Ocena struktury ulepszonych cieplnie stali 36HNM i 38HMJ metodą prądów wirowych
|
|
- Bogna Olszewska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Obróbka Plastyczna Metali t. XVII nr 1 (2006) dr inŝ. Beata PACHUTKO Instytut Obróbki Plastycznej, Poznań Ocena struktury ulepszonych cieplnie stali 36HNM i 38HMJ metodą prądów wirowych 36HNM and 38HMJ toughened steel structure assessment by the eddy current method Streszczenie W pracy przedstawiono wyniki oceny zmian struktury ulepszonych cieplnie stali 36HNM i 38HMJ na podstawie kontroli ich twardości, za pomocą przyrządu Wirotest 03 i czujnika stykowego przy częstotliwości prądu magnesowania 0,5 khz. Próbki hartowano wg zaleceń podanych w normach: PN-EN A1:1999 i PN- EN 10085:2003. Odpuszczanie próbek wykonano w zakresie temperatury C. Strukturę próbek dokumentowano za pomocą mikroskopu świetlnego ECLIPSE L150. Pomiary twardości próbek wykonano metodą Rockwella HRC wg normy PN-EN ISO :2002 za pomocą twardościomierza FR-3ATL (Future-Tech Corp.). Praktyczne stosowanie metody prądów wirowych do jakościowej oceny struktury badanych stali ograniczone jest do próbek hartowanych i odpuszczonych w zakresie niŝszych temperatur do ok C z powodu zmniejszania się przenikalności magnetycznej tych stali wskutek zwiększenia udziału objętościowego węglików i procesu ich koagulacji w temperaturach powyŝej 500 C. Abstract The paper presents the results of structure change assessment in 36HNM and 38HMJ toughened steels based on the check of their hardness by means of the Wirotest 03 device and a contact sensor with the magnetizing current frequency of 0.5 khz. Samples were hardened as per the recommendations stated in the standards: PN-EN A1:1999 and PN-EN 10085:2003. Toughening of the samples was effected within the temperature range of C. The sample structure was documented by means of a metallurgical microscope ECLIPSE L150. Hardness measurements were performed by the Rockwell method, HRC, acc. to standard PN- EN ISO :2002 by means of a FR-3ATL hardness tester (Future-Tech Corp.). The practical application of the eddy current method for qualitative assessment of the steel structures is limited to samples hardened and toughened within a lower temperature range of about C due to the decrease of the magnetic permeability of those steels as a result of the increase of volumetric content of carbides and the process of their coagulation at the temperatures above 500 C. Słowa kluczowe: struktura, stal konstrukcyjna, ulepszanie cieplne, metoda prądów wirowych Key words: structure, constructional steel, toughening, eddy current method 1. WSTĘP Metoda prądów wirowych naleŝy do często stosowanych metod w ocenie jakości wyrobów i półwyrobów hutniczych (np.: kęsów, prętów, rur, drutów), wyrobów gotowych o róŝnym kształcie takich, jak: łopatki turbin, elementy poszyć samolotów, szyny kolejowe, części samochodowe (bębny, tarcze hamulcowe, cylindry, półosie, elementy zaworów) oraz złącz spawanych i zgrzewanych wykonanych z rur ze stali i metali nieŝelaznych oraz ich stopów [1 3]. Badania tych obiektów są najczęściej badaniami defektoskopowymi, które polegają przede wszystkim na wykryciu i ocenie wad materiałowych (defektów strukturalnych) oraz defektów mających kształt geometryczny. Inną grupą badań nieniszczących, w której wykorzystuje się zjawisko prądów wirowych jest
2 42 B. Pachutko strukturoskopia wiroprądowa. Metoda umoŝliwia między innymi: - sortowanie obiektów ze względu na róŝnice w składzie chemicznym (rozróŝnianie gatunków materiału) [2, 4], - określenie udarności i twardości materiałów metalowych [4, 5, 6], - określenie zawartość ferrytu δ w stalach austenitycznych [6], - określenie zawartości austenitu szczątkowego w wyrobach hartowanych [6], - ocena wpływu obróbki cieplnej na strukturę i twardość stali [5, 7], - określenie grubości warstw dyfuzyjnych (nawęglanych, azotowanych, chromowanych, tytanowych, borowanych) [8 13], - określenie grubości warstw utwardzonych w wyniku hartowania indukcyjnego, zgniotu, obróbki laserowej [6, 14, 15], - ocena ubytków korozyjnych (pomiary głębokości wŝerów korozyjnych, określenie grubości warstwy produktów korozji) [6]. W artykule oceniono struktury ulepszonych cieplnie stali konstrukcyjnych przy zastosowaniu metody prądów wirowych. Ocena struktury tą metodą ma charakter jakościowy i najlepiej jest prowadzić ją na podstawie badań kontrolnych twardości [4, 7]. Wynika to z zasady, Ŝe właściwa struktura (dla danego zabiegu obróbki cieplnej) zapewnia odpowiednią twardość. Natomiast określona twardość nie zapewnia tej samej struktury. Do badań wybrano popularnie stosowane stale konstrukcyjne 36HNM i 38HMJ, które obrobiono cieplnie wg zaleceń podanych w normach: PN-EN A1:1999 Stale do ulepszania cieplnego. Techniczne warunki dostawy wyrobów ze stali specjalnych oraz PN- EN 10085:2003 Stale do azotowania. Warunki techniczne dostawy. 2. BADANY MATERIAŁ I METODYKA BADAŃ Skład chemiczny stali 36HNM (odpowiednik 36CrNiMo4 wg PN-EN A1:1999) oraz 38HMJ (odpowiednik 41CrAlMo7-10 wg PN-EN 10085:2003) podano w tablicy 1. Z obu stali wykonano próbki walcowe, których wymiary wynosiły: φ mm stal 36HNM oraz φ mm stal 38HMJ. Próbki obrobiono cieplnie w następujących warunkach: - stal 36HNM - austenityzowanie w temperaturze 840 ºC, - chłodzenie w oleju, - odpuszczanie w temperaturach: 180, 300, 400, 450, 500, 550, 600 i 650 ºC w czasie 2 godzin, - stal 38HMJ - austenityzowanie w temperaturze 920 ºC, - chłodzenie w oleju, - odpuszczanie w temperaturach: 180, 300, 400, 450, 500, 550, 600 i 650 ºC w czasie 2 godzin. Temperaturę odpuszczania mierzono z dokładnością ±5 ºC. Warunki obróbki cieplnej próbek dobrano tak, aby uzyskać próbki o róŝnej strukturze i twardości. Temperatury austenityzowania próbek dobrano zgodnie z zaleceniami podanymi w normach PN-EN A1:1999 i PN-EN 10085:2003. Gatunek stali Tablica 1. Skład chemiczny badanych stali Table 1. Chemical composition of the examined steels Skład chemiczny, % C Mn Si P S Cr Ni Cu Mo Al 36HNM 0,37 0,63 0,23 0,008 0,002 1,06 0,95 0,26 0,15 0,021 38HMJ 0,39 0,48 0,35 0,011 0,002 1,47 0,17 0,26 0,19 0,80
3 Ocena struktury ulepszonych cieplnie stali 36HNM i 38HMJ W badaniach zastosowano następujące metody badawcze: Mikroskopię świetlną do oceny struktury próbek w stanie dostawy hutniczej oraz po obróbce cieplnej. Obserwacje mikroskopowe przeprowadzono za pomocą mikroskopu ECLIPSE L150 (Nikon) na trawionych nitalem zgładach wzdłuŝnych. Pomiary twardości próbek po hartowaniu i ulepszaniu cieplnym metodą Rockwella na skali C wg normy PN-EN ISO :2002 Metale. Pomiar twardości sposobem Rockwella. Część 1: Metoda badań (skale A, B, C, D, E, F, G, H, K, N, T) za pomocą twardościomierza FR-3ATL (Future-Tech Corp.). Badania zawartości austenitu szczątkowego w próbkach hartowanych za pomocą dyfraktometru rentgenowskiego Kristalloflex 4 przy zastosowaniu promieniowania MoKα i oprogramowania komputerowego. Badania metodą prądów wirowych za pomocą przyrządu Wirotest 03 i czujnika bezwzględnego, przy częstotliwości prądu magnesowania wynoszącej 0,5 khz. Próbkami odniesienia w tych badaniach były próbki w stanie dostawy hutniczej ze stali 36HNM i 38HMJ. Badania te miały wykazać wpływ zmian strukturalnych w próbkach spowodowanych odpuszczaniem w zakresie temperatury ºC na własności elektromagnetyczne próbek. 3. WYNIKI BADAŃ Wyniki badań struktury próbek ze stali 36HNM i 38HMJ w stanie dostawy hutniczej, hartowanych i odpuszczonych w zakresie temperatury ºC przedstawiono na rys Stal 36HNM Stan dostawy hutniczej Hartowanie z temperatury 840 ºC 840 ºC/ 180 ºC 840 ºC/ 300 ºC
4 B. Pachutko ºC/400 ºC 840 ºC/450 ºC Rys. 1. Struktury próbek ze stali 36HNM w stanie dostawy hutniczej, po hartowaniu i po obróbce cieplnej: temperatura austenityzowania 840 ºC, temperatura odpuszczania w zakresie ºC Fig. 1. Structures of 36HNM steel samples as supplied from ironworks, after hardening and after heat treatment: austenitizing temperature 840 C, toughening temperature within C Stal 36HNM 840 ºC/ 500 ºC 840 ºC/ 550 ºC 840 ºC/ 600 ºC 840 ºC/ 650 ºC Rys. 2. Struktury próbek ze stali 36HNM po obróbce cieplnej: temperatura austenityzowania 840 ºC, temperatura odpuszczania w zakresie ºC Fig. 2. Structures of 36HNM steel samples after heat treatment: austenitizing temperature 840 C, toughening temperature within C
5 Ocena struktury ulepszonych cieplnie stali 36HNM i 38HMJ Stal 38HMJ Stan dostawy hutniczej Hartowanie z temperatury 920 ºC 920 ºC/ 180 ºC 920 ºC/ 300 ºC 920 ºC/ 400 ºC 920 ºC/ 450 ºC Rys. 3. Struktury próbek ze stali 38HMJ w stanie dostawy hutniczej, po hartowaniu i po obróbce cieplnej: temperatura austenityzowania 920 ºC, temperatura odpuszczania w zakresie ºC Fig. 3. Structures of 38JHMJ steel samples as supplied from ironworks, after hardening and after heat treatment: austenitizing temperature 920 C, toughening temperature within C
6 46 B. Pachutko Stal 38HMJ 920 ºC/ 500 ºC 920 ºC/ 550 ºC 920 ºC/ 600 ºC 920 ºC/ 650 ºC Rys. 4. Struktury próbek ze stali 38HMJ po obróbce cieplnej: temperatura austenityzowania 920 ºC, temperatura odpuszczania w zakresie ºC Fig. 4. Structures of 38JHMJ steel samples after heat treatment: austenitizing temperature 920 C, toughening temperature within C Wyniki pomiarów twardości metodą Rockwella na hartowanych i obrobionych cieplnie próbkach ze stali 36HNM i 38HMJ podano w tablicach 2 i 3 oraz graficznie na rys. 5. Tablica 2. Twardość HRC próbek ze stali 36HNM w zaleŝności od warunków obróbki cieplnej Table 2. HRC hardness of the 36HNM steel samples depending on the heat treatment conditions Temperatura austenityzowania/ temperatura odpuszczania, ºC Średnia twardość HRC, przedział ufności ,3±0,2 840/ ,3±0,2 840/ ,0±0,2 840/ ,3±0,1 840/ ,7±0,2 840/ ,1±0,2 840/ ,2±0,2 840/ ,7±0,3 840/ ,8±0,2 Tablica 3. Twardość HRC próbek ze stali 38HMJ w zaleŝności od warunków obróbki cieplnej Table 3. HRC hardness of the 38HMJ steel samples depending on the heat treatment conditions Temperatura austenityzowania/ temperatura odpuszczania, ºC Średnia twardość HRC, przedział ufności ,7±0,5 920/ ,7±0,7 920/ ,7±0,3 920/ ,4±1,7 920/ ,1±2,1 920/ ,4±0,4 920/ ,6±0,5 920/ ,0±0,6 920/ ,6±0,4
7 Ocena struktury ulepszonych cieplnie stali 36HNM i 38HMJ Średnia twardość HRC Temperatura odpuszczania, o C 36HNM 38HMJ Rys. 5. Wpływ temperatury odpuszczania w czasie 2 h na twardość HRC próbek ze stali 36HNM i 38HMJ austenityzowanych odpowiednio w temperaturze 840 i C w czasie 30 min. Fig. 5. The influence of the temperature of tempering within two hours on HRC hardness of 36HNM and 38HMJ steel samples austenitized at the temperature of 840 and 920 C, respectively, for 30 minutes Wyniki badań metodą prądów wirowych podające zaleŝność wskazań przyrządu Wirotest 03 od warunków obróbki cieplnej próbek ze stali 36HNM i 38HMJ zamieszczono w tablicach 4 i 5 oraz przedstawiono graficznie na rys. 6. Tablica 4. ZaleŜność wskazań przyrządu Wirotest 03 od warunków obróbki cieplnej próbek ze stali 36 HNM Table 4. The dependence of the Wirotest 03 device indications on the 36HNM steel sample heat treatment conditions Temperatura austenityzowania/ temperatura odpuszczania, ºC Średnie wskazanie przyrządu, przedział ufności, działki ±2 840/ ±2 840/ ±2 840/ ±2 840/ ±2 840/ ±2 840/ ±4 840/ ±2 840/ ±2 Tablica 5. ZaleŜność wskazań przyrządu Wirotest 03 od warunków obróbki cieplnej próbek ze stali 38HMJ Table 5. The dependence of the Wirotest 03 device indications on the 38HMJ steel sample heat treatment conditions Temperatura austenityzowania/ temperatura odpuszczania, ºC Średnie wskazanie przyrządu, działki Średnie wskazanie przyrządu, przedział ufności, działki ±2 920/ ±2 920/ ±2 920/ ±2 920/ ±3 920/ ±2 920/ ±2 920/ ±2 920/ ± Temperatura odpuszczania, o C 36HNM 38HMJ Rys. 6. Wpływ temperatury odpuszczania próbek ze stali 36HNM i 38HMJ na wskazania przyrządu Wirotest 03 Fig. 6. The influence of the toughening temperature of 36HNM and 38HMJ steel samples on the indications of the Wirotest 03 device ZaleŜność wskazań przyrządu Wirotest 03 od twardości HRC próbek hartowanych i ulepszonych cieplnie ze stali 36HNM i 38HMJ pokazano na rys. 7 i 8. ZaleŜność średnich wskazań przyrządu Wirotest 03 od twardości HRC próbek ze stali 36HNM, którą przedstawiono na rys. 7, najlepiej opisuje równanie: 1. y = 0,0008x 4-0,101x 3 + 4,18x 2 72,0x współczynnik R 2 = 0,987 Analogiczny związek średnich wskazań ww. przyrządu od twardości HRC próbek ze stali 38HMJ, który pokazano na rys. 8, opisuje równanie:
8 48 B. Pachutko 2. y = 0,0033x 4-0,504x ,8x 2-729x współczynnik R 2 = 0,995 Średnie wskazanie prayrządu, działki HNM 0 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0 45,0 50,0 55,0 Twardość HRC Rys. 7. ZaleŜność wskazań przyrządu Wirotest 03 od twardości HRC próbek hartowanych i ulepszonych cieplnie ze stali 36HNM Średnie wskazanie przyrządu, działki Fig. 7. The dependence of the Wirotest 03 indications on the HRC hardness of hardened and toughened 36HNM steel samples HMJ 0 20,0 25,0 30,0 35,0 40,0 45,0 50,0 55,0 Twardość HRC Rys. 8. ZaleŜność wskazań przyrządu Wirotest 03 od twardości HRC próbek hartowanych i ulepszonych cieplnie ze stali 38HMJ Fig. 8. The dependence of the Wirotest 03 indications on the HRC hardness of hardened and toughened 36HNM steel samples 4. OMÓWIENIE WYNIKÓW BADAŃ Stale 36HNM i 38HMJ w stanie dostawy hutniczej charakteryzowały się pasmowym rozkładem ziarnistego cementytu w osnowie ferrytycznej. Twardość stali 36HNM wynosiła 87,5±0,7 HRB, a stali 38HMJ 86,0±1,7 HRB. Po hartowaniu otrzymano struktury składające się z: średnioiglastego martenzytu (rys. 1) i austenitu szczątkowego o zawartości ok. 3,3% w stali 36HNM oraz gruboiglastego martenzytu (rys. 3) i austenitu szczątkowego o zawartości ok. 3,2% w stali 38HMJ. Odpuszczanie badanych stali w zakresie temperatury ºC nie powoduje wyraźnych zmian struktury, przy stosowanych powiększeniach obrazu. Następuje zmniejszenie twardości obu stali od ok. 53 HRC w stanie hartowanym do wartości 47 HRC po odpuszczaniu próbek w temperaturze 300 ºC w przypadku stali 36HNM (tablica 2, rys. 5) i odpowiednio od ok. 54 HRC po hartowaniu do ok. 51 HRC po odpuszczaniu w tej temperaturze próbek ze stali 38HMJ (tablica 3, rys. 5). ZauwaŜalne zmiany strukturalne wywołane przez procesy wydzielania dyspersyjnych węglików z martenzytu występują w próbkach obu stali po ich odpuszczaniu w zakresie temperatury ºC. Od temperatury 400 ºC obserwuje się ciągły spadek twardości do wartości ok. 25 HRC dla próbek ze stali 36HNM i do wartości ok. 29 HRC próbek ze stali 38HMJ odpuszczonych w najwyŝszej temperaturze. Zmiany wskazań przyrządu Wirotest 03 w funkcji temperatury odpuszczania (rys. 6) mają monotoniczny malejący przebieg do temperatury ok. 400 ºC w przypadku stali 36HNM, a dla stali 38HMJ do temperatury 450 ºC, po czym następuje zmiana kierunku wskazań przyrządu wiroprądowego i wzrost wskazań ze zwiększeniem temperatury odpuszczania. Podobny charakter wykazuje zaleŝność wskazań przyrządu wiroprądowego od twardości HRC stali 36HNM (rys. 7) i 38HMJ (rys. 8). Największe wartości wskazań stwierdzono dla próbek zahartowanych. Zmniejszenie twardości w zakresie od ok HRC do ok HRC wskutek odpuszczania badanych stali powoduje wyraźny spadek wartości wskazań przyrządu Wirotest 03 do osiągnięcia minimalnej wartości w punkcie odpowiadającym twardości próbek odpuszczonych w temperaturze 400 ºC dla stali 36HNM i 450 ºC w przypadku próbek ze stali 38HMJ. Dalszy spadek twardości powoduje stopniowe zwiększanie wskazań przyrządu wiroprądowego. Wartości wskazań próbek o najmniejszej twardości są większe niŝ próbek odpuszczonych w temperaturze 180 ºC. Badane zaleŝności moŝna wprawdzie opisać równaniami, których współczynniki R 2 są duŝe, jednak stosowanie ich w praktyce wydaje się być zbyt uciąŝliwe.
9 Ocena struktury ulepszonych cieplnie stali 36HNM i 38HMJ Oznacza to, Ŝe praktyczne korzystanie z wykresów kalibracyjnych, określających zaleŝność wskazań przyrządu wiroprądowego od twardości HRC (rys. 7 i 8) lub temperatury odpuszczania stali 36HNM i 38HMJ (rys. 6) ograniczone jest do próbek hartowanych i odpuszczonych w zakresie niŝszych temperatur do ok ºC. Związane jest to ze zmianami własności magnetycznych, a w szczególności przenikalności magnetycznej podczas odpuszczania [7]. Zgodnie z wykresami przedstawionymi na rys. 6, przenikalność magnetyczna stali 36HNM i 38HMJ zwiększa się monotonicznie ze wzrostem temperatury odpuszczania do ºC wskutek wydzielania dyspersyjnych węglików i przemiany austenitu szczątkowego. Dalsze zwiększanie temperatury powoduje koagulację węglików, w wyniku której przenikalność magnetyczna stali zmniejsza się. Skoagulowane węgliki utrudniają obrót ścian domenowych i zwiększają tym samym energię potrzebną do ich obrotu. Badania przeprowadzone na stali 45 wykazały [7], Ŝe przenikalność magnetyczna miała najmniejszą wartość, kiedy maksymalna średnica węglików przekroczyła wartość 1 µm, a objętościowy udział węglików wynosił ok. 4,4%, co stwierdzono w próbkach odpuszczonych w temperaturze 600 ºC. Badania strukturalne ujawniające rozrost wielkości oraz koagulację węglików w stalach konstrukcyjnych naleŝy prowadzić za pomocą skaningowego mikroskopu elektronowego, przy powiększeniach obrazu rzędu kilku tysięcy razy znacznie przekraczających moŝliwości standardowego mikroskopu świetlnego. Przedstawienie w niniejszej pracy obrazów struktur stali 36HNM i 38HMJ w stanie dostawy hutniczej, po hartowaniu i odpuszczaniu w zakresie temperatury ºC, za pomocą mikroskopu świetlnego ECLIPSE L150 miały na celu udokumentowanie badanego materiału i stanowić dowód poprawnie przeprowadzonych procesów hartowania i odpuszczania. 5. WNIOSKI 1. Ocenę zmian struktury ulepszonych cieplnie stali 36HNM i 38HMJ na podstawie kontroli ich twardości moŝna prowadzić metodą prądów wirowych za pomocą przyrządu Wirotest 03 i czujnika stykowego o częstotliwości prądu magnesowania 0,5 khz, w zakresie temperatury odpuszczania do ºC. 2. Ograniczenie stosowania metody prądów wirowych w ocenie zmian struktury ulepszonych cieplnie stopowych stali konstrukcyjnych o zawartości węgla ok. 0,4% wynika ze zwiększenia udziału objętościowego węglików, a takŝe procesu ich koagulacji w temperaturach powyŝej 500 ºC, co ma wpływ na przenikalność magnetyczną stali. 3. W celu oceny wydzieleń węglików w zakresie temperatur odpuszczania niezbędne jest prowadzenie badań strukturalnych za pomocą mikroskopu skaningowego. Pracę zrealizowano w ramach działalności statutowej finansowanej przez Ministerstwo Edukacji i Nauki: BM Badania struktury stali konstrukcyjnych metodą prądów wirowych. LITERATURA [1] A. Lewińska-Romińska: Defektoskopia wiroprądowa. Poradnik. Biuro Gamma, Warszawa [2] A. Lewińska-Romińska: Badania nieniszczące. Podstawy defektoskopii. WNT, Warszawa [3] A. Lewińska-Romińska: Badania nieniszczące rur metalowych metodą prądów wirowych. PWN, Warszawa [4] Cz. Dybiec: Nieniszcząca kontrola struktury stali. Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Mechanika 1984 nr 30 s [5] M. Zergoug, S. Lebaili, H. Boudjellal, A. Benchaala: Relation between mechanical microhardness and impedancje variations in eddy current testing. NDT&E International 2004 nr 37 s [6] Materiały szkoleniowe nt.: Zastosowanie metod nieniszczących do badań uszkodzeń korozyjnych materiałów i powłok metalowych. Instytut Mechaniki Precyzyjnej Centrum Kompetencji Zintegro-
10 50 B. Pachutko wane Systemy Techniczne i Jakościowe w Ochronie przed Korozją, Warszawa [7] E. Szymandera: Zastosowanie Wirotestu 03 do oceny efektów Obróbki cieplnej stali ulepszonych cieplnie. Metaloznawstwo Obróbka Cieplna InŜynieria Powierzchni 1987 nr 89 s [8] Cz. Dybiec: Nieniszczący pomiar grubości warstw utwardzonych. Metaloznawstwo Obróbka Cieplna InŜynieria Powierzchni 1987 nr 88 s [9] B. Pachutko: Kontrola grubości warstw azotowanych na stalach narzędziowych, metodą prądów wirowych. Obróbka Plastyczna Metali 1999 nr 2 s [10] B. Pachutko, L. Małdziński: Ocena przydatności przyrządu Wirotest 03 do kontroli grubości warstw azotowanych gazowo na stali NC11LV obrobionej cieplnie w róŝnych warunkach. Obróbka Plastyczna Metali 2000 nr 2 s [11] B. Pachutko, L. Małdziński: Badania grubości warstw azotowanych jonowo i gazowo na stali WCL, metodą prądów wirowych. Obróbka Plastyczna Metali 2001 nr 2 s [12] B. Pachutko: Badania grubości warstw azotowanych na matrycach ze stali WCL metodą prądów wirowych. Obróbka Plastyczna Metali 2003 nr 2 s [13] B. Pachutko, L. Małdziński: Zastosowanie przyrządu Wirotest 301 do badania grubości strefy azotków Ŝelaza na stali WCL. Obróbka Plastyczna Metali 2005 nr 2 s [14] Cz. Dybiec, Z. Bajkowski: Nieniszcząca kontrola grubości cienkich warstw powstałych w wyniku utwardzania powierzchniowego. Metaloznawstwo Obróbka Cieplna InŜynieria Powierzchni 1989 nr s [15] Cz. Dybiec: Nieniszcząca kontrola grubości warstw utwardzanych powierzchniowo. Mechanik 1990 nr 9-10 s
Zastosowanie metody prądów wirowych w badaniach struktury obrobionej cieplnie stali NC11LV
Obróbka Plastyczna Metali t. XVIII nr 2 (2007) Dr inŝ. Beata PACHUTKO Instytut Obróbki Plastycznej, Poznań Zastosowanie metody prądów wirowych w badaniach struktury obrobionej cieplnie stali Application
Bardziej szczegółowoWPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA WYBRANE WŁASNOŚCI STALIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO NA ŚCIERANIE
59/22 Archives of Foundry, Year 2006, Volume 6, 22 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2006, Rocznik 6, Nr 22 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA WYBRANE WŁASNOŚCI STALIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE Nr 7. Laboratorium Inżynierii Materiałowej. Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska. Opracował: dr inż.
POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska Laboratorium Inżynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 7 Opracował: dr inż.
Bardziej szczegółowoAkademia Morska w Szczecinie Instytut InŜynierii Transportu Zakład Techniki Transportu. Materiałoznawstwo i Nauka o materiałach
Akademia Morska w Szczecinie Instytut InŜynierii Transportu Zakład Techniki Transportu Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotów Materiałoznawstwo i Nauka o materiałach Wpływ róŝnych rodzajów
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA
POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA Instytut Inżynierii Materiałowej Stale narzędziowe do pracy na zimno CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest zapoznanie się ze składem chemicznym, mikrostrukturą, właściwościami mechanicznymi
Bardziej szczegółowoOcena grubości warstw azotowanych na stalach 38HMJ i WCL za pomocą przyrządów Wirotest
Obróbka Plastyczna Metali t. XXI nr 1 (2010) InŜynieria materiałowa w obróbce plastycznej Dr inŝ. Beata PACHUTKO Instytut Obróbki Plastycznej, Poznań Dr hab. inŝ. Leszek MAŁDZIŃSKI, prof. nadzw. PP Politechnika
Bardziej szczegółowoBadania wpływu chropowatości powierzchni po azotowaniu gazowym na wskazania przyrządu wiroprądowego
Obróbka Plastyczna Metali t. XXII nr 4 (2011) InŜynieria materiałowa w obróbce plastycznej Dr inŝ. Beata PACHUTKO Instytut Obróbki Plastycznej, Poznań e-mail: pachutko@inop.poznan.pl Prof. dr hab. inŝ.
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH
Politechnika Łódzka Wydział Mechaniczny Instytut Inżynierii Materiałowej LABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH Blok nr 3 Kształtowanie właściwości mechanicznych materiałów Ćwiczenie nr KWMM 1 Temat: Obróbka
Bardziej szczegółowoBadania wpływu obróbki laserowej i azotowania na własności warstwy wierzchniej próbek ze stali WCL
Obróbka Plastyczna Metali t. XVII nr 2 (26) Mgr inŝ. Zygmunt GARCZYŃSKI, mgr inŝ. Andrzej KARPIUK, dr inŝ. Stanisław ZIÓŁKIEWICZ Instytut Obróbki Plastycznej, Poznań Badania wpływu obróbki i azotowania
Bardziej szczegółowoMOśLIWOŚĆ KSZTAŁTOWANIA TWARDOŚCI STALI EN41Cr4 Z WYKORZYSTANIEM POLIMEROWYCH ŚRODKÓW CHŁODZĄCYCH
3-2012 PROBLEMY EKSPLOATACJI 249 Paweł HERMANOWICZ, Jerzy SMOLIK Instytut Technologii Eksploatacji PIB, Radom MOśLIWOŚĆ KSZTAŁTOWANIA TWARDOŚCI STALI EN41Cr4 Z WYKORZYSTANIEM POLIMEROWYCH ŚRODKÓW CHŁODZĄCYCH
Bardziej szczegółowoPODSTAWY OBRÓBKI CIEPLNEJ
PODSTAWY OBRÓBKI CIEPLNEJ STOPÓW ŻELAZA WYŻARZANIE Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 1. POJĘCIA PODSTAWOWE 2. PRZEMIANY PRZY NAGRZEWANIU
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 13, Data wydania: 22 kwietnia 2015 r. Nazwa i adres INSTYTUT
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE Nr 8. Laboratorium InŜynierii Materiałowej. Opracowali: dr inŝ. Krzysztof Pałka dr Hanna Stupnicka
Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. inŝ. A. Weroński POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INśYNIERII MATERIAŁOWEJ Laboratorium InŜynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 8 Opracowali: dr
Bardziej szczegółowoObróbka cieplna stali
Obróbka cieplna stali Obróbka cieplna stopów: zabiegi cieplne, które mają na celu nadanie im pożądanych cech mechanicznych, fizycznych lub chemicznych przez zmianę struktury stopu. Podstawowe etapy obróbki
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH
Politechnika Łódzka Wydział Mechaniczny Instytut Inżynierii Materiałowej LABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH Ćwiczenie nr 6 Temat: Hartowność. Próba Jominy`ego Łódź 2010 WSTĘP TEORETYCZNY Pojęcie hartowności
Bardziej szczegółowoTechnologia obróbki cieplnej. Grzanie i ośrodki grzejne
Technologia obróbki cieplnej Grzanie i ośrodki grzejne Grzanie: nagrzewanie i wygrzewanie Dobór czasu grzania Rodzaje ośrodków grzejnych Powietrze Ośrodki gazowe Złoża fluidalne Kąpiele solne: sole chlorkowe
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE Nr 5. Laboratorium Inżynierii Materiałowej. Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska. Opracował: dr inż.
POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska Laboratorium Inżynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 5 Opracował: dr inż.
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 342 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 8, Data wydania: 17 września 2009 r. Nazwa i adres organizacji
Bardziej szczegółowoSTALE STOPOWE KONSTRUKCYJNE
STALE STOPOWE KONSTRUKCYJNE Podział stali stopowych ze względu na zastosowanie: stale konstrukcyjne stale narzędziowe stale o szczególnych właściwościach STALE STOPOWE KONSTRUKCYJNE Ważniejsze grupy stali:
Bardziej szczegółowoROZKŁAD TWARDOŚCI I MIKROTWARDOŚCI OSNOWY ŻELIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO NA ŚCIERANIE NA PRZEKROJU MODELOWEGO ODLEWU
35/9 Archives of Foundry, Year 2003, Volume 3, 9 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2003, Rocznik 3, Nr 9 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ROZKŁAD TWARDOŚCI I MIKROTWARDOŚCI OSNOWY ŻELIWA CHROMOWEGO ODPORNEGO NA
Bardziej szczegółowoBADANIA PORÓWNAWCZE ODPORNOŚCI NA ZUŻYCIE PRZEZ TARCIE AZOTOWANYCH I NAWĘGLANYCH STALI KONSTRUKCYJNYCH
3-2015 T R I B O L O G I A 163 Jan SENATORSKI *, Jan TACIKOWSKI *, Paweł MĄCZYŃSKI * BADANIA PORÓWNAWCZE ODPORNOŚCI NA ZUŻYCIE PRZEZ TARCIE AZOTOWANYCH I NAWĘGLANYCH STALI KONSTRUKCYJNYCH COMPARATIVE RESEARCH
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA STRUKTURALNA WARSTWY WIERZCHNIEJ W STALIWIE Cr Mo W WARUNKACH ŚCIERANIA
13/12 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2004, Rocznik 4, Nr 12 Archives of Foundry Year 2004, Volume 4, Book 12 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 CHARAKTERYSTYKA STRUKTURALNA WARSTWY WIERZCHNIEJ W STALIWIE Cr Mo W
Bardziej szczegółowoSTABILNOŚĆ STRUKTURALNA STALI P92 W KSZTAŁTOWANYCH PLASTYCZNIE ELEMENTACH RUROCIĄGÓW KOTŁÓW ENERGETYCZNYCH ANDRZEJ TOKARZ, WŁADYSŁAW ZALECKI
PL0400058 STABILNOŚĆ STRUKTURALNA STALI P92 W KSZTAŁTOWANYCH PLASTYCZNIE ELEMENTACH RUROCIĄGÓW KOTŁÓW ENERGETYCZNYCH ANDRZEJ TOKARZ, WŁADYSŁAW ZALECKI Instytut Metalurgii Żelaza im. S. Staszica, Gliwice
Bardziej szczegółowoNauka o materiałach III
Pomiar twardości metali metodami: Brinella, Rockwella i Vickersa Nr ćwiczenia: 1 Zapoznanie się z zasadami pomiaru, budową i obsługą twardościomierzy: Brinella, Rockwella i Vickersa. Twardościomierz Brinella
Bardziej szczegółowoZMĘCZENIE CIEPLNE STALIWA CHROMOWEGO I CHROMOWO-NIKLOWEGO
23/2 Archives of Foundry, Year 2001, Volume 1, 1 (2/2) Archiwum Odlewnictwa, Rok 2001, Rocznik 1, Nr 1 (2/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ZMĘCZENIE CIEPLNE STALIWA CHROMOWEGO I CHROMOWO-NIKLOWEGO J.
Bardziej szczegółowoWPŁYW TEMPERATURY HARTOWANIA NA MIKROSTRUKTURĘ I WŁASNOŚCI MECHANICZNE STALI DP
KRZYSZTOF MIERNIK, RAFAŁ BOGUCKI, STANISŁAW PYTEL WPŁYW TEMPERATURY HARTOWANIA NA MIKROSTRUKTURĘ I WŁASNOŚCI MECHANICZNE STALI DP EFFECT OF HARDENING TEMPERATURE ON MICROSTRUCTURE AND MECHANICAL PROPERTIES
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH
Politechnika Łódzka Wydział Mechaniczny Instytut Inżynierii Materiałowej LABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH Ćwiczenie nr 6 Temat: Stale w stanie ulepszonym cieplnie Łódź 2010 Cel ćwiczenia Zapoznanie się
Bardziej szczegółowoPODSTAWY OBRÓBKI CIEPLNEJ STOPÓW ŻELAZA WYŻARZANIE 1. POJĘCIA PODSTAWOWE 2. PRZEMIANY PRZY NAGRZEWANIU I POWOLNYM CHŁODZENIU STALI 3.
PODSTAWY OBRÓBKI CIEPLNEJ STOPÓW ŻELAZA WYŻARZANIE 1. POJĘCIA PODSTAWOWE 2. PRZEMIANY PRZY NAGRZEWANIU I POWOLNYM CHŁODZENIU STALI 3. WYŻARZANIE 1. POJĘCIA PODSTAWOWE Definicja obróbki cieplnej Dziedzina
Bardziej szczegółowoStale niestopowe jakościowe Stale niestopowe specjalne
Ćwiczenie 5 1. Wstęp. Do stali specjalnych zaliczane są m.in. stale o szczególnych własnościach fizycznych i chemicznych. Są to stale odporne na różne typy korozji: chemiczną, elektrochemiczną, gazową
Bardziej szczegółowoTWARDOŚĆ, UDARNOŚĆ I ZUŻYCIE EROZYJNE STALIWA CHROMOWEGO
24/2 Archives of Foundry, Year 200, Volume, (2/2) Archiwum Odlewnictwa, Rok 200, Rocznik, Nr (2/2) PAN Katowice PL ISSN 642-5308 TWARDOŚĆ, UDARNOŚĆ I ZUŻYCIE EROZYJNE STALIWA CHROMOWEGO J. KILARSKI, A.
Bardziej szczegółowoOBRÓBKA CIEPLNA STOPÓW ŻELAZA. Cz. I. Wyżarzanie
OBRÓBKA CIEPLNA STOPÓW ŻELAZA Cz. I. Wyżarzanie Przemiany przy nagrzewaniu i powolnym chłodzeniu stali A 3 A cm A 1 Przykład nagrzewania stali eutektoidalnej (~0,8 % C) Po przekroczeniu temperatury A 1
Bardziej szczegółowoSTALE STOPOWE KONSTRUKCYJNE. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
STALE STOPOWE KONSTRUKCYJNE Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego STALE STOPOWE KONSTRUKCYJNE Ważniejsze grupy stali: stale spawalne o podwyższonej
Bardziej szczegółowoANALIZA WPŁYWU SZYBKOŚCI CHŁODZENIA NA STRUKTURĘ I WŁASNOŚCI STALIWA L21HMF PO REGENERUJĄCEJ OBRÓBCE CIEPLNEJ
73/21 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2006, Rocznik 6, Nr 21(2/2) ARCHIVES OF FOUNDARY Year 2006, Volume 6, Nº 21 (2/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ANALIZA WPŁYWU SZYBKOŚCI CHŁODZENIA NA STRUKTURĘ I WŁASNOŚCI
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR 39 * KRUCHOŚĆ ODPUSZCZANIA STALI
POLITECHNIKA KRAKOWSKA Instytut Inżynierii Materiałowej Grupa Zespół Rok ak. IMIĘ NAZWISKO DATA OCENA PODPIS ĆWICZENIE NR 39 * KRUCHOŚĆ ODPUSZCZANIA STALI Sprawozdanie winno zawierać: Opracowanie wszystkich
Bardziej szczegółowoZachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Zakład Metaloznawstwa i Odlewnictwa
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny INSTYTUT INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Zakład Metaloznawstwa i Odlewnictwa Przedmiot: Inżynieria Powierzchni / Powłoki Ochronne / Powłoki Metaliczne i Kompozytowe
Bardziej szczegółowoWĘGLOAZOTOWANIE JAKO ELEMENT OBRÓBKI CIEPLNEJ DLA ŻELIWA ADI
54/4 Archives of Foundry, Year 2002, Volume 2, 4 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2002, Rocznik 2, Nr 4 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WĘGLOAZOTOWANIE JAKO ELEMENT OBRÓBKI CIEPLNEJ DLA ŻELIWA ADI D. MYSZKA 1,
Bardziej szczegółowoKrzepnięcie Metali i Stopów, Nr 26, 1996 P Ai'l - Oddział Katowice PL ISSN POCICA-FILIPOWICZ Anna, NOWAK Andrzej
26/39 Soliditikation of Metais and Alloys, No 26, 1996 Krzepnięcie Metali i Stopów, Nr 26, 1996 P Ai'l - Oddział Katowice PL ISSN 02011-9386 WYKRESY CTPc ŻELIW A SZAREGO POCICA-FILIPOWICZ Anna, NOWAK Andrzej
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE Nr 6. Laboratorium InŜynierii Materiałowej. Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. inŝ. A. Weroński
POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INśYNIERII MATERIAŁOWEJ Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. inŝ. A. Weroński Laboratorium InŜynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 6 Opracował: dr
Bardziej szczegółowoWPŁYW TEMPERATURY WYŻARZANIA NA WIELKOŚĆ ZIARNA
WPŁYW TEMPERATURY WYŻARZANIA NA WIELKOŚĆ ZIARNA AUSTENITU W STALI HARDOX 450 Katarzyna Pawlak 1,* 1 Politechnika Wrocławska, Wydział Mechaniczny, Katedra Materiałoznawstwa, Wytrzymałości i Spawalnictwa,
Bardziej szczegółowoBADANIA CERTYFIKACYJNE NAKŁADEK WĘGLOWYCH CERTIFICATION RESEARCHES OF CARBON CONTACT STRIPS
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2013 Seria: TRANSPORT z. 81 Nr kol. 1896 Andrzej HEŁKA 1, Marek SITARZ 2 BADANIA CERTYFIKACYJNE NAKŁADEK WĘGLOWYCH Streszczenie. Artykuł przedstawia badania i pomiary
Bardziej szczegółowoWARSTWY WĘGLIKOWE WYTWARZANE W PROCESIE CHROMOWANIA PRÓŻNIOWEGO NA POWIERZCHNI STALI POKRYTEJ STOPAMI NIKLU Z PIERWIASTKAMI WĘGLIKOTWÓRCZYMI
4-2010 T R I B O L O G I A 23 Bogdan BOGDAŃSKI *, Ewa KASPRZYCKA *,**, Jan TACIKOWSKI *, Jan K. SENATORSKI *,***, Mariusz KOPROWSKI ** WARSTWY WĘGLIKOWE WYTWARZANE W PROCESIE CHROMOWANIA PRÓŻNIOWEGO NA
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH
Politechnika Łódzka Wydział Mechaniczny Instytut Inżynierii Materiałowej LABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH Ćwiczenie nr 5 Temat: Stale stopowe, konstrukcyjne, narzędziowe i specjalne. Łódź 2010 1 S t r
Bardziej szczegółowoWŁAŚCIWOŚCI TRIBOLOGICZNE WARSTW DUPLEX WYTWARZANYCH W PROCESIE TYTANOWANIA PRÓŻNIOWEGO NA STALI NARZĘDZIOWEJ POKRYTEJ STOPEM NIKLU
4-2011 T R I B O L O G I A 125 Ewa KASPRZYCKA *,**, Bogdan BOGDAŃSKI **, Jan TACIKOWSKI **, Jan SENATORSKI **, Dominik SMOLIŃSKI *** WŁAŚCIWOŚCI TRIBOLOGICZNE WARSTW DUPLEX WYTWARZANYCH W PROCESIE TYTANOWANIA
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 193
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 193 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 15, Data wydania: 8 października 2015 r. AB 193 Kod identyfikacji
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE OCHŁADZALNIKA W CELU ROZDROBNIENIA STRUKTURY W ODLEWIE BIMETALICZNYM
28/10 Archives of Foundry, Year 2003, Volume 3, 10 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2003, Rocznik 3, Nr 10 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ZASTOSOWANIE OCHŁADZALNIKA W CELU ROZDROBNIENIA STRUKTURY W ODLEWIE BIMETALICZNYM
Bardziej szczegółowoInstytut Spawalnictwa SPIS TREŚCI
Tytuł: Makroskopowe i mikroskopowe badania metalograficzne materiałów konstrukcyjnych i ich połączeń spajanych Opracował: pod redakcją dr. hab. inż. Mirosława Łomozika Rok wydania: 2009 Wydawca: Instytut
Bardziej szczegółowoSTAL NARZĘDZIOWA DO PRACY NA ZIMNO
STAL NARZĘDZIOWA DO PRACY NA ZIMNO Jakościowe porównanie głównych własności stali Tabela daje jedynie wskazówki, by ułatwić dobór stali. Nie uwzględniono tu charakteru obciążenia narzędzia wynikającego
Bardziej szczegółowoWymrażanie i azotowanie stali narzędziowych
Aleksander Ciski, Piotr Wach, Tomasz Babul, KRyspin Burdyński, Stefan Kowalski Wymrażanie i azotowanie stali narzędziowych wprowadzenie Na podstawie danych literaturowych oraz wyników badań własnych, uzyskanych
Bardziej szczegółowo27/36 BADANIE PROCESÓW ODPUSZCZANIA STALI SW7.M PO HARTOWANIU LASEROWYM
27/36 Solidificatin o f Metais and Alloys,no.27. 1996 Krzepniecie Metali i Stopów, Nr 27, 1996 P AN - Oddział Katowice PL ISSN 0208-9386 BADANIE PROCESÓW ODPUSZCZANIA STALI SW7.M PO HARTOWANIU LASEROWYM
Bardziej szczegółowoPROCEDURY POMIARÓW PARAMETRÓW KONSTRUKCYJNYCH, MATERIAŁOWYCH KOMBAJNOWYCH NOŻY STYCZNO-OBROTOWYCH
Postępowanie nr 56/A/DZZ/5 PROCEDURY POMIARÓW PARAMETRÓW KONSTRUKCYJNYCH, MATERIAŁOWYCH KOMBAJNOWYCH NOŻY STYCZNO-OBROTOWYCH Część : Procedura pomiaru parametrów konstrukcyjnych noży styczno-obrotowych
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH
Politechnika Łódzka Wydział Mechaniczny Instytut Inżynierii Materiałowej LABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH Ćwiczenie nr 5 Temat: Stale niestopowe, stopowe, konstrukcyjne, narzędziowe, specjalne. Łódź 2010
Bardziej szczegółowoWPŁYW PROCESU TARCIA NA ZMIANĘ MIKROTWARDOŚCI WARSTWY WIERZCHNIEJ MATERIAŁÓW POLIMEROWYCH
WOJCIECH WIELEBA WPŁYW PROCESU TARCIA NA ZMIANĘ MIKROTWARDOŚCI WARSTWY WIERZCHNIEJ MATERIAŁÓW POLIMEROWYCH THE INFLUENCE OF FRICTION PROCESS FOR CHANGE OF MICROHARDNESS OF SURFACE LAYER IN POLYMERIC MATERIALS
Bardziej szczegółowoPROCEDURY POMIARÓW PARAMETRÓW KONSTRUKCYJNYCH, MATERIAŁOWYCH I SZYBKOŚCI ZUśYCIA KOMBAJNOWYCH NOśY STYCZNO-OBROTOWYCH
PROCEDURY POMIARÓW PARAMETRÓW KONSTRUKCYJNYCH, MATERIAŁOWYCH I SZYBKOŚCI ZUśYCIA KOMBAJNOWYCH NOśY STYCZNO-OBROTOWYCH Część : Procedura pomiaru parametrów konstrukcyjnych noŝy styczno-obrotowych oraz karta
Bardziej szczegółowoKONTROLA STALIWA GXCrNi72-32 METODĄ ATD
54/14 Archives of Foundry, Year 2004, Volume 4, 14 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2004, Rocznik 4, Nr 14 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 KONTROLA STALIWA GXCrNi72-32 METODĄ ATD S. PIETROWSKI 1, G. GUMIENNY 2
Bardziej szczegółowoOBRÓBKA CIEPLNA STALIWA Cr Mo V PO DŁUGOTRWAŁEJ EKSPLOATACJI
76/18 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 2006, Rocznik 6, Nr 18 (1/2) ARCHIVES OF FOUNDRY Year 2006, Volume 6, N o 18 (1/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 OBRÓBKA CIEPLNA STALIWA Cr Mo V PO DŁUGOTRWAŁEJ EKSPLOATACJI
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 5 POMIARY TWARDOŚCI. 1. Cel ćwiczenia. 2. Wprowadzenie
Ćwiczenie 5 POMIARY TWARDOŚCI 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zaznajomienie studentów ze metodami pomiarów twardości metali, zakresem ich stosowania, zasadami i warunkami wykonywania pomiarów oraz
Bardziej szczegółowoWPŁYW OBRÓBKI TERMICZNEJ NA SIŁĘ CIĘCIA I SIŁĘ ŚCISKANIA ZIEMNIAKÓW
InŜynieria Rolnicza 6/2006 Beata Ślaska-Grzywna Katedra InŜynierii i Maszyn SpoŜywczych Akademia Rolnicza w Lublinie WPŁYW OBRÓBKI TERMICZNEJ NA SIŁĘ CIĘCIA I SIŁĘ ŚCISKANIA ZIEMNIAKÓW Streszczenie W niniejszej
Bardziej szczegółowoANTYŚCIERNE I ANTYKOROZYJNE WARSTWY NOWEJ GENERACJI WYTWARZANE W PROCESIE TYTANOWANIA PRÓŻNIOWEGO NA STALI NARZĘDZIOWEJ
4-2015 T R I B O L O G I A 77 EWA KASPRZYCKA *, BOGDAN BOGDAŃSKI ** ANTYŚCIERNE I ANTYKOROZYJNE WARSTWY NOWEJ GENERACJI WYTWARZANE W PROCESIE TYTANOWANIA PRÓŻNIOWEGO NA STALI NARZĘDZIOWEJ WEAR-RESISTANT
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Podstawy obróbki cieplnej Rok akademicki: 2013/2014 Kod: MIM-1-505-s Punkty ECTS: 4 Wydział: Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej Kierunek: Inżynieria Materiałowa Specjalność: Poziom
Bardziej szczegółowoMetaloznawstwo II Metal Science II
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014
Bardziej szczegółowoPL 178509 B1 (13) B1. (51) IntCl6: C23C 8/26. (54) Sposób obróbki cieplno-chemicznej części ze stali nierdzewnej
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 178509 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 305287 (22) Data zgłoszenia: 03.10.1994 (51) IntCl6: C23C 8/26 (54)
Bardziej szczegółowoWPŁYW OBRÓBKI TERMICZNEJ ZIEMNIAKÓW NA PRĘDKOŚĆ PROPAGACJI FAL ULTRADŹWIĘKOWYCH
Wpływ obróbki termicznej ziemniaków... Arkadiusz Ratajski, Andrzej Wesołowski Katedra InŜynierii Procesów Rolniczych Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie WPŁYW OBRÓBKI TERMICZNEJ ZIEMNIAKÓW NA PRĘDKOŚĆ
Bardziej szczegółowoMECHANIKA KOROZJI DWUFAZOWEGO STOPU TYTANU W ŚRODOWISKU HCl. CORROSION OF TWO PHASE TI ALLOY IN HCl ENVIRONMENT
ANNA KADŁUCZKA, MAREK MAZUR MECHANIKA KOROZJI DWUFAZOWEGO STOPU TYTANU W ŚRODOWISKU HCl CORROSION OF TWO PHASE TI ALLOY IN HCl ENVIRONMENT S t r e s z c z e n i e A b s t r a c t W niniejszym artykule
Bardziej szczegółowo43 edycja SIM Paulina Koszla
43 edycja SIM 2015 Paulina Koszla Plan prezentacji O konferencji Zaprezentowane artykuły Inne artykuły Do udziału w konferencji zaprasza się młodych doktorów, asystentów i doktorantów z kierunków: Inżynieria
Bardziej szczegółowoWPŁYW ODKSZTAŁCENIA NA ZIMNO I OBRÓBKI CIEPLNEJ NA WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE I STRUKTURĘ TAŚM PRZEZNACZONYCH NA PIŁY TAŚMOWE
22 Prace IMŻ 1 (2013) Jerzy WIEDERMANN, Krzysztof RADWAŃSKI Instytut Metalurgii Żelaza Andrzej ADAMIEC Przeróbka Plastyczna na Zimno Baildon Sp. z o.o. Jarosław GAZDOWICZ Instytut Metalurgii Żelaza WPŁYW
Bardziej szczegółowoMateriały metalowe. Odkształcenie plastyczne i rekrystalizacja metali. Copyright by L.A. Dobrzaski, IMIiB, Gliwice
Stale szybkotnce to takie stale stopowe, które maj zastosowanie na narzdzia tnce do obróbki skrawaniem, na narzdzia wykrojnikowe, a take na narzdzia do obróbki plastycznej na zimno i na gorco. Stale te
Bardziej szczegółowoWPŁYW AZOTU NA STRUKTURĘ, TWARDOŚĆ I ZUŻYCIE ŚCIERNE ŻELIWA CHROMOWEGO
27/14 Archives of Foundry, Year 2004, Volume 4, 14 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2004, Rocznik 4, Nr 14 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WPŁYW AZOTU NA STRUKTURĘ, TWARDOŚĆ I ZUŻYCIE ŚCIERNE ŻELIWA CHROMOWEGO
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE Nr 7/N Opracowali: dr Hanna de Sas Stupnicka, dr inż. Sławomir Szewczyk
Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. inż. A. Weroński POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Laboratorium Materiały Metaliczne II ĆWICZENIE Nr 7/N Opracowali:
Bardziej szczegółowoStale narzędziowe. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Stale narzędziowe Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Stale narzędziowe stopy przeznaczone na narzędzia tj. przedmioty służące do rozdzielania
Bardziej szczegółowoWPŁYW PARAMETRÓW OBRÓBKI CIEPLNEJ TAŚM ZE STALI X6CR17 NA ICH WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE I STRUKTURĘ
2 Prace IMŻ 2 (2012) Krzysztof RADWAŃSKI, Jerzy WIEDERMANN Instytut Metalurgii Żelaza Andrzej ADAMIEC Przeróbka Plastyczna na Zimno Baildon Sp. z o.o. Jarosław GAZDOWICZ Instytut Metalurgii Żelaza WPŁYW
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE Nr 8. Laboratorium Inżynierii Materiałowej. Opracowali: dr inż. Krzysztof Pałka dr Hanna Stupnicka
Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Laboratorium Inżynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 8 Opracowali: dr inż.
Bardziej szczegółowoNazwa przedmiotu INSTRUMENTARIUM BADAWCZE W INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Instrumentation of research in material engineering
Nazwa przedmiotu INSTRUMENTARIUM BADAWCZE W INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Instrumentation of research in material engineering Kierunek: Inżynieria materiałowa Rodzaj przedmiotu: kierunkowy obowiązkowy Rodzaj
Bardziej szczegółowoPolitechnika Politechnika Koszalińska
Politechnika Politechnika Instytut Mechatroniki, Nanotechnologii i Technik Próżniowych NOWE MATERIAŁY NOWE TECHNOLOGIE W PRZEMYŚLE OKRĘTOWYM I MASZYNOWYM IIM ZUT Szczecin, 28 31 maja 2012, Międzyzdroje
Bardziej szczegółowoSTALE NARZĘDZIOWE DO PRACY NA GORĄCO
Ćwiczenie 9 Stale narzędziowe STALE NARZĘDZIOWE DO PRACY NA ZIMNO DO PRACY NA GORĄCO SZYBKOTNĄCE NIESTOPOWE STOPOWE Rysunek 1. Klasyfikacja stali narzędziowej. Ze stali narzędziowej wykonuje się narzędzia
Bardziej szczegółowo4. Wyniki bada uzupełniaj cych własno ci stali szybkotn cych
4. Wyniki bada uzupełniaj cych własno ci stali szybkotn cych 4.1. Wyniki bada twardo ci Pomiarów twardo ci stali w skali C Rockwella dokonano na przekroju próbek poddanych uprzednio badaniu współczynnika
Bardziej szczegółowoWykład 9 Obróbka cieplna zwykła
Wykład 9 Obróbka cieplna zwykła Rozróżniamy 3 rodzaje obróbki cieplnej: Obróbka cieplna zwykła, którą realizujemy stosując 2 parametry: t, τ Obróbka cieplno-chemiczna, którą realizujemy stosując parametry:
Bardziej szczegółowo6. OBRÓBKA CIEPLNO - PLASTYCZNA
6. OBRÓBKA CIEPLNO - PLASTYCZNA 6.1. Cel ćwiczenia Zapoznanie się z rodzajami obróbki cieplno plastycznej i ich wpływem na własności metali. 6.2. Wprowadzenie Obróbką cieplno-plastyczną, zwaną potocznie
Bardziej szczegółowoStal - definicja Stal
\ Stal - definicja Stal stop żelaza z węglem,plastycznie obrobiony i obrabialny cieplnie o zawartości węgla nieprzekraczającej 2,11% co odpowiada granicznej rozpuszczalności węgla w żelazie (dla stali
Bardziej szczegółowoPRÓBA ILOŚCIOWEGO OPISU WPŁYWU PARAMETRÓW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA UDARNOŚĆ STALI NARZĘDZIOWEJ 102CR6
Andrzej POPRZECZKA, Adam LISICA PRÓBA ILOŚCIOWEGO OPISU WPŁYWU PARAMETRÓW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA UDARNOŚĆ STALI NARZĘDZIOWEJ 102CR6 Streszczenie Parametry obróbki cieplnej stali narzędziowej w istotny sposób
Bardziej szczegółowoNAPRĘŻENIA ŚCISKAJĄCE PRZY 10% ODKSZTAŁCENIU WZGLĘDNYM PRÓBEK NORMOWYCH POBRANYCH Z PŁYT EPS O RÓŻNEJ GRUBOŚCI
PRACE INSTYTUTU TECHNIKI BUDOWLANEJ - KWARTALNIK 1 (145) 2008 BUILDING RESEARCH INSTITUTE - QUARTERLY No 1 (145) 2008 Zbigniew Owczarek* NAPRĘŻENIA ŚCISKAJĄCE PRZY 10% ODKSZTAŁCENIU WZGLĘDNYM PRÓBEK NORMOWYCH
Bardziej szczegółowo24 l i s t o p a d - g r u d z i e ń Obróbka
Numeryczne obliczanie własności mechanicznych stali do ulepszania cieplnego prof. dr hab. inż. Henryk Adrian (adrian@agh.edu.pl) kierownik pracowni metalografii ilościowej i modelowania obróbki cieplnej
Bardziej szczegółowoOBRÓBKA CIEPLNA SILUMINU AK132
52/22 Archives of Foundry, Year 2006, Volume 6, 22 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2006, Rocznik 6, Nr 22 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 OBRÓBKA CIEPLNA SILUMINU AK132 J. PEZDA 1 Akademia Techniczno-Humanistyczna
Bardziej szczegółowoDo najbardziej rozpowszechnionych metod dynamicznych należą:
Twardość metali 6.1. Wstęp Twardość jest jedną z cech mechanicznych materiału równie ważną z konstrukcyjnego i technologicznego punktu widzenia, jak wytrzymałość na rozciąganie, wydłużenie, przewężenie,
Bardziej szczegółowoWPŁYW SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA NA WŁASNOŚCI TERMOFIZYCZNE STALIWA W STANIE STAŁYM
2/1 Archives of Foundry, Year 200, Volume, 1 Archiwum Odlewnictwa, Rok 200, Rocznik, Nr 1 PAN Katowice PL ISSN 1642-308 WPŁYW SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA NA WŁASNOŚCI TERMOFIZYCZNE STALIWA W STANIE STAŁYM D.
Bardziej szczegółowoSTAL NARZĘDZIOWA DO PRACY NA ZIMNO
STAL NARZĘDZIOWA DO PRACY NA ZIMNO Jakościowe porównanie głównych własności stali Tabela daje jedynie wskazówki, by ułatwić dobór stali. Nie uwzględniono tu charakteru obciążenia narzędzia wynikającego
Bardziej szczegółowoWPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA STRUKTURĘ, WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE I ODPORNOŚĆ KOROZYJNĄ STALI MARTENZYTYCZNEJ X5CrNiCuNb16-4
2-2010 PROBLEMY EKSPLOATACJI 93 Jerzy BIELANIK, Bogdan KOŁODZIEJ Politechnika Warszawska WBMiP w Płocku WPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA STRUKTURĘ, WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE I ODPORNOŚĆ KOROZYJNĄ STALI MARTENZYTYCZNEJ
Bardziej szczegółowoStale narzędziowe - stopy przeznaczone na narzędzia tj. przedmioty służące do rozdzielania i rozdrabniania materiałów bądź nadawania kształtu przez
STALE NARZĘDZIOWE Stale narzędziowe - stopy przeznaczone na narzędzia tj. przedmioty służące do rozdzielania i rozdrabniania materiałów bądź nadawania kształtu przez obróbkę skrawaniem lub przez przeróbkę
Bardziej szczegółowo1. WSTĘP 1. INTRODUCTION
Obróbka Plastyczna Metali t. XX nr 3 (29) InŜynieria materiałowa w obróbce plastycznej Prof. dr hab. inŝ. Leopold BERKOWSKI, dr inŝ. Jacek BOROWSKI Instytut Obróbki Plastycznej, Poznań Dr inŝ. Zbigniew
Bardziej szczegółowoOBRÓBKA CIEPLNA STOPÓW ŻELAZA. Cz. II. Przemiany austenitu przechłodzonego
OBRÓBKA CIEPLNA STOPÓW ŻELAZA Cz. II. Przemiany austenitu przechłodzonego WPŁYW CHŁODZENIA NA PRZEMIANY AUSTENITU Ar 3, Ar cm, Ar 1 temperatury przy chłodzeniu, niższe od równowagowych A 3, A cm, A 1 A
Bardziej szczegółowoSTAL NARZĘDZIOWA DO PRACY NA GORĄCO
STAL NARZĘDZIOWA DO PRACY NA GORĄCO Jakościowe porównanie najważniejszych własności stali 1) Stal Maraging (temperatura maraging ok. 480 C); w tym stanie nie porównywalna ze stalami do ulepszania cieplnego.
Bardziej szczegółowoWPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA WŁAŚCIWOŚCI STALI TYPU MARAGING
ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI RZESZOWSKIEJ 298, Mechanika 90 RUTMech, t. XXXV, z. 90 (3/18), lipiec-wrzesień 2018, s. 357-366 Grzegorz MICHTA 1 Adam KRUK 2 WPŁYW OBRÓBKI CIEPLNEJ NA WŁAŚCIWOŚCI STALI TYPU
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR 9. Zakład Budownictwa Ogólnego. Stal - pomiar twardości metali metodą Brinella
Zakład Budownictwa Ogólnego ĆWICZENIE NR 9 Stal - pomiar twardości metali metodą Brinella Instrukcja z laboratorium: Budownictwo ogólne i materiałoznawstwo Instrukcja do ćwiczenia nr 9 Strona 9.1. Pomiar
Bardziej szczegółowoWpływ struktury na skutki azotowania chromowych stali ledeburytycznych Część II. Warunki obróbki cieplnej stali NC10
Obróbka Plastyczna Metali t. XVIII nr 1 (27) Prof. dr hab. inŝ. Leopold BERKOWSKI Dr inŝ. Jacek BOROWSKI Instytut Obróbki Plastycznej, Poznań Wpływ struktury na skutki azotowania chromowych stali ledeburytycznych
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 6 HARTOWNOŚĆ STALI. 1. Cel ćwiczenia. 2. Wprowadzenie
Ćwiczenie 6 HARTOWNOŚĆ STALI 1. Cel ćwiczenia Ćwiczenie ma na celu zaznajomienie studentów ze metodami wyznaczania hartowności stali, a w szczególności z metodą obliczeniową. W ramach ćwiczenia studenci
Bardziej szczegółowoANALIZA ZALEŻNOŚCI POMIĘDZY CECHAMI DIELEKTRYCZNYMI A WŁAŚCIWOŚCIAMI CHEMICZNYMI MĄKI
Inżynieria Rolnicza 5(103)/2008 ANALIZA ZALEŻNOŚCI POMIĘDZY CECHAMI DIELEKTRYCZNYMI A WŁAŚCIWOŚCIAMI CHEMICZNYMI MĄKI Deta Łuczycka, Leszek Romański Instytut Inżynierii Rolniczej, Uniwersytet Przyrodniczy
Bardziej szczegółowoWŁAŚCIWOŚCI TRIBOLOGICZNE POWŁOK ELEKTROLITYCZNYCH ZE STOPÓW NIKLU PO OBRÓBCE CIEPLNEJ
4-2011 T R I B O L O G I A 43 Bogdan BOGDAŃSKI *, Ewa KASPRZYCKA *,**, Jerzy SMOLIK ***, Jan TACIKOWSKI *, Jan SENATORSKI *, Wiktor GRZELECKI * WŁAŚCIWOŚCI TRIBOLOGICZNE POWŁOK ELEKTROLITYCZNYCH ZE STOPÓW
Bardziej szczegółowoWłasności mechaniczne i strukturalne wybranych gipsów w mechanizmie wiązania.
WYśSZA SZKOŁA INśYNIERII DENTYSTYCZNEJ im. prof. Meissnera w Ustroniu Własności mechaniczne i strukturalne wybranych gipsów w mechanizmie wiązania. Promotor: Prof. zw. dr hab. n. tech. MACIEJ HAJDUGA Barbara
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY PROJEKT DYPLOMOWY INŻYNIERSKI
Temat pracy: Charakterystyka materiałów ceramicznych o strukturze typu perowskitu ABO 3 1. Określenie celu pracy. 2. Studia literaturowe w zakresie tematyki pracy. 3. Przedstawienie wybranych zagadnień
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE Nr 6. Laboratorium Inżynierii Materiałowej. Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska. Opracował dr inż.
POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Akceptował: Kierownik Katedry prof. dr hab. B. Surowska Laboratorium Inżynierii Materiałowej ĆWICZENIE Nr 6 Opracował dr inż. Sławomir
Bardziej szczegółowoWPŁYW ODKSZTAŁCENIA WZGLĘDNEGO NA WSKAŹNIK ZMNIEJSZENIA CHROPOWATOŚCI I STOPIEŃ UMOCNIENIA WARSTWY POWIERZCHNIOWEJ PO OBRÓBCE NAGNIATANEM
Tomasz Dyl Akademia Morska w Gdyni WPŁYW ODKSZTAŁCENIA WZGLĘDNEGO NA WSKAŹNIK ZMNIEJSZENIA CHROPOWATOŚCI I STOPIEŃ UMOCNIENIA WARSTWY POWIERZCHNIOWEJ PO OBRÓBCE NAGNIATANEM W artykule określono wpływ odkształcenia
Bardziej szczegółowo