Jego Ekscelencja Ksiądz Biskup Jan Tyrawa Ordynariusz Diecezji Bydgoskiej. Ekscelencjo Najdostojniejszy Księże Biskupie

Transkrypt

1 Bydgoszcz, 23.VIII.2013 rok Jego Ekscelencja Ksiądz Biskup Jan Tyrawa Ordynariusz Diecezji Bydgoskiej Ekscelencjo Najdostojniejszy Księże Biskupie Parafia pw. Matki Boskiej Królowej Męczenników w Bydgoszczy wraz z duchowieństwem parafialnym oraz duchowieństwem dekanatu Bydgoszcz-Fordon, stowarzyszeniami i organizacjami religijnymi a także działającymi w diecezji bydgoskiej Wspólnotami Apostolskimi zwracają się z uprzejmą prośbą, aby Ksiądz Biskup zechciał rozważyć możliwość wystąpienia do Kongregacji Kultu Bożego o przyznanie Sanktuarium Kalwarii Bydgoskiej Golgocie XX-wieku tytułu Bazyliki Mniejszej. Kapłani a także mieszkańcy największego w Bydgoszczy osiedla Fordon oraz mieszkańcy diecezji bydgoskiej byliby wdzięczni Panu Bogu, gdyby świątynia otaczana przez nich wielkim szacunkiem, miejsce pielgrzymek parafii całej diecezji, naznaczone przez historię męczeństwem tak wielu bydgoszczan było wyróżnione przez Kościół znaczącym tytułem. Warto wspomnieć, że od lat świątynia tutejsza będąca centrum kultu Bożego Sanktuarium Kalwarii Bydgoskiej jest miejscem adoracji Najświętszej Eucharystii, miejscem czci Matki Bożej w znaku fatimskim i znakiem jednoczenia z Bogiem przez szafarstwo Sakramentami Świętymi. W ostatnim czasie kościół został poddany gruntownej renowacji, został przyozdobiony licznymi polichromiami nawiązującymi do pasyjnego charakteru świątyni. Mając to wszystko na względzie pragniemy prosić Ekscelencję Księdza Biskupa o wyznaczenie osób, które podjęłyby starania, by świątynia naszego Sanktuarium na X lecie istnienia Diecezji Bydgoskiej a także w dziesiątą rocznicę pasterskiego i biskupiego posługiwania Ekscelencji mogła nosić zaszczytny tytuł Bazyliki Mniejszej. Prosząc Księdza Biskupa o błogosławieństwo dla tych działań, dołączamy uzasadnienie naszej prośby. Z wyrazami czci i szacunku Ks. prałat Jan Andrzejczak Kustosz Sanktuarium i proboszcz parafii

2 Biskup Bydgoski PROŚBA BISKUPA BYDGOSKIEGO DO STOLICY APOSTOLSKIEJ O USTANOWIENIE W FORDONIE BAZYLIKI MNIEJSZEJ Eminencjo! Bydgoszcz, 26.X.2013 rok Zwracam się z uprzejmym zapytaniem czy Eminencja zechciałby przyjąć i zatwierdzić propozycję udzielenia tutejszemu Sanktuarium Królowej Męczenników - Kalwarii Bydgoskiej Golgocie XX wieku w Bydgoszczy (Polska) tytułu bazyliki mniejszej, zgodnie z art. 69 Konstytucji Apostolskiej Bonus Pastor Jana Pawła II. Po zapytaniu skierowanym do Konferencji Episkopatu Polski w czasie 363 zebrania Plenarnego KEP, w dniach 8-9 października 2013 roku otrzymałem pozytywną opinię by skierować mą prośbę do Waszej Eminencji w tej sprawie. Prezbiterium Kościoła w mej diecezji a także mieszkańcy największego w Bydgoszczy osiedla Fordon oraz mieszkańcy diecezji bydgoskiej byliby wdzięczni Panu Bogu, gdyby świątynia otaczana przez nich wielkim szacunkiem, miejsce pielgrzymek parafii całej diecezji, naznaczone przez historię męczeństwem tak wielu bydgoszczan było wyróżnione przez Kościół znaczącym tytułem. Warto wspomnieć, że od lat świątynia tutejsza będąca centrum kultu Bożego Sanktuarium Kalwarii Bydgoskiej jest miejscem adoracji Najświętszej Eucharystii, miejscem czci Matki Bożej i znakiem jednoczenia z Bogiem przez szafarstwo Sakramentami Świętymi. W ostatnim czasie kościół został poddany gruntownej renowacji, został przyozdobiony licznymi polichromiami nawiązującymi do pasyjnego charakteru świątyni. Informacje o Sanktuarium oraz życiu religijnym przy tej świątyni są zawarte w załączonej publikacji. Mając to wszystko na względzie pragniemy prosić Waszą Eminencję fordońska mogła nosić zaszczytny tytuł Bazyliki Mniejszej. by świątynia Eminentissimo Signor Cardinale Antonio Canizares Llovera Prefetto Della Congregazioni Per il Culto Divino e la Disciplina dei Sacramenti Palazzo delle Congregazioni Piazza Pio XII, Citta del Vaticano

3 Uzasadnienie prośby o nadanie Sanktuarium Kalwarii Bydgoskiej Tytułu Bazyliki Mniejszej Zgodnie z dekretem Kongregacji Obrzędów z 1838 r. oraz dekretem o Bazylikach Mniejszych Kongregacji Kultu Bożego z 9 listopada 1989 r. [ Notitiæ 282 (1,1990)] tytuł Bazyliki Mniejszej przysługuje kościołom katedralnym, kościołom kolegiackim oraz sanktuariom, które spełniają jeden z dwóch warunków: 1. Odznaczają się szczególną wartością zabytkową lub 2. Odznaczają się użytecznością liturgiczną lub duszpasterską. Sanktuarium Królowej Męczenników Kalwaria Bydgoska Golgota XX wieku spełnia te warunki. Historia parafii Matki Boskiej Królowej Męczenników w Bydgoszczy nierozdzielnie związana jest z Doliną Śmierci. Pierwsze nowopowstające bloki na osiedlu Fordon zrodziły myśl o zbudowaniu tutaj nowej Świątyni. Ks. Biskup Marian Przykucki ordynariusz diecezji pelplińskiej - zdecydował, że jedynym i najwłaściwszym miejscem lokalizacji dla nowej parafii będzie wejście do Doliny Śmierci. Dokładnie 7 października 1983 roku, w święto Matki Bożej Różańcowej, ks. bp Marian Przykucki celebrował tu Mszę św. przy polowym ołtarzu i poświęcił plac pod przyszłą budowę kościoła. To był początek parafii pod wezwaniem Matki Boskiej Królowej Męczenników a po nim trudna budowa tymczasowej, drewnianej kapliczki, w której pierwszą Mszą świętą była Pasterka w 1983 roku. Kolejny rok to budowa dużej, tymczasowej kaplicy murowanej ukończona 24 grudnia 1984 roku. Kolejne lata budowano mieszkania dla kapłanów i dom katechetyczny wykończone w roku W tym też roku uzyskano zezwolenie władz na budowę kościoła. Rozpoczęto ją 19 marca 1987 roku. W roku 1989 ks. bp Marian Przykucki wmurował kamień węgielny poświęcony w Poznaniu przez Jana Pawła II. W 10 lecie parafii, 7 października 1993 roku ks. abp Henryk Józef Muszyński dokonał obrzędu konsekracji kościoła. Budowa fizyczna dobiegała końca a jej budowniczego, ks. Zygmunta Trybowskiego Pan powołał na wieczną służbę kapłańską do Siebie w dniu 25 grudnia 2002 roku. W tym czasie parafia w związku z zmianami administracyjnymi Kościoła w Polsce zmieniała swe diecezje. Najpierw z Chełmińskiej przeszła do Archidiecezji Gnieźnieńskiej, później 25.III.2004 roku do nowej Diecezji Bydgoskiej. Jednak zbliżająca się data (7.X.2013) trzydziestu lat historii parafii to nie tylko budowa obiektów sakralnych. To przede wszystkim żmudna i trudna budowa duchowa i jednoczenie wspólnoty, w której przybywało wiernych prawie z całej Polski. To wielka zasługa pracujących tu wszystkich bez wyjątku kapłanów. To wprowadzony od

4 początku zwyczaj corocznych Rekolekcji Wielkopostnych i Adwentowych, to wiele nabożeństw, ogromna liczba udzielonych sakramentów. To również kilkakrotne już w dziejach Misje. Wszystkie wizyty duszpasterskie w domach, rozmowy oraz nacisk charyzmatycznego proboszcza księdza Zygmunta Trybowskiego na rozwój w parafii wspólnot świeckich, których działania zawsze aprobował słowami: przemódlcie to, ale ducha nie gaście. To również objęcie opieką duchową pobliskiego miejsca straceń z 1939 roku zwanego Doliną Śmierci. Już w miesiąc po powstaniu parafii odbyło się pierwsze w historii tego miejsca uroczyste nabożeństwo Drogi Krzyżowej, które do dziś gromadzi rzesze wiernych z Fordonu, Bydgoszczy i wielu ośrodków duszpasterskich. To już wtedy, w 1983 roku ks. Trybowski podsunął myśl, by w tym miejscu powstała droga krzyżowa. Do wykonania tego dzieła zachęcił nas przebywający w Bydgoszczy w 1999 roku Ojciec Święty Jan Paweł II, który z nazwy wymienił naszą Dolinę Śmierci jako miejsce szczególnej pamięci Kościoła. Tak powstała myśl stworzenia tu Kalwarii Bydgoskiej, Golgoty XX Wieku, miejsca, które ma przypominać wszystkie prześladowania dla sprawiedliwości jakich doznał naród tej ziemi w trudnym minionym wieku. Poświęcenia I stacji Golgoty dokonał 9.X.2004 roku ksiądz biskup Jan Tyrawa nowy ordynariusz Diecezji Bydgoskiej. W roku 2008 w trzydziestym roku wyboru na Stolicę Piotrową błogosławionego Jana Pawła II parafia nasza przeżywała dostojny jubileusz XXV lecia swego istnienia. I tak oto nasza świątynia w dniu XXV lecia swego istnienia 7.X roku dostąpiła zaszczytu podniesienia przez Księdza biskupa Jana Tyrawę do godności Diecezjalnego Sanktuarium o szczególnym tytule: SANKTUARIUM KRÓLOWEJ MĘCZENNIKÓW KALWARIA BYDGOSKA GOLGOTA XX WIEKU. Obecny wtedy na uroczystościach Prymas Polski kardynał Józef Glemp dokonał poświęcenia kamienia węgielnego dwunastej stacji Drogi Krzyżowej tzw. Drogi do nieba. Dnia 14 września 2009 nastąpiło poświęcenie stacji XII, Monumentu Kalwarii Bydgoskiej przez biskupa bydgoskiego Jana Tyrawę w obecności przedstawiciela kancelarii Lecha Kaczyńskiego Prezydenta RP, parlamentarzystów, przedstawicieli władz państwowych, wojewódzkich i miasta Bydgoszczy w łączności z obchodami 70. rocznicy wybuchu II wojny światowej i Wydarzeń Bydgoskich. I tak zakończono budowę Drogi Krzyżowej Kalwarii Bydgoskiej. Jednak największą tajemnicą Bożego działania pozostaje duchowa i religijna moc tutejszego Sanktuarium. Przebywając w tym świętym miejscu modlitwy i tajemnicy męczeństwa tak wielu Polaków mamy wewnętrzne przekonanie i pewność, ze to Maryja buduje i wznosi w największej dzielnicy Bydgoszczy Sanktuarium modlitwy i sakramentalnej jedności z Jezusem Jej Synem. Sanktuarium Kalwarii Bydgoskiej zostało ustanowione w hołdzie tym, którzy oddali życie za to, że byli Polakami. Misją tego sanktuarium jest rozwijanie praktyki

5 naśladowania Chrystusa w Jego Męczennikach, Wyznawcach i Wiernych oraz szerzenie kultu ofiary jako wyrazu największej miłości - w tym także miłości do Ojczyzny. Sanktuarium nasze realizuje na co dzień wiele różnorodnych i wieloaspektowych zadań. Wśród nich najważniejsze to: spotkania sakramentalne z Bogiem, dalej aspekty takie jak formacyjny, społeczny, poznawczy, edukacyjny oraz kulturalny. Jak czytamy w dokumentach kościelnych: W sanktuariach należy zapewnić wiernym zgodnie z kan obfitsze środki zbawienia przez gorliwe głoszenie słowa Bożego, przez odpowiednie ożywienie życia liturgicznego, zwłaszcza przez sprawowanie Eucharystii i pokuty oraz przez kultywowanie zatwierdzonych form pobożności ludowej. Dlatego też w naszym Sanktuarium Kalwarii Bydgoskiej realizujemy wiele form pobożności takich jak Odpust, Droga Krzyżowa, Adoracja Najświętszego Sakramentu. Jednak kształt i siła oddziaływania tego miejsca ogniskują się w jednej z tajemnic tego maryjnego Sanktuarium. A ta siłą jest ogarniająca wszystkich i wszystko modlitwa. Głębia tego misterium modlitewnej przestrzeni trwa i wybrzmiewa do dziś. To ona inspirowała pomysł budowy świątyni przy wejściu do Doliny Śmierci. To ona buduje dziś Sanktuarium Golgoty w największej dzielnicy Bydgoszczy. To ona z Bożej woli daje ludzi do wznoszenia tego miejsca spotkania MARTYROLOGIUM i SACRUM. Kalwaria Golgoty Bydgoskiej miejsce uświęcone krwią i modlitwą nie pozwala nam zapomnieć o najszlachetniejszych córkach i synach naszego miasta i naszej nowej diecezji Bydgoskiej. Ta duchowa atmosfera wspólnoty sanktuaryjnej pozwoliła tu na wzrost tak prężnych wspólnot duszpasterstwa akademickiego (Martyria, Pokolenie, Wiatrak), które swoją świeżością i dynamizmem młodzieńczym wnoszą nowego ducha w duszpasterskie poczynania. Trzeba także zaznaczyć, że w krótkiej swej historii Sanktuarium doświadczyło wyjątkowych zaszczytów zaznaczonych obecnością Sekretarza Stanu Stolicy Apostolskiej kardynała Tarcisio Bertone, który w obecności Prymasa Polski i licznych przedstawicieli Episkopatu Polski udzielił sakry biskupiej księdzu Arcybiskupowi Janowi Romeo Pawłowskiemu, Nuncjuszowi Apostolskiemu w Kongo i Gabonie. Zatem Sanktuarium tutejsze odgrywa ważna rolę w życiu religijnym mieszkańców największej dzielnicy miasta Bydgoszczy Fordonie. Wiele osób korzysta tu z posług religijnych, przystępuje do spowiedzi św. w Stałym Konfesjonale a także spędza czas na adoracji Najświętszego Sakramentu oraz prywatnej modlitwie. Duchowa spuścizna naszego Sanktuarium daje nam zatem duchowe i mocne podstawy do starań, aby to miejsce Świątynia, Sanktuarium i Kalwaria Bydgoska na mapie diecezji Bydgoskiej było uhonorowane tytułem Bazylika Mniejsza.

6 Uroczystości nadania tytułu bazyliki mniejszej Sanktuarium Królowej Męczenników Wspólnota parafii Matki Boskiej Królowej Męczenników w Bydgoszczy, z księdzem proboszczem prałatem Janem Andrzejczakiem, pragnie podzielić się z mieszkańcami diecezji radosną wiadomością: Ojciec Święty Franciszek 27 lutego br. podniósł Sanktuarium do godności Bazyliki Mniejszej. Biskup ordynariusz Jan Tyrawa ogłosił decyzję papieską podczas obchodów dziesięciolecia naszej diecezji - 25 marca 2014 roku. Pięknym zwyczajem przyjętym w Kościele jest to, że organizuje się uroczyste poświęcenie herbu papieskiego i uroczystości związane z proklamowaniem tytułu i godności bazyliki mniejszej. Pierwszy raz w historii naszej diecezji odbędą się one dnia 15 września o godz pod przewodnictwem prymasa Polski abp. Wojciecha Polaka. Serdecznie zapraszamy na doroczne uroczystości diecezjalnego odpustu połączonego w tym roku z promulgacją tytułu Bazylika Mniejsza", które przeżywać będziemy według następującego programu: Sobota - 13 września: godz Msza św. z procesją fatimską wokół sanktuarium - celebruje ks. Grzegorz Roman - proboszcz parafii Przemienienia Pańskiego w Bydgoszczy Niedziela - 14 września: godz Czwarta bydgoska Droga Krzyżowa w Dolinie Śmierci organizowana przez katolickie stowarzyszenia, organizacje i wspólnoty diecezji bydgoskiej. W tym roku przewodniczy wspólnota Towarzystwa św. Wojciecha godz Msza św. Połączona z adoracją Krzyża Świętego - celebruje ks. Jarosław Antkowiak - proboszcz parafii św. Wojciecha w Bydgoszczy godz Uroczysty koncert artystów opery warszawskiej zatytułowany: Ave Maria" Poniedziałek - 15 września - Matki Boskiej Bolesnej: godz Pontyfikalna Msza św. połączona z uroczystym ogłoszeniem tytułu Bazylika Mniejsza", nadanym Kościołowi przez Ojca Świętego Franciszka - celebrują: prymas Polski abp Wojciech Polak, bp Jan Tyrawa - ordynariusz diecezji bydgoskiej, ksiądz infułat Stanisław Grunt - diecezja pelplińska

7 BULLA USTANAWIAJĄCA BAZYLIKĘ W BYDGOSZCZY FORDONIE Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Prot. N. 121/14 DLA DIECEZJI BYDGOSKIEJ Na prośbę Jego Ekscelencji Najdostojniejszego i Najprzewielebniejszego Jana Tyrawy, biskupa bydgoskiego, przedłożoną w liście z dnia 27 stycznia 2014 roku, wyrażającą usilne prośby i pragnienia duchowieństwa oraz wiernych chrześcijan, Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów mocą odpowiednich uprawnień nadanych jej przez Ojca Świętego FRANCISZKA, z wielką radością przyozdabia sanktuarium poświęcone Bogu ku czci Najświętszej Maryi Panny, to jest kościół pod wezwaniem Królowej Męczenników w Bydgoszczy, tytułem i godnością BAZYLIKI MNIEJSZEJ ze wszystkimi prawnymi i liturgicznymi przywilejami wynikającymi z przepisów, z zachowaniem jednak tego wszystkiego, co winno być zachowane według Dekretu O tytule Bazyliki Mniejszej, ogłoszonego 9 listopada 1989 roku. Jako że nie stoją na przeszkodzie żadne przeciwieństwa. Dano w siedzibie Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, dnia 27 lutego 2014 roku. Antoni kardynał Cañizares Llovera prefekt Jan Michał Ferrer Grenesche Podsekretarz

8 Uroczystości nadania tytułu bazyliki mniejszej Sanktuarium Królowej Męczenników W Bydgoszczy 15 września odbyły się uroczystości, podczas których odczytano bullę papieską, podnoszącą do godności bazyliki mniejszej Sanktuarium Królowej Męczenników. Decyzję, którą podjęła Stolica Apostolska na czele z papieżem Franciszkiem, ogłosił 25 marca biskup ordynariusz Jan Tyrawa w czasie obchodów 10-lecia diecezji.

9 Świętowanie rozpoczęto od krótkiej modlitwy przy grobie ks. prałata Zygmunta Trybowskiego - budowniczego świątyni. Wspólnotę Matki Boskiej Królowej Męczenników w Bydgoszczy - Fordonie erygowano 7 października 1983 roku. Świątynia usytuowana jest przy wejściu do Doliny Śmierci, miejsca masowych egzekucji w czasie II wojny światowej. Kanclerz Kurii Diecezjalnej w Bydgoszczy ks. dr Lech Bilicki odczytał dokument Stolicy Apostolskiej z 27 lutego. (...) Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów mocą odpowiednich uprawnień nadanych jej przez Ojca Świętego Franciszka, z wielką radością przyozdabia sanktuarium poświęcone Bogu ku czci Najświętszej Maryi Panny, to jest kościół pod wezwaniem Królowej Męczenników w Bydgoszczy, tytułem i godnością Bazyliki Mniejszej (...)" - czytamy we fragmencie.

10 Do samej uroczystości przygotowywano się przez prawie pół roku. Wnętrze świątyni zyskało nowy wystrój, a nad wejściem głównym umieszczono herb Stolicy Apostolskiej z napisem bazylika mniejsza. Poświęcił go prymas Polski abp Wojciech Polak, który przewodniczył uroczystościom. Przy ołtarzu stanęli również m.in.: biskup ordynariusz Jan Tyrawa oraz ks. infułat Stanisław Grunt (30 lat temu dziekan fordoński, przygotowujący plany powstania nowej parafii). - Kościół papieski jest wielkim przywilejem, który nakłada na nas także obowiązki natury duszpasterskiej. Chcemy je z wielkim zapałem podjąć, aby w ten sposób umacniać swoją wiarę - powiedział proboszcz ks. prałat Jan Andrzejczak. Przełomowym wydarzeniem w historii tego miejsca było wydanie przez pasterza diecezji bydgoskiej specjalnego dekretu ustanawiającego świątynię Matki Boskiej Królowej Męczenników sanktuarium. Dokonało się to 7 października 2008 roku. Dzisiaj bazylikę mniejszą tworzą świątynia oraz stacje Drogi Krzyżowej zbudowane w Dolinie Śmierci. - Niewątpliwie przejawem okazywanej nam na oczach ludzi Bożej dobroci, a także owocem ludzkich starań i zabiegów, jest przeżywana dziś radość z uroczystego ogłoszenia bulli papieskiej podnoszącej do godności bazyliki mniejszej ten parafialny kościół, a zarazem Sanktuarium Królowej Męczenników. Szczególne, bo przecież papieskie, wyróżnienie tego kościoła wiąże się - tak sądzę - nie tylko ze spełnieniem warunków przynależnych przyznawaniu tytułu bazyliki mniejszej, ale także z tym wyjątkowym miejscem, jakim właśnie dla tego

11 kościoła jest fordońska Dolina Śmierci, a wraz z nią nieprzypadkowo przecież patronująca tej parafialnej wspólnocie Matka Boska Królowa Męczenników - zaznaczył abp Wojciech Polak. Według abp. Wojciecha Polaka, podnoszony do godności bazyliki mniejszej kościół Matki Boskiej Królowej Męczenników, przypomina wszystkim, którzy do niego przychodzą, o męczeństwie, o kroczeniu za Jezusem do końca, o tej wielkiej i radykalnej próbie dla człowieka", ale także, a może nade wszystko o zwycięstwie, jakie w tym wszystkim człowiek odnosi mocą samego Boga". - Co to wszystko dziś, dla nas, oznacza? Do czego nas ostatecznie wzywa? O czym pragnie nam przypominać? Ten papieski przywilej, udzielony waszemu kościołowi, otwiera niewątpliwie nową kartę historii tej świątyni. To właśnie tutaj mamy uczyć się pójścia za Jezusem do końca" - powiedział. Biskup ordynariusz Jan Tyrawa podkreślił, że akt ogłoszenia kościoła bazyliką mniejszą wieńczy niewątpliwie cały proces tworzenia, kształtowania się bydgoskiej parafii Matki Boskiej Królowej Męczenników. - Dopiero teraz rozpoczyna się prawdziwa praca duszpasterska. Mam na myśli głoszenie słowa Bożego, katechizację, ewangelizację, rozwijanie wspólnot i struktur parafialnych, w których będzie się dokonywała wewnętrzna, duchowa formacja, a nade wszystko nasze uświęcenie. To wszystko ma nas tak kształtować, byśmy z tym mocnym świadectwem o Bogu wychodzili ku światu - powiedział. Pasterz wydał również specjalny dekret o możliwości uzyskania odpustu zupełnego w Bazylice Królowej Męczenników w Bydgoszczy. Po zakończeniu Eucharystii na frontonie bazyliki poświęcona została specjalna tablica, upamiętniająca uroczystości. Prymas Polski abp Wojciech Polak podczas swojej wizyty w grodzie nad Brdą zwiedził również pobliski Dom Jubileuszowy, prowadzony przez Fundację Wiatrak", a także zainaugurował formację w Diecezjalnym Ośrodku Duszpasterstwa Akademickiego Martyria". Spotkał się także z członkami Towarzystwa św. Wojciecha.

12 HOMILIA NA MSZY ŚWIĘTEJ SPRAWOWANEJ Z OKAZJI OGŁOSZENIA BULLI PAPIESKIEJ PODNOSZĄCEJ DO GODNOŚCI BAZYLIKI MNIEJSZEJ KOŚCIÓŁ P.W. MATKI BOSKIEJ KRÓLOWEJ MĘCZENNIKÓW W BYDGOSZCZY 15 września 2014 Jakże jest wielka dobrod Twoja, Panie, którą zachowałeś dla bogobojnych. Okazujesz ją tym, którzy uciekają się do Ciebie na oczach ludzi (Ps 31(30). Najdostojniejszy Księże Biskupie Janie, Pasterzu Kościoła Bydgoskiego, Drodzy Współbracia w Chrystusowym Kapłaostwie, Osoby Życia Konsekrowanego, Przedstawiciele życia publicznego, Siostry i Bracia w Chrystusie Panu, 1. W przeżywaną w tym roku 10. rocznicę powstania diecezji bydgoskiej, wpisuje się niewątpliwie również ten dzisiejszy, uroczysty dzieo. Podobnie jak w marcu zgromadziliśmy się bowiem w tej maryjnej świątyni wzniesionej tu, na bydgoskim Fordonie, ku czci Matki Boskiej Królowej Męczenników, aby wychwalad dobrod i miłośd Boga, a także uwielbid Jego Matkę, która jak śpiewaliśmy przed Ewangelią wysłużyła palmę męczeostwa pod krzyżem Chrystusa. Za psalmistą jeszcze raz więc powtarzamy: jakże jest wielka dobrod Twoja, Panie. Niewątpliwie przejawem okazywanej nam na oczach ludzi Bożej dobroci, a także owocem ludzkich starao i zabiegów, jest dziś przeżywana radośd z uroczystego ogłoszenia bulli papieskiej podnoszącej do godności Bazyliki Mniejszej ten parafialny kościół, a zarazem sanktuarium Królowej Męczenników. Szczególne, bo przecież papieskie, wyróżnienie tego kościoła wiąże się tak sądzę - nie tylko ze spełnieniem warunków przynależnych przyznawaniu tytułu bazyliki mniejszej, ale także z tym wyjątkowym miejscem,

13 jakim właśnie dla tego kościoła jest fordooska Dolina Śmierci, a wraz z nią nieprzypadkowo przecież patronująca tej parafialnej wspólnocie Matka Boska Królowa Męczenników. Myślę, że w tym sensie i do tego kościoła, do tej fordooskiej bazyliki, do tego właśnie miejsca, można również odnieśd słowa św. Jana Pawła II wypowiedziane tutaj, w Bydgoszczy, w czasie pamiętnej papieskiej pielgrzymki, a mianowicie, że doświadczona prześladowaniem dla sprawiedliwości ziemia bydgoska stanowi właściwe miejsce dla tej świątyni. Jest to bowiem skrawek ziemi naznaczonej krwią naszych sióstr i braci, do kooca wiernych Bogu i wiernych Ojczyźnie. Jest to miejsce modlitwy, a zatem wołania do Boga przez wstawiennictwo Matki Boskiej Królowej Męczenników, by ofiara ich krwi nie okazała się nigdy daremna, ale rodziła błogosławione owoce: pokoju i pojednania, przebaczenia i nadziei, miłości potężniejszej niż śmierd, zwyciężającej nienawiśd i zło. I wiemy już aż nadto dobrze, że to wołanie, ta modlitwa nie należy wcale do przeszłości i nie odnosi się tylko do bolesnych ran z przeszłości. Przyszło bowiem i nam żyd w czasach, w których krzyk niewinnych, umęczonych i prześladowanych, krzyk naszych sióstr i braci, wznosi się z tylu miejsc świata ku Bogu. Nie możemy o nim zapomnied. Nie możemy się ich wyrzec. Musimy pamiętad! 2. Umiłowani Siostry i Bracia! Nasza radośd i nasze uwielbienia Boga przez Maryję, Królową Męczenników, pozwalają nam dziś pójśd razem z Maryją pod krzyż. Z wysokości krzyża słyszymy słowa testamentu Jezusa: oto Matka twoja. I wiemy, a raczej jesteśmy głęboko przekonani, że odnoszą się one do nas, do każdej i każdego z nas, dla których Maryja jest Matką. Chrześcijanin, który nie czuje, że Najświętsza Maryja Panna jest jego matką pisał w jednym ze swych tweetów papież Franciszek jest sierotą. To oczywiście jakieś duchowe sieroctwo. To samotnośd, która często łączy się z przeżywaną wewnętrzną pustką i poczuciem niezrozumienia. To zamknięcie, które przysłania serce i oczy na Bożą drogę zbawienia. Dlatego za papieżem Franciszkiem dziś powtarzamy: u stóp krzyża ( ) Chrystus prowadzi nas do Maryi. Prowadzi nas do Niej, ponieważ nie chce, byśmy szli bez matki, a lud odczytuje w tym macierzyoskim obrazie wszystkie tajemnice Ewangelii. Pośród tych tajemnic Ewangelii jest również i ta, którą określa i którą wyraża ten maryjny, litanijny tytuł: Królowa Męczenników. Słuchając Autora Listu do Hebrajczyków możemy zauważyd, że to najpierw sam Chrystus Pan jest wzorem wszelkiego męczeostwa. On bowiem jak słyszeliśmy nauczył się posłuszeostwa przez to, co wycierpiał. Bo to On jak z kolei pisał Filipianom Apostoł Paweł ogołocił samego siebie i stał się posłusznym aż do śmierci i to śmierci krzyżowej. W ten sposób to właśnie, co było naszym przeciwnikiem, usunął z drogi, przygwoździwszy do krzyża. Dlatego w Nim jest nasze zbawienie i nasze życie. I On nam daje przykład do naśladowania, uzdalniając nas swą łaską i pociągając miłością, która wzywa, że i my również jak upomina św. Jan powinniśmy życie dawad za braci. Albowiem nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich. Więcej, logika jezusowa

14 zawiera się jeszcze i w tej przestrodze: kto kocha swoje życie, straci je, a kto nie ceni swego życia na tym świecie, zachowa je dla życia wiecznego. 3. Siostry i Bracia! W liturgiczne święto Matki Boskiej Bolesnej, czczonej na tym świętym miejscu pod wezwaniem Matki Boskiej Królowej Męczenników, i my możemy za Benedyktem XVI zapytad: na czym opiera się męczeostwo? Odpowiedź jak wskazuje ten sam Ojciec Święty jest niezwykle prosta: na śmierci Jezusa, na Jego najwyższej ofierze miłości złożonej na krzyżu. Męczeostwo opiera się na Chrystusowym wezwaniu do pójścia za Nim drogą krzyża. Jest to logika ziarna pszenicy, które obumiera, aby kiełkowad i przynosid życie. Dlatego męczennik mówił papież Benedykt kroczy za Panem do kooca, przyjmując dobrowolnie śmierd za zbawienie świata w najwyższej próbie wiary i miłości. Tak, męczeostwo jest naprawdę użyję tutaj słów św. Jana Pawła II z jego bydgoskiej homilii wielką i radykalną próbą dla człowieka ( ) wielką próbą człowieka rozgrywająca się na oczach samego Boga i świata. W tej próbie człowiek odnosi zwycięstwo, wsparty mocą Boga i staje się wymownym świadkiem tej mocy. Maryja jako pierwsza wśród ludzi wysłużyła palmę męczeostwa pod krzyżem Chrystusa. Dlatego czcimy Ją i przyzywamy jako Królową Męczenników. Jednocześnie prosimy, aby wskazywała nam drogę. 4. Siostry i Bracia! Podnoszony dziś do godności bazyliki mniejszej kościół pod wezwaniem Matki Boskiej Królowej Męczenników przypomina nam, wszystkim, którzy tutaj przychodzimy, o męczeostwie, o kroczeniu za Jezusem do kooca, o tej wielkiej i radykalnej próbie dla człowieka, ale także, a może nade wszystko o zwycięstwie, jakie w tym wszystkim człowiek odnosi mocą samego Boga. Co to wszystko dziś, dla nas, oznacza? Do czego nas ostatecznie wzywa? O czym pragnie nam przypominad? Ten papieski przywilej, udzielony waszemu kościołowi, otwiera niewątpliwie nową kartę historii tej świątyni. To właśnie tutaj mamy uczyd się pójścia za Jezusem do kooca. W świadomości i w wyborach wielu naszych współczesnych zakradła się, niestety, w tym względzie jakaś pokusa drogi na skróty. Jednych przeraża sam radykalizm Chrystusowej drogi, innych odrzuca koniecznośd rezygnacji z tego, co nam wydaje się dla nas odpowiednie i konieczne. Trudno tak do kooca uwierzyd, że On ma rację i że się przecież nie zawiedziemy. Wątpimy więc, czy aby wyjdziemy na swoje. Nie da się jednak oprzed życia na ruchomych piaskach. Trzeba stanąd na skale. Trzeba uwierzyd jak mówił w jednej ze swych porannych homilii w Domu św. Marty papież Franciszek - że chod jest wiele ścieżek, byd może dogodniejszych, którymi można dojśd, ale są one zwodnicze, nie są prawdziwe są mylące. Tylko Jezus jest drogą. Kościół pod wezwaniem Matki Boskiej Królowej Męczenników, nasza fordooska bazylika, przypomina nam również, że w pójściu za Jezusem do kooca, objawia się prawda o naszym człowieczeostwie, o godności człowieka w obliczu samego Boga. Tak jak istniej dziś, sądzę, wciąż żywa i podpowiadana pokusa pójścia na skróty, tak też ma miejsce jak czujemy - jakaś szczególna batalia o samego człowieka, o jego człowieczeostwo, o przyrodzoną godnośd człowieka. Różne są dziś pola tego

15 zmagania. O jednym z nich wspominał nie tak dawno m.in. prof. Andrzej Zoll wskazując, że już w samej naszej polskiej Konstytucji jest przecież zapisane, że to godnośd człowieka jest źródłem dla wolności i praw godnośd człowieka mówił Profesor a nie ustawodawca. Dlatego też żadna wolnośd i żadne prawo nie może sprzeciwiad się godności człowieka. Tej godności trzeba bronid. O nią się upominad, zwłaszcza tam, gdzie jest kwestionowana. Za papieżem Franciszkiem powtórzę: każda istota ludzka jest zawsze święta i nienaruszalna w jakiejkolwiek sytuacji i w każdej fazie swego rozwoju. Jest ona celem samym w sobie, a nigdy środkiem do rozwiązania innych trudności. Jeśli obalimy to przekonanie mówił papież nie znajdziemy solidnych i trwałych fundamentów do obrony prawa człowieka, będą one uzależnione od korzyści tych, którzy aktualnie sprawują władzę. 5. Siostry i Bracia w Chrystusie Panu! Fordooska Bazylika Królowej Męczenników przypomina nam jeszcze o jednym. Przypomina o zwycięstwie, jakie człowiek odnosi mocą samego Boga. Wiemy, że męczeostwo nie jest przejawem zaparcia się siebie i dobrych ludzkich chęci w dotrzymaniu wierności Bogu. Tu zwyciężad można tylko mocą samego Boga. Ważne może, aby tylko pamiętad jak to czytelnie ujął kiedyś wspominany już przeze mnie tyle razy papież Franciszek że Pan nie działa jak wróżka za pomocą czarodziejskiej różdżki. Nie. Daje ci łaskę i mówi, jak mówił do wszystkich, których uzdrawiał: wstao, idź! Mówi to również do nas: idź w swoim życiu, dawaj świadectwo o tym wszystkim, co Pan czyni w stosunku do nas. Trzeba tutaj, w tej nowej, jakże pięknej, bydgoskiej bazylice mniejszej, to słowa Pana usłyszed i łaskę przyjąd, i wyjśd stąd do świata. Maryjo, Królowo Męczenników, prowadź nas. Amen. BYDGOSZCZ 15 WRZEŚNIA 2014 ROKU W związku z uroczystością podniesienia naszej świątyni do godności Bazyliki Mniejszej Ksiądz proboszcz kieruje do Parafian i Miłośników naszego kościoła następujące słowa: W ostatni poniedziałek dnia 15 września 2014 roku w obecności Księdza Prymasa Polski, Księdza Biskupa Ordynariusza Bydgoskiego nasze Sanktuarium decyzją Ojca św. Franciszka zostało w uroczysty sposób ogłoszone kościołem papieskim, który odtąd nosi zaszczytny tytuł - Bazylika Mniejsza Królowej Męczenników w Bydgoszczy Fordonie. Świętowanie w ostatni poniedziałek 15 września 2014 roku rozpoczęło sie od procesji z krótką modlitwą przy grobie ks. prałata Zygmunta Trybowskiego - budowniczego świątyni. Wspólnotę naszej parafii pw. Matki Boskiej Królowej Męczenników w Bydgoszczy - Fordonie erygowano dokładnie 7 października 1983 roku. Świątynia usytuowana jest przy wejściu do Doliny Śmierci. W miejscu, stanowiącym ważną przestrzeń w martyrologii, o które upomniał się św. Jan Paweł II. Podczas terroru II wojny światowej bydgoska Dolina Śmierci stała się miejscem masowych egzekucji. Zginęło tam 48 procent profesorów szkół

16 średnich, około 33 procent duchownych, 15 procent nauczycieli szkół powszechnych i prawie 14 procent lekarzy oraz prawników. Przełomowym wydarzeniem w historii naszej parafii było wydanie przez pasterza diecezji bydgoskiej specjalnego dekretu ustanawiającego świątynię Matki Boskiej Królowej Męczenników sanktuarium. Dokonało się to 7 października 2008 roku. Dzisiaj Bazylikę Mniejszą tworzą świątynia oraz stacje Drogi Krzyżowej zbudowane w Dolinie Śmierci. Niewątpliwie przejawem okazywanej nam na oczach ludzi Bożej dobroci, a także owocem ludzkich starań i zabiegów, jest przeżywana radość z uroczystego ogłoszenia bulli papieskiej podnoszącej do godności Bazyliki Mniejszej ten parafialny kościół, a zarazem Sanktuarium Królowej Męczenników. Szczególne, bo przecież papieskie, wyróżnienie tego kościoła wiąże się nie tylko ze spełnieniem warunków przynależnych przyznawaniu tytułu Bazyliki Mniejszej, ale także z tym wyjątkowym miejscem, jakim właśnie dla tego kościoła jest fordońska Dolina Śmierci, a wraz z nią nieprzypadkowo przecież patronująca tej parafialnej wspólnocie Matka Boska Królowa Męczenników. Jak wszyscy Parafianie dobrze wiedzą do samej uroczystości przygotowywaliśmy się przez długie miesiące. Wnętrze świątyni zyskało nowy wystrój, a nad wejściem głównym umieszczono herb Stolicy Apostolskiej z napisem Bazylika Mniejsza. Poświęcił go prymas Polski abp Wojciech Polak, który przewodniczył uroczystościom. Przy ołtarzu stanęli również biskup ordynariusz Jan Tyrawa oraz ks. infułat Stanisław Grunt (30 lat temu dziekan fordoński, przygotowujący plany powstania nowej parafii). Ksiądz arcybiskup - Prymas Polski podczas wygłaszanego Słowa Bożego podkreślił, że do tej fordońskiej Bazyliki, do tego właśnie miejsca, można również odnieść słowa św. Jana Pawła II wypowiedziane w Bydgoszczy, w czasie pamiętnej papieskiej pielgrzymki. - A mianowicie, że doświadczona prześladowaniem dla sprawiedliwości ziemia bydgoska stanowi właściwe miejsce dla tej świątyni. Jest to bowiem skrawek ziemi naznaczonej krwią naszych sióstr i braci, do końca wiernych Bogu i wiernych Ojczyźnie. Jest to miejsce modlitwy, a zatem wołania do Boga przez wstawiennictwo Matki Boskiej Królowej Męczenników, by ofiara ich krwi nie okazała się nigdy daremna, ale rodziła błogosławione owoce: pokoju i pojednania, przebaczenia i nadziei, miłości potężniejszej niż śmierć, zwyciężającej nienawiść i zło - dodał. Metropolita gnieźnieński podkreślił, że owo wołanie i ta modlitwa nie należy wcale do przeszłości i nie odnosi się tylko do bolesnych ran z przeszłości. - Przyszło bowiem i nam żyć w czasach, w których krzyk niewinnych, umęczonych i prześladowanych, krzyk naszych sióstr i braci, wznosi się z tylu miejsc świata ku Bogu. Nie możemy o nim zapomnieć. Nie możemy się ich wyrzec. Musimy pamiętać! - apelował. Według księdza arcybiskupa Wojciecha Polaka, podniesiony do godności Bazyliki Mniejszej kościół Matki Boskiej Królowej Męczenników, przypomina wszystkim, którzy do niego przychodzą, o męczeństwie, o kroczeniu za Jezusem do końca, o tej wielkiej i radykalnej próbie dla człowieka, ale także, a może nade wszystko o zwycięstwie, jakie w tym wszystkim człowiek odnosi mocą samego Boga. - Co to wszystko dziś, dla nas, oznacza? Do czego nas ostatecznie wzywa? O czym pragnie nam przypominać? Ten papieski przywilej, udzielony waszemu kościołowi, otwiera niewątpliwie nową kartę historii tej świątyni. To właśnie tutaj mamy uczyć się pójścia za Jezusem do końca - powiedział.

17 Prymas Polski stwierdził z przykrością, że w świadomości i w wielu naszych współczesnych wyborach zakradła się, niestety, w tym względzie jakaś pokusa drogi na skróty. - Jednych przeraża sam radykalizm Chrystusowej drogi, innych odrzuca konieczność rezygnacji z tego, co nam wydaje się dla nas odpowiednie i konieczne. Trudno tak do końca uwierzyć, że On ma rację i że się przecież nie zawiedziemy. Wątpimy więc, czy aby wyjdziemy na swoje. Nie da się jednak oprzeć życia na ruchomych piaskach. Trzeba stanąć na skale. Trzeba uwierzyć - jak mówił w jednej ze swych porannych homilii w Domu św. Marty papież Franciszek - że choć jest wiele ścieżek, być może dogodniejszych, którymi można dojść, ale są one zwodnicze, nie są prawdziwe - są mylące. Tylko Jezus jest drogą. Ksiądz Prymas wyraźnie zaznaczył że fordońska Bazylika, przypomina wiernym, o pójściu za Jezusem do końca, o godności człowieka w obliczu samego Boga. - Tak jak istnieje dziś, sądzę, wciąż żywa i podpowiadana pokusa pójścia na skróty, tak też ma miejsce - jak czujemy - jakaś szczególna batalia o samego człowieka, o jego człowieczeństwo, o przyrodzoną godność człowieka - dodał. Prymas Polski powiedział, że Bazylika Królowej Męczenników przypomina jeszcze o jednym. - Przypomina o zwycięstwie, jakie człowiek odnosi mocą samego Boga. Wiemy, że męczeństwo nie jest przejawem zaparcia się siebie i dobrych ludzkich chęci w dotrzymaniu wierności Bogu. Tu zwyciężać można tylko mocą samego Boga - zakończył. Podczas pontyfikalnej Mszy św. kanclerz Kurii Diecezjalnej w Bydgoszczy ks. dr Lech Bilicki odczytał dokument Stolicy Apostolskiej z 27 lutego 2014 r. (...) Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów mocą odpowiednich uprawnień nadanych jej przez Ojca Świętego Franciszka, z wielką radością przyozdabia sanktuarium poświęcone Bogu ku czci Najświętszej Maryi Panny, to jest kościół pod wezwaniem Królowej Męczenników w Bydgoszczy, tytułem i godnością Bazyliki Mniejszej (...). Ksiądz Biskup ordynariusz Jan Tyrawa wydał również specjalny dekret o możliwości uzyskania odpustu zupełnego w Bazylice Królowej Męczenników w Bydgoszczy. W dekrecie napisał: Wierni, którzy pobożnie nawiedzą tę świątynię i będą w niej uczestniczyć w świętej liturgii lub przynajmniej odmówią modlitwy Ojcze nasz i Wierzę w Boga pod zwykłymi warunkami( stan łaski uświęcającej, Komunia św. i modlitwa według intencji Ojca św.) mogą uzyskać odpust zupełny: w rocznicę poświęcenia Bazyliki (7 października ) w dzień liturgicznego święta tytułu kościoła ( 15 września) w uroczystość świętych Apostołów Piotra i Pawła ( 29 czerwca) w dzień wspominający nadanie tytułu i godności bazyliki ( 27 lutego) jeden raz w roku w dzień ustalony przez Ordynariusza miejsca (25 marca ) jeden raz w roku w dzień wybrany dowolnie przez każdego wiernego Dekret wchodzi w życiu w dniu uroczystej inauguracji funkcjonowania bazyliki mniejszej tj. 15 września 2014 r. Po zakończeniu Eucharystii na frontonie bazyliki poświęcona została specjalna tablica, upamiętniająca uroczystości. Podczas uroczystości ksiądz proboszcz powiedział że tytuł kościoła papieskiego jest wielkim przywilejem, który nakłada na nas także obowiązki natury duszpasterskiej. Chcemy je z

18 wielkim zapałem podjąć, aby w ten sposób umacniać swoją wiarę i przywiązanie do Kościoła Powszechnego. Dziś jest także szczególna okazja by podziękować Wszystkim Parafianom za XXX lat dynamicznego zaangażowania w budowę Kościoła tego duchowego i materialnego. Okazja by z serca podziękować budowniczym tego kościoła inżynierom, architektom, pracownikom budowlanym, artystom, rzeźbiarzom, malarzom za trud i wysiłek w materialnym wznoszeniu tego kościoła i jego wyposażenia a także pobliskiej Kalwarii Bydgoskiej. Dziękując dziś Parafianom za wysiłki przy tworzeniu duchowej wspólnoty kościoła Królowej Męczenników nie możemy zapomnieć o fundamencie duchowych struktur parafii. Liczne wspólnoty apostolskie, zaangażowanie świeckich liderów tych wspólnot, troska o wprowadzanie dzieci i młodzieży w ducha wiary i tradycji chrześcijańskiej, życie sakramentalne, przywiązanie rodzin i pojedynczych Parafian do wiary Chrystusowej, dziesiątki szlachetnych często anonimowych fundatorów i darczyńców, wielu ludzi biznesu i przedsiębiorców, ludzi nauki, profesorów i rektorów akademickich, a nade wszystko ogromna rzesza skromnych i często biednych Parafian potrafiących dzielić się ze swego skromnego budżetu przysłowiowym wdowim groszem są dziś naszą radością i niekłamaną dumą. Osobne podziękowania kierujemy dziś do osób, które przez ponad trzydzieści lat aktywnie uczestniczyli i uczestniczą w codziennym życiu parafii. Myślimy tutaj z wdzięcznością o osobach wykonujących zaszczytne funkcje jak nasi kościelni, organiści, konserwatorzy, lektorzy, kantorzy, ministranci, członkowie zespołów śpiewaczych na czele z Chórem Fordonia i Dyrygentami, zespoły osób dbające o czystość świątyni i jej obejścia, przygotowujące liturgię w kościele i Dolinie Śmierci. W intencji tych wszystkich zacnych ludzi w tym roku 7 października 2014 r. sprawowana będzie dziękczynna uroczysta Msza św. w uroczystość Matki Bożej Różańcowej połączona z możliwością zyskania dla Wszystkich Odpustów Zupełnych. Dziś modlimy się wszyscy: Maryjo Królowe Męczenników DZIĘKUJEMY I PROSIMY : PROWADŹ NAS ZAWSZE DROGĄ TWEGO SYNA I ZWYCIĘŻAJ. AMEN. KS. PRAŁAT JAN ANDRZEJCZAK