Prof. dr hab. inż. Bronisław Barchański Akademia Górniczo-Hutnicza Kraków

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Prof. dr hab. inż. Bronisław Barchański Akademia Górniczo-Hutnicza Kraków"

Transkrypt

1 Prof. dr hab. inż. Bronisław Barchański Akademia Górniczo-Hutnicza Kraków

2 Polska znajduje się dzisiaj na bardzo ważnym wirażu dziejów. Decydują się losy Narodu, ich przyszły kształt, także ich ciągłość. W tym ważnym procesie nie może braknąć twórczego wkładu polskich uczonych, profesorów, a także studiującej młodzieży. Nie może braknąć ich twórczego zaangażowania i wierności prawdzie. Wiemy, jak wiele to czasem kosztuje. Przemówienie do Rektorów Polskich Uczelni Jan Paweł II ( )

3 Ekonomia jak i praca jest dla człowieka, a nie człowiek dla pracy, nie człowiek dla ekonomii. Człowiek jest zawsze pierwszy. Jan Paweł II ( )

4 Nie należy mylić szacunku dla środowiska naturalnego z czcią dla przyrody, tak jakby była ona ważniejsza od ludzi. Kard. Agustin Garcia Gasco y Vicente, metropolita Walencji

5 Nauki i umiejętności dopiero staja się użytecznymi, gdy są w praktyce do użytku publicznego zastosowane Ks. St. Staszic ( )

6 Wprowadzenie Od połowy XIX w. do roku 2011 wydobyto na terenach dzieiejszej Polski ok. 11,8 miliardów Mg węgla kamiennego. Jego największe roczne wydobycie wyniosło przed ok. 30 laty ok. 200 milionów Mg. Obecnie (2011 r.) wynosi ok. 75 milionów Mg/rok. Od roku 1945 do 2011 wydobyto również ok. 2,5 miliarda Mg węgla brunatnego. Od ok. 20 lat wydobycie węgla brunatnego oscyluje w granicach milionów Mg/rok.

7 w skali globalnej 41,5%, w krajach OECD 37,1%, Polska 95%, RPA 93%, Chiny 81%, Australia 77%, Izrael 77%, Kazachstan 70%, Indie 68,4%, Maroko 68%, Grecja 60,5%, Niemcy 51%, USA 50,5%.

8

9

10 1. energia wiatru, 2. duże elektrownie wodne, 3. małe elektrownie wodne, 4. fotowoltaika (Europa), 5. fotowoltaika (Północna Afryka), 6. czyste ciepło słońca, 7. ciepło słońca (wykorzystane hybrydowo), 8. kolektor słoneczny, 9. biomasa, 10. biomasa (pozyskiwanie ciepła), 11. geotermia (pozyskiwanie ciepła), 12. geotermia, 13. kopalne nośniki energii

11 Polska 94,5 Południowa Afryka Chiny 79 Izrael 77 Australia 77 Kazachstan 70 Maroko 68 Indie 68 Republika Czeska 93 61,5 Grecja 60,5 Niemcy 51 USA 50,5

12 Atmosfera 753 Ocean Roślinność 563 Skorupa ziemska Ilość węgla (C) w miliardach ton

13 Średnia temperatura na powierzchni Ziemi, gdyby nie było efektu cieplarnianego, biorąc pod uwagę pory dnia i pory roku, wahałaby się od 80 C do +100 C, a takie warunki nie sprzyjają życiu na Ziemi. Gdyby więc nie było efektu cieplarnianego, nie byłoby i życia na Ziemi przynajmniej w tej formie, w jakiej jest ono obecnie. W wyniku efektu cieplarnianego średnia temperatura powierzchni Ziemi wynosi ok. 15 C

14 Powszechnie wiadomo, że w efekcie cieplarnianym partycypuje ok. 30 gazów. Do najważniejszych należą: para wodna, dwutlenek węgla (CO 2 ), metan (CH 4 ), freony (CFC), ozon (O 3 ), tlenki azotu (NO x ). Procentowy udział pary wodnej w efekcie cieplarnianym wg: Prof. Z. Brzózki 60% Zespołu PT Pracowników Naukowych z Hanoweru 66% Prof. Z. Jaworowskiego do 98%

15 Efekt cieplarniany (W/m 2 ) Łączny efekt cieplarniany Para wodna 66 +-? % CO ,1% ,0% Pozostałe gazy cieplarniane 1,2% Ludzki udział w efekcie cieplarnianym od 1750 r. CO2 1,56 W m 2 57,8% 0,9% 1,14 W m 2 Pozostałe 0,25 NOx 9,3% 0,14 5,2% Freony 10,4% 0,28 17,4% CH4 0,47 Pozostałe gazy emitowane przez człowieka mające udział w efekcie cieplarnianym

16 Międzykontynentalne płyty skorupy ziemskiej przemieszczając się i pękając umożliwiają przez powstałe szczeliny i rysy wydobywanie się z wnętrza Ziemi strumieni gorącej lawy. Lawa ta transportuje w swojej masie między innymi znaczne ilości CO 2 i CH 4

17 Przemieszczające się płyty denne w oceanach zderzają się między innymi z płytami kontynentalnymi. Płyty te transportują morskie utwory sedymentacyjne, w których jest zlokalizowany węgiel (C). Węgiel ten pochodzi głównie z żyjących w strefie powierzchniowej oceanów alg oraz z wapnia znajdującego się w mikroorganizmach (np. otwornice). Obumarłe mikroorganizmy opadają na dno oceanu i wnikają w szlam denny. Utworzone tak warunki wegetacji są bardzo korzystne dla pewnej grupy bakterii, które wytwarzają CO 2 i CH 4.

18 Kolejną drogą przedostawania się z wnętrza Ziemi CO 2 i CH 4 do atmosfery są gorące źródła i fumarole. W wielu miejscach na Ziemi występuje również tzw. wulkany błotne (np. Chandra Gup na pustyni Makran Pakistan). Ponadto bajorka, jeziora, kałuże, torfowiska są ekosystemami, w których pewne rodzaje bakterii wytwarzają CH 4.

19 W rejonach gazo i roponośnych część gazów i ropy naftowej z wnętrza Ziemi via rysy i szczeliny migruje na powierzchnię (np. Atabasca Tar Sands w Kanadzie czy rejon Orinoco w Wenezueli). Cześć gazów z ww. złóż to lekkie węglowodory głównie CH 4, które ulatniają się do atmosfery.

20 Karczowanie lasów, w tym metodą ogniową (wypalanie) to kolejne źródło emisji CO 2.W latach w strefie tropikalnej zniszczono ponad 500 milionów ha lasów, a w strefie umiarkowanej ponad 100 milionów ha. Ponadto wg różnych źródeł w dżunglach Brazylii wycina się rocznie 3,5 miliona ha, a w Indonezji 1,5 miliona ha lasów tropikalnych. Według szacunków każdego roku zniszczone zostaje prawie 29 milionów ha lasu tropikalnego. Jeśli to tempo nie zostanie zahamowane, do roku 2050 znikną dwa miliony km 2 lasu, czyli 40% całej amazońskiej dżungli.

21 Źródła (wybrane) Emisje [Tg CH 4 /rok] Emisje [Tg CH 4 /rok] Bagna i pola ryżowe 325 ( ) 225 Produkcja energii Przeżuwacze 90 (łącznie z utylizacją odchodów) Wysypiska śmieci Spalanie biomasy Inne (70) Suma

22 Obrakuwpływu antropogennych gazów (CO 2 ich 4 i innych) na efekt cieplarniany jest przekonanych amerykańskich naukowców i 9021 doktorantów, którzyza informacjami podanymi w pracy podpisali niżej wymienioną petycję do rządu USA: Petycja Wzywamy rząd Stanów Zjednoczonych do odrzucenia porozumienia o globalnym ociepleniu, które zostało podpisane w Kioto, Japonii w grudniu 1997 r. oraz wszelkich innych, podobnych propozycji. Zaproponowane limity gazów cieplarnianych zaszkodziłyby środowisku, utrudniłyby postęp nauki i technologii, a także zaszkodziły zdrowiu i dobrobytowi ludzkości.

23 Dlaczego media nie wspominają o tzw. Apelu Heidelberskim (z roku 1992), tzw. Deklaracji Lipskiej (z roku 1996), która mówi, że na przekór powszechnemu przekonaniu nie ma naukowej zgody, co do znaczenia ocieplenia podobnie jak i o tzw. Petycji Oregońskiej (z roku 1998), powołującej się na fakt, iż nie istnieje żaden przekonujący dowód na to, że dokonywana przez człowieka emisja gazów cieplarnianych wywołuje katastrofalne ocieplenie powierzchni ziemskiej i zmiany klimatu Wszystkie te dokumenty podpisane zostały przez tysiące naukowców.

24 Prezes Amerykańskiego Towarzystwa Meteorologicznego M. Rosse twierdzi, iż wyobrażenie, że ludzie w sposób znaczący przyczyniają się do globalnego ocieplenia, jest najbardziej masowym nadużyciem nauki, jakie kiedykolwiek widziałem Wspomniany Apel Heidelberski z czasu Szczytu Ziemi w Rio de Janeiro w roku 1992, pierwotnie podpisało 425 naukowców. Do dziś ponad 4000, wśród nich także 72 laureatów Nagrody Nobla

25 Badania te wykazały, że w cyklu średnio 11 to letnim przebiegają zmiany plam na słońcu. W cyklach tych mogą zachodzić jednak pewne anomalie, które w 1890 r. odkrył Edward Maunder. Badacz ten analizując przebieg 11 to letnich cykli zmian plam słonecznych odkrył, że w latach nastąpiła pewna pauza aktywności Słońca. Przed ok. 300 laty promieniowanie Słońca było o 0,25% mniejsze niż obecnie. W trakcie tej pauzy klimatolodzy odnotowali najniższe temperatury tak zwanej Małej Epoki Lodowcowej

26 Średniowiecze Ocieplenie średniowieczne Mała epoka lodowcowa Współczesne ocieplenie

27 Przebieg odchyleń promieniowania słonecznego [W/m 2 ] Przebieg odchyleń temperatury ) [K] Zawartość CO2 [ppm]

28

29 Źródło:Die Kalte Sonne

30

31 W ciągu ostatnich 50 lat temperatura w świecie wzrosla o ok. 0,5 C, w Europie Zachodniej o ok. 1,5 C. Winnym tej anomalii, zdaniem naukowców z Holenderskiego Instytutu ds. Pogody i Klimatu (KNMI), jest coraz czystsze powietrze. Niebo nad Europą nigdy nie było tak czyste jak obecnie. Stacje pomiarowe Umweltbundesamt RFN wykazały, że obecnie wartości zapylenia powietrza są najniższe od chwili rozpoczęcia tego typu pomiarów. Koncentracja pyłów w powietrzu w ciągu ostatnich 30 lat spadla o 60%.

32 Golfstrom w ciągu jednego dnia dostarcza do Europy ilość ciepła równą energii wydzielonej przez spalanie węgla w skali światowej w ciągu 10 lat.

33 El Nino cykliczne zmiany równowagi termicznej Ziemi, które co kilka lat nasilają się na Pacyfiku. Apogeum ostatniego El Nino przypadło na rok Wody Pacyfiku oddały wówczas atmosferze dużo kumulowanego wcześniej ciepła, przez co skoczyły temperatury powietrza. Później jednak El Nino wszedł w fazę przeciwną, a ocean zaczął przyjmować ciepło wody, chłodząc atmosferę.

34 W emisji CO 2 bierze udział 207 krajów. Na kraje UE przypada ok.11 ~ 12% Prawie 88% CO 2 emitują kraje, które nie tylko nie należną do UE, czyli nie zostaną objęte planowaną na rok 2020 dyrektywą unijną tzw. 3x20, ale niektóre z nich (np. USA czy Chiny) nie ratyfikowały nawet protokołu z Kyoto.

35 Kraje postkomunistyczne przeszły wtedy głęboką transformację gospodarczą, łącznie z likwidacją ciężkiego przemysłu, co zaowocowało drastycznym obniżeniem PKB oraz zmniejszeniem emisji CO2 o 32%. Natomiast stare kraje unijne, rozwijając się powoli, a nawet wykazując stagnację zwiększyły swą emisję CO2 o 4%. Brukselska biurokracja chciałaby zapomnieć o tych różnicach i w ciągu następnych trzynastu lat zrobić urawniłowkę żądając od wszystkich zmniejszenia emisji CO2 o30%!!! Czy więc naprawdę chodzi o klimat?

36 Rozpatrując odwołanie Komisji Europejskiej od wyroku sądu pierwszej instancji, Trybunał Sprawiedliwości UE potwierdził w czwartek ( ), że KE przekroczyła swe uprawnienia, narzucając w 2007 r. Polsce obniżony limit uprawnień do emisji CO2 na lata

37 Po raz drugi, odrzucając stanowisko KE, unijni sędziowie uznali, że KE przekroczyła swoje kompetencje, kwestionując wyliczenia polskiego rządu i ograniczając emisję dla polskich przedsiębiorstw o 26,7 proc. w porównaniu z propozycją Warszawy. Polska oczekiwała rocznego limitu 284,6 mln ton emisji CO2, argumentując, że takie są potrzeby rozwijającej się gospodarki.

38 Czy CO2 emitowane przez energetykę węglową ma wpływ na zmianę klimatu??? NIE!!!!!!!

39 TAK WINNI ŚMY NADAL ROZWIJAĆ G ÓRNICTWO WE GLA KAMIENNEGO I BRUNATNEGO JAKO ZRÓDŁO NAJTA NSZEJ ENERGII ELEKTRYCZNEJ CO NAJMIEJ DO ROKU 2050.

40 A jednak węgiel to teraźniejszość i przyszłość energetyki

41 Do niedawna żywiłem przekonanie, żew uchwałach wydawanych przez Parlament Europejskiosiągnięto już najwyższy poziom ideologicznego bełkotu. Nie doceniałem jednak twórczych talentów deputowanych. Rezolucja o kobietach i klimacie to prawdziwa perław koronie, wisienka na torcie, słowem: bełkot nad bełkotami

42

43

44 Interesujące rozważania można znaleźć w: Vahrenholt F. Die Kalte Sonne Hoffman und Campe Teluk T. Mitologia efektu cieplarnianego. Instytut Globalizacji

45 Prof. dr hab. inż. Bronisław Barchański Opracowanie graficzne: mgr inż. Anna Wiktor

46

47 Klimat umiarkowany, ciepły o kontynentalnej suchej odmianie. Zimy są tu zimne i często mroźnie, gdzie w wielu miejscach średnia dobowa temperatura może spaść do 12 o C. Lata są dość gorące, co wiąże się z napływem gorących mas z Meksyku. Średnie wartości letnie dochodzą do +32 o C.

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

Pakiet klimatyczny a przyszłość polskiego górnictwa

Pakiet klimatyczny a przyszłość polskiego górnictwa Bractwo Gwarków Spotkanie z Wicepremierem RP Waldemarem Pawlakiem Pakiet klimatyczny a przyszłość polskiego górnictwa Prof. dr hab. inż. Bronisław Barchański Katowice 16.04.2012 Polska znajduje się dzisiaj

Bardziej szczegółowo

Prof. dr hab. inż. Krystian PROBIERZ dr H.C. geolog górniczy Krótko o globalnym ociepleniu, emisji CO2 oraz produkcji węgla, w Polsce i na świecie

Prof. dr hab. inż. Krystian PROBIERZ dr H.C. geolog górniczy Krótko o globalnym ociepleniu, emisji CO2 oraz produkcji węgla, w Polsce i na świecie Prof. dr hab. inż. Krystian PROBIERZ dr H.C. geolog górniczy Krótko o globalnym ociepleniu, emisji CO2 oraz produkcji węgla, w Polsce i na świecie Katowice, 28.06.2013 r. Czy rzeczywiście występuje globalne

Bardziej szczegółowo

Kolokwium zaliczeniowe Informatyczne Podstawy Projektowania 1

Kolokwium zaliczeniowe Informatyczne Podstawy Projektowania 1 2016 Kolokwium zaliczeniowe Informatyczne Podstawy Projektowania 1 Elżbieta Niemierka Wydział Inżynierii Środowiska Politechniki Wrocławskiej 2016-01-07 1. SPIS TREŚCI 2. Gaz cieplarniany - definicja...

Bardziej szczegółowo

Polityka energetyczna w UE a problemy klimatyczne Doświadczenia Polski

Polityka energetyczna w UE a problemy klimatyczne Doświadczenia Polski Polityka energetyczna w UE a problemy klimatyczne Doświadczenia Polski Polityka energetyczna w Unii Europejskiej Zobowiązania ekologiczne UE Zobowiązania ekologiczne UE na rok 2020 redukcja emisji gazów

Bardziej szczegółowo

Wybrane przykłady problemów górnictwa węglowego,

Wybrane przykłady problemów górnictwa węglowego, Wybrane przykłady problemów górnictwa węglowego, które bezwzględnie winny być rozwiązane Prof. dr hab. inż. Br ronisław Barchański Bractwo Gwarków graficzna: dr inż. Anna Wiktor-Sułkowska 20.01.2016, Katow

Bardziej szczegółowo

Zielona Energia czyli Rola nauki w rozwiązywaniu zagrożeń cywilizacyjnych

Zielona Energia czyli Rola nauki w rozwiązywaniu zagrożeń cywilizacyjnych Zielona Energia czyli Rola nauki w rozwiązywaniu zagrożeń cywilizacyjnych Największe zagrożenia dla naszej cywilizacji: 1) Deficyt energii (elektrycznej) 2) Brak czystej wody 3) Brak żywności 4) Jakość

Bardziej szczegółowo

Lokalną Grupę Działania. Debata realizowana w ramach projektu. wdrażanego przez

Lokalną Grupę Działania. Debata realizowana w ramach projektu. wdrażanego przez Odchylenie od normy (1961-1990; o C) 2016-09-12 Debata realizowana w ramach projektu wdrażanego przez Lokalną Grupę Działania a finansowanego przez Fundację na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa ze środków

Bardziej szczegółowo

Zmiany w środowisku naturalnym

Zmiany w środowisku naturalnym Zmiany w środowisku naturalnym Plan gospodarki niskoemisyjnej jedną z form dążenia do czystszego środowiska naturalnego Opracował: Romuald Meyer PGK SA Czym jest efekt cieplarniany? Ziemia posiada atmosferę

Bardziej szczegółowo

PROF. DR HAB. INŻ. ANTONI TAJDUŚ

PROF. DR HAB. INŻ. ANTONI TAJDUŚ PROF. DR HAB. INŻ. ANTONI TAJDUŚ Kraje dynamicznie rozwijające produkcję kraje Azji Południowo-wschodniej : Chiny, Indonezja, Indie, Wietnam,. Kraje o niewielkim wzroście i o stabilnej produkcji USA, RPA,

Bardziej szczegółowo

Prezentacja grupy A ZAPRASZAMY

Prezentacja grupy A ZAPRASZAMY Prezentacja grupy A Pojecie kluczowe: Globalne i lokalne problemy środowiska. Temat: Jaki wpływ mają nasze działania na globalne ocieplenie? Problem badawczy: Jaki wpływ ma zużycie wody na globalne ocieplenie?

Bardziej szczegółowo

Globalne ocieplenie, mechanizm, symptomy w Polsce i na świecie

Globalne ocieplenie, mechanizm, symptomy w Polsce i na świecie Zmiany klimatyczne a rolnictwo w Polsce ocena zagrożeń i sposoby adaptacji Warszawa, 30.09.2009 r. Globalne ocieplenie, mechanizm, symptomy w Polsce i na świecie Jerzy Kozyra Instytut Uprawy Nawożenia

Bardziej szczegółowo

Czy emisja antropogennego CO 2 może mieć wpływ na górnictwo węgla w Polsce?

Czy emisja antropogennego CO 2 może mieć wpływ na górnictwo węgla w Polsce? Prof. zw. dr hab. inż. Bronisław Barchański Akademia Górniczo-Hutnicza Kraków Czy emisja antropogennego CO 2 może mieć wpływ na górnictwo węgla w Polsce? 1.0 Wprowadzenie Nauki i umiejętności dopiero stają

Bardziej szczegółowo

Człowiek a środowisko

Człowiek a środowisko 90-242 ŁÓDŹ ul. Kopcińskiego 5/11 tel: 0-42 678-19-20; 0-42 678-57-22 http://zsp15.ldi.pl ZESPÓŁ SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH NR 15 Człowiek a środowisko 90-242 ŁÓDŹ ul. Kopcińskiego 5/11 tel: 0-42 678-19-20;

Bardziej szczegółowo

OZE - ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII

OZE - ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII OZE - ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII Powiślańska Regionalna Agencja Zarządzania Energią Kwidzyn 2012 Przyczyny zainteresowania odnawialnymi źródłami energii: powszechny dostęp, oraz bezgraniczne zasoby; znacznie

Bardziej szczegółowo

Układ klimatyczny. kriosfera. atmosfera. biosfera. geosfera. hydrosfera

Układ klimatyczny. kriosfera. atmosfera. biosfera. geosfera. hydrosfera Układ klimatyczny kriosfera atmosfera biosfera geosfera hydrosfera 1 Klimat, bilans energetyczny 30% 66% T=15oC Bez efektu cieplarnianego T=-18oC 2 Przyczyny zmian klimatycznych Przyczyny zewnętrzne: Zmiana

Bardziej szczegółowo

Jest jedną z podstawowych w termodynamice wielkości fizycznych będąca miarą stopnia nagrzania ciał, jest wielkością reprezentującą wspólną własność

Jest jedną z podstawowych w termodynamice wielkości fizycznych będąca miarą stopnia nagrzania ciał, jest wielkością reprezentującą wspólną własność TEMPERATURA Jest jedną z podstawowych w termodynamice wielkości fizycznych będąca miarą stopnia nagrzania ciał, jest wielkością reprezentującą wspólną własność dwóch układów pozostających w równowadze

Bardziej szczegółowo

Problemy zanieczyszczenia powietrza w Polsce i innych krajach europejskich

Problemy zanieczyszczenia powietrza w Polsce i innych krajach europejskich Problemy zanieczyszczenia powietrza w Polsce i innych krajach europejskich Barbara Toczko Departament Monitoringu i Informacji o Środowisku Główny Inspektorat Ochrony Środowiska 15 listopada 2012 r. Wyniki

Bardziej szczegółowo

Światowa polityka klimatyczna

Światowa polityka klimatyczna Światowa polityka klimatyczna (emisja tlenku azotu w zależności od regionu) Wykonali : Magdalena Kulczyk oraz Piotr Wrzeszcz Efekt cieplarniany jako dobro publiczne Zasadaniewykluczalności -jeśli dobro

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie węgla kamiennego. Warszawa, 18 grudnia 2013

Wykorzystanie węgla kamiennego. Warszawa, 18 grudnia 2013 Wykorzystanie węgla kamiennego Warszawa, 18 grudnia 2013 2 Zasoby kopalin energetycznych na świecie (stan na koniec 2012 r.) Ameryka Płn. 245/34/382 b. ZSRR 190/16/1895 Europa 90/3/150 Bliski Wschód 1/109/2842

Bardziej szczegółowo

Opracował: Prof. dr hab. inż. Jacek Zimny, AGH Kraków, Polska Geotermalna Asocjacja - Przewodniczący. Sejm, 15 luty 2007

Opracował: Prof. dr hab. inż. Jacek Zimny, AGH Kraków, Polska Geotermalna Asocjacja - Przewodniczący. Sejm, 15 luty 2007 Energia zasobów odnawialnych Polski możliwości wykorzystania, zobowiązania międzynarodowe Nowa strategia bezpieczeństwa energetycznego Opracował: Prof. dr hab. inż. Jacek Zimny, AGH Kraków, Polska Geotermalna

Bardziej szczegółowo

Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego

Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Wzrost zapotrzebowania na

Bardziej szczegółowo

WYZWANIA EKOLOGICZNE XXI WIEKU

WYZWANIA EKOLOGICZNE XXI WIEKU WYZWANIA EKOLOGICZNE XXI WIEKU ZA GŁÓWNE ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ UWAŻANE SĄ: -przemysł -transport -rolnictwo -gospodarka komunalna Zanieczyszczenie gleb Przyczyny zanieczyszczeń gleb to, np.: działalność

Bardziej szczegółowo

Odnawialne Źródła Energii (OZE)

Odnawialne Źródła Energii (OZE) Odnawialne Źródła Energii (OZE) Kamil Łapioski Specjalista energetyczny Powiślaoskiej Regionalnej Agencji Zarządzania Energią Kwidzyn 2011 1 Według prognoz światowe zasoby energii wystarczą na: lat 2 Energie

Bardziej szczegółowo

Innowacyjne technologie a energetyka rozproszona.

Innowacyjne technologie a energetyka rozproszona. Innowacyjne technologie a energetyka rozproszona. - omówienie wpływu nowych technologii energetycznych na środowisko i na bezpieczeństwo energetyczne gminy. Mgr inż. Artur Pawelec Seminarium w Suchej Beskidzkiej

Bardziej szczegółowo

JAKOŚĆ POWIETRZA W WARSZAWIE

JAKOŚĆ POWIETRZA W WARSZAWIE JAKOŚĆ POWIETRZA W WARSZAWIE Badania przeprowadzone w Warszawie wykazały, że w latach 1990-2007 w mieście stołecznym nastąpił wzrost emisji całkowitej gazów cieplarnianych o około 18%, co przekłada się

Bardziej szczegółowo

Czym jest rozwój zrównowaŝony

Czym jest rozwój zrównowaŝony Rozwój zrównowaŝony Millenimacje Projekt jest współfinansowany w ramach programu polskiej pomocy zagranicznej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP w 2010 r. www.polskapomoc.gov.pl Czym jest rozwój zrównowaŝony

Bardziej szczegółowo

Odnawialne Źródła Energii (OZE) PREZENTACJA DLA MIESZKAŃCÓW GMINY ZIELONKI

Odnawialne Źródła Energii (OZE) PREZENTACJA DLA MIESZKAŃCÓW GMINY ZIELONKI Odnawialne Źródła Energii () PREZENTACJA DLA MIESZKAŃCÓW GMINY ZIELONKI CO TO JEST? Energia odnawialna to taka, której źródła są niewyczerpalne i których eksploatacja powoduje możliwie najmniej szkód w

Bardziej szczegółowo

Fizyka Procesów Klimatycznych Wykład 1

Fizyka Procesów Klimatycznych Wykład 1 Fizyka Procesów Klimatycznych Wykład 1 prof. dr hab. Szymon Malinowski Instytut Geofizyki, Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski malina@igf.fuw.edu.pl dr hab. Krzysztof Markowicz Instytut Geofizyki, Wydział

Bardziej szczegółowo

Typy strefy równikowej:

Typy strefy równikowej: Strefa równikowa: Duży dopływ energii słonecznej w ciągu roku, strefa bardzo wilgotna spowodowana znacznym parowaniem. W powietrzu występują warunki do powstawania procesów konwekcyjnych. Przykładem mogą

Bardziej szczegółowo

OZE - Odnawialne Źródła Energii

OZE - Odnawialne Źródła Energii OZE - Odnawialne Źródła Energii Aleksandra Tuptyoska, Wiesław Zienkiewicz Powiślaoska Regionalna Agencja Zarządzania Energią Kwidzyn 2011 1 Energie odnawialne to takie, których źródła są niewyczerpalne

Bardziej szczegółowo

Energia słoneczna docierająca do ziemi ma postać fali elektromagnetycznej o różnej długości. W zależności od długości fali wyróżniamy: Promieniowanie

Energia słoneczna docierająca do ziemi ma postać fali elektromagnetycznej o różnej długości. W zależności od długości fali wyróżniamy: Promieniowanie Energia słoneczna docierająca do ziemi ma postać fali elektromagnetycznej o różnej długości. W zależności od długości fali wyróżniamy: Promieniowanie ultrafioletowe, Promieniowanie widzialne, Promieniowanie

Bardziej szczegółowo

KRAJOWY RAPORT INWENTARYZACYJNY 2015

KRAJOWY RAPORT INWENTARYZACYJNY 2015 KRAJOWY RAPORT INWENTARYZACYJNY 2015 Inwentaryzacja gazów cieplarnianych w Polsce dla lat 1988-2013 Raport wykonany na potrzeby Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu Warszawa,

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI GEOGRAFIA JAKO NAUKA 9

SPIS TREŚCI GEOGRAFIA JAKO NAUKA 9 GEOGRAFIA JAKO NAUKA 9 I PLANETA ZIEMIA. ZIEMIA JAKO CZĘŚĆ WSZECHŚWIATA 1. Pierwotne wyobrażenia o kształcie Ziemi i ich ewolucja 11 2. Wszechświat. Układ Słoneczny 12 3. Ruch obrotowy Ziemi i jego konsekwencje

Bardziej szczegółowo

EFEKT CIEPLARNIANY A OSŁABIENIE WARSTWY OZONOWEJ XX ROCZNICA PROTOKOŁU MONTREALSKIEGO W SPRAWIE SUBSTANCJI ZUBOŻAJĄCYCH WARSTWĘ OZONOWĄ

EFEKT CIEPLARNIANY A OSŁABIENIE WARSTWY OZONOWEJ XX ROCZNICA PROTOKOŁU MONTREALSKIEGO W SPRAWIE SUBSTANCJI ZUBOŻAJĄCYCH WARSTWĘ OZONOWĄ EFEKT CIEPLARNIANY A OSŁABIENIE WARSTWY OZONOWEJ XX ROCZNICA PROTOKOŁU MONTREALSKIEGO W SPRAWIE SUBSTANCJI ZUBOŻAJĄCYCH WARSTWĘ OZONOWĄ Ryszard Purski Program prezentacji 1. Protokół montrealski ochrona

Bardziej szczegółowo

Odczarujmy mity II: Kto naprawdę zmienia ziemski klimat i dlaczego akurat Słooce?

Odczarujmy mity II: Kto naprawdę zmienia ziemski klimat i dlaczego akurat Słooce? Odczarujmy mity II: Kto naprawdę zmienia ziemski klimat i dlaczego akurat Słooce? Kilka pytao na początek Czy obecnie obserwujemy zmiany klimatu? Co, poza działaniem człowieka, może wpływad na zmiany klimatu?

Bardziej szczegółowo

Zmiany klimatu: Co po COP24 i V raporcie IPCC?

Zmiany klimatu: Co po COP24 i V raporcie IPCC? Zmiany klimatu: Co po COP24 i V raporcie IPCC? Artur WIECZOREK Trener, główny konsultant Forum Inspiracji Maj 2019 Ramowa Konwencja ONZ w sprawie Zmian Klimatu (UNFCCC) Podpisana w 1992 r. na szczycie

Bardziej szczegółowo

Wojciech Piskorski Prezes Zarządu Carbon Engineering sp. z o.o. 27/09/2010 1

Wojciech Piskorski Prezes Zarządu Carbon Engineering sp. z o.o. 27/09/2010 1 PRAKTYCZNE ASPEKTY OBLICZANIA REDUKCJI EMISJI NA POTRZEBY PROJEKTÓW WYKORZYSTUJĄCYCH DOFINANSOWANIE Z SYSTEMU ZIELONYCH INWESTYCJI W RAMACH PROGRAMU PRIORYTETOWEGO ZARZĄDZANIE ENERGIĄ W BUDYNKACH UŻYTECZNOŚCI

Bardziej szczegółowo

Ocieplenie gobalne. fakty, mity, interpretacje... Ocieplenie globalne. Czy współczesne ocieplenie globalne jest faktem? Mit Fakt

Ocieplenie gobalne. fakty, mity, interpretacje... Ocieplenie globalne. Czy współczesne ocieplenie globalne jest faktem? Mit Fakt Ocieplenie globalne Ocieplenie gobalne fakty, mity, interpretacje... Mit Fakt przyczyny naturalne skutek działalności człowieka nic nie moŝemy zrobić moŝemy zaradzić moŝemy przewidywać moŝemy regulować

Bardziej szczegółowo

Przemysł cementowy w Polsce

Przemysł cementowy w Polsce Przemysł cementowy w Polsce Przemysł cementowy w Polsce, pod względem wielkości produkcji znajduje się na siódmym miejscu wśród europejskich producentów cementu. Głęboka modernizacja techniczna, jaka miała

Bardziej szczegółowo

SYNERGIE OCHRONY KLIMATU I OCHRONY CZYSTOŚCI POWIETRZA

SYNERGIE OCHRONY KLIMATU I OCHRONY CZYSTOŚCI POWIETRZA SYNERGIE OCHRONY KLIMATU I OCHRONY CZYSTOŚCI POWIETRZA Franzjosef Schafhausen Dyrektor Departamentu Polityki Ochrony Klimatu; Europy i Spraw Międzynarodowych Warsaw Climate and Energy Talks 9 czerwca 2015

Bardziej szczegółowo

Część I Zmiany klimatu

Część I Zmiany klimatu Część I Zmiany klimatu 1. Nazwij kontynenty i oceany 2. Najciemniejsze kraje są najbardziej rozwinięte, nowoczesne 3. Najjaśniejsze najmniej rozwinięte czyli najbiedniejsze, 2014_UN_Human_Development_Report

Bardziej szczegółowo

Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Wprowadzenie do zagadnień ochrony. klimatu i gospodarki niskoemisyjnej Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla miasta Józefowa Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Zmiany klimatu W ostatnich latach termin

Bardziej szczegółowo

3. Rezerwy i zasoby kopalnych surowców energetycznych

3. Rezerwy i zasoby kopalnych surowców energetycznych 3. Rezerwy i zasoby kopalnych surowców energetycznych Soliński J.: Światowe rezerwy surowców energetycznych na podstawie przeglądu przedstawionego podczas 18. Kongresu Energetycznego. Energetyka, nr 2,

Bardziej szczegółowo

Monitoring i ocena środowiska

Monitoring i ocena środowiska Monitoring i ocena środowiska Monika Roszkowska Łódź, dn. 12. 03. 2014r. Plan prezentacji: Źródła zanieczyszczeń Poziomy dopuszczalne Ocena jakości powietrza w Gdańsku, Gdyni i Sopocie Parametry normowane

Bardziej szczegółowo

,,WPŁYW GLOBALNYCH ZJAWISK KLIMATYCZNYCH NA KLIMAT ZIEMI CHRZANOWSKIEJ

,,WPŁYW GLOBALNYCH ZJAWISK KLIMATYCZNYCH NA KLIMAT ZIEMI CHRZANOWSKIEJ ,,WPŁYW GLOBALNYCH ZJAWISK KLIMATYCZNYCH NA KLIMAT ZIEMI CHRZANOWSKIEJ Plan wykładu: 1-Pojęcie klimatu i pogody oraz czynników klimatycznych. 2-Klimat Chrzanowa i Polski w ujęciu przez dzieje historyczne.

Bardziej szczegółowo

Bezpieczeństwo energetyczne Europy w perspektywie globalnej

Bezpieczeństwo energetyczne Europy w perspektywie globalnej Akademia Finansów Polskie Towarzystwo Współpracy z Klubem Rzymskim Bezpieczeństwo energetyczne Europy w perspektywie globalnej dr Konrad Prandecki kprand@interia.pl Plan wystąpienia Znaczenie energii we

Bardziej szczegółowo

grupa a Człowiek i środowisko

grupa a Człowiek i środowisko grupa a Człowiek i środowisko................................................. Imię i nazwisko Poniższy test składa się z 18 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową

Bardziej szczegółowo

Raport o stanie środowiska. świata. Przygotowano we współpracy z Głównym Inspektoratem Ochrony Środowiska

Raport o stanie środowiska. świata. Przygotowano we współpracy z Głównym Inspektoratem Ochrony Środowiska Raport o stanie środowiska świata Przygotowano we współpracy z Głównym Inspektoratem Ochrony Środowiska Globalne Tematyczne Edukacyjne Regionalne Milenijne Cele Rozwoju (ONZ, 2000) (7) Stosować zrównoważone

Bardziej szczegółowo

STAN GEOEKOSYSTEMÓW POLSKI

STAN GEOEKOSYSTEMÓW POLSKI Dr Robert Kruszyk Instytut Badań Czwartorzędu i Geoekologii, WNGiG Uniwersytet im. A. Mickiewicza Fredry 10, 61-701 Poznań rlk@main.amu.edu.pl STAN GEOEKOSYSTEMÓW POLSKI W 2002 ROKU CHEMIZM POWIETRZA PROGRAM

Bardziej szczegółowo

Atmosfera. struktura i skład chemiczny; zmiany stanu atmosfery kluczowe dla życia na Ziemi

Atmosfera. struktura i skład chemiczny; zmiany stanu atmosfery kluczowe dla życia na Ziemi Atmosfera struktura i skład chemiczny; zmiany stanu atmosfery kluczowe dla życia na Ziemi Składniki stałe Ziemia Mars Wenus Nitrogen (N2) Oxygen (O2) Argon (Ar) Neon, Helium, Krypton 78.08% 20.95% 0.93%

Bardziej szczegółowo

autor dr inż. Piotr Długosz Prezes Zarządu

autor dr inż. Piotr Długosz Prezes Zarządu Energia Geotermalna niedocenione źródło energii odnawialnej. Polska energetyka w świetle ustaleń szczytu klimatycznego COP21 i najnowszych regulacji prawnych autor dr inż. Piotr Długosz Prezes Zarządu

Bardziej szczegółowo

Wzrost emisji CO Uderzenie w ziemię meteorytu Zderzenie galaktyk Zwiększenie masy słońca (większe przyciąganie słońca) Zderzenie dwóch planet

Wzrost emisji CO Uderzenie w ziemię meteorytu Zderzenie galaktyk Zwiększenie masy słońca (większe przyciąganie słońca) Zderzenie dwóch planet Efekt cieplarniany Wzrost emisji CO Zanieczyszczanie gleby Zanieczyszczanie wody Zanieczyszczanie powietrza wycinanie lasów Niszczenie warstwy ozonowej Wzrost emisji CO Uderzenie w ziemię meteorytu Zderzenie

Bardziej szczegółowo

Każde pytanie zawiera postawienie problemu/pytanie i cztery warianty odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa.

Każde pytanie zawiera postawienie problemu/pytanie i cztery warianty odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa. Każde pytanie zawiera postawienie problemu/pytanie i cztery warianty odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa. 1. Podstawowym używanym w Polsce pierwotnym nośnikiem energii jest: a) ropa naftowa

Bardziej szczegółowo

Polski węgiel dla potrzeb gospodarki w Polsce

Polski węgiel dla potrzeb gospodarki w Polsce Polski węgiel dla potrzeb gospodarki w Polsce Zmiany w miksie energetycznym Unii Europejskiej Unia Europejska 1990 stałe paliwa 2017 paliwo jądrowe 26% 20% paliwo jądrowe 31% stałe paliwa 39% Unia Europejska

Bardziej szczegółowo

Bez względu na powód zmian jest cieplej

Bez względu na powód zmian jest cieplej -170-430 C 350 C 20 C -140-20 C ~ -150 C ~ -180 C ~ -250 C ~ -210 C 2013-01-21 Bez względu na powód zmian jest cieplej Jean Baptiste Joseph Fourier (ur. 21 marca 1768 w Auxerre - zm. 16 maja 1830 r. w

Bardziej szczegółowo

Co najbardziej przyczyniło się do ich zmniejszenia?

Co najbardziej przyczyniło się do ich zmniejszenia? EMISJE GAZÓW CIEPLARNIANYCH: Co najbardziej przyczyniło się do ich zmniejszenia? Zmiana klimatu Zaprzestanie stosowania gazów typu CFC (chlorofluorometanów)! Bardzo istotną rolę odegrały w tym gazy typu

Bardziej szczegółowo

Niska emisja sprawa wysokiej wagi

Niska emisja sprawa wysokiej wagi M I S EMISJA A Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Suwałkach Sp. z o.o. Niska emisja sprawa wysokiej wagi Niska emisja emisja zanieczyszczeń do powietrza kominami o wysokości do 40 m, co prowadzi do

Bardziej szczegółowo

Wpływ motoryzacji na jakość powietrza

Wpływ motoryzacji na jakość powietrza Instytut Pojazdów Samochodowych i Silników Spalinowych Marek Brzeżański Wpływ motoryzacji na jakość powietrza Spotkanie Grupy Roboczej ds. Ochrony Powietrza i Energetyki Urząd Marszałkowski Województwa

Bardziej szczegółowo

APAKIET ENERGETYCZNY I INNE REGULACJE PRAWNE ŚWIATOWE TENDENCJE

APAKIET ENERGETYCZNY I INNE REGULACJE PRAWNE ŚWIATOWE TENDENCJE APAKIET ENERGETYCZNY I INNE REGULACJE PRAWNE ŚWIATOWE TENDENCJE. . Dokąd zmierza świat?... eksploatacja Ziemi Musiało upłynąć 100 tysięcy lat byśmy osiągnęli 1 miliard. Następnie 100 lat byśmy to podwoili.

Bardziej szczegółowo

Kierunki migracji: USA, Indie, Pakistan, Francja, RFN

Kierunki migracji: USA, Indie, Pakistan, Francja, RFN Dane statystyczne Wzrost natężenia migracji Zmiana kontekstu migracji Rozwój komunikacji: internet, skype Nowoczesny transport Koniec zimnej wojny Globalizacja Wybuch nacjonalizmów Wydarzenia polityczne

Bardziej szczegółowo

EFEKT CIEPLARNIANY. Efekt cieplarniany występuje, gdy atmosfera zawiera gazy pochłaniające promieniowanie termiczne (podczerwone).

EFEKT CIEPLARNIANY. Efekt cieplarniany występuje, gdy atmosfera zawiera gazy pochłaniające promieniowanie termiczne (podczerwone). Efekt cieplarniany występuje, gdy atmosfera zawiera gazy pochłaniające promieniowanie termiczne (podczerwone). Promieniowanie termiczne emitowane z powierzchni planety nie może wydostać się bezpośrednio

Bardziej szczegółowo

Polityka zrównoważonego rozwoju energetycznego w gminach. Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A.

Polityka zrównoważonego rozwoju energetycznego w gminach. Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A. Polityka zrównoważonego rozwoju energetycznego w gminach Toruń, 22 kwietnia 2008 Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A. Zrównoważona polityka energetyczna Długotrwały rozwój przy utrzymaniu

Bardziej szczegółowo

Zmiany klimatu ATMOTERM S.A. Gdański Obszar Metropolitalny 2015. Dla rozwoju infrastruktury i środowiska

Zmiany klimatu ATMOTERM S.A. Gdański Obszar Metropolitalny 2015. Dla rozwoju infrastruktury i środowiska ATMOTERM S.A. Inteligentne rozwiązania aby chronić środowisko Dla rozwoju infrastruktury i środowiska Zmiany klimatu Gdański Obszar Metropolitalny 2015 Projekt "Plan gospodarki niskoemisyjnej dla Gdańskiego

Bardziej szczegółowo

Jak powstają decyzje klimatyczne. Karol Teliga Polskie Towarzystwo Biomasy

Jak powstają decyzje klimatyczne. Karol Teliga Polskie Towarzystwo Biomasy Jak powstają decyzje klimatyczne Karol Teliga Polskie Towarzystwo Biomasy 1 SCENARIUSZE GŁÓWNY INSTYTUT GÓRNICTWA 2 Scenariusz 1 Powstanie i wdrożenie wspólnej globalnej polityki klimatycznej (respektowanie

Bardziej szczegółowo

Analiza możliwości zastosowania układów ORC uwzględniając uwarunkowania dotyczące śladu węglowego GK JSW

Analiza możliwości zastosowania układów ORC uwzględniając uwarunkowania dotyczące śladu węglowego GK JSW Analiza możliwości zastosowania układów ORC uwzględniając uwarunkowania dotyczące śladu węglowego GK JSW Koksownictwo www.jsw.pl 2019 1 Histeria środowiskowa Cena uprawnienia do emisji CO2 [EUR] Koszt

Bardziej szczegółowo

realizowanego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata

realizowanego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata Akcja edukacyjno-informacyjna dla uczniów ze szkół na terenie Powiatu Człuchowskiego dotycząca zasad funkcjonowania instalacji solarnych zrealizowanych w ramach projektu realizowanego w ramach Regionalnego

Bardziej szczegółowo

PL Zjednoczona w różnorodności PL B8-0156/28. Poprawka. Anja Hazekamp, Younous Omarjee w imieniu grupy GUE/NGL

PL Zjednoczona w różnorodności PL B8-0156/28. Poprawka. Anja Hazekamp, Younous Omarjee w imieniu grupy GUE/NGL 11.3.2019 B8-0156/28 28 Motyw C a (nowy) Ca. mając na uwadze, że wtórne powstawanie cząstek stałych wynika z serii reakcji chemicznych i fizycznych obejmujących różne gazy prekursorowe, takie jak SO 2

Bardziej szczegółowo

KIG IX MEETING 17 PAŹDZIERNIKA 2019

KIG IX MEETING 17 PAŹDZIERNIKA 2019 KIG ETING 17 PAŹDZIERNIKA w 2040 roku będzie 9,1 mld ludzi na świecie więcej o 1,7 mld niż w 2017 * WG RAPORTU WEO 2018 zużycie energii* globalnie w 2040 r będzie większe o ¼ w relacji do 2017 roku * PIERWOTNEJ

Bardziej szczegółowo

Aktualny stan jakości powietrza w Warszawie

Aktualny stan jakości powietrza w Warszawie Aktualny stan jakości powietrza w Warszawie XII Forum Operatorów Systemów i Odbiorców Energii i Paliw CZYSTE POWIETRZE W WARSZAWIE jako efekt polityki energetycznej miasta Warszawa, 23 października 2015

Bardziej szczegółowo

Powietrze życiodajna mieszanina gazów czy trucizna, która nie zna granic?

Powietrze życiodajna mieszanina gazów czy trucizna, która nie zna granic? Powietrze życiodajna mieszanina gazów czy trucizna, która nie zna granic? Projekt realizuje: Zanieczyszczenia powietrza Projekt realizuje: Definicja Rodzaje zanieczyszczeń Przyczyny Skutki (dla człowieka,

Bardziej szczegółowo

Energetyka rozproszona w drodze do niskoemisyjnej Polski. Szanse i bariery. Debata online, Warszawa, 28 maja 2014 r.

Energetyka rozproszona w drodze do niskoemisyjnej Polski. Szanse i bariery. Debata online, Warszawa, 28 maja 2014 r. Energetyka rozproszona w drodze do niskoemisyjnej Polski. Szanse i bariery Debata online, Warszawa, 28 maja 2014 r. Mariusz Wójcik Fundacja na rzecz Zrównoważonej Energetyki Debata ekspercka 28.05.2014

Bardziej szczegółowo

DYLEMATY POLSKIEJ ENERGETYKI W XXI WIEKU. Prof. dr hab. Maciej Nowicki

DYLEMATY POLSKIEJ ENERGETYKI W XXI WIEKU. Prof. dr hab. Maciej Nowicki DYLEMATY POLSKIEJ ENERGETYKI W XXI WIEKU Prof. dr hab. Maciej Nowicki 1 POLSKI SYSTEM ENERGETYCZNY NA ROZDROŻU 40% mocy w elektrowniach ma więcej niż 40 lat - konieczność ich wyłączenia z eksploatacji

Bardziej szczegółowo

Międzynarodowe Targi Górnictwa, Przemysłu Energetycznego i Hutniczego KATOWICE 2015. Konferencja: WĘGIEL TANIA ENERGIA I MIEJSCA PRACY.

Międzynarodowe Targi Górnictwa, Przemysłu Energetycznego i Hutniczego KATOWICE 2015. Konferencja: WĘGIEL TANIA ENERGIA I MIEJSCA PRACY. Międzynarodowe Targi Górnictwa, Przemysłu Energetycznego i Hutniczego KATOWICE 2015 Konferencja: WĘGIEL TANIA ENERGIA I MIEJSCA PRACY Wprowadzenie Janusz Olszowski Górnicza Izba Przemysłowo-Handlowa Produkcja

Bardziej szczegółowo

Ocieplenie gobalne. fakty, mity, interpretacje...

Ocieplenie gobalne. fakty, mity, interpretacje... Ocieplenie gobalne fakty, mity, interpretacje... Ocieplenie globalne Mit Fakt przyczyny naturalne skutek działalności człowieka nic nie moŝemy zrobić moŝemy zaradzić moŝemy przewidywać moŝemy regulować

Bardziej szczegółowo

Jaki jest optymalny wybór technologii OZE?

Jaki jest optymalny wybór technologii OZE? Jaki jest optymalny wybór technologii OZE? 05/2010 Argumenty PC Folia 1 Pompa ciepła Kocioł na biomasę Kolektory słoneczne Fotowoltaika Energetyka wiatrowa Cele pakietu energetyczno-klimatycznego Unii

Bardziej szczegółowo

Atmosfera. struktura i skład chemiczny; zmiany stanu atmosfery kluczowe dla życia na Ziemi

Atmosfera. struktura i skład chemiczny; zmiany stanu atmosfery kluczowe dla życia na Ziemi Atmosfera struktura i skład chemiczny; zmiany stanu atmosfery kluczowe dla życia na Ziemi Składniki stałe Ziemia Mars Wenus Nitrogen (N2) Oxygen (O2) Argon (Ar) Neon, Helium, Krypton 78.08% 20.95% 0.93%

Bardziej szczegółowo

SCENARIUSZ LEKCJI FIZYKI Z WYKORZYSTANIEM FILMU. Fizyka w chmurach

SCENARIUSZ LEKCJI FIZYKI Z WYKORZYSTANIEM FILMU. Fizyka w chmurach SCENARIUSZ LEKCJI FIZYKI Z WYKORZYSTANIEM FILMU Fizyka w chmurach I. WPROWADZENIE Ciekawa lekcja to taka, która prowokuje ucznia do zadawania pytań. Dlatego tak ważne jest odejście od tradycyjnej formy

Bardziej szczegółowo

Przedstawiciel branży OZE. Podstawy prawne OZE

Przedstawiciel branży OZE. Podstawy prawne OZE Przedstawiciel branży OZE Podstawy prawne OZE Co to jest energia odnawialna? odnawialne źródło energii - źródło wykorzystujące w procesie przetwarzania energię wiatru, promieniowania słonecznego, geotermalną,

Bardziej szczegółowo

Plan wykładu: Wstęp. Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego. Zanieczyszczenia wód. Odpady stałe

Plan wykładu: Wstęp. Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego. Zanieczyszczenia wód. Odpady stałe Plan wykładu: Wstęp Klasyfikacja odpadów i zanieczyszczeń Drogi przepływu substancji odpadowych Analiza instalacji przemysłowej w aspekcie ochrony środowiska Parametry charakterystyczne procesu oczyszczania

Bardziej szczegółowo

Zawartość i sposoby usuwania rtęci z polskich węgli energetycznych. mgr inż. Michał Wichliński

Zawartość i sposoby usuwania rtęci z polskich węgli energetycznych. mgr inż. Michał Wichliński Zawartość i sposoby usuwania rtęci z polskich węgli energetycznych mgr inż. Michał Wichliński Rtęć Rtęć występuje w skorupie ziemskiej w ilości 0,05 ppm, w małych ilościach można ją wykryć we wszystkich

Bardziej szczegółowo

More Baltic Biogas Bus Project 2013 2014. www.balticbiogasbus.eu 1

More Baltic Biogas Bus Project 2013 2014. www.balticbiogasbus.eu 1 More Baltic Biogas Bus Project 2013 2014 1 Autobusy napędzane biometanem i eco-driving dr inż. Wojciech Gis, ITS mgr Mikołaj Krupiński, ITS Jonas Forsberg, Biogas Öst dr inż. Jerzy Waśkiewicz, ITS dr inż.

Bardziej szczegółowo

Konsumpcja ropy naftowej per capita w 2015 r. [tony]

Konsumpcja ropy naftowej per capita w 2015 r. [tony] ROPA: poszukiwania, wydobycie, sprzedaż Konsumpcja ropy naftowej per capita w [tony] 0 0,75 0,75 1,5 1,5 2,25 2,25 3,0 > 3,0 66 ROPA: poszukiwania, wydobycie, sprzedaż Główne kierunki handlu ropą naftową

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z badań jakości powietrza wykonanych ambulansem pomiarowym w Tarnowskich Górach w dzielnicy Osada Jana w dniach

Sprawozdanie z badań jakości powietrza wykonanych ambulansem pomiarowym w Tarnowskich Górach w dzielnicy Osada Jana w dniach WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W KATOWICACH DELEGATURA W CZĘSTOCHOWIE ul. Rząsawska 24/28 tel. (34) 369 41 20, (34) 364-35-12 42-200 Częstochowa tel./fax (34) 360-42-80 e-mail: czestochowa@katowice.wios.gov.pl

Bardziej szczegółowo

Czy rewolucja energetyczna nadejdzie także do Polski?

Czy rewolucja energetyczna nadejdzie także do Polski? Czy rewolucja energetyczna nadejdzie także do Polski? W najbliższych dniach sejm zadecyduje o przyszłości energetyki odnawialnej w Polsce. Poparcie dla rozwoju tych technologii wyraża aż trzy czwarte społeczeństwa.

Bardziej szczegółowo

Początki początków - maj br.

Początki początków - maj br. Dotychczasowe doświadczenia w zakresie egzekwowania i ujmowania zagadnień klimatycznych w składanych dokumentach na etapie ooś w województwie kujawsko - pomorskim Rdoś Bydgoszcz Początki początków - maj

Bardziej szczegółowo

CHĘCINY CHRONIĄ KLIMAT. Autobus energetyczny mobilne centrum edukacyjno informacyjne przeciwdziałania zmianom klimatu

CHĘCINY CHRONIĄ KLIMAT. Autobus energetyczny mobilne centrum edukacyjno informacyjne przeciwdziałania zmianom klimatu CHĘCINY CHRONIĄ KLIMAT Ochrona środowiska powinna być jedną z ważniejszych wartości każdego człowieka. Podjęliśmy się udziału w konkursie ponieważ temat ochrony klimatu jest dla nas niezwykle interesujący.

Bardziej szczegółowo

Ukryty rachunek za węgiel 2017 Wsparcie górnictwa i energetyki węglowej w Polsce - wczoraj, dziś i jutro

Ukryty rachunek za węgiel 2017 Wsparcie górnictwa i energetyki węglowej w Polsce - wczoraj, dziś i jutro Ukryty rachunek za węgiel 2017 Wsparcie górnictwa i energetyki węglowej w Polsce - wczoraj, dziś i jutro Aleksander Śniegocki Kierownik projektu Energia i Klimat Warszawa 19/09/2017.wise-europa.eu Kim

Bardziej szczegółowo

Troska o powietrze atmosferyczne

Troska o powietrze atmosferyczne Troska o powietrze atmosferyczne Stacja monitoringu PKN ORLEN S.A. Płock Gimnazjum nr 5 Płock, 2014 ORLEN. NAPĘDZAMY PRZYSZŁOŚĆ. AGENDA 1. PKN ORLEN a środowisko 2. Monitoring powietrza atmosferycznego

Bardziej szczegółowo

ALTERNATYWNE ŹRÓDŁA I OSZCZĘDZANIE ENERGII

ALTERNATYWNE ŹRÓDŁA I OSZCZĘDZANIE ENERGII ALTERNATYWNE ŹRÓDŁA I OSZCZĘDZANIE ENERGII Główne źródła energii w Polsce W Polsce głównym źródłem energii są paliwa kopalne: - węgiel kamienny, - węgiel brunatny - ropa naftowa, - gaz ziemny. Należą one

Bardziej szczegółowo

1. W źródłach ciepła:

1. W źródłach ciepła: Wytwarzamy ciepło, spalając w naszych instalacjach paliwa kopalne (miał węglowy, gaz ziemny) oraz biomasę co wiąże się z emisją zanieczyszczeń do atmosfery i wytwarzaniem odpadów. Przedsiębiorstwo ogranicza

Bardziej szczegółowo

ŚWIAT ENERGETYCZNE WEKTORY ROZWOJU

ŚWIAT ENERGETYCZNE WEKTORY ROZWOJU ŚWIAT ENERGETYCZNE WEKTORY ROZWOJU Autor: Mirosław Gorczyca ( Rynek Energii nr 3/2012) Słowa kluczowe: produkcja i zużycie energii, nośniki energii, regionalne aspekty zużycia energii Streszczenie. Przedstawiono

Bardziej szczegółowo

Systemy wsparcia wytwarzania energii elektrycznej w instalacjach odnawialnego źródła energii. Warszawa, 9 maja 2019 r.

Systemy wsparcia wytwarzania energii elektrycznej w instalacjach odnawialnego źródła energii. Warszawa, 9 maja 2019 r. Systemy wsparcia wytwarzania energii elektrycznej w instalacjach odnawialnego źródła energii Warszawa, 9 maja 2019 r. Struktura wytwarzania energii elektrycznej [GWh] w latach 2017-2018 2017 r. 2018 r.

Bardziej szczegółowo

7. EFEKT CIEPLARNIANY

7. EFEKT CIEPLARNIANY 7. EFEKT CIEPLARNIANY 7.01. Efekt cieplarniany-wprowadzenie 7.02. Widmo promieniowania docierającego do powierzchni Ziemi i emitowanego z powierzchni Ziemi 7.03. Temperatura efektywna Ziemi 7.04. Termiczny

Bardziej szczegółowo

Wyniki pomiarów jakości powietrza prowadzonych metodą pasywną w Kolonowskiem w 2014 roku

Wyniki pomiarów jakości powietrza prowadzonych metodą pasywną w Kolonowskiem w 2014 roku WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W OPOLU Wyniki pomiarów jakości powietrza prowadzonych metodą pasywną w Kolonowskiem w 2014 roku Opole, luty 2015 r. 1. Podstawy formalne Niniejsze opracowanie

Bardziej szczegółowo

CERTYFIKOWANIE INSTALATORÓW OZE. Stefan Wójtowicz Instytut Elektrotechniki

CERTYFIKOWANIE INSTALATORÓW OZE. Stefan Wójtowicz Instytut Elektrotechniki CERTYFIKOWANIE INSTALATORÓW OZE Instytut Elektrotechniki Nieodnawialne nośniki energii Węgiel Uran Ropa Gaz Zalety Duża gęstość mocy Dostępność Niski koszt Dyspozycyjność Opanowana technologia Wady Skażenie

Bardziej szczegółowo

ILE NAPRAWDĘ KOSZTUJE NAS ENERGETYKA WĘGLOWA?

ILE NAPRAWDĘ KOSZTUJE NAS ENERGETYKA WĘGLOWA? ILE NAPRAWDĘ KOSZTUJE NAS ENERGETYKA WĘGLOWA? dr Maciej Bukowski Warszawski Instytut Studiów Ekonomicznych ZAKRES ANALIZY Górnictwo węgla kamiennego i brunatnego Elektroenergetyka węglowa, w tym współspalanie

Bardziej szczegółowo

Bazowa inwentaryzacja emisji CO 2

Bazowa inwentaryzacja emisji CO 2 Bazowa inwentaryzacja emisji CO 2 Patrycja Płonka Asystent Projektów Stowarzyszenie Gmin Polska Sieć Energie Cités 31-016 Kraków, ul. Sławkowska 17 tel./faks: +48 12 429 17 93 e-mail: biuro@pnec.org.pl

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie biomasy stałej w Europie

Wykorzystanie biomasy stałej w Europie Wykorzystanie biomasy stałej w Europie Rafał Pudełko POLSKIE Wykorzystanie biomasy stałej w Europie PLAN PREZENTACJI: Aktualne dane statystyczne Pierwsze pomysły dot. energetycznego wykorzystania biomasy

Bardziej szczegółowo

Energia. Edukacji. Scenariusze lekcji Szkoła podstawowa, klasa VI

Energia. Edukacji. Scenariusze lekcji Szkoła podstawowa, klasa VI du uk kac a ji ac cji En ji En er i E Ene erg gia n r ia E ne erg gia Ed duk r ia E u a rg gia Ed duk kac cji ia E u a ji En ia Ed duk kac cji En er E u a ji En er gi Ed duk kac cji En er gia a E d E e

Bardziej szczegółowo

Cechy klimatu Polski. Cechy klimatu Polski. Wstęp

Cechy klimatu Polski. Cechy klimatu Polski. Wstęp Cechy klimatu Polski Cechy klimatu Polski Wstęp Klimat to przeciętne, powtarzające się corocznie stany atmosfery występujące na danym obszarze, określone na podstawie wieloletnich obserwacji i pomiarów

Bardziej szczegółowo