KOPALNIA NIE ZALEWA GMINY GÓRNIK Z PAGEREM LEPIEJ WIDOCZNY REKORDOWE ELIMINACJE

Transkrypt

1 G A Z E T A F I R M O W A n r 9 ( 5 3 ) p a ź d z i e r n i k KOPALNIA NIE ZALEWA GMINY GÓRNIK Z PAGEREM LEPIEJ WIDOCZNY REKORDOWE ELIMINACJE W W W. K W S A. P L

2 G A Z E T A F I R M O W A NASZA KOMPANIA PA ŹDZ IER NIK Drodzy Czytelnicy! Rok 2013 powoli dobiega końca. Był to trudny czas dla Kompanii Węglowej. Przed nami kolejne niełatwe miesiące. Zarząd przygotowuje program naprawczy, który pozwoli naszej spółce wyjść na prostą. To najważniejszy temat dla nas wszystkich. Piszemy o tym, rzecz jasna, w najnowszym numerze Waszego miesięcznika. Oprócz wiodącego tematu na naszych łamach znajdziecie także relację ze spotkania w Przyszowicach, gdzie przedstawiciele kopalni Sośnica-Makoszowy rzeczowo odpierali zarzuty dotyczące zalewania terenów Przyszowic i Paniówek i tłumaczyli, że za wszystkie zabezpieczenia przeciwpowodziowe odpowiada gmina, a nie górnictwo. Jak zwykle w Witrynie Innowacyjności prezentujemy nowoczesne rozwiązania techniczne, zgłaszane przez naszych inżynierów i specjalistów i wdrażane w kopalniach. Podajemy także ważną informację na temat Funduszu Wsparcia Profilaktyki Medycznej, uruchomionego przez Kompanię Węglową, z którego będą finansowane badania i rehabilitacja górników i ich rodzin. Prezentujemy również wyróżniający się oddział tym razem GZL 1-Sz z kopalni Knurów-Szczygłowice. W numerze nie brakuje relacji z zawodów biegaczy, jest comiesięczna porcja górniczego humoru i krzyżówka. Słowem dla każdego coś interesującego. PS Pragnę podziękować za dotychczasową współpracę Jerzemu Raduckiemu, zastępcy dyrektora Biura Dialogu Społecznego w Centrali KW, który przez lata wspomagał redakcyjny zespół swoimi publikacjami. Jurkowi, który przeszedł na zasłużoną emeryturę, życzę wszystkiego dobrego! KOMPA N I A W ĘGL OWA Gazeta f irmowa Redakcja: Biuro Komunikacji KW SA dyrektor Zbigniew Madej Redaktor naczelny: Jan Czypionka, j.czypionka@kwsa.pl Redaktor: Tomasz Głogowski, t.glogowski@kwsa.pl Jan Czypionka Adres redakcji: Katowice ul. Powstańców 30, p. 64 tel Wydawca: Kompania Węglowa SA Katowice ul. Powstańców 30 Druk: Tolek, drukarnia im. K. Miarki W KOMPANII 3 Musimy poprawić efektywność 4 Rozmowy o restrukturyzacji Kompanii Węglowej 5 FAKTY LICZBY WYDARZENIA 6 Kopalnia nie zalewa gminy Audycja Radia Katowice Wszystko na temat została zrealizowana na terenie gimnazjum w Przyszowicach 8 Wsparcie medyczne dla górników Kompania Węglowa uruchomiła Fundusz Wsparcia Profilaktyki Medycznej WITRYNA INNOWACYJNOŚCI 10 Remontują bezpieczniej Innowacyjne urządzenie, służące w procesie remontu sekcji obudów zmechanizowanych 12 Taśmy pod specjalnym nadzorem Zmorą każdego zakładu przeróbczego jest pył węglowy 13 Kompania będzie kupować kolorowe certyfikaty Kompania Węglowa jest jednym z pięciu największych odbiorców energii elektrycznej w kraju 14 Cenna domieszka Nowoczesne urządzenie do granulowania mułu węglowego uruchomiono w kopalni Piast 15 Oni dobrze pracują Oddział GZL 1-Sz kopalni Knurów-Szczygłowice WYDARZENIA 18 Kompania Węglowa Ekoodpowiedzialna w biznesie Wyróżnienie w prestiżowym konkursie 19 On ma do tego dryg Bogusław Kuśka z kopalni Jankowice wygrał centralne zawody ratownicze w kategorii mechaników sprzętu pomiarowego 20 Górnik z pagerem lepiej widoczny 22 Rekordowe eliminacje Jubileuszowa 10. edycja konkursu Pracuję bezpiecznie LUDZIE I MIEJSCA 23 Poświęcenie sztandaru 24 Piękny jubileusz 35-lecie Powiatowego Zespołu Szkół w Bieruniu 25 Nasi pobiegli w maratonie w Berlinie 26 Górnicy na start XVIII Mistrzostwa Polski Górników 27 Konkurs fotograficzny 31 Dowcipy z długiej brody Helmuta 31 Krzyżówka 32 Galeria Zdjęcie na okładce: górnicy kopalni Bolesław Śmiały po szychcie. Fot. Jan Czypionka. Oddano do druku: r.

3 W K O M PA N I I Musimy poprawić efektywność Naszym celem jest zachowanie jak największej liczby miejsc pracy. Wszelkie potencjalne barykady między pracodawcą a stroną społeczną już na wstępie naszych rozmów winny być zburzone. Rozmowa z Markiem Uszko, wiceprezesem zarządu Kompanii Węglowej Czy uzasadnione jest ogłoszenie przez związki zawodowe pogotowia strajkowego? Trudno dociec, jaki jest rzeczywisty powód ogłoszenia pogotowia. Nie zerwaliśmy jakiegokolwiek porozumienia ze stroną społeczną. Prowadzimy stały dialog ze związkami i radą pracowników. Trudno przyjąć zarzut, że konsultujemy z dyrektorami projekt programu restrukturyzacji spółki, w tym efektywność łączenia kopalń. Trwają prace nad programem restrukturyzacji Kompanii Węglowej do 2020 r., który zostanie przedstawiony pod koniec listopada radzie pracowników oraz związkom zawodowym. Celem nadrzędnym programu restrukturyzacji jest poprawa efektywności produkcji, przy założeniu utrzymania jak największej liczby miejsc pracy. Niestety, zanim program zostanie ostatecznie przygotowany, już wzbudza mnóstwo negatywnych emocji. Proszę nie winić za to zarządu. Wszelkie nasze działania zmierzają do poprawy efektywności, obniżki kosztów, lepszego zagospodarowania złoża i efektywnego wykorzystania zakładów mechanicznej przeróbki węgla. Stąd propozycja łączenia kopalń, która zakłada powstanie 8 z obecnych 15 kopalń. Projekt programu nie zakłada likwidacji kopalń. Chcemy, by nasza firma istniała nie tylko za 5, ale nawet 30 lat. Zarząd Kompanii Węglowej liczy na konstruktywny dialog z radą pracowników i organizacjami związkowymi po przedłożeniu projektu programu restrukturyzacji. Stale pojawia się jednak wątek zwolnień pracowników administracji W ostatnich dwóch latach z pakietu dobrowolnych odejść skorzystało 800 pracowników powierzchni. Nasze analizy, ale również firmy audytującej spółki węglowe wskazują, że w administracji Kompanii Węglowej nadal nadmiar pracowników szacuje się na ok. tysiąc osób. Naszym priorytetem jest jednak zachowanie jak największej liczby miejsc pracy. Przeanalizowaliśmy zawarte z firmami zewnętrznymi umowy na świadczenie usług na powierzchni kopalń. Po zrezygnowaniu z usług tych firm pracownicy administracji będą mogli znaleźć zatrudnienie, wykonując zakres prac, które wcześniej świadczyły firmy zewnętrzne. Natomiast na dotychczasowych zasadach do 2015 r. gwarantujemy zatrudnienie pracownikom dołowym i pracownikom zatrudnionym w zakładach mechanicznej przeróbki węgla. Czy program będzie zakładał zmniejszenie wydobycia? Musimy dostosowywać wielkość produkcji do zapotrzebowania rynkowego na węgiel. Na naszych zwałach nadal zalega ok. 5,3 mln t węgla. Do końca 2014 r. chcemy ten poziom zmniejszyć o ok. 3 mln t. W okresie ostatnich 2 miesięcy mamy problem z wywozem ok. pół miliona ton węgla do naszych odbiorców. Główną przyczyną zmniejszenia możliwości przewozowych są ograniczenia w prowadzeniu ruchu kolejowego po infrastrukturze, będącej w zarządzie PKP Polskie Linie Kolejowe. Przewoźnicy kolejowi nie posiadają wystarczającej ilości taboru kolejowego do realizacji swoich zobowiązań przewozowych, ponieważ spiętrzenie liczby wyłączeń z ruchu linii kolejowych oraz związane z tym postoje i objazdy wymagałyby w krótkim okresie czasu podwojenia taboru. Żaden z przewoźników kolejowych obsługujących kopalnie Kompanii Węglowej nie jest na to przygotowany. Nie brakuje jednak i pozytywnych wiadomości? Istotnie, do takich możemy zaliczyć emisję obligacji średnioterminowych. Dzięki temu spłacimy 700 mln zł z tytułu wcześniej wyemitowanych obligacji krótkoterminowych. Poprawi to naszą strukturę zadłużenia, a na naszą płynność będzie miało wpływ w perspektywie najbliższych kilku miesięcy. Dziękuję za rozmowę. Zbigniew Madej 3

4 W K O M PA N I I Rozmowy o restrukturyzacji Kompanii Węglowej Zarząd Kompanii Węglowej pracuje nad nowym programem restrukturyzacji, który będzie obowiązywał do 2020 roku. Informacje na ten temat są na bieżąco przekazywane stronie społecznej i radzie pracowników Ważnym elementem planu restrukturyzacji są obligacje średnioterminowe do maksymalnej kwoty ,00 zł, na wyemitowanie których 18 października zgodziła się rada zadzorcza Kompanii Węglowej. W skład konsorcjum gwarantów weszły Bank Zachodni WBK SA, pełniący funkcję agenta emisji, BNP Paribas Bank Polska SA, Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski SA, Bank Gospodarstwa Krajowego, Alior Bank SA oraz Węglokoks SA. Celem emisji jest finansowanie bieżącej działalności gospodarczej Kompanii Węglowej, w tym finansowanie nakładów inwestycyjnych i kapitału obrotowego oraz wykup obligacji krótkoterminowych, wyemitowanych 7 lutego br., o łącznej wartości 700,00 mln zł. Wykup obligacji następować będzie w transzach, a termin ostatecznej spłaty przypada w czerwcu 2018 r. Założenia programu restrukturyzacji przygotowywanego w Kompanii Węglowej oraz bieżącą sytuację ekonomiczno-finansową spółki po ośmiu miesiącach tego roku przedstawiono 3 października br., na cyklicznym spotkaniu ze związkami zawodowymi. Członkowie zarządu podkreślili konieczność weryfikacji wieloletniej strategii Kompanii Węglowej oraz potrzebę dostosowania jej do aktualnej i przewidywanej sytuacji na rynku węgla kamiennego. Jak powiedział Marek Uszko, koordynujący prace zarządu Kompanii Węglowej, plan wpłynie na wszystkie obszary działalności spółki. Jego ważnymi elementami będą restrukturyzacja techniczno-organizacyjna oraz zapewnienie spółce stabilnych przychodów. Zdaniem wiceprezesa czekają nas trudne 2 lata, które jednak dadzą gwarancję, że po tym okresie firma powróci na ścieżkę konkurencyjności i będzie generować zysk na poziomie operacyjnym. Założenia programu restrukturyzacji przedstawiono również 18 października, podczas spotkania w siedzibie Kompanii 4 Program restrukturyzacji przygotowany w Kompanii Węglowej powinien być zatwierdzony do końca roku. Dwa poprzednie dokumenty zostały odrzucone, dlatego że zostały uznane przez nas za nierealne PROF. MARIAN TUREK, PRZEWODNICZĄCY RADY NADZORCZEJ KOMPANII WĘGLOWEJ Węglowej rady nadzorczej spółki i związków zawodowych. Program restrukturyzacji przygotowany w Kompanii Węglowej powinien być zatwierdzony do końca roku. Dwa poprzednie dokumenty zostały odrzucone, dlatego że zostały uznane przez nas za nierealne poinformował dziennikarzy prof. Marian Turek, przewodniczący rady nadzorczej Kompanii Węglowej. Prof. Turek uznał, że Kompania potrzebuje działań restrukturyzacyjnych i naprawczych dotyczących wielu sfer i prowadzących do zmniejszenia kosztów produkcji węgla. Pytany przez dziennikarzy, czy restrukturyzacja powinna objąć także zatrudnienie, prof. Turek stwierdził, że w tej kwestii jest optymistą. Zwolnienia nie będą dotyczyć pracowników dołowych powiedział prof. Turek. Przewodniczący rady nadzorczej ocenił również, że w jego opinii sytuacja Kompanii Węglowej jest obecnie stabilna. Tymczasem NSZZ Solidarność Kompanii Węglowej ogłosiła 24 października br. pogotowie strajkowe w kopalniach i zakładach należących do spółki, utrzymując, że działania restrukturyzacyjne prowadzone są bez uprzedniej konsultacji ze stroną społeczną. Do pogotowia dołączyły pozostałe centrale związkowe. W środę, 30 października, związki w KW postanowiły powołać sztab protestacyjno-strajkowy. Zarząd Kompanii Węglowej w związku z ogłoszeniem pogotowia oświadczył, że nie naruszył żadnych porozumień zawartych ze stroną społeczną. Wielokrotnie spotykał się ze związkami zawodowymi i radą pracowników, informując o bieżącej sytuacji ekonomiczno-finansowej firmy. Zarząd przypomniał także, że na wniosek związków zawodowych 18 października tego roku odbyło się spotkanie rady nadzorczej i zarządu Kompanii Węglowej z przedstawicielami strony społecznej. Podczas tego spotkania udzielono związkom zawodowym odpowiedzi na stawiane pytania. Zarząd zadeklarował, że kontynuowane będą rozmowy o programie restrukturyzacji firmy. Zarząd zapewnia, że respektując zawarte porozumienia, będzie prowadzić dialog na tematy dotyczące zarówno pracowników, jak i możliwych zmian strukturalno- -organizacyjnych Kompanii Węglowej. TG

5 FAKTY LICZBY WYDARZENIA Silna kobieta wbrew przeciwnościom MAGDALENA KONIOR, BIELSKA SZTANGISTKA TRENUJĄCA POD OKIEM STANISŁAWA MIROCHY, ZWYCIĘŻYŁA W MISTRZOSTWACH POLSKI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W BYDGOSZCZY. Obecna mistrzyni osiągnęła najlepszy wynik w swojej karierze: 98 kg. Ustanowiła tym samym nowy rekord Polski, została również uznana za najlepszą zawodniczkę mistrzostw. Magda nie ogranicza swojej działalności jedynie do sportu. Udziela się także na spotkaniach organizowanych dla niepełnosprawnych, daje przykład jako osoba aktywna fizycznie mimo przeciwności losu. Zachęca nie tylko do uprawiania sportu, lecz również do podejmowania pracy zawodowej przez niepełnosprawnych. Kompania Węglowa wspiera Magdalenę Konior zarówno w jej karierze zawodniczej, jak i procesie rehabilitacji. Wstrząsy pod kontrolą W MIKOŁOWSKIM URZĘDZIE MIASTA ODBYŁO SIĘ POSIEDZENIE ZESPOŁU POROZUMIEWAWCZEGO DLA MIASTA MIKOŁOWA. W związku ze wstrząsami odczuwalnymi na terenie Mikołowa burmistrz miasta wnioskował, by na bieżąco informować Urząd Miasta Szczegółowo przeanalizowano największe zadania inwestycyjne, w tym m.in. budowę nowego mostu-przepustu na nasypie kolejowym rzeki Bierawki oraz budowę zbiornika retencyjnego na Potoku Szczygłowickim. Podkreślono szybki postęp prowadzonych prac i sprawdzenie się zastosowanej technologii tzw. ścianek szczelinowych. Przedstawiono również informację dotyczącą o każdym wstrząsie wysokoenergetycznym towarzyszącym wydobyciu. Przedstawiciele magistratu nie mieli natomiast żadnych uwag do wpływu prowadzonej eksploatacji na powierzchnię oraz usuwania jej skutków. Od stycznia do września 2013 r. kopalnie Bolesław Śmiały i Bielszowice, należące do Kompanii Węglowej, wydobyły spod Mikołowa prawie 0,9 mln t węgla, a w 2012 r. 1,6 mln t. W 2013 r. Kompania Węglowa naprawiała na terenie Mikołowa szkody górnicze w 63 obiektach, wydając na to 1,4 mln zł. Ocenili wydobycie pod Knurowem W SALI NOT-U PRZY KOPALNI KNURÓW-SZCZYGŁOWICE ODBYŁO SIĘ POSIEDZENIE ZESPOŁU POROZUMIEWAWCZEGO DS. EKSPLOATACJI GÓRNICZEJ POD KNUROWEM. Fedrują także pod Bieruniem remontów i stanu dróg na terenie Knurowa, będących pod wpływem eksploatacji górniczej, w szczególności ulic: Lignozy, Szybowej i Książenickiej. Uczestników spotkania zapoznano także z harmonogramem prac rekultywacyjnych w rejonie starej doliny potoku Wilcza, które zostaną wykonane jeszcze w tym roku. Rekultywacja tego terenu ze względu na położenie Naprawiamy szkody górnicze w Zabrzu POSIEDZENIE ZESPOŁU POROZUMIEWAWCZEGO DLA MIASTA ZABRZA ODBYŁO SIĘ 9 PAŹDZIERNIKA. Omówiono przebieg eksploatacji na terenie Zabrza w ostatnim półroczu oraz zagadnienia związane z likwidacją szkód górniczych, które w przypadku kopalń Kompanii Węglowej ujawniają się w południowych dzielnicach miasta: Pawłowie i Makoszowach. Przedstawiciele komisji zapoznali się m.in. z postępem prac związanych z budową obwałowań rzeki Kłodnicy, naprawą szkód w Zespole Szkolno- -Przedszkolnym nr 7 przy ul. Dalekiej 2 w Zabrzu oraz remontem i modernizacją odwodnienia przy ul. Lubuskiej. Przedstawiciele miasta pozytywnie ocenili współpracę z Kompanią Węglową. W ciągu 8 miesięcy tego roku na naprawę szkód górniczych na terenie Zabrza kopalnie Sośnica-Makoszowy i Bielszowice przeznaczyły w sumie 1,9 mln zł. W tym roku oba zakłady wydobędą spod terenów miasta ok. 0,5 mln t węgla. w pobliżu osiedla mieszkaniowego w Szczygłowicach jest szczególnie ważna dla miasta. Na naprawę szkód górniczych w Knurowie Kompania Węglowa przeznaczy w tym roku ok. 5,5 mln zł, czyli o milion złotych więcej niż w 2012 r. W ZESZŁYM ROKU NA TERENIE BIERUNIA KOMPANIA WĘGLOWA NAPRAWIAŁA SZKODY GÓRNICZE W 594 OBIEKTACH, WYDAJĄC NA TO 10,9 MILIONA ZŁOTYCH. Kompania buduje również przy ul. Homera budynek mieszkalny dla rodzin, które zostały podtopione podczas powodzi w maju i czerwcu 2010 r. Aktualnie w budynku trwają prace wykończeniowe: wykonano przyłącze wody, kanalizacji deszczowej i sanitarnej oraz instalację elektryczną podtynkową we wszystkich segmentach. Do użytku oddano też nową drogę dojazdową oraz wykonano podbudowę pod parkingi dla samochodów. Zgodnie z umową, zawartą przez Kompanię Węglową z wykonawcą robót, budynek ma zostać oddany do użytku do 31 marca 2014 r. 5

6 W K O M PA N I I Okazało się, że wśród mieszkańców, którzy przysłuchiwali się audycji, większość nie popiera działań wójta i rady gminy. Kopalnia nie zalewa gminy Przedstawiciele kopalni Sośnica-Makoszowy, miejscowi samorządowcy oraz kilkudziesięciu mieszkańców gminy Gierałtowice wzięło udział w audycji Radia Katowice Wszystko na temat, którą zrealizowano w poniedziałek, 7 października, na terenie gimnazjum w Przyszowicach Przedstawiciele kopalni rzeczowo odpierali zarzuty dotyczące zalewania terenów Przyszowic i Paniówek i tłumaczyli, że za wszystkie zabezpieczenia przeciwpowodziowe odpowiada gmina, a nie górnictwo. Zaczęło się od pretensji mieszkańców o wykup gruntów i rozlewiska, które od czasu do czasu powstają na terenie gminy. Grzegorz Mendakiewicz, dyrektor kopalni Sośnica-Makoszowy, wyjaśnił spokojnie mieszkańcom i słuchaczom Radia Katowice, że kopalnia prowadzi eksploatację w oparciu o uzyskaną koncesję oraz obowiązujące przepisy górniczo-geologiczne. Na naszą działalność trzeba patrzeć w kontekście wielowymiarowym i nie myśleć tylko o autostradach i korzyściach na powierzchni, ale również o tym, że wydobywamy dobro narodowe, którym jest węgiel, i tworzymy miejsca pracy argumentował dyrektor Mendakiewicz. Przyznał, że eksploatacja w Gierałtowicach powoduje 6 zmiany na powierzchni, które dotykają mieszkańców, ale taka jest specyfika górnictwa. Zapewnił, że dzięki decyzjom zarządu Kompanii Węglowej w ciągu ostatniego półtora roku nastąpiło przyspieszenie, związane z naprawą wszystkich szkód górniczych w gminie, oraz realizacja związanych z tym inwestycji. Jest nam bardzo przykro, że gminę dotknęło nieszczęście powodzi, ale chciałbym jeszcze raz podkreślić, że za zaistniałą sytuację nie należy obwiniać kopalni. Za zabezpieczenia przeciwpowodziowe odpowiadają władze gminy i pod tym adresem należy kierować wszystkie pretensje stwierdził Grzegorz Mendakiewicz. Przypomniał, że kopalnia od wielu lat buduje i utrzymuje z własnych środków całą infrastrukturę, dzięki której mieszkańcy mogą czuć się bezpieczni: pompownie i budowle hydrotechniczne. Zapewnił jednocześnie, że wszystkie urządzenia projektowane są tak, aby były w stanie poradzić sobie nawet z największymi opadami deszczu. Dowodem są opady z zeszłego roku, gdy wszystkie pompownie zadziałały i spełniły swoją funkcję. Dodatkowo system jest wzbogacony o monitoring, mamy obraz przesyłany na bieżąco do dyspozytorni i reagujemy na wszystkie usterki. Wiosną nie było najmniejszych problemów z wypompowaniem wody, mimo że wszystkie wskaźniki i normy zostały przekroczone mówił dyrektor. Wójt Gierałtowic Joachim Bargiel przekonywał tymczasem słuchaczy, że prawie połowa zadań, w tym budowa głównej przepompowni i regulacja cieków w gminie, nie zostały do tej pory zrealizowane, a eksploatacja górnicza doprowadziła do 15-metrowej depresji terenu. Dyrektor Mendakiewicz zdecydowanie zareagował i stwierdził, że wójt po raz kolejny w sprawie inwestycji mija się z prawdą. Kopalnia podzieliła budowę przepompowni na trzy etapy. Pierwszy etap został

7 ukończony, a trzy tygodnie temu zaczęła się realizacja drugiego etapu mówił dyrektor. Krzysztof Kiełbiowski, dyrektor ds. produkcji kopalni Sośnica-Makoszowy, zapewnił, że zakład podnosi wały przeciwpowodziowe na rzece Kłodnicy, przebudowuje infrastrukturę przeciwpowodziową przy zbiorniku Sośnica 1 i na bieżąco zajmuje się regulacją rowów melioracyjnych. Wciąż niezrealizowane jest najważniejsze zadanie, czyli regulacja Potoku Chudowskiego. Ale dzieje się tak, bo kopalnia do dziś nie posiada prawa do dysponowania gruntami. Właściciele prywatni zażądali za grunty wysokich cen, które odbiegają daleko od wyceny niezależnych, państwowych rzeczoznawców. W niektórych przypadkach różnica była nawet 10-krotna przekonywał dyrektor Kiełbiowski. Podczas audycji przedstawiciele kopalni przypomnieli także, że gmina zażądała w ostatnim czasie od ministra ochrony środowiska cofnięcia koncesji na wydobycie węgla dla Sośnicy-Makoszów. To z kolei grozi utratą tysięcy miejsc pracy. Sytuacja taka może dotknąć m.in. ponad 700 mieszkańców gminy, którzy są pracownikami kopalni. To nieprawda, że wójt nie chce zamknięcia kopalni. Wielokrotnie do tego dążył. Po pierwsze wystąpił do urzędu górniczego w celu wstrzymania ruchu wszystkich ścian, po drugie odbywa się w tej chwili procedura uchwalenia nowego planu zagospodarowania, w którym zapisy narzucone kopalni powodują, że nie może ona w takich warunkach funkcjonować wyliczał na antenie Radia Katowice dyrektor Mendakiewicz. W tym momencie okazało się, że wśród mieszkańców, którzy przysłuchiwali się audycji, większość nie popiera działań wójta i rady gminy. Pan wójt nie reprezentuje wszystkich mieszkańców, tylko garstkę. Mamy rodziny, a kopalnia daje nam pracę. Większość mieszkańców Przyszowic nie jest w żaden sposób zalewanych. Proszę też zapytać przedstawicieli gminy, jakim sprzętem dysponowali podczas ostatniej powodzi. Czy mieli agregaty, pompy, możliwość odprowadzenia wody? Okazuje się, że gmina nie ma nic. Atakuje jedynie kopalnię mówił jeden z mieszkańców. Na koniec prowadzący audycję red. Jerzy Zawartka poinformował słuchaczy, że po doniesieniu Komisji Zakładowej Wolnego Związku Zawodowego Sierpień 80, działającego w kopalni Sośnica-Makoszowy, Prokuratura Rejonowa w Gliwicach wszczęła śledztwo w sprawie przekroczenia uprawnień przez funkcjonariuszy publicznych radnych gminy Gierałtowice w związku z prowadzeniem przez nich działalności z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy. Sprawa dotyczy m.in. nabywania gruntów w sąsiedztwie budowanych autostrad A1 i A4, przekształcenia gruntów rolnych na działki budowlane i uzyskiwania z tego tytułu korzyści majątkowych i osobistych oraz oszustw dotyczących przyznawania zasiłków celowych w ramach pomocy społecznej w związku ze skutkami powodzi z maja 2010 r. Tekst i zdjęcia: Tomasz Głogowski Grzegorz Mendakiewicz, dyrektor kopalni Sośnica-Makoszowy, wyjaśnił spokojnie mieszkańcom i słuchaczom Radia Katowice, że kopalnia prowadzi eksploatację w oparciu o uzyskaną koncesję oraz obowiązujące przepisy górniczo-geologiczne.

8 W K O M PA N I I Dariusz Maciejok, przodowy z kopalni Bielszowice, przyszedł zapytać o nowe zasady ubezpieczeń w Kompanii Węglowej. Wszystkie wątpliwości wyjaśniają na miejscu pracownice GSU Pomoc Agnieszka Rędzińska i Teresa Gwiazda. Wsparcie medyczne dla górników Kompania Węglowa uruchomiła Fundusz Wsparcia Profilaktyki Medycznej, z którego będą finansowane badania i rehabilitacja górników i ich rodzin Ruszyła specjalna infolinia pod numerem lub (32) Pracownicy mogą dowiedzieć się, jak uzyskać dofinansowanie do badań medycznych oraz świadczeń rehabilitacyjnych. Funduszu Wsparcia Profilaktyki Medycznej został powołany przez Kompanię Węglową oraz Grupę GSU. Będzie finansował specjalistyczne badania medyczne i rehabilitacje nie tylko dla załóg kopalń, ale wszystkich pracowników Grupy Kapitałowej Kompanii Węglowej. W pierwszej kolejności z usług Funduszu będą mogli korzystać pracownicy, którzy ulegli wypadkom w pracy i w drodze do pracy oraz zapadli na choroby zawodowe. W następnej kolejności rozpatrywane będę wnioski od pozostałych ubezpieczonych, w tym członków ich rodzin. Pieniądze zgromadzone w Funduszu pozwolą na zapobieganie bądź zmniejszanie następstw nieszczęśliwych wypadków i chorób zawodowych. Finansowanie profilaktyki medycznej pozwoli na likwidację nie tylko skutków, ale również przyczyn uciążliwej pracy w górnictwie powiedział Marek Uszko, wiceprezes, koordynator prac zarządu Kompanii Węglowej. 8 JAK TO BĘDZIE DZIAŁAĆ? Fundusz będzie ułatwiał dostęp do opieki medycznej i specjalistycznych badań lekarskich bez konieczności wielomiesięcznego oczekiwania w kolejkach. Na liście dostępnych badań znalazły się m.in. tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny, USG dopplerowskie, holter oraz UKG. Aby otrzymać skierowanie, pracownik będzie musiał udać się do agencji ubezpieczeniowej GSU, znajdującej się w każdej kopalni, i wypełnić wniosek o przyznanie świadczenia z Funduszu Wsparcia Profilaktyki Medycznej. Do wniosku trzeba będzie dołączyć dokumenty związane z wypadkiem, np. protokół wypadkowy bhp, oświadczenie o zaistnieniu wypadku oraz skierowanie lekarskie na badanie lub rehabilitację. Pracownik GSU zarejestruje wniosek w systemie informatycznym i skontaktuje się z odpowiednią placówką medyczną. Potem zatelefonuje do osoby ubiegającej się o dofinansowanie i poinformuje ją o dokładnym terminie i godzinie badania. Termin od zaakceptowania wniosku do przeprowadzenia badania nie powinien przekraczać 3 dni. Założenie jest takie, aby specjalistyczne badanie zostało przeprowadzone jak najbliżej miejsca zamieszkania pracownika mówi Andrzej Pawletko, prezes spółki GSU, która jest partnerem Kompanii Węglowej w całym programie. Badania oraz procedury rehabilitacyjne, których koszt nie będzie przekraczał 700 zł, będą wykonywane od ręki. Pozostałe świadczenia będą wymagały decyzji Rady Funduszu, w której zasiadają przedstawiciele Kompanii Węglowej, GSU oraz Górniczego Klubu Ubezpieczonych, który jest administratorem FWPM. Ale i w tym przypadku, jak zapewniają przedstawiciele Funduszu, obędzie się bez zwłoki. Pierwsze wnioski zostały już rozpatrzone pozytywnie informuje prezes Pawletko. Pieniądze, którymi dysponuje Fundusz, będą pochodzić z tzw. funduszy prewencyjnych zakładów ubezpieczeń, darowizn oraz zapisów osób fizycznych i prawnych. Jest pewne, że do końca 2014 r. na koncie Funduszu będzie już 1,2 mln zł. Trwają rozmowy z kolejnymi towarzystwami ubezpieczeniowymi, które chcą przystąpić do programu.

9 ODDZIAŁ GRUPY GSU SA ODDZIAŁ GLIWICE GLIWICE, ul. Jana Pawła II 2 ODDZIAŁ RYBNIK WODZISŁAW ŚLĄSKI, ul. Kubsza 12 ODDZIAŁ TYCHY TYCHY, ul. Budowlanych 35 LOKALIZACJA BIUR OBSŁUGI UBEZPIECZEŃ GSU SA PRZY ODDZIAŁACH KW SA Miasto Adres Telefon Katowice Bytom Piekary Śląskie Gliwice-Sośnica Zabrze Ruda Śląska Ruda Śląska-Bielszowice Ruda Śląska-Halemba Ruda Śląska KWK Pokój Pszów Rydułtowy Radlin Rybnik-Chwałowice Rybnik-Jankowice Knurów Knurów-Szczygłowice Bieruń Nowy Lędziny Brzeszcze Wola Łaziska Górne Katowice, ul. Kościuszki Bytom, ul. Konstytucji Piekary Śląskie, ul. Gen. Jerzego Ziętka Gliwice, ul. Błonie Zabrze, ul. Makoszowska Ruda Śląska, ul. Ks. Tunkla 112a Ruda Śląska, ul. Kokota Ruda Śląska, ul. Kłodnicka Ruda Śląska, ul. Obrońców Westerplatte Pszów, ul. P. Skwary Rydułtowy, ul. Leona Radlin, ul. Korfantego Rybnik, ul. 1 Maja Rybnik, ul. Jastrzębska Knurów, ul. Dworcowa Knurów, ul. Górnicza Bieruń, ul. Granitowa Lędziny, ul. Pokoju Brzeszcze, ul. Kościuszki Wola, ul. Kopalniana Łaziska Górne, ul. Pstrowskiego , , Obsługiwany Oddział KW SA katowice@ggu.pl Zarząd KW SA bytom@ggu.pl KWK Boberek-Centrum, KWK Piekary" w organizacji w organizacji KWK Piekary , , , , , , sosnica@ggu.pl makoszowy@ggu.pl KWK Sośnica-Makoszowy KWK Sośnica-Makoszowy wirek@gsu.pl KWK Halemba-Wirek , bielszowice@gsu.pl KWK Bielszowice , halemba@gsu.pl KWK Halemba-Wirek , pokoj@gsu.pl KWK Pokój rydultowy.anna@ggu.pl KWK Rydułtowy-Anna , rydultowy@gsu.pl KWK Rydułtowy-Anna marcel@ggu.pl KWK Marcel chwalowice@gsu.pl KWK Chwałowice , jankowice@ggu.pl , , , , , , , , , , , knurow@ggu.pl szczyglowice@ggu.pl bierun@gsu.pl ledziny@gsu.pl brzeszcze@gsu.pl KWK Jankowice, Elektrociepłownie, ZIT KWK Knurów-Szczygłowice KWK Knurów-Szczygłowice KWK Piast, Zakład Górniczych Robót Inwestycyjnych, Zakład Remontowo-Produkcyjny KWK Ziemowit KWK Brzeszcze , wola@gsu.pl Zakład Zagospodarowania Mienia , boleslaw.smialy@ggu.pl KWK Bolesław Śmiały Dla osób zainteresowanych wsparciem z Funduszu Profilaktyki Medycznej uruchomiono specjalną infolinię pod numerem lub (32) Służy ona pomocą we wszystkich sprawach ubezpieczeniowych i udziela porad prawnych dotyczących wypadków przy pracy. Informacje można uzyskać również podczas wypłat wynagrodzeń w cechowni oraz od planistów w kopalniach. SKĄD TAKI POMYSŁ? Pomysł stworzenia Funduszu Wsparcia Profilaktyki Medycznej podsunęli zarządowi Kompanii Węglowej sami pracownicy. Do kopalń, ubezpieczycieli i grupy GSU zaczęły bowiem coraz częściej docierać skargi od górników na pogarszającą się jakość opieki medycznej. Okazywało się, że osoby po wypadkach i urazach w pracy muszą przez kilka miesięcy czekać na rehabilitację i specjalistyczne badania lekarskie. Pracownicy, którzy mogliby szybko wrócić do pracy, musieli przez to długo przebywać na L-4 i przedłużać leczenie. Problem stale pojawiał się na spotkaniach związkowych i komisji bezpieczeństwa, która działa w Kompanii Węglowej. Skargi trafiały również do naszych biur rozsianych po kopalniach. Trzeba było szukać jakiegoś sposobu, aby temu zaradzić tłumaczy prezes Pawletko. Zadanie nie było łatwe. Co prawda ponad dwa lata temu dla 70 proc. pracowników Kompanii Węglowej udało się wprowadzić podstawową opiekę medyczną (tzw. Intro), dającą dostęp do 16 specjalistów za 50-procentową odpłatnością, ale oferta, choć cieszyła się rosnącą popularnością, nie dawała jednak dostępu do drogich procedur, takich jak rezonans, tomograf czy holter. Kierunek został już jednak wyznaczony, a tworząc zręby przyszłego Funduszu Wsparcia Profilaktyki Medycznej, postanowiono skorzystać także z doświadczeń rudzkich kopalń Pokój, Bielszowice i Halemba-Wirek. Tam z kolei pojawił się fundusz prewencyjny oferowany przez PZU Życie, współzarządzany przez związki zawodowe. Program realizowany w rudzkich kopalniach skupił się przede wszystkim na świadczeniach rehabilitacyjnych oferowanych przez placówki Unii Brackiej. Mimo że organizatorzy mieli do dyspozycji ograniczone środki, zainteresowanie było duże. Przeprowadzono już 300 rehabilitacji, 70 badań rezonansem, 30 tomografii i 30 badań dopplerowskich. To pokazało nam, że tworząc fundusz dla całej Kompanii Węglowej, idziemy w dobrym kierunku, ale musimy rozszerzyć go o większą liczbę placówek medycznych mówi Andrzej Pawletko. Fundusz Wsparcia Profilaktyki Medycznej jest pochodną, a zarazem częścią składową nowego, ujednoliconego programu ubezpieczeń pracowniczych, wprowadzanych w Grupie Kapitałowej Kompanii Węglowej od 1 grudnia 2013 r. Pracownicy i członkowie ich rodzin będą mieli do wyboru aż 8 różnych wariantów ubezpieczenia, w tym m.in. możliwość skorzystania z opieki medycznej w nowej formule, ubezpieczeń majątkowych ze zniżką i kontynuowania ubezpieczenia po przejściu na emeryturę do 64. i do 70. roku życia. Nowością będzie także specjalny dostęp do pomocy prawnej dla pracownika i jego rodziny. Fundusz Wsparcia Profilaktyki Medycznej jest integralną częścią programu ujednolicenia grupowego ubezpieczenia w Kompanii Węglowej. Bez tego wprowadzenie i finansowanie dodatkowej opieki medycznej i rehabilitacyjnej nie byłoby możliwe przekonuje prezes spółki GSU. Tomasz Głogowski 9

10 WITRYNA INNOWACYJNOŚCI Autorzy innowacji: Sambor Pawełek, Anna Rosiak i Grzegorz Zima. Remontują bezpieczniej Zespół młodych konstruktorów z Zakładu Remontowo-Produkcyjnego Kompanii Węglowej opracował innowacyjne urządzenie, służące w procesie remontu sekcji obudów zmechanizowanych Dotychczas likwidacja trudnych do zdemontowania sworzni, znajdujących się w elementach sekcji obudowy zmechanizowanej wymagała od pracowników użycia takich narzędzi, jak młoty, łomy oraz palniki gazowe do cięcia. To było przyczyną wielu wypadków. Zaprojektowane urządzenie w sposób znaczny ogranicza i eliminuje przede wszystkim takie zagrożenia, jak potknięcia i uderzenia pracowników o elementy, z których demontuje się sworznie, zadrapania, stłuczenia, złamania, zmiażdżenia i oparzenia kończyn górnych i dolnych pracowników, związane z ręcznym demontażem 10 oraz użyciem takich narzędzi, jak młoty, łomy, palniki gazowe. Wyeliminowane zostało zagrożenie związane z odpryskami metalu, z którego wykonany jest sworzeń. Zastosowane rozwiązanie ogranicza także urazy będące następstwem procesu wypadania sworzni podczas demontażu oraz wszelkie urazy związane z użyciem suwnicy do transportu i obracania elementów sekcji obudowy zmechanizowanej. Stację demontażową sekcji obudowy zmechanizowanej, wyposażoną w udarowy młot hydrauliczny, wykonano na podstawie własnego projektu konstrukcyjnego. Urządzenie składa się ze stałej konstrukcji stalowej, siłowników hydraulicznych umożliwiających montaż elementów zróżnicowanych gabarytowo, wymiennego trzpienia, ruchomego stołu sterowanego podnośnikami hydraulicznymi oraz młota hydraulicznego. Elementem wyróżniającym urządzenie jest udarowy młot hydrauliczny SC-36 Montabert, w którym do napędu bijaka wykorzystuje się energię ciśnienia oleju hydraulicznego, dostarczanego za pomocą bloku zaworowego z zewnętrznego układu zasilania. Opr. JC

11 Stacja demontażowa sekcji obudowy zmechanizowanej wyposażona w udarowe urządzenie do wyciskania sworzni, opracowana przez zespół autorski: Grzegorz Zima, kierownik działu WRP-2, Czesław Wilczak, główny spawalnik, Anna Rosiak, starszy inspektor w Dziale Konstrukcyjno-Technologicznym, Sambor Pawełek, również starszy inspektor w Dziale Konstrukcyjno-Technologicznym. JAN GIL, dyrektor Zakładu Remontowo-Produkcyjnego KW SA: Zakład Remontowo-Produkcyjny powstał na bazie oddziałów remontowych kopalń Piast, Czeczott i Ziemowit. W początkowym okresie działalność zakładu była oparta na drobnych naprawach i remontach bardzo szerokiego zakresu maszyn górniczych, począwszy od kombajnów, poprzez przenośniki, kruszarki, aż po obudowy zmechanizowane. Przy tych naprawach były wykorzystywane części zamienne kupowane od producentów. Ten układ w pewnym okresie doprowadził do nieopłacalności prowadzenia napraw z powodu bardzo dużego wzrostu cen części zamiennych oferowanych przez producentów. To skłoniło nas do przeanalizowania istniejącego parku maszynowego i pracujących w firmie osób w celu sprecyzowania działalności Zakładu, opartej na własnych mocach produkcyjnych. W wyniku tej analizy za główny kierunek działań przyjęliśmy spawalnictwo. Podjęliśmy wówczas współpracę z Instytutem Spawalnictwa w Gliwicach. W tym czasie Zakład uzyskał certyfikat na zgodność z normą PN-EN ISO i został zakwalifikowany do I Grupy Zakładów Spawalniczych Dużych, z uprawnieniami do spawania konstrukcji klasy 1, 2 i 3. Z szerokiego zakresu działalności profil Zakładu został ograniczony do remontów i modernizacji obudów zmechanizowanych w oparciu o autoryzacje producentów oraz do produkcji szyn tras kolejek podwieszanych. Utrudnienia w zdobywaniu i duży koszt pozyskiwania autoryzacji na remonty obudów zmechanizowanych wymusiły powstanie Działu Konstrukcyjno-Technologicznego. Głównym zadaniem działu jest tworzenie dokumentacji remontowych, modernizacyjnych oraz przeprowadzanie procesów ocen zdolności remontowych i procesów certyfikacyjnych. Równocześnie dział zajął się unifikacją obudów w celu ograniczenia bardzo dużej liczby typów obudów zmechanizowanych, eksploatowanych przez Kompanię Węglową. Unifikacja ta doprowadziła do ograniczenia kosztów związanych z zabezpieczeniem części zamiennych do obudów, szczególnie zmniejszyła liczbę typów siłowników. Kolejnym bardzo ważnym zagadnieniem, którego podjął się dział, była poprawa bezpieczeństwa obudów zmechanizowanych. Dział Konstrukcyjno-Technologiczny wraz z Głównym Instytutem Górnictwa opracował i przeprowadził badania układu zabezpieczającego stojak hydrauliczny obudowy zmechanizowanej przed przeciążeniem dynamicznym wskutek wstrząsu górotworu. Obecnie Zakład zatrudnia ok. 350 pracowników, w tym 114 spawaczy. Moce produkcyjne pozwalają na remont bądź modernizację obudów rocznie oraz na wyprodukowanie ok szyn rocznie. Dodatkowo Zakład w segmencie obudów zmechanizowanych pełni dla Kompanii Węglowej funkcję wskaźnika cen remontów, modernizacji, a nawet wskaźnika kosztu zakupu nowych obudów. Równocześnie z rozwojem działalności Zakład zajął się poprawą bezpieczeństwa i higieny pracy swoich pracowników. Powstały w tym czasie profesjonalne stanowiska spawalnicze, wyposażone w specjalistyczne manipulatory oraz centralny system odciągów pyłów spawalniczych. Ręczne czyszczenie elementów zastało zastąpione automatycznym czyszczeniem w śrutownicy. Obecnie zabezpieczenie antykorozyjne elementów odbywa się w malarniach komorowych, wyposażonych w aktywne filtry. 11

12 WITRYNA INNOWACYJNOŚCI Michał Gładek w sprawie wynalazków nie powiedział jeszcze ostatniego słowa. Taśmy pod specjalnym nadzorem Zmorą każdego zakładu przeróbczego jest pył węglowy, który nie dość, że wdziera się wszędzie, to jeszcze stwarza poważne zagrożenie wybuchowe Michał Gładek, nadsztygar przeróbki mechanicznej z kopalni Sośnica-Makoszowy, wymyślił, jak sobie z tym problemem poradzić. Rozwiązanie, tanie i skuteczne, zostało zgłoszone do programu innowacyjności, realizowanego w Kompanii Węglowej. Nie od dziś wiadomo, że przy transporcie węgla przenośnikami taśmowymi lub innymi urządzeniami powstaje dużo pyłu węglowego. Jest to szczególnie uciążliwe dla pracowników zakładów przeróbczych, którzy mają ograniczone możliwości walki z tego typu zjawiskiem. Na dole, w ramach procedur bezpieczeństwa, pył jest na bieżąco neutralizowany, by nie stworzył mieszanki wybuchowej. Na powierzchni sytuacja jest jednak trudniejsza. Efekt jest taki, że pył gromadzi się na półkach, ścianach, kablach i różnego rodzaju przewodach. Zapylanie to poważny problem, z którym musimy sobie na bieżąco radzić. W naszym przypadku zagrożenie jest nawet większe niż na dole, bo na powierzchni jest więcej urządzeń elektrycznych, które stanowią potencjalne niebezpieczeństwo wyjaśnia Michał Gładek. Do niedawna walka z zapyleniem w zakładzie przeróbczym ograniczała się tylko do tradycyjnych metod. Mówiąc wprost: pracownicy chodzili z miotłą albo polewali pył wodą. Michał Gładek, który ma żyłkę prawdziwego racjonalizatora (ma na swoim koncie cztery patenty i kilkadziesiąt projektów 12 racjonalizatorskich), postanowił pójść jednak dalej i skonstruował specjalne urządzenie nazwane kompensatorem, które pozwala chronić przed nadmiernym zapyleniem. Okazało się, że pomysł był strzałem w dziesiątkę. Po zamontowaniu na czterech taśmach specjalnych kompensatorów zapylenie w zakładzie przeróbczym diametralnie się zmniejszyło. Nie robiliśmy badań, ale poprawa jest widoczna gołym okiem. Były u nas miejsca, gdzie z powodu pyłu widoczność była prawie zerowa, teraz można tam normalnie pracować mówi inż. Gładek. Wymyślony przez niego kompensator to specjalna, metalowa obudowa z uszczelnieniem bocznym, zainstalowana na przenośniku taśmowym w miejscu wytwarzania pyłu węglowego. Na górze zamontowany jest gumowy dach, a całość uzupełniają specjalne kurtyny, ograniczające wydostawanie się pyłów z przesypów. Gdy uruchomiliśmy pierwszy kompensator, pojawił się problem z dokładnym uszczelnieniem przestrzeni pomiędzy taśmą przenośnika a przesypem. Okazało się, że pył pomimo zabezpieczeń wydostaje się na zewnątrz. Postanowiłem więc zamontować specjalne gumowe uszczelniacze, które dotykają głównej taśmy. Dzięki temu, że element ten jest ruchomy i miękki, doskonale poddaje się ruchom taśmy i spełnia swoje zadanie wylicza zalety urządzenia inż. Gładek. Co ciekawe, nadsztygar wykorzystał do budowy kompensatorów tylko i wyłącznie materiały odzyskane ze starych urządzeń znajdujących się w kopalni, które przeznaczono na złom. Wynalazek, poza nakładem pracy, nie przysporzył więc zakładowi żadnych kosztów. Założenie było takie, by zrobić wszystko jak najtaniej z wyeksploatowanych już materiałów. To się udało mówi nadsztygar. System można w łatwy sposób udoskonalać. Na przykład w środku kompensatora istnieje możliwość zabudowy ultradźwiękowego systemu wytwarzania mgły wodnej. Dzięki temu neutralizacja pyłu może być jeszcze skuteczniejsza. Michał Gładek przyznaje, że w sprawie wynalazków nie powiedział jeszcze ostatniego słowa. Tylko do programu innowacyjności zainicjowanego przez Kompanię Węglową zgłosił już osiem różnych propozycji. Ostatnio inżynier z kopalni Sośnica-Makoszowy pracuje nad specjalnym wysięgnikiem, dzięki któremu będzie można równomiernie napełniać wagony kolejowe węglem. Wbrew pozorom ma to spore znaczenie, np. podczas transportu morskiego. Przeładunek równomiernie załadowanych wagonów z pociągów na statki jest bowiem znacznie szybszy i tańszy. Wykonałem też sporo udogodnień w samym zakładzie przeróbczym, np. specjalne rolki podtrzymujące taśmę wylicza inż. Gładek. Nowe mocowania sprawiają m.in., że taśmy nie zużywają się tak szybko dodaje. Tekst i zdjęcie: Tomasz Głogowski

13 Kompania będzie kupować kolorowe certyfikaty Kompania Węglowa może wreszcie skorzystać na tym, że jest jednym z pięciu największych odbiorców energii elektrycznej w kraju, obok PKP czy KGHM Zmiany przepisów umożliwią Kompanii Węglowej samodzielne nabywanie i umarzanie tzw. kolorowych certyfikatów, czyli świadectw pochodzenia dla energii wytworzonej w źródłach odnawialnych i w kogeneracji. Fot. Jan Czypionka Dzięki nowelizacji Prawa energetycznego znaleźliśmy się wśród przedsiębiorstw energochłonnych. To oznacza, że w przyszłości możemy liczyć na preferencje przy zakupie energii i idące za tym oszczędności. Każda z kopalń wchodzących w skład Kompanii Węglowej zużywa rocznie ok. 100 tys. MWh energii elektrycznej, czyli tyle, ile wystarczyłoby dla 30 tys. gospodarstw domowych. Mimo to firma, której roczne zużycie zbliża się do 2 TWh i będąca w pierwszej piątce odbiorców energii w kraju, nie mogła do tej pory liczyć na związane z tym specjalne preferencje. Wszystko zmieniła nowelizacja Prawa energetycznego, która weszła w życie 11 września br. W znowelizowanej ustawie, tzw. małym trójpaku, pojawiła się definicja odbiorcy przemysłowego, którego główną działalnością gospodarczą jest wydobywanie węgla kamiennego. Zapis ten umożliwi Kompanii Węglowej samodzielne nabywanie i umarzanie tzw. kolorowych certyfikatów, czyli świadectw pochodzenia dla energii wytworzonej w źródłach odnawialnych i w kogeneracji. To z kolei spowoduje, że kupowana przez nas energia nie będzie już bezpośrednio obciążona kosztami tych certyfikatów, a ich zakup, dokonywany za pośrednictwem Towarowej Giełdy Energii, będzie możliwy w dowolnym okresie (pod warunkiem, że stanie się to pomiędzy początkiem roku kalendarzowego a końcem lutego roku następnego). Podstawową korzyścią płynącą dla nas z nowelizacji ustawy będzie fakt, że teraz to my będziemy mogli podejmować decyzję, kiedy chcemy kupić dane certyfikaty, oraz będziemy mieli możliwość wyboru formy zakupu. Będziemy mogli zdecydować, czy kupować certyfikaty na bieżąco, w miarę posiadanych środków, czy też później, gdy naszym zdaniem ceny będą korzystniejsze. Będzie to przywilej, ale też pewne ryzyko, które trzeba będzie podjąć tłumaczy Jacek Długosz, pełnomocnik zarządu ds. zarządzania energią Kompanii Węglowej. Na razie wszystko wskazuje na to, że nowe zasady będą dla nas bardzo korzystne. Przy rocznym wolumenie zakupu energii sięgającym dla Kompanii Węglowej 2 TWh, wartość kolorowych certyfikatów wynosi ok. 72,6 mln zł. Tymczasem wartość certyfikatów według obecnych notowań na Towarowej Giełdzie Energii wynosi ok. 484 mln zł. Nowelizacja ustawy wprowadza dla przedsiębiorstw energochłonnych czyli takich, których koszt zużycia energii elektrycznej przekracza 3 proc. wartości produkcji także znaczne ulgi w liczbie umarzanych świadectw. Dla Kompanii Węglowej ulga ta wyniesie 20 proc., czyli 14,5 mln zł po koszcie tzw. opłat zastępczych i 8,8 mln zł według obecnych notowań Towarowej Giełdy Energii. Wdrożenie przepisów zmniejszających zakres umarzania kolorowych certyfikatów będzie możliwe po notyfikacji ustawy przez Komisję Europejską zastrzega Jacek Długosz. Nowe przepisy dadzą Kompanii Węglowej również możliwość odliczenia podatku akcyzowego w związku z umorzeniem zielonych certyfikatów. Do tej pory nie to było możliwe, ponieważ płatnikiem podatku od energii był dostarczający ją podmiot. Odliczenia tego typu mogą przynieść kolejne kilka milionów złotych oszczędności wylicza Jacek Długosz. Warto wiedzieć, że tak popularna ostatnio zielona energia nie jest tania. Każdy, nie tylko odbiorca przemysłowy, ale nawet najmniejszy konsument energii, pokrywa koszty jej wytworzenia. Dlatego uzyskanie nawet najmniejszej ulgi z tym związanej jest tak korzystne i ważne. Tomasz Głogowski 13

14 Cenna domieszka Nowoczesne urządzenie do granulowania mułu węglowego uruchomiono w kopalni Piast Podczas procesu wzbogacania miałów energetycznych powstaje drobna frakcja, zwana mułem węglowym. Surowy muł powstający w Zakładzie Wzbogacania Miałów w kopalni Piast ma kaloryczność ok GJ/t i wilgoć całkowitą w granicach proc. Jest to pływająca masa, trudna do transportu i dozowania, traktowana w zasadzie jak odpad. Inżynierowie z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie wraz ze specjalistami z Piasta opracowali prototyp urządzenia, które nadaje mułom węglowym formę granulatu, zmniejszając przy tym jego wilgoć o ok. 2 proc. Urządzenie wyprodukował Zakład Remontowo-Produkcyjny Kompanii Węglowej w Woli. Od kilku tygodni granulator działa z powodzeniem na terenie ZWM kopalni Piast. Zbrylony muł po wstępnym rozdrobnieniu podawany jest na tzw. mikser, gdzie dwa mieszadła rozbijają go i mieszają z dodawanym wapnem palonym, które otacza kawałki mułu. Te spadają na granulator talerzowy, gdzie następuje właściwa granulacja. W ten sposób otrzymujemy materiał, który możemy dodawać do koncentratu w odpowiednich proporcjach, tak aby nie zmienić klasy kaloryczności. Pojawiają się także zamówienia odbiorców indywidualnych na sam granulat wyjaśnia inż. Stanisław Szewczak, kierownik ZWM kopalni Piast. Wydajność urządzenia to ok. 50 t granulatu na godzinę. Z uwagi na ograniczenia środowiskowe może ono działać tylko w ciągu dnia produkuje 300 t granulatu na dobę. Efekty ekonomiczne tego przedsięwzięcia są zachęcające. Zamiast płacić ok. 15 zł za tonę wywiezionego mułu jako odpadu, można na wyprodukowanym granulacie zarobić ok. 80 zł na tonie. Zakład w Bieruniu przerabia ok. 25 proc. mułów powstających w procesie wzbogacania na granulat. Pokrywa to obecne potrzeby handlowe kopalni. Warto dodać, że bieruński granulator to drugie tego rodzaju urządzenie w polskich zakładach przeróbczych. Podobne działa w Południowym Koncernie Węglowym, lecz oparte jest na importowanej włoskiej technologii. Rozwiązanie zastosowane w Piaście zostało całkowicie zaprojektowane i wykonane przez polskich inżynierów. Projekt ten otrzymał dofinansowanie z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Urządzenie produkuje 300 ton granulatu na dobę wyjaśnia Stanisław Szewczak, kierownik ZWM kopalni Piast. Tekst i zdjęcie: Jan Czypionka 14

15 Oni dobrze pracują Wśród oddziałów kopalni Knurów-Szczygłowice do wyróżniających się należy GZL 1-Sz oddział zbrojeniowo-likwidacyjno-regeneracyjny Adam Masłowski Robert Kampe Pracownicy oddziału wykonują prace związane ze zbrojeniem, likwidacją ścian, transportem międzypoziomowym oraz przebudową wyrobisk korytarzowych. W oddziale GZL l-sz na stanowiskach robotniczych pracuje 75 osób. Są to doświadczeni pracownicy, posiadający umiejętności poparte wieloletnią praktyką, co pozwala na uzyskiwanie bardzo dobrych wyników w pracy. Obecnie komórką organizacyjną GG 3-Sz kieruje kierownik robót górniczych ds. przewozu dołowego, transportu, zbrojeń i likwidacji Andrzej Malcherczyk. Nadzór nad oddziałem GZL l-sz sprawuje sztygar oddziałowy Szymon Makosz, który współpracuje z ośmioma sztygarami zmianowymi oraz jednym nadgórnikiem. Jego opiekunem jest nadsztygar górniczy ds. zbrojeń i likwidacji Henryk Cimala. Obecnie oddział GZL l-sz prowadzi roboty zbrojeniowe ściany VII w pokł. 408/2 od przecznicy VI na poz. 450 m, do której został zakupiony przez Kompanię Węglową nowy kompletny kompleks ścianowy, co jeszcze bardziej przekłada się na dokładność wykonywanej pracy. Oddział wyróżniają bardzo duże zaangażowanie, ambicja i solidne wykonywanie powierzonych zadań produkcyjnych. Filarami, na których oparta jest działalność oddziału GZL l-sz, są przodowi brygad zbrojeniowo-likwidacyjnych: Adam Masłowski, Piotr Słupik, Sławomir Gibas oraz Stanisław Pluta. Ich wkład i zaangażowanie w pracę przekładają się na wszystkich pracowników oddziału, zwłaszcza tych z niewielkim stażem. Dodatkowo w ramach bieżących potrzeb oddział GZL l-sz kieruje pracowników na kursy i szkolenia w zakresie obsługi i eksploatacji maszyn i urządzeń, niezbędnych przy funkcjonowaniu oddziału. Zaangażowanie zarówno osób dozoru oddziałowego, jak i pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych przekłada się na wyraźną poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy. Ma to bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo pracy. W ubiegłym, jak również bieżącym roku oddział nie odnotował wypadków przy pracy. Pracownicy GZL l-sz są otwarci na wiedzę i nowe doświadczenia, a dodatkowa motywacja ze strony osób dozoru oddziału bezpośrednio ich mobilizuje. Opr. JC 15

16 Oddział GZL 1-Sz kopalni Knurów-Szczygłowice ruch Szczygłowice. Rząd górny, od lewej: Andrzej Malcherczyk kierownik robót górniczych ds. przewozu dołowego, transportu, zbrojeń i likwidacji, Szymon Makosz sztygar oddziałowy, Bogusław Koza, Jarosław Domański sztygar zmianowy, Rafał Fojcik, Tomasz Musiolik, Daniel Lipnicki, Marcin Guzior, Marcin Roczniak, Marcin Buchcik, Łukasz Wałach, Mirosław Smyczyk, Artur Połednik, Adam Masłowski, Paweł Blacha, Robert Kampe, Sergiusz Bartnicki, Krzysztof Kopeć, Mateusz Szweda nadgórnik, Robert Dolla, Dawid Simon. Rząd dolny, od lewej: Jakub Dąbrowski, Michał Kondzielnik, Szymon Woźnica. 16

17 17

18 W Y D A R Z E N I A Kompania Węglowa Ekoodpowiedzialna w biznesie Podczas uroczystej gali Międzynarodowego Kongresu Ochrony Środowiska ENVICON w Poznaniu, 7 października 2013 roku, Kompania Węglowa otrzymała wyróżnienie w prestiżowym ogólnopolskim konkursie Ekoodpowiedzialni w biznesie Konkurs ten odbywa się pod patronatem ministra gospodarki oraz Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska. W konkursie ocenie podlegały realizowane przez Kompanię w 2012 r. działania, minimalizujące wpływ wytwarzanych produktów na środowisko, oraz akcje edukacyjne i informacyjne w zakresie ochrony środowiska wyjaśnia Remigiusz Ziarno, dyrektor Biura Gospodarki Złożem i Ekologii. W szczególności przedmiotem oceny były ponadstandardowe inicjatywy, wykraczające poza profil działalności firmy. Kapituła konkursu wyróżniła Kompanię Węglową m.in. za skuteczność i innowacyjność działań proekologicznych, sposoby i zakres propagowania wiedzy na EKOLAUR DLA KOMPANII WĘGLOWEJ 18 W XII edycji konkursu Ekolaury nagrodę w kategorii Całokształt działalności na rzecz ochrony środowiska otrzymała Kompania Węglowa za przedsięwzięcia, zrealizowane w okresie 10 lat działalności. W konkursie oceniane były zarówno innowacyjne projekty dotyczące rozwiązań technicznych i inwestycji w dziedzinie ochrony środowiska, jak i przedsięwzięcia z zakresu edukacji ekologicznej. Jury przyznało 13 Ekolaurów i 9 wyróżnień. Nagrody wręczono podczas gali, 21 października, w katowickim Kinoteatrze Rialto. tematy środowiskowe wśród pracowników i społeczności lokalnych oraz prace na rzecz ochrony bioróżnorodności. Doceniono także znaczenie ochrony środowiska w strategii działalności firmy. *** Szczególnie intensywne działania Kompania Węglowa prowadzi na rzecz ochrony bioróżnorodności. Przykładem takich prac, realizowanych przez naszą spółkę w 2012 r., był remont zbiornika retencyjno-dozującego oraz końcowego odcinka kanału dopływowego do zbiornika Brzeszcze. Osadnik ten położony jest na terenie obszaru Natura 2000 Stawy w Brzeszczach. Obszar został powołany w celu zachowania występujących na jego terenie rzadkich gatunków ptaków. Ten cenny przyrodniczo obiekt jest objęty szczególną uwagą i troską ze strony Kompanii Węglowej. Celem zachowania na tym terenie bogatej awifauny prace remontowe uwzględniały zarówno konieczność ochrony ptaków, jak i potrzeby związane z bezpiecznym funkcjonowaniem osadnika. Całość prac wykonywana była poza okresem lęgowym. Kompania Węglowa chroni lokalne cieki przed nadmiernie zasolonymi wodami pochodzącymi z odwodnienia kopalń. Wody, których nie udało się spożytkować, są przez kopalnie odprowadzane w taki sposób, aby unikać pogorszenia ekologicznych funkcji rzek, z wykorzystaniem m.in. hydrotechnicznych systemów Mała Wisła (dla kopalń: Brzeszcze, Piast, Ziemowit ) i Olza (dla kopalń: Chwałowice, Jankowice, Marcel ). System hydrotechniczny opiera się na kontrolowanym odprowadzaniu zasolonych wód: retencji w okresie stanów niskich wód w rzekach i zwiększonym ich odprowadzaniu w okresie stanów wysokich. W ten sposób zminimalizowane są wahania zasolenia wód Remigiusz Ziarno, dyrektor Biura Gospodarki Złożem i Ekologii, odbiera nagrodę dla Kompanii Węglowej. lokalnych rzek, do których odprowadzane są wody z odwodnienia kopalń, a sam poziom zasolenia utrzymywany jest na poziomie umożliwiającym rozwój życia biologicznego w rzekach. Kolejnym obszarem działań Kompanii Węglowej na rzecz ochrony bioróżnorodności jest odpowiednio dobrana rekultywacja terenów niekorzystnie przekształconych. W efekcie w 2012 r. tego typu pracami było objętych ok. 300 ha terenów. Tekst i zdjęcie: Jan Czypionka

19 Mam świadomość, że od należytego przygotowania aparatury zależy życie moich kolegów mówi Bogusław Kuśka. On ma do tego dryg Bogusław Kuśka z kopalni Jankowice wygrał centralne zawody ratownicze w kategorii mechaników sprzętu pomiarowego. To wielki sukces tego ambitnego ratownika, który sprzętem w Kopalnianej Stacji Ratownictwa Górniczego zajmuje się od niedawna Zawody, które odbyły się we wrześniu w Jaworznie, przebiegały w zupełnie odmiennej formule niż te zmagania, do których jesteśmy przyzwyczajeni podczas rywalizacji zastępów ratowniczych o puchar prezesa zarządu Kompanii Węglowej wspomina Bogusław Kuśka. Tym razem zamiast sprawności fizycznej i wykonywania zadań na czas trzeba było wykazać się analitycznym myśleniem, kojarzeniem faktów, a przede wszystkim znajomością procedur i reguł postępowania podczas prowadzenia akcji ratowniczej. Rozmawiamy w siedzibie stacji ratownictwa górniczego przy kopalni Jankowice. Patrycjusz Przeliorz, kierownik stacji, nie kryje dumy z osiągnięcia Bogusława Kuśki. Wysoko ocenia formułę jaworznickich zawodów. To zupełnie inna bajka komentuje. Nie udało nam się co prawda wygrać zawodów, ale osiągnięty wynik, jak na pierwszy udział w tego typu rywalizacji, możemy uznać za zadowalający. Jako jedyna ekipa rozpoznaliśmy i oznaczyliśmy wszystkie trzy ogniska pożarowe. Dowiedzieliśmy się, że nasza ekipa zgromadziła 160 punktów karnych na ok możliwych. Zawody w nowej formule były dla nas i dla wszystkich zastępów dobrą lekcją dodaje kierownik Przeliorz. Odbywały się w warunkach zbliżonych do realnie prowadzonej akcji. Ratownicy biorący udział w zmaganiach, podobnie jak w czasie prawdziwej akcji ratowniczej, są wyposażeni w standardowy zestaw sprzętu ratowniczego i pomiarowego. Wszystkie te elementy muszą być przed akcją dokładnie sprawdzone, a urządzenia pomiarowe skalibrowane i przygotowane do działania. Za to właśnie odpowiada Bogusław Kuśka. W tej pracy nie ma miejsca na jakąkolwiek rutynę wyjaśnia. Obowiązują ścisłe przepisy dotyczące zakresu sprawdzania sprzętu i terminów obowiązkowych kontroli. Każde moje działanie jest odnotowywane w stosownych raportach. Mam świadomość, że od należytego przygotowania aparatury zależy życie moich kolegów Postęp techniczny w tej branży jest ogromny. Każdego roku pojawiają się nowe modele aparatury, coraz bardziej zaawansowane technicznie, dokładniejsze, wymagające od przygotowującego sprzęt do akcji coraz większej wiedzy. Bogusław Kuśka bierze udział w kursach w Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego w Bytomiu, w pokazach i szkoleniach organizowanych przez producentów sprzętu, ale w codziennej pracy bazuje na ustawicznym samokształceniu. On ma do tego dryg. To doświadczony ratownik, brał udział w wielu akcjach. Koledzy mają do niego pełne zaufanie podsumowuje kierownik stacji Patrycjusz Przeliorz. Tekst i zdjęcie: Jan Czypionka 19

20 W Y D A R Z E N I A Górnik z pagerem lepiej widoczny W dobie telefonów komórkowych i GPS-ów zlokalizowanie człowieka na powierzchni jest banalnie proste. Ale pod ziemią sprawa się komplikuje Dlatego w kopalni Bobrek-Centrum rozpoczęły się testy nowatorskiego systemu nadzoru, który pozwoli lokalizować górników znajdujących się w strefach szczególnie niebezpiecznych. Od kilku tygodni górnicy pracujący w rejonie ścian 1 i 2 w pokładzie 615, zjeżdżając na dół, oprócz standardowego wyposażenia, zabierają ze sobą także niewielkie urządzenia przypominające pagery. To specjalne czujniki, umożliwiające lokalizację na dole. W ten sposób w kopalni Bobrek-Centrum rozpoczęły się testy nowatorskiego systemu kontroli ludzi, przebywających w strefach szczególnie zagrożonych tąpaniami. Projekt Opti-mine, realizowany w ramach międzynarodowego programu naukowo--badawczego Funduszu Węgla i Stali, ma poprawić bezpieczeństwo pracy i wyeliminować sytuacje zagrożenia. Program jest dofinansowany ze środków Unii Europejskiej. Oprócz Polski realizowany jest także w Czechach, Niemczech, Słowenii i Hiszpanii. Każdy z krajów skupił się na innej funkcji zastosowania nowoczesnych systemów elektronicznych w kopalni. Hiszpanie testują program umożliwiający lokalizację maszyn pracujących na dole, a Czesi np. postawili na system mieszany, czyli określenie położenia załogi i sprzętu. Nas zainteresowała przede wszystkim kwestia rejestrowania ruchu pracowników w strefach zagrożonych. Naszym partnerem w tym programie jest Politechnika Śląska mówi Aleksandra Pierzyna, kierownik stacji geofizyki górniczej kopalni Bobrek-Centrum. Bytomską kopalnię wybrano do eksperymentu nieprzypadkowo. Jako jedyna wchodząca w skład Kompanii Węglowej eksploatuje 100 proc. swoich pokładów w III, czyli najwyższym stopniu zagrożenia tąpaniami. Nie mamy żadnego wyrobiska, gdzie to zagrożenie byłoby mniejsze mówi Aleksandra Pierzyna. 20 Z tym z kolei wiążą się kwestie bezpieczeństwa załogi, które dla dozoru kopalni są sprawą priorytetową. Podczas eksploatacji ścian przebywanie w rejonach zagrożonych tąpaniami jest zabronione. Ale w warunkach czynnej kopalni, gdzie prowadzone jest normalne wydobycie, monitoring takich stref jest bardzo utrudniony. Pracownikom dozoru pozostaje więc korzystanie z kamer zainstalowanych na dole albo wyznaczanie specjalnych pracowników, którzy obserwują zagrożone strefy. W momencie wejścia do zagrożonego rejonu system wyłapuje sygnał z pagera danego pracownika. Dzięki temu każdy górnik, który znajdzie się w strefie zagrożonej tąpaniami, jest automatycznie rejestrowany w systemie i widoczny na ekranie komputera Każdy z tych wariantów ma swoje wady. Dlatego postanowiliśmy przetestować nowoczesny system lokalizacji elektronicznej górników, który mógłby być uzupełnieniem już istniejących systemów bezpieczeństwa: Zefira nowoczesnego programu informującego o zagrożeniu metanowym czy Saurona automatycznego systemu nadzoru ruchu wymienia Aleksandra Pierzyna. Pierwotnie system, umożliwiający bieżącą kontrolę liczby ludzi przebywających w wyznaczonych strefach szczególnego zagrożenia, miał być testowany na ścianie 2 w pokładzie 504, gdzie przygotowano całą infrastrukturę techniczną. Niestety okazało się, że ze względu na szkody powstałe na powierzchni, m.in. w dzielnicy Karb, ścianę trzeba było w trybie pilnym wyłączyć z eksploatacji. W tej sytuacji całą infrastrukturę trzeba było przenieść do pokładu 615, gdzie musieliśmy wyłożyć m.in. 10 km kabla światłowodowego dodaje Aleksandra Pierzyna. Mimo tych trudności w połowie sierpnia udało się rozpocząć eksperyment. Na czym on polega? Na drogach wejścia do rejonu