Basrze jeszcze w 2003 roku. Brytyjska policja wojskowa poinformowała, że aresztowała jedną osobę w związku ze śledztwem w sprawie filmu wideo pokazującym brytyjskich żołnierzy znęcających się nad Irakijczykami. (gazeta.pl) wiadomości lokalne Wzrastają ceny domów W ciągu ubiegłego roku ceny domów w Anglii i Walii wzrosły średnio o 4,6 proc. - informuje Land Registry, rządowa instytucja zajmująca się ewidencjonowaniem nieruchomości. Jednak pod koniec roku zanotowano tendencję spadkową - w ciągu ostatnich trzech miesięcy 2005 r. ceny nieruchomości spadły o 2 proc. Największy wzrost zanotowano w północnej Anglii o 8,5 proc., a najniższy w południowo-zachodniej Anglii o 0,5 proc. Według Land Registry średnia cena domu wynosiła w listopadzie 2005 r. 191,327 funtów. Najniższe ceny nieruchomości są w Kingston-upon-Hull, gdzie dom kosztuje przeciętnie 82,102 funtów, najszybciej wartość domów rośnie w Hartlepool, średnio o 37 proc. w ciągu roku. Najdroższe nieruchomości w Anglii znajdują się w londyńskiej dzielnicy Kensington and Chelsea, gdzie za dom trzeba zapłacić przeciętnie 752,760 funtów. Średnia cena domów w stolicy Wielkiej Brytanii wynosi 262 tys. funtów. Szybciej niż ceny rosła wielkość sprzedaży domów. W ostatnim kwartale 2005 roku obroty na rynku nieruchomości, według Land Registry wzrosły o 13 proc. w porównaniu z analogicznym okresem w poprzednim roku. (bbc.co.uk) Kucharz lepszy od Blaira Jamie Oliver, 30-latek prowadzący w brytyjskiej telewizji popularny program o gotowaniu, zwyciężył w sondażu na najbardziej inspirującą osobowość polityczną 2005 roku na Wyspach. Zagłosowało na niego 37 proc. badanych, ponieważ ludziom spodobała się jego telewizyjna kampania społeczna, mająca na celu poprawę jakości obiadów w szkolnych stołówkach. Drugie miejsce - z 21 proc. głosów zajęła bojowniczka o prawa człowieka Shami Chakrabarti. Na trzecim miejscu (16 proc.) znalazł się kontrowersyjny poseł i uczestnik programu reality-show Big Brother George Galloway. Organizator akcji Live 8, irlandzki muzyk Bob Geldof uzyskał 10 proc. głosów, lider torysów David Cameron 9 proc, a premier Wielkiej Brytanii Tony Blair tylko 7 proc. Jeden z komentatorów sondażu powiedział, że Jamie zawstydził rząd, ponieważ zrobił więcej dla Brytyjczyków niż dekrety władz. (onet.pl) The Polish Times 18 lutego

10 18 lutego Polski karnawał Nowo powstała organizacja Poland Street Stowarzyszenie Młodych Polaków w Londynie zaprasza na swoją imprezę inauguracyjną. Odbędzie się ona w urokliwych wnętrzach pubu Via Fossa na Canary Wharf. Będzie polska muzyka i prawdziwy, profesjonalny wodzirej. Organizatorzy przygotowali też konkursy z nagrodami. Na pierwszych 50 gości czeka darmowy kufel piwa. Zalecany strój wieczorowy. Impreza jest okazją do zawarcia niebanalnych znajomości z rodakami i nie tylko oraz aktywnego włączenia się w działalność organizacji. Sobota 18 lutego, godz Pub Via Fossa, 2 The Port East Building, Hertsmere Road, E14 4QT, metro: Canary Wharf. Wstęp 10 funtów, więcej informacji pod numerami tel i lub na stronie: org.uk. 19 lutego Koncert muzyki organowej i wokalnej W koncercie wezmą udział Przemysław Salamoński organy i Hanna Curran sopran. W programie m.in.: J.S. Bach, F. Schubert, G. Faurè, C. Franck, G. Young. Niedziela 19 lutego, godz Kościół NMP Matki Kościoła, 2 Windsor Road, Ealing W5 5PD. Wstęp wolne datki. 19 lutego Koncert Karnawałowy Koncert w wykonaniu Iwony Boesche (skrzypce), Karoliny Gorgol (sopran) i Tomasza Lisa (fortepian). W programie m.in. utwory Johanna Straussa, Wolfganga Amadeusza Mozarta i Charlesa Gounoda. Niedziela 19 lutego, godz POSK (Sala Teatralna), King Street, Hammersmith W6, tel i Bilety lutego Koncert Chopinowski Na koncercie wystąpi dobrze znany polskiej publiczności emigracyjnej Ryszard Bielicki, który od wielu lat gra muzykę Chopina i sam komponuje. Artysta wystąpił na wielu koncertach w radiu i telewizji w Polsce i Wielkiej Brytanii, grał też dla koronowanych głów, byłej premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher i byłego prezydenta Francji Francois Mitteranda. Środa 22 lutego, godz Sala pod kościołem Matki Boskiej Czestochowskiej, 2 Devonia Road, Islington N1 8JJ, metro: Angel. Bilety 7, rezerwacja konieczna, tel lutego Koncert hip-hopowy Kolejny raz w klubie Chaos wystąpią polskie zespoły hip-hopowe. Tym razem gwiazdami wieczoru będą JurasWigor i OlsenFu. Pierwszy skład to dwóch warszawskich raperów: Juras z WSP i Wigor z Mor WA, którzy we wrześniu 2005 r. wydali razem pierwszą płytę pod tytułem Wysokie loty. Natomiast OlsenFu to raperzy, którzy wywodzą się z WNB i Zipery. Oni również będą w Londynie promować swój ostatni album wydany w ubiegłym roku Kameleon. Piątek 24 lutego, godz Klub Chaos, 47A Stadion Road, Willesden Junction NW10. Bilety w dniu koncertu Ł14, tel i 26 lutego Niebezpieczne zabawy Znakomita sztuka napisana przez wybitnego aktora i reżysera Jana Machulskiego. Występują: Jan Machulski, Agnieszka Zduńczyk, Marcin Wiercichowski i Marek Pająk. Aktorzy zagrają wymyśloną przez widownię pointę przedstawienia. Sobota 25 lutego, godz , niedziela 26 lutego, godz POSK (Sala Teatralna), King Street, Hammersmith W6. Bilety Ł14, Ł13 i Ł12, rezerwacja pod nr tel i (w godz ). 5 marca Papa Dance Zespół Papa Dance działał tylko pięć lat, ale w ciągu tego czasu był kilka razy wybierany najpopularniejszym polskim zespołem, sprzedał 1,5 milion płyt i kaset, dał ponad 600 koncertów. Wszyscy fani zespołu, a przede wszystkim fanki na pewno pamiętają takie przeboje jak Naj story, O la la czy Nasz Disneyland. W 2004 r. zespół reaktywował się i ponownie wyruszył w trasę koncertową, rok później Papa Dance wydał zupełnie nowy album pt fanek nie może się mylić. Obecnie zespół występuje w składzie: Paweł Stasiak, Jacek Szewczyk, Waldemar Kuleczka, Marcin Tywoniuk, Dariusz Piskorz. Niedziela 5 marca, godz Klub Boulevard, 10 High Street, Ealing Broadway. Bilety: Ł14, tel marca Lecha Janerka Jedna z największych indywidualności polskiej sceny rockowej, Lech Janerka zagra z zespołem w klubie Garage. Janerka to wybitnie utalentowany kompozytor, basista, wokalista i autor tekstów. Jego płyta Historia podwodna została uznana za najlepszą polską płytę lat osiemdziesiątych. Niedziela 19 marca, godz Klub Garage, Highbury Corner, N5 1RD, metro: Highbury&Islington. Bilety Ł14, tel lub na stronie www. seetickets.com. Stałe p lskie imprezy *Polski wieczór z DJ em, Klub Orła Białego, 211 Balham High Road, SW17, tel , w każdy piątek (godz ), wstęp wolny. *Chodźmy razem, polska impreza, klub Turnmills Anexo, 63b Clerkenwell Road, EC1 (metro: Farrington), info: , w każdą niedzielę (godz ). *Polski wieczór, klub Boulevard, 10 High Street, Ealing (metro: Ealing Broadway), info: , w każdą niedzielę (godz ). *Polska dyskoteka, klub Chaos, 47A Station Road, Willesden, NW10, info: , w każdy czwartek, piątek i sobotę (godz ). *Polska dyskoteka, Corks Wine Bar, 28 Binney Street, przy Oxford Street, tel: , każdy wtorek (godz ). *Polska impreza na East Ham, klub Sugar Lounge, 350 Katherine Rd., East Ham, E7. info: , w każdy czwartek (godz , kobiety wstęp wolny do 21.30). *Polski wieczór z DJ-em, pub The Windmill, 50 High Street, Acton W3, tel , w każdy czwartek, (godz. 20 1), wstęp wolny. *Polska impreza, night klub Charlie Browns, 242 High Road, Wood Green N22 8JX, tel , , w każdy piątek (od 21 do 4), panie wstęp wolny przed 23, więcej informacji na stronie Goniec Polski

11 Konkurs Zapraszamy na Niebezpieczne Zabawy 25 lutego w sobotę i 26 lutego w niedzielę w teatrze POSK-u wystawiona zostanie sztuka Niebezpieczne Zabawy. Jej autorem i reżyserem jest Jan Machulski. Obok niego wystąpią Agnieszka Zduńczyk, Marcin Wiercichowski i Marek Pająk. Dla naszych czytelników mamy 2 podwójne zaproszenia. Otrzymają je dwie pierwsze osoby, które dodzwonią się do redakcji i odpowiedzą na pytanie: Jak ma na imię syn Jana Machulskiego, który również jest znanym aktorem? Bilety ufundowali Irena Delmar i Grzegorz Stachurski Na odpowiedzi czekamy pod numerem tel Powodzenia! The Polish Times 18 lutego

12 temat numeru Gdyby Hamlet mieszkał w dzisiejszym Londynie, zamiast zastanawiać się nad być czy nie być? miałby inny problem. W nieskoń- czoność wynajmować mieszkanie czy porwać się na kupno? Kupić czy wynająć? MAGDALENA GIGNAL Kupić czy wynająć to niezwykle ważne pytanie. W końcu chodzi o twój komfort życia i o twoje pieniądze. Wynajmując mieszkanie nie możesz wbić gwoździa w ścianę i narzekasz na kolosalny czynsz, który płynie do kieszeni landlorda. Kiedy kupisz własne przytłacza cię przeciekający dach i trzydziestoletnia smycz w postaci kredytu. Jak rozwiązać ten dylemat? Czy można racjonalnie wyliczyć, co bardziej się opłaca? TAK wynajem Zacznijmy od tego, że nie ma nic złego w wynajmowaniu mieszkania, nawet jeśli cały świat jest przeciwko tobie i udowadnia ci, że postępujesz nieracjonalnie. Czasem okoliczności życiowe nie sprzyjają przecież wiązaniu się z jednym miejscem i inwestowaniu pieniędzy. Prawdopodobnie nie jesteś w stanie od razu zainwestować dużej kwoty pieniędzy w kupno mieszkania, bo i skąd je wziąć? Przecież kupując własne lokum trzeba się liczyć z choćby drobnym remontem, wydatkami na meble i opłatami notarialnymi. Kredyt może pomóc, ale jeśli niedawno zacząłeś pracę na Wyspach, bank nie będzie chętny do udzielenia ci wysokiej pożyczki. Jeśli właśnie przeprowadziłeś się do innej dzielnicy (a co dopiero kraju) na pewno zechcesz też najpierw poznać okolicę, zanim zdecydujesz, czy chcesz się w niej osiedlić na dłużej. Czasem po prostu potrzebujesz trochę elastyczności, lubisz zmieniać miejsca, poznawać nowych ludzi i nie czujesz się gotowy do stabilizacji, jaką niewątpliwie jest posiadanie domu. To wszystko są ważne powody przemawiające za wynajmem. Uczciwie mówiąc posiadanie mieszkania lub domu na własność wiąże się z całym mnóstwem potencjalnych problemów. Kiedy bojler przestanie działać nie możesz po prostu zadzwonić do landlorda. Musisz sam wysupłać pieniądze na naprawę i znaleźć speca od bojlerów, bo to w końcu twój własny bojler. Nikt inny, tylko ty musisz pamiętać o regularnym opłacaniu ubezpieczenia mieszkania. Kiedy urokliwa rzeczka przecinająca twój ogródek wyleje, będzie za późno. A kiedy zdecydujesz się przeprowadzić do innej dzielnicy, najpierw będziesz musiał znaleźć kupca na twój dom, co może zająć wieki. Tak naprawdę, posiadanie własnego domu może czasem być bolesnym doświadczeniem. Z drugiej strony niewątpliwie bycie własnym landlordem ma mnóstwo plusów. No właśnie jakich? TAK kupno Jeśli się nad tym zastanowisz, każdy dom na kuli ziemskiej ma swojego właściciela. Dach, pod którym mieszkasz nie należy do ciebie? Płacisz komorne landlordowi, od którego go wynajmujesz? Jasne jest, że zdaniem twojego landlorda posiadanie rzeczonego dachu na własność jest opłacalne, nie prowadzi przecież instytucji charytatywnej dla młodych najemców na dorobku. Bardzo często właściciele domów na wynajem kupują je na kredyt to samo równie dobrze możesz zrobić ty GŁOS ZA Dora opiekuje się dziećmi, wynajmuje z koleżanką mieszkanie w północnym Londynie - Wynajmowanie to najlepsza z opcji, jaką mogę sobie wyobrazić. Po pierwsze uwielbiam zmiany i nigdzie nie zagrzałam jeszcze miejsca na dłużej niż półtora roku. Opiekowałam się dziećmi w Barcelonie, potem w Paryżu, teraz przywiało mnie do Londynu. W samej Anglii zmieniałam mieszkanie już trzy razy. Za każdym razem przeprowadzka jest jak nowa, ekscytująca przygoda. Przy takim trybie życia nie sposób się znudzić mieszkaniem, okolicą, sąsiadami. Przeprowadzając się, zawsze poznaję nowych ludzi, dzięki czemu mam mnóstwo znajomych na całym świecie. Stabilizacja to nie dla mnie. Cenię sobie też niezależność i nie chcę przywiązywać się do tych kilku cegieł. Jeśli jutro usłyszę o ciekawej pracy w Zimbabwe, spakuję plecak i będę gotowa do wyjazdu w pół godziny. Nic mnie nie zatrzyma w miejscu. Jeśli kiedyś zdecyduję się kupić dom i osiąść gdzieś na stałe, będzie to znaczyło, że się starzeję. No chyba, że się zakocham, ale to już inna historia. WYNAJEM i kasują opłaty, które nie tylko pokrywają mortgage, ale starczają jeszcze na drobne wydatki. Jeśli kupno mieszkania i wynajmowanie go opłaca się twojemu landlordowi, musisz zapytać sam siebie, czy nie warto zostać swoim własnym landlordem. Kupując własny dom możesz przecież odnieść te same korzyści, które twój landlord czerpie z pobieranych od ciebie opłat. Poza tym nie musisz sam sobie płacić depozytu za wynajem, prawda? Nie musisz też martwić się, że uciekniesz bez opłacenia czynszu, albo że zamienisz twój dom w schronisko dla nielegalnych uchodźców. Kiedy posiadasz swój własny dom, posiadasz też prawdziwy wkład kapitałowy. Prawdziwy w każdym tego słowa znaczeniu w końcu dom składa się głównie z cegieł i zaprawy murarskiej. GŁOS PRZECIW Weronika i Sebastian od trzech miesięcy wynajmują studio flat na Wimbledonie - Wciąż nie możemy się odnaleźć w nowej mieszkaniowej rzeczywistości. W Polsce mieliśmy dwupokojowe mieszkanie, świeżo po remoncie, wychuchane i dopieszczone. Wybieraliśmy razem każdy drobiazg i cieszyliśmy się z głupiego kubka na ołówki, który idealnie pasował do zasłonek. Wyjechaliśmy, bo Sebastian dostał propozycję dobrej pracy. Wynajęliśmy ciasne i byle jakie mieszkanie, żeby było taniej. Chcemy szybko odłożyć na depozyt i kupić coś własnego. Wszystko nam jedno, czy zyskamy czy stracimy na tej transakcji. Zależy nam tylko, żeby mieszkać na swoim. Odświeżyć mieszkanie, wstawić własne meble, powiesić obrazy, czuć się znowu jak w domu. A pieniądze? Nie powinno być chyba tak źle. Przecież, skoro co miesiąc wpłacamy sporą sumkę na konto landlorda, równie dobrze możemy spłacać kredyt Goniec Polski

13 The Polish Times 18 lutego 2006 GŁOS ZA Ania i Marcin dwójka dzieci, niedawno kupili dom na przedmieściach Londynu: - Kiedy podjęliśmy decyzję o kupnie domu, okazało się, że nasz landlord właśnie zamierzał wypowiedzieć nam umowę, bo zdecydował się sprzedać dom, który wynajmowaliśmy przez pięć lat. Skończyło się tym, że kupiliśmy dom od niego. Trudno wyobrazić sobie lepsze rozwiązanie odpadł problem z przeprowadzką, adaptacją w nowym otoczeniu, zmianą szkoły dla dzieci i środowiska, w którym się obracają. Po pięciu latach mieszkania w tym domu wiedzieliśmy co działa, a co wymaga poprawki, mogliśmy więc negocjować cenę. Mimo tego zdecydowaliśmy się jednak skorzystać z usług firmy, która dokładnie sprawdziła stan techniczny domu. Landlord, z którym przez pięć lat nie mieliśmy najmniejszego zatargu, na koniec pokazał swoje prawdziwe oblicze. Próbował zawyżyć cenę domu o kilka tysięcy funtów, w zamian za zostawienie w nim kilku starych mebli i lodówki. Byliśmy do nich przyzwyczajeni, ale ostatecznie stanęło na tym, że wynajęty bus zabrał te kilka klamotów, a my za wynegocjowane pieniądze kupiliśmy nowe, ładniejsze i tańsze sprzęty. Chociaż rata kredytu, który spłacamy, jest trochę wyższa niż czynsz za wynajem, przyjemnie jest mieszkać w swoim własnym domu. Jest na tyle duży, że na pewno zostaniemy w nim na długo. Nie tylko możesz liczyć na to, że wartość domu wzrośnie w ciągu kolejnych lat, ale też i przede wszystkim kiedy zapłacisz ostatnią ratę twojego mortgage okaże się, że siedzisz na (i w!) czystej żywej gotówce. Dom będzie należał tylko i wyłącznie do ciebie. Takiego rezultatu nie osiągniesz nigdy nawet najbardziej sumiennie płacąc czynsz za wynajęte mieszkanie. Czy to się opłaca? Choć oczywiście komfortu posiadania własnego domu, w którym możesz wbić gwóźdź w ścianę, gdziekolwiek ci się spodoba i przemalować łazienkę nawet na malinowo, nie da się porównać z wynajmowaniem mieszkania, warto sprawdzić czy i ile możesz stracić lub zyskać decydując się na kupno. Powszechnie panująca opinia mówi, że kupno mieszkania to najlepsza inwestycja, jaką możesz poczynić, a nabijanie kabzy landlordowi nie ma sensu. Nie zawsze jest to prawda. Kiedy opłaca się kupić mieszkanie, a kiedy lepiej pozostać przy wynajmie? Prześledźmy przykładową sytuację. Rodzina Iksińskich wynajmuje mieszkanie za 260 funtów tygodniowo. Sprawdzili w banku, że mogą uzyskać kredyt na 150 tysięcy funtów, więc zaczynają poszukiwania wymarzonego domu. Na rejon zamieszkania wybrali dzielnicę, w której KUPNO GŁOS PRZECIW Konrad programista z City, wynajmuje pokój w mieszkaniu, które dzieli z czterema współlokatorami: - Chociaż nieźle zarabiam i bank jest bardziej niż chętny do udzielenia mi kredytu na mieszkanie, nie mam najmniejszego zamiaru się przeprowadzać. Teraz płacę 360 funtów miesięcznie za wygodny pokój. Rata kredytu za nawet najmniejszą kawalerkę w Londynie będzie kosztowała mnie drożej. Nie potrzebuję więcej przestrzeni, za to potrzebuję pieniędzy. Na co? Każdego luźnego funta odkładam na wyprawę do Afryki. W sierpniu wybieram się do Ugandy na sześciotygodniowy trekking. Kiedy wrócę, pewnie zacznę zbierać kasę na następny wyjazd. Może tym razem do Nepalu? Oprócz finansów, są jeszcze inne powody, które przemawiają przeciwko kupnu przeze mnie mieszkania. Jestem teraz sam, nie mam stałej dziewczyny i nie uśmiecha mi się spędzanie wieczorów samotnie przed telewizorem. W mieszkaniu dzielonym z czterema osobami zawsze znajdzie się ktoś, z kim można pogadać. A przyjaźnie zawiązane w takiej komunie na pewno przetrwają lata. Nie oddałbym tego za żadne skarby świata. ceny nieruchomości w ciągu ostatnich dziesięciu lat sukcesywnie rosły o dziesięć procent rocznie. Iksińscy przewidują więc, że wartość ich nowego domu już w pierwszym roku wzrośnie o 15 tysięcy funtów. Roczna rata kredytu (na dwadzieścia lat) oprocentowanego na 6,45%, przy dziesięcioprocentowym wkładzie własnym, wyniesie ich około dwanaście tysięcy funtów. Wygląda więc na to, że kupując dom, na samym tylko czynszu Iksińscy zaoszczędzą funtów rocznie. Dodajmy do tego wzrost wartości nieruchomości i sprzedając dom po pięciu latach Iksińscy powinni wyjść dobrze na plus. O czym zapomnieli szacując zyski z inwestycji? Kupując nieruchomość trzeba pamiętać o kosztach zakupu opłatach dla agencji i notariusza które wyniosą ok. 4 procent wartości domu. Żeby uzyskać korzystne oprocentowanie kredytu, na początek muszą wyłożyć 10 procent wartości mieszkania. Razem daje to kwotę 21 tysięcy funtów. Kolejny koszt to bieżące naprawy, którego Iksińscy nie musieli ponosić wynajmując mieszkanie średnio 4 procent wartości domu co roku, czyli przez pięć lat uzbiera się kwota 30 tysięcy funtów. Iksińscy zapomnieli jeszcze o opłatach związanych ze sprzedażą domu kolejnych 4 procentach. Odliczmy je od wartości w roku sprzedaży, która teoretycznie powinna być o połowę wyższa od temat numeru wartości w dniu zakupu. Daje to kwotę 22,5 tysiąca funtów. Z obliczeń wynika, że koszty zakupu, utrzymania domu przez pięć lat i sprzedaży razem wyniosą 73,5 tysiąca funtów. Po odjęciu od zysku na sprzedaży domu po pięciu latach wartości depozytu i poniesionych kosztów oraz dodaniu oszczędności poczynionych na czynszu okazuje się, że Iksińscy nie tylko nie zarobili na tej inwestycji, ale stracili prawie pięć tysięcy funtów. W ich przypadku bardziej opłacało się wynajmować mieszkanie przez te pięć lat. Kiedy więc kupowanie nieruchomości jako inwestycji ma sens? Gdyby Iksińscy zdecydowali się pomieszkać w swoim domu nie pięć, ale dziesięć lub więcej lat, te same rachunki przyniosłyby w końcowym rezultacie zysk. Konkluzja jest taka, że jeśli chcesz kupić mieszkanie po to, by za kilka lat je sprzedać, ta inwestycja może się nie opłacać. Może lepiej rozważyć wynajęcie wygodnego lokum na ten okres? Innym wyjściem jest wzięcie kredytu mniejszego niż maksymalny możliwy. Jedno jest pewne zanim podejmiesz decyzję o kupnie spędź trochę czasu z kalkulatorem w ręku. Słuchanie obiegowych opinii nie wydaje się tu wystarczająco rozsądnym środkiem zapobiegawczym, który uchroni cię przed stratą pieniędzy. Kredyt krok po kroku Najlepiej byłoby kupić dom za gotówkę. W praktyce jest to niemal niemożliwe, po prostu nie da się odłożyć szybko stu pięćdziesięciu tysięcy funtów. No, chyba że zarabiasz bardzo dużo, ale wtedy pewnie stać cię też na doradcę ds. inwestycji. Rozwiązaniem jest kredyt hipoteczny (mortgage). Ile możesz pożyczyć? Różne banki mają różne sposoby określania zdolności kredytowej. Czasem jest to wielokrotność rocznych dochodów, czasem zdolność do miesięcznych spłat, a czasem coś jeszcze innego. Dlatego najlepiej wybrać się do kilku banków i poprosić o szacunkową kwotę kredytu (quotation) lub skorzystać z kalkulatorów kredytowych na stronach internetowych banków. Można też wybrać się do doradcy kredytowego (mortgage advisor), a na pewno trzeba rozważyć różne możliwości. Na przykład, jeśli Iksiński zarabia 25 tysięcy funtów rocznie, a jego żona 11 tysięcy funtów rocznie, bank pożyczy albo 3,5-krotność rocznego dochodu Iksińskiemu (czyli 87,5 tysiąca funtów), albo 3-krotność wspólnego dochodu obojgu państwu Iksińskim (108 tysięcy). Powinieneś również określić, za jaką część nieruchomości możesz zapłacić z oszczędności (deposit). Im większe oszczędności tym większa szansa na otrzymanie dobrej oferty kredytowej. Zazwyczaj wymagana jest wpłata w wysokości co najmniej 5 procent wartości nieruchomości. Niemniej jednak, niektórzy pożyczkodawcy oferują kredyty w wysokości 100 procent wartości nieruchomości, co oczywiście przekłada się na wyższe oprocentowanie kredytu i wyższe miesięczne spłaty. Jak kupić dom na kredyt? 1. Oszacuj, jaką kwotę miesięcznie możesz prze- 13

14 temat numeru znaczyć na spłatę kredytu. 2. Sprawdź, ile kredytu udzieli ci bank. 3. Zgłoś się do kilku agencji nieruchomości z określonymi wymaganiami. 4. Po wybraniu domu złóż w agencji ofertę kupna. 5. Kiedy sprzedający zaakceptuje ofertę, znajdź prawnika (solicitor) oraz złóż wniosek o kredyt. 6. Po kilku dniach bank wyda ci decyzję o wstępnym przyznaniu kredytu. 7. Prawnik sprawdzi plany modernizacyjne terenów przylegających do nieruchomości (zanieczyszczenia, plany budowy dróg, zagrożenie powodziowe) tzw. search, za który trzeba dodatkowo zapłacić. 8. Po kolejnych kilku dniach bank przyśle ci ostateczną decyzję o przyznaniu kredytu. Umowę trzeba podpisać i odesłać. Kredyt zostanie ci wypłacony po wykupieniu ubezpieczenia nieruchomości. 9. Po sfinalizowaniu formalności prawnicy ustalą datę wymiany kontraktów. Podczas wymiany kontraktów zostanie ustalona data przeprowadzki. 10. Po ok. dwóch tygodniach od wymiany kontraktów były właściciel nieruchomości udostępni ci klucze. Możesz się wprowadzać! Co to znaczy freehold i leasehold? Domy najczęściej mają status freehold, co oznacza, że zarówno budynek, jak i grunt znajdujący się pod nim należą w stu procentach do właściciela domu. Zdarzają się jednak domy (house) oraz częściej mieszkania (flat) o statusie leasehold. Oznacza to, że kupić można tylko nieruchomość, a grunt należy do kogoś innego. Trzeba więc liczyć się z tym, że właściciel gruntu zażyczy sobie opłat za jego dzierżawę. Jakie są rodzaje kredytów? Zanim udasz się do doradcy kredytowego po poradę, zapoznaj się z podstawową terminologią dotyczącą kredytów. - variable rate mortgage (kredyt o zmiennym oprocentowaniu) oprocentowanie kredytu jest sztywno połączone ze stopami procentowymi banku narodowego (Bank of England); - standard rate mortgage (kredyt o standardowym oprocentowaniu) oprocentowanie kredytu jest zazwyczaj trochę wyższe niż narodowe stopy procentowe; - fixed rate mortgage (kredyt o ustalonym oprocentowaniu) niezależnie od narodowego oprocentowania miesięczne spłaty pozostają stałe; - capped rate deal (kredyt o ograniczonym oprocentowaniu) oprocentowanie takie może się wahać, jednak zagwarantowane jest, że nie wzrośnie powyżej pewnego z góry określonego poziomu; - cashback (zwrot gotówki) dodatkowa oferta polegająca na wypłacie dodatkowej gotówki na zakup mebli czy drobną modernizację; - flexible mortgage (kredyt elastyczny) pozwala na spłacanie miesięcznych rat w dowolnej wysokości, opuszczenie raty za jeden miesiąc, lub nawet wyjęcie gotówki z kredytu. - offset mortgage (kredyt offsetowy) wszelkie oszczędności mogą zostać użyte do zmniejszenia odsetek od kredytu. Jak można spłacać kredyt? Są dwa główne sposoby spłacania kredytu: spłata wartości (repayment) oraz spłata odsetek (interest only). W pierwszym przypadku miesięczne raty są wyliczone w taki sposób, by częściowo spłacały wartość kredytu, a częściowo odsetki. Po okresie spłaty (np. 30 lat) cały kredyt wraz z odsetkami jest spłacony. W przypadku kredytu interest only spłaca się tylko odsetki, a po okresie kredytowym pełna kwota kredytu pozostaje nadal do spłacenia. Oczywiście miesięczne raty są niższe, ale to wątpliwa zaleta po okresie kredytowym trzeba bowiem oddać bankowi pełną pożyczoną kwotę. Kupić czy wynająć? Czy po przeczytaniu powyższych wywodów Hamlet kupiłby mieszkanie w Londynie? Racjonalnie rzecz biorąc, miałoby to sens tylko wtedy, gdyby zdecydował się przy okazji, że warto jednak być i to przez dłużej niż pięć lat. Z drugiej strony, może nad zyski z inwestycji przedłożyłby malinowe ściany w łazience? Jedno jest pewne królewicz duński nie musiałby zaprzątać sobie głowy kredytem. Czego wam i sobie życzę. Home comforts Chris Dziadul is a Londonbased journalist and editor. A contributor to Goniec Polski, he below offers an English-language summary of the adjacent article and his opinions on the subject it covers. Napoleon Bonaparte once described Britain as a nation of shopkeepers. If he were alive today, he would probably refer to it as a country obsessed with bricks and mortar, or, to be more precise, home ownership. Buying property has always been much more popular in the UK than in other parts of Europe, and in particular Germany, France and most of Scandinavia. Indeed, over 70% of adults are now believed to own, as opposed to rent, their house or flat despite recent steep rises in property prices. Poles, too, have something of an obsession with home ownership, and in their country it is still possible to buy a plot of land and build a house to one s specifications something of a rare, not to mention prohibitively expensive, proposition in overcrowded, modern day Britain. It perhaps goes without saying that property is one of the best forms of investment there is. Pensions look riskier then ever, stocks can be volatile even at the best of times, but house prices seem to always go up, with any downturn in the market usually short-lived. However, getting one s foot on the housing ladder is becoming increasingly difficult for even those on good incomes, leading many people to wonder if they ll ever own a house or flat. Poles who live in the UK for any period of time will, like anyone else, eventually come to ask themselves whether it s worth effectively throwing their money down the drain in rent or using it to buy a property. Should they opt for the latter, they will find themselves facing a number of challenges, not to mention unexpected expenses, before they finally secure the proverbial house of their dreams. The term location, location, location is one they will do well to consider. Shopping facilities, transport links and the general tone of an area are all factors that should come into play when looking for a property to buy. At the end of the day, one is likely to end up living much longer in one s own house or flat than in rented accommodation, and the location will have a huge bearing on one s general quality of life. The cornerstone of any house purchase in the UK unless one happens to be excessively wealthy is securing a mortgage, invariably through a bank or building society. Bearing in mind that financial institutions will usually lend only a small multiple of one s income (3.5 times, for instance), buying jointly with a partner or friend could be the most realistic option unless one goes for a self-certification mortgage. These are usually taken out by self-employed people and require a statement/guarantee of their earnings. Although putting down a large deposit will clearly reduce the size of any loan, it is probably unrealistic for most people on an average income to contribute more than a few thousand pounds of their savings. Of perhaps more importance will be the type of mortgage they chose to take out, with numerous and often confusing options such as cashback, fixed rate and offset to name just three now available from most High Street lenders. Deciding whether to buy a freehold or leasehold property will also come into consideration quite early on. Buying a house or flat is widely acknowledged to be one of the most stressful experiences most people are likely to have in their lives unless, of course, they happen to be property developers and do it on a regular basis. However, there are huge benefits to be had and Poles would do well to consider owning their own four walls, even if they are in a foreign country Goniec Polski

15 fotoreportaż A mury drżały Kabaret Moralnego Niepokoju w Londynie Początki Kabaretu sięgają 1993 roku, jednak aby poczuć się młodziej za oficjalną datę jego powstania uznajemy rok 1996, a więc wtedy, gdy po raz pierwszy w życiu zobaczyliśmy przed sobą mikrofon Tak swoje początki opisuje na stronie internetowej Kabaret Moralnego Niepokoju. Poważna nazwa i zupełnie niepoważny repertuar podbiły szybko serca, zwłaszcza młodszej publiczności. Tej w Londynie jest coraz więcej. Sprowadzenie Kabaretu do Londynu wydawało się więc dobrym posunięciem. Jak dobrym nie przewidział chyba nawet sam organizator Jurek Jarosz. Początkowo miały odbyć się dwa przedstawienia, potem dołożono jeszcze jedno. I tego było mało więc w ubiegły weekend Kabaret Moralnego Niepokoju występował przed pełną widownią POSK-owego teatru aż cztery razy! Wydaje się, że udało się znaleźć odpowiedź na zadawane od kilku lat pytania jak odmłodzić POSK. Średnia wieku na sali wynosiła może z 30 lat! Bywalcy teatru wiedzą, że tak młodzi goście normalnie rzadko się tu zjawiają. Tymczasem w sobotnie i niedzielne popołudnie skostniałe nieco mury ożywił śmiech dobywający się z ponad 1200, głównie młodych, gardeł. Kto wie, może POSK powoli stanie się miejscem dla wszystkich pokoleń emigracji? Sam Kabaret potwierdził swą klasę i niewątpliwie usatysfakcjonował publiczność. Rechot, chichotanie i oklaski akompaniowały artystom w trakcie całego ponad dwugodzinnego występu. I aż chciałoby się zacytować coś zabawnego. Ale jak tu opisać miny, gesty, całe kabaretowe aktorstwo? Może lepiej spojrzeć na zdjęcia i na przyszłość osobiście wybrać się do teatru. Kabaret Moralnego Niepokoju ma znów pojawić się w Londynie we wrześniu przyszłego roku. (KJ) fotografia: reklamowa portretowa rodzinna ślubna wnętrz plenerowa szkolna okolicznościowa portfolia Studio w Twoim domu komputerowe usuwanie znamion i przebarwień skóry dojazd do klienta Twój Polski Fotgraf Rafał Głowa: fotograf, grafik dtp, projektant The Polish Times 18 lutego

16 KATARZYNA BZOWSKA Tony Blair wszedł na długą drogę przechodzenia do historii zapowiadając, że odda przywództwo Partii Pracy swemu następcy pod koniec obecnej kadencji. Michaela Howarda, który po kolejnej dotkliwej klęsce konserwatystów podał się do dymisji, po półrocznej wewnątrzpartyjnej kampanii wyborczej zastąpił o pokolenie od niego młodszy David Cameron. Nieoczekiwanie musiał ustąpić Charles Kennedy, przywódca Partii Liberalno-Demokratycznej. Jak więc będzie kształtował się krajobraz polityczny w najbliższych latach? Oczywiście, w polityce wszystko może się zdarzyć (czego najlepszym przykładem jest Mark Oaten, jeszcze do niedawna poważny kandydat na objęcie przywództwa liberałów, dziś ukrywający się przed wścibskimi dziennikarzami były polityk tej partii, zniesławiony ujawnionym romansem z chłopcem do wynajęcia ), ale pewne kierunki zmian dają się przewidzieć. Konserwatyści bliżej centrum David Cameron zaskoczył zarówno swoich zwolenników, jak i przeciwników tempem, w jakim stara się przesunąć swoją partię w stronę politycznego centrum. Jak się wydaje Cameron postanowił zostać konserwatywnym Tony Blairem: nie jest ważne, czy program jest ideologiczne poprawny, ale ważne, aby zdobywał głosy wyborców. Cameron wie, że współczesne społeczeństwo brytyjskie chętnie słucha słów o większych pieniądzach przeznaczonych na służbę zdrowia, niechęci do wielkiego biznesu i otwarciu serc na biedę w kraju i na całym świecie. Skutek został osiągnięty: po raz pierwszy od czterech lat Partia Konserwatywna wyprzedziła w popularności Laburzystów. Cameron jest nie tylko młody jak na konserwatywnego przywódcę (ma 39 lat), ale bez wątpienia jest świetnym mówcą i ma to, co w polityce często jest ważniejsze niż program: charyzmę. Czy to przejście do centrum jest autentyczne, czy też mamy do czynienia z dobrą kampanią reklamową, w której opakowanie jest bardziej interesujące niż Nowe stare partie Od ostatnich wyborów powszechnych nie minął nawet rok, a brytyjska scena polityczna przechodzi największe od przeszło ośmiu lat przetasowanie. zawartość czas pokaże, gdy przyjdzie konserwatystom sformułować konkrety. Wiele przemawia za tym, by uważać Camerona za tradycyjnego konserwatystę. Absolwent prywatnej szkoły średniej i Cambridge, wywodzi się z zamożnej rodziny o długich tradycjach politycznych (trzech posłów konserwatywnych w XIX i XX w.), dobrze skoligaconej z angielską arystokracją (sam David Cameron poślubił córkę baroneta). Choć nie pełnił zasadniczych funkcji rządowych, to ma długie doświadczenie polityczne: był doradcą kanclerza Normana Lamonta, gdy w wyniku spekulacji na rynku walutowym Wielka Brytania została zmuszona w 1994 r. do wycofania się z węża walutowego Unii Europejskiej (nic dziwnego, że jest on otwartym eurosceptykiem) i dewaluacji funta, a także autorem ostatniego manifestu wyborczego Partii Konserwatywnej. Trudno powiedzieć na ile jest on zwolennikiem głębokich zmian. Co na to Brown? Wszystko wskazuje na to, że w następnych wyborach powszechnych przyjdzie mu stoczyć bój o 10 Downing Street z Gordonem Brownem. Bowiem najprawdopodobniej to właśnie obecny kanclerz zastąpi premiera jako przywódca laburzystów. Ponoć ma to obiecane, ale osobiście dość wątpię w taki rozwój wydarzeń i jestem przekonana, że jeśli Partia Pracy myśli poważnie o kolejnej wygranej, to powinna znaleźć kogoś innego. Poglądy Browna na gospodarkę i finanse są dobrze znane, ale trudnej powiedzieć jak zamierza kształtować politykę zagraniczną, jakie ma nastawienie wobec Unii Europejskiej Poglądy Browna na gospodarkę i finanse są dobrze znane, ale trudnej powiedzieć jak zamierza kształtować politykę zagraniczną, jakie ma nastawienie wobec Unii Europejskiej czy jak zamierza rozwiązać problemy coraz droższego państwa opiekuńczego. Trzeba zresztą przyznać, że jest w bardzo trudnej sytuacji: dopóki nie jest oficjalnym przywódcą partyjnym, każda jego wypowiedź o konkretnych planach politycznych może zostać odebrana jako atak na urzędującego premiera. Trzecia siła Wybory w 2005 r. pokazały, że społeczeństwo brytyjskie jest coraz bardziej rozczarowane sposobem uprawiania polityki przez Tony ego Blaira. Jednocześnie Partia Konserwatywna wydawała się zbyt anachroniczna, by zdobyć poparcie. W takiej sytuacji korzysta najczęściej trzecia siła polityczna. Tak stało się i tym razem: liberałowie (bez względu na to pod jaką nazwą partyjną występują) odnieśli największy sukces wyborczy od ponad 70 lat, uzyskując w Izbie Gmin 62 mandaty. Jednak nie był to czas na to, by spocząć na laurach. Potrzebne było sprecyzowanie czym jest liberalizm w sensie zarówno gospodarczym, jak i społecznym. Takiej dyskusji nie chciał przeprowadzić (a może nie był do tego zdolny) Charles Kennedy. Odsunięcie go od władzy było uzasadnione i nie ze względu na alkoholizm Brytyjczycy są przyzwyczajeni do lubiących sięgnąć do kieliszka polityków (wystarczy przypomnieć choćby Winstona Churchilla). Liberalni Demokraci mają na czym budować swą przyszłość. To partia, której zawsze bliskie były wszelkie problemy społeczności lokalnych, ochrona środowiska i ochrona wolności osobistych. Jeśli dodamy do tego, że Kennedy i jego koledzy partyjni od początku byli przeciwni wojnie w Iraku, to partia ta ma wiele atutów pozwalających zyskać społeczne uznanie. Nie należy jednak mieć złudzeń. Trzecia siła może mieć najbardziej charyzmatycznego przywódcę, ale jeśli Partia Pracy pod wodzą Gordona Browna odzyska społeczne zaufanie, a David Cameron utworzy partię nowych konserwatystów, to musi liczyć się z dotkliwą porażką. I sytuacji nie zmieni to, kto stanie na jej czele 3 marca, kiedy to ogłoszone zostaną wyniki wewnątrzpartyjnych wyborów. Od czasu wyborów powszechnych poparcie dla Lib-Dem spadło z 22 do 15 proc. I nie jest to skutek problemów wewnętrznych tej partii, ale dowód na to, że Wielka Brytania jest przede wszystkim krajem o systemie dwupartyjnym Goniec Polski

17 The Polish Times 18 lutego

18 porady Pinta piwa raz! Dziwni są ci Anglicy! Płacą w funtach, jeżdżą lewą stroną ulicy, a odległości liczą w milach. Jak odnaleźć się w tym dziwnym niemetrycznym świecie? MAGDALENA GIGNAL Mimo że od 1875 roku teoretycznie w Wielkiej Brytanii obowiązuje system metryczny, MBrytyjczycy wciąż używają większości jednostek systemu angielskiego. I tak dobrze, że reforma w 1971 roku jako jednostkę monetarną przyjęła funty, które dzielą się na 100 pensów. Wcześniej funt dzielił się na dwadzieścia szylingów, a szyling na dwanaście pensów. Bardzo dawno temu istniały jeszcze monety o nominałach pół i ćwierć pensa, tzw. farthings. Ćwierć pensa było monetą bardzo małą, jeden pens dużą. Dlatego pierwsze rowery jeszcze w dziewiętna- stym wieku z dużym kołem przednim i bardzo małym tylnym, nazywano penny-farthing. Ceny ekskluzywnych towarów podawano w gwineach jeszcze długo po tym jak gwinee wyszły z obiegu. Jedna gwinea miała wartość dwudziestu jeden szylingów, czyli funta i szylinga. Na szczęście przeliczaniem jednostek monetarnych nie musimy się już kłopotać. Za to wciąż swoistej rozrywki dostarczają nam jednostki długości, wagi i objętości. Cztery mile za piec Chociaż po przyjeździe z Polski cale kojarzą nam się tylko z wielkością ekranu telewizora, na Wyspach wciąż jest to podstawowa jednostka miary. Jeden cal (inch) równy jest 2,54 centymetra. Odległości mierzy się w milach (mile), o czym warto pamiętać oceniając dystans w angielskim atlasie. To samo dotyczy ograniczenia prędkości. Znak z 40 w czerwonym kółku oznacza ograniczenie do 40 mil na godzinę. Czasami mieszkańcy Wielkiej Brytanii używają też stóp (foot), np. do określania wzrostu. Jeśli Brytyjczyk zapyta cię, ile masz wzrostu, nigdy nie odpowiadaj metr siedemdziesiąt, bo po prostu cię nie zrozumie. Powiedz pięć stóp, siedem, gdzie siedem oznacza w domyśle cale. Jednostka zwana stopą była znana już w starożytności. Wtedy jej długość równała się rozmiarowi przeciętnej ludzkiej stopy, potem przypisywano jej różne wielkości. Dziś jedna stopa równa się 30,4 cm. Żeby było jeszcze trochę trudniej, trzy stopy składają się na jard (yard). Funt za funta Wyspiarskie sklepy na szczęście przestawiły się już na system metryczny. Nie musisz więc zabierać do sklepu kalkulatora, żeby przeliczyć ile pomidorów kupujesz. Jednak jeśli zamierzasz upiec ciasto, albo dowiedzieć się, ile waży twoje dziecko, znajomość funtów, uncji i ćwiartek niewątpliwie się przyda. Funt (pound) wywodzi się od jednostki używanej w starożytnym Rzymie, nazywanej wtedy również librą. Stąd dzisiejsze skrótowe określenie funta lb. Jeden funt jest równy 0,4535 kilograma. Mniejszą od funta jednostką, używaną wciąż często w przepisach kulinarnych, jest uncja (ounce, w skrócie oz) równa 28,35 gram. 16 uncji składa się na funta. Czasem używa się również jednostki zwanej ćwiartką (quarter), liczącej sobie 28 funtów. Ćwiartka stanowi czwartą część cetnara (hundredweight). Warto również pamiętać, że angielska tona to trochę więcej niż tysiąc kilogramów. Jak daleko na galonie? Bez znajomości angielskich jednostek objętości nie obejdą się kierowcy i miłośnicy piwa. To drugie, dzięki Bogu, sprzedaje się tu na pinty. Na szczęście, bo kufel liczący sobie pintę objętości to 0,568 litra złocistego płynu. W przepisach kulinarnych używa się też uncji płynnej (fl oz, nie mylić z uncją suchą), która równa jest 28,412 mililitra oraz kwarty (quart) odpowiadającej dwóm pintom. Dla posiadaczy samochodów kluczowa miarą są galony (gallon), w których mierzy się pojemność baku i sprzedaje benzynę. Jeden galon to 4,546 litra. Wyjaśnienia wymaga sprawa przeliczenia, ile spala twój samochód. Nie dość, że zamieszane są w nią mile i galony, to jeszcze Brytyjczycy odwrócili kolejność. Spalanie podają w milach na galon, czyli wskaźnik ten określa, ile mil auto przeje- dzie na jednym galonie. Przeliczenie go na ilość benzyny (w litrach), którą auto spali po przejechaniu 100 kilometrów wydaje się prawie niemożliwe. Ciepło, ciepło, gorąco! Temperatura podawana w stopniach Fahrenheita na szczęście należy dziś na Wyspach do rzadkości, niemniej jednak to się zdarza. Na taką okoliczność można nosić w portfelu kartkę z wzorem: X Fahrenheita = (X 32) x 5/9 C Albo zapamiętać, że 1 stopień Fahrenheita to minus 17,22 stopnie Celsjusza, a 1 stopień Celsjusza to 33,8 stopni Fahrenheita. Jeśli chcesz mieszkać na Wyspach, nie masz wyjścia. Musisz opanować przeliczanie jednostek, możesz też włożyć do portfela naszą ściągawkę. Nie jest wykluczone, że z czasem uda ci się zupełnie przestawić i... na wakacjach w Polsce zaczniesz przeliczać jednostki w odwrotną stronę. Ściągawka do wycięcia 18 Goniec Polski

19 The Polish Times 18 lutego

20 20 Goniec Polski