Co Unia i NATO mogą zrobić Rosji?

Transkrypt

1 Co Unia i NATO mogą zrobić Rosji? ("Energia Gigawat" - nr 4-5/2014) Jeśli Rosja przestanie zarabiać na ropie i gazie odczują to natychmiast niemieccy producenci luksusowych aut i szwajcarskie manufaktury drogich zegarków Unia Europejska wraz ze Stanami Zjednoczonymi od początku konfliktu ukraińskiego straszy Rosję embargiem. Waszyngton i Bruksela mówią, natomiast Moskwa działa. I niemal każdego dnia stawia świat przed nowymi faktami. Gdyby w NATO i Unii Europejskiej zawczasu opracowano technologię robienia prądu z gadania to można by już mówić o pełnej niezależności i samowystarczalności. Tak jednak nie jest, fakty są bowiem brutalne. I trudno dzisiaj sobie wyobrazić światową gospodarkę bez rosyjskiego gazu i ropy, a nawet po części węgla. Wśród pierwszej piątki największych na świecie producentów gazu ziemnego realne nadwyżki eksportowe ma tylko Rosja. To ona w 2012 roku wpompowała do - głównie -europejskiego systemu energetycznego 176,1 mld m sześc. gazu. Stany Zjednoczone wprawdzie są już światowym liderem jeśli idzie o wydobycie gazu ziemnego z wielkością 681,4 mld m sześć., ale też są największym na świecie jego konsumentem gazu. Apetyt amerykańskiej gospodarki na gaz jest tak wielki, iż musiała się posiłkować importem na poziomie 40 mld m sześć. Całe szczęście, że pod bokiem ma Kanadę, która akurat takimi nadwyżkami dysponuje. W wypadku zakręcenie rosyjskiego kurka Amerykanie nie poratują, ani Europy ani tym bardziej Polski. Przynajmniej w tej chwili. Wprawdzie tempo wzrostu wydobycia jest w USA wyższe od tempa wzrostu konsumpcji, ale wygenerowanie realnych nadwyżek, które mogłyby zostać sprzedane na zewnątrz jeszcze trochę potrwa. Stąd federalny zakaz eksportu bituminów. Poza małym liczebnie Katarem, który ma 2 mln mieszkańców i jest drugim po Rosji eksporterem gazu pozostali gracze z pierwszej piątki wprawdzie dużo wydobywają, ale i dużo konsumują. Iran niezbyt dobrze widziany na salonach dyplomatycznych za rozwój własnego programu jądrowego wprawdzie wydobywa 160,5 mld m sześc., ale odbiorcom zewnętrznym jest w stanie zaoferować raptem 5,5 mld m sześć. gazu. Arabia Saudyjska choć wydobywa dużo gazu nie eksportuje go w ogóle. Całe 102,8 mld m sześc. zużywa na własne potrzeby. Chiny, które wydobywają już 107,2 mld m sześc. zużywają 143,8 mld m sześc.. Jak łatwo policzyć muszą dokupić na zewnętrznym rynku tylko 36,6 mld m sześc. Najwięksi producenci gazu ziemnego kraj wolumen (mld m3) dynamika (%) udział (%) USA 681,4 4,7 20,4 Rosja 592,3-2,7 17,6 Iran 160,5 5,4 4,8 Katar 157,0 7,8 4,7 Kanada 156,0-2,3 4,6 Norwegia 114,9 12,6 3,4 Chiny 107,2 4,1 3,2 Arabia Saud. 102,8 11,1 3,0

2 Najwięksi konsumenci gazu ziemnego USA 722,1 4,1 21,9 Rosja 416,2-2,2 12,5 Iran 156,1 1,4 4,7 Chiny 143,8 9,9 4,3 Japonia 116,7 10,3 3,5 Arabia Saud. 102,8 11,1 3,1 Kanada 100,7-0,4 3,0 Meksyk 83,7 8,9 2,5 W. Brytania 78,3-5,7 2,4 Niemcy 75,2 0,7 2,3 Włochy 68,7-4,0 2,1 ZEA 62,9 0,4 1,9 Indie 54,6-11,0 1,6 Egipt 52,6 3,7 1,6 Tajlandia 51,2 9,6 1,5 Korea Płd 50,0 7,6 1,5 Ukraina 49,6-7,8 1,5 Uzbekistan 47,9-2,8 1,4 Argentyna 47,3 3,3 1,4 Turcja 46,3 0,9 1,4 Najwięksi eksporterzy gazu ziemnego kraj wolumen (mld m3 ) Rosja 176,1 Katar 130,8 Norwegia 110,6 Kanada 55,3 Iran 4,4 Podobna dominacja Rosji występuje w przypadku ropy naftowej. Wprawdzie nie jest tu ona absolutnym liderem, bo palmę pierwszeństwa dzieli z Arabia Saudyjską. Także i w tym przypadku Amerykanie nie będą w stanie poratować sojuszników w Europie, gdyż ich deficyt będący różnicą pomiędzy rozbuchaną konsumpcją, a możliwościami wydobywczymi wynosi.424 mln ton rocznie.

3 Najwięksi konsumenci ropy naftowej USA 819,0-2,3 19,8 Chiny 483,7 5,0 11,7 Japonia 218,2 6,3 5,3 Indie 171,6 5,0 4,2 Rosja 147,5 2,5 3,6 Arabia Saud. 129,7 3,9 3,1 Brazylia 125,6 2,5 3,0 Niemcy 111,5-0,7 2,7 Korea Płd. 108,8 2,5 2,6 Kanada 104,3-0,9 2,5 Meksyk 92,6 2,3 2,2 Iran 89,6 4,3 2,2 Francja 80,9-3,6 2,0 Indonezja 71,6 0,4 1,7 W. Brytania 68,5-4,0 1,7 Włochy 64,2-9,2 1,6 Polska 25,1-5,8 0,6 Najwięksi producenci ropy naftowej Arabia Saud. 547,0 3,7 13,3 Rosja 526,2 1,2 12,8 USA 394,9 13,9 9,6 Chiny 207,5 2,0 5,0 Kanada 182,6 6,8 4,4 Iran 174,9-16,2 4,2 ZEA 154,1 1,6 3,7 Kuwejt 152,5 8,9 3,7 Irak 152,4 11,2 3,7 Meksyk 143,9-0,7 3,5 Wenezuela 139,7-1,5 3,4 Nigeria 116,2-1,9 2,8 Norwegia 87,5-7,0 2,1 Angola 86,9 3,4 2,1

4 Najwięksi eksporterzy ropy naftowej kraj wolumen (mln t) Arabia Saud. 417,3 Rosja 378,7 Kuwejt 131,6 ZEA 121,5 Wenezuela 103,1 Iran 85,3 Kanada 78,3 Norwegia 76,6 Meksyk 51,3 USA mogą nas jedynie poratować węglem. Masowiec CHIARA już z końcem sierpnia 2012 roku wpłynął do Portu Świnoujście. Miał nośność 114 tysięcy ton, długość 255 metrów i szerokość 43 metry. Zacumował przy Nabrzeżu Górników Portu Handlowego Świnoujście i przywiózł węgiel załadowany w porcie Norfolk ton węgla rozładowywano przez 4 doby. Ale i tak Rosjanie są bliżej, zaś ich potencjał eksportowy (72,4 mln toe) jest tylko nieznacznie niższy od amerykańskiego (78,1 mln toe). Najwięksi konsumenci węgla kraj wolumen (mln toe) dynamika (%) udział (%) Chiny 1873,30 6,1 50,2 USA 437,8-11,8 11,7 Indie 298,3 9,9 8,0 Japonia 124,4 5,4 3,3 Rosja 93,9 0,0 2,5 RPA 89,8 0,5 2,4 Korea Płd 81,8-2,4 2,2 Niemcy 79,2 3,9 2,1 Najwięksi producenci węgla kraj wolumen (mln toe) dynamika (%) udział (%) Chiny 1825,0 3,5 47,5 USA 515,9-7,5 13,4 Australia 241,1 4,2 6,3 Indonezja 237,4 9,0 6,2 Indie 228,8 5,8 6,0 Rosja 168,1 6,1 4,4 RPA 146,6 3,1 3,6

5 Najwięksi eksporterzy węgla kraj wolumen (mln toe) Australia 191,8 Indonezja 187,0 USA 78,1 Rosja 74,2 RPA 56,8 Unia Europejska w sprawie Rosji nigdy ni będzie mówić jednym głosem. Jedynie Francja, która zaraz po wojnie zdobyła się na wdrożenie własnego programu atomowego może być faktycznie niezależna. Niemcy w ostatnimi czasy wykreowali się skutecznie na europejskiego dealera rosyjskiego gazu w Europie. Ale także Węgrzy mają osobisty interes, by w sprawie embarga unijnego embarga wobec Rosji mówić innym głosem. Już po aneksji Krymu rosyjski rząd zaakceptował udzielenie Węgrom kredytu w wysokości do 10 miliardów euro na dokończenie budowy elektrowni jądrowej Paks. Uchwałę w tej sprawie podpisał premier Dmitrij Miedwiediew. Środki z kredytu mają być przeznaczone na budowę i oddanie do eksploatacji bloków energetycznych nr 5 i 6 w elektrowni jądrowej Paks. Kredyt jest udzielony na lata Jak poinformował Rosatom, spółka ta wspólnie z rosyjskimi ministerstwami: finansów, spraw zagranicznych oraz rozwoju gospodarczego i Bankiem Handlu Zagranicznego mają przeprowadzić rozmowy ze stroną węgierską i po osiągnięciu porozumienia podpisać w imieniu rosyjskiego rządu umowę o udzielenie kredytu. Rosyjsko-węgierska umowa o współpracy w dziedzinie wykorzystywania energii jądrowej w celach pokojowych przewiduje budowę dwóch bloków energetycznych o mocy MWe w elektrowni jądrowej Paks oraz kontrakt na dostawę paliwa i obsługę serwisową. Wcześniej, w 2009 roku parlament Węgier przyjął uchwałę o konieczności budowy dwóch nowych bloków energetycznych w elektrowni jądrowej Paks wzniesionej jeszcze w czasach istnienia RWPG i przy znacznym udziale polskich firm budowlanych. Obecnie w tej elektrowni zbudowanej jeszcze według projektu radzieckiego, funkcjonują cztery bloki energetyczne o łącznej mocy rzędu 2 tys. MWe z reaktorami typu WWER. Rosja musi sprzedawać ropę, gaz i węgiel aby żyć. Dochody ze sprzedaż drogich surowców energetycznych wracają potem w postaci popytu na luksusowe dobra. Nie na darmo mówi się, że w Moskwie mieszka więcej milionerów niż w Las Vegas. Dawny Dom Radzieckiej Kultury nadal stoi przy Friedrichstrasse w Berlinie tyle tylko, że nazywa się Russichses Haus, a w parterze mieści butki: Rolexa, handlującego brylantami Bucherera, słynnego duetu o polskich korzeniach Patek Philippe, Jaegera lecoultre, najstarszej na świecie manufaktury produkującej zegarki Vacheron Constantin nieprzerwanie od 1755, której zegarek nosił nawet Mikołaj II Romanow. Nieopodal jest należący do Volkswagena salon samochodowy Bentleya z ekspozycją sportowego 1000 konnego Bugatti za dokładnie milion euro. Jeśli zachód nie będzie kupował od Rosji ropy i gazu, rosyjscy oligarchowie nie będą mieć na Bentleye, Maybachy, Pateki, Rolexy, perfumy oraz futra.