PROJEKT PRAC GEOLOGICZNYCH na wykonanie otworu hydrogeologiczno badawczego

Transkrypt

1 PASTWOWA SŁUBA HYDROGEOLOGICZNA PROJEKT PRAC GEOLOGICZNYCH na wykonanie otworu hydrogeologiczno badawczego Lokalizacja: miejscowo: Wola Jachowa gmina: Górno powiat: kielecki województwo: witokrzyskie Opracowali: Dyrektor... Oddziału witokrzyskiego PIG-PIB dr Beata Wiktorowicz. dr Marcin Kos upr. MOZNiL nr V mgr in. Iwona Lipiec Kielce, padziernik 2009

2 SPIS TRECI: 1. WSTP Cel i zakres opracowania Wykorzystane materiały oraz wyniki dotychczasowych prac i bada w rejonie projektowanego otworu CHARAKTERYSTYKA TERENU PROJEKTOWANYCH PRAC Połoenie geograficzne, morfologia i hydrografia Zarys budowy geologicznej Warunki hydrogeologiczne i najblisze ujcia wód podziemnych OPIS PROJEKTOWANYCH PRAC I BADA Wiercenie i schematyczna konstrukcja projektowanego otworu Zakres obserwacji i bada hydrogeologicznych Harmonogram projektowanych prac geologicznych BEZPIECZESTWO PRAC I OCHRONA RODOWISKA UWAGI KOCOWE

3 SPIS ZAŁCZNIKÓW Załcznik 1. Lokalizacja projektowanego otworu hydrogeologiczno-badawczego w miejscowoci Wola Jachowa i najbliszych studni wierconych na mapie topograficznej w skali 1: Załcznik 2. Szczegółowa lokalizacja projektowanego otworu na planie sytuacyjnowysokociowym w skali 1: Załcznik 3. Karta studni wierconej dla Wytwórni Mas Bitumicznych w m. Górno. Załcznik 4. Karta studni wierconej dla Zlewni Mleka w m. Górno. Załcznik 5. Wycinek Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski rejonu projektowanych prac geologicznych w skali 1: ark. Bodzentyn (816). Załcznik 6. Przekrój hydrogeologiczny terenu objtego projektowanymi pracami geologicznymi. Załcznik 7.Wycinek Mapy hydrogeologicznej Polski rejonu projektowanych prac geologicznych w skali 1: ark. Bodzentyn (816). Załcznik 8. Projekt geologiczno-techniczny otworu hydrogeologiczno-badawczego. Załcznik 9. Projekt typowej obudowy otworu hydrogeologiczno-badawczego w skali 1:10. 3

4 1. WSTP 1.1. Cel i zakres opracowania Przedmiotem opracowania jest projekt prac geologicznych na wykonanie otworu hydrogeologiczno-badawczego połoonego w rejonie miejscowoci Wola Jachowa, gmina Górno, powiat kielecki. Projekt został wykonany przez Pastwowy Instytut Geologiczny - Pastwowy Instytut Badawczy, Oddział witokrzyski w Kielcach w ramach realizacji zada Pastwowej Słuby Hydrogeologicznej. Projektowany otwór zostanie włczony do sieci punktów obserwacyjnych monitoringu wód podziemnych. Projektowany otwór usytuowany został w obrbie działki gruntu o numerze ewidencyjnym 716/5 nalecym do p. Heleny Bednarczyk. Włacicielka w/w terenu wyraziła zgod na wykonanie projektowanych prac wiertniczych oraz pozostawienie otworu jako punkt obserwacyjny dla sieci monitoringu stanów i jakoci wód podziemnych Wykorzystane materiały oraz wyniki dotychczasowych prac i bada w rejonie projektowanego otworu Projekt prac geologicznych w celu wykonania otworu hydrogeologicznobadawczego połoonego w rejonie miejscowoci Wola Jachowa, gmina Górno, powiat kielecki sporzdzony został zgodnie z nastpujcymi przepisami: Ustawa z ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze (tekst jednolity z dnia r. Dz.U. Nr 228, poz.1947 z pón. zm.); Rozporzdzenie Ministra rodowiska z dnia 19 grudnia 2001r. w sprawie projektów prac geologicznych (Dz.U. Nr 153, poz. 1777); Rozporzdzenia Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002r. w sprawie bezpieczestwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpoarowego w zakładach górniczych wydobywajcych kopaliny otworami wiertniczymi (Dz.U ); 4

5 Przy opracowywaniu niniejszego projektu prac geologicznych otworu studziennego wykorzystano równie materiały: Mapa sytuacyjno-wysokociowa rejonu działki; Materiały z wizji lokalnej w terenie; Dokumentacje hydrogeologiczne: - Dokumentacja hydrogeologiczna zawierajca ustalenie zasobów wód podziemnych na terenie Wytwórni Mas Bitumicznych w m. Górno; opracowana przez Słowik Z. (1979 r.). - Dokumentacja hydrogeologiczna zawierajca ustalenie zasobów wód podziemnych na terenie Zlewni Mleka w m. Górno; opracowana przez Siemieniec A. (1978r.). Mapa geologiczna Polski w skali 1: arkusz Bodzentyn (816) (P. Filonowicz, 1969); Mapa hydrogeologiczna Polski w skali 1: arkusz Bodzentyn (816) (E.Wróblewska, J.Praak, 1997); Inne ogólnie dostpne materiały archiwalne oraz literatura dotyczca geologii hydrogeologii omawianego rejonu. Naley stwierdzi równie, e studnie wiercone istniejce w najbliszym rejonie projektowanego otworu (zestawienie danych w załczniku 3 i 4), ujmujce czwartorzdowy oraz rodkowodewoski poziom wodonony, daj do dobre rozpoznanie geologicznie i hydrogeologicznie opisywanego rejonu. 5

6 2. CHARAKTERYSTYKA TERENU PROJEKTOWANYCH PRAC 2.1. Połoenie geograficzne, morfologia i hydrografia Projektowany otworu jest połoony w obrbie gruntów miejscowoci Wola Jachowa, połoonej w południowej czci gminy Górno. Połoenie projektowanego otworu na mapie topograficznej przedstawia załcznik 1. Według podziału fizjograficznego Polski (Kondracki, 2002) teren projektowanych prac zlokalizowany jest w obrbie podprowincji Wyyny Małopolskiej, wchodzcej w skład makroregionu - Wyyn rodkowopolskich. Pod wzgldem morfometrycznym opisywany obszar charakteryzuje si urozmaicon rzeb terenu. Dominuj tu otoczone płatami wyynnymi niskie góry i pogórza Gór witokrzyskich, zachodniego Pasma Głównego Łysogór z najwyszym szczytem Łysic (612 m n.p.m.). Wysokoci bezwzgldne w obszarze projektowanego otworu wahaj si tu od około 280 m n.p.m. w doline rzeki Kakonianki, do około 333 m n.p.m. na kulminacjach morfologicznych znajdujcych si w zachodniej czci opisywanego obszaru Góra Józefka. Projektowany otwór zlokalizowany jest w obrbie doliny rzeki Kakonianki, z rzdn terenu wynoszc około 285,0 m n.p.m. Obszar projektowanych prac geologicznych połoony jest w obrbie zlewni trzeciego rzdu rzeki Kakonianki, stanowicej prawobrzeny dopływ rzeki Nidy (Czarnej Nidy). W jej dolinie wystpuj liczne podmokłoci. Warto zwróci uwag, e rzeka jest zasilana przez liczne, najczciej okresowe ródła rumoszowe, znajdujce si na południowych zboczach Góry Łysica Zarys budowy geologicznej Obszar projektowanych prac połoony jest w obrbie jednostki strukturalnej zwanej trzonem paleozoicznym Gór witokrzyskich w jego południowej czci, nazwanej regionem kieleckim. Trzon paleozoiczny składa si z szeregu elementów antyklinalnych i synklinalnych o rozcigłoci NW-SE, pocitych licznymi uskokami poprzecznymi. Serie skalne zbudowane s z utworów rónego wieku: prekambru (mułowce, iłowce, szarogłazy, arkozy i zlepiece), kambru (piaskowce, kwarcyty, mułowce, iłowce i łupki), ordowiku (piaskowce z wkładkami wapieni i zlepieców, iłowce i mułowce), syluru (łupki krzemionkowe i iłowce z wkładkami 6

7 wapieni) oraz dewonu (iłowce, mułowce, piaskowce z wkładami iłów i zlepieców, wapienie i dolomity z wkładami margli). Na strukturach paleozoicznych le niezgodnie utwory obrzeenia permskomezozoicznego reprezentowane głównie przez osady permu górnego (zlepiece, wapienie, piaskowce, margle i dolomity), triasu (piaskowce, zlepiece, mułowce i iłowce, a w najwyszej czci margle, wapienie i dolomity) oraz jury (piaskowce i mułowce, wapienie). Najmłodsze osady wieku czwartorzdowego wystpuj pomidzy licznymi wychodniami starszego podłoa. S to głównie warstwy glin zwałowych, piasków, pospółek i wirów, niekiedy lessów budujce doliny rzek i wysoczyzny. Połoenie projektowanego otworu na tle budowy geologicznej przedstawia załcznik 5. Na podstawie analizy materiałów archiwalnych, mona stwierdzi, e w celu realizacji zadania geologicznego naley przewidywa do ujcia czwartorzdowy poziom wodonony. Do celów projektowych mona przyj dla przedmiotowej nieruchomoci nastpujcy profil geologiczny: 0,0-5,0 m piasek rednioziarnisty 5,0-14,0 m glina zwizła 14,0-30,0 m piasek ze wirem 11,5-30,0 m piasek rednioziarnisty Czwartorzd 2.3. Warunki hydrogeologiczne i najblisze ujcia wód podziemnych Projektowany otwór połoony jest w obrbie rodkowomałopolskiego regionu hydrogeologicznego. Główne znaczenie posiadaj tu wody podziemne wystpujce w utworach czwartorzdu oraz rodkowego i górnego dewonu. Pitro czwartorzdowe stanowi wodonone piaski i piaski ze wirem i wiry w wskich dolinach rzek Kakonianka i Warkocz, a take fluwioglacjalne piaski i piaski ze wirami, wystpujce na okalajcych te dolinach obszarach wysoczyznowych. Utwory te 7

8 posiadaj zmienn litologi oraz niewielkie miszoci. Wydajnoci uzyskane z pojedynczych studni wynosz od 1,4 do ponad 18,0 m 3 /h. rodkowo i górnodewoski poziom wodonony charakteryzuje si bardzo zrónicowanymi warunkami hydrogeologicznymi, które wynikaj z duej zmiennoci litologicznej skał zbiornikowych. Jest on rozwinity w spkanych i czciowo skrasowiałych wapieniach i dolomitach. Wydajnoci otworów hydrogeologicznych ujmujcych opisywany poziom wahaj si w bardzo szerokich granicach od kilku do ponad 300 m 3 /h. Z analizy mapy hydrogeologicznej (zał.7) obszaru projektowanych prac geologicznych wynika, e głboko wystpowania pierwszego poziomu wodononego wynosi tu od 5 do 15m. Poziom ten wystpuje w osadach czwartorzdowych i ma charakter swobodny. W rejonie miejscowoci Wola Jachowa znajduje si kilka udokumentowanych i kilkanacie nieudokumentowanych uj wód podziemnych. Najblisze udokumentowane ujcie wód podziemnych znajduje si na terenie: Wytwórni Mas Bitumicznych w miejscowoci Górno, gdzie zasoby wód podziemnych z utworów czwartorzdowych zostały udokumentowane przy S 3 = 5,5 m 3 /h i S 3 = 8,5 m. Byłej zlewni mleka w miejscowoci Górno, gdzie zasoby wód podziemnych z utworów dewonu rodkowego zostały udokumentowane przy S 3 = 9,1 m 3 /h i S 3 = 10,3 m. Przedstawiona charakterystyka hydrogeologiczna decyduje, e projektowany otwór bdzie ujmował do pierwszy od powierzchni terenu czwartorzdowy poziom wodonony. Otwór hydrologiczno-badawczy zostanie zlokalizowany na działce nr 716/5. Rzdna projektowanego otworu studziennego, odczytana z mapy w skali 1: 1 000, wynosi około 285,0 m n.p.m. Szczegółowa lokalizacja projektowanego otworu została przedstawiona na zał. 2. 8

9 3. OPIS PROJEKTOWANYCH PRAC I BADA 3.1. Wiercenie i schematyczna konstrukcja projektowanego otworu Projektowany otwór jest otworem pojedynczym, który głównie bdzie słuył do prowadzenia obserwacji waha zwierciadła wód podziemnych. W zwizku z czym nie bdzie on eksploatowany w sposób cigły za wyjtkiem pompowania w celu pobrania próbek wody (1 4 razy w cigu roku). Lokalizacja projektowanego otworu hydrogeologiczno-badawczego podyktowana została wystpowaniem na omawianym terenie Jednolitej Czci Wód Podziemnych nr 121, oraz koniecznoci jej monitorowania. W dostosowaniu do przypuszczalnego profilu litologicznego proponuje si rozpoczcie wiercenia łyk wiertnicz w rurach 305 mm (konduktor) do głbokoci 3,0 m. Nastpnie wiercenie naley kontynuowa łyk wiertnicz w rurach 250 mm do głbokoci kocowej 30,0 m. Rury 305 mm i 250 mm zostan póniej wycignite z otworu. Po zakoczeniu wiercenia otwór naley zafiltrowa filtrem PCV o rednicy 110 mm. W otworze naley umieci filtr o nastpujcej konstrukcji: Rura nadfiltrowa PCV 110 mm o długoci 26,0 m, Filtr właciwy PCV 110 mm z siatk filtracyjn o długoci 3,0 m, Rura podfiltrowa PCV 110 mm o długoci 1,0 m. W przestrzeni pomidzy filtrem a cianami otworu naley umieci obsypkwirow, której rednica zostanie okrelona po wykonaniu analizy granulometrycznej. Obsypk naley umieci w przedziale głbokoci 5,0-30,0 m p.p.t., natomiast do głbokoci 3,0 m p.p.t. otwór naley uszczelni compactonitem. Projekt geologiczno-techniczny otworu został przedstawiony na zał. 8. Ostateczna konstrukcja otworu zostanie ustalona przez nadzór geologiczny po okreleniu rzeczywistego profilu litologicznego. W projektowanym otworze wystpi tylko jeden, pierwszy od powierzchni terenu przewidziany do ujcia czwartorzdowo poziom wodonony. Dlatego te nie zakłada si zamykania innych poziomów wodononych. 9

10 3.2. Zakres obserwacji i bada hydrogeologicznych W czasie wiercenia naley dokładnie pomierzy nawiercony pierwszy poziom wodonony. Po jego nawierceniu naley wykona tzw. stójk trwajc minimum 4 godziny i zmierzy ustabilizowane zwierciadło wody. Pompowanie oczyszczajce naley wykona przez okres co najmniej 12 godzin, nie krócej ni do całkowitego oczyszczenia si wody. Przed przystpieniem do pompowania pomiarowego naley sprawdzi czy na dnie otworu jest zasyp, a w przypadku jego stwierdzenia naley go wybra. Po ponownym zapuszczeniu pompy otwór naley zachlorowa i przeprowadzi 24 godzinn stójk Pompowanie pomiarowe naley przeprowadzi w trzech stopniach dynamicznych o czasie trwania 1,5 h. Wydajnoci w kolejnych pompowaniach powinny wzrasta według schematu: Q 1 = 1/3 Q max, Q 2 = 2/3 Q max, Q 3 = Q max. Wydatek maksymalny zostanie ustalony w trakcie pompowania oczyszczajcego. Depresja przy Q max nie powinna przekracza 1/2 wysokoci słupa wody w otworze. Po zakoczeniu prac wiertniczych i badawczych otwór naley zniwelowa w nawizaniu do pastwowej sieci geodezyjnej. Odwiercony otwór bdzie zabezpieczony przed ingerencj osób trzecich obudow, której schemat został przedstawiony na zał. 9. W trakcie wiercenia naley pobra próby gruntu z kadej warstwy rónicej si litologicznie. W przypadku warstwy o wikszej miszoci naley pobiera próby co 1 m. W obrbie warstwy wodononej próby naley pobiera równie co 1 m. Przewiduje si równie pobranie próbek przewiercanych skał do analizy granulometrycznej, która zostanie wykonana w laboratorium wskazanym przez inwestora. Na podstawie wykonanej analizy dobrana zostanie rednica osypki wirowej i nr siatki filtracyjnej. Prace laboratoryjne obejm swym zakresem równie badania jakoci ujtej wody. Pod koniec pompowania pomiarowego naley pobra jedn próbk wody do bada bakteriologicznych i jedn do bada fizyczno-chemicznych. Analiz bakteriologiczn wykona WSSE Kielce, za analiz własnoci fizyczno-chemicznych Centralne Laboratorium PIG- PIB w Warszawie (zakres oznacze bdzie analogiczny jak dla potrzeb Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1: ). 10

11 3.3. Harmonogram projektowanych prac geologicznych Wiercenie otworu 3 tygodnie, Pompowanie i pomiary hydrogeologiczne 2 doby, Badanie jakoci wody, opracowanie dokumentacji wynikowej 4 tygodnie, Uwaga: W przypadku uzyskania negatywnych wyników bada, zostanie sporzdzone sprawozdanie z wykonanych prac, a otwór zostanie zlikwidowany przez zasypanie urobkiem przez inwestora. 11

12 4. BEZPIECZESTWO PRAC I OCHRONA RODOWISKA Roboty wiertnicze, przewidziane w niniejszym projekcie, nie podlegaj przepisom o ruchu zakładu górniczego. Dla zapewnienia właciwego bezpieczestwa pracy zastosowane urzdzenie wiertnicze powinno spełnia wymagania w zakresie BHP zgodnie z norm PN- 87/G Ponadto podczas prowadzenia robót terenowych powinny by przestrzegane nastpujce zasady: roboty prowadzone bd przez pracowników przeszkolonych w zakresie prawidłowego ich wykonywania, zaopatrzonych w odpowiedni odzie ochronn oraz jeeli prace wykonywane bd m miejscach stwarzajcych ryzyko urazów głowy, take w kaski ochronne. miejsce wykonywania robót wiertniczych zabezpieczone zostanie przed moliwoci wkroczenia na nie osób postronnych nie biorcych udziału w pracach. przy lokalizowaniu otworów uwzgldniona zostanie infrastruktura terenu, w tym napotkane linie energetyczne, a take podziemne uzbrojenie (w szczególnoci kable energetyczne i telefoniczne, rurocigi, kolektory sanitarne). Nie jest przewidziane : wystpowanie horyzontów ropnych i gazowych oraz zawierajcych gazy trujce, zagroenie erupcyjne oraz zagroenie siarkowodorowe, stosowanie materiałów wybuchowych i promieniotwórczych. Stwierdza si, e projektowane prace geologiczne nie spowoduj zagroenia rodowiska przyrodniczego pod warunkiem sprawdzenia szczelnoci zbiorników paliwowych oraz sprarek w celu wyeliminowania nieszczelnoci. 12

13 5. UWAGI KOCOWE Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U ) z póniejszymi zmianami, projektowane prace i badania powinny przebiega pod nadzorem uprawnionego geologa. Upowania si geologa nadzorujcego wiercenie do ewentualnej korekty głbokoci otworu i jego konstrukcji w nawizaniu do rzeczywistego profilu litologicznego. Po zakoczeniu przewidzianych projektem prac geolog nadzorujcy opracuje otrzymane wyniki w formie dokumentacji geologicznej w trybie o którym mowa w 2 pkt 1 Rozporzdzenia Ministra rodowiska z dnia 23 czerwca 2005 r. w sprawie okrelenia przypadków w których jest konieczne sporzdzenie innej dokumentacji geologicznej (Dz.U. Nr 116, poz. 983 z 2005r.). W przypadku uzyskania negatywnych wyników bada zostanie sporzdzone sprawozdanie z wykonanych prac, a otwór zlikwidowany przez zasypanie urobkiem przez inwestora. Z uwagi na nieustalony w chwili obecnej termin przeprowadzenia projektowanych prac nie jest moliwe podanie dokładnego terminu rozpoczcia projektowanych prac. Zakłada sie projektowane prace zostan przeprowadzone w okresie kilku miesicy od dnia rozpoczcia. Proponuje si termin rozpoczcia projektowanych prac geologicznych po uprawomocnieniu decyzji zatwierdzajcej projekt prac geologicznych. Przewiduje si nastpujcy harmonogram prac geologicznych: - wiercenie otworu 3 tygodnie, - pompowanie i pomiary hydrogeologiczne 2 doby, - badanie jakoci wody, opracowanie dokumentacji wynikowej 4 tygodnie. Wnioskuje si o zatwierdzenie niniejszego projektu na okres 3 lat tj. do dnia 31 grudnia 2012 r. do Starosty Kieleckiego. 13

14 ZAŁCZNIKI 14

15 ZAŁĄCZNIK 1 Lokalizacja projektowanego otworu hydrogeologiczno-badawczego w miejscowoğci Wola Jachowa i najbliīszych studni wierconych na mapie topograficznej. Skala 1: ObjaĞnienia: - projektowany otwór hydrogeologiczno-badawczego - najbliīsze istniejące otwory studzienne Wykonała: dr Beata Wiktorowicz

16

17

18

19

20

21 ZAŁĄCZNIK 5 Wycinek Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski rejonu projektowanych prac geologicznych (wykonano na podstawie Filonowicz P., 1962r.). Skala 1: ObjaĞnienia: - projektowany otwór hydrogeologiczno-badawczy - najbliīsze istniejące otwory studzienne Wykonała: dr Beata Wiktorowicz

22 ZA CZNIK 6 - Przekrój hydrogeologiczny terenu objêtego badaniami geologicznymi (wykonano na podstawie Wróblewska E., Pra ak J., 1997) Projektowany otwór hydrogeologiczno-badawczy Wykona³a: dr Beata Wiktorowicz

23 ZAŁĄCZNIK 7 Wycinek Mapy Hydrogeologicznej Polski rejonu projektowanych prac geologicznych (wykonano na podstawie Wróblewska E., PraĪak J., 1997). Skala 1: ObjaĞnienia: - projektowany otwór hydrogeologiczno-badawczy - linia przekroju hydrogeologicznego Wykonała: dr Beata Wiktorowicz

24

25 ZA CZNIK 9 - Projekt typowej obudowy otworu hydrogeologiczno-badawczego (na podstawie Janica R. - PIG-PIB Warszawa) Skala 1 : 10 Wykona³a: dr Beata Wiktorowicz