Zajęcia terenowe i technologiczne: Hydroelektrownia Czorsztyn-Niedzica Termin

Transkrypt

1 Zajęcia terenowe i technologiczne: Hydroelektrownia Czorsztyn-Niedzica Termin

2 Spotkanie pod głównym budynkiem Uniwersytetu Pedagogicznego od strony ul. Smoluchowskiego: godzina: 7:20

3 AUTOKAR 1

4 AUTOKAR 2

5 ZAKRES TEMATYCZNY ZAJĘĆ: budowa zapory, technologia produkcji energii elektrycznej w hydroelektrowni, funkcje, funkcjonowanie w stanach nadzwyczajnych i in.

6 ZAKRES TEMATYCZNY ZAJĘĆ

7 WYMAGANIA: - długość opracowania - do 2 stron A4 (przekazywane informacje powinny być zawarte w punktach) + literatura - prezentacja ustna w autokarze - wydrukowane i podpisane opracowanie wraz z załącznikami - proszę przygotować załączniki, które pozwolą wytłumaczyć przydzielone tematy - prześlecie je Państwo po autokakrze podczas prezentowania, - proszę poszerzyć tematy o informacje w postaci ciekawostek, które zainteresują słuchaczy

8 Stopień Wodny Kościuszko Zbiornik Czorsztyński

9 Źródło: Humnicki W., Wpływ budowy i eksploatacji zbiornika czorsztyoskiego na środowisko Źródło: Humnicki W., Wpływ budowy i eksploatacji zbiornika czorsztyoskiego na środowisko

10 Źródło: Źródło: Humnicki W., Wpływ budowy i eksploatacji zbiornika czorsztyoskiego na środowisko

12 Źródło: Humnicki W., Wpływ budowy i eksploatacji zbiornika czorsztyoskiego na środowisko

17 ZATOPIONE MIEJSCOWOŚCI W PRZYPADKU REALIZACJI PROJEKTU: Źródło: Źródło: Humnicki W., Wpływ budowy i eksploatacji zbiornika czorsztyoskiego na środowisko

18 ZATOPIONE MIEJSCOWOŚCI W PRZYPADKU REALIZACJI PROJEKTU: Źródło: Humnicki W., Wpływ budowy i eksploatacji zbiornika czorsztyoskiego na środowisko

19 ZATOPIONE MIEJSCOWOŚCI W PRZYPADKU REALIZACJI PROJEKTU ( ) : Źródło: Humnicki W., Wpływ budowy i eksploatacji zbiornika czorsztyoskiego na środowisko

21 Zbiornik Sromowski, Jezioro Sromowskie zbiornik zaporowy na Dunajcu pomiędzy zamkiem w Niedzicy a wsią Sromowce Wyżne. Powstał w wyniku wybudowania zapory wodnej w Sromowcach. Jest zbiornikiem wyrównawczym dla głównego zbiornika, którym jest Zbiornik Czorsztyński. Jezioro Czorsztyńskie (Zbiornik Czorsztyński) zaporowy zbiornik wodny na rzece Dunajec, na Kotlinie Nowotarskiej, pomiędzy Pieninami i Gorcami. Powstał przez zbudowanie w Niedzicy zapory wodnej pomiędzy Pieninami Spiskimi i Właściwymi. (

22

24 Elektrownia Czorsztyn-Niedzica- Sromowce Wyżne Zapora główna Czorsztyn - Niedzica to największa w Polsce zapora ziemna o wysokości 56 i długości 404 metry. Woda z Jeziora Czorsztyńskiego przepływa przez dwie sztolnie do usytuowanej poniżej zapory elektrowni wodnej, poruszając dwie turbiny. Ilość uwalnianej w ten sposób ekologicznie czystej energii szacowana jest na około 160 mln kwh rocznie. Po przejściu przez elektrownię woda uchodzi do Jeziora Sromowieckiego. (

25 Elektrownia Wodna Niedzica N E / , Moc przy pracy turbinowej: 2 x 46,375 MW Moc przy pracy pompowej: 2 x 44,5 MW Wysokość spadu wody: m Generowane napięcie: 15 kv Elektrownia korzysta z wód Zbiornika Czorsztyńskiego. Wykorzystana woda spływa za zaporą do Zbiornik Sromowskiego, który z kolei jest źródłem wody dla Elektrowni Sromowce Wyżne oraz służy jako zbiornik wyrównawczy. Przed 2001 rokiem elektrownia w trybie pompowym przepompowywała wodę ze zbiornika Sromowce Wyżne do Zbiornika Czorsztyńskiego. Ze względu na niewielkie różnice w cenie energii w dzień i w nocy elektrownia pracuje obecnie wyłącznie w trybie turbinowym. W praktyce jest więc elektrownią przepływową. Elektrownia wodna Sromowce Wyżne N E / , Moc turbin 4 x 520 kw Wysokość spadu wody: 3,4-10,3 m Generowane napięcie: 0,66 kv

26 CENA JAKĄ PŁACIMY ZA KORZYŚCI Z FUNKCJONOWANIA ZBIORNIKÓW WODNYCH Źródło: Humnicki W., Wpływ budowy i eksploatacji zbiornika czorsztyoskiego na środowisko

27 PROBLEMY GEOLOGICZNO-INŻYNIERSKIE Źródło: Humnicki W., Wpływ budowy i eksploatacji zbiornika czorsztyoskiego na środowisko Źródło: Humnicki W., Wpływ budowy i eksploatacji zbiornika czorsztyoskiego na środowisko

29 Źródło: Humnicki W., Wpływ budowy i eksploatacji zbiornika czorsztyoskiego na środowisko "Kaskada Soły Źródło:

32 DZIAŁANIA OGRANICZAJĄCE NEGATYWNY WPŁYW ZBIORNIKA: Źródło: Humnicki W., Wpływ budowy i eksploatacji zbiornika czorsztyoskiego na środowisko

36 Via Regia Via Regia - Droga Królewska to najdłuższa i najstarsza historyczna droga łączącą wschodnią i zachodnią Europę. Via Regia była drogą ponadregionalną sprzyjającą rozwojowi średniowiecznych miast i kontaktów państw europejskich. Szlak Via Regia przebiega przez Hiszpanię, Francję, Belgię, Niemcy, Polskę i sięga aż na Ukrainę, a na trasie znajdują się historyczne miasta takie jak Santiago de Compostela, Bordeaux, Paryż, Reims, Antwerpia, Frankfurt na Menem, Erfurt, Lipsk, Wrocław, Kraków, Lwów i Kijów. (źródło: Od średniowiecza jednym z najważniejszym szlaków komunikacyjnych w Europie Środkowej była tak zwana "Wysoka Droga", nazywana również "Drogą Królewską" (Via Regia). Rozwijały się przy niej tak ważne ośrodki, jak Kolonia, Lipsk, Wrocław, Kraków, Lwów czy Kijów. Na trakcie tym powstawały także nowe miasta - Lwówek Śl., Złotoryja, Środa Śl., Legnica czy Lubań posiadają najstarsze dziś w Polsce prawa miejskie. Via Regia nie posiadała jednego, z góry ustalonego przebiegu - był to raczej "korytarz komunikacyjny", zmieniający się w zależności od uwarunkowań politycznych, powodzi, powstających i palących się zajazdów.. (Źródło:

37 W 2005 szlak został ogłoszony Europejskim Szlakiem Kulturowym Rady Europy. Na szlaku Via Regia znajdują się także małopolskie miasta: Kraków, Olkusz, Bochnia oraz Tarnów.

38 Czorsztyn - historia Wzmianki o zamku pochodzą z XIII. Najpierw zbudowany z modrzewia lub cisowych pni otoczony ziemnymi wałami nosił nazwę Wronin. Z czasem nazwany został Czorsztyn. Dlaczego? Hipotez jest wiele, jedną z nich najbardziej ciekawą jest to że nazwa ta pochodzi od dwóch słów " Czortowy Tyn". W starosłowiańskim języku słowo Tyn oznaczało gród. Tutaj znalazł schronienie podczas najazdu Tatarskiego w 1241r Bolesław Wstydliwy wraz ze swoją żoną Kingą. W 1249 r właścicielem zamku był poszukiwacz skarbów w górach kasztelan sądecki Wydżga. Wieść niesie,że gdy znalazł złoto wstąpił do zakonu krzyżackiego. Kazimierz Wielki przebudował zamek na murowaną fortecę,która broniła prastarego szlaku komunikacyjnego z Polski na Węgry

39 Czorsztyn w ciągu dziejów był odwiedzany przez liczne orszaki królewskie, poselstwa zabiegające o przyjaźń. Bywali tutaj Władysław Jagiełło, królowa Jadwiga oraz Ludwik Węgierski. To właśnie tutaj Władysław Warneńczyk żegnał matkę przed wyjazdem na Węgry gdzie czekał na niego tron. Od XV w zamek przeszedł w dzierżawę starostów czorsztyńskich. Był to czarny okres w historii zamku. Niesprawiedliwe rządy starostów doprowadziły w 1651r. do przejęcia zamku przez Kostka Napieralskiego u którego boku stanęła ludność Podhala. Walka powstańców chłopskich z wyzyskiem i niesprawiedliwością nie trwała długo. Oblężony Czorsztyn w niewyjaśnionych okolicznościach otworzył swoje bramy. Kostka Napieralski wraz z przywódcami chłopów został okrutnie wbity na pal na wzgórzu Lasoty. W 1655 r. zamek gościł Jana Kazimierza uchodzącego na tułaczkę przed Karolem Gustawem (potop szwedzki).tutaj Jan Kazimierz przekazał skarbiec koronny Jerzemu Lubomirskiemu przechowywany później w Lubowli (dzisiejsza Słowacja). Pod koniec XVIII w. zamek spłoną częściowo po uderzeniu pioruna by z czasem popaść w ruinę.

40 Czorsztyn - obecnie Prace renowacyjne rozpoczęto w 1975 r. Obecnie zamek jest udostępniony zwiedzającym i z roku na rok jego wygląd przypomina okres świetność. Na zamku znajdują się ekspozycje muzealne, sklep z pamiątkami a z wieży można podziwiać jezioro Czorsztyńskie oraz zamek Niedzica. Przy zamku znajduje się przystań dla statku Biała Dama,który odbywa regularne rejsy po jeziorze. Na przystani można wypożyczyć sprzęt pływający : kajaki, rowerki wodne, łodzie wiosłowe oraz łodzie z napędem elektrycznym oraz zamówić posiłek w małej gastronomii.

41 Zamek Niedzicki - historia Zamek dawniej zwany Dunajcem wybudowany został przez Węgierską rodzinę Berzevic, która wybudowała go na granicy między Polską a Węgrami. Pierwszym polskim właścicielem zamku był Hieronim Łaski, który przejął go od węgra Jana Zapolyi. Zamek był wielokrotnie napadany i zajmowany przez zbójców. Syn Hieronima Olbracht Łaski odsprzedał zamek Jerzemu Horvathowi, który rozbudował go w stylu renesansowym. Po drugiej wojnie światowej zamek wraz z częścią Spisza przeszedł do Polski. W 1946 r. rozgłosu nabrała historia związana ze skarbem Inków

42 Sebastian Berzevicsy dziedzic Niedzicy poślubił indiankę peruwiańską z rodu Inków. Ich córka Umina wyszła za potomka królewskiego rodu Inków dając mu syna dla którego został złożony testament ze wskazaniem miejsca zatopienia skarbu na dnie jeziora Titicaca. W 1946 r na zamku został znaleziony pęk rzemieni powiązanych w węzły. Było to zabezpieczone w ołowianą tubę starożytne pismo Inków zwane kipu. Ukryte było pod ostatnim stopniem pierwszej bramy górnego zamku. Skarbu nie znaleziono do dzisiaj, wszystkie dokumenty zginęły w nie wyjaśnionych okolicznościach a potomków rodu Inków doświadczały tragiczne koleje losu

43 Zamek Niedzicki - obecnie Zamek składa się z zamku górnego gdzie stoi wieża obronna z piętrowa budowlą, która służyła jako więzienie. Na dziedzińcu stoi wykuta w skale przez jeńców tureckich 80 metrowa studnia. Do zwiedzania udostępnione są lochy więzienne z narzędziami tortur oraz miejsce do którego wg. podań został przykuty Janosik. Nadmienić warto, że lochy zamku były znane w okolicy a narzędzia tortur były tam niezwykle przemyślne. Ponoć wiele z nich znajduje się w Budapesztański muzeum. Udostępniona jest także ekspozycja etnograficzna obrazująca kulturę materialną i artystyczną regionu spiskiego. Na zamku oprócz muzeum znajduje się restauracja.

45 NIEODWRACALNE ZMIANY: Źródło: Humnicki W., Wpływ budowy i eksploatacji zbiornika czorsztyoskiego na środowisko

46 Źródła: Humnicki W., Wpływ budowy i eksploatacji zbiornika czorsztyoskiego na środowisko, PDF