Prof. dr hab. Władysław Sztyber Informacja BSE nr 361 UWAGI DOTYCZĄCE DOCHODÓW BUDŻETU PAŃSTWA W PROJEKCIE USTAWY BUDŻETOWEJ NA ROK 1996

Transkrypt

1 BSE 1 Prof. dr hab. Władysław Sztyber Informacja BSE nr 361 UWAGI DOTYCZĄCE DOCHODÓW BUDŻETU PAŃSTWA W PROJEKCIE USTAWY BUDŻETOWEJ NA ROK Prognozy cen Prognozy wzrostu cen przyjmowane w ustawach budżetowych są wyraźnie zaniżane. W ustawie budżetowej na rok 1994 założono wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie XII/1994 do XII/1993 o 23,1%, natomiast rzeczywisty wzrost cen wyniósł 29,5% tj. był wyższy o 6,4 punktów procentowych. Średni poziom cen towarów i usług konsumpcyjnych w 1994 r. w stosunku do średniego poziomu tych cen w 1993 r. był wyższy od prognozowanego o 5,0 punktów procentowych, wyniósł nie 27,2% lecz 32,2%. Podobna tendencja występuje w budżecie na 1995 r. Prognozowany wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie XII/1995 do XII/ ,9% został już prawie osiągnięty we wrześniu (16,3%). W projekcie ustawy budżetowej na 1996 r. przewiduje się, że osiągnie on 22,4%, tj. będzie wyższy od zakładanego w ustawie budżetowej na 1995 r. o 5.5 punktów procentowych. Natomiast średni wzrost tych cen w 1995 r. w stosunku do ich średniego poziomu w 1994 r. szacuje się na 28%, zamiast prognozowanego w ustawie budżetowej na 1995 r. 22,7%, tj. na poziomie wyższym o 5,3 punktów procentowych. Szacunki przeprowadzone przez inne ośrodki przyjmują jeszcze wyższe przekroczenie prognozowanego na 1995 r. wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych. Prognoza inflacji przyjęta w projekcie ustawy budżetowej na rok 1996 również wydaje się zaniżona. Prognozowany m.in. wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych o 17% w okresie od grudnia 1995 do grudnia 1996 oraz o 19,8% w przypadku średniego wzrostu cen w 1996 r. w stosunku do średniego ich poziomu w 1995 r., wydaje się, w świetle przyjętych założeń, a w szczególności w związku z zakładanym wzrostem podatku od towarów i usług (VAT) na energię i nośniki energii z 7% do 12%, tj. o 71% wyraźnie zaniżony. Ponadto zamierza się wprowadzić 7% stawkę VAT na podstawowe leki oraz podwyższyć stawki podatku akcyzowego, "... co spowoduje wzrost cen w skali nie mniejszej od planowanej inflacji" (projekt ustawy budżetowej na 1996 r. - Uzasadnienie s. 29). Sformułowanie tego ostatniego założenia przyjmowanego do określenia prognozowanej inflacji jest wyjątkowo nieprecyzyjne. Dlatego trudno się do niego ustosunkować. Bardzo zróżnicowany wzrost stawek podatku akcyzowego może bowiem powodować "... wzrost cen w skali nie mniejszej od planowanej inflacji".

2 2 BSE Na wzrost cen w 1996 r. wpływać będą również skutki urzędowej powszechnej waloryzacji środków trwałych, zakładana podwyżka taryf pasażerskich PKP oraz autobusowych w komunikacji międzymiastowej, a następnie opłat za przewozy węgla kamiennego i rud żelaza importowanych na potrzeby hutnictwa o 15%, a więc poniżej nie tylko wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych, lecz również średniorocznego wzrostu cen produkcji sprzedawanej przemysłu (18,0%) i cen dóbr inwestycyjnych (16,5%), co w warunkach przewidywanego zwiększenia stawek VAT na paliwa i energię z 7% do 12%, jeszcze pogorszy sytuację finansową PKP oraz przedsiębiorstw komunikacji autobusowej,.niestety, jak zwykle, najbardziej ważące urzędowe podwyżki cen koncentrowane na początku roku - w okresie w którym tendencje inflacyjne są na ogół wyższe. Podnoszą one wysoką w tym okresie presję inflacyjną, która przenosi się,na następne miesiące. W bieżącym roku nastąpiła ich kumulacja, z wysokim ponadto wzrostem cen artykułów żywnościowych. Biorąc pod uwagę wzrost produkcji rolnej osiągnięty w bieżącym roku, ceny żywności w I kwartale przyszłego roku nie powinny rosnąć silniej niż ogólny poziom cen towarów i usług konsumpcyjnych. Budzi też wątpliwości prognoza kwartalnych zmian cen. Przyjmuje ona bowiem takie tendencje w dynamice cen, które występują w bieżącym roku: o połowę niższy miesięczny wzrost cen w III kwartale (0,6%) w stosunku do kwartału U (1,2%). Warunki wyjściowe są jednak odmienne. Niski miesięczny wzrost cen w bieżącym roku wiąże się przede wszystkim ze spadkiem produkcji rolnej w ubiegłym roku i jego następstwami w postaci wysokiego wzrostu cen produktów rolnych i artykułów żywnościowych w drugiej połowie ubiegłego i w pierwszej połowie bieżącego roku a następnie ze znacznym wzrostem produkcji rolnej w bieżącym roku osłabiającym wzrost cen produktów rolnych i artykułów żywnościowych. Ponieważ w I połowie przyszłego roku ceny produktów rolnych i artykułów żywnościowych będą prawdopodobnie rosły wolniej niż ogólny poziom cen dóbr i usług konsumpcyjnych (odwrotnie niż w bieżącym roku), a relacje między ich dynamiką w drugiej połowie roku zależą przede wszystkim od nieznanego poziomu produkcji rolnej przyszłego roku, to prezentowana w uzasadnieniu do projektu budżetu na 1996 r. kwartalna prognoza wzrostu cen jest bardzo wątpliwa. Warto też przypomnieć, że zarówno w 1993 r., jak i w 1994 r. miesięczny wzrost cen w III kwartale był wyższy od miesięcznego wzrostu cen w II kwartale. 2. Ceny energii i jej nośników, stawki VAT na energię i jej nośniki W ostatnich latach ceny energii i jej nośników rosły w znacznie wyższym stopniu niż ogólny poziom cen, w warunkach niezmienionej 7% stawki VAT. W energetyce stworzyło to wysoką księgową rentowność produkcji i umożliwiło ponad przeciętny wzrost wynagrodzeń. W przyszłym roku ceny urzędowe energii elektrycznej i gazu mają rosnąć w

3 BSE 3 mniejszym stopniu (o 14%) niż ogólny poziom cen towarów i usług konsumpcyjnych, a także w stosunku do średniorocznego wzrostu cen produkcji sprzedanej przemysłu, przy jednoczesnym podwyższeniu o 71% stawki VAT (z 7% na 12%) na węgiel, paliwa gazowe, energię elektryczną i cieplną. Chociaż nie jestem zwolennikiem tak znacznego podnoszenia stawek VAT na energię i nośniki energii w obecnych warunkach (uzasadniam to dalej), to nie byłbym im przeciwny, gdyby one, przy tych założeniach, były realne, gdyby można było w takim stopniu podnieść stawki VAT, przy znacznie wolniejszym od inflacji wzroście cen energii i jej nośników, nie doprowadzając finansów producentów energii i nośników energii do takiego stanu, który zmusi ich do znacznie wyższego wzrostu cen. W uzasadnieniu do projektu ustawy przewiduje się zresztą możliwość dokonania "... w II półroczu 1996 r. korekty cen energii, która w skali całego roku dałaby maksimum 2% wzrost ponad planowany wzrost cen energii w wysokości 9% (bez uwzględnienia podwyższonych stawek VAT)" (s. 31). Chodzi prawdopodobnie nie o 2% a o 2 punkty procentowe ponad planowany wzrost cen energii. Przeprowadzenie takiej korekty uzależnia się jednak od spełnienia określonych warunków przez energetykę (s ) oraz ód tego, czy "... sytuacja makroekonomiczna na to pozwoli" (s. 31). Próba tak znacznego podwyższenia stawek VAT na energię i na jej nośniki zmusi w przyszłym lub w następnym roku do znacznie wyższego wzrostu ich cen od wzrostu ogólnego poziomu cen, podnosząc poziom inflacji. Jeżeli w energetyce, poprzez wyższy wzrost cen energii od wzrostu ogólnego poziomu cen stworzono pewne rezerwy nadmiernej rentowności, liczonej według obowiązujących zasad kalkulacji, które mogłyby być przejęte do budżetu, bez konieczności kontynuowania polityki szybszego wzrostu jej cen od inflacji, to takie możliwości nie występują w górnictwie węglowym. Pogarszające się warunki wydobywania węgla prawdopodobnie pociągać będą za sobą szybszy wzrost ich cen od inflacji, nawet bez dodatkowych obciążeń podatkowych. Wzrost cen nośników energii oraz energii bardzo silnie wpływa na wzrost ogólnego poziomu cen, osłabiając międzynarodową konkurencyjność krajowej produkcji. Polska gospodarka ma nadal małą zdolność eksportową, przy czym w strukturze polskiego eksportu dominują surowce, paliwa i produkty mało przetworzone, których koszty produkcji są wrażliwe na ceny paliw i energii. Dopóki nie nastąpi radykalne.unowocześnienie struktury eksportu, trzeba wyjątkowo ostrożnie pod chodzić; do wzrostu cen energii i jej nośników. Próby wprowadzenia obciążeń cen tych wyrobów podatkiem obrotowym (VAT) powinny być poprzedzone analizą polityki innych krajów w tym zakresie, w szczególności ważniejszych partnerów handlowych. Wprawdzie polityka poszczególnych krajów w tej dziedzinie nie jest jednolita, m.in. ze względu na różne ach uwarunkowania, można jednak zaobserwować do-

4 4 BSE minujące tendencje. Jedną z takich tendencji jest nieobciążanie podatkiem typu obrotowego nośników energii, a co najmniej minimalizowanie poziomu obciążeń. Do rzadkości należy obciążanie tego rodzaju podatkiem cen węgla dla celów przemysłowych, a jeżeli ma ono miejsce - wynosi kilka procent. Większość krajów, dla których można spotkać informacje na ten temat, nie obciąża też, bądź obciąża nieznacznie podatkiem obrotowym, gazu naturalnego przeznaczonego dla celów przemysłowych. ; Ceny olejów opałowych dla celów przemysłowych są na ogół obciążane podatkiem obrotowym, ale w stopniu bardzo zróżnicowanym. Jednak niektóre kraje, w tym USA, nie obciążają podatkiem obrotowym cen olejów opałowych. ; Również ceny energii, elektrycznej dla celów przemysłowych w większości krajów są wolne od obciążeń podatkiem obrotowym. Polityka obciążeń podatkowych paliw i energii zużywanych w gospodarstwach domowych jest bardziej zróżnicowana. Przeważa tendencja obciążania tych cen podatkiem obrotowym. Ceny paliw i energii dla gospodarstw domowych często są wyższe od cen paliw i energii dla celów przemysłowych. Również w Polsce ceny energii elektrycznej są wyższe dla gospodarstw domowych niż dla przemysłu. Ale np. na Węgrzech, w Czechach i w Słowacji relacje między tymi cenami są odwrotne. Ceny opału i energii elektrycznej w Polsce w 1993 r. w stosunku do 1989 r. były wyższe o 350%, w Słowacji o 80%, na Węgrzech o 52% a w Czechach tylko o 9%. 3. Założenia w zakresie wzrostu eksportu i importu W prognozie makroekonomicznej przyjmuje się realny wzrost eksportu o 16%, natomiast importu o 13,7%. W eksporcie uwzględnia się "szacunek handlu przygranicznego" (uzasadnienie projektu ustawy budżetowej s. 28). Szacunki dodatniego salda nierejestrowanego handlu zagranicznego są jednak bardzo zróżnicowane, od około 2 mld do 7 mld USD. Dlatego należałoby podać wysokość przyjmowanego szacunku dodatniego salda nierejestrowanego handlu zagranicznego. W związku ze znacznie wolniejszym tempem dewaluacji centralnego kursu złotego w stosunku do przyjętego koszyka walut (około 0,9% średniomiesięcznie) w porównaniu do tempa wzrostu cen krajowych (towarów i usług konsumpcyjnych 1,3% średniomiesięcznie oraz nieco mniej wyrobów stanowiących produkcję sprzedaną przemysłu) następować będzie aprecjacja złotego, pogarszająca konkurencyjność polskiego eksportu. Dlatego trudno zgodzić się z założeniem poprawy "... konkurencyjności polskich towarów" (uzasadnienie projektu ustawy s ). Ewentualna obniżka kosztów robocizny nie zrekompensuje prawdopodobnego wzrostu kosztów rzeczowych. W rejestrowanym handlu zagranicznym w bieżącym roku dominuje tendencja odwrotna w porównaniu do ubiegłego roku. Szybciej rośnie import niż eksport. W okresie ośmiu miesięcy (od 1 stycznia do końca sierpnia 1995 r.) w stosunku do tego

5 BSE 5 samego okresu roku ubiegłego eksport liczony w USD był wyższy nominalnie o 35,6%, natomiast import o 38,0%. Za okres ośmiu miesięcy w ubiegłym roku ujemnie saldo handlu zagranicznego wynosiło 2,4 mld USD, zaś w bieżącym roku 3,7 mld USD. Jeżeli uwzględnimy ponadto planowane obniżenie podatku importowego w przyszłym roku z 5% do 3% oraz zakładaną aprecjację złotego, pobudzającą import i hamującą eksport, to założenie szybszego wzrostu eksportu niż importu może budzić wątpliwości. 4. Podatek od towarów i usług (VAT) Dochody budżetowe z podatku od towarów i usług charakteryzują się wysoką dynamiką. Przy czym dotychczas rosną one w większym stopniu niż zakładają to ustawy budżetowe, a także szacunki przewidywanego ich wykonania prezentowane przez Ministerstwo Finansów w projektach ustaw budżetowych. Ustawa budżetowa na rok 1994 planowała dochody z podatku od towarów i usług w wysokości mln nowych złotych. W projekcie ustawy budżetowej na 1995 r. przewidywane osiągnięcie w 1994 r. wpływów z VAT w wysokości mln nowych złotych, tj. wyższych prawie o 7% od planowanych. Po zakończeniu 1994 r. okazało się, że wpływy z tego tytułu wyniosły mln nowych złotych. Osiągnęły więc poziom o ponad 4% wyższy od przewidywanego ich wykonania. Łącznie, rzeczywiste dochody z VAT za 1994 r. były o 11% wyższe od poziomu planowanego w ustawie budżetowej. Według ustawy budżetowej na rok 1995 wpływy z podatku VAT miały osiągnąć ,0 mln nowych złotych. Przedstawiony w projekcie ustawy budżetowej na 1996 r. szacunek ich wykonania opiewa na ,3 mln nowych złotych, przekraczając o 2,5% poziom planowany. Biorąc pod uwagę wyższy wzrost cen od prognozowanego oraz utrzymywanie się wysokiej dynamiki wzrostu produkcji krajowej i importu, można przyjąć powtórzenie się tendencji z roku ubiegłego. Rzeczywiste wpływy z tego podatku okażą się prawdopodobnie wyższe również od przewidywanego ich wykonania. Projekt ustawy budżetowej na rok 1996 zakłada dochody z VAT w wysokości ,6 mln zł. W stosunku do przewidywanego przez Ministerstwo Finansów ich wykonania rosną one nominalnie o 31,0%. Jeżeli przyjąć, że szacunek przewidywanego wykonania wpływów z VAT w 1995 r. jest zaniżony, to stopa wzrostu dochodów z tego tytułu będzie niższa. Ponadto, korekty wymagają, moim zdaniem, zbyt Optymistyczna prognoza cen oraz założenie, że eksport będzie w przyszłym roku rósł szybciej niż import (uzasadniam to w pkt 1-3). Trzeba też uwzględnić, że w ramach stosunkowo wysokiego w Polsce eksportu nierejestrowanego, polegającego na zakupach dokonywanych przez nierezydentów, podatek od towarów i usług, a także akcyza wpływają do polskich urzędów skarbowych. Jeżeli tak nie jest, należałoby zgodnie z prawem o to zadbać. Wśród proponowanego podwyższenia stawek VAT największe zastrzeżenia bu-

6 6 BSE dzi projekt zwiększenia obciążeń cen paliw oraz energii (uzasadnienie w pkt 2). Dla ułatwienia pracy nad projektem ustawy budżetowej w uzasadnieniu do niej należałoby wymienić grupy towarów i usług, 41a których wygasają zwolnienia od podatku od towarów i usług (s. 70 pkt c). W Polsce, normalna stawka VAT jest, w porównaniu do większości krajów Unii Europejskiej, dość wysoka. Być może, warunki konkurencji międzynarodowej wymagać będą jej obniżenia. Wówczas przeprowadzenie takiego dostosowania przebiegać może łagodniej w sytuacji, gdy występują uzasadnione innymi względami, ulgowe^ niższe stawki podatkowe. Występującej w Polsce presji na szybkie ujednolicenie obciążeń cen podatkiem od towarów i usług nie obserwuje się w krajach zachodnich, w których istnieje on od kilkunastu do kilkudziesięciu lat. 5. Podatek akcyzowy Podatkowi akcyzowemu, który w 1996 r. ma przynieść prawie 39% wpływów z podatków pośrednich poświęcono w projekcie ustawy budżetowej trzy zdania mimo, że obejmuje ona bardzo różne grupy towarowe, o różnym obciążeniu, reprezentujące różną dynamikę. Co najmniej cztery z nich powinny być wyodrębniane: zmiany stawek i wpływów z podatku akcyzowego wyrobów spirytusowych, tytoniowych, paliw silnikowych oraz pozostałych towarów. Ponieważ tendencje pozbawiania budżetu państwa wpływów z podatku akcyzowego, który łącznie z VAT stanowi poważną część ceny, zwłaszcza w trzech pierwszych grupach wyrobów, są bardzo silne, niezbędna jest analiza skuteczności podjętych dotychczas środków. Banderolowanie wyrobów spirytusowych i tytoniowych wprowadzono w 1994 r. Ustawa budżetowa na 1994 r. przewidywała wpływy z podatku akcyzowego w wysokości ,0 mln zł (nowych) tj. 38,7% wpływów z podatków pośrednich, natomiast zrealizowano o ponad 10% mniej (9 001,7 mln zł, które stanowiły 34,7% ogólnych wpływów z podatków pośrednich). Ustawa budżetowa na 1995 r. zakłada wpływy z podatku akcyzowego na poziomie mln nowych złotych, co stanowi 38,7% ogólnych wpływów z podatków pośrednich. Przewiduje się uzyskanie nieco wyższych (o 1,2%) wpływów z podatku akcyzowego, mianowicie mln nowych złotych. Kwota ta w stosunku do przewidywanych wpływów z podatków pośrednich w 1995 r. stanowi 38,0%. Wpływy z podatku akcyzowego według projektu ustawy na 1996 r. mają osiągnąć ,0 mln nowych złotych, co stanowi 38,7% planowanych wpływów z podatków pośrednich. W porównaniu do przewidywanego wykonania dochodów z podatku akcyzowego w 1995 r. mają one być wyższe o 28,8%. Ponieważ brak jest informacji o wysokości i terminach planowanych zmian stawek podatku akcyzowego, brak jest podstaw do oceny ich realności. Porównanie dynamiki dochodów z podatku akcyzowego z dynamiką ogółu dochodów z podatków pośrednich wskazuje na występowanie między nimi w tym okre-

7 BSE 7 sie dość stałej relacji (38,0% - 38,7%). Niestety brak jest danych do oceny poprawy skuteczności aparatu kontrolno-finansowego w realizacji przepisów podatkowych, a w tej dziedzinie ma to wyjątkowe znaczenie. 6. Podatek importowy W ustawie budżetowej na 1995 r. zakładano, głównie w związku z obniżeniem stawki podatku importowego z 6% do 5%, (tj. o 17%) spadek wpływów o 2% w stosunku do poziomu osiągniętego w 1994 r. przy wzroście importu realnie o 8,2%. W uzasadnieniu do ustawy budżetowej na 1996 r. przewiduje się na 1995 r. zamiast planowanego spadku o 2%, zwiększenie wpływów z podatku importowego o 18,9%. Import za osiem miesięcy (od 1 stycznia do 31 sierpnia 1995 r.) liczony w USD rośnie nominalnie o 38,0%. W 1996 r. zamierza się obniżyć stawkę podatku importowego z 5% do 3%, a więc o 40%. Planowany import liczony w USD ma w 1996 r. wzrosnąć nominalnie o 25% w stosunku do 1995 r., a wpływy z podatku importowego mają spaść o 16,0% do 2 580,0 mln złotych. Biorąc pod uwagę obniżenie ceł i podatku importowego, a także zakładaną znaczną aprecjację polskiej waluty w 1996 r. przyjmowanie o wiele niższego wzrostu importu (nominalnie o 25%) niż osiągnięty wzrost za osiem miesięcy 1995 r. (nominalnie o 38,0%) nie jest uzasadnione. Nie wydaje się też uzasadnione przyjmowanie tak głębokiego spadku wpływów z podatku od importu (o 16%). Zresztą, kiedy mówiono o obniżce stawek celnych i podatku importowego podkreślano, że przyczyniając się do zwiększenia importu, zrekompensują one ubytek wpływów wynikający ze zmniejszenia stawek. 7. Podatek dochodowy od osób prawnych Podatkiem dochodowym od osób prawnych objęte są przedsiębiorstwa działające jako osoby prawne, w tym banki i, instytucje ubezpieczeniowe. Udział tego podatku w ogólnych dochodach budżetu państwa wykazuje stałą tendencję spadkową. Jeszcze w 1993 r. przynosił on 16;9% ogólnych wpływów podatkowych. W kolejnych latach udział ten malał odpowiednio do 13,2% i 12,3%. W projekcie budżetu państwa na rok 1996 utrzymuje się nadal tendencja zmniejszania się udziału wpływów z podatku dochodowego od osób prawnych w dochodach podatkowych budżetu państwa (11,4%). Stosunkowo wolny nominalny wzrost wpływów od przedsiębiorstw z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych, mimo wyraźnej poprawy rentowności ich działalności gospodarczej, wiąże się z rozszerzaniem ulg podatkowych. Ponieważ ulgi te osiągają poważne rozmiary, należałoby przeprowadzić kompleksową analizę zasadności ich przyznawania oraz efektywności ich wykorzystywania.

8 8 BSE 8. Podatek dochodowy od osób fizycznych W odróżnieniu od podatku dochodowego ód osób prawnych, podatek dochodowy od osób fizycznych wykazuje bardzo wysoką dynamikę wzrostu. Założone w ustawie budżetowej na 1995 r. wpływy w wysokości ,2 mln złotych, według szacunku Ministerstwa Finansów przedstawionego w projekcie ustawy budżetowej na 1996 r. będą przekroczone o prawie 4% i wyniosą ,0. Jest wielce prawdopodobne, że zakładany w projekcie ustawy budżetowej na 1996 r. wzrost wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych do ,0 mln złotych, tj. o 27,4% powyżej przewidywanego ich wykonania w 1995 r. w praktyce może się okazać jeszcze wyższy, w następstwie większego od prognozowanych wzrostu cen i dochodów tak, jak to ma miejsce m.in. w bieżącym roku. Wpływy z podatku dochodowego od osób fizycznych mogą także odbiegać od założeń w związku ze zmianą skali podatkowej oraz innych elementów systemu, jeżeli kalkulacje przeliczeniowe zawierały rezerwy bezpieczeństwa, które w efekcie mogą przynieść wyższe wpływy podatkowe. 9. Wpłaty z zysku NBP Wpłaty do budżetu z zysku NBP podlegają bardzo silnym wahaniom. W 1995 roku przewiduje się wpłacenie przez NBP z zysku 3 238,4 mln złotych, tj. o 37,5% więcej niż w 1994 r. Natomiast w przyszłym roku tylko 1 850,0 mln zł, tj. o 43% mniej. Wydaje się, że finanse NBP, kształtowanie się zysków oraz wpłat z zysku do budżetu, ich zmiany powinny być bliżej wyjaśniane. 10. Cło W ustawie budżetowej na 1995 r. planowano dochody z ceł w wysokości 5 430,0 mln zł. Według szacunku przedstawionego w projekcie ustawy: budżetowej osiągną one 5 700,0 mln zł, tj. będą wyższe prawie o 5%. Na 1996 r. planuje się dochody z ceł w wysokości 6 460,0 mln zł. W porównaniu do przewidywanego.-poziomu dochodów z cła w 1995 r. mają one wzrosnąć nominalnie o 13,3%. Ponieważ zakładany wzrost importu w 1996 r. wydaje mi się zaniżony (uzasadnienie w pkt 3), można oczekiwać wyższych wpływów z ceł.