Wybrane działania Ministerstwa Nauki i Informatyzacji w zakresie informatyzacji administracji publicznej w Polsce w roku 2003

Transkrypt

1 Wybrane działania Ministerstwa Nauki i Informatyzacji w zakresie informatyzacji administracji publicznej w Polsce w roku 2003 Dr in. Grzegorz Bliniuk, Departament Systemów Informatycznych Administracji Publicznej, Ministerstwo Nauki i Informatyzacji Instytut Systemów Informatycznych, Wydział Cybernetyki, Wojskowa Akademia Techniczna Streszczenie: W treci referatu przedstawiono wybrane zakresy działania Ministerstwa Nauki i Informatyzacji (MNiI) w zakresie informatyzacji administracji publicznej RP, przedstawiono obecne aktywnoci MNiI zmierzajce do wypracowania zasadniczych programów działania Rzdu RP w latach zwizanych z informatyzacj. W szczególnoci skoncentrowano si na zagadnieniach, których celem jest osignicie sprawnie funkcjonujcych w Polsce systemów typu e-government, uspójnienie i efektywne skomunikowanie rejestrów pastwowych, zbudowanie Intranetu administracji publicznej w Polsce, opracowanie i wdroenie wspólnych zasad bezpieczestwa teleinformatycznego w systemach teleinformatycznych administracji publicznej, jak równie wypracowanie podstaw dla sprawnie funkcjonujcych systemów typu work-flow wewntrz polskiej administracji publicznej. 1. Wstp Po ustanowieniu w roku 2002 nowego działu administracji rzdowej RP o nazwie informatyzacja i utworzeniu w roku 2003 Ministerstwa Nauki i Informatyzacji pojawiły si bardzo due oczekiwania zwizane z niewtpliw potrzeb skoordynowania wewntrznych działa w obszarze administracji rzdowej dotyczcej rónych aspektów zwizanych z informatyzacj jej działalnoci. Nie bez znaczenia pozostaje tutaj równie konieczno odpowiedniego skomunikowania polskiej administracji z administracjami krajów Unii Europejskiej. Kolejn istotn przesłank dla aktywnoci ministra właciwego do spraw informatyzacji jest uczestnictwo Polski w realizacji Strategii Lizboskiej, która stanowi o tym, e Europa zamierza by konkurencyjna w stosunku do innych wiodcych gospodarek wiatowych i bdzie w zwizku z tym budowa nowoczesn gospodark opart na wiedzy. W gospodarce opartej na wiedzy bardzo istotnym towarem jest informacja. Istotnie ronie wpływ sprawnoci funkcjonowania systemów informacyjnych na skuteczno działania całych gospodarek. Wiadomo równie, e istotnym rodkiem, który moe wspomóc funkcjonowanie systemów informacyjnych s metody i narzdzia współczesnej informatyki. Std te midzy innymi tak intensywny obecnie rozwój współczesnej inynierii oprogramowania i metod wytwarzania i eksploatacji rozległych systemów informatycznych. 1

2 W polskiej administracji publicznej utworzono obecnie instytucjonalne podstawy dla decyzyjnego skoordynowania działa w obszarze informatyzacji administracji publicznej. Urzdem odpowiedzialnym za t koordynacj jest urzd Ministra Nauki, który jest odpowiedzialny za prac Ministerstwa Nauki i Informatyzacji, w ramach którego obsługiwane s dwa działy polskiej administracji publicznej, tj. dział nauka i dział informatyzacja. 2. Główne obszary działania MNiI w zakresie informatyzacji Najwikszy wysiłek MNiI w ramach jego aktywnoci zwizanych z funkcjonowaniem działu informatyzacja jest obecnie skoncentrowany na kilku zasadniczych kierunkach, tj.: Na skoordynowaniu i ukierunkowaniu obecnych działa zwizanych z informatyzacj, które s obecnie realizowane w administracji rzdowej i porednio samorzdowej, Na wypracowaniu sprzyjajcego i sprawnego rodowiska umoliwiajcego zbudowanie w Polsce podstaw rodowiskowych, organizacyjnych i infrastrukturowych dla skutecznej realizacji społeczestwa informacyjnego, Na doprowadzeniu do uchwalenia ustawy o informatyzacji niektórych podmiotów realizujcych zadania publiczne, stanowicej podstaw formaln dla funkcjonowania ministra właciwego do spraw informatyzacji. W obszarze koordynacji działa wewntrz polskiej administracji rzdowej przyjto podejcie ewolucyjne. Jest to rozumiane w ten sposób, e obecnie funkcjonujce i poyteczne systemy informatyczne nadal powinny funkcjonowa, nawet wtedy, gdy nie do koca integruj si one z pozostałymi systemami informatycznymi, z którymi powinny one współpracowa i równie wtedy, gdy systemy te nie s w pełni zgodne z obecnie wypracowanymi standardami Unii Europejskiej czy standardami, które s proponowane w projektach rozporzdze do ustawy o informatyzacji. Nie mona bowiem jednym ruchem powyłcza systemów i tym samym zatrzyma normalne funkcjonowanie administracji publicznej. Rzd Polski przyjł koncepcj dostosowywania si obecnie funkcjonujcych systemów informatycznych do wymaga standaryzacyjnych i funkcjonalnych wynikajcych z uspójnienia systemów informatycznych polskiej administracji rzdowej w przecigu co najmniej najbliszych dwóch lat. Inna sytuacja wystpuje przy systemach informatycznych, które bd powstawa po uchwaleniu ustawy o informatyzacji. Tutaj od samego pocztku procesu wytwórczego bdzie wystpowa konieczno zachowywania tzw. minimalnych 2

3 wymaga dotyczcych standardów dla procesu wytwórczego systemów informatycznych i interfejsów dla tych systemów wykorzystywanych w polskiej administracji publicznej. 2.1.Ustawa o informatyzacji i obecny kierunek rozporzdze Dnia r. został skierowany do I czytania na posiedzeniu Sejmu RP rzdowy projekt ustawy o informatyzacji niektórych podmiotów realizujcych zadania publiczne [1]. Głównymi zagadnieniami regulowanymi w ustawie s: Ustanowienie Planu Informatyzacji Pastwa oraz projektów informatycznych o publicznym zastosowaniu, Ustalenie minimalnych wymaga dla systemów teleinformatycznych uywanych do realizacji zada publicznych i wymiany informacji w formie elektronicznej pomidzy podmiotami publicznymi, Dostosowanie systemów teleinformatycznych uywanych do realizacji zada publicznych do minimalnych wymaga dla systemów teleinformatycznych, Dostosowanie rejestrów publicznych do minimalnych wymaga w zakresie wymiany danych rejestrowych w formie elektronicznej pomidzy systemami teleinformatycznymi i pomidzy podmiotami publicznymi. Wraz z obecnym projektem ustawy o informatyzacji opracowano projekty pierwszych rozporzdze. S to rozporzdzenia w sprawie: Minimalnych wymaga dla systemów teleinformatycznych [2] okrelajce kierunkowe wytyczne dla organizacji systemów zarzdzania bezpieczestwem informacji, wymagania techniczne dla systemów teleinformatycznych wraz z okreleniem istotnych cech tych systemów (funkcjonalno, niezawodno, uywalno, wydajno), które powinny one spełnia. Okrelono w nich równie list protokołów transmisji danych, których obsługa powinna umoliwi wymian danych pomidzy systemami teleinformatycznymi. Struktury dokumentów elektronicznych wykorzystywanych w wymianie informacji w formie elektronicznej [3] wskazujce dorobek formatu Dublin Core i XML jako podstaw dla definiowanie struktury logicznej dokumentu elektronicznego wykorzystywanego w administracji publicznej, a take wytyczne dotyczce fizycznej struktury dokumentów elektronicznych, które sprecyzowano w postaci zestawu obowizujcych formatów plików dla dokumentów elektronicznych, obrazów 3

4 graficznych, wykorzystywanych do kompresji danych, dla reprezentacji stron internetowych i dla tekstów i obrazów w telefonii komórkowej. Minimalnych wymaga dla rejestrów publicznych [4], w którym zostanie wyszczególniony zestaw cech informacyjnych rejestrów, dziki czemu moliwe bdzie zapewnienie ich spójnoci i umoliwienie wymiany danych rejestrowych pomidzy systemami teleinformatycznymi. Sposobu prowadzenia Krajowej Ewidencji Systemów Teleinformatycznych i Rejestrów Publicznych [5] okrelajce wzór Karty Zgłoszenia Rejestru Publicznego do ewidencji rejestrów i tryb jej dorczania, co bdzie stanowiło podstaw dla budowy pod nadzorem ministra właciwego do spraw informatyzacji bazy wiedzy o systemach informatycznych wspomagajcych prowadzenie rejestrów publicznych Systemy typu e-government Koncepcja Wrota Polski [6] zarysowuje bardzo szeroki zakres realizacji społeczestwa informacyjnego w Polsce obejmujcy midzy innymi efektywn współprac elektronicznej administracji publicznej z obywatelem. Załoenie to jest niezwykle wymagajce. Oznacza ono bowiem konieczno zbudowania spójnych i efektywnych elektronicznych urzdów, które bd udostpnione w czytelnej i atrakcyjnej formie w Internecie. Według wstpnych załoe docelowa posta systemów informatycznych realizujcych informatyczn infrastruktur programu Wrota Polski powinna prawdopodobnie zosta osignita do roku Obecnie MNiI zamierza dopracowa si programu realizacji koncepcji Wrota Polski tak, aby w kolejnym etapie uruchamia prace zwizane z wdroeniem poszczególnych elementów tego programu. Zakłada si trzy zasadnicze czci tego programu, tj.: Opracowanie podstaw realizacji programu Wrota Polski, Studium architektury produktów programu Wrota Polski, Studium wykonalnoci polskiej platformy e-government Podstawy realizacji programu Wrota Polski W wyniku opracowania programu dla realizacji koncepcji Wrót Polski zakłada si zdefiniowanie odpowiednich struktur organizacyjnych dla planowania, zarzdzania i 4

5 kontrolowania postpów prac zwizanych z realizacj poszczególnych projektów wyodrbnionych w wyniku analizy zakresu koncepcji Wrota Polski, okrelenia podstawowych zasad, ról, obowizków i uprawnie przysługujcym tym strukturom oraz wyposaenia tych zidentyfikowanych struktur w odpowiednie narzdzia zarzdcze. Poprzez narzdzia zarzdcze rozumie si opracowanie udokumentowanych metodyk, procedur, reguł pracy tych struktur organizacyjnych, jak równie ustalenie ich wzajemnej zalenoci i reguł ich współpracy. Zakłada si ponadto identyfikacj ogranicze i zagroe zwizanych z realizacj przedsiwzi dotyczcych realizacji programu Wrota Polski. Powinno to przebiega w trzech podstawowych płaszczyznach, tj.: W odniesieniu do organizacji Biura Programu Wrota Polski, W odniesieniu do planu realizacji programu Wrota Polski, W odniesieniu do metod kontroli realizacji przedsiwzi w ramach realizacji programu Wrota Polski. Zakłada si ustalenie odpowiednich reguł funkcjonowania Biura Programu Wrota Polski. Biuro programu bdzie ciałem nadrzdnym w stosunku do sukcesywnie powoływanych komitetów sterujcych i biur poszczególnych projektów 1 zidentyfikowanych jako konieczne do realizacji w ramach programu Wrota Polski. Zamierza si wypracowanie ramowego planu realizacji programu Wrota Polski w takiej postaci, aby sprecyzowa: cele i model wartoci projektów oraz zalenoci midzy tymi projektami konieczne jest zdefiniowanie łacucha zwizków przyczynowo-skutkowych poszczególnych przedsiwzi. Dotyczy to zarówno wyodrbnionych przedsiwzi informatycznych, jak i nieinformatycznych (na przykład organizacyjnych, prawnych, edukacyjnych, promocyjnych), kluczowe aspekty definicji poszczególnych projektów rzecz w tym aby w miar precyzyjnie uchwyci istotne na etapie wizji poszczególnych przedsiwzi elementy definicji ich zakresu realizacji, oczekiwanego czasu ich rozpoczcia i zakoczenia, ramy ich przypuszczalnych skutków dla budetu pastwa, oczekiwane korzyci i zagroenia w zwizku z realizacj tych przedsiwzi, 1 Pojcie projekt jest tosame z pojciem przedsiwzicie zgodnie z tłumaczeniem angielskiego słowa project w normie ISO 9000:

6 strategi zarzdzania zmian organizacyjn w ramach realizacji programu Wrota Polski wdroenie poszczególnych przedsiwzi w ramach realizacji programu Wrota Polski moe by zwizane z koniecznoci wprowadzenia zmian organizacyjnych w obszarze polskiej administracji publicznej, prawdopodobnych zmian na polskim rynku informatycznym, zmian w codziennym yciu obywatela. Warto wic wstpnie ustali sposób postpowania w przypadku wystpienia potrzeby wprowadzania kolejnych zmian tak, aby zawczasu przygotowa odpowiedni aparat formalno-prawny, organizacyjny, budetowy i promocyjny niezbdny dla skutecznego przeprowadzania tych zmian, kluczowe role i odpowiedzialnoci zespołu zarzdzania projektami, zintegrowane wokół realizacji celów zmiany przeprowadzenie zmian organizacji administracji publicznej nie jest procesem łatwym, szczególnie wtedy, gdy zmiany te s wymuszane przez przedsiwzicia informatyczne. Istotne jest zatem, aby zdefiniowane role i zakresy odpowiedzialnoci w zespołach realizujcych poszczególne przedsiwzicia, oprócz odpowiedzialnoci za wykonanie poszczególnych produktów konkretnych projektów, uwzgldni równie odpowiedzialno za przeprowadzanie zmian wystpujcych na skutek eksploatacji produktów uzyskanych w wyniku realizacji tych przedsiwzi, ramowy harmonogram prac organizacyjnych dotyczcych planowanych przedsiwzi dla kadego ze zdefiniowanych udziałowców projektów ten aspekt analizy dotyczy precyzyjnego okrelenia poszczególnych stron projektu (zwanych tutaj udziałowcami) i kwestii czasu organizacji ich pracy w zwizku z realizacj poszczególnych przedsiwzi. Jest to szczególne istotne wtedy, gdy bdzie konieczne powoływanie odpowiednich struktur organizacyjnych w polskiej administracji publicznej, co wymaga midzy innymi trwajcych okrelony czas procedur formalnych, pozyskania odpowiednich specjalistów, zorganizowania odpowiednich warunków pracy dla poszczególnych zespołów ludzkich itp., reguły uaktualniania ramowego planu programu Wrota Polski wiadomo, e plan realizacji programu Wrota Polski nie moe by statycznym, zamroonym tworem, którego z załoenia nie monaby było zmienia. Wane wic jest okrelenie procedur wprowadzania zmian do tego programu tak, aby nie powodowa nadmiernych kosztów ich przeprowadzania, umoliwiajc równoczenie biece lub okresowe 6

7 dostrajanie tego planu do potrzeb zidentyfikowanych w okresie póniejszym, który nastpi po opracowaniu pierwszej wersji planu realizacji Wrót Polski. Kierunek proponowanych prac ma doprowadzi do skonstruowania tzw. dokumentów inicjacji poszczególnych projektów, które mog by zbudowane na przykład według zalece metodyki prowadzenia przedsiwzi Prince2. Na tej podstawie bdzie mona uzasadni ewentualne decyzje Rzdu RP, w odniesieniu do tego, czy i kiedy realizowa poszczególne przedsiwzicia informatyczne w ramach realizacji programu Wrota Polski. Zakłada si równie opracowanie zbioru metodyk i narzdzi narzucajcych realizatorom poszczególnych projektów zintegrowanych wokół programu Wrota Polski spójne zasady zarzdzania tymi projektami. W szczególnoci, dotyczy one bd zasad, na jakich te projekty bd uruchamiane, jak bd raportowane postpy prac i rozliczane produkty realizowane w ramach poszczególnych projektów Studium architektury komponentów programu Wrota Polski Podstawowym celem okrelenia architektury programu Wrota Polski jest identyfikacja obecnego stanu infrastruktury i usług informatycznych i nieinformatycznych polskiej administracji publicznej i odpowiednie zderzenie tego stanu z wizj wynikajc z koncepcji Wrót Polski. Naley wic zaproponowa odpowiednie metody ewolucyjnego dojcia do stanu podanego (docelowego) tej infrastruktury, biorc pod uwag potrzeby wynikajce z realizacji programu Wrót Polski i zdefiniowanej dla niego architektury infrastruktury informatycznej i architektury (konfiguracji) usług dostarczanych przez poszczególne produkty wytwarzane w ramach programu Wrota Polski. Istotne jest zapewnienie interoperacyjnoci systemów informatycznych wykorzystywanych w polskiej administracji publicznej, ich spójnoci technologicznej i ich dostpnoci dla obywatela. Celem okrelenia reguł zarzdzania procesem rozwoju architektury jest zapewnienie, i realizacja strategii i celów inicjatywy e-goverment w Polsce bdzie wspierana przez odpowiednio dobrane rodki informatyki dostpnej dla budetu administracji rzdowej. Wane jest równie przeprowadzenie identyfikacji ogranicze i zagroe wynikajcych z kwestii dostarczenia lub niedostarczenia konkretnych składowych architektury usług e- government w Polsce. Zakłada si ponadto opracowanie odpowiednich metodyk prowadzenia prac w zakresie definiowania architektury produktów programu Wrota Polski, zarzdzania procesem rozwoju tej architektury i jej zmianami. 7

8 W celu efektywnego monitorowania stanu realizacji poszczególnych produktów przedsiwzi realizowanych w ramach programu Wrota Polski zakłada si opracowanie odpowiednich narzdzi informatycznych i ewentualnie nieinformatycznych umoliwiajcych sprawowanie funkcji nadzorczych i koordynacyjnych w stosunku do podmiotów realizujcych poszczególne elementy architektury programu oraz wprowadzajcych zmiany zachodzcych w architekturze (formularze, arkusze, szablony itp.). Zakłada si równie opracowanie definicji kluczowych procesów działania, zarzdzania i zmian, jakie powinny zachodzi w poszczególnych jednostkach administracji publicznej w zwizku z wdraaniem poszczególnych produktów uzyskiwanych w ramach realizacji programu Wrota Polski. Na tej podstawie powinien powsta obraz idealnego (docelowego) e-urzdu, co moe doprowadzi do okrelenia mapy tzw. procesów wzorcowych dla polskiej elektronicznej administracji publicznej. Na tej podstawie moliwe bdzie okrelenie na ile załoenia programu Wrota Polski mog by wspierane przez realizacj zdefiniowanych procesów wzorcowych, biorc pod uwag zidentyfikowane procesy realizowane w rzeczywistoci przez urzdy administracji publicznej. Dziki takiemu podejciu mona uzyska obraz kierunku zmian procesów działania w administracji, które bd wynikały z sukcesywnego wdraania produktów programu Wrota Polski. Dalsza analiza wymaga zwizanych z realizacj elektronicznej administracji publicznej powinny doprowadzi do okrelenia zakresu usług, które powinny by wiadczone w ramach Wrót Polski. Dla pełnego doprecyzowania idealnego modelu urzdu elektronicznego, do którego ma zmierza program realizacji Wrót Polski zamierza si opracowa list elementarnych hierarchii wzorcowych usług elementarnych poszczególnych produktów wspierajcych zidentyfikowane procesy wzorcowe. Po przeprowadzeniu analizy zmierzajcej do wyspecyfikowania zakresu wszelkich produktów koniecznych do uzyskania programu Wrota Polski konieczne jest udokumentowanie architektury systemów informatycznych, które powinny powsta po to, aby zapewni infrastruktur usług informatycznych dla realizacji tego programu. Powinien powsta dokument opisujcy docelow architektur systemów informatycznych, który powinien obejmowa: Wizj architektury okrelajc model odniesienia dla realizacji poszczególnych inicjatyw programu Wrota Polski w aspektach technicznych przewodnik dla twórców technicznych rozwiza tych inicjatyw, Wzorce architektoniczne dobór technicznych rodków realizacji przedsiwzicia spełniajcych załoenia strategiczne koncepcji Wrota Polski, 8

9 Standardy techniczne zasady, jakie bd przestrzegane przez wszystkich wykonawców poszczególnych komponentów systemów informatycznych stanowicych elementy Wrót Polski, Technologi okrelenie właciwej technologii dla realizacji poszczególnych komponentów Wrót Polski, Schemat ideowy infrastruktury technicznej Wrót Polski Studium wykonalnoci polskiej platformy e-government Dopracowanie si reguł funkcjonowania biura programu Wrota Polski i definicji architektury jego komponentów powinien by sfinalizowany w postaci przeprowadzonego studium wykonalnoci tego programu w realiach polskiej administracji publicznej. Zakłada si opracowanie metodyki efektywnego wykorzystania rodków na inwestycje zwizane z rozwojem Wrót Polski, midzy innymi dziki unikniciu zbdnego powielenia funkcjonalnoci systemów informatycznych i zwizanej z tym infrastruktury informatycznej rónych resortów i urzdów. Istotna w tym miejscu jest identyfikacja zagroe nadmiernego wzrostu całkowitych kosztów funkcjonowania usług e-government w Polsce i sposobu ograniczania tych zagroe. Zakłada si opracowanie wzorca architektury usług e-government w Polsce w postaci odpowiedniej dokumentacji analitycznej i projektowej. Naley tutaj rozway trzy istotne wymiary tego wzorca: Platforma usług e-government tzw. centralny portfel usług udostpnianych poprzez analizowan platform, wyodrbnionych na podstawie analizy wymaga ustawowych, ekonomicznych, bd technologicznych, Obieg dokumentu elektronicznego organizacja dostpu do usług platformy usług poprzez wymian komunikatów wykorzystujcych wspólny standard (logiczny i techniczny) dokumentu elektronicznego w polskiej administracji publicznej, Regionalizacja i personalizacja usług dostosowanie usług (np. za porednictwem systemów regionalnych, lub specjalizowanych portali dziedzinowych) do specyficznych potrzeb okrelonej grupy uytkowników tych usług. Zakłada si szczegółow realizacj studium wykonalnoci na co najmniej nastpujcych przykładach usług centralnego portfela: funkcjonalno centralnych systemów ewidencyjnych, 9

10 usługi publikacji i syndykacji (wymiany) treci elektronicznych, stanowice niezbdny element kadego systemu informatycznego udostpnianego w Internecie, usługi referendów lokalnych (e-voting), stanowice narzdzie komunikacji i instrument demokracji bezporedniej, którego przydatno w zasadzie nie zaley od specyfiki regionalnej. Studium wykonalnoci powinno doprowadzi do: Identyfikacji kategorii usług współdzielonych w ramach platformy oraz wstpnej identyfikacji usług w kadej z kategorii, Opracowania wstpnej koncepcji komunikacji globalnej platformy usług e- government z systemami regionalnymi i specjalizowanymi. Opisu modelu wzorcowego urzdu elektronicznego, który miałby wiadczy usługi dla obywatela zgodnie z koncepcj Wrót Polski. Wyspecyfikowania załoe dla docelowej architektury polskiej platformy usług e- government. W kolejnych punktach artykułu przedstawiono realizowane obecnie główne kierunki prac koncepcyjnych i wdroeniowych, które maj zbudowa solidne podstawy dla infrastruktury informatycznej sprawnej elektronicznej administracji publicznej w Polsce, co stanowi równie podstaw dla realizacji społeczestwa informacyjnego Rejestry pastwowe w Polsce Obecnie w Polskiej administracji publicznej znanych jest około 1000 rónorodnych systemów ewidencyjnych i rejestrowych. Analiza terminologii rozmaitych aktów prawnych ustanawiajcych rejestry wskazuje na to, e samo pojcie rejestru nie jest zbyt precyzyjnie zdefiniowane. Najczciej mylone s pojcia systemów rejestrowych i systemów ewidencyjnych, co dodatkowo utrudnia analiz informacyjn, funkcjonaln i infrastrukturow rejestrów pastwowych. A jest to niezbdne ju od dawna. Niezwykle systematycznie opracowany raport rzdowy z lat [7] stanowi precyzyjny i syntetyczny opis stanu rejestrów pastwowych w Polsce. Zamieszczono w nim jedn bardzo wan konkluzj, według której brak systematyki i uspójnienia rejestrów pastwowych Polsce jest powan przeszkod dla zbudowania sprawnej administracji rzdowej. Zdanie to pozostaje prawdziwe do dnia dzisiejszego tym bardziej, e od czasu opracowania tego raportu powstało w Polsce wiele kolejnych rejestrów o zasigu ogólnokrajowym, które z cał pewnoci s konieczne 10

11 dla funkcjonowania kolejnych elementów polskiej administracji publicznej, ale równoczenie były budowane bez jednego orodka koordynujcego ich rozwój pastwowych integracj. Problematyka rejestrów pastwowych znalazła swoje miejsce obecnych projekcie ustawy o informatyzacji. Obecnie MNiI prowadzi zaawansowane prace nad wypracowaniem reguł selekcji istotnych zasobów informacyjnych poszczególnych rejestrów pastwowych. Za istotne zasoby informacyjne pastwa rozumiane s informacje, które musz by wymieniane pomidzy rónymi działami administracji rzdowej, jak równie te, które na bieco musz by udostpniane obywatelowi. Reguły selekcji s niezwykle istotne, poniewa na tej podstawie zostanie zdefiniowany zestaw tzw. cech informacyjnych rejestrów pastwowych pozostajcych po nadzorem ministra właciwego do spraw informatyzacji, co znajdzie swoje ujcie w jednym z rozporzdze do ustawy o informatyzacji. Niezwykle wanym zagadnieniem jest sposób zapisywania wartoci dla poszczególnych pól danych przechowujcych istotne i ogólnie rozumiane informacje. Wemy na przykład nazw miejscowoci. W wielu ewidencjach miejscowo Gorzów Wielkopolski jest zapisywany pełn nazw, czasami jest to po prostu Gorzów W., a kiedy indziej jest to Gorzów Wlkp. Najczciej ponadto definicja typu danych dla nazwy miejscowoci w rónych rejestrach jest odmienna. To dodatkowo utrudnia wzajemne skomunikowanie rejestrów pastwowych. Nie tylko jednak syntaktyka rejestrów jest a tak istotna. Równie ich semantyka ma ogromne znaczenie. Wiadomo bowiem, e na przykład dowolna zawarto pary pól imi i nazwisko z Krajowego Rejestru Karnego wskazuje na dane osoby, która została ukarana na podstawie przepisów prawa karnego. Nie musi to jednak oznacza, e ta sama zawarto pól imi i nazwisko z rejestru PESEL wskazuje na tego samego skazanego. Mog to by po prostu dane obywatela, który nigdy nie był karany, a jedynie mamy do czynienia ze zbienoci wartoci imienia i nazwiska. Oczywicie problemów zwizanych z syntaktyk i semantyk rejestrów pastwowych w Polsce jest duo wicej i powinno to stanowi podstaw dla oddzielnych rozwaa. Kolejnym kluczowym problemem zwizanym z funkcjonowaniem rejestrów pastwowych jest brak ich pełnej spójnoci. Pierwsze brutalne zderzenie z rzeczywistoci na tym włanie polu przeszedł Zakład Ubezpiecze Społecznych w pierwszej połowie 1999r. Wtedy włanie zakładano konta płatników i ubezpieczonych w Centralnych Rejestrach systemu KSI ZUS. Działajc na podstawie ustawy o ubezpieczeniach z Funduszu Ubezpiecze Społecznych uruchomiono mechanizmy systemowe, według których konta płatników i ubezpieczonych były zakładane na podstawie danych pozyskanych rejestrów 11

12 PESEL, REGON i NIP. Okazało si jednak, e zderzenie si tych trzech rónych systemów rejestrowych wskazało na ich wzajemn niespójno. Okazało si, e wiele podmiotów zostało skojarzonych z jednym wspólnym kontem na przykład na skutek niepełnej unikalnoci numerów rejestrowych, czsto para PESEL i NIP tej samej osoby wskazywała na dane dwóch rónych osób innej według PESEL i innej według NIP. W zasadzie najmniej niejednoznacznoci było powodowanych przez system REGON, dziki czemu mona było zacz porzdkowa i uspójnia poszczególne rejestry wzgldem siebie. Koszt tej włanie niespójnoci jest ogromny i ponosimy go do dzisiaj. Pamitamy okres wielkiego narzekania na ZUS z tytułu niesprawnoci jego systemu informatycznego w latach Bardzo trudne było bowiem wyprowadzenie błdów zwizanych z niespójnym załoeniem kont płatników i ubezpieczonych w Rejestrach Centralnych ZUS, poniewa oprócz koniecznoci wzmocnienia reguł walidacyjnych w KSI ZUS, naleało równoczenie uruchamia odpowiednie reakcje zwrotne umoliwiajce weryfikacj ródłowych w rejestrach współpracujcych z wewntrznymi rejestrami ZUS. Równoczenie nie mona było po prostu wymaza niewłaciwie załoonych kont, na których dokonano ju ksigowa odpowiednich dokumentów i składek ubezpieczonych. Jedynie co mona było zrobi to uruchomi odpowiednie mechanizmy przeksigowywania składek, co było ródłem kolejnych kosztów. Kolejnym istotnym zagadnieniem zwizanym z funkcjonowaniem rejestrów pastwowych w Polsce i na styku Polski z administracjami krajów Unii Europejskiej jest kwestia zapewnienia efektywnej wymiany danych pomidzy rejestrami pastwowymi. Naley tutaj zapewni efektywn infrastruktur sieci teleinformatycznych i odpowiednie reguły przekazywania danych rejestrowych. Według wstpnej analizy stanu sieci teleinformatycznej pozostajcej w posiadaniu lub uytkowanej przez systemy rejestrowe polskiej administracji publicznej najbardziej rozwinity jest system PESEL wraz z infrastruktur sieci PESEL-Net. Pomimo tego, e pierwotnym zadaniem tej sieci było i jest przekazywanie danych dla rejestru PESEL i dla takiego zadania został zbudowany PESEL-Net, to obecnie sie ta dwiga ciar skomunikowania midzy innymi kilku istotnych systemów dla Ministerstwa Sprawiedliwoci, Stray Granicznej, Urzdu Repatriacji i Cudzoziemców i kilku innych systemów, o których nie wspomniano w tym miejscu. Tak znaczne przecienie sieci PESEL-Net moe powodowa przejciowe problemy w funkcjonowaniu kilku istotnych systemów rejestrowych, co jest pogłbiane koniecznoci cigłego translowania niezgodnych czsto formatów danych udostpnianych przez poszczególne rejestry. Niespójno i niezgodnoci formatów i zawartoci poszczególnych danych rejestrowych, ich czste redundancje w rónych rejestrach i nie zlokalizowane w pełni luki 12

13 informacyjne tych rejestrów nie s wyłcznie problemami administracji publicznej. Jest to równie istotny problem dla codziennego funkcjonowania obywatela w Polsce, który jest zmuszany do pamitania wielu rónych numerów rejestrowych, do wielokrotnego składania w rónych urzdach rozmaitych wniosków o wpisanie do jakiej kolejnej nowej ewidencji itp. Bardzo czsto wymaga si od nas wpisywania na jednym formularzu zarówno numeru PESEL jak i daty urodzenia pomimo tego, e data urodzenia jest pierwszym członem numeru PESEL. Od dawna postuluje si równie uproszczenie procedur niezbdnych dla załoenia nowej działalnoci gospodarczej w Polsce. Nie bdzie to moliwe do tego czasu, do kiedy zostanie na przykład zunifikowana koncepcja wpisów do ewidencji o działalnoci gospodarczej, realizowanej przez urzdy gmin z wpisami do ewidencji REGON, realizowanej przez Główny Urzd Statystyczny. Pozostaje jeszcze problem ewidencji NIP, która de facto pełni jedynie rol wewntrznego rejestru dla polskiego systemu podatkowego i kompletnie nie jest przydatna do jednoznacznej identyfikacji podmiotów gospodarczych. Przykładem na poparcie tych słów jest fakt, e jedna osoba fizyczna prowadzca kilka działalnoci gospodarczych moe uywa jednego numeru NIP, co wprowadza istotne niejednoznacznoci identyfikacyjne. Równie polski rynek informatyczny ponosi istotny koszt zwizany z koniecznoci obudowywania systemów informatycznych wykorzystujcego róne dane rejestrowe kosztownymi i licznymi interfejsami sprztowymi i programowymi, umoliwiajcymi komunikacj tych systemów. Midzy innymi z tego równie powodu MNiI rozwaa koncepcj zbudowania infrastruktury udraniajcej i uspójniajcej wewntrzn struktur rejestrów pastwowych w Polsce i udostpniajc odpowiednie dane rejestrowe na wyjciu tej infrastruktury. Wie si to z koniecznoci uspójnienia i uzgodnienia modelu informacyjnego rejestrów pastwowych, zbudowania infrastruktury wewntrznie komunikujcej rejestry (transmisyjnie i informacyjnie), jak równie odpowiedniej pielgnacji zasobu polskich rejestrów pastwowych. 2.4.Systemy EDI i systemy typu work-flow Przy obecnym stanie polskiej biurokracji formaln podstaw jakiegokolwiek działania pozostaje wyłcznie dokument papierowy. Nie jest to przypadek odosobniony, bo podobnie ma si sprawa w krajach Unii Europejskiej, do której przystpimy dnia r. Nie ma obecnie mowy o tym, aby przej w Polsce na pełn równowano dokumentu papierowego i elektronicznego. Due nadzieje s w tym wzgldzie zwizane z podpisem elektronicznym, 13

14 usankcjonowanym odpowiedni ustaw o podpisie elektronicznym, ale nie jest ona niestety wystarczajca w tym wzgldzie. Konieczne s dalsze zmiany formalne, o których wspomniano poniej. Istotnym elementem podnoszcym wydajno funkcjonowania struktur polskiej administracji publicznej, co jest niezwykle istotne zarówno dla sprawnoci pastwa polskiego, jak i dla obywatela, mog si okaza systemy informatyczne skierowane na obsług ruchu dokumentów elektronicznych wewntrz polskiej administracji publicznej i na jej styku z administracjami Unii Europejskiej. Jakkolwiek nie ma obecnie zbyt duych problemów technologicznych w realizacji na przykład systemów typu EDI, to naley stwierdzi, e nie mamy na dzie dzisiejszy wystarczajcych podstaw formalnych dla wprowadzenia takich systemów jako podstawy funkcjonowania polskiej administracji publicznej. Obecnie konieczne s zmiany Kodeksu Postpowania Administracyjnego i taki obowizek proponuje si nałoy na ministra właciwego do spraw informatyzacji w obecnym kształcie projektu ustawy o informatyzacji. Kolejne systemowe zmiany powinny dotyczy instrukcji kancelaryjnych poszczególnych resortów i urzdów. Naley równie rozstrzygn kwesti dokonywania elektronicznych płatnoci urzdowych na dokumentach, które wymagaj dokonywania rónych opłat (opłaty skarbowe, sdowe itp.), bez czego nie zrealizujemy pełnej funkcjonalnoci elektronicznej administracji publicznej. Ministerstwo Nauki i Informatyzacji uznało, e podstaw dla wymiany dokumentów elektronicznych bdzie standard XML. Na tej podstawie opracowano tre projektów rozporzdze do ustawy o informatyzacji dotyczcych struktury dokumentu elektronicznego. Równoczenie stwierdzono, e systemy typu EDI nie bd w pełni wystarczajce dla całkowitego usprawnienia technologicznego i organizacyjnego funkcjonowania polskiej administracji publicznej. Dlatego te zaproponowano Rzdowi RP realizacj spójnych systemów typu work-flow spinajcych wszystkie resorty i urzdy w jeden spójny obieg informacyjny i decyzyjny. Obecnie w zwizku z akcesj Polski do Unii Europejskiej realizowany jest tzw. Systemu Przepływu i Archiwizacji Spraw i Dokumentów Elektronicznych Rady Unii Europejskiej, oznaczany sygnatur EWD-P. System EWD-P ma w swoich załoeniach usprawni funkcjonowanie bardzo istotnego fragmentu polskiej administracji publicznej, odpowiedzialnej za cigł jej współprac z Rad Unii Europejskiej. Wstpne prace koncepcyjne zostały wykonane przez Zespół Midzyresortowy (ZM) ds. utworzenia infrastruktury teleinformatycznej niezbdnej dla zapewnienia sprawnego obiegu dokumentów otrzymywanych przez Polsk w ramach procedury informowania i konsultacji oraz statusu aktywnego obserwatora, a nastpnie jako pastwa członkowskiego Unii 14

15 Europejskiej. Pracami ZM kieruje przedstawiciel Ministra Nauki, za w jego skład wchodz obecnie przedstawiciele 17-stu resortów i urzdów. Realizowane przedsiwzicie ma w warunkach polskiej administracji publicznej charakter pionierski, co wynika nie tylko z tego, e po raz pierwszy w Polsce jest realizowany system, którego zadaniem jest spójne spicie wszystkich resortów i urzdów współpracujcych w ramach tematów europejskich. Ciekawe tutaj jest równie to, e krajowy system EWD-P stanowi istotne i komplementarne wzmocnienie Polskiego wzła systemu U32Mail/Extranet, który otrzymalimy od UE w ramach przygotowa do naszego członkostwa w Unii Europejskiej. Obecnie jest on uruchamiany w Przedstawicielstwie RP przy Radzie UE w Brukseli i w Urzdzie Komitetu Integracji Europejskiej w Warszawie. Wzeł U32 obsługuje jednokierunkowy ruch dokumentów elektronicznych z Rady UE do Polski. Dziki niemu mamy moliwo dostpu do archiwum dokumentów elektronicznych Rady UE i równie przesyłania do Kraju dokumentów elektronicznych dla poszczególnych osób zajmujcych si konkretnymi tematami zwizanymi z integracj europejsk. Obecnie funkcjonuje w Polsce ok. 230 rónych grup roboczych pracujcych w ramach konkretnych tematów europejskich. Liczb urzdników i ekspertów zaangaowanych w codzienne wypracowywanie propozycji stanowisk Polski w poszczególnych sprawach szacuje si na ok MNiI stoi na stanowisku, e wskazane jest wzmocnienie procesu procedowania poszczególnych spraw przy pomocy jednego spójnego systemu typu work-flow, wykorzystujcego standard XML. Tak włanie rol ma spełni EWD-P, który docelowo dopełni i wzmocni funkcjonalno unijnego systemu U32. Zakłada si, e pilotaowe wdroenie EWD-P nastpi do marca-kwietnia 2004r. W pierwszym kroku zostanie włczonych do systemu 19 resortów i urzdów, które zostały wskazane przez Rzd RP jako minimalny i niezbdny zakres podmiotów przez pierwsze pół roku pracy systemu EWD-P. Obecnie trwaj intensywne prace zwizane z realizacj tego zadania. Najciekawszymi funkcjami EWD-P, oprócz jego typowej funkcjonalnoci charakterystycznej dla systemów typu work-flow, s midzy innymi: Bezpieczny dostp do systemu przez Internet w technologii i cienkiego klienta, Pełna definiowalno ról, dróg przepływu informacji i decyzji dostosowana do pewnego zakresu zmian organizacyjnych wewntrz polskiej administracji publicznej i dua skalowalno systemu, Dwukierunkowe translowanie w czasie rzeczywistym europejskich kodów tematycznych klasyfikujcych dokumenty do kompetencji grup roboczych na polskie kody tematyczne spójne z RWA (Rzeczowym Wykazem Akt), 15

16 Wykorzystanie podpisu elektronicznego dla obiegu oficjalnych stanowisk, Prowadzenie archiwum spraw i dokumentów elektronicznych w dwóch wymiarach: o horyzontalnym - przecinajcym kompetencje rónych resortów i urzdów (wymiar tematu), o wertykalnym lokalnie wydzielajcym sprawy, w których uczestniczył konkretny resort/urzd (wymiar resortu/urzdu), Uproszczone automaty tłumaczce teksty z jzyka angielskiego i francuskiego na jzyk polski, Mechanizm uczcy si automatycznej klasyfikacji poszczególnych spraw do konkretnych uytkowników systemu, przyrostowo uzupełniajcy wewntrzn baz wiedzy o ontologii systemu. Pełna wersja systemu EWD-P ma by wdroona do koca padziernika 2004 r i ma obj pełen zakres administracji publicznej zaangaowanej bezporednio w proces współpracy Polski z Rad Unii Europejskiej. Na dzie dzisiejszy jest wielce prawdopodobne, e jeeli przedsiwzicie EWD- P zostanie skutecznie zrealizowane, to dowiadczenia nabyte przy jego realizacji mog posłuy przy ewentualnej póniejszej realizacji midzyresortowego systemu typu work-flow (tzw. Midzyresortowego Systemu Obiegu i Archiwizowania Spraw i Dokumentów EWD-M) spinajcego informatycznie w jedn logiczn cało ogół polskiej administracji publicznej i tym samym umoliwiajcego wspomaganie elektroniczne prowadzenia spraw midzyresortowych, niekoniecznie zwizanych bezporednio z biec współprac z Rad Unii Europejskiej, lecz z codzienn, rutynow działalnoci dotyczc spraw wewntrznych polskiej administracji publicznej. 2.5.Sie Teleinformatyczna Administracji Publicznej (STAP) Obecnie w obszarze polskiej administracji publicznej funkcjonuje kilka sieci globalnych obejmujcych cały kraj i wiele lokalnych i miejskich sieci komputerowych. Poszczególne resorty i urzdy w ramach w ramach swoich potrzeb buduj własne sieci rozległe po to, by wykonywa swoje rozliczne zadania statutowe. Brak do roku 2002 jednego miejsca koordynujcego rozwój sieci teleinformatycznych administracji 16

17 publicznej w Polsce doprowadził najprawdopodobniej do utworzenia wielu redundantnych sieci, co moe istotnie podnosi koszt funkcjonowania polskiej administracji publicznej. Wobec takich przesłanek, Rada Ministrów wydała polecenie Ministrowi Nauki opracowania programu rozwoju sieci miejskich i rozległych pozostajcych w gestii administracji publicznej, który ma si zakoczy uruchomieniem w latach jednego wspólnego Intranetu administracji publicznej w Polsce, zarzdzanego przez jeden orodek koordynujcy. Domena ta nosi nazw Sie Teleinformatyczna Administracji Publicznej (STAP). Z załoenia STAP ma zapewni dla całej administracji publicznej midzy innymi jeden wspólny punkt bezpiecznego dostpu do Internetu i bezpieczne bramy do sieci administracji europejskich. Obecnie uruchomiono polsk bram do europejskich systemów celnych, a take polsk bram sieci TESTA. W chwili obecnej MNiI prowadzi intensywny audyt sieci MAN na terenie Warszawy, co wynika z tego, e znakomita wikszo ruchu teleinformatycznego i urzdów administracji publicznej znajduje si w tym miecie. Mona wic przypuszcza, e w pewnym sensie Warszawa stanowi reprezentatywn migawk całej polskiej administracji publicznej. Analiza sieci na terenie Warszawy jest prowadzona z uwzgldnieniem krajowego zasigu niektórych analizowanych sieci i przewidywanych potrzeb sieciowych administracji publicznej zwizanej z planowanym rozwojem jej systemów teleinformatycznych. Wstpna analiza problemu STAP umoliwiła sformułowanie kilku istotnych wytycznych, okrelajcych cel uruchomienia tej sieci, mianowicie: utworzenie silnego i zintegrowanego STAP umoliwi uporzdkowanie i racjonalizacj rozwoju sieci teleinformatycznych polskiej administracji publicznej, integrowanie poszczególnych podsieci resortowych w jeden STAP umoliwi zbudowanie wspólnej polityki adresacyjnej, wspólnych standardów komunikacyjnych i wspólnej polityki bezpieczestwa teleinformatycznego dla wszystkich partycypantów przedsiwzicia, STAP umoliwi realizacj sprawnych mechanizmów elektronicznej wymiany dokumentów pomidzy urzdami z uwzgldnieniem wspólnej infrastruktury klucza publicznego (PKI) z bezpiecznym podpisem elektronicznym, 17

18 STAP bdzie stanowił wspólne medium dla sprawnej wymiany danych rejestrowych w polskiej administracji publicznej, STAP bdzie stanowił infrastrukturowe podstawy dla realizacji programu Wrota Polski, STAP moe w przyszłoci zosta przekształcony w polsk domen sieci TESTA, realizowanej w ramach europejskiego programu IDA II, co zapewni jej bezpieczne przyłczenie do systemu europejskich sieci TESTA. Obecnie trwaj intensywne prace zwizane z powołaniem jest Zespół Midzyresortowego, w skład którego wejd przedstawiciele ministerstw najbardziej kluczowych dla okrelenia polityki rozwoju STAP. Wyniki pracy tego Zespołu bd kluczowe dla dalszego rozwoju koncepcji STAP. We wstpnych załoeniach na rozwój STAP przyjto, e: Bdzie prowadzona wspólna polityka adresacji w tej sieci, Wszystkie ewentualne podsieci resortowe i cała sie bdzie na zewntrz mogła pracowa w protokole IP i bdzie posiadała zdolno wydzielania wirtualnych podsieci VPN, Sie bdzie w pełni skalowalna i otwarta na włczanie uytkowników kolejnych nowych podsieci resortowych, STAP bdzie najprawdopodobniej pracował w modelu data center. Istotne dla STAP równie to, e MNiI zakłada pełn otwarto sposobu pozyskiwania poszczególnych podsieci włczanych do STAP. Nie jest rozstrzygnite a priori, czy na przykład urzdzenia transmisyjne maj by własnoci polskiej administracji publicznej, czy te maj by pozyskiwane na zasadzie pełnego outsourcingu. Naley jednak zauway, e obecnie duo bardziej racjonalne jest pozyskiwanie kompletnych usług sieciowych, nie za samodzielne budowanie sieci od poziomu urzdze transmisyjnych i w zasadzie w takim kierunku idzie rozwój sieci teleinformatycznych w polskiej administracji publicznej. 2.6.Wspólne standardy teleinformatyczne Koordynacja przez MNiI wielu przedsiwzi informatyzacyjnych, o czym wspomniano w dotychczasowych rozwaaniach, nieuchronnie doprowadzi do powstania wielu wspólnych standardów teleinformatycznych niezbdnych dla zapewnienia interoperacyjnoci systemów wykorzystywanych w administracji. Ju w treci rozporzdze do ustawy o informatyzacji 18

19 zakłada si wymagalno pewnego zestawu minimalnych standardów technicznych i organizacyjnych zwizanych z teleinformatyk w polskiej administracji publicznej. Wiadomo jednak, e nie bdziemy zamyka w rozporzdzeniach wszystkich moliwych standardów, gdy mogłoby to spowodowa zahamowanie inwencji rozwojowych polskiego rynku informatycznego. Nie jest to ponadto ani celowe, ani moliwe ze wzgldu na ogromn dynamik rozwoju współczesnej informatyki. Przed Ministerstwem Nauki i Informatyzacji postawiono zadania zwizane z koordynacj wspólnych działa w obszarze informatyzacji, jak równie zwizanych z tym opracowaniem wspólnych standardów. Realizacja wielu wspólnych, skoordynowanych przedsiwzi informatycznych powinno doprowadzi do wypracowania standardów obejmujcych midzy innymi wymienione poniej aspekty: 1. Standard wspólnego, midzyresortowego rozwoju inwestycyjnego i organizacyjnego STAP, 2. Standard skalowalnoci i otwartoci STAP, 3. Standard elektronicznej wymiany dokumentów w polskiej administracji publicznej, 4. Standard midzyresortowej polityki bezpiecznego dostpu do zasobów elektronicznych poszczególnych resortów, 5. Standard integracji lokalnych (resortowych) infrastruktur bezpiecznego podpisu elektronicznego, 6. Standard wspólnej polityki bezpieczestwa teleinformatycznego. 7. Standard bezpiecznego dostpu do zasobów z sieci Internet, 8. Standard bezpiecznego dostpu do sieci europejskich, 9. Standard płatnoci elektronicznych, 10. Standard globalnej archiwizacji dokumentów elektronicznych. 3. Podsumowanie Budowa nowoczesnego społeczestwa informacyjnego w Polsce wymaga wielu działa zarówno w samej administracji publicznej, jak równie współpracy całego rodowiska informatycznego w Polsce. Nie bez znaczenia pozostaj w tej kwestii działania infrastrukturowe, organizacyjne i integracyjne, przedstawione w treci artykułu, ale równie pozostałe aktywnoci MNiI zmierzajce do rozpowszechnienia w Polsce szeroko pojtej 19

20 edukacji informatycznej, metod nauczania na odległo, szerokopasmowego dostpu do Internetu dla szkół i przeciwdziałaniu zjawisku tzw. wykluczenia informacyjnego. MNiI wspiera równie i zamierza nadal mocniej wspiera działania poszczególnych samorzdów terytorialnych zmierzajce do budowy elektronicznej platformy poszczególnych rejonów. Znany jest ju od dawna portal o nazwie Wrota Małopolski. Z duym uznaniem przyjto równie zapowied budowy Wrót Dolnego lska, Wrót Podlasia, czy Wrót Warmii i Mazur. Mamy nadziej na aktywizacj pozostałych regionów, które maja tutaj zupełn autonomi swojego działania. MNiI realizuje równie akcj Ikonka, której celem jest wyposaanie gmin w ogólnie dostpne kawiarenki internetowe. Obecnie trwaj przygotowania do wyposaenia województwa łódzkiego i lubelskiego zakresie ok. 300 gmin. Kada gmina ma otrzyma czterostanowiskow kawiarenk internetow, wyposaon midzy innymi w zarzdzalne routery i dostp Wi-Fi do Internetu. Kolejn aktywnoci, o której nie wspomniano do tej pory s prace zmierzajce do uruchomienia help-desku w zakresie technologii teleinformatycznych obejmujcego swoim zasigiem obszar całego kraju i majcego na celu wsparcie administracji centralnej i terytorialnej w jej codziennej pracy. Jest bowiem wiele rónych problemów z komputerami czy oprogramowaniem, które nie zawsze s w stanie usun miejscowi administratorzy systemów. Dlatego te MNiI zamierza wspomóc ich prace i utworzy z myl o nich silne zaplecze help-desku, dziki czemu czas awarii systemów informatycznych i ich czsto powinny stopniowo ulega zmniejszeniu. Niezwykle cenne dla skutecznej realizacji misji ministra właciwego do spraw informatyzacji jest aktywno rodowiska informatycznego. Jedna z nich zaowocowała trwajcymi obecnie zaawansowanymi pracami natury formalno-prawnej zmierzajcymi do utworzenie Zespołu Midzyresortowego do spraw bezpieczestwa tzw. Krytycznej Infrastruktury Teleinformatycznej. Jest to bezporednia odpowied na inicjatyw polskiej sekcji organizacji AFCEA z połowy roku Z załoenia do prac tego Zespołu zostan zaproszeni przedstawiciele wiata nauki polskiej, organizacji i firm informatycznych, co z pewnoci bdzie miało pozytywny wpływ na wyniki prowadzonych prac. Podsumowujc, naley jeszcze raz podkreli, e MNiI nie jest i nie bdzie w stanie w pełni skutecznie zrealizowa swojej misji bez szerszego współdziałania wszystkich podmiotów zainteresowanych budow w Polsce nowoczesnego społeczestwa informacyjnego. Nie jest to zadanie łatwe, poniewa nie ma jeszcze w naszym kraju adnych dowiadcze w tym zakresie i dlatego mamy tutaj do czynienia z działaniami o charakterze innowacyjnym, kompleksowym, dotykajcym wielu rónych sfer ycia i organizacji społeczestwa. Dlatego te bardzo cenne s wszelkie inicjatywy rodowisk samorzdowych, 20