6.1. Wstęp Cel ćwiczenia

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "6.1. Wstęp Cel ćwiczenia"

Transkrypt

1 Temat 4 ( godziny): Tensometria elektrooporowa 6.. Wstęp W dziedzinie konstrukcji maszyn szczególnej doniosłości i praktycznego znaczenia nabrała w ostatnich latach doświadczalna analiza naprężeń. Bardzo ważna jest sprawa dokładnej oceny rozkładu i wielkości naprężeń występujących pod działaniem obciążeń statycznych i dynamicznych. ozwiązanie tego zagadnienia sposobem czysto teoretycznym jest z reguły rzeczą trudną i pracochłonną, zaś w przypadku elementów o bardziej złożonych kształtach często praktycznie nieosiągalną. W tych przypadkach nieocenioną pomoc niosą metody doświadczalnej analizy naprężeń, z których na specjalne wyróżnienie zasługuje metoda elektrycznej tensometrii oporowej, która w sposób punktowy określa stan odkształceń i naprężeń i może być stosowana w badaniach laboratoryjnych, jak i na obiektach rzeczywistych. 6.. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawami tensometrii elektrooporowej oraz praktyczne przeprowadzenie pomiarów naprężeń w elementach o nieskomplikowanych kształtach, przy prostych obciążeniach statycznych. Umożliwi to porównanie wyników pomiarów z wynikami uzyskanymi za pomocą wzorów teoretycznych Typy tensometrów elektrooporowych Istnieją trzy zasadnicze typy tensometrów elektrooporowych: tensometry typu wężykowego rys.6.a, tensometry typu kratowego rys. 6.b, tensometry foliowe (drukowane) rys. 6.. a) b) ys. 6.. Przykładowe tensometry elektrooporowe typu: wężykowego (a) i kratowego (b); podkładki nośne celuloidowe lub papierowe, drucik oporowy, 3 końcówki doprowadzające prąd Tensometry typu wężykowego i kratowego wykonywane są z drutu konstantanowego (60%Cu + 40%Ni) o średnicy 0,05 mm na podkładkach nośnych celuloidowych lub papierowych [7]. Końcówki doprowadzające tych tensometrów wykonywane są z drutu nawojowego w emalii o średnicy 0, mm. Współczynnik czułości odkształceniowej k (patrz p.6.5) tych tensometrów wynosi około,8. Drucik oporowy ułożony jest na długości zwanej bazą pomiarową. Stosuje się bazy pomiarowe od do 70 mm i o oporach nominalnych od Najczęściej używane są czujniki o bazie pomiarowej 0 mm i o oporze Tensometry typu wężykowego wrażliwe są na odkształcenia prostopadłe do ich długości, natomiast tensometry typu kratowego są niewrażliwe na odkształcenia poprzeczne.

2 ys. 6.. Przykładowe tensometry elektrooporowe typu foliowego; podkładki nośne celuloidowe lub papierowe, folia metalowa Tensometry foliowe wykonywane są metodą fotochemiczną. Zamiast siatki oporowej wykonanej z cienkiego drutu oporowego wprowadzono tu siatkę wykonaną w postaci bardzo cienkiej folii metalowej ukształtowanej stosownie do założonego celu pomiarowego. Maksymalny prąd w tensometrze foliowym może być zwiększony co najmniej półtorakrotnie w stosunku do odpowiadającego mu tensometru drucikowego. Tensometry foliowe mają mniejszą histerezę i wyższą stabilność punktu zerowego. Wyrób tensometrów foliowych jest bardzo pracochłonny i kosztowny, ich cena kilkakrotnie przewyższa cenę tensometrów typu drucikowego Naklejanie tensometrów oporowych na badany element Powierzchnia przedmiotu, na której ma być naklejony tensometr musi być starannie oczyszczona drobnym papierem ściernym w dwóch wzajemnie prostopadłych kierunkach lub ruchem kołowym w celu utworzenia matowej, lekko szorstkiej powierzchni, która stwarza korzystne warunki do klejenia. Po mechanicznym oczyszczeniu powierzchni poddaje się ją oczyszczeniu chemicznemu w celu odtłuszczenia za pomocą toluenu lub benzyny ekstrakcyjnej. Oczyszczoną powierzchnię metalu pokrywa się cienką warstwą specjalnego kleju, który powinien mieć następujące własności: brak pełzania pod obciążeniem, brak histerezy, odporność na działanie wilgoci, odporność na działanie podwyższonych temperatur, dobrą przyczepność do podłoża, odporność na działanie chemikaliów, wysokie własności izolacyjne. Spośród wielu obecnie produkowanych klejów największe zastosowanie znajdują: kleje wysychające: nitrocelulozowo-acetonowe, kleje twardniejące pod wpływem polimeryzacji (dwuskładnikowe), kleje termoutwardzalne (utwardzenie pod wpływem temperatury) Zasada działania tensometru elektrooporowego Odkształcenie materiału badanego elementu przenosi się przez klej i podkładkę na drucik oporowy. Odkształcenie drucika powoduje zmianę wartości jego oporu elektrycznego, która w zakresie sprężystych odkształceń drucika jest wprost proporcjonalna do jego odkształcenia. Mierząc zmianę oporu drucika czujnika można określić odkształcenie danego materiału.

3 Pomiędzy elektrycznym oporem a jego zmianą względnym zachodzi związek: i jednostkowym odkształceniem k (4.) gdzie: k współczynnik czułości odkształceniowej, określający czułość tensometru elektrooporowego []. Współczynnik czułości odkształceniowej k jest wprost proporcjonalny do oporności właściwej materiału drucika i jest podawany przez producenta jako stała tensometru. Stosowane są czujniki o stałych k w granicach,6 3,6. Tensometr elektrooporowy mierzy średnie odkształcenie na długości bazy pomiarowej. Duża baza zapewnia dokładniejszy pomiar, ale naprężenia muszą być stałe na całej długości bazy tensometru. Tensometry o małej bazie pozwalają mierzyć naprężenia niemal punktowo (lokalne spiętrzenie naprężeń) ozety tensometryczne Na powierzchni badanego elementu najczęściej występuje płaski stan naprężenia. Aby określić w sposób jednoznaczny odpowiadający mu stan odkształcenia wystarczy znać wartości trzech względnych odkształceń wzdłużnych k, l, m, występujących w trzech dowolnych znanych kierunkach leżących w tej samej płaszczyźnie. Korzystając ze wzorów teorii sprężystości możemy napisać następującą zależność między odkształceniem względnym, mierzonym w dowolnym kierunku tworzącym kąt z osią x wybranego prostokątnego układu współrzędnych OXY a składowymi płaskiego stanu odkształcenia,, w postaci: x, y xy x y x y cos xy sin k, l, m (4.) Wyznaczając z tych zależności x, y, xy, obliczamy względne odkształcenia główne, oraz kąt zawarty między kierunkiem max i osią x z wzorów: max x y x y xy (4.3) min x y x y xy (4.4) x xy tg (4.5) y Takie układy tensometrów elektrooporowych nazywamy rozetami tensometrycznymi. Najczęściej stosuje się rozety typu delta, w których tensometry tworzą z osią odniesienia kąty: 0, 60, 0, a także rozety prostokątne, w których te kąty wynoszą odpowiednio: 0, 45, 90. Na rys. 4.4 przedstawiono rozety tensometryczne tych dwóch typów.

4 ys ozety tensometryczne typu prostokątnego; 0º, 45º, 3 90º; kąty utworzone pomiędzy osią wzdłużną tensometru a osią odniesienia ys ozety tensometryczne typu delta; 0º, 60º, 3 0º; kąty utworzone pomiędzy osią wzdłużną tensometru a osią odniesienia Z podanych wartości,, oraz kąta stosując uogólnione prawo Hooke a dla płaskiego stanu naprężeń można wyznaczyć wartości naprężeń głównych i : max E max min (4.6) min E min max (4.7) Jeżeli mamy do czynienia z osiowym stanem naprężenia, obliczenia sprowadzają się do jednej składowej. Zgodnie z prawem Hooke a zależność między wydłużeniem względnym i naprężeniem przyjmuje prostą postać: E (4.8) 4.7. Zastosowanie mostka Wheatstone a do pomiarów tensometrycznych Zmiany oporności tensometru wywołane odkształceniem badanego elementu mierzymy w układzie mostka Wheatstone a, który przedstawiony jest na rys ys Schemat mostka Wheatstone a Jeżeli mostek będzie w stanie równowagi, to przez galwanometr nie będzie płynął prąd. Nastąpi to wtedy, gdy iloczyny oporności jego przeciwległych gałęzi będą sobie równe, czyli:

5 gdzie: c k c k (4.9) oporność tensometru czynnego, oporność tensometru kompensacyjnego, opornik regulowany, opornik stały. Tensometr kompensacyjny k służy do kompensacji wpływu zmian temperatury otoczenia i jest identyczny z tensometrem czynnym c. Odkształcenia termiczne tensometrów ujawniają się jako zmiana oporu sugerująca zmianę naprężeń w mierzonym obiekcie. Tensometry k i c pod wpływem temperatury dodają w obu gałęziach mostka tę samą wartość przyrostu oporu, co nie wpływa na wskazania galwanometru. Po obciążeniu elementu badanego, odkształcenia tensometru czynnego c spowodują zmianę jego oporu o c, co uwidoczni się wychyleniem wskazówki galwanometru. Pomiaru zmian oporu tensometru elektrooporowego można dokonać dwiema metodami: zerową lub wychyłową. Metoda zerowa polega na doprowadzeniu wskazówki galwanometru do położenia zerowego za pomocą regulacji potencjometrem oporu. Odczytany na podziałce potencjometru przyrost oporu pozwala na określenie wartości zmiany oporu tensometru, odpowiadającą mierzonemu odkształceniu. W metodzie wychyłowej galwanometr z reguły jest wyskalowany w jednostkach odkształcenia, dzięki czemu wychylenie wskazówki określa wartość odkształcenia. Mostek Wheatstone a może być zasilany prądem stałym lub zmiennym. Mostek zasilany prądem stałym i pracujący w układzie zerowym nadaje się tylko do pomiarów statycznych i odznacza się dużą dokładnością wykonywanych pomiarów. Obecnie często stosowane jest zasilanie mostków prądem zmiennym i posługiwanie się metodą wychyłową zarówno do pomiarów statycznych, jak i dynamicznych. Sygnały pomiarowe pojawiające się na wyjściu z mostka w postaci zmiennego napięcia, kierowane są na urządzenie rejestrujące (mechaniczne, hydrauliczne, elektryczne, elektrooptyczne, oscylografy katodowe), po uprzednim ich wzmocnieniu. Służą do tego celu specjalne wzmacniacze. Często mostek i wzmacniacz wykonane są w jednej obudowie Pomiar naprężeń przy osiowym rozciąganiu pręta i przy zginaniu belki Przy osiowym rozciąganiu pręta można stosować dwa rodzaje włączeń tensometrów do mostka, tak jak to jest przedstawione na rysunku 4.6.

6 a) b) ys Pomiar odkształceń przy działaniu siły osiowej: a) tensometr czynny c naklejony wzdłuż osi rozciągania na elemencie rozciąganym i tensometr kompensacyjny k naklejony na nieobciążony kawałek materiału identycznego z materiałem badanym i umieszczony blisko tensometru czynnego c, b) tensometr czynny c naklejony wzdłuż osi rozciągania na elemencie rozciąganym i tensometr kompensacyjny k również naklejony na elemencie rozciąganym, ale prostopadle do osi rozciągania, (+ )-krotna czułość w stosunku do przypadku a ( jest liczbą Poissona) Oba układy a) i b) zapewniają kompensację wpływu temperatury (układy samokompensujące). Naprężenia teoretyczne t w elemencie o polu przekroju S i rozciąganego siłą F wynoszą: F t (4.0) S Natomiast naprężenia doświadczalne wynoszą: d uzyskane dzięki pomiarom tensometrycznych d k m E (4.) gdzie: k m stała mostka, jednostkowe wydłużenie względne odczytane z mostka. Uwaga: Przy korzystaniu z układu jak na rys. 4.6 b) wskazania z mostka należy podzielić przez (+ ), gdyż sygnał jest wzmocniony (+ )-krotnie, E moduł Younga, E = 0 MPa. Przy pomiarach odkształceń przy zginaniu stosuje się z reguły układ pomiarowy jak na rys Identyczne tensometry c i k naklejone są w warstwie górnej i dolnej belki o przekroju prostokątnym. Tensometry te doznają identycznych odkształceń, ale o przeciwnych znakach. ys Pomiar odkształceń przy zginaniu belki Taki układ pomiarowy jest samokompensujący pod względem temperaturowym, ponadto daje sygnał wzmocniony dwukrotnie w stosunku do odkształceń rzeczywistych. Naprężenia teoretyczne t w elemencie o wskaźniku przekroju na zginanie zginanego momentem M = F x wynoszą: M 6 F x t (4.) W b h g b h W g i 6 Natomiast naprężenia doświadczalne wynoszą: d uzyskane na drodze pomiarów tensometrycznych

7 d k m E (4.3) gdzie: k m stała mostka, jednostkowe wydłużenie względne odczytane z mostka. Uwaga: przy korzystaniu z układu pomiarowego jak na rys. 4.6 b) wskazania z mostka należy podzielić przez, gdyż sygnał jest wzmocniony -krotnie, E moduł Younga, E = 0 MPa Przebieg ćwiczenia Próbka rozciągana osiowo: ) próbkę z naklejonymi tensometrami (płaskownik 30 x 6 x 500 mm) zamocować w uchwytach maszyny wytrzymałościowej, ) obciążyć wstępnie próbkę siłą 500 N, wyzerować mostek, 3) obciążać próbkę kolejno siłami wzrastającymi o 000 N do wartości 000 N i odczytywać wskazania mostka, 4) z otrzymanych pomiarów obliczyć naprężenia doświadczalne d oraz t, 5) wyniki obliczeń umieścić w protokole badań. Próbka zginana belka wspornikowa: ) wyzerować mostek, ) obciążać kolejno swobodny koniec belki odważnikami 0,5 kg;,0 kg;,5 kg;,0 kg;,5 kg każdorazowo notując wskazania mostka, 3) z otrzymanych pomiarów obliczyć naprężenia doświadczalne d oraz t, 4) wyniki obliczeń umieścić w protokole badań Opracowanie wyników badań Sprawozdanie powinno zawierać: ) krótki opis zasady pomiaru naprężeń metodą tensometrii elektrooporowej, ) obliczenia naprężeń d oraz t, dla próbki rozciąganej osiowo i próbki zginanej, 3) protokół pomiarów, tabela protokołu dostępna jest na pulpicie monitora komputerowego pod nazwą tensometria.xls.

8 Protokół pomiarów: tensometria elektrooporowa Badanie naprężeń w próbce rozciąganej osiowo b = h = E = [Pa] Wyniki pomiarów i obliczeń siła rozciąg. odczyt z mostka naprężenia F d t [kn] [ ] [MPa] Badanie naprężeń w belce zginanej b = h = L = x = E = [MPa] Wyniki pomiarów i obliczeń siła obciąż. odczyt z mostka naprężenia F d t [N] [ ] [MPa] Data i podpis wykonującego ćwiczenia:

Temat 3 (2 godziny) : Wyznaczanie umownej granicy sprężystości R 0,05, umownej granicy plastyczności R 0,2 oraz modułu sprężystości podłużnej E

Temat 3 (2 godziny) : Wyznaczanie umownej granicy sprężystości R 0,05, umownej granicy plastyczności R 0,2 oraz modułu sprężystości podłużnej E Temat 3 (2 godziny) : Wyznaczanie umownej granicy sprężystości R,5, umownej granicy plastyczności R,2 oraz modułu sprężystości podłużnej E 3.1. Wstęp Nie wszystkie materiały posiadają wyraźną granicę plastyczności

Bardziej szczegółowo

WAT - WYDZIAŁ ELEKTRONIKI INSTYTUT SYSTEMÓW ELEKTRONICZNYCH. Przedmiot: CZUJNIKI I PRZETWORNIKI Ćwiczenie nr 1 PROTOKÓŁ / SPRAWOZDANIE

WAT - WYDZIAŁ ELEKTRONIKI INSTYTUT SYSTEMÓW ELEKTRONICZNYCH. Przedmiot: CZUJNIKI I PRZETWORNIKI Ćwiczenie nr 1 PROTOKÓŁ / SPRAWOZDANIE Grupa: WAT - WYDZIAŁ ELEKTRONIKI INSTYTT SYSTEMÓW ELEKTRONICZNYCH Przedmiot: CZJNIKI I PRZETWORNIKI Ćwiczenie nr 1 PROTOKÓŁ / SPRAWOZDANIE Temat: Przetworniki tensometryczne /POMIARY SIŁ I CIŚNIEŃ PRZY

Bardziej szczegółowo

Celem ćwiczenia jest poznanie metod pomiaru odkształceń za pomocą tensometrii oporowej oraz zapoznanie się z obsługą mostka tensometrycznego.

Celem ćwiczenia jest poznanie metod pomiaru odkształceń za pomocą tensometrii oporowej oraz zapoznanie się z obsługą mostka tensometrycznego. LABORATORUM WYTRZYMAŁOŚC MATERAŁÓW Ćwiczenie 6 TENSOMETRA OPOROWA 6.. WYZNACZANE NAPRĘŻEŃ W BELCE ZGNANEJ METODĄ TENSOMETR OPOROWEJ 6... Wprowadzenie Przy rozwiązywaniu zagadnień wytrzymałościowych stosowane

Bardziej szczegółowo

wiczenie 15 ZGINANIE UKO Wprowadzenie Zginanie płaskie Zginanie uko nie Cel wiczenia Okre lenia podstawowe

wiczenie 15 ZGINANIE UKO Wprowadzenie Zginanie płaskie Zginanie uko nie Cel wiczenia Okre lenia podstawowe Ćwiczenie 15 ZGNANE UKOŚNE 15.1. Wprowadzenie Belką nazywamy element nośny konstrukcji, którego: - jeden wymiar (długość belki) jest znacznie większy od wymiarów przekroju poprzecznego - obciążenie prostopadłe

Bardziej szczegółowo

2.2 Wyznaczanie modułu Younga na podstawie ścisłej próby rozciągania

2.2 Wyznaczanie modułu Younga na podstawie ścisłej próby rozciągania UT-H Radom Instytut Mechaniki Stosowanej i Energetyki Laboratorium Wytrzymałości Materiałów instrukcja do ćwiczenia 2.2 Wyznaczanie modułu Younga na podstawie ścisłej próby rozciągania I ) C E L Ć W I

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 1 STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA METALI - UPROSZCZONA. 1. Protokół próby rozciągania Rodzaj badanego materiału. 1.2.

ĆWICZENIE 1 STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA METALI - UPROSZCZONA. 1. Protokół próby rozciągania Rodzaj badanego materiału. 1.2. Ocena Laboratorium Dydaktyczne Zakład Wytrzymałości Materiałów, W2/Z7 Dzień i godzina ćw. Imię i Nazwisko ĆWICZENIE 1 STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA METALI - UPROSZCZONA 1. Protokół próby rozciągania 1.1.

Bardziej szczegółowo

Temat: POMIAR SIŁ SKRAWANIA

Temat: POMIAR SIŁ SKRAWANIA AKADEMIA TECHNICZNO-HUMANISTYCZNA w Bielsku-Białej Katedra Technologii Maszyn i Automatyzacji Ćwiczenie wykonano: dnia:... Wykonał:... Wydział:... Kierunek:... Rok akadem.:... Semestr:... Ćwiczenie zaliczono:

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie koncentracji naprężeń w elemencie rurowym z otworem

Wyznaczanie koncentracji naprężeń w elemencie rurowym z otworem POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Budowy i Eksploatacji Maszyn Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu: PODSTAWY KONSTRUKCJI MASZYN II Temat ćwiczenia: Wyznaczanie koncentracji

Bardziej szczegółowo

STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA

STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA Mechanika i wytrzymałość materiałów - instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego: STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA oprac. dr inż. Jarosław Filipiak Cel ćwiczenia 1. Zapoznanie się ze sposobem przeprowadzania statycznej

Bardziej szczegółowo

Podstawy Badań Eksperymentalnych

Podstawy Badań Eksperymentalnych Podstawy Badań Eksperymentalnych Katedra Pojazdów Mechanicznych i Transportu Wojskowa Akademia Techniczna Instrukcja do ćwiczenia. Temat 01 Pomiar siły z wykorzystaniem czujnika tensometrycznego Instrukcję

Bardziej szczegółowo

Temat 1 (2 godziny): Próba statyczna rozciągania metali

Temat 1 (2 godziny): Próba statyczna rozciągania metali Temat 1 (2 godziny): Próba statyczna rozciągania metali 1.1. Wstęp Próba statyczna rozciągania jest podstawowym rodzajem badania metali, mających zastosowanie w technice i pozwala na określenie własności

Bardziej szczegółowo

Statyczne pomiary tensometryczne

Statyczne pomiary tensometryczne Instytut Mechaniki i Inżynierii Obliczeniowej Wydział Mechaniczny Technologiczny Politechnika Śląska www.imio.polsl.pl fb.com/imiopolsl twitter.com/imiopolsl LABORATORIUM WYTRZYMAŁOŚCI MATERIAŁÓW Statyczne

Bardziej szczegółowo

Podstawowe przypadki (stany) obciążenia elementów : 1. Rozciąganie lub ściskanie 2. Zginanie 3. Skręcanie 4. Ścinanie

Podstawowe przypadki (stany) obciążenia elementów : 1. Rozciąganie lub ściskanie 2. Zginanie 3. Skręcanie 4. Ścinanie Podstawowe przypadki (stany) obciążenia elementów : 1. Rozciąganie lub ściskanie 2. Zginanie 3. Skręcanie 4. Ścinanie Rozciąganie lub ściskanie Zginanie Skręcanie Ścinanie 1. Pręt rozciągany lub ściskany

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Wytrzymałości Materiałów

Laboratorium Wytrzymałości Materiałów Katedra Wytrzymałości Materiałów Instytut Mechaniki Budowli Wydział Inżynierii Lądowej Politechnika Krakowska Laboratorium Wytrzymałości Materiałów Praca zbiorowa pod redakcją S. Piechnika Skrypt dla studentów

Bardziej szczegółowo

POMIARY ODKSZTAŁCEŃ TENSOMETRAMI REZYSTANCYJNYMI

POMIARY ODKSZTAŁCEŃ TENSOMETRAMI REZYSTANCYJNYMI Politechnika Szczecińska Katedra Mechaniki i Podstaw Konstrukcji Maszyn POMIRY ODKSZTŁCEŃ TENSOMETRMI REZYSTNCYJNYMI Ćwiczenie laboratoryjne Opracował: dr inż. Ryszard Kawiak Szczecin, luty 2004 rok 2

Bardziej szczegółowo

Pomiary tensometryczne. Pomiary tensometryczne. Pomiary tensometryczne. Rodzaje tensometrów. Przygotowali: Paweł Ochocki Andrzej Augustyn

Pomiary tensometryczne. Pomiary tensometryczne. Pomiary tensometryczne. Rodzaje tensometrów. Przygotowali: Paweł Ochocki Andrzej Augustyn Katedra Mechaniki i Podstaw Konstrukcji Maszyn POLITECHNIKA OPOLSKA Przygotowali: Paweł Ochocki Andrzej Augustyn dr inż.. Roland PAWLICZEK Zasada działania tensometru Zasada działania tensometru F R 1

Bardziej szczegółowo

Skuteczna kompensacja rezystancji przewodów.

Skuteczna kompensacja rezystancji przewodów. Skuteczna kompensacja rezystancji przewodów. Punkty pomiarowe, np. na mostach lub skrzydłach samolotów często znajdują się w większej odległości od przyrządów pomiarowych. Punkty pomiarowe, które nie są

Bardziej szczegółowo

Nazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 11: Moduł Younga

Nazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 11: Moduł Younga Nazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 11: Moduł Younga Cel ćwiczenia: Wyznaczenie modułu Younga i porównanie otrzymanych wartości dla różnych materiałów. Literatura [1] Wolny J., Podstawy fizyki,

Bardziej szczegółowo

Wytrzymałość Konstrukcji I - MEiL część II egzaminu. 1. Omówić wykresy rozciągania typowych materiałów. Podać charakterystyczne punkty wykresów.

Wytrzymałość Konstrukcji I - MEiL część II egzaminu. 1. Omówić wykresy rozciągania typowych materiałów. Podać charakterystyczne punkty wykresów. Wytrzymałość Konstrukcji I - MEiL część II egzaminu 1. Omówić wykresy rozciągania typowych materiałów. Podać charakterystyczne punkty wykresów. 2. Omówić pojęcia sił wewnętrznych i zewnętrznych konstrukcji.

Bardziej szczegółowo

4. POMIAR NAPRĘŻEŃ METODĄ TENSOMETRII OPOROWEJ W WARUNKACH OBCIĄŻEŃ MONOTONICZNIE ZMIENNYCH I CYKLICZNIE ZMIENNYCH *

4. POMIAR NAPRĘŻEŃ METODĄ TENSOMETRII OPOROWEJ W WARUNKACH OBCIĄŻEŃ MONOTONICZNIE ZMIENNYCH I CYKLICZNIE ZMIENNYCH * 4. POMIAR NAPRĘŻEŃ METODĄ TENSOMETRII OPOROWEJ W WARUNKACH OBCIĄŻEŃ MONOTONICZNIE ZMIENNYCH I CYKLICZNIE ZMIENNYCH * 4.1. RYS HISTORYCZNY W pracy konstruktora częstym problemem jest właściwe określenie

Bardziej szczegółowo

Materiały dydaktyczne. Semestr IV. Laboratorium

Materiały dydaktyczne. Semestr IV. Laboratorium Materiały dydaktyczne Wytrzymałość materiałów Semestr IV Laboratorium 1 Temat: Statyczna zwykła próba rozciągania metali. Praktyczne przeprowadzenie statycznej próby rozciągania metali, oraz zapoznanie

Bardziej szczegółowo

STATYCZNA PRÓBA SKRĘCANIA

STATYCZNA PRÓBA SKRĘCANIA Mechanika i wytrzymałość materiałów - instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego: Wprowadzenie STATYCZNA PRÓBA SKRĘCANIA Opracowała: mgr inż. Magdalena Bartkowiak-Jowsa Skręcanie pręta występuje w przypadku

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Pomiary tensometryczne, badanie belek zginanych Instrukcja przeznaczona jest dla studentów

Bardziej szczegółowo

Modelowanie Wspomagające Projektowanie Maszyn

Modelowanie Wspomagające Projektowanie Maszyn Modelowanie Wspomagające Projektowanie Maszyn TEMATY ĆWICZEŃ: 1. Metoda elementów skończonych współczynnik kształtu płaskownika z karbem a. Współczynnik kształtu b. MES i. Preprocesor ii. Procesor iii.

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO CWICZENIA NR 4

INSTRUKCJA DO CWICZENIA NR 4 INSTRUKCJA DO CWICZENIA NR 4 Temat ćwiczenia: Statyczna próba rozciągania metali Celem ćwiczenia jest wykonanie próby statycznego rozciągania metali, na podstawie której można określić następujące własności

Bardziej szczegółowo

Temat 2 (2 godziny) : Próba statyczna ściskania metali

Temat 2 (2 godziny) : Próba statyczna ściskania metali Temat 2 (2 godziny) : Próba statyczna ściskania metali 2.1. Wstęp Próba statyczna ściskania jest podstawowym sposobem badania materiałów kruchych takich jak żeliwo czy beton, które mają znacznie lepsze

Bardziej szczegółowo

Tensometria elektrooporowa

Tensometria elektrooporowa Tensometria elektrooporowa Tensometry elektrooporowe charakteryzują się oporem elektrycznym zależnym od odkształcenia czujnika. Są najpowszechniej używanymi czujnikami do pomiaru wielkości mechanicznych.

Bardziej szczegółowo

Politechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

Politechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Politechnika Białostocka Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Temat ćwiczenia: Ścisła próba rozciągania stali Numer ćwiczenia: 2 Laboratorium z przedmiotu:

Bardziej szczegółowo

Ć w i c z e n i e K 4

Ć w i c z e n i e K 4 Akademia Górniczo Hutnicza Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Katedra Wytrzymałości, Zmęczenia Materiałów i Konstrukcji Nazwisko i Imię: Nazwisko i Imię: Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Grupa

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH KATEDRA MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Instrukcja przeznaczona jest dla studentów następujących kierunków: 1. Energetyka - sem. 3

Bardziej szczegółowo

STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA

STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA Próba statyczna rozciągania jest jedną z podstawowych prób stosowanych do określenia jakości materiałów konstrukcyjnych wg kryterium naprężeniowego w warunkach obciążeń statycznych.

Bardziej szczegółowo

Elementy oporowe tensometryczne

Elementy oporowe tensometryczne Elementy oporowe tensometryczne Tensometrem oporowym nazywamy element rezystancyjny, w którym zmiana rezystancji następuje pod wpływem oddziaływań zewnętrznych rozciągających lub ściskających. Tensometr

Bardziej szczegółowo

Politechnika Białostocka

Politechnika Białostocka Politechnika Białostocka WYDZIAŁ BUDOWNICTWA I INŻYNIERII ŚRODOWISKA Katedra Geotechniki i Mechaniki Konstrukcji Wytrzymałość Materiałów Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 2 Temat ćwiczenia:

Bardziej szczegółowo

Ćw. 32. Wyznaczanie stałej sprężystości sprężyny

Ćw. 32. Wyznaczanie stałej sprężystości sprężyny 0/0/ : / Ćw.. Wyznaczanie stałej sprężystości sprężyny Ćw.. Wyznaczanie stałej sprężystości sprężyny. Cel ćwiczenia Sprawdzenie doświadczalne wzoru na siłę sprężystą $F = -kx$ i wyznaczenie stałej sprężystości

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM ELEKTROAKUSTYKI. ĆWICZENIE NR 1 Drgania układów mechanicznych

LABORATORIUM ELEKTROAKUSTYKI. ĆWICZENIE NR 1 Drgania układów mechanicznych LABORATORIUM ELEKTROAKUSTYKI ĆWICZENIE NR Drgania układów mechanicznych Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z właściwościami układów drgających oraz metodami pomiaru i analizy drgań. W ramach

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE SIŁ W PRĘTACH MODELU KRATOWNICY PŁASKIEJ

WYZNACZANIE SIŁ W PRĘTACH MODELU KRATOWNICY PŁASKIEJ 2.1. Cel ćwiczenia Ćwiczenie 2 WYZNACZANIE SIŁ W RĘTACH MODELU KRATOWNICY ŁASKIEJ Celem ćwiczenia jest porównanie wartości sił działających w elementach modelu płaskiej kratownicy, wyznaczonych teoretycznie

Bardziej szczegółowo

Laboratorium wytrzymałości materiałów

Laboratorium wytrzymałości materiałów Politechnika Lubelska MECHANIKA Laboratorium wytrzymałości materiałów Ćwiczenie 3 - Czyste zginanie statycznie wyznaczalnej belki Przygotował: Andrzej Teter (do użytku wewnętrznego) Czyste zginanie statycznie

Bardziej szczegółowo

KATEDRA AUTOMATYKI, BIOMECHANIKI I MECHATRONIKI. Laboratorium. Mechaniki Technicznej

KATEDRA AUTOMATYKI, BIOMECHANIKI I MECHATRONIKI. Laboratorium. Mechaniki Technicznej KATEDRA AUTOMATYKI, BIOMECHANIKI I MECHATRONIKI Laboratorium Mechaniki Technicznej Ćwiczenie 3 Badanie reakcji podporowych w konstrukcjach płaskich Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest porównanie wartości

Bardziej szczegółowo

Doświadczalne wyznaczanie współczynnika sztywności (sprężystości) sprężyn i współczynnika sztywności zastępczej

Doświadczalne wyznaczanie współczynnika sztywności (sprężystości) sprężyn i współczynnika sztywności zastępczej Doświadczalne wyznaczanie (sprężystości) sprężyn i zastępczej Statyczna metoda wyznaczania. Wprowadzenie Wartość użytej można wyznaczyć z dużą dokładnością metodą statyczną. W tym celu należy zawiesić

Bardziej szczegółowo

Metody badań materiałów konstrukcyjnych

Metody badań materiałów konstrukcyjnych Wyznaczanie stałych materiałowych Nr ćwiczenia: 1 Wyznaczyć stałe materiałowe dla zadanych materiałów. Maszyna wytrzymałościowa INSTRON 3367. Stanowisko do badania wytrzymałości na skręcanie. Skalibrować

Bardziej szczegółowo

Podstawowe pojęcia wytrzymałości materiałów. Statyczna próba rozciągania metali. Warunek nośności i użytkowania. Założenia

Podstawowe pojęcia wytrzymałości materiałów. Statyczna próba rozciągania metali. Warunek nośności i użytkowania. Założenia Wytrzymałość materiałów dział mechaniki obejmujący badania teoretyczne i doświadczalne procesów odkształceń i niszczenia ciał pod wpływem różnego rodzaju oddziaływań (obciążeń) Podstawowe pojęcia wytrzymałości

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH BADANIE TWORZYW SZTUCZNYCH OZNACZENIE WŁASNOŚCI MECHANICZNYCH PRZY STATYCZNYM ROZCIĄGANIU

Bardziej szczegółowo

SENSORY W BUDOWIE MASZYN I POJAZDÓW

SENSORY W BUDOWIE MASZYN I POJAZDÓW SENSORY W BUDOWIE MASZYN I POJAZDÓW Wykład WYDZIAŁ MECHANICZNY Automatyka i Robotyka, rok II, sem. 4 Rok akademicki 2015/2016 Elementy oporowe tensometryczne Tensometrem oporowym nazywamy element rezystancyjny,

Bardziej szczegółowo

Piezorezystancyjny czujnik ciśnienia: pomiar i wyznaczenie parametrów metrologicznych czujnika i przetwornika ciśnienia

Piezorezystancyjny czujnik ciśnienia: pomiar i wyznaczenie parametrów metrologicznych czujnika i przetwornika ciśnienia MIKROSYSTEMY - laboratorium Ćwiczenie 3 Piezorezystancyjny czujnik ciśnienia: pomiar i wyznaczenie parametrów metrologicznych czujnika i przetwornika ciśnienia Zadania i cel ćwiczenia. W ćwiczeniu zostaną

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie momentu magnetycznego obwodu w polu magnetycznym

Wyznaczanie momentu magnetycznego obwodu w polu magnetycznym Ćwiczenie 11B Wyznaczanie momentu magnetycznego obwodu w polu magnetycznym 11B.1. Zasada ćwiczenia Na zamkniętą pętlę przewodnika z prądem, umieszczoną w jednorodnym polu magnetycznym, działa skręcający

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyn i ich układów

Wyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyn i ich układów Ćwiczenie 63 Wyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyn i ich układów 63.1. Zasada ćwiczenia W ćwiczeniu określa się współczynnik sprężystości pojedynczych sprężyn i ich układów, mierząc wydłużenie

Bardziej szczegółowo

TENSOMETRIA ELEKTROOPOROWA

TENSOMETRIA ELEKTROOPOROWA TENSOMETRIA ELEKTROOPOROWA Czujniki elektrooporowy to czujnik którego oporność zmienia się pod wpływem działającej siły. Są najczęściej używanym przyrządem pomiarowym do pomiaru wielkości mechanicznych.

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO CWICZENIA NR 5

INSTRUKCJA DO CWICZENIA NR 5 INTRUKCJA DO CWICZENIA NR 5 Temat ćwiczenia: tatyczna próba ściskania materiałów kruchych Celem ćwiczenia jest wykonanie próby statycznego ściskania materiałów kruchych, na podstawie której można określić

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 15 WYZNACZANIE (K IC )

ĆWICZENIE 15 WYZNACZANIE (K IC ) POLITECHNIKA WROCŁAWSKA Imię i Nazwisko... WYDZIAŁ MECHANICZNY Wydzia ł... Wydziałowy Zakład Wytrzymałości Materiałów Rok... Grupa... Laboratorium Wytrzymałości Materiałów Data ćwiczenia... ĆWICZENIE 15

Bardziej szczegółowo

Badanie ugięcia belki

Badanie ugięcia belki Badanie ugięcia belki Szczecin 2015 r Opracował : dr inż. Konrad Konowalski *) opracowano na podstawie skryptu [1] 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest: 1. Sprawdzenie doświadczalne ugięć belki obliczonych

Bardziej szczegółowo

Politechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

Politechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Politechnika Białostocka Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Temat ćwiczenia: Próba skręcania pręta o przekroju okrągłym Numer ćwiczenia: 4 Laboratorium z

Bardziej szczegółowo

Ć w i c z e n i e K 3

Ć w i c z e n i e K 3 Akademia Górniczo Hutnicza Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Katedra Wytrzymałości, Zmęczenia Materiałów i Konstrukcji Nazwisko i Imię: Nazwisko i Imię: Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Grupa

Bardziej szczegółowo

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W TARNOWIE INSTYTUT POLITECHNICZNY LABORATORIUM METROLOGII

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W TARNOWIE INSTYTUT POLITECHNICZNY LABORATORIUM METROLOGII PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W TARNOWIE INSTYTUT POLITECHNICZNY LABORATORIUM METROLOGII Instrukcja do wykonania ćwiczenia laboratoryjnego: POMIARY TENSOMETRYCZNE CZUJNIKI I APARATURA Tarnów 014 POMIARY

Bardziej szczegółowo

Ć w i c z e n i e K 6. Wyznaczanie stałych materiałowych przy wykorzystaniu pomiarów tensometrycznych.

Ć w i c z e n i e K 6. Wyznaczanie stałych materiałowych przy wykorzystaniu pomiarów tensometrycznych. Akadeia Górniczo Hutnicza ydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Katedra ytrzyałości, Zęczenia Materiałów i Konstrukcji Nazwisko i Iię: Nazwisko i Iię: ydział Górnictwa i Geoinżynierii Grupa nr: Ocena:

Bardziej szczegółowo

Wyboczenie ściskanego pręta

Wyboczenie ściskanego pręta Wszelkie prawa zastrzeżone Mechanika i wytrzymałość materiałów - instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego: 1. Wstęp Wyboczenie ściskanego pręta oprac. dr inż. Ludomir J. Jankowski Zagadnienie wyboczenia

Bardziej szczegółowo

instrukcja do ćwiczenia 3.4 Wyznaczanie metodą tensometrii oporowej modułu Younga i liczby Poissona

instrukcja do ćwiczenia 3.4 Wyznaczanie metodą tensometrii oporowej modułu Younga i liczby Poissona UT-H Radom Instytut Mechaniki Stosoanej i Energetyki Laboratorium Wytrzymałości Materiałó instrukcja do ćiczenia 3.4 Wyznaczanie metodą tensometrii oporoej modułu Younga i liczby Poissona I ) C E L Ć W

Bardziej szczegółowo

Nazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 121: Termometr oporowy i termopara

Nazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 121: Termometr oporowy i termopara Nazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 121: Termometr oporowy i termopara Cel ćwiczenia: Wyznaczenie współczynnika temperaturowego oporu platyny oraz pomiar charakterystyk termopary miedź-konstantan.

Bardziej szczegółowo

Wyznaczenie reakcji belki statycznie niewyznaczalnej

Wyznaczenie reakcji belki statycznie niewyznaczalnej Wyznaczenie reakcji belki statycznie niewyznaczalnej Opracował : dr inż. Konrad Konowalski Szczecin 2015 r *) opracowano na podstawie skryptu [1] 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest sprawdzenie doświadczalne

Bardziej szczegółowo

SPRAWDZANIE SŁUSZNOŚCI PRAWA OHMA DLA PRĄDU STAŁEGO

SPRAWDZANIE SŁUSZNOŚCI PRAWA OHMA DLA PRĄDU STAŁEGO SPRWDZNE SŁSZNOŚC PRW OHM DL PRĄD STŁEGO Cele ćwiczenia: Doskonalenie umiejętności posługiwania się miernikami elektrycznymi (stała miernika, klasa miernika, optymalny zakres wychyleń). Zapoznanie się

Bardziej szczegółowo

Pomiar rezystancji metodą techniczną

Pomiar rezystancji metodą techniczną Pomiar rezystancji metodą techniczną Cel ćwiczenia. Poznanie metod pomiarów rezystancji liniowych, optymalizowania warunków pomiaru oraz zasad obliczania błędów pomiarowych. Zagadnienia teoretyczne. Definicja

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie momentu magnetycznego obwodu w polu magnetycznym

Wyznaczanie momentu magnetycznego obwodu w polu magnetycznym Ćwiczenie E6 Wyznaczanie momentu magnetycznego obwodu w polu magnetycznym E6.1. Cel ćwiczenia Na zamkniętą pętlę przewodnika z prądem, umieszczoną w jednorodnym polu magnetycznym, działa skręcający moment

Bardziej szczegółowo

KATEDRA AUTOMATYKI, BIOMECHANIKI I MECHATRONIKI. Laboratorium Mechaniki technicznej

KATEDRA AUTOMATYKI, BIOMECHANIKI I MECHATRONIKI. Laboratorium Mechaniki technicznej KATEDRA AUTOMATYKI, BIOMECHANIKI I MECHATRONIKI Laboratorium Mechaniki technicznej Ćwiczenie 3 Badanie reakcji w układzie belkowym 1 Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie metody wyznaczania reakcji

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka pojazdów szynowych - laboratorium -

Diagnostyka pojazdów szynowych - laboratorium - Diagnostyka pojazdów szynowych - laboratorium - Tensometria elektrooporowa Katowice 2009 r KATEDRA TRANSPORTU SZYNOWEGO WYDZIAŁ TRANSPORTU POLITECHNIKA ŚLĄSKA W KATOWICACH Dr inż. Mańka Adam Przebieg zajęć:

Bardziej szczegółowo

ε (1) ε, R w ε WYZNACZANIE SIŁY ELEKTROMOTOTYCZNEJ METODĄ KOMPENSACYJNĄ

ε (1) ε, R w ε WYZNACZANIE SIŁY ELEKTROMOTOTYCZNEJ METODĄ KOMPENSACYJNĄ WYZNACZANIE SIŁY ELEKTROMOTOTYCZNEJ METODĄ KOMPENSACYJNĄ I. Cel ćwiczenia: wyznaczanie metodą kompensacji siły elektromotorycznej i oporu wewnętrznego kilku źródeł napięcia stałego. II. Przyrządy: zasilacz

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie modułu Younga metodą strzałki ugięcia

Wyznaczanie modułu Younga metodą strzałki ugięcia Ćwiczenie M12 Wyznaczanie modułu Younga metodą strzałki ugięcia M12.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie wartości modułu Younga różnych materiałów poprzez badanie strzałki ugięcia wykonanych

Bardziej szczegółowo

Doświadczalne wyznaczanie współczynnika sztywności (sprężystości) sprężyny

Doświadczalne wyznaczanie współczynnika sztywności (sprężystości) sprężyny Doświadczalne wyznaczanie współczynnika sztywności (sprężystości) Wprowadzenie Wartość współczynnika sztywności użytej można wyznaczyć z dużą dokładnością metodą statyczną. W tym celu należy zawiesić pionowo

Bardziej szczegółowo

POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH

POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EMST Semestr letni Wykład nr 4 Prawo autorskie Niniejsze

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Wytrzymałości Materiałów

Laboratorium Wytrzymałości Materiałów KATEDRA MECHANIKI I PODSTAW KONSTRUKCJI MASZYN Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki Laboratorium Wytrzymałości Materiałów WYZNACZANIE MODUŁU YOUNG A, UMOWNEJ GRANICY PROPORCJONALNOŚCI I UMOWNEJ

Bardziej szczegółowo

POMIARY ELEKTRYCZNE WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH 2

POMIARY ELEKTRYCZNE WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH 2 Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Metrologii Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu POMIAY ELEKTYCZNE WIELKOŚCI NIEELEKTYCZNYCH 2 Kod przedmiotu:

Bardziej szczegółowo

Źródła zasilania i parametry przebiegu zmiennego

Źródła zasilania i parametry przebiegu zmiennego POLIECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGEYKI INSYU MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGEYCZNYCH LABORAORIUM ELEKRYCZNE Źródła zasilania i parametry przebiegu zmiennego (E 1) Opracował: Dr inż. Włodzimierz

Bardziej szczegółowo

α k = σ max /σ nom (1)

α k = σ max /σ nom (1) Badanie koncentracji naprężeń - doświadczalne wyznaczanie współczynnika kształtu oprac. dr inż. Ludomir J. Jankowski 1. Wstęp Występowaniu skokowych zmian kształtu obciążonego elementu, obecności otworów,

Bardziej szczegółowo

Wytrzymałość Materiałów

Wytrzymałość Materiałów Wytrzymałość Materiałów Rozciąganie/ ściskanie prętów prostych Naprężenia i odkształcenia, statyczna próba rozciągania i ściskania, właściwości mechaniczne, projektowanie elementów obciążonych osiowo.

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie modułu Younga metodą zginania pręta

Wyznaczanie modułu Younga metodą zginania pręta POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA KATEDRA ZARZĄDZANIA PRODUKCJĄ Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu FIZYKA Kod przedmiotu KS017; KN017; LS017; LN017 Ćwiczenie Nr 1 Wyznaczanie modułu Younga metodą

Bardziej szczegółowo

Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Temperaturowa charakterystyka termistora typu NTC

Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Temperaturowa charakterystyka termistora typu NTC Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Temperaturowa charakterystyka termistora typu NTC ćwiczenie nr 37 Opracowanie ćwiczenia: dr J. Woźnicka, dr S. elica Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH

POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EMST Semestr letni Wykład nr 4 Prawo autorskie Niniejsze

Bardziej szczegółowo

Tensometria rezystancyjna. oprac. dr inż. Ludomir J. Jankowski

Tensometria rezystancyjna. oprac. dr inż. Ludomir J. Jankowski Tensometria rezystancyjna oprac. dr inż. Ludomir J. Jankowski Wrocław, 2015 Tensometria rezystancyjna - podstawy Doświadczalna analiza naprężeń występujących w konstrukcjach mechanicznych (elementach maszyn

Bardziej szczegółowo

Wybrane elementy elektroniczne. Rezystory NTC. Rezystory NTC

Wybrane elementy elektroniczne. Rezystory NTC. Rezystory NTC Wybrane elementy elektroniczne Rezystory NTC Czujniki temperatury Rezystancja nominalna 20Ω 40MΩ (typ 2kΩ 40kΩ) Współczynnik temperaturowy -2-5% [%/K] Max temperatura pracy 120 200 (350) [ºC] Współczynnik

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE MODUŁU YOUNGA METODĄ STRZAŁKI UGIĘCIA

WYZNACZANIE MODUŁU YOUNGA METODĄ STRZAŁKI UGIĘCIA Ćwiczenie 58 WYZNACZANIE MODUŁU YOUNGA METODĄ STRZAŁKI UGIĘCIA 58.1. Wiadomości ogólne Pod działaniem sił zewnętrznych ciała stałe ulegają odkształceniom, czyli zmieniają kształt. Zmianę odległości między

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Politechnika Śląska w Gliwicach INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH BADANIE ZACHOWANIA SIĘ MATERIAŁÓW PODCZAS ŚCISKANIA Instrukcja przeznaczona jest dla studentów

Bardziej szczegółowo

Politechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

Politechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Politechnika Białostocka Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Temat ćwiczenia: Zwykła próba rozciągania stali Numer ćwiczenia: 1 Laboratorium z przedmiotu:

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE NR 2 ZŁOŻONY STAN NAPRĘŻEŃ POMIARY STATYCZNE I DYNAMICZNE

ĆWICZENIE NR 2 ZŁOŻONY STAN NAPRĘŻEŃ POMIARY STATYCZNE I DYNAMICZNE ĆWICZENIE NR ZŁOŻONY STAN NAPRĘŻEŃ POMIARY STATYCZNE I DYNAMICZNE ZŁOŻONY STAN NAPRĘŻEŃ. POMIARY STATYCZNE I DYNAMICZNE 1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia są tensometryczne pomiary stanu naprężeń w elementach

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PODSTAW METROLOGII M-T Ćwiczenie nr 5 BADANIE CZUJNIKÓW CIŚNIENIA.

LABORATORIUM PODSTAW METROLOGII M-T Ćwiczenie nr 5 BADANIE CZUJNIKÓW CIŚNIENIA. 1. Wprowadzenie LABORATORIUM PODSTAW METROLOGII M-T Ćwiczenie nr 5 BADANIE CZUJNIKÓW CIŚNIENIA. W przemyśle (także w praktyce laboratoryjnej) pomiary ciśnienia oprócz pomiarów temperatury należą do najczęściej

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE MODUŁU YOUNGA PRZEZ ZGINANIE

WYZNACZANIE MODUŁU YOUNGA PRZEZ ZGINANIE ĆWICZENIE 4 WYZNACZANIE MODUŁU YOUNGA PRZEZ ZGINANIE Wprowadzenie Pręt umocowany na końcach pod wpływem obciążeniem ulega wygięciu. własnego ciężaru lub pod Rys. 4.1. W górnej warstwie pręta następuje

Bardziej szczegółowo

Metrologia cieplna i przepływowa

Metrologia cieplna i przepływowa Metrologia cieplna i przepływowa Systemy Maszyny i Urządzenia Energetyczne IV rok Badanie manometru z wykorzystaniem tensometrycznego przetwornika ciśnienia Instrukcja do ćwiczenia Katedra Systemów Energetycznych

Bardziej szczegółowo

Pytania przygotowujące do egzaminu z Wytrzymałości Materiałów sem. I studia niestacjonarne, rok ak. 2014/15

Pytania przygotowujące do egzaminu z Wytrzymałości Materiałów sem. I studia niestacjonarne, rok ak. 2014/15 Pytania przygotowujące do egzaminu z Wytrzymałości Materiałów sem. I studia niestacjonarne, rok ak. 2014/15 1. Warunkiem koniecznym i wystarczającym równowagi układu sił zbieżnych jest, aby a) wszystkie

Bardziej szczegółowo

Laboratorium wytrzymałości materiałów

Laboratorium wytrzymałości materiałów Politechnika Lubelska MECHANIKA Laboratorium wytrzymałości materiałów Ćwiczenie 19 - Ścinanie techniczne połączenia klejonego Przygotował: Andrzej Teter (do użytku wewnętrznego) Ścinanie techniczne połączenia

Bardziej szczegółowo

Dr inż. Janusz Dębiński

Dr inż. Janusz Dębiński Wytrzymałość materiałów ćwiczenia projektowe 5. Projekt numer 5 przykład 5.. Temat projektu Na rysunku 5.a przedstawiono belkę swobodnie podpartą wykorzystywaną w projekcie numer 5 z wytrzymałości materiałów.

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 6b POMIARY SIŁ. Celem ćwiczenia jest poznanie budowy, zasady działania i właściwości metrologicznych tensometrycznego przetwornika siły.

ĆWICZENIE 6b POMIARY SIŁ. Celem ćwiczenia jest poznanie budowy, zasady działania i właściwości metrologicznych tensometrycznego przetwornika siły. ĆWICZEIE 6b POMIAY SIŁ 8.1. CEL ĆWICZEIA Celem ćwiczenia jest poznanie budowy, zasady działania i właściwości metrologicznych tensometrycznego przetwornika siły. 8.2. WPOWADZEIE 8.2.1. Efekt tensometryczny

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie składowej poziomej natężenia pola magnetycznego Ziemi za pomocą busoli stycznych

Wyznaczanie składowej poziomej natężenia pola magnetycznego Ziemi za pomocą busoli stycznych Ćwiczenie E12 Wyznaczanie składowej poziomej natężenia pola magnetycznego Ziemi za pomocą busoli stycznych E12.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie wartości składowej poziomej natężenia pola

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczenia jednopłaszczyznowe wyważanie wirników

Instrukcja do ćwiczenia jednopłaszczyznowe wyważanie wirników Instrukcja do ćwiczenia jednopłaszczyznowe wyważanie wirników 1. Podstawowe pojęcia związane z niewyważeniem Stan niewyważenia stan wirnika określony takim rozkładem masy, który w czasie wirowania wywołuje

Bardziej szczegółowo

Laboratorium wytrzymałości materiałów

Laboratorium wytrzymałości materiałów Politechnika Lubelska MECHANIKA Laboratorium wytrzymałości materiałów Ćwiczenie 1 - Statyczna próba rozciągania Przygotował: Andrzej Teter (do użytku wewnętrznego) Statyczna próba rozciągania Statyczną

Bardziej szczegółowo

Rozwiązanie: Część teoretyczna

Rozwiązanie: Część teoretyczna Zgodnie z prawem Hooke a idealnie sprężysty pręt o długości L i polu przekroju poprzecznego S pod wpływem przyłożonej wzdłuż jego osi siły F zmienia swoją długość o L = L F/(S E), gdzie współczynnik E

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie: "Pomiary rezystancji przy prądzie stałym"

Ćwiczenie: Pomiary rezystancji przy prądzie stałym Ćwiczenie: "Pomiary rezystancji przy prądzie stałym" Opracowane w ramach projektu: "Wirtualne Laboratoria Fizyczne nowoczesną metodą nauczania realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki.

Bardziej szczegółowo

Badanie rozkładu pola elektrycznego

Badanie rozkładu pola elektrycznego Ćwiczenie 8 Badanie rozkładu pola elektrycznego 8.1. Zasada ćwiczenia W wannie elektrolitycznej umieszcza się dwie metalowe elektrody, połączone ze źródłem zmiennego napięcia. Kształt przekrojów powierzchni

Bardziej szczegółowo

Politechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH. Doświadczalne sprawdzenie zasady superpozycji

Politechnika Białostocka INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH. Doświadczalne sprawdzenie zasady superpozycji Politechnika Białostocka Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Temat ćwiczenia: Doświadczalne sprawdzenie zasady superpozycji Numer ćwiczenia: 8 Laboratorium

Bardziej szczegółowo

KOOF Szczecin: www.of.szc.pl

KOOF Szczecin: www.of.szc.pl Źródło: LI OLIMPIADA FIZYCZNA (1/2). Stopień III, zadanie doświadczalne - D Nazwa zadania: Działy: Słowa kluczowe: Komitet Główny Olimpiady Fizycznej; Andrzej Wysmołek, kierownik ds. zadań dośw. plik;

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY TENSOMETRII ELEKTROOPOROWEJ ORAZ PRAKTYCZNE JEJ ZASTOSOWANIA

PODSTAWY TENSOMETRII ELEKTROOPOROWEJ ORAZ PRAKTYCZNE JEJ ZASTOSOWANIA ------------------------------------------------------------------------------------------------ Dziewiętnaste Seminarium NIENISZCZĄCE BADANIA MATEIAŁÓW Zakopane, -5 marca 03 ------------------------------------------------------------------------------------------------

Bardziej szczegółowo

DRGANIA SWOBODNE UKŁADU O DWÓCH STOPNIACH SWOBODY. Rys Model układu

DRGANIA SWOBODNE UKŁADU O DWÓCH STOPNIACH SWOBODY. Rys Model układu Ćwiczenie 7 DRGANIA SWOBODNE UKŁADU O DWÓCH STOPNIACH SWOBODY. Cel ćwiczenia Doświadczalne wyznaczenie częstości drgań własnych układu o dwóch stopniach swobody, pokazanie postaci drgań odpowiadających

Bardziej szczegółowo

Odporny na korozję czujnik ciśnienia dla mikroreaktorów chemicznych

Odporny na korozję czujnik ciśnienia dla mikroreaktorów chemicznych MIROSYSTEMY - LABRATORIUM Ćwiczenie nr 2 Odporny na korozję czujnik ciśnienia dla mikroreaktorów chemicznych Charakterystyka badanego elementu: Odporny na korozję czujnik ciśnienia został opracowany w

Bardziej szczegółowo

Statyczna próba rozciągania - Adam Zaborski

Statyczna próba rozciągania - Adam Zaborski Statyczna próba rozciągania PN/H-431 Próbki okrągłe: proporcjonalne (5-cio, 1-ciokrotne), nieproporcjonalne płaskie: z główkami (wiosełkowe), bez główek próbka okrągła dziesięciokrotna Określane wielkości

Bardziej szczegółowo