Materiał do przestudiowania przed wykładem Akademii Giełdowej V SUROWCE jako alternatywne źródła zysku Prowadzący: Tomasz Niewiński, DZ Bank

Transkrypt

1 Materiał do przestudiowania przed wykładem Akademii Giełdowej V SUROWCE jako alternatywne źródła zysku Prowadzący: Tomasz Niewiński, DZ Bank Przed wykładem warto zapoznać się z poniższym opracowaniem (wraz z artykułem z Investopedii o zabezpieczaniu portfela przy użyciu surowców) oraz z raportami miesięcznymi DZ Banku o energii oraz metalach szlachetnych i bazowych, a także z aktualnymi doniesieniami rynkowymi z Bloomberga: Wstęp do rynków towarowych. Inwestycje na rynkach towarowych zyskały w ostatnich latach znacznie na popularności. Inwestorzy uważają je za interesujące inwestycje alternatywne nisko skorelowane z tradycyjnymi instrumentami finansowymi, a zatem dywersyfikujące ich portfel. Ponadto, niektóre surowce np. ropa naftowa uważane są za inwestycje strategiczne, kluczowe dla rozwoju przemysłu w danym kraju. Zboża, złoto, wołowina, ropa naftowa czy gaz ziemny to surowce, którymi można handlować na giełdach towarowych. Charakteryzuje je to, że nie są produktami same w sobie, lecz wykorzystywane są w produkcji innych dóbr lub usług. Za początek rozwoju rynków towarowych można uznać tzw. tulipanową gorączkę. W latach 30-tych XVII wieku na rynkach w Amsterdamie i Londynie nastąpił gwałtowny wzrost cen cebulek holenderskich tulipanów oraz wystawianych na ich bazie instrumentów pochodnych. Dynamiczny wzrost obrotów na rynkach towarowych nastąpił pod koniec XX w., wraz z rozwojem nowoczesnych technologii oraz globalnego przepływu kapitału. Handel na światowych rynkach towarowych jest prowadzony zarówno poprzez rynek OTC (pozagiełdowy) jak i regulowane rynki giełdowe. Aby dany surowiec mógł być notowany na giełdzie, musi spełnić warunki umożliwiające jego porównywalność z innymi surowcami tego samego typu. Innymi słowy musi charakteryzować się minimalną, podstawową jakością basis grade wymaganą dla danego typu surowców. Na przykład w przypadku ropy naftowej, zasady te dotyczą dopuszczalnej zawartości tlenu i siarki. Rynek towarowy możemy podzielić na: zboża pszenica, kukurydza, rzepak, soja soft commodities kawa, kakao, cukier mięso wołowina, wieprzowina metale bazowe miedź, cyna, cynk, aluminium, nikiel, ołów metale szlachetne złoto, srebro, platyna, pallad surowce energetyczne ropa naftowa, gaz ziemny, węgiel uprawnienia do emisji gazów cieplarnianych

2 Największe giełdy towarowe to między innymi: Chicago Board Of Trade (CBOT) Chicago Mercantile Exchange (CME) Euronext Paris i LIFFE New York Board Of Trade (NYBOT) New York Mercantile Exchange (NYMEX) London Metal Exchange (LME) Handel surowcami na giełdach towarowych odbywa się głównie przy pomocy kontraktów futures. Są to instrumenty standaryzowane, a standaryzacja dotyczy takich parametrów jak: jakość ilość np baryłek ropy miesiące wykonania, dzień wygaśnięcia i rozliczenia cena rozliczeniowa kurs rozliczeniowy pomnożony przez wielkość kontraktu wysokość depozytu zabezpieczającego Nabywca kontraktu futures zajmuje pozycję długą kupuje dany surowiec w danym momencie w przyszłości po z góry określonej cenie. Sprzedawca natomiast zajmuje pozycję krótka sprzedaje surowiec na termin. Popularnym instrumentem na rynku surowców są również swapy towarowe, które są umową wymiany przepływów pieniężnych zależnych od ceny surowca bazowego. Używane są do zabezpieczenia ryzyka zmiany ceny surowców. Na przykład nabywca surowców, chcąc zabezpieczyć się przed wzrostem ceny ponad konkretny poziom, zawrze swapa, w którym będzie płacił stałą cenę, a otrzymywał cenę zmienną zależną od aktualnej ceny rynkowej. Odwrotnie postąpiłby producent, chcąc zapewnić sobie stały dochód ze sprzedaży danego surowca. Pozagiełdowy rynek towarowy oferuje również opcje na surowce głównie na kontrakty futures na surowce. Dają one nabywcy prawo do nabycia w określonym momencie w przyszłości kontraktu futures po z góry określonej cenie w zamian za premię płatną wystawcy opcji. Oprócz instrumentów pochodnych sposobem inwestowania na rynku towarowym jest handel akcjami spółek z branży związanej z danym surowcem. W przypadku ropy naftowej mogą to być spółki zajmujące się wydobyciem, transportem czy rafinacją ropy. Ponadto, możliwe są również inwestycje w jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych związanych np. z rynkiem ropy. Kwotowane ceny rynkowe surowców zależą głównie, podobnie jak ceny większości dóbr, od gry popytu i podaży. Jednak w przypadku surowców, wpływ na ceny ma też szereg innych czynników na przykład na rynku ropy bardzo dużą role odgrywa sytuacja geopolityczna w Zatoce Perskiej. Z kolei na ceny zbóż wpływają znacząco czynniki klimatyczne pogoda w regionach, które należą do największych producentów danego zboża. Ponadto, kontrakty futures na surowce są stosowane do spekulacji, czyli transakcji, które nie prowadzą do rzeczywistej dostawy surowca, ale są zamykane przed terminem wygaśnięcia w celu wykorzystanie zmian cen. Wpływ spekulacji najlepiej widać na rynku ropy naftowej, której cena potrafi znacznie odbiegać od jej wartości fundamentalnej.

3 Ceny terminowe surowców na rynkach towarowych są zwykle wyższe od ich cen kasowych. Wiąże się to z tym, że cena terminowa powinna odzwierciedlać koszt utraconych możliwości oraz koszty przechowywania. Na rynku towarowym występują dwie relacje tych cen: contango ceny terminowe wyższe niż kasowe backwardation ceny kasowe wyższe od terminowych, występuje w przypadku niedoboru podaży surowca Uważa się, że ceny niektórych surowców mają znaczący wpływ na kursy niektórych walut, dlatego też handel na rynku walutowym bywa często uzupełnieniem handlu na rynku towarowym. Największe korelacje wykazują dolar australijski i ropa naftowa oraz dolar nowozelandzki i złoto. Oba te kraje są eksporterami netto tych surowców i zyskują na wzrostach ich cen. Ceny surowców wywierają również wpływ na różne gałęzie przemysłu, m.in.: ropa naftowa głównie przemysł energetyczny, ale oddziałuje pośrednio na wszystkie gałęzie (koszty transportu, energii) tarcica przemysł budowlany bawełna przemysł włókienniczy pszenica, kukurydza, kawa przemysł spożywczy Surowcem o szczególnym znaczeniu jest złoto. Od jego ceny nie zależą tylko ceny wyrobów jubilerskich. Złoto bowiem uważane jest, ze względu na długą i głęboko zakorzenioną historię systemu waluty złotej, za uniwersalną walutę i jest kwotowane na całym świecie. Złoto uważane jest za inwestycję bardzo bezpieczną, dlatego w okresach niepokoju inwestorzy często sprzedają np. akcje a kupują złoto. Poniżej artykuł z investopedia.com o zabezpieczaniu portfela przy użyciu surowców: Commodities: The Portfolio Hedge by Steven Merkel, CFP, ChFC from Investopedia Most people picture a trading floor at a futures exchange as a scene of utter chaos, with fierce shouting matches, frantic hand signals and high-strung traders jockeying to get their orders executed. And their picture is not far off. These markets are the meeting places of buyers and sellers of an ever-expanding list of commodities that today includes not only agricultural goods, metals and petroleum, but also products such as financial instruments, foreign currencies and stock indexes that trade on a commodity exchange. At the center of this supposed disorder are products that offer a haven of sorts - a hedge against inflation. Because commodities prices usually rise when inflation is accelerating, they offer protection from the effects of inflation. Few assets benefit from rising inflation, particularly unexpected inflation, but commodities usually do. As demand for goods and services increases, the price of goods and services usually rises too, as does the price of the commodities used to produce those goods and services. Futures markets are then used as continuous auction markets and as clearing houses for the latest information on supply and demand.

4 How Commodities Are Traded Trading futures is the purest way to invest in commodities. To trade commodities, an individual trading account can be opened either directly with a futures commission merchant or indirectly through an introducing broker. Another way to trade commodities is through a managed account, where you give someone written power of attorney to make and execute decisions about what and when to trade. He or she will have discretionary authority to buy or sell for your account or will contact you for approval to make trades, or you can hire a commodity trading advisor for a fee. And lastly, ever increasingly popular methods of diversified investing in commodities include commodity pools (limited partnerships) or commodity-related mutual funds. Benchmarks for Broad Commodity Investing Two of the most common commodity indexes are the Goldman Sachs Commodities Index (GSCI) and the Dow Jones AIG Commodity Index (DJ-AIGCI). The GSCI is a composite index of commodity sector returns, representing an un-leveraged, long-only investment in commodity futures that is broadly diversified across the spectrum of commodities. The quantity of each commodity in the index is determined by the average quantity of production in the last five years of available data. When used as an economic indicator, this index will assign a weighting to each commodity in proportion to the amount of that commodity flowing through the economy. The DJ-AIGCI is designed to be a highly liquid index that represents fairly the importance of a diversified group of commodities to the world economy. To avoid overexposure of a particular commodity, the index does not allow any related group of commodities (e.g. energy, precious metals, grains) to make up more than 33% of the index. This forbids a disproportionate weighting of any particular commodity or sector which could negate the concept of a broad-based commodity index and thereby increase volatility. The major distinction between the two indexes is that the GSCI uses a strategy of overweighting the appropriate commodity sector (e.g. energy, metal or agriculture) based on economic demand. The DJ-AIGCI on the other hand relies on both production and liquidity in determining weightings but has stricter guidelines on the maximum percentages allowed in one particular sector. Why Commodities Add Value Commodities tend to bear a low to negative correlation to traditional asset classes like stocks and bonds. A correlation coefficient is a number between -1 and 1 that measures the degree to which two variables are linearly related. If there is perfect linear relationship, you ll have a correlation coefficient of 1. A positive correlation means that when one variable has a high (low) value, so does the other. If there is a perfect negative relationship between the two variables, you ll have a correlation coefficient of -1. A negative correlation means that when one variable has a low (high) value, the other will have a high (low) value. A correlation coefficient of 0 means that there is no linear relationship between the variables. Typically, U.S. equities whether in the form of stocks or mutual funds are closely related to each other and tend to have positive correlation with one another. Commodities, on the other hand, are a bet on unexpected inflation and they have a low to negative correlation to other asset classes.

5 Source: Commodities as an Asset Class, Frank Armstrong III, CFP, Commodities have offered superior returns in the past, but they still are one of the more volatile asset classes available. Make no mistake, they do carry a higher standard deviation (or risk) than most other equity investments. However, by adding commodities to a portfolio of assets that are less volatile, you actually decrease the overall portfolio risk due to the negative correlation and in most cases increase your overall expected return. How to Invest Individual commodity futures are an investment for more sophisticated investors. For most investors the most suitable way to invest in commodities is through a mutual fund. They can be purchased through a natural-resources fund, which buys companies associated with the mining or production of commodities, such as Exxon/Mobil or Schlumberger, to name a few. Or, commodities can be purchased through a raw-commodity fund, which actually invests in commodity-linked derivative instruments backed by fixed-income investments. In order to get the true diversification value of commodities and the negative correlation to stock returns, you ll need to seek out funds with direct commodity investments since buying a natural-resources fund will typically just add more stock holdings to your portfolio. Two options would be the PIMCO Commodity Real Return Strategy Fund (which uses the DJ- AIGCI as an index) or the Oppenheimer Real Asset Fund (uses the GSCI as the index). Several exchange-traded funds based on commodity indexes are being planned for the future. Conclusion During inflationary times, many investors look to asset classes like real-return bonds and commodities (and possibly foreign bonds and real estate) to protect the purchasing power of their capital. By adding these diverse asset classes to their portfolios, investors seek to provide multiple degrees of downside protection and upside potential. What is important is that you draw the line on the maximum correlation of returns you will accept between your asset classes, and choose your asset classes wisely. Given the unique negative correlation that raw commodities have to stocks and bonds, they can be a well-advised addition to almost every long-term investment portfolio.