Szkoły Policji w Katowicach

Transkrypt

1 Szkoła Policji w Katowicach Wybrane przestępstwa i wykroczenia z ustaw szczególnych w tablicach Część II Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 roku Opracowanie: podkom. Arkadiusz Kaczyński asp. szt. Jacek Copik Zakład Służby Kryminalnej SZKOŁA POLICJI Wydawnictwo Szkoły Policji w Katowicach

2 Wszelkie prawa zastrzeżone Szkoła Policji w Katowicach 2010 Książki nie wolno reprodukować (adaptować) ani w całości, ani w części, niezależnie od zastosowanej techniki (druk, fotografia, komputer, kserograf, fonografia itd.), bez pisemnej zgody Wydawcy. Druk i oprawa: Szkoła Policji w Katowicach 2

3 Spis treści Wstęp 5 1. Przepisy karne ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii 6 2. Graficzne przedstawienie przestępstw i wykroczeń ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii 8 3. Ściągawka dla słuchaczy rozwiązujących kazusy 16 Spis tablic 19 Wykaz skrótów 20 Literatura 21 3

4 4

5 Wstęp Niniejsze opracowanie jest kontynuacją serii skryptów zawierających graficzne przedstawienie ustaw szczególnych, które słuchacz szkolenia zawodowego podstawowego powinien sobie przyswoić. Jest on drugą z czterech części i zawiera opracowania dotyczące ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii 1. W skrypcie zawarto przepisy karne ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii obowiązujące słuchaczy szkolenia zawodowego podstawowego i przedstawiono je w sposób graficzny. W przygotowaniu są kolejne części opracowania dotyczącego przepisów karnych ustaw szczególnych przewidzianych w programie szkolenia podstawowego, a więc: 1) ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji, 2) ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych, 3) ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych, 4) ustawy z dnia 22 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych. 1 T.j. Dz. U. Nr 179, poz.1485, z późn. zm. 5

6 1. Przepisy karne ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii Art Kto, wbrew przepisom ustawy, posiada środki odurzające lub substancje psychotropowe, podlega karze pozbawienia wolności do lat Jeżeli przedmiotem czynu, o którym mowa w ust. 1, jest znaczna ilość środków odurzających lub substancji psychotropowych, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Art Kto, wbrew przepisom ustawy, uprawia mak, z wyjątkiem maku niskomorfinowego, konopie, z wyjątkiem konopi włóknistych, lub krzew koki, podlega karze pozbawienia wolności do lat Tej samej karze podlega, kto, wbrew przepisom ustawy, zbiera mleczko makowe, opium, słomę makową, liście koki, żywicę lub ziele konopi innych niż włókniste. 3. Jeżeli przedmiotem czynu, o którym mowa w ust. 1, jest uprawa mogąca dostarczyć znacznej ilości słomy makowej, liści koki, żywicy lub ziela konopi innych niż włókniste, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Art. 65. Kto, wbrew przepisom ustawy, uprawia mak niskomorfinowy lub konopie włókniste, podlega karze grzywny. Istotna do omówienia z punktu widzenia słuchacza szkolenia podstawowego jest również treść przepisu prawnego określona w art. 60 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Ustawodawca określił w nim prawny obowiązek zawiadomienia o przestępstwie, przez właściciela lub działającego w jego imieniu zarządcę albo 6

7 kierownika zakładu gastronomicznego, lokalu rozrywkowego lub prowadzącego inną działalność usługową, który mając wiarygodną informację o popełnieniu przestępstw związanych z: wprowadzaniem do obrotu wbrew przepisom ustawy do obrotu środków odurzających, substancji psychotropowych lub słomy makowej albo uczestniczeniem w takim obrocie, udzieleniem innej osobie środka odurzającego lub substancji psychotropowej, ułatwianiem albo umożliwianiem ich użycia albo nakłanianiem do użycia takiego środka lub substancji, udzieleniem innej osobie środka odurzającego lub substancji psychotropowej, ułatwianiem albo umożliwianiem ich użycia albo nakłanianiem do użycia takiego środka lub substancji, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Art. 60. Kto, będąc właścicielem lub działającym w jego imieniu zarządcą albo kierownikiem zakładu gastronomicznego, lokalu rozrywkowego lub prowadząc inną działalność usługową, mając wiarygodną wiadomość o popełnieniu przestępstwa określonego w art. 56, 58 lub 59 na terenie tego zakładu lub lokalu, nie powiadamia o tym niezwłocznie organów ścigania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. 7

8 2. Graficzne przedstawienie przestępstw i wykroczeń ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii Tablica nr 1 POSIADANIE WBREW PRZEPISOM USTAWY, ŚRODKÓW ODURZAJĄCYCH LUB SUBSTANCJI PSYCHOTROPOWYCH art ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (przestępstwo) art. 12b Ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. PODMIOT STRONA PODMIOTOWA PRZEDMIOT OCHRONY STRONA PRZEDMIOTOWA POWSZECHNY UMYŚLNA W ZAMIARZE BEZPOŚREDNIM LUB EWENTUALNYM ZDROWIE PUBLICZNE PRZESTĘPSTWO FORMALNE Z DZIAŁANIA Substancja psychotropowa każda substancja pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, działająca na ośrodkowy układ nerwowy, określona w wykazie substancji psychotropowych stanowiącym załącznik nr 2 do ustawy. Środek odurzający każda substancja pochodzenia naturalnego lub syntetycznego działająca na ośrodkowy układ nerwowy, określona w wykazie środków odurzających stanowiącym załącznik nr 1 do ustawy. 8

9 Tablica nr 2 Artykuł wskazuje odpowiedzialność karną sprawcy za posiadanie znacznej ilość środków odurzających lub substancji psychotropowych. Znaczna ilość środków odurzających, substancji psychotropowych lub słomy makowej jest znamieniem ocennym. Ustawa nie określa wartości, od których należałoby przyjąć kwalifikację konkretnych ilości środków odurzających, substancji psychotropowych lub słomy makowej jako znacznych. SA w Lublinie uznał, że blisko 100 g heroiny jest znaczną ilością (wyrok SA z dnia 17 grudnia 2002 r., II AKa 282/02, OSA 2003, z. 9, poz. 94). Za znaczną ilość środka odurzającego Sąd Apelacyjny w Krakowie uznał 200 g amfetaminy, skoro bowiem jedna porcja tego środka wynosi zwykle 0,1 g, to podana ilość wystarcza do wykonania 2000 porcji, zatem wystarczy do jednorazowego odurzenia się znacznej liczby ludzi (wyrok SA z dnia 19 października 2000 r., II AKa 124/00, KZS 2000, z. 11, poz. 48). Artykuł reguluje odpowiedzialność karną sprawcy za przypadek mniejszej wagi. Przypadek mniejszej wagi - przy ocenie, czy zachodzi wypadek mniejszej wagi w danej sprawie, należy brać pod uwagę przedmiotowo-podmiotowe znamiona czynu, kładąc akcent na te elementy, które są charakterystyczne dla danego rodzaju przestępstw. Spośród elementów strony przedmiotowej czynu należy uwzględnić: rodzaj dobra, w które godzi przestępstwo, sposób działania sprawcy, użyte przez niego środki, charakter lub rozmiar wyrządzonej lub grożącej dobru chronionemu prawem szkody, a także czas i miejsce popełnienia czynu. Odnośnie do elementów podmiotowych rozwadze należy poddać: postać zamiaru, motywację i cel działania sprawcy. Istotne są również formy umyślności, premedytacja, dokładność w przygotowaniu przestępstwa, upór w dążeniu do osiągnięcia celu przestępnego albo przypadkowość działania sprawcy, wpływ innej osoby na zachowanie sprawcy, obawa przed skutkami odmowy dokonania czynu przestępnego. O uznaniu konkretnego czynu zabronionego za wypadek mniejszej wagi decyduje ocena jego społecznej szkodliwości, jako zmniejszonej do stopnia uzasadniającego wymierzenie kary według skali zagrożenia ustawowego, przewidzianego w przepisie wyodrębniającym wypadek mniejszej wagi w kategorii przestępstw określonego typu. Jako ilości nieznaczne środków wskazuje się do 10 g marihuany, do 3 g haszyszu i do 0,25 g amfetaminy (zob. wyrok SA w Lublinie z dnia 29 września 2005 r., II AKa 217/05. 9

10 Tablica nr 3 UPRAWIANIE WBREW PRZEPISOM USTAWY MAKU, Z WYJĄTKIEM MAKU NISKOMORFINOWEGO, KONOPI, Z WYJĄTKIEM KONOPI WŁÓKNISTYCH, LUB KRZEW KOKI art ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (przestępstwo) art. 12b Ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. PODMIOT STRONA PODMIOTOWA PRZEDMIOT OCHRONY STRONA PRZEDMIOTOWA INDYWIDUALNY UMYŚLNA W ZAMIARZE BEZPOŚREDNIM LUB EWENTUALNYM ŻYCIE I ZDROWIE PUBLICZNE PRZESTĘPSTWO FORMALNE Z DZIAŁANIA Artykuł znaczna ilości słomy makowej, liści koki, żywicy lub ziela konopi innych niż włókniste (znaczna ilość - patrz tabela nr 10). 10

11 Tablica nr 4 ZBIERANIE WBREW PRZEPISOM USTAWY MLECZKA MAKOWEGO, OPIUM, SŁOMY MAKOWEJ, LIŚCI KOKI, ŻYWICY LUB ZIELA KONOPI INNYCH NIŻ WÓKNISTE art ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (przestępstwo) art. 12b Ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. PODMIOT STRONA PODMIOTOWA PRZEDMIOT OCHRONY STRONA PRZEDMIOTOWA POWSZECHNY UMYŚLNA W ZAMIARZE BEZPOŚREDNIM LUB EWENTUALNYM ŻYCIE I ZDROWIE PUBLICZNE PRZESTĘPSTWO FORMALNE Z DZIAŁANIA 11

12 Tablica nr 5 Przedmiot czynności wykonawczej art : - mak, z wyjątkiem maku niskomorfinowego (mak - roślina z gatunku mak lekarski (Papaver somniferum L.), zwana również makiem ogrodowym albo uprawnym; mak niskomorfinowy - roślina z gatunku mak lekarski należąca do odmiany, w której zawartość morfiny w torebce (makówce) bez nasion, wraz z przylegającą do niej łodygą o długości do 7 cm, wynosi poniżej 0,06% w przeliczeniu na zasadę morfiny i na suchą masę wymienionych części rośliny; - konopie, z wyjątkiem konopi włóknistych (konopie - rośliny z rodzaju konopie (Cannabis L.); konopie włókniste - rośliny z gatunku konopie siewne (Cannabis sativa L.), w których suma zawartości delta-9-tetrahydrokannabinolu oraz kwasu tetrahydrokannabinolowego (kwasu delta-9-thc-2-karboksylowego) w kwiatowych lub owocujących wierzchołkach roślin, z których nie usunięto żywicy, nie przekracza 0,20% w przeliczeniu na suchą masę. Przedmiot czynności wykonawczej art : - mleczko makowe - sok mleczny torebki (makówki) maku; - opium - stężały sok mleczny torebki (makówki) maku; - słoma makowa - torebka (makówka) maku bez nasion, wraz z łodygą, lub poszczególne ich części; - żywica konopi - żywica i inne produkty konopi zawierające delta-9-tetrahydrokannabinol lub inne aktywne biologicznie kannabinole; - ziele konopi innych niż włókniste - kwiatowe lub owocujące wierzchołki konopi, z których nie usunięto żywicy, a w przypadku roślin w stadium przed zawiązaniem wiechy - liście i łodygi konopi. 12

13 Tablica nr 6 UPRAWA WBREW PRZEPISOM USTAWY MAKU NISKOMORFINOWEGO LUB KONOPI WŁÓKNISTYCH art ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (wykroczenie) art. 12b Ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. PODMIOT STRONA PODMIOTOWA PRZEDMIOT OCHRONY STRONA PRZEDMIOTOWA POWSZECHNY UMYŚLNA W ZAMIARZE BEZPOŚREDNIM LUB EWENTUALNYM MONOPOL PODMIOTÓW PROWADZĄCYCH UPRAWĘ MAKU NISKOMORFINOWEGO LUB KONOPI WŁÓKNISTYCH NA WARUNKACH OKREŚLONYCH W ART. 45 i 46 A TAKŻE ZDROWIE SPOŁECZEŃSTWA WYKROCZENIE FORMALNE Z DZIAŁANIA - uprawa maku lub konopi - każda uprawa maku lub konopi bez względu na powierzchnię, - mak niskomorfinowy- roślina z gatunku mak lekarski należąca do odmiany, w której zawartość morfiny w torebce (makówce) bez nasion, wraz z przylegającą do niej łodygą o długości do 7 cm, wynosi poniżej 0,06% w przeliczeniu na zasadę morfiny i na suchą masę wymienionych części rośliny, konopie włókniste - rośliny z gatunku konopie siewne (Cannabis sativa L.), w których suma zawartości delta-9-tetrahydrokannabinolu oraz kwasu tetrahydrokannabinolowego (kwasu delta-9-thc-2-karboksylowego) w kwiatowych lub owocujących wierzchołkach roślin, z których nie usunięto żywicy, nie przekracza 0,20% w przeliczeniu na suchą masę. 13

14 Tablica nr 7 PRAWNY OBOWIĄZEK ZAWIADOMIENIA O PRZESTĘSTWIE OKREŚLONYM W ART. 56, 58 i 59 USTAWY art ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii (przestępstwo) PODMIOT STRONA PODMIOTOWA PRZEDMIOT OCHRONY STRONA PRZEDMIOTOWA INDYWIDUALNY (WŁAŚCICIEL LUB DZIAŁAJĄCY W JEGO IMIENIU ZARZĄDCA ALBO KIEROWNIK ZAKŁADU GASTRONOMICZNEGO, LOKALU LUB PROWADZĄCY INNĄ DZIAŁALNOŚĆ) UMYŚLNA W ZAMIARZE BEZPOŚREDNIM ŻYCIE CZŁOWIEKA NARAŻONE NA TOLEROWANIE ZACHOWAŃ STANOWIĄCYCH PRZESTĘPSTWO OKREŚLONE W ART. 56, 58 LUB 59 USTAWY PRZESTĘPSTWO FORMALNE Z ZANIECHANIA 14

15 Tablica nr 8 Strona przedmiotowa art. 60 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii Zachowanie się sprawcy Polega na 56- wprowadzaniu do obrotu wbrew przepisom ustawy do obrotu środków odurzających, substancji psychotropowych lub słomy makowej albo uczestniczeniem w takim obrocie, Posiadaniu wiarygodnej informacji o popełnieniu przestępstwa i Niezwłocznym niepowiadomieniu organów ścigania o popełnieniu przestępstwa określonego na terenie tego zakładu lub lokalu, O 58- udzieleniu innej osobie środka odurzającego lub substancji psychotropowej, ułatwianiu albo umożliwianiu ich użycia albo nakłanianiem do użycia takiego środka lub substancji, 59- udzieleniu innej osobie środka odurzającego lub substancji psychotropowej, ułatwianiu albo umożliwianiu ich użycia albo nakłanianiu do użycia takiego środka lub substancji, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. 15

16 2. Ściągawka dla słuchaczy rozwiązujących kazusy Artykuł Zachowanie się sprawcy 53 ust. 1 Kto wbrew przepisom ustawy, wytwarza, przetwarza albo przerabia środki odurzające lub substancje psychotropowe albo przetwarza słomę makową. 54 ust. 1 Kto wyrabia, posiada, przechowuje, zbywa lub nabywa przyrządy, jeżeli z okoliczności wynika, że służą one lub są przeznaczone do niedozwolonego wytwarzania, przetwarzania lub przerobu środków odurzających lub substancji psychotropowych. 54 ust Tej samej karze podlega, kto: 1) przystosowuje do niedozwolonego wytwarzania, przetwarzania, przerobu lub konsumpcji środków odurzających lub substancji psychotropowych naczynia i przyrządy, choćby były wytworzone w innym celu, albo 2) wchodzi w porozumienie z inną osobą w celu popełnienia przestępstwa określonego w art. 53 ust ust. 1 Kto, wbrew przepisom ustawy, dokonuje przywozu, wywozu, wewnątrzwspólnotowego nabycia, wewnątrzwspólnotowej dostawy lub przewozi przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub terytorium innego państwa środki odurzające, substancje psychotropowe lub słomę makową. 56 ust. 1 Kto, wbrew przepisom art i 37, wprowadza do obrotu środki odurzające, substancje psychotropowe lub słomę makową albo uczestniczy w takim obrocie. 57 ust. 1 Kto czyni przygotowania do przestępstwa określonego w art. 55 ust. 1 lub art. 56 ust. 1, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat Kto czyni przygotowania do przestępstwa określonego w art. 55 ust. 3 lub art. 56 ust

17 58 ust. 1 Kto, wbrew przepisom ustawy, udziela innej osobie środka odurzającego lub substancji psychotropowej, ułatwia albo umożliwia ich użycie albo nakłania do użycia takiego środka lub substancji. 58 ust. 2 Jeżeli sprawca czynu, o którym mowa w ust. 1, udziela środka odurzającego lub substancji psychotropowej małoletniemu lub nakłania go do użycia takiego środka lub substancji albo udziela ich w znacznych ilościach innej osobie. 59 ust. 1 Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, udziela innej osobie środka odurzającego lub substancji psychotropowej, ułatwia użycie albo nakłania do użycia takiego środka lub substancji. 59 ust Jeżeli sprawca czynu, o którym mowa w ust. 1, udziela środka odurzającego lub substancji psychotropowej małoletniemu, ułatwia użycie albo nakłania go do użycia takiego środka lub substancji. 60 Kto będąc właścicielem lub działającym w jego imieniu zarządcą albo kierownikiem zakładu gastronomicznego, lokalu rozrywkowego lub prowadząc inną działalność usługową, mając wiarygodną wiadomość o popełnieniu przestępstwa określonego w art. 56, 58 lub 59 na terenie tego zakładu lub lokalu, nie powiadamia o tym niezwłocznie organów ścigania. 61 Kto wbrew przepisom ustawy, rozporządzenia 273/2004 lub rozporządzenia 111/2005, w celu niedozwolonego wytworzenia środka odurzającego lub substancji psychotropowej, wytwarza, przetwarza, przerabia, dokonuje przywozu, wywozu, wewnątrzwspólnotowego nabycia, wewnątrzwspólnotowej dostawy, przewozi przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub terytorium innego państwa, nabywa, posiada, przechowuje lub wprowadza do obrotu prekursory. 62 ust. 1 Kto wbrew przepisom ustawy, posiada środki odurzające lub substancje psychotropowe. 63 ust. 1 Kto wbrew przepisom ustawy, uprawia mak, z wyjątkiem maku niskomorfinowego, konopie, z wyjątkiem konopi włóknistych, lub krzew koki. 17

18 63 ust. 2 Kto, wbrew przepisom ustawy, zbiera mleczko makowe, opium, słomę makową, liście koki, żywicę lub ziele konopi innych niż włókniste. 64 Kto zabiera, w celu przywłaszczenia, środki odurzające, substancje psychotropowe, mleczko makowe lub słomę makową. 65 wykroczenie Kto wbrew przepisom ustawy, uprawia mak niskomorfinowy lub konopie włókniste. 66 wykroczenie Kto wbrew przepisom ustawy, rozporządzenia 273/2004 lub rozporządzenia 111/2005, wytwarza, przetwarza, przerabia, stosuje, dokonuje przywozu, wywozu, wewnątrzwspólnotowego nabycia, wewnątrzwspólnotowej dostawy, przewozi przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub terytorium innego państwa, nabywa, posiada lub przechowuje prekursory wykroczenie Kto nie dopełnia obowiązku prowadzenia ewidencji wytwarzania, przetwarzania, przerobu środków odurzających, substancji psychotropowych lub prekursorów i obrotu nimi albo w inny sposób narusza przepisy określające zasady stosowania środków, substancji lub prekursorów i obrotu nimi przestępstwo Kto prowadzi reklamę lub promuje substancję psychotropową lub środek odurzający, w celach innych niż medyczne. 18

19 Spis tablic Tablica nr 1 Posiadanie wbrew przepisom ustawy, środków odurzających lub substancji psychotropowych, art ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii 8 Tablica nr 2 Znaczna ilość, przypadek mniejszej wagi 9 Tablica nr 3 Uprawianie wbrew przepisom ustawy maku, z wyjątkiem maku niskomorfinowego, konopi, z wyjątkiem konopi włóknistych lub krzew koki, art ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii 10 Tablica nr 4 Zbieranie wbrew przepisom ustawy mleczka makowego, liści koki, żywicy lub ziela konopi innych niż włókniste, art ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii 11 Tablica nr 5 Przedmiot czynności wykonawczej, art i art ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii 12 Tablica nr 6 Uprawa wbrew przepisom ustawy maku niskomorfinowego lub konopi włóknistych, art ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii 13 Tablica nr 7 Prawny obowiązek zawiadomienia o przestępstwie określonym w art. 56, 58 i 59 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii 14 Tablica nr 8 Strona przedmiotowa, art. 60 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii 15 19

20 Wykaz skrótów art. nr ust. artykuł numer ustęp ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jednolity Dz. U. Nr 179, poz.1485, z późn. zm.) 20

21 Literatura 1. Bojarski M., Polskie prawo wykroczeń. Zarys wykładu, Warszawa Kotowski W., Kurzępa B., Wykroczenia pozakodeksowe. Komentarz, LexisNexis, Warszawa Kotowski W., Kurzępa B., Przestępstwa pozakodeksowe. Komentarz, LexisNexis, Warszawa Kupiński R., Gałązka M., Szafrańska E., Nowicka I., Wybrane zagadnienia materialnego i procesowego prawa wykroczeń, Szczytno Marek, A. Prawo wykroczeń, Warszawa Srogosz T., Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii. Komentarz, C.H. Beck. 21