INSTRUKCJA NR 01 POMIARY I OCENA EKSPOZYCJI ZAWODOWEJ NA HAŁAS

Transkrypt

1 LABORATORIUM OCHRONY ŚRODOWISKA - SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ - INSTRUKCJA NR 0 POMIARY I OCENA EKSPOZYCJI ZAWODOWEJ NA HAŁAS. Cel istrukci Celem istrukci est określeie wymagań dotyczących sposobu wykoywaia pomiarów poziomu ciśieia akustyczego i ocea ekspozyci zawodowe a hałas. Istrukca est zgoda z ormą PN-EN-ISO 962:20 Akustyka - Wyzaczaie zawodowe ekspozyci a hałas Metoda techicza, w zakresie strategii pomiarowe zorietowae a czyości pkt. 9 i ormą PN-N-0307:994 Dopuszczale wartości hałasu w środowisku pracy. Wymagaia dotyczące wykoywaia pomiarów. Istrukcę sporządzoo w celu zapewieia edakowego stosowaia ormy PN-EN-ISO 962:20 i PN-N-0307:994 przez uprawioy do badań persoel laboratorium. 2. Zakres stosowaia istrukci Istrukca est stosowaa do pomiarów hałasu słyszalego, przy zastosowaiu strategii pomiarowe zorietowae a czyości. Pomiary ależy prowadzić dla omialego, dia pracy, gdy pracowik a oceiaym staowisku pracy wykoue typowe czyości zawodowe. Strategię pomiarową zorietowaą a czyości ależy stosować gdy: pracowik stacoary i wykoue proste lub poedycze zadaie; pracowik mobily i wykoue złożoe lub powtarzale zadaia; pracowik mobily, mała ilość zadań; pracowik mobily, duża ilość zadań lub skomplikoway chroometraż pracy. W przypadku: pracowika mobilego i ieprzewidywalego chroometrażu pracy; pracowika mobilego lub stacoarego i wielu zadaiach o ieokreśloym czasie trwaia; pracowika mobilego lub stacoarego bez przydzieloych zadań; w pomiarach ależy zastosować strategię pomiarową zorietowaą a pracę lub pomiary całodiowe. 3. Specyficze defiice związae z istrukcą Opracował: Adrze Uzarczyk Stroa

2 Określeia i defiice zawarte w istrukci są zgode z ormą: PN-ISO 962:20r., PN-N-0307:994r., PN-EN ISO 200:2000r. Hałas ustaloy hałas którego poziom dźwięku A w określoym miescu, mierzoy przy włączoe charakterystyce dyamicze S mierika poziomu dźwięku, zmieia się podczas obserwaci ie więce iż o 5 db. Hałas ieustaloy hałas którego poziom dźwięku A w określoym miescu, mierzoy przy włączoe charakterystyce dyamicze S mierika poziomu dźwięku, zmieia się podczas obserwaci więce iż o 5 db.; Hałas impulsowy hałas składaący się z serii impulsów eergii dźwiękowe, każdy o czasie trwaia mieszym iż s; Hałas quasi-impulsowy seria impulsów hałasu o porówywale amplitudzie w odstępach mieszych iż 0,2s między poedyczymi impulsami; Czyość wyodrębioa część prac realizowaych przez pracowika; Praca wszystkie czyości zawodowe wykoywae przez pracowika, składaące się z zadań wykoywaych przez pracowika w trakcie dia roboczego. 4. Waruki środowiskowe Waruki środowiskowe w akich prowadzi się pomiary powiy mieścić się w graicach określoych przez produceta aparatury pomiarowe i zapisaych w istrukci obsługi, pomiarów ie ależy prowadzić przy prędkości wiatru przekraczaące 0m/s (w przypadku pomiarów wewątrz pomieszczeń ie est wymagay pomiar prędkości wiatru). Jeśli tak ie est ależy odstąpić od pomiarów. Waruki środowiskowe sprawdzae są przed rozpoczęciem pomiarów i po ich zakończeiu, a wyiki zapisywae są w Protokole z badań hałasu a staowiskach pracy. 5. Wymagae wyposażeie Do badań ależy stosować całkuący mierik poziomu dźwięku klasy dokładości 2 lub umożliwiaący pomiar rówoważego poziomu dźwięku skorygowaego charakterystyką częstotliwościową A i C przy włączoe charakterystyce dyamicze S i PEAK. Mierik poziomu dźwięku łączie z okablowaiem i mikrofoem powiie spełiać wymagaia ormy PN-EN 6672-:2005, PN-EN 6672-:2005/Ap:2007. Kalibrator akustyczy klasy dokładości, kalibrator powiie spełiać wymagaia ormy PN-EN 60942:2005. Jako wyposażeie pomocicze ależy stosować termohigrometr. Opracował: Adrze Uzarczyk Stroa 2

3 6. Sposób wykoaia badaia Badaia ależy wykoać dla typowych waruków pracy w omialym diu pracy, eżeli w czasie badań waruki pracy uległy zmiaie i odbiegaą od typowych, ależy odstąpić od badań. Badaia ależy zaplaować tak aby obąć wszystkie zaczące zdarzeia akustycze. Podczas badań radioodbioriki, magetofoy i iy sprzęt emituący hałas ie związay z czyościami zawodowymi powiie być wyłączoy eśli ie są częścią ormalych waruków pracy. Jeśli w trakcie badań zostaą zaobserwowae ietypowe waruki ależy wykoać poowe badaia. W przypadku badań prowadzoych w obecości przepływów powietrza ależy stosować osłoę przeciwwietrzą. Przygotowaie: a. Przeprowadzić aalizę pracy i podział a czyości. b. Dokoać pomiaru temperatury i wilgotości i sprawdzić czy mieszczą się w graicach pracy mierika hałasu. c. Badaia maksymalego( L A max ) i rówoważego poziomu dźwięku ( L Ai ) ależy wykoać przy włączoe charakterystyce korekcye A i dyamicze S. d. Badaia szczytowego poziomu dźwięku ( LCpeak ) ależy wykoać przy włączoe charakterystyce korekcye C i dyamicze PEAK. e. Wszystkie trzy parametry hałasu ależy mierzyć edocześie dla każdego zadaia roboczego. f. Podczas wykoywaia badań wyświetlacz mierika powiie pokazywać rówoważy poziom ciśieia akustyczego L Ai (w celu ułatwieia obserwaci zmieości hałasu) Pomiar: a. W przypadku gdy obecość pracowika podczas badań est wymagaa mikrofo ustawić w odległości 0,m od 0,4m od ucha arażoego a wyższy poziom ciśieia akustyczego. Mikrofo ależy skierować rówolegle do liii wzroku, w tym samym kieruku w którym zwrócoa est twarz pracowika. Jeśli pracowik wykoue ruchy (przemieszcza się) ależy podążać za pracowikiem. Jeżeli podczas badań obecość pracowika ie est wymagaa mikrofo ależy umieścić w miescu gdzie zadue się głowa pracowika (w środku głowy) a liii oczu rówolegle do liii wzroku pracowika. Mierik ależy poruszać w obszarze badań ze stałą prędkością, kreśląc w powietrzu zak. Dla pracowika w pozyci stoące mikrofo ależy umieścić a wysokości 55cm± 7,5cm powyże poziomu. Dla pracowika w pozyci Opracował: Adrze Uzarczyk Stroa 3

4 siedzące mikrofo ależy umieścić a wysokości 80cm±5cm powyże podłogi. b. Przedział czasu badaia powiie być tak wybray aby uwzględiał wszystkie istote zmiay poziomu hałasu i wszystkie istote zdarzeia akustycze zadaia roboczego. Badaia ależy wykoać dla każdego zadaia roboczego (m zadań roboczych). Jeżeli podczas przerwy śiadaiowe pracowicy przebywaą w pomieszczeiu ze źródłami hałasu badaia ależy wykoać rówież podczas przerwy. c. Próbka hałasu (przedział czasowy poedyczego badaia) powia być wybraa tak, aby była reprezetatywa dla ocey hałasy występuącego podczas wykoywaego zadaia roboczego. Jeżeli zadaie trwa króce iż 5mi czas trwaia każdego badaia powiie być rówy czasowi trwaia zadaia. W przypadku zadań trwaących dłuże czas poedyczego badaia powiie wyosić co amie 5mi. Czas poedyczego badaia moża skrócić eśli występuący hałas est ustaloy. W przypadku gdy hałas występuący przy zadaiu est cykliczy czas poedyczego badaia powiie obąć co amie trzy cykle. Gdy czas trwaia trzech cykli est krótszy iż 5 mi czas trwaia poedyczego badaia powiie wyosić co amie 5 mi. Czas trwaia badaia powiie zawsze obąć pełe cykle. Jeżeli hałas ulega zaczym losowym wahaiom czas badaia ależy wydłużyć tak aby pobraa próbka hałasu była reprezetatywe. d. Dla każdego zadaia ależy wykoać co amie trzy badaia, w różych mometach. W przypadku gdy trzy badaia różią się więce iż o 3 db ależy wykoać co amie trzy dodatkowe badaia, lub rozważyć czy zadaie ie powio zostać podzieloe. e. Odczytać wyiki badań : rówoważy( L Ai ), maksymaly ( L A max ) i szczytowy ( L Cpeak ) poziom dźwięku. Wyiki zapisać w Zeszycie roboczym. f. Dla każdego zadaia ależy określić czas trwaia T m, moża to zrobić a podstawie wywiadu z pracowikiem i przełożoym lub obserwaci i pomiarów. Aby wyzaczyć możliwe zmiay czasu trwaia zadaia moża ustalić przedziały czas a podstawie wywiadu z kilkoma pracowikami lub przełożoymi. Zapisy: a. Wyiki zapisać w protokole z badań. 7. Ocea ekspozyci a hałas słyszaly Opracował: Adrze Uzarczyk Stroa 4

5 W celu ocey ekspozyci a hałas wyzacza się: rówoważy poziom ciśieia akustyczego skorygoway charakterystyką częstotliwościową A odiesioy do 8 godziego dia pracy; maksymaly poziom ciśieia akustyczego; szczytowy poziom ciśieia akustyczego. Obliczeia a. Całkowity czas arażeia T e pracowika a hałas: m T e = T b. Rówoważy poziom dźwięku dla każdego zadaia: L Aeq =, = 0 Log 0 i = 0. L L aeq, rówoważy poziom dźwięku dla zadaia L Ai - wyiki pomiarów rówoważego poziomu dźwięku (L A ); - liczba pomiarów (miimum 3 pomiary); Ai c. Poziom ekspozyci a hałas odiesioy do 8 godziego dia pracy: L EX m, 8h = 0 Log T 0 To = 0, L Aeq, L EX,8h poziom ekspozyci a hałas odiesioy do 8 godziego dia pracy, m - liczba zadań roboczych, T - czas trwaia zadaia w mi T o mi. d. Opcoalie moża obliczyć udział hałasu z zadaia w dzieym poziomie ekspozyci a hałas skorygoway według charakterystyki częstotliwościowe A, L EX,8h,m. moża obliczyć ze wzoru: T L = + EX,8h, LA, eq, 0 Log T L aeq, rówoważy poziom dźwięku dla zadaia T - czas trwaia zadaia w mi T o mi. e. Maksymaly poziom dźwięku ( L A max ) - do końcowe ocey, t. do porówaia z ormatywem higieiczym ależy wybrać awiększy z m zmierzoych maksymalych poziomów dźwięku. f. Śzczytowy poziom dźwięku ( L Cpeak ) - do końcowe ocey, t. do porówaia z o Opracował: Adrze Uzarczyk Stroa 5

6 ormatywem higieiczym ależy wybrać awiększy z m zmierzoych szczytowych poziomów dźwięku. g. Czas trwaia zadaia obliczamy ako średią arytmetyczą T z przeprowadzoych obserwaci, pomiarów: h. Wyzaczeie ekspozyci tygodiowe: T = N T, i N i = 0. LEX LEX, W = 0 log 0 5 i = L EX,8h,i ekspozyca a hałas w poszczególych diach; i - koley dzień roboczy w rozważaym tygodiu; - liczba di roboczych w rozważaym tygodiu;,8h, i 8. Odiesieie do obowiązuących ormatywów Do obowiązuących ormatywów ależy odieść : a) poziom ekspozyci a hałas odiesioy do 8-godziego dia pracy ( L EX,8 h ); b) maksymaly poziom dźwięku ( L A max ); c) szczytowy poziom dźwięku ( L Cpeak ); krotości ormy dla poziomu ekspozyci a hałas odiesioe do 8-godziego dia pracy moża obliczyć ze wzoru: k ( 85 ) 0, L, 8h = 0 EX Krotość ormy dla maksymalego i szczytowego poziomu ciśieia akustyczego moża obliczyć ze wzorów: 0.05 ( LA, max 5) 0.05 ( LC, PEAK 35) = 0 = 0 k L A, maz k L C, PIK 9. Zapis wyików z badań Wszystkie wyiki końcowe oraz obliczoe iepewości ależy zapisać z dokładością do edego miesca po przeciku w formacie, (+, ) z dopiskiem - gdzie liczba po zaku + est wartością iepewości rozszerzoe obliczoa dla współczyika rozszerzeia k=,65 co odpowiada edostroemu 95% przedziałowi ufości. Opracował: Adrze Uzarczyk Stroa 6

7 PROTOKÓŁ Z BADAN HAŁASU NA STANOWISKACH PRACY Nr zleceia: Data: Nazwa zakładu: Temperatura otoczeia: Wilgotość % Nr karty: Sprawdzeie mierika przed pomiarami: db (maks. 0,2dB) Sprawy: TAK/NIE Nazwa hali/pomieszczeia (rysuek a odwrocie): Staowisko pracy (imię i azwisko pracowika): Adaptaca akustycza: Ochroy idywiduale: Ilość osób zatrudioych a staowisku: Nazwa maszyy, waruki pracy, rodza wykoywaych czyości, obrabiae materiały Nazwa maszyy, waruki pracy, rodza wykoywaych czyości, obrabiae materiały Nazwa maszyy, waruki pracy, rodza wykoywaych czyości, obrabiae materiały L A L A L A L Amax L Amax L Amax L C,PIK L C,PIK L C,PIK Sprawdzeie mierika po pomiarach: db (maks. 0,5 db) Sprawy: TAK/NIE Imię i azwisko osoby wykouące pomiary: Podpis:. T [mi] T [mi] T [mi] Opracował: Adrze Uzarczyk Stroa 7