Proponowane zmiany do Standardy. 1. Proponowane zmiany do Wprowadzenia

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Proponowane zmiany do Standardy. 1. Proponowane zmiany do Wprowadzenia"

Transkrypt

1 Prezentacja Standardów IIA 2016 [polski (Polska)] Proponowane zmiany do Standardy Rada ds. Międzynarodowych Standarów Audytu Wewnętrznego (IIASB) prezentuje projekt proponowanych zmian do Międzynarodowych Standardów Praktyki Zawodowej Audytu Wewnętrznego (Standardów). Zmiany prezentowane będą w okresie od 01 lutego do 30 kwietnia 2016 r. W każdym Standardzie, interpretacji lub pojęciu ze słownika, nowy tekst jest pokazany na czerwono; usunięty tekst jest pokazany jako przekreślony na niebiesko, a tekst bez zmian jest pokazany normalną czarną czcionką. Proszę korzystać z bieżących Standardów jako punktu odniesienia. 1. Proponowane zmiany do Wprowadzenia MIĘDZYNARODOWE STANDARDY PRAKTYKI ZAWODOWEJ AUDYTU WEWNĘTRZNEGO (STANDARDY) Wprowadzenie do międzynarodowych Standardów Audyt wewnętrzny jest prowadzony w różnorodnym otoczeniu prawnym i kulturowym, w organizacjach różniących się między sobą celami, wielkością, złożonością oraz strukturą. Audyt wewnętrzny wykonują zarówno osoby z organizacji, jak i spoza niej. Chociaż wyżej wymienione różnice mogą wpływać na praktykę audytu w różnych środowiskach, stosowanie Międzynarodowych standardów praktyki zawodowej audytu wewnętrznego (zwanych dalej Standardami) jest zasadniczym warunkiem wypełniania obowiązków przez audytora wewnętrznego i audyt wewnętrzny. Jeśli przepisy lub inne regulacje uniemożliwiają audytorom wewnętrznym lub audytowi wewnętrznemu stosowanie części Standardów, konieczne jest odpowiednie ujawnienie tego faktu i stosowaniestandardów w pozostałym zakresie. Jeżeli Standardy są stosowane równocześnie ze standardami przygotowanymi przez inne uprawnione instytucje, wówczas przy przekazywaniu wyników audytu wewnętrznego można również odwołać się do innego wykorzystanego w badaniu zbioru standardów. W takim wypadku, jeżeli występują różnice między stosowanymi zbiorami standardów, audytorzy wewnętrzni i audyt wewnętrzny muszą działać zgodnie ze Standardami IIA.

2 Stosowanie innych standardów jest możliwe, jeśli mają one bardziej restrykcyjny charakter. Celem Standardów jest: 1. Określenie podstawowych zasad praktyki audytu wewnętrznego Wyznaczenie ramowych zasad wykonywania i upowszechniania szerokiego zakresu audytu wewnętrznego, przysparzającego organizacji wartości dodanej Stworzenie podstaw oceny działalności audytu wewnętrznego Przyczynienie się do usprawniania procesów i działalności operacyjnej organizacji. Standardy są zestawem, obowiązkowych zasad, składającym się: ze stwierdzeń, określających podstawowe wymogi wobec praktyki zawodowej audytu wewnętrznego i oceny skuteczności działań. Wymogi te stosowane są na całym świecie, na poziomie organizacyjnym i indywidualnym; z interpretacji, wyjaśniających terminy lub pojęcia użyte wtych stwierdzeniachstandardach. Standardy razem z Kodeksem etyki zawierają obowiązkowe elementy Międzynarodowych ramowych zasad praktyki zawodowej. Oznacza to, że zgodność ze Standardami oraz Kodeksem etyki świadczy o przestrzeganiu obowiązkowych elementów Ramowych zasad. W Standardach pojawiają się terminy, które zostały wyjaśnione w słowniku znajdującym się na końcu tekstu. W szczególności Aby w pełni zrozumieć i prawidłowo stosować Standardy, konieczne jest uwzględnianie zarówno Standardów, jak i ich interpretacji oraz znaczeń poszczególnych słów, opisanych w słowniku. Co więcej, w Standardach użyto słów: musi, aby opisać bezwarunkowy obowiązek oraz powinien w sytuacjach, w których oczekiwane jest przestrzeganie danego wymagania, chyba że profesjonalna ocena okoliczności uzasadnia odstępstwo. Aby w pełni zrozumieć i prawidłowo stosować Standardy konieczne jest uwzględnianie zarówno stwierdzeń, jak i ich interpretacji oraz znaczeń poszczególnych słów, opisanych w słowniku. Standardy dzielą się na standardy atrybutów i standardy działania. Standardy atrybutów określają cechy organizacji i osób zajmujących się audytem wewnętrznym. Standardy działania opisują charakter działań audytu wewnętrznego oraz określają kryteria jakościowe służące ich ocenie. Standardy atrybutów i działania dotyczą wszystkich usług audytu wewnętrznego. Rozwinięciem standardów atrybutów i działania są standardy wdrożenia, które opisują wymagania dotyczące działań zapewniających (.A) lub doradczych (.C).

3 Usługi zapewniające obejmują obiektywną ocenę dowodów, dokonywaną przez audytorów wewnętrznych w celu dostarczenia niezależnej opinii lub wniosków na temat jednostki, operacji, funkcji, procesu, systemu lub innego zagadnienia. Charakter zadania zapewniającego oraz jego zakres ustalane są przez audytora wewnętrznego. Uczestnikami usług zapewniających są zwykle trzy strony: (1) osoba lub grupa osób bezpośrednio związanych z jednostką, operacją, funkcją, procesem, systemem lub innym zagadnieniem właściciel procesu, (2) osoba lub grupa osób, które dokonują oceny audytor wewnętrzny oraz (3) osoba lub grupa osób, które korzystają z oceny użytkownik. Usługi doradcze, ze względu na swój charakter, wykonywane są zwykle w odpowiedzi na konkretne zapotrzebowanie zleceniodawcy. Charakter i zakres zadania doradczego są przedmiotem umowy ze zleceniodawcą. Usługi doradcze zwykle angażują dwie strony: (1) osobę lub grupę osób oferujących doradztwo audytora wewnętrznego oraz (2) osobę lub grupę osób poszukujących i uzyskujących poradę zleceniodawcę. Podczas świadczenia usług doradczych audytor wewnętrzny zobowiązany jest zachować obiektywizm i nie przejmować obowiązków kierownictwa. Standardy dotyczą audytorów wewnętrznych i działań audytu wewnętrznego. Wszyscy audytorzy wewnętrzni zobowiązani są do przestrzegania Standardów dotyczących obiektywizmu, biegłości i należytej staranności zawodowej. Dodatkowo, audytorzy wewnętrzni zobowiązani są do przestrzegania Standardów, które dotyczą wykonywanych przez nich obowiązków zawodowych. Zarządzający audytem wewnętrznym są odpowiedzialni za ogólną zgodność audytu wewnętrznego ze Standardami. Jeśli przepisy lub inne regulacje uniemożliwiają audytorom wewnętrznym lub audytowi wewnętrznemu stosowanie części Standardów konieczne jest odpowiednie ujawnienie tego faktu i stosowanie Standardów w pozostałym zakresie. Jeżeli Standardy są stosowane równocześnie ze standardami przygotowanymi przez inne uprawnione instytucje, wówczas przy przekazywaniu wyników audytu wewnętrznego można również odwołać się do innego wykorzystanego w badaniu zbioru standardów. W takim wypadku, jeżeli działania audytu wewnętrznego wskazują na zgodność ze Standardami ale występują różnice między stosowanymi zbiorami standardów, wówczas audytorzy wewnętrzni i audyt wewnętrzny muszą działać zgodnie ze Standardami IIA. Stosowanie innych standardów jest możliwe, jeśli mają one bardziej restrykcyjny charakter. Przegląd i rozwój Standardów jest procesem ciągłym. Rada ds. Międzynarodowych Standardów Audytu Wewnętrznego prowadzi szeroko zakrojone konsultacje oraz dyskusje przed wydaniem Standardów. Działania te obejmują prezentację projektu na całym świecie i publiczną dyskusję. Wszystkie prezentowane projekty są udostępnianie na stronie internetowej IIA i przekazywane do wszystkich instytutów IIA. Uzasadnienie

4 Zmiany do "Wprowadzenia do Standardów" wynikają ze zmian "Ramowych zasad praktyki zawodowej" z lipca 2015 r., np. dodania "Podstawowych zasad. Wprowadzono też drobne zmiany organizacyjne, co poprawiło jasność tekstu. 2. Zmiana Standardu Cel, uprawnienia, i odpowiedzialność Cel, uprawnienia i odpowiedzialność audytu wewnętrznego muszą być zgodne z Podstawowymi zasadami praktyki zawodowej audytu wewnętrznego, Definicją audytu wewnętrznego, Kodeksem etyki i Standardami oraz formalnie określone w karcie audytu wewnętrznego. Zarządzający audytem wewnętrznym musi okresowo przeglądać i w razie potrzeby aktualizować kartę audytu wewnętrznego. Musi też przedstawiać ją do zatwierdzenia kierownictwu wyższego szczebla i radzie. Karta audytu wewnętrznego to oficjalny dokument określający cel, uprawnienia i odpowiedzialność audytu wewnętrznego. Karta audytu ustala pozycję audytu wewnętrznego w strukturze organizacji, w tym charakter podległości funkcjonalnej między zarządzającym audytem wewnętrznym a radą, uprawnia do dostępu do danych, personelu i majątku rzeczowego w zakresie wymaganym do wykonywania zadań audytowych oraz określa zakres działania audytu wewnętrznego. Karta audytu wewnętrznego jest ostatecznie zatwierdzana przez radę. Nowe "Ramowe zasady" wprowadziły "Podstawowe zasady", które stanowią wskazówki dla audytu wewnętrznego i jako takie powinny być uwzględnione w karcie. 3. Zmiana Standardu Uznawanie Podstawowych zasad praktyki zawodowej audytu wewnętrznego, Definicji audytu wewnętrznego, Kodeksu etyki i Standardów w karcie audytu wewnętrznego Obowiązek stosowania Podstawowych zasad praktyki zawodowej audytu wewnętrznego, Definicji audytu wewnętrznego, Kodeksu etyki istandardów musi być uznany odzwierciedlony w karcie audytu wewnętrznego. Zarządzający audytem wewnętrznym powinien omówić Misję, Podstawowe zasady praktyki zawodowej audytu wewnętrznego, Definicję audytu wewnętrznego, Kodeks etyki i Standardy z kierownictwem wyższego szczebla i radą.

5 Cele i rola audytu wewnętrznego wynikają z jego Misji. Podstawowe zasady praktyki zawodowej audytu wewnetrznego, Definicja audytu wewnętrznego, Kodeks etyki i Standardy są obowiązkowymi elementami "Ramowych zasad" i w związku z tym powinny zostać przedyskutowane z kierownictwem wyższego szczebla i radą. 4. Zmiana Standardu 1110.A A1 Audyt wewnętrzny nie może być narażony na jakiekolwiek próby narzucenia zakresu audytu, wpływania na sposób wykonywania pracy i informowania o jej wynikach. Zarządzający audytem wewnętrznym musi ujawnić radzie takie próby oraz omówić z nią możliwe implikacje. Zmiana ta wyjaśnia, że ZAW powinien przedyskutować z radą próby narzucenia zakresu audytu, wpływania na sposób wykonywania pracy i informowania o jej wynikach. 5. Nowy standard Role zarządzającego audytem wewnętrznym wykraczające poza audyt wewnętrzny W przypadku gdy zarządzający audytem wewnętrznym pełni role i/lub wykonuje obowiązki wykraczające poza audyt wewnętrzny bądź oczekuje się tego od niego, wówczas w celu ograniczenia naruszeń niezależności i obiektywizmu muszą zostać wprowadzone odpowiednie zabezpieczenia. Interpretacja Zarządzający audytem wewnętrznym może zostać poproszony o przyjęcie dodatkowych ról i obowiązków wykraczających poza audyt wewnętrzny, takich jak działania związane ze zgodnością czy zarządzaniem ryzykiem. Te role i obowiązki mogą lub mogą sprawiać wrażenie naruszenia niezależności organizacyjnej audytu wewnętrznego lub indywidualnego obiektywizmu audytora wewnętrznego. Zabezpieczeniami są działania nadzorcze, często prowadzone przez radę, podejmowane w celu poradzenia sobie z tymi potencjalnymi naruszeniami. Mogą one polegać na okresowej ocenie podległości i obowiązków sprawozdawczych, a także na stworzeniu alternatywnych procesów pozwalających uzyskać zapewnienie co do obszarów objętych dodatkowymi obowiązkami.

6 W ciągu ostatnich lat od ZAW wymagano przyjęcia dodatkowych obowiązków związanych z zarządzaniem ryzykiem i/lub kontrolą wewnętrzną. Pomimo tego, że wymogi związane z organizacyjną niezależnością i indywidualnym obiektywizmem są dobrze znane, mogą zostać podważone w przypadku łączenia działalności audytu wewnętrznego z innymi działaniami. 6. Nowy Standard 1130.A A3 Audyt wewnętrzny może świadczyć usługi zapewniające w obszarach, w których świadczył usługi doradcze pod warunkiem, że charakter doradztwa nie naruszał obiektywizmu, a na etapie przydzielania audytorów do zadania zapewniono indywidualny obiektywizm.. Obecny standard 1130 nie odnosi się do usług zapewniających świadczonych po doradztwie. Proponowana zmiana wyjaśnia konieczność utrzymania obiektywizmu. 7. Zmiana Standardu Biegłość Audytorzy wewnętrzni muszą posiadać wiedzę, umiejętności i inne kompetencje potrzebne do wykonywania ich indywidualnych obowiązków. Audyt wewnętrzny jako zespół musi posiadać lub zdobyć wiedzę, umiejętności i inne kompetencje niezbędne do wykonywania jego obowiązków. Interpretacja Biegłość to ogólne określenie odnoszące się do wiedzy, Knowledge, umiejętności i innych kompetencji to ogólne określenie odnoszące się do zawodowej biegłości wymaganych od audytorów wewnętrznych, aby mogli skutecznie wykonywać swoje obowiązki. Obejmuje branie pod uwagę obecnych zadań, trendów i nowych zagadnień, co jest konieczne by służyć radą i przedstawiać dobre zalecenia.zachęca się audytorów wewnętrznych do potwierdzenia biegłości poprzez zdobywanie odpowiednich dyplomów zawodowych i innych potwierdzeń kwalifikacji, takich jak tytuł Dyplomowanego Audytora Wewnętrznego (CIA) i inne tytuły oferowane przez Instytut Audytorów Wewnętrznych oraz inne odpowiednie organizacje zawodowe. Obowiązki audytora wewnętrznego obejmują świadczenie zorientowanego na przyszłość

7 doradztwa, a także wglądu w organizację. Audytor wewnętrzny powinien wspierać kierownictwo w rozwiązywaniu zidentyfikowanych problemów. Oznacza to nabywanie kwalifikacji odpowiednich do prowadzenia zorientowanych na przyszłość analiz i porad, jakich organizacja będzie potrzebować. 8. Zmiana Standardu Program zapewnienia i poprawy jakości Zarządzający audytem wewnętrznym musi opracować i realizować program zapewnienia i poprawy jakości, obejmujący wszystkie aspekty działalności audytu wewnętrznego. Interpretacja Celem programu zapewnienia i poprawy jakości jest umożliwienie dokonania oceny, czy działalność audytu wewnętrznego jest zgodna ze z Definicją audytu wewnętrznego i Standardami oraz czy audytorzy wewnętrzni stosują Kodeks etyki. Program służy także do oceny wydajności i skuteczności audytu wewnętrznego oraz do identyfikacji możliwości poprawy. Proponuje się skreślenie Definicji audytu wewnętrznego z interpretacji, ponieważ jest ona wbudowana wstandardy i Kodeks etyki. Nie musi być oceniana oddzielnie, żeby wykazać zgodność z obowiązkowymi elementami Ramowych zasad. 9. Zmiana Standardu Oceny wewnętrzne Oceny wewnętrzne muszą obejmować: bieżące monitorowanie działalności audytu wewnętrznego; okresowe samooceny lub oceny przeprowadzane przez inne osoby w ramach organizacji posiadające wystarczającą znajomość praktyki audytu wewnętrznego. Bieżące monitorowanie jest integralną częścią codziennego nadzoru, przeglądu i pomiaru działalności audytu wewnętrznego. Jest też nieodłączną częścią codziennych zasad i praktyki zarządzania audytem wewnętrznym. Wykorzystuje procesy, narzędzia i informacje konieczne do oceny zgodności z Definicją audytu wewnętrznego, Kodeksem etyki i Standardami.

8 Okresowe oceny służą do oceny zgodności z Definicją audytu wewnętrznego, Kodeksem etyki istandardami. Wystarczająca znajomość praktyki audytu wewnętrznego wymaga co najmniej zrozumienia wszystkich elementów Międzynarodowych ramowych zasad praktyki zawodowej. Proponuje się skreślenie Definicji audytu wewnętrznego z interpretacji, ponieważ jest ona wbudowana w Standardy i Kodeks etyki. Nie musi być oceniana oddzielnie, żeby wykazać zgodność z obowiązkowymi elementami Ramowych zasad. 10. Zmiana Standardu Oceny zewnętrzne Oceny zewnętrzne muszą być przeprowadzane co najmniej raz na pięć lat przez wykwalifikowaną, niezależną osobę lub zespół spoza organizacji. Zarządzający audytem wewnętrznym musi omówić z radą: formę i częstotliwość oceny zewnętrznej; kwalifikacje i niezależność osoby lub zespołu oceniającego, w tym wszelkie potencjalne konflikty interesów. Oceny zewnętrzne prowadzą do wzmocnienia kompleksowego programu zapewnienia i poprawy jakości i mogą być przeprowadzane w formie pełnej zewnętrznej oceny lub samooceny z niezależną walidacją. Osoba przeprowadzająca ocenę zewnętrzną musi przedstawić wnioski co do zgodności ze Standardami; może także wyrazić swoje uwagi dotyczące strony operacyjnej i strategicznej. Wykwalifikowana osoba lub zespół oceniający posiadają kompetencje w dwóch obszarach: praktyce audytu wewnętrznego i procesie oceny zewnętrznej. Kompetencje mogą wynikać z połączenia doświadczenia i wiedzy teoretycznej. Doświadczenie zdobyte w organizacjach podobnych pod względem wielkości, złożoności, specyfiki i sektora lub branży jest cenniejsze niż doświadczenie zdobyte w innych organizacjach. W przypadku zespołu oceniającego nie każdy członek musi posiadać wszystkie kompetencje; wykwalifikowany jest zespół jako całość. Oceniając, czy dana osoba lub zespół posiadają wystarczające kompetencje by uznać ich za wykwalifikowanych, zarządzający audytem wewnętrznym posługuje się zawodowym osądem. Niezależność osoby lub zespołu oceniającego oznacza, że nie występuje rzeczywisty lub

9 domniemany konflikt interesów i osoby te nie są częścią, ani nie pozostają pod kontrolą organizacji, której audyt wewnętrzny jest oceniany. W celu ograniczenia rzeczywistego lub domniemanego konfliktu interesów, zarządzający audytem wewnętrznym powinien zachęcać radę do uczestnictwa w programie zapewnienia i poprawy jakości. Zmiany upraszczają język, wyjaśniają co jest celem raportu osoby dokonującej oceny zewnętrznej; wyjaśniają też intencję tego standardu, jaką jest większa niezależność programu zapewnienia jakości. 11. Zmiana Standardu Sprawozdawczość dotycząca programu zapewnienia i poprawy jakości Zarządzający audytem wewnętrznym musi przekazać kierownictwu wyższego szczebla i radzie wyniki programu zapewnienia i poprawy jakości. Ujawnieniu powinny podlegać: zakres i częstotliwość ocen wewnętrznych i zewnętrznych. wnioski osób dokonujących oceny. plany działań naprawczych. kwalifikacje i niezależność osoby lub zespołu oceniającego, włączając w to potencjalny konflikt interesów. Forma, zawartość i częstotliwość informowania o wynikach programu zapewnienia i poprawy jakości są ustalane w drodze dyskusji z kierownictwem wyższego szczebla i radą. Uwzględniają opisane w karcie audytu obowiązki audytu wewnętrznego i zarządzającego audytem wewnętrznym. W celu poinformowania kierownictwa wyższego szczebla i rady o zgodności z Definicją audytu wewnętrznego, Kodeksem etyki i Standardami, wyniki zewnętrznej oraz okresowej wewnętrznej oceny są przekazywane po zakończeniu procesu oceny, natomiast wyniki bieżącego monitorowania co najmniej raz na rok. Wyniki zawierają ocenę stopnia zgodności wydaną przez osobę lub zespół oceniający. Zmiany wyjaśniają, jakie informacje nt. programu zapewnienia i poprawy jakości powinny być przekazane przez ZAW radzie i kierownictwu wyższego szczebla. Proponuje się skreślenie Definicji audytu wewnętrznego z interpretacji, ponieważ jest ona wbudowana w Standardy i Kodeks etyki. Nie musi być oceniana oddzielnie, żeby wykazać zgodność z obowiązkowymi elementami Ramowych zasad.

10 12. Zmiana Standardu Użycie formuły zgodny z Międzynarodowymi standardami praktyki zawodowej audytu wewnętrznego Zarządzający audytem wewnętrznym może stwierdzić Stwierdzenie, że audyt wewnętrzny funkcjonuje zgodnie z Międzynarodowymi standardami praktyki zawodowej audytu wewnętrznego jest właściwe tylko wtedy, gdy wyniki programu zapewnienia i poprawy jakości potwierdzają ten stan. Audyt wewnętrzny funkcjonuje zgodnie ze Standardami wtedy, gdy osiąga rezultaty opisane w Definicji audytu wewnętrznego, Kodeksie etyki i Standardach. Wyniki programu zapewnienia i poprawy jakości obejmują zarówno oceny wewnętrzne, jak i zewnętrzne. Wszystkie działania audytu wewnętrznego będą objęte wynikami ocen wewnętrznych. Działania audytu wewnętrznego wykonywane od co najmniej pięciu lat będą objęte także wynikami ocen zewnętrznych. Zmiana wyjaśnia, że odniesienie do zgodności nie jest ograniczone tylko do ZAW. Proponuje się skreślenie "Definicji audytu wewnętrznego" z interpretacji, ponieważ jest ona wbudowana w Standardy i Kodeks etyki. Nie musi być oceniana oddzielnie, żeby wykazać zgodność z obowiązkowymi elementami "Ramowych zasad". 13. Zmiana Standardu Ujawnienie braku zgodności W sytuacji, gdy wystąpiła niezgodność z Definicją audytu wewnętrznego, Kodeksem etyki lub Standardami, która ma wpływ na ogólny zakres działalności audytu wewnętrznego, zarządzający audytem wewnętrznym musi ujawnić tę niezgodność i jej skutki kierownictwu wyższego szczebla i radzie.. Proponuje się skreślenie "Definicji audytu wewnętrznego" ze standardu, ponieważ jest ona wbudowana w Standardy i Kodeks etyki. Nie musi być oceniana oddzielnie, żeby wykazać zgodność z obowiązkowymi elementami "Ramowych zasad". 14. Zmiana Standardu 2000

11 2000 Zarządzanie audytem wewnętrznym Zarządzający audytem wewnętrznym musi skutecznie zarządzać audytem wewnętrznym, tak aby zapewnić przysporzenie organizacji wartości dodanej. Zarządzanie audytem wewnętrznym jest skuteczne, gdy: wyniki pracy audytu wewnętrznego wskazują na osiągnięcie celów i wypełnienie obowiązków określonych w karcie audytu wewnętrznego; działalność audytu wewnętrznego jest zgodna ze Definicją audytu wewnętrznego Standardami. pracownicy audytu wewnętrznego przestrzegają Kodeksu etyki i Standardów. audyt wewnętrzny bierze pod uwagę trendy i nowe zagadnienia, które mogłyby wpływać na jego skuteczność. Audyt wewnętrzny przysparza wartości organizacji (i jej interesariuszom) kiedy bierze pod uwagę strategie, cele i ryzyka; stara się proponować sposoby wzmocnienia dostarcza obiektywnego zapewnienia w istotnych kwestiach oraz przyczynia się do skuteczności i wydajności procesów: ładu organizacyjnego, zarządzania ryzykiem i kontroli; oraz obiektywnie zapewnia o badanych kwestiach. Proponuje się skreślenie Definicji audytu wewnętrznego z interpretacji, ponieważ jest ona wbudowana w Standardy i Kodeks etyki. Nie musi być oceniana oddzielnie, żeby wykazać zgodność z obowiązkowymi elementami Ramowych zasad. Proponowane zmiany interpretacji mają na celu lepsze odzwierciedlenie "Podstawowych zasad", takich jak dostosowanie prac do strategii, celów i ryzyk organizacji; dostarczenie zapewnienia opartego na analizie ryzyka; oraz bycie wnikliwym, proaktywnym i nastawionym na przyszłość. 15. Zmiana Standardu Planowanie Zarządzający audytem wewnętrznym musi opracować plan oparty na analizie ryzyka, określający priorytety działań audytu wewnętrznego zgodne z celami organizacji. Interpretacja Tworząc plan oparty na ryzyku, zarządzający audytem wewnętrznym bierze najpierw pod

12 uwagę system zarządzania ryzykiem, konsultuje się z kierownictwem wyższego szczebla i radą, a następnie wyciąga wnioski wynikające z oceny ryzyka dokonanej przez audyt wewnętrzny. Zarządzający audytem wewnętrznym jest odpowiedzialny za stworzenie planu opartego na analizie ryzyka. Korzysta przy tym z istniejącego systemu zarządzania ryzykiem w organizacji, w tym informacji o poziomach apetytu na ryzyko, ustalonych przez kierownictwo dla różnych działań lub części organizacji. Jeśli taki system nie istnieje, zarządzający audytem wewnętrznym dokonuje oceny ryzyka po rozważeniu informacji otrzymanych od kierownictwa wyższego szczebla i rady. Zarządzający audytem wewnętrznym musi w razie potrzeby przejrzeć i dostosować plan do zmian zachodzących w organizacji, ryzykach, operacjach, programach, systemach i kontrolach. Uproszczono język interpretacji, żeby uniknąć koncepcji z zakresu zarządzania ryzykiem (np. apetytu na ryzyko), które nie są jednoznacznie zdefiniowane i mogą być różnie rozumiane w różnych branżach. Zmiana wyjaśnia również, że ostateczna ocena ryzyka jest oparta na wnioskach sformułowanych w procesie oceny ryzyka przez audyt wewnętrzny, który uwzględnia wkład od kierownictwa wyższego szczebla i rady. 16. Zmiana Standardu Koordynowanie i zaufanie W celu zapewnienia odpowiedniego zakresu audytu i minimalizacji powielania wysiłków, zarządzający audytem wewnętrznym powinien wymieniać informacje i koordynować działania zarówno z wewnętrznymi, jak i zewnętrznymi wykonawcami usług zapewniających i doradczych. Koordynując działania, zarządzający audytem wewnętrznym może polegać na pracach innych wykonawców usług zapewniających i doradczych. Należy stworzyć spójny proces korzystania z takich prac, a zarządzający audytem wewnętrznym powinien brać pod uwagę kompetencje, obiektywizm i należytą staranność zawodową wykonawców usług zapewniających i doradczych. Zarządzający audytem wewnętrznym powinien mieć także jasność co do zakresu, celów i wyników prac zrealizowanych przez innych wykonawców usług zapewniających i doradczych. Nawet jeśli polega się na pracach innych, zarządzający audytem wewnętrznym pozostaje odpowiedzialny za zapewnienie, że wnioski i opinie, do jakich doszedł audyt wewnętrzny są odpowiednio uzasadnione. Ze względu na dużą liczbę funkcji zapewniających w organizacji i nieefektywne podejście "silosowe" istnieje możliwość powielania wysiłków. Ryzyko powielania wysiłków rośnie również wraz z korzystaniem z zewnętrznych wykonawców usług

13 zapewniających i doradczych. Współpraca audytu wewnętrznego z innymi fukcjami zajmującymi się ryzykiem i kontrolą w organizacji (np. zgodność, ryzyko, kontrola finansowa, prawo, BHP, zapewnienie/kontrola jakości) może ograniczyć nieefektywność, obniżyć koszty,zwiększyć poziom zapewnienia i pozwolić na lepsze wykorzystanie wiedzy eksperckiej. Uznając, że w organizacji istnieją inne kompetentne funkcje zapewniające odpowiedzialne za ocenę ryzyka, ważne jest, by obowiązkowe wytyczne jasno określały obowiązki audytu wewnętrznego dotyczące innych wewnętrznych i zewnętrznych wykonawców usług zapewniających i doradczych. 17. Zmiana Standardu Składanie sprawozdań kierownictwu wyższego szczebla i radzie Zarządzający audytem wewnętrznym musi składać kierownictwu wyższego szczebla i radzie okresowe sprawozdania na temat celu działania audytu wewnętrznego, uprawnień, odpowiedzialności, stopnia wykonania planuoraz zgodności ze Standardami. Sprawozdania muszą również obejmować zagadnienia dotyczące znaczącego ryzyka i kontroli, w tym ryzyka oszustwa i kwestii ładu organizacyjnego oraz innych, których omówienia wymaga lub oczekuje które wymagają uwagi kierownictwa wyższego szczebla /lub rady. Częstotliwość składania i zawartość sprawozdań są ustalane wspólnie przez zarządzającego audytem wewnętrznym, w drodze dyskusji z kierownictwo wyższego szczebla i radę. Częstotliwość składania i zawartość sprawozdań zależą od istotności przekazywanych informacji oraz pilności związanych z nimi działań, które ma podjąć kierownictwo wyższego szczebla i/lub rada. Sprawozdania i inne informacje przekazywane przez zarządzającego audytem wewnętrznym kierownictwu wyższego szczebla i radzie muszą zawierać informacje dotyczące: karty audytu; niezależności audytu wewnętrznego; planu audytu i postępów w jego realizacji; wymagań co do zasobów; wyników działań audytu; stopnia zgodności zestandardami i planowanych działań dotyczących znaczących problemów w tym zakresie. ryzyka przyjętego przez kierownictwo, które może być nie do zaakceptowania dla organizacji. Powyższe i inne wymagania dotyczące informacji przekazywanych przez zarządzającego audytem wewnętrznym odnoszą się do treści Standardów.

14 Proponowane zmiany konsolidują różne wymagania co do sprawozdawczości, rozsiane postandardach, co ułatwi ich stosowanie. Zmiany wyjaśniają także jakie konkretne informacje ZAW musi przekazać radzie, np. dotyczące stopnia zgodności ze Standardami. 18. Zmiana Standardu Usługodawca zewnętrzny a odpowiedzialność organizacji za audyt wewnętrzny Jeśli audyt wewnętrzny jest prowadzony przez zewnętrznego usługodawcę, musi on poinformować organizację o jej odpowiedzialności za posiadanie skutecznego audytu wewnętrznego. Organizacja wykazuje tę odpowiedzialność realizując program zapewnienia i poprawy jakości, który ocenia zgodność audytu z Definicją audytu wewnętrznego,kodeksem etyki i Standardami. Proponuje się skreślenie Definicji audytu wewnętrznego z interpretacji, ponieważ jest ona wbudowana w Standardy i Kodeks etyki. Nie musi być oceniana oddzielnie, żeby wykazać zgodność z obowiązkowymi elementami Ramowych zasad. 19. Zmiana Standardu Charakter pracy Stosując systematyczne, i uporządkowane, i oparte na ryzyku podejście, audyt wewnętrzny musi dokonywać oceny i przyczyniać się do usprawniania procesów: ładu organizacyjnego, zarządzania ryzykiem i kontroli. Wiarygodność i wartość audytu wewnętrznego są wzmocnione, jeśli audytorzy działają proaktywnie, a ich oceny dostarczają nowego spojrzenia i uwzględniają konsekwencje, jakie mogą wystąpić w przyszłości. Proponowane zmiany mają na celu lepsze odzwierciedlenie nowej Misji i Podstawowych

15 zasad, w tym tych wymagających od audytu dostarczenia zapewnienia opartego na analizie ryzyka oraz bycia wnikliwym, proaktywnym i nastawionym na przyszłość. 20. Zmiana Standardu Ład organizacyjny Audyt wewnętrzny musi oceniać procesy kształtujące ład organizacyjny i przedstawiać stosowne zalecenia usprawnienia tych procesów to w zakresie: tak by osiągane były następujące cele: podejmowania decyzji strategicznych i operacyjnych;. nadzorowania zarządzania ryzykiem i kontroli; promowania odpowiednich zasad etyki i wartości w organizacji; zapewniania skutecznego zarządzania efektywnością działań organizacji i odpowiedzialności za wyniki; przekazywania informacji o ryzykach i kontroli do odpowiednich obszarów organizacji; koordynowania działań i przekazywania informacji pomiędzy radą, audytorami zewnętrznymi i wewnętrznymi, innymi wykonawcami usług zapewniających oraz kierownictwem. Zmiany pozwolą na lepsze dopasowanie do definicji "ładu organizacyjnego" w słowniku. W szczególności, dobre procesy podejmowania decyzji kierują działania organizacji na osiągnięcie celów. Procesy zarządzania ryzykiem i kontroli umożliwiają kompleksowe zarządzanie działaniami organizacji i ich monitorowanie. Co więcej, jak określono w modelu trzech linii obrony, należy brać pod uwagę działania i informacje od innych wykonawców usług zapewniających. Zmiana pozwoli także na lepsze odzwiercielenie w standardzie "Podstawowych zasad", takich jak dostosowanie prac do strategii, celów i ryzyk organizacji. 21. Zmiana Standardu Planowanie zadania Audytorzy wewnętrzni muszą opracować i udokumentować plan (program) każdego zadania, obejmujący cele i zakres zadania, czas potrzebny do jego realizacji oraz niezbędne zasoby. Program musi brać pod uwagę strategie, cele i ryzyka organizacji, odnoszące się do danego zadania.

16 Proponowane zmiany mają lepiej odzwierciedlić "Podstawowe zasady", takie jak dostosowanie prac do strategii, celów i ryzyk organizacji. 22. Zmiana Standardu Aspekty planowania Planując zadanie audytorzy wewnętrzni muszą rozważyć: strategie i cele badanej działalności oraz środki, za pomocą których kontroluje się wyniki tej działalności; istotne ryzyka dotyczące s, danej działalności, jej celów, zasobów i operacji badanej działalności, jak również środki, za pomocą których potencjalny wpływ ryzyka jest utrzymywany na akceptowalnym poziomie; adekwatność i skuteczność procesów: ładu organizacyjnego, zarządzania ryzykiem i kontroli danej działalności w porównaniu z odpowiednimi koncepcjami ramowymi lub modelami; możliwości wprowadzenia istotnych usprawnień procesów: ładu organizacyjnego, zarządzania ryzykiem i kontroli danej działalności. Proponowane zmiany mają lepiej odzwierciedlić "Podstawowe zasady", takie jak dostosowanie prac do strategii, celów i ryzyk organizacji. 23. Zmiana Standardu 2210.A A3 Do oceny ładu organizacyjnego, zarządzania ryzykiem i mechanizmów kontrolnych niezbędne są odpowiednie kryteria. Audytorzy wewnętrzni muszą ustalić, w jakim stopniu przyjęte przez kierownictwo i/lub radę kryteria oceny realizacji celów i zadań są właściwe (odpowiednie). Jeżeli kryteria są właściwe, audytorzy wewnętrzni muszą wykorzystywać je w swoich ocenach. Jeżeli kryteria są nieodpowiednie, audytorzy wewnętrzni muszą wspólnie z kierownictwem i/lub radą wypracować właściwe kryteria oceny ustalić odpowiednie kryteria oceny w drodze dyskusji z kierownictwem i/lub radą. Interpretacja Audytorzy wewnętrzni mogą korzystać z różnych kryteriów oceny, takich jak: kryteria wewnętrzne (np. zasady i procedury organizacji); kryteria zewnętrzne (np. prawo i przepisy nałożone przez organy statutowe); wiodące praktyki (np. wytyczne branżowe i zawodowe).

17 Zmiany podkreślają, że audytorzy wewnętrzni muszą brać pod uwagę kryteria przyjęte przez kierownictwo i/lub radę, a jeśli są one nieodpowiednie, wówczas audytorzy muszą je ustalić z kierownictwem i/lub radą. Audytorzy wewnętrzni nie opracowują kryteriów samodzielnie. Interpretacja pomaga audytorom korzystać z różnych kryteriów oceny. 24. Zmiana Standardu Przydział zasobów Audytorzy wewnętrzni muszą określić zasoby, które będą odpowiednie i wystarczające do osiągnięcia celów zadania. Określenie to opiera się na ocenie charakteru i złożoności każdego zadania, ograniczeniach czasowych oraz dostępnych zasobach. Odpowiednie odnosi się do wiedzy, umiejętności i innych kompetencji niezbędnych do wykonania zadania. Wystarczające odnosi się do ilości zasobów niezbędnych do realizacji zadania z należytą starannością zawodową. Interpretacja ma lepiej odzwierciedlić "Podstawowe zasady", takie jak kompetencje i należyta staranność zawodowa. 25. Zmiana Standardu Dokumentowanie informacji Audytorzy wewnętrzni muszą dokumentować wystarczające, wiarygodne, przydatne i dotyczące zadaniainformacje, stanowiące podstawęwniosków iwyników i wniosków. Słowa "wystarczające, wiarygodne, przydatne" dodano, żeby zapewnić brzmienie spójne ze standardem 2310 "Zbieranie informacji". Zmieniono też kolejność słów, ponieważ wnioski wynikają z wyników. 26. Zmiana Standardu 2410 & 2410.A1

18 2410 Kryteria informowania Informacja musi obejmować cele, i zakres, i wyniki zadania. oraz odpowiednie wnioski, zalecenia i plany działań A1 Ostateczna informacja o wynikach zadania musi zawierać odpowiednie wnioski. Ostateczna informacja o wynikach zadania musi też zawierać odpowiednie zalecenia i/lub plany działań. Tam gdzie to uzasadnione, należy przedstawić opinię audytorów wewnętrznych.. musi zawierać opinię i/lub wnioski audytora wewnętrznego. AOpinia lub wnioski musi uwzględniać oczekiwania kierownictwa wyższego szczebla, rady i innych interesariuszy i musi być poparta wystarczającymi, rzetelnymi, przydatnymi i dotyczącymi zadania informacjami. Standard 2410 wymaga, żeby wszystkie usługi - i zapewniające, i doradcze - zawierały wnioski, zalecenia i plany działań. Są jednak zadania doradcze (np. czyste doradctwo), które mogą nie wymagać przedstawienia wniosków, zaleceń lub planu działań. Dlatego też proponowana zmiana przenosi wymóg przedstawienia wniosków, zaleceń i/lub planów działań do standardu 2410.A1. Pozostaje wymóg, że wszystkie informacje o wynikach zadania muszą zawierać cele, zakres i wyniki. Co więcej, nie zawsze właściwe jest zawarcie zarówno zaleceń, jak i planów działań, dlatego wprowadzono określenie "i/lub" oznaczające, że można przedstawić oba te elementy lub tylko jeden z nich. 27. Zmiana Standardu Użycie formuły przeprowadzono zgodnie z Międzynarodowymi standardami profesjonalnej praktyki zawodowej audytu wewnętrznego Stwierdzenie, Audytorzy wewnętrzni mogą użyćże zadania zostały przeprowadzone zgodnie z Międzynarodowymi standardami praktyki zawodowej audytu wewnętrznego jest właściwe tylko wtedy, gdy wyniki programu zapewnienia i poprawy jakości potwierdzają ten stan. Zmiana ma uprościć język w tym standardzie i zapewnić spójność ze standardem Zmiana Standardu Ujawnienie nieprzestrzegania Jeśli nieprzestrzeganie Definicji audytu wewnętrznego, Kodeksu etyki i Standardów wpływa na dane zadanie, to informacja o wynikach musi ujawniać:

19 które zasady ogólne lub reguły postępowania w Kodeksie etyki lub też standard(y) nie były w pełni przestrzegane; przyczynę(y) ich nieprzestrzegania; wpływ nieprzestrzegania na zadanie i na przekazane wyniki. Proponuje się skreślenie Definicji audytu wewnętrznego ze standardu, ponieważ jest ona wbudowana w Standardy i Kodeks etyki. Nie musi być oceniana oddzielnie, żeby wykazać zgodność z obowiązkowymi elementami Ramowych zasad. 29. Zmiana Standardu Ogólne opinie Jeśli wydawana jest ogólna opinia, musi brać pod uwagę strategie, cele i ryzyka organizacji oraz oczekiwania kierownictwa wyższego szczebla, rady i innych interesariuszy.. Ogólna opinia i musi być poparta wystarczającymi, rzetelnymi, przydatnymi i dotyczącymi zadania informacjami. Informacja będzie obejmowała : zakres, w tym okres którego opinia dotyczy; ograniczenia zakresu; wszystkie powiązane projekty, w tym te, w których polegano na zapewnieniach udzielonych przez innych usługodawców; podsumowanie informacji uzasadniających opinię; zasady ramowe ryzyka lub kontroli, lub inne kryteria użyte jako podstawa ogólnej opinii; ogólną opinię, ocenę lub wnioski. Informacja musi zawierać powody wydania niekorzystnej ogólnej opinii. Proponowana zmiana lepiej pokazuje związek z nową zasadą "Dostosowanie do strategii, celów i ryzyk organizacji". Proponowana zmiana interpretacji wskazuje, że ważne jest by opinie były poparte wystarczającymi dowodami, co sprawi, że użytkownicy sprawozdań będą pewni, że mogą polegac na wynikach. 30. Zmiana w słowniku

20 Międzynarodowe ramowe zasady praktyki zawodowej Koncepcja ramowa porządkująca wytyczne Instytutu Audytorów Wewnętrznych (IIA). Istnieją dwie kategorie wytycznych IIA (1) obowiązkowe i (2) szczególnie zalecane. Odzwierciedla to zmianę nazwy zalecanego elementu nowych "Ramowych zasad" wydanych w lipcu 2015 r. 31. Zmiana w słowniku Zarządzający audytem wewnętrznym Zarządzający audytem wewnętrznym to osoba zajmująca stanowisko kierownicze, odpowiedzialna za skuteczne zarządzanie audytem wewnętrznym zgodnie z kartą audytu oraz Definicją audytu wewnętrznego, Kodeksem etyki i Standardami. Zarządzający audytem wewnętrznym i osoby mu podległe posiadają odpowiednie kwalifikacje i dyplomy zawodowe. Nazwa stanowiskai/lub rola zarządzającego audytem wewnętrznym może być różna w różnych organizacjach. W ostatnich latach niektórym zarządzającym audytem wewnętrznym powierzono role i obowiązki w zakresie zarządzania ryzykiem, które wykraczają poza audyt wewnętrzny. Co więcej, ZAW jest w coraz większym stopniu menedżerem w organizacji, a nie zawodowym audytorem. Dlatego zdecydowano się na zmianę definicji zarządzającego audytem wewnętrznym Nowe pojęcie w słowniku Podstawowe zasady praktyki zawodowej audytu wewnętrznego Podstawowe zasady praktyki zawodowej audytu wewnętrznego (Podstawowe zasady) stanowią kluczowy element opisujący skuteczność audytu wewnętrznego. Podstawowe zasady stanowią fundament Kodeksu etyki i Standardów. To pojęcie definiuje nowy element nowych "Ramowych zasad", wprowadzony w lipcu 2015 r.

21 33. Zmiana w słowniku Rada Najwyższy organ nadzorczy, do obowiązków którego należy kierowanie i/lub nadzór nad działaniami kierownictwawyższego szczebla oraz rozliczanie tego kierownictwazazwyczaj w skład rady wchodzi niezależna grupa dyrektorów (np. rada dyrektorów, rada nadzorcza, zarządzająca lub powiernicza). Jeśli taka grupa nie istnieje, radą może być kierujący organizacją. Za radę można uznać komitet audytu, któremu organ zarządzający przekazał określone obowiązki. Choć istnieją różne rozwiązania w zakresie ładu organizacyjnego w różnych jurysdykcjach i sektorach, to zazwyczaj w radzie znajdują się osoby, które nie są częścią kierownictwa. Zwykle rada nie składa się wyłącznie z członków kierownictwa. Jeśli rada nie istnieje, wówczas słowo rada w Standardach odnosi się do grupy lub osoby, której powierzono obowiązki w zakresie ładu organizacyjnego. Rada w Standardach może też oznaczać komitet lub inne ciało, któremu organ zarządzający przekazał określone obowiązki (np. komitet audytu lub ryzyka). Zmiany usuwają sugestię, że "kierujący organizacją" jest postrzegany jaki akceptowana alternatywa dla niezależnej rady. Rozwiązania w zakresie ładu organizacyjnego znacznie się różnią, ale preferowany jest niezależny organ nadzorczy. Wynika to z zasady niezależności ZAW, która jest zabezpieczona, jesli ZAW nie jest przedmiotem nacisków ze strony audytowanych członków zarządu.

Zarządzenie Nr 167/2017 Prezydenta Miasta Kalisza z dnia 20 marca 2017 r.

Zarządzenie Nr 167/2017 Prezydenta Miasta Kalisza z dnia 20 marca 2017 r. Zarządzenie Nr 167/2017 Prezydenta Miasta Kalisza z dnia 20 marca 2017 r. w sprawie wprowadzenia Karty audytu wewnętrznego. Na podstawie art. 274 ust. 3 i art. 276 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach

Bardziej szczegółowo

MINISTRA ROZWOJU I FINANSÓW

MINISTRA ROZWOJU I FINANSÓW MINISTRA ROZWOJU I FINANSÓW Warszawa, dnia 16 grudnia 2016 r. Poz. 28 KOMUNIKAT MINISTRA ROZWOJU I FINANSÓW 1) z dnia 12 grudnia 2016 r. w sprawie standardów audytu wewnętrznego dla jednostek sektora finansów

Bardziej szczegółowo

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr 327/2016 Prezydenta Miasta Suwałk z dnia 20 października 2016 r. KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO 1 I. Postanowienia ogólne 1. Karta audytu wewnętrznego ustala zasady funkcjonowania

Bardziej szczegółowo

Karta audytu wewnętrznego

Karta audytu wewnętrznego Załącznik nr 1 do Zarządzenia Nr 0050.149.2015 Burmistrza Miasta Lędziny z dnia 08.07.2015 Karta audytu wewnętrznego 1. Karta audytu wewnętrznego określa: cel oraz zakres audytu wewnętrznego; zakres niezależności

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZENIE NR 15/2017 BURMISTRZA KARCZEWA z dnia 25 stycznia 2017 r.

ZARZĄDZENIE NR 15/2017 BURMISTRZA KARCZEWA z dnia 25 stycznia 2017 r. ZARZĄDZENIE NR 15/2017 BURMISTRZA KARCZEWA z dnia 25 stycznia 2017 r. w sprawie wprowadzenia Karty Audytu Wewnętrznego w Urzędzie Miejskim w Karczewie Na podstawie 4 Regulaminu Organizacyjnego Urzędu Miejskiego

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 24 czerwca 2013 r.

Warszawa, dnia 24 czerwca 2013 r. Warszawa, dnia 24 czerwca 2013 r. Poz. 15 KOMUNIKAT NR 2 MINISTRA FINANSÓW z dnia 17 czerwca 2013 r. w sprawie standardów audytu wewnętrznego dla jednostek sektora finansów publicznych Na podstawie art.

Bardziej szczegółowo

Karta audytu wewnętrznego na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu

Karta audytu wewnętrznego na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu Załącznik do Zarządzenia nr 21/2017 Rektora Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu z dnia 24 marca 2017 roku Karta audytu wewnętrznego na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu 1 Postanowienia ogólne 1.

Bardziej szczegółowo

Instrukcja Audytu Wewnętrznego

Instrukcja Audytu Wewnętrznego Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr 2 /2008 Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 10 stycznia 2008 roku Instrukcja Audytu Wewnętrznego Postanowienia ogólne 1 1. Instrukcja Audytu Wewnętrznego, zwana dalej Instrukcją,

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZENIE NR 111/2011 PREZYDENTA MIASTA TOMASZOWA MAZOWIECKIEGO z dnia 2 maja 2011 roku

ZARZĄDZENIE NR 111/2011 PREZYDENTA MIASTA TOMASZOWA MAZOWIECKIEGO z dnia 2 maja 2011 roku ZARZĄDZENIE NR 111/2011 PREZYDENTA MIASTA TOMASZOWA MAZOWIECKIEGO z dnia 2 maja 2011 roku w sprawie wprowadzenia Karty Audytu Wewnętrznego w Urzędzie Miasta w Tomaszowie Mazowieckim. Na podstawie art.

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie Nr 168/2014 Wójta Gminy Wągrowiec z dnia 31 grudnia 2014 r. w sprawie wprowadzenia Karty Audytu Wewnętrznego w Urzędzie Gminy Wągrowiec

Zarządzenie Nr 168/2014 Wójta Gminy Wągrowiec z dnia 31 grudnia 2014 r. w sprawie wprowadzenia Karty Audytu Wewnętrznego w Urzędzie Gminy Wągrowiec Zarządzenie Nr 168/2014 Wójta Gminy Wągrowiec z dnia 31 grudnia 2014 r. w sprawie wprowadzenia Karty Audytu Wewnętrznego w Urzędzie Gminy Wągrowiec Na podstawie art. 33 ust. 3 ustawy z dnia 8 marca 1990

Bardziej szczegółowo

Opis systemu kontroli wewnętrznej w mbanku S.A.

Opis systemu kontroli wewnętrznej w mbanku S.A. Opis systemu kontroli wewnętrznej w mbanku S.A. Jednym z elementów systemu zarządzania Bankiem jest system kontroli wewnętrznej wspierający organizację w skutecznym i efektywnym działaniu procesów biznesowych.

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZENIE NR 9 DYREKTORA GENERALNEGO MINISTERSTWA ŚRODOWISKA z dnia 12 maja 2009 r. w sprawie wprowadzenia Karty audytu wewnętrznego

ZARZĄDZENIE NR 9 DYREKTORA GENERALNEGO MINISTERSTWA ŚRODOWISKA z dnia 12 maja 2009 r. w sprawie wprowadzenia Karty audytu wewnętrznego ZARZĄDZENIE NR 9 DYREKTORA GENERALNEGO MINISTERSTWA ŚRODOWISKA z dnia 12 maja 2009 r. w sprawie wprowadzenia Karty audytu wewnętrznego Na podstawie art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2005r. o finansach

Bardziej szczegółowo

Opis systemu kontroli wewnętrznej w Polskim Banku Apeksowym S.A.

Opis systemu kontroli wewnętrznej w Polskim Banku Apeksowym S.A. Opis systemu kontroli wewnętrznej w Polskim Banku Apeksowym S.A. I. Informacje ogólne 1. Zgodnie z postanowieniami Ustawy Prawo bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz.U. 1997 Nr 140 poz. 939), w ramach

Bardziej szczegółowo

System kontroli wewnętrznej w Banku Millennium S.A.

System kontroli wewnętrznej w Banku Millennium S.A. System kontroli wewnętrznej w Banku Millennium S.A. I. Cele systemu kontroli wewnętrznej Głównymi celami systemu kontroli wewnętrznej jest zapewnienie: 1) skuteczności i efektywności działania Banku; 2)

Bardziej szczegółowo

Karta audytu Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach

Karta audytu Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach Załącznik do zarządzenia Rektora UŚ nr 38 z dnia 28 lutego 2012 r. Uniwersytet Śląski w Katowicach Zatwierdzam: Rektor Uniwersytetu Śląskiego Karta audytu Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach Katowice,

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie Nr 157 Prezydenta Miasta Olsztyn z dnia 13 czerwca 2011r.

Zarządzenie Nr 157 Prezydenta Miasta Olsztyn z dnia 13 czerwca 2011r. Zarządzenie Nr 157 Prezydenta Miasta Olsztyn z dnia 13 czerwca 2011r. w sprawie przyjęcia Programu zapewnienia i poprawy wewnętrznego przeprowadzanego w Urzędzie Miasta Olsztyn. jakości audytu Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Opis systemu kontroli wewnętrznej funkcjonującego w Banku Pocztowym S.A.

Opis systemu kontroli wewnętrznej funkcjonującego w Banku Pocztowym S.A. Opis systemu kontroli wewnętrznej funkcjonującego w Banku Pocztowym S.A. Działający w Banku Pocztowym S.A. (dalej: Bank) system kontroli wewnętrznej stanowi jeden z elementów systemu zarządzania Bankiem.

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie Nr 26/2011/2012 Rektora Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego z dnia 23 grudnia 2011 roku

Zarządzenie Nr 26/2011/2012 Rektora Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego z dnia 23 grudnia 2011 roku Zarządzenie Nr 26/2011/2012 Rektora Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego z dnia 23 grudnia 2011 roku w sprawie wprowadzenia Karty Audytu Wewnętrznego w Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego oraz Programu zapewniania

Bardziej szczegółowo

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO Załącznik do Zarządzenia Nr143/ZAWiK/2016 Prezydenta Miasta Słupska z dnia 1 marca 2016 r. KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO W URZĘDZIE MIEJSKIM W SŁUPSKU Postanowienia ogólne 1. 1. Karta audytu wewnętrznego jest

Bardziej szczegółowo

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO SGH

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO SGH Załącznik nr 1 do zarządzenia Rektora nr 54 z dnia 30 września 2013 r. KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO SGH Karta audytu wewnętrznego SGH opracowana została na podstawie: 1) ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r.

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZENIE Nr 28/2015 WÓJTA GMINY CZERNIKOWO Z DNIA 11 MAJA 2015 r.

ZARZĄDZENIE Nr 28/2015 WÓJTA GMINY CZERNIKOWO Z DNIA 11 MAJA 2015 r. ZARZĄDZENIE Nr 28/2015 WÓJTA GMINY CZERNIKOWO Z DNIA 11 MAJA 2015 r. w sprawie wprowadzenia Regulaminu Audytu Wewnętrznego w Urzędzie Gminy Czernikowo. Na podstawie Standardu 2040 Międzynarodowych Standardów

Bardziej szczegółowo

Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr 439/09 Prezydenta Miasta Szczecin z dnia 8 września 2009 r. STATUT AUDYTU WEWNĘTRZNEGO W GMINIE MIASTO SZCZECIN

Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr 439/09 Prezydenta Miasta Szczecin z dnia 8 września 2009 r. STATUT AUDYTU WEWNĘTRZNEGO W GMINIE MIASTO SZCZECIN Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr 439/09 Prezydenta Miasta Szczecin z dnia 8 września 2009 r. STATUT AUDYTU WEWNĘTRZNEGO W GMINIE MIASTO SZCZECIN 1. 1. Audytem wewnętrznym jest ogół działań obejmujących:

Bardziej szczegółowo

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Starosty Suskiego Nr 35/2010 z dnia 30 lipca 2010 r. KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO Rozdział 1 Postanowienia ogólne 1 Karta audytu wewnętrznego reguluje funkcjonowanie audytu wewnętrznego

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZENIE NR 9 MINISTRA CYFRYZACJI 1) z dnia r. w sprawie Karty Audytu Wewnętrznego w Ministerstwie Cyfryzacji

ZARZĄDZENIE NR 9 MINISTRA CYFRYZACJI 1) z dnia r. w sprawie Karty Audytu Wewnętrznego w Ministerstwie Cyfryzacji ZARZĄDZENIE NR 9 MINISTRA CYFRYZACJI 1) z dnia... 2016 r. w sprawie Karty Audytu Wewnętrznego w Ministerstwie Cyfryzacji Na podstawie art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie Nr BO.0050.90.2012 Burmistrza Ozimka z dnia 03.08.2012 r.

Zarządzenie Nr BO.0050.90.2012 Burmistrza Ozimka z dnia 03.08.2012 r. Zarządzenie Nr BO.0050.90.2012 Burmistrza Ozimka z dnia 03.08.2012 r. Na podstawie art. 274 ust. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 2009r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2009 nr 157, poz. 1240 z późn. zm.)

Bardziej szczegółowo

Poradnik : Karta audytu wewnętrznego

Poradnik : Karta audytu wewnętrznego Poradnik 1000-1: Karta audytu wewnętrznego 1000 Cel, uprawnienia i odpowiedzialność Cel, uprawnienia i odpowiedzialność audytu wewnętrznego muszą być zgodne z Definicją audytu wewnętrznego, Kodeksem etyki

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK URZĘDOWY MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO. Warszawa, dnia 29 września 2014 r. Pozycja 38

DZIENNIK URZĘDOWY MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO. Warszawa, dnia 29 września 2014 r. Pozycja 38 DZIENNIK URZĘDOWY MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO Warszawa, dnia 29 września 2014 r. Pozycja 38 ZARZĄDZENIE MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO 1) z dnia 29 września 2014 r. w sprawie Karty

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie Nr 55/2008 Rektora Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie z dnia 30 grudnia 2008 roku

Zarządzenie Nr 55/2008 Rektora Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie z dnia 30 grudnia 2008 roku Zarządzenie Nr 55/2008 Rektora Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie z dnia 30 grudnia 2008 roku w sprawie Karty Audytu Wewnętrznego Zespołu Audytu Wewnętrznego Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego

Bardziej szczegółowo

II. Organizacja audytu wewnętrznego w AM

II. Organizacja audytu wewnętrznego w AM Załącznik nr 2 do Zarządzenia Nr 47 Rektora AMG z dnia 18.12.2014r. KSIĘGA PROCEDUR AUDYTU WEWNĘTRZNEGO W AKADEMII MORSKIEJ W GDYNI Standard 2040 IIA I. Postanowienia ogólne 1. Księga procedur określa

Bardziej szczegółowo

MAPA ZAPEWNIENIA W ORGANIZACJI

MAPA ZAPEWNIENIA W ORGANIZACJI MAPA ZAPEWNIENIA W ORGANIZACJI tel.: 22 694 30 93 fax: 22 694 33 74 e-mail: sekretariat.da@mofnet.gov.pl www.mofnet.gov.pl Ministerstwo Finansów/ Działalność/ Finanse publiczne/kontrola zarządcza i audyt

Bardziej szczegółowo

STANOWISKO IIA DLACZEGO ZGODNOŚĆ MA ZNACZENIE

STANOWISKO IIA DLACZEGO ZGODNOŚĆ MA ZNACZENIE STANOWISKO IIA DLACZEGO ZGODNOŚĆ MA ZNACZENIE Wstęp Audyt wewnętrzny jest przeprowadzany w różnych środowiskach prawnych i kulturowych, w organizacjach różniących się pod względem rodzaju działalności,

Bardziej szczegółowo

Opis systemu kontroli wewnętrznej (SKW) funkcjonującego w ING Banku Hipotecznym S.A.

Opis systemu kontroli wewnętrznej (SKW) funkcjonującego w ING Banku Hipotecznym S.A. Opis systemu kontroli wewnętrznej (SKW) funkcjonującego w ING Banku Hipotecznym S.A. Jednym z elementów zarządzania Bankiem jest system kontroli wewnętrznej (SKW), którego podstawy, zasady i cele wynikają

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie Nr 88/2016 Prezydenta Miasta Kalisza z dnia 10 lutego 2016 r.

Zarządzenie Nr 88/2016 Prezydenta Miasta Kalisza z dnia 10 lutego 2016 r. Zarządzenie Nr 88/2016 Prezydenta Miasta Kalisza z dnia 10 lutego 2016 r. w sprawie wprowadzenia Karty audytu wewnętrznego. Na podstawie art. 274 ust. 3 i art. 276 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZENIE Nr 118/2006 Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego z dnia 15 września 2006 r.

ZARZĄDZENIE Nr 118/2006 Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego z dnia 15 września 2006 r. ZARZĄDZENIE Nr 118/2006 Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego z dnia 15 września 2006 r. w sprawie wprowadzenia Karty Audytu Wewnętrznego Uniwersytetu Wrocławskiego Na podstawie art. 66 ust. 2 ustawy z dnia

Bardziej szczegółowo

System kontroli wewnętrznej w Krakowskim Banku Spółdzielczym

System kontroli wewnętrznej w Krakowskim Banku Spółdzielczym System kontroli wewnętrznej w Krakowskim Banku Spółdzielczym Działając zgodnie z zapisami Rekomendacji H KNF, Krakowski Bank Spółdzielczy zwany dalej Bankiem przekazuje do informacji opis systemu kontroli

Bardziej szczegółowo

Regulamin zarządzania ryzykiem. Założenia ogólne

Regulamin zarządzania ryzykiem. Założenia ogólne Załącznik nr 1 do Zarządzenia Nr 14/2018 dyrektora Zespołu Obsługi Oświaty i Wychowania w Kędzierzynie-Koźlu z dnia 29.11.2018r. Regulamin zarządzania ryzykiem 1 Założenia ogólne 1. Regulamin zarządzania

Bardziej szczegółowo

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO Załącznik nr 1 do Zarządzenia nr 13/09 Burmistrza Miasta Hajnówka z dnia 30 stycznia 2009 r. KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO 1. Nazwa JSFP Urząd Miasta Hajnówka zwany dalej Jednostką. 2. Adres Jednostki 17-200

Bardziej szczegółowo

Zasady i tryb przeprowadzania audytu wewnętrznego w Politechnice Warszawskiej

Zasady i tryb przeprowadzania audytu wewnętrznego w Politechnice Warszawskiej Załącznik nr 1 do Zarządzenia Nr 2 Rektora PW z dnia 25 stycznia 2006 r. Zasady i tryb przeprowadzania audytu wewnętrznego w Politechnice Warszawskiej Rozdział 1 Wstęp 1. Celem Zasad i trybu przeprowadzania

Bardziej szczegółowo

Kontrola zarządcza w szkołach i placówkach oświatowych. Ewa Halska, Andrzej Jasiński, OSKKO

Kontrola zarządcza w szkołach i placówkach oświatowych. Ewa Halska, Andrzej Jasiński, OSKKO Kontrola zarządcza w szkołach i placówkach oświatowych. Ewa Halska, Andrzej Jasiński, OSKKO Istotną kwestią podjętą w w Ustawie z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157 poz. 1240) jest

Bardziej szczegółowo

Minimalne wymogi wdrożenia systemu kontroli zarządczej w jednostkach organizacyjnych miasta Lublin

Minimalne wymogi wdrożenia systemu kontroli zarządczej w jednostkach organizacyjnych miasta Lublin Minimalne wymogi wdrożenia systemu kontroli zarządczej w jednostkach organizacyjnych miasta Lublin A. Środowisko wewnętrzne 1. Przestrzeganie wartości etycznych: należy zapoznać, uświadomić i promować

Bardziej szczegółowo

Agnieszka Antonowicz- audytor wewnętrzny Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Białymstoku

Agnieszka Antonowicz- audytor wewnętrzny Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Białymstoku jakości audytu wewnętrznego w ramach przeglądu partnerskiego na przykładzie wybranych zarządów dróg wojewódzkich Agnieszka Antonowicz- audytor wewnętrzny Podlaski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Białymstoku

Bardziej szczegółowo

Opis systemu kontroli wewnętrznej w PLUS BANK S.A.

Opis systemu kontroli wewnętrznej w PLUS BANK S.A. Opis systemu kontroli wewnętrznej w PLUS BANK S.A. System kontroli wewnętrznej stanowi jeden z elementów zarządzania Bankiem, którego zasady i cele wynikają z przepisów prawa i wytycznych Komisji Nadzoru

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 4 do Zarządzenia Dyrektora nr 15/2010 z dnia 8 marca 2010 r.

Załącznik nr 4 do Zarządzenia Dyrektora nr 15/2010 z dnia 8 marca 2010 r. Załącznik nr 4 do Zarządzenia Dyrektora nr 15/2010 z dnia 8 marca 2010 r. Instrukcja dokonywania samooceny oraz sporządzania oświadczenia o stanie kontroli zarządczej w Szkole Podstawowej nr 4 im. Kawalerów

Bardziej szczegółowo

Poz. 9 ZARZĄDZENIE NR 9 MINISTRA CYFRYZACJI 1) z dnia 5 kwietnia 2016 r. w sprawie Karty Audytu Wewnętrznego w Ministerstwie Cyfryzacji

Poz. 9 ZARZĄDZENIE NR 9 MINISTRA CYFRYZACJI 1) z dnia 5 kwietnia 2016 r. w sprawie Karty Audytu Wewnętrznego w Ministerstwie Cyfryzacji Poz. 9 ZARZĄDZENIE NR 9 MINISTRA CYFRYZACJI 1) z dnia 5 kwietnia 2016 r. w sprawie Karty Audytu Wewnętrznego w Ministerstwie Cyfryzacji Na podstawie art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZENIE NR 139/BAW /12 Prezydenta Miasta Słupska z dnia 06 marca 2012 r.

ZARZĄDZENIE NR 139/BAW /12 Prezydenta Miasta Słupska z dnia 06 marca 2012 r. ZARZĄDZENIE NR 139/BAW /12 Prezydenta Miasta Słupska z dnia 06 marca 2012 r. w sprawie wprowadzenia Programu Zapewnienia i Poprawy Jakości audytu wewnętrznego w Urzędzie Miejskim w Słupsku Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Opis systemu kontroli wewnętrznej Banku Spółdzielczego w Połańcu. 1. Cele i organizacja systemu kontroli wewnętrznej

Opis systemu kontroli wewnętrznej Banku Spółdzielczego w Połańcu. 1. Cele i organizacja systemu kontroli wewnętrznej Opis systemu kontroli wewnętrznej Banku Spółdzielczego w Połańcu 1. Cele i organizacja systemu kontroli wewnętrznej 1. 1. Stosownie do postanowień Ustawy Prawo bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo

Bardziej szczegółowo

K A R T A. Audytu Wewnętrznego w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Rozdział I. Postanowienia ogólne

K A R T A. Audytu Wewnętrznego w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Rozdział I. Postanowienia ogólne Załączniki do zarządzenia Rektora UŚ nr 96 z dnia 26 października 2011 r. K A R T A Audytu Wewnętrznego w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach Rozdział I Postanowienia ogólne 1. Karta Audytu Wewnętrznego

Bardziej szczegółowo

Opis Systemu Kontroli Wewnętrznej funkcjonującego w Santander Consumer Bank S.A.

Opis Systemu Kontroli Wewnętrznej funkcjonującego w Santander Consumer Bank S.A. Opis Systemu Kontroli Wewnętrznej funkcjonującego w Santander Consumer Bank S.A. I. Cele Systemu Kontroli Wewnętrznej 1. System Kontroli Wewnętrznej stanowi część systemu zarządzania funkcjonującego w

Bardziej szczegółowo

PODRĘCZNIK AUDYTU WEWNĘTRZNEGO

PODRĘCZNIK AUDYTU WEWNĘTRZNEGO Załącznik do Zarządzenia Nr.44/ZAWiK/2016 Prezydenta Miasta Słupska z dnia 27 stycznia 2016 r. PODRĘCZNIK AUDYTU WEWNĘTRZNEGO Zespołu Audytu Wewnętrznego i Kontroli w Urzędzie Miejskim w Słupsku 1 Rozdział

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie Nr 17/2010 Burmistrza Krapkowic z dnia 22 kwietna 2010 roku

Zarządzenie Nr 17/2010 Burmistrza Krapkowic z dnia 22 kwietna 2010 roku Zarządzenie Nr 17/2010 Burmistrza Krapkowic z dnia 22 kwietna 2010 roku w sprawie wprowadzenia Karty audytu wewnętrznego w Gminie Krapkowice oraz Urzędzie Miasta i Gminy w Krapkowicach Na podstawie 10

Bardziej szczegółowo

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr 59/2012 Starosty Lipnowskiego z dnia 31 grudnia 2012 r. KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO PROWADZONEGO W STAROSTWIE POWIATOWYM W LIPNIE I JEDNOSTKACH ORGANIZACYJNYCH POWIATU LIPNOWSKIEGO

Bardziej szczegółowo

SAMOOCENA SYSTEMU KONTROLI ZARZĄDCZEJ

SAMOOCENA SYSTEMU KONTROLI ZARZĄDCZEJ Załącznik Nr 3 Do Zarządzenia Nr 56/10 STAROSTY KOSZALIŃSKIEGO z dnia 1 października 2010 r. SAMOOCENA SYSTEMU KONTROLI ZARZĄDCZEJ W STAROSTWIE POWIATOWYM W KOSZALINIE Do sporządzenia samooceny wykorzystano

Bardziej szczegółowo

Audyt systemów informatycznych w świetle standardów ISACA

Audyt systemów informatycznych w świetle standardów ISACA Audyt systemów informatycznych w świetle standardów ISACA Radosław Kaczorek, CISSP, CISA, CIA Warszawa, 7 września 2010 r. 1 Zawartość prezentacji Wstęp Ryzyko i strategia postępowania z ryzykiem Mechanizmy

Bardziej szczegółowo

ANKIETA dla kadry kierowniczej samoocena systemu kontroli zarządczej za rok

ANKIETA dla kadry kierowniczej samoocena systemu kontroli zarządczej za rok ANKIETA dla kadry kierowniczej samoocena systemu za rok Załącznik nr 6 do Zarządzenia nr 0050.67.2016 Burmistrza Miasta Kościerzyna z dnia 31.05.2016r. Przedstawione poniżej pytania ankietowe są elementem

Bardziej szczegółowo

Kontrola zarządcza stanowi ogół działań podejmowanych dla zapewnienia realizacji celów w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy.

Kontrola zarządcza stanowi ogół działań podejmowanych dla zapewnienia realizacji celów w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy. ANKIETA / KWESTIONARIUSZ DLA JEDNOSTEK PODLEGŁYCH / NADZOROWANYCH PRZEZ MINISTRA NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO W ZAKRESIE STOSOWANIA STANDARDÓW KONTROLI ZARZĄDCZEJ Kontrola zarządcza stanowi ogół działań

Bardziej szczegółowo

OPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ

OPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ OPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ Cele sytemu kontroli wewnętrznej Celem systemu kontroli wewnętrznej jest zapewnienie: 1. skuteczności i efektywności działania Banku, 2. wiarygodność sprawozdawczości

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZENIE Nr 21/11 MARSZAŁKA WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO z dnia 10 marca 2011 r.

ZARZĄDZENIE Nr 21/11 MARSZAŁKA WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO z dnia 10 marca 2011 r. ZARZĄDZENIE Nr 21/11 MARSZAŁKA WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO z dnia 10 marca 2011 r. w sprawie wprowadzenia Regulaminu Kontroli Zarządczej w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Zachodniopomorskiego

Bardziej szczegółowo

Zasady funkcjonowania systemu kontroli zarządczej w Urzędzie Miasta Lublin i jednostkach organizacyjnych miasta Lublin akceptowalny poziom ryzyka

Zasady funkcjonowania systemu kontroli zarządczej w Urzędzie Miasta Lublin i jednostkach organizacyjnych miasta Lublin akceptowalny poziom ryzyka w sprawie określenia zasad funkcjonowania systemu kontroli zarządczej w Urzędzie Miasta Lublin i jednostkach organizacyjnych miasta Lublin - wydanie drugie Zasady funkcjonowania systemu kontroli zarządczej

Bardziej szczegółowo

ZASADY (INSTRUKCJA) NADZORU NAD STOSOWANIEM ŁADU KORPORACYJNEGO W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W KOŃSKICH

ZASADY (INSTRUKCJA) NADZORU NAD STOSOWANIEM ŁADU KORPORACYJNEGO W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W KOŃSKICH Załącznik Nr 3 do Uchwały Nr 11/XLVI/17 Zarządu Banku Spółdzielczego w Końskich z dnia 21-12- 2017 r. Uchwała Nr 16/IX/17Rady Nadzorczej Banku Spółdzielczego w Końskich z dnia 21-12- 2017 r. ZASADY (INSTRUKCJA)

Bardziej szczegółowo

SKZ System Kontroli Zarządczej

SKZ System Kontroli Zarządczej SKZ System Kontroli Zarządczej KOMUNIKAT Nr 23 MINISTRA FINANSÓW z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych Na podstawie art. 69 ust. 3 ustawy z

Bardziej szczegółowo

Zatwierdzone przez Zarząd Banku uchwałą nr DC/92/2018 z dnia 13/03/2018 r.

Zatwierdzone przez Zarząd Banku uchwałą nr DC/92/2018 z dnia 13/03/2018 r. Informacje ogłaszane przez Euro Bank S.A. zgodnie z art. 111a ust. 4 Ustawy Prawo Bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 z późniejszymi zmianami) I. Opis systemu zarządzania,

Bardziej szczegółowo

System Kontroli Wewnętrznej w Banku BPH S.A.

System Kontroli Wewnętrznej w Banku BPH S.A. System Kontroli Wewnętrznej w Banku BPH S.A. Cel i elementy systemu kontroli wewnętrznej 1. System kontroli wewnętrznej umożliwia sprawowanie nadzoru nad działalnością Banku. System kontroli wewnętrznej

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIK NR 3 do Programu Zapewnienia i Poprawy Jakości Audytu Wewnętrznego

ZAŁĄCZNIK NR 3 do Programu Zapewnienia i Poprawy Jakości Audytu Wewnętrznego ZAŁĄCZNIK NR 3 do Programu Zapewnienia i Poprawy Jakości Audytu Wewnętrznego Załącznik do Uchwały Nr 5/2011 z dnia 17 listopada 2011r. w sprawie ustalenia wzoru kwestionariusza samooceny audytu wewnętrznego

Bardziej szczegółowo

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO Załącznik do Zarządzenia Nr 49/12 Wójta Gminy Kwidzyn z dnia 24 lipca 2012r. KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO Nazwa i adres JSFP Gmina Kwidzyn z siedzibą w Kwidzynie przy ul Grudziądzkiej 30. Cel dokumentu Umiejscowienie

Bardziej szczegółowo

Formułowanie opinii i ocen

Formułowanie opinii i ocen Formułowanie opinii i ocen dotyczących kontroli zarządczej na przykładzie praktyki Urzędu Miasta Lublin Koło jst IIA Polska Warszawa 24 kwietnia 2014 r. Plan prezentacji: 1. Dlaczego audytorzy muszą wydawać

Bardziej szczegółowo

Opis Systemu Kontroli Wewnętrznej w Toyota Bank Polska S.A.

Opis Systemu Kontroli Wewnętrznej w Toyota Bank Polska S.A. Opis Systemu Kontroli Wewnętrznej w Toyota Bank Polska S.A. Niniejszy dokument przedstawia następujące elementy dotyczące Systemu Kontroli Wewnętrznej w Toyota Bank Polska S.A. (dalej Bank ): I. Cele Systemu

Bardziej szczegółowo

Zarządzenie Nr 349/2015 Prezydenta Miasta Kalisza z dnia 11 sierpnia 2015 r.

Zarządzenie Nr 349/2015 Prezydenta Miasta Kalisza z dnia 11 sierpnia 2015 r. Zarządzenie Nr 349/2015 Prezydenta Miasta Kalisza z dnia 11 sierpnia 2015 r. w sprawie wprowadzenia Karty audytu wewnętrznego Na podstawie art. 274 ust. 3 i art. 276 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r. o

Bardziej szczegółowo

Opis systemu kontroli wewnętrznej w SGB-Banku S.A.

Opis systemu kontroli wewnętrznej w SGB-Banku S.A. Opis systemu kontroli wewnętrznej w SGB-Banku S.A. Niniejsza informacja stanowi realizację wytycznej nr 1.11 określonej w Rekomendacji H dotyczącej systemu kontroli wewnętrznej w bankach wydanej przez

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 6 maja 2015 r. Poz. 16 M I N I S T R A S P R AW Z A G R A N I C Z N Y C H 1) z dnia 6 maja 2015 r.

Warszawa, dnia 6 maja 2015 r. Poz. 16 M I N I S T R A S P R AW Z A G R A N I C Z N Y C H 1) z dnia 6 maja 2015 r. DZIENNIK URZĘDOWY MINISTRA SPRAW ZAGRANICZNYCH Warszawa, dnia 6 maja 2015 r. Poz. 16 Z A R Z Ą D Z E N I E N R 15 M I N I S T R A S P R AW Z A G R A N I C Z N Y C H 1) z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie Karty

Bardziej szczegółowo

Załącznik do Zarządzenia Nr160/08 z dnia 8 kwietnia 2008 r. KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO. 2. Adres Jednostki 17-100 Bielsk Podlaski, Kopernika 1

Załącznik do Zarządzenia Nr160/08 z dnia 8 kwietnia 2008 r. KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO. 2. Adres Jednostki 17-100 Bielsk Podlaski, Kopernika 1 Załącznik do Zarządzenia Nr160/08 z dnia 8 kwietnia 2008 r. KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO 1. Nazwa JSFP Urząd Miasta zwany dalej Jednostką 2. Adres Jednostki 17-100 Bielsk Podlaski, Kopernika 1 3. Podstawa

Bardziej szczegółowo

Standardy kontroli zarządczej

Standardy kontroli zarządczej Standardy kontroli zarządczej Na podstawie Komunikatu nr 23 Ministra Finansów z 16 grudnia 2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych by Antoni Jeżowski, 2014 Cel

Bardziej szczegółowo

Karta Audytu Wewnętrznego Urząd Gminy i Miasta w Miechowie

Karta Audytu Wewnętrznego Urząd Gminy i Miasta w Miechowie Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr 21/2012 Burmistrza Gminy i Miasta Miechowa z dnia 20 stycznia 2012 r. Karta Audytu Wewnętrznego w Urzędzie Gminy i Miasta w Miechowie oraz w gminnych jednostkach organizacyjnych

Bardziej szczegółowo

I. Cele systemu kontroli wewnętrznej.

I. Cele systemu kontroli wewnętrznej. Opis systemu kontroli wewnętrznej Międzypowiatowego Banku Spółdzielczego w Myszkowie stanowiący wypełnienie zapisów Rekomendacji H KNF dotyczącej systemu kontroli wewnętrznej w bankach. I. Cele systemu

Bardziej szczegółowo

Opis Systemu Kontroli Wewnętrznej funkcjonującego w Banku Spółdzielczym w Brodnicy

Opis Systemu Kontroli Wewnętrznej funkcjonującego w Banku Spółdzielczym w Brodnicy Opis Systemu Kontroli Wewnętrznej funkcjonującego w Banku Spółdzielczym w Brodnicy Elementem zarządzania Bankiem jest system kontroli wewnętrznej, którego zasady i cele są określone w ustawie Prawo bankowe

Bardziej szczegółowo

Ocena działalności kontrolnej w aspekcie wymogów standardów kontroli w administracji rządowej

Ocena działalności kontrolnej w aspekcie wymogów standardów kontroli w administracji rządowej Ocena działalności kontrolnej w aspekcie wymogów standardów kontroli w administracji rządowej Opracowano na podstawie informacji: Marcin Dobruk, Mirosław Stasik KSAP I. Co to jest jakość w kontroli? Co

Bardziej szczegółowo

KONTROLA ZARZĄDCZA. Ustawa z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz.

KONTROLA ZARZĄDCZA. Ustawa z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. KONTROLA ZARZĄDCZA Podstawa prawna Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885, ze zm.) Ustawa z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny

Bardziej szczegółowo

Regulamin organizacji i zasad funkcjonowania kontroli zarządczej w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tarnobrzegu

Regulamin organizacji i zasad funkcjonowania kontroli zarządczej w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tarnobrzegu Regulamin organizacji i zasad funkcjonowania kontroli zarządczej w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tarnobrzegu Postanowienia ogólne 1 1. Kontrolę zarządczą w PUP stanowi ogół działań podejmowanych dla zapewnienia

Bardziej szczegółowo

Opis systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Iłży

Opis systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Iłży Opis systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Iłży W Banku funkcjonuje system kontroli wewnętrznej, który jest dostosowany do struktury organizacyjnej, wielkości i stopnia złożoności działalności

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 12 maja 2016 r. Poz. 20

Warszawa, dnia 12 maja 2016 r. Poz. 20 Warszawa, dnia 12 maja 2016 r. Poz. 20 Z A R Z Ą D Z E N I E N R 15 M I N I S T R A S P R AW Z A G R A N I C Z N Y C H 1) z dnia 10 maja 2016 r. w sprawie Karty audytu wewnętrznego w Ministerstwie Spraw

Bardziej szczegółowo

System kontroli wewnętrznej

System kontroli wewnętrznej System kontroli wewnętrznej I. Cele systemu kontroli wewnętrznej Celami ogólnymi Systemu Kontroli Wewnętrznej są: 1) zapewnienie skuteczności i efektywności działania Banku, 2) zapewnienie wiarygodności

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZENIE NR 21/2015 BURMISTRZA MIASTA WĄGROWCA z dnia 02 lutego 2015 r. w sprawie wprowadzenia Księgi Procedur Audytu Wewnętrznego

ZARZĄDZENIE NR 21/2015 BURMISTRZA MIASTA WĄGROWCA z dnia 02 lutego 2015 r. w sprawie wprowadzenia Księgi Procedur Audytu Wewnętrznego ZARZĄDZENIE NR 21/2015 BURMISTRZA MIASTA WĄGROWCA z dnia 02 lutego 2015 r w sprawie wprowadzenia Księgi Procedur Audytu Wewnętrznego Na podstawie art. 68, 69 ust. 1 pkt. 3 i nast. ustawy z dnia 27 sierpnia

Bardziej szczegółowo

ORGANIZACJA SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W PONIATOWEJ

ORGANIZACJA SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W PONIATOWEJ ORGANIZACJA SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W PONIATOWEJ I. CEL FUNKCJONOWANIA SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ Cele ogólne systemu kontroli wewnętrznej, to zgodnie z przepisami ustawy Prawo

Bardziej szczegółowo

Wytyczne w zakresie programu zapewnienia i poprawy jakości

Wytyczne w zakresie programu zapewnienia i poprawy jakości Wytyczne w zakresie programu zapewnienia i poprawy jakości Opracowanie Departamentu Audytu Sektora Finansów Publicznych Ministerstwa Finansów na podstawie materiałów Instytutu Audytorów Wewnętrznych (IIA)

Bardziej szczegółowo

OPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W MIEDŹNEJ

OPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W MIEDŹNEJ BANK SPÓŁDZIELCZY W MIEDŹNEJ OPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W MIEDŹNEJ Cele systemu kontroli wewnętrznej W Banku Spółdzielczym w Miedźnej funkcjonuje system kontroli wewnętrznej,

Bardziej szczegółowo

OPRACOWANIE ROCZNEGO PLANU AUDYTU ORAZ TRYB SPORZĄDZANIA SPRAWOZDANIA Z WYKONANIA PLANU AUDYTU

OPRACOWANIE ROCZNEGO PLANU AUDYTU ORAZ TRYB SPORZĄDZANIA SPRAWOZDANIA Z WYKONANIA PLANU AUDYTU Załącznik nr 2 do zarządzenia nr 48/09 Głównego Inspektora Pracy z dnia 21 lipca 2009 r. OPRACOWANIE ROCZNEGO PLANU AUDYTU ORAZ TRYB SPORZĄDZANIA SPRAWOZDANIA Z WYKONANIA PLANU AUDYTU PROCEDURA P1 SPIS

Bardziej szczegółowo

System kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym Ziemi Kraśnickiej w Kraśniku

System kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym Ziemi Kraśnickiej w Kraśniku System kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym Ziemi Kraśnickiej w Kraśniku Kraśnik grudzień 2017 CELE I ORGANIZACJA SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ 1 Cele systemu kontroli wewnętrznej 1. W Banku Spółdzielczym

Bardziej szczegółowo

Dobre Praktyki Komitetów Audytu w Polsce

Dobre Praktyki Komitetów Audytu w Polsce Dobre Praktyki Komitetów Audytu w Polsce WPROWADZENIE Niniejsze Dobre praktyki komitetów audytu odzwierciedlają najlepsze międzynarodowe wzory i doświadczenia w spółkach publicznych. Nie jest to zamknięta

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ I POSTANOWIENIA OGÓLNE

ROZDZIAŁ I POSTANOWIENIA OGÓLNE Załącznik Nr 2 do Zarządzenia Nr 20/2016 Prezydenta Miasta Konina z dnia 18 lutego 2016 r. KSIĘGA PROCEDUR AUDYTU WEWNĘTRZNEGO ROZDZIAŁ I POSTANOWIENIA OGÓLNE 1 1. Celem Księgi procedur audytu wewnętrznego,

Bardziej szczegółowo

PROGRAM ZAPEWNIENIA I POPRAWY JAKOŚCI AUDYTU WEWNĘTRZNEGO W GMINIE OLECKO KWESTIONARIUSZ SAMOOCENY

PROGRAM ZAPEWNIENIA I POPRAWY JAKOŚCI AUDYTU WEWNĘTRZNEGO W GMINIE OLECKO KWESTIONARIUSZ SAMOOCENY PROGRAM ZAPEWNIA I POPRAWY JAKOŚCI AUDYTU WEWNĘTRZNEGO W GMI OLECKO Załącznik nr 3 do Programu zapewnienia i poprawy jakości audytu wewnętrznego w Gminie Olecko KWESTIONARIUSZ SAMOOCENY I. ORGANIZACJA

Bardziej szczegółowo

Rektora Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie z dnia 14 października 2010 roku

Rektora Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie z dnia 14 października 2010 roku Zarządzenie Nr 72/2010 Rektora Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie z dnia 14 października 2010 roku w sprawie Karty Audytu Wewnętrznego Zespołu Audytu Wewnętrznego Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego

Bardziej szczegółowo

System kontroli wewnętrznej. w Powiślańskim Banku Spółdzielczym w Kwidzynie

System kontroli wewnętrznej. w Powiślańskim Banku Spółdzielczym w Kwidzynie System kontroli wewnętrznej w Powiślańskim Banku Spółdzielczym w Kwidzynie Działając zgodnie z zapisami Rekomendacji H KNF, Powiślański Bank Spółdzielczy w Kwidzynie zwany dalej Bankiem, przekazuje do

Bardziej szczegółowo

System kontroli wewnętrznej w Limes Banku Spółdzielczym

System kontroli wewnętrznej w Limes Banku Spółdzielczym System kontroli wewnętrznej w Limes Banku Spółdzielczym Spis treści Rozdział 1. Postanowienia ogólne Rozdział 2. Cele i organizacja systemu kontroli wewnętrznej Rozdział 3. Funkcja kontroli Rozdział 4.

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZENIE NR 19/2019 STAROSTY SIEDLECKIEGO. z dnia 4 kwietnia 2019 r.

ZARZĄDZENIE NR 19/2019 STAROSTY SIEDLECKIEGO. z dnia 4 kwietnia 2019 r. ZARZĄDZENIE NR 19/2019 STAROSTY SIEDLECKIEGO z dnia 4 kwietnia 2019 r. w sprawie wprowadzenia Karty audytu wewnętrznego w Starostwie Powiatowym w Siedlcach Na podstawie art. 34 ust.1 ustawy z dnia 5 czerwca

Bardziej szczegółowo

Regulamin audytu wewnętrznego

Regulamin audytu wewnętrznego Załącznik nr 2 do Zarządzenia nr 1909/10 Burmistrza Andrychowa z dnia 22 czerwca 2010r. Regulamin audytu wewnętrznego I. Postanowienia ogólne. 1 Audytem wewnętrznym jest niezaleŝne badanie systemów zarządzania

Bardziej szczegółowo

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO

KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO KARTA AUDYTU WEWNĘTRZNEGO Załącznik nr 1 do Zarządzenia Nr 99/2015 Marszałka Województwa Małopolskiego z dnia 6.10.2015 r. WSTĘP Karta Audytu Wewnętrznego została opracowana zgodnie z Międzynarodowymi

Bardziej szczegółowo

Rozdział I Postanowienia ogólne

Rozdział I Postanowienia ogólne ZARZĄDZENIE NR 178/11 PREZYDENTA MIASTA ZDUŃSKA WOLA z dnia 21 kwietnia 2011 r. w sprawie ustalenia organizacji i funkcjonowania kontroli zarządczej w Urzędzie Miasta Zduńska Wola oraz w pozostałych jednostkach

Bardziej szczegółowo

Karta Audytu Wewnętrznego

Karta Audytu Wewnętrznego Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr 120.12.2016 Burmistrza Miasta i Gminy Siewierz z dnia 11 lutego 2016 r. Karta Audytu Wewnętrznego Rozdział I Postanowienia ogólne 1. Karta Audytu Wewnętrznego określa zasady

Bardziej szczegółowo