Warsztaty dla optymalizacji i rewitalizacji kombinowanej kolejowo-promowej oferty przewozowej w relacji Berlin- Skandynawia

Transkrypt

1 Warsztaty dla optymalizacji i rewitalizacji kombinowanej kolejowo-promowej oferty przewozowej w relacji Berlin- Skandynawia Organizator: Zarząd Miasta ds. Rozwoju Miasta Berlina Miejsce: Świnoujście, Hotel ALGA Data: Czas: 11:00 15:00 (na zakończenie zwiedzanie terminala promowego w Świnoujściu, do godz. 18:00) Uczestnicy: Assig Dr, Ulrike Bajczuk, Robert Boße, Jörgen Büttner, Hans-Joachim Wspólny Organ Planowania Przestrzennego Berlina i Brandenburgii PKP Generalne Przedstawicielstwo UBB Izba Gospodarcza Neubrandenburg Estera-Suszczyńska, Patrycja Urząd Miasta Świnoujście Karnecka, Zdzisława Kundel, Jona Lewczuk, Jarosław Machowska-Naściuk, Anna Mileńko, Wiesław Müller, Gerd Murach Dr., Jürgen Ney, Thomas Pawlowski, Piotr Perner, Torsten Ruß, Bernd Schubert Dr., Andreas Seilert, Helmut Sokólski, Ryszard Tłumacz VBB Polferries Regionalne Biuro Gospodarki Przestrzennej, UMWZ Terminal Promowy Świnoujście Zarząd Miasta ds. Rozwoju Miasta Berlina Zarząd Miasta ds. Rozwoju Miasta Berlina Region Skåne ETC ETC Scandlines Urząd Miasta Rostock Terminal Promowy Sassnitz PKP Intercity Załączniki Prezentacje 1 6

2 Przebieg spotkania Powitanie przez Pana dr Muracha (Zarząd Miasta ds. Rozwoju Miasta Berlina): Pan dr Murach wyjaśnił cele projektów SCANDRIA i SoNorA. Celem jest rozwój nowego europejskiego korytarza Północ-Południe biegnącego od Morza Bałtyckiego po Morze Adriatyckie, zahaczając o Zachodnią Polskę. Dla Berlina istotne jest by poprawie uległy zarówno połączenia z Berlina do Rostocku, jak również do Szczecina i dalej do Świnoujścia. Obydwa porty Bałtyckie stanowią również ważny element polsko-niemieckiej współpracy w ramach obszaru współpracy Partnerstwa Odry Wolą Berlina jest promowanie przyjaznego środowisku i pozytywnie oddziaływającego na klimat transportu kolejowego. Dotyczy to również intermodalnej kolejowopromowej kombinowanej oferty przewozów pasażerskich. Ponadto Berlin zdecydował się na organizację warsztatów w Świnoujście właśnie, by podkreślić, że zarówno świnoujski port promowy jak i również wyspa Uznam zyskuje na znaczeniu w ruchu turystycznym z/do Berlina. Powitanie przez Panią Estera-Suszczyńską (Urząd Miasta Świnoujście): Pani Estera-Suszczyńska przekazała słowa powitania ze strony Urzędu Miasta w Świnoujściu dla uczestników spotkania oraz podkreśliła gospodarcze znaczenie świnoujskiego portu i zainteresowanie ze strony miasta inicjatywą rozwoju nowego europejskiego korytarza Północ- Południe, jak również zainteresowanie lepszym skomunikowaniem miasta z regionem Berlina. Przedstawienie uczestników: Pan Murach wyraził żal, że armator Unity Line nie mógł wziąć udziału w spotkaniu. W dalszym ciągu istnieje natomiast wola współpracy. Prezentacja dobrych praktyk przykłady współpracy pomiędzy przewoźnikami kolejowymi i firmami armatorskimi w regionie Morza Północnego (dr Murach) Pan dr Murach podkreślił w swojej prezentacji, że w latach dziewięćdziesiątych w wyniku prywatyzacji poszczególnych niemieckich, duńskich i szwedzkich kolei państwowych DB, DSB i SJ doszło nie tylko do likwidacji połączenia kolejowo-promowego z Berlina do Kopenhagi, ale również pogorszyła się znacząco (za wyjątkiem Vogelfluglinie) współpraca pomiędzy przewoźnikami kolejowymi a sprywatyzowanymi firmami armatorskimi. Modal Split udział przewozów kolejowych lub kolejowo-promowych w relacji Berlin Skandynawia kształtuje się obecnie na poziomie 1%. Z drugiej jednak strony Berlin stanowi obecnie obszerny rynek turystyczny ze stosunkowo niskim wskaźnikiem motoryzacji. Występuje zatem duży potencjał turystyczny wśród młodych ludzi, którzy preferują urlop bez samochodu (turystyka z plecakiem, turystyka InterRail, turystyka aktywna i rowerowa) W przeciwieństwie do regionu Bałtyku, w obszarze Morza Północnego od lat istnieje i funkcjonuje historycznie ukształtowana współpraca pomiędzy przewoźnikami kolejowymi a armatorami np. w połączeniach promowych do Anglii, ale również w relacjach kolejowo-promowych na niemieckie wyspy Morza Północnego. Mimo istnienia i funkcjonowania Eurotunelu w dalszym ciągu optymalne i popularne są połączenia typu kolej-prom-kolej. Na porządku dziennym są również: wspólna koordynacja i komunikacja rozkładów jazdy, wspólne zarządzanie opóźnieniami w planie jazdy w przypadku zakłóceń ruchu, możliwość zakupu wspólnego biletu na całą trasę, a więc na pociąg i prom, jak również krótkie i wygodne przesiadki pomiędzy koleją i promem lub autobusem i promem. Należy sobie zatem postawić pytanie, które z tych rozwiązań można by przejąć dla Regionu Bałtyku. 2 6

3 Prezentacja obecnej sytuacji portów promowych w Sassnitz i Świnoujście (Perner) Pan Perner wyjaśnił sytuację turystów w Sassnitz i Świnoujściu podróżujących be samochodu. Dla takich właśnie turystów pomiędzy Sassnitz i Trelleborg dostępne są atrakcyjne oferty taryfowe, jednakże sam prom jest dla turystów bez samochodu korzystających z komunikacji publicznej praktycznie niedostępny. Również oferta autobusowa jest zdecydowanie niewystarczająca. Po zlikwidowaniu połączenia kolejowo-promowego przez DB, znalazł się prywatny przewoźnik, który na chwilę obecna oferuje bezpośrednie nocne połączenie pociągiem z wagonami sypialnymi do Malmö (Berlin-Night-Express). W Świnoujściu istnieje możliwość dowozu pasażerów pociągiem bezpośrednio pod terminal promowy armatorów. Jednakże z tej możliwości korzysta od roku 2008 jedynie niewiele pociągów regionalnych. W pozostałych przypadkach konieczne jest przejście z dworca głównego peronem ciągłym do oddalonego o 600 m terminala promowego. Przesiadki na stacji Szczecin Główny w kierunku z/do Berlina i Świnoujścia nie są skomunikowane, w związku z czym występuje konieczność długiego oczekiwania na pociąg z/do Berlina. Prezentacja projektu Interface (dr Schubert) Miasto Rostock postarało się o uatrakcyjnienie połączenia promowego do Gedser również dla pasażerów podróżujących bez samochodu. W ramach projektu współfinansowanego ze środków UE o nazwie INTERFACE można było zrealizować jako projekt pilotażowy linię autobusową przewożącą pasażerów spod dworca w Rostocku do terminalu promowego a następnie po stronie duńskiej z terminalu promowego w Gedser do stacji kolejowej IC w Nykøbing (Falster) po atrakcyjnej cenie (bilet Easyway ). Ważną grupą docelową turystów, której ta oferta dotyczą, są turyści miejscy. (np. duńscy turyści odwiedzający Rostock) Prezentacja specyfiki terminalu promowego w Świnoujściu (Mileńko) W ramach prezentacji podkreślono, że przez ostatnie lata zarówno ruch pasażerski jak i towarowy w terminalu w Świnoujściu stale wzrastał. Ponadto niemieccy turyści odgrywają (na chwilę obecną) jedynie niewielką rolę. Wzrósł także udział pasażerów korzystających z promu podróżujących samochodem w odniesieniu do turystów podróżujących bez samochodu. Szczegółowa specyfika oraz działalność promu przybliżona zostanie podczas zaplanowanego na zakończenie warsztatów zwiedzania terminalu. 3 6

4 Dyskusja Pan Robert Bajczuk i Pan Ryszard Sokólski (PKP i PKP Intercity) podkreślili, odnosząc się do kwestii braku skomunikowania przesiadek na dworcu głównym w Szczecinie, że na linii Szczecin- Świnoujście kursują dwaj przewoźnicy kolejowi (PKP Intercity i Przewozy Regionalne). PKP Intercity działa na zasadach komercyjnych (1 para pociągów dziennie, 5 par pociągów w sezonie), natomiast usługi regionalnych przewozów kolejowych oferowane przez Przewozy Regionalne są zamawiane i finansowane przez Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego. PKP Intercity ze względu na wysokie koszty operacyjne (konieczność manewrowania, zmiana lokomotywy w związku z brakiem wagonu sterowniczego, a ponadto brak na końcu linii biegnącej do terminala zwrotnicy) nie dojeżdża już pod sam terminal, pociągi kończą zatem bieg na stacji Świnoujście. W związku z tym do dalszej dyskusji powinny zostać zmobilizowane Przewozy Regionalne i Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego. Zespoły trakcyjne PR dysponują wagonem sterowniczym. Pan Torsten Perner, ETC dodał, że zarówno Przewozy Regionalne jak i Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego zaproszone zostały do udziału w warsztatach, jednakże nie byli w stanie uczestniczyć. Dokumentacja z warsztatów zostanie przesłana do obydwu instytucji. Pan dr Jürgen Murach, SenStadt nawiązał do możliwości ułatwienia zakupu biletu dla kombinowanego połączenia kolejowo-promowego. Do tego zalicza się również możliwość zakupu takowych biletów w Berlinie (np. w punktach sprzedaży biletów DB) i akceptacja zniżek dla posiadaczy kart Inter- Rail. Przypomniał również, że nie jest możliwe zakupienie w Świnoujściu biletów do Berlina zarówno przez turystów przybywających ze Szwecji jak również i przez mieszkańców. Pan Bernd Ruß, Scandlines zaznaczył, iż dla istniejącego bezpośredniego połączenia Berlin-Night- Express istnieje możliwość zakupu wspólnego biletu na całą trasę. W kwestii możliwości skomunikowania przesiadek do tej pory nie wpłynęło do Scandlines ze strony przewoźnika kolejowego żadne zapytanie. Dodatkowe usługi regionalnych kolejowych przewozów pasażerskich musiałyby być zorganizowane przez właściwą instytucję Zamawiającego czyli w przypadku linii Lietzow Mukran przez VMV. Pan Helmut Seilert, Terminal Promowy Sassnitz dodał, że jeszcze przed kilkoma laty do terminalu promowego w Sassnitz dojeżdżał pociąg z wagonami samochodowymi, jednak w związku z brakiem odpowiedniego taboru, kursy zostały zawieszone. Pan Torsten Perner, ETC dodał, iż jak wynika z informacji przekazanych przez VMV, pociąg kursujący kilka lata do terminalu promowego w Sassnitz został zawieszony w wyniku niewystarczającego popytu na przewozy pasażerskie na tej linii. Ponadto linia ta nie została uwzględniona w rozpisywanym właśnie przetargu na organizację przewozów kolejowych na hanzeatyckiej sieci kolejowej (Rostock Stralsund Sassnitz / Binz). Pan Jörgen Bosse, UBB wyjaśnił, iż w chwili obecnej nie ma w Świnoujściu stałego punktu sprzedaży biletów zarówno w relacjach niemieckich jak i europejskich organizowanych przez DB. W związku z tym istnieje możliwość zakupu biletu przy przesiadce w Züssow w pociągu do Berlina bez konieczności uiszczania dodatkowej opłaty. Karty Interrail są uznawane przez DB, jednak nie są uznawane przez spółkę-córkę DB, jaką jest UBB. Pan dr Jürgen Murach, SenStadt przypomniał, że w takim wypadku nie ma również możliwości, aby w Świnoujściu, jak również i w pociągu IC lub ICE do Berlina po przesiadce w Züssow zakupić bilet w cenie promocyjnej (np. korzystając z tzw. taryfy promocyjnej lub Europa-Spezial ) Linia UBB w kierunku Züssow powinna być również przydatna dla turystów międzynarodowych. 4 6

5 Pan Jörgen Bosse, UBB dodał, iż z takich specjalnych taryf można skorzystać kupując bilet przez internet lub telefon, co jest typowym rozwiązaniem w przypadku braku możliwości zakupu biletu w stałym punkcie sprzedaży. Pan Bernd Ruß, Scandlines zaznaczył, że Scandlines przekazało DB swoje rozkłady jazdy, te jednak nie zostały opublikowane. Pan dr Andreas Schubert, Miasto Rostock dodał, że podjęto próby integracji rozkładu jazdy oferty Easyway z rozkładem jazdy DB, jednakże w wyniku wygórowanych żądań finansowych ze strony DB ( ,- ) nie udało się tego zrealizować. Pan Jona Kundel, VBB dodał, iż do europejskiego centrum rozkładów jazdy DB we Frankfurcie nad Menem wpływa większość europejskich rozkładów jazdy włącznie z rozkładami kursowania promów, nie wszystko jednak jest publikowane przez DB, również dotyczy to oficjalnej strony internetowej DB: Pan Thomas Ney, Region Skåne odpowiadając na pytanie dr Muracha dotyczące oszacowania możliwości organizacji kombinowanej oferty przewozów pasażerskich oraz możliwości ulepszeń w portach promowych Trelleborg i Ystad wyjaśnił, że porty na południu Szwecji, jako że generują znaczną część szwedzkiego handlu zagranicznego, są obecnie nastawione przede wszystkim na obsługę ruchu towarowego. Wszelkie udogodnienia i ulepszenia na rzecz ruchu pasażerskiego musi zatem iść w parze z ulepszeniami na rzecz ruchu towarowego. Sytuacja połączeń autobusowych do portu promowego w Trelleborg jest na chwile obecną stosunkowo dobra, a plany rozwojowe terminalu promowego są zaawansowane. W przyszłości zaplanowano również polepszenie połączeń kolejowych pomiędzy Trelleborg i Malmö. W Ystad natomiast, w związku z ukierunkowaniem portu promowego na obsługę ruchu towarowego, do chwili obecnej nie ma planów dla lepszego skomunikowania terminala promowego ze stacją kolejową (położona około 800 m od terminala promowego, brak wyraźnego oznakowania drogi do stacji). W przypadku pasażerskiego ruchu promowego priorytet stanowią połączenia z i na Bornholm, w związku z czym również i ewentualne możliwości przesiadki z promu do pociągu i odwrotnie są zorganizowane pod kątem połączeń promowych z Bornholmem. Pan dr Jürgen Murach, Berlin zrelacjonował przebieg podróży próbnej, która wraz z pozostałymi planistami transportu odbył 25. czerwca 2011 r. w celu skontrolowania jakości połączenia z Berlina do Malmö przez Świnoujście i Ystad przy wykorzystaniu połączenia promowego w ciągu dnia oferowanego przez armatora Unity Line, dzieląc się następującymi wnioskami: Połączenie kolejowe z Ystad do Malmö jest właściwie bardzo dobre. Oferowane jest cogodzinne połączenie do Malmö (zagęszczone w godzinach szczytu) a ponadto prywatny przewoźnik kolejowy akceptuje również międzynarodowe zniżki (takie jak np. InterRail). W Malmö istnieje ponadto możliwość skomunikowanej przesiadki na X 2000 do Sztokholmu. Brakuje właściwie jedynie oznakowań w obszarze terminalu promowego w Ystad, które pozwoliłyby na zlokalizowanie najkrótszej drogi prowadzącej do stacji w Ystad. Pole widzenia ograniczone jest przede wszystkim przez oczekujące na prom ciężarówki, co powoduje że turyści przybywający do Ystad łatwo się gubią. W bliskim sąsiedztwie terminalu promowego wykorzystywanego przez Unity Line i Polferries brakuje również taksówek, czy też autobusu, którymi podróżni mogliby się dostać do nieco oddalonego centrum miasta. W przeciwieństwie do portu w Trelleborg i Gedser, Ystad stanowi sam w sobie atrakcję turystyczną, oferując zwiedzającym średniowieczne stare miasto. Pan dr Murach skierował do Pana Neya prośbę, aby przekazać te uwagi odpowiednim organom w Ystad. 5 6

6 Zorganizowana przez Pana dr Muracha podróż próbna promem Unity Line pokazała również liczne możliwości polepszenia oferty, które z punktu widzenia turysty są niezwykle istotne: Nie było możliwości zakupu w Berlinie i w Świnoujściu biletów grupowych. Przelew pieniędzy z Niemiec na konto polskie w Szczecinie musiał być zrealizowany w polskiej walucie. W związku z korzystnymi warunkami atmosferycznymi pojawiła się wola podróżujących, aby rejs spędzić na pokładzie promu, brak było jednakowoż krzeseł czy tez leżaków. Z kolei armatorzy operujący pomiędzy Szwecja i Finlandią próbują na pokładzie swoich promów wprowadzić, w związku z dłuższym czasem trwania podróży, atmosferę rejsu, oferując miejsca do siedzenia i leżenia oraz pokładowy bar. Brakowało na pokładzie promu informacji o odjazdach pociągów PKP, można było natomiast zaopatrzyć się w rozkłady odjazdów prywatnych mikrobusów Pan Wiesław Mileńko, Terminal Promowy Świnoujście podkreślił w swojej prezentacji dotyczącej specyfiki terminalu promowego w Świnoujściu, że dla organizacji atrakcyjnej oferty kolejowopromowej decydujące znaczenie mają dwa czynniki: Możliwość zakupu wspólnego biletu na całą trasę oraz Wygodne przesiadki (takie jak np. na stacji Züssow pomiędzy pociągami DB i UBB) Do tej pory wspólne jednorodne planowanie kompletnego łańcucha transportowego nie zostało zrealizowane. Pan dr Jürgen Murach, SenStadt zamknął spotkanie dziękując uczestnikom warsztatów za aktywne włączenie się w konieczną dyskusję. Dzisiejsze spotkanie stanowić może zalążek dalszej współpracy. Pan dr Murach przytoczył następujący wniosek: polepszenie połączeń pomiędzy Rostockiem a Gedser należy w dalszym ciągu rozwijać. Za wyłączeniem nocnego połączenia kolejowego Berlin Malmö wykorzystanie terminala promowego w Sassnitz pod kątem pasażerów podróżujących koleją pozostanie w dalszym ciągu nieatrakcyjne. W krótkim okresie czasu należałoby poprawić połączenia autobusowe do leżących nieopodal stacji kolejowych (Sassnitz, Lietzow i Binz) bez znacznych nakładów inwestycyjnych. Obecnie nieznaną w Niemczech ofertę połączeń Świnoujście - Ystad/Bornholm można przy niewielkich nakładach finansowych i działaniach uatrakcyjnić dla nieograniczonych czasowo turystów podróżujących koleją z Niemiec, jak również i ze Szwecji. Dla turystów podróżujących z/do Berlina istnieje również mało znana atrakcyjna turystycznie możliwość skorzystania z katamaranu (Bosman-Express). Mało znany jest również fakt, iż kombinując ofertę taryfową Berlin-Szczecin- Ticket wraz z biletem PR można z Berlina dojechać do Świnoujścia za ok. 13 (lub 11 w przypadku posiadaczy BahnCard) z możliwością dalszej podróży do Szwecji. Zadaniem Okrągłego Stołu Partnerstwa Odry, koordynowanego przez VBB, może stać się zatem próba skoordynowania rozkładów jazdy Berlin-Szczecin wraz z pociągami regionalnymi PR do Świnoujścia (odpowiedzialność leży po stronie Województwa Zachodniopomorskiego). Ważne jest m.in. ponowne skomunikowanie z pociągiem regionalnym RE Stettiner Haff, tak aby prom w południe do Szwecji (godz. 13) był osiągalny drogą kolejową. Pan Roß (VBB) w ramach projektu UE Rail Baltica Growth Corridor będzie pracował nad integracją połączeń promowych w systemie informacyjnym rozkładów jazdy. Ważna jest również szybka modernizacja i elektryfikacja linii Berlin-Szczecin. Zarząd Miasta ds. Rozwoju Miasta Berlina opracuje do zmiany rozkładu jazdy w ramach Strategii Komunikacji projektu SCANDRIA praktyczną broszurę ( Odkrywać Skandynawię koleją i promem ). Pan dr Murach zwraca się z prośbą do armatorów i do Miasta Rostock (INTERFACE) o jak najszybsze przesłanie rozkładów jazdy i taryf na rok