PROGNOZA AGROMETEOROLOGICZNA

Transkrypt

1 PROGNOZA AGROMETEOROLOGICZNA Zjawiska meteorologiczne stanowiące zagrożenie w obszarze działalności rolniczej Eugeniusz Szwed r.

2 Plan prezentacji 1. Prognoza pogody ogólna a agrometeorologiczna. 1.1 podobieństwo i różnice, 1.2 cel i znaczenie prognozy agrometeorologicznej, 1.3 zagrożenia meteorologiczne, ich wpływ na działalność rolniczą. 2. Ostrzeżenia meteorologiczne. Metody prognozowania, skuteczność.

3 Pogoda, jej stan aktualny oraz zmiany czasowo przestrzenne stanowią jeden z podstawowych elementów, wpływających na warunki produkcji rolniczej. Uzależnienie produkcji roślinnej oraz organizacji pracy w gospodarstwach rolnych od warunków atmosferycznych wymusza stworzenie takich działań, które będą spełniały warunki nowoczesnej agrometeorologii. Moduł prognoz meteorologicznych dedykowanych grupie odbiorców zajmujących się produkcją rolną, sadowniczą, ogrodniczą itp. w sposobie prezentacji i artykułowaniu niektórych elementów meteorologicznych, różni się od tzw. prognoz standardowych. Tworzy on serwis agrometeorologiczny. Musi zawierać elementy istotne dla prognozowania wpływu warunków meteorologicznych w określonym stanie upraw rolniczych oraz, co jest najważniejsze, ostrzegania o zagrożeniach pogodowych istotnych dla aktualnego stanu upraw, prac polowych, zabiegów agrotechnicznych itp.

4 Serwis agrometeorologiczny powinien się składać z następujących elementów: 1/ prognozy meteorologiczne, 2/ ostrzeżenia o groźnych zjawiskach meteorologicznych, 3/ aktualne warunki uprawy roślin, 4/ ocena wartości klimatycznego bilansu wodnego, 5/ zagrożenie suszą atmosferyczną i rolniczą, 6/ stan wegetacji i wilgotności gleby (m.in. na podstawie obrazów satelitarnych), 7/ komentarz meteorologiczny.

5 Serwis agrometeorologiczny prognozy meteorologiczne

6 PROGNOZA POGODY DLA WOJ. WIELKOPOLSKIEGO ważność: od godz. 19:30 dnia do godz. 19:30 dnia W nocy zachmurzenie umiarkowane i duże. Miejscami przelotne opady deszczu, głównie na północy województwa. Temperatura minimalna od 10 C do 12 C. Wiatr słaby i umiarkowany, południowy i południowo-zachodni. W dzień zachmurzenie umiarkowane i duże. Miejscami przelotne opady deszczu, przeważnie na południu regionu. Temperatura maksymalna od 17 C na północy województwa do 20 C na południu. Wiatr umiarkowany, okresami w porywach do 55 km/h, południowo-zachodni.

7 Wycinek z prognozy agrometeorologicznej

8 Wycinek z prognozy agrometeorologicznej

9 Wycinek z prognozy agrometeorologicznej

10 Wycinek z prognozy agrometeorologicznej

11 Produkty satelitarne na użytek agrometeorologii Dane z obrazów satelitarnych wnoszą dodatkowe informacje charakteryzujące stan wegetacji Pozwalają na ocenę czasu reakcji wegetacji na stres wywołany niedoborem wody

12 Produkty na potrzeby agrometeorologii opracowywane w Wydziale Teledetekcji Satelitarnej IMGW-PIB ewapotranspiracja produkt dotyczący wilgotności gleby energia promieniowania krótkofalowego docierającego do powierzchni ziemi. wskaźnik powierzchni liściowej frakcja promieniowania fotosyntetycznie czynnego absorbowanego przez rośliny

13 Ewapotranspiracja uzyskujemy informację o aktualnej ewapotranspiracji (obecnie wart.parowanie wskaźnikowe) mapy sumy ewapotranspiracji za ostatnie 10 i 30 dni rozdzielczość przestrzenna wynosi ok. 5-6 km dla obszaru Polski prezentowane na mapie wartości ewapotranspiracji są wyrażone w milimetrach

14 EWAPOTRANSPIRACJA Z WYKORZYSTANIEM DANYCH SATELITARNYCH Produkt Land SAF ET Promieniowanie Źródło: Teledetekcja satelitarna Dane dynamiczne promieniowanie krótkofalowe, promieniowanie długofalowe albedo Dane meteorologiczne Źródło: model NWP Dane dynamiczne temperatura powietrza, temperatura punktu rosy, prędkość wiatru, ciśnienie, wilgotność gleby, temperatura gleby Pokrycie terenu baza danych Źródło: Teledetekcja satelitarna Dane półstatyczne Baza ECOCLIMAP 1 km Dane miesięczne, Pokrywa roślinna: rodzaje pokrycia terenu (udział % w pikselu), wskaźnik powierzchni liściowej LAI, parametr szorstkości powierzchni, maksymalna przewodność szparkowa liści, Model ECMWF TESSEL SVAT - Soil-Vegetation-Atmosphere Transfer. ET

15 EWAPOTRANSPIRACJA dobowa

16 EWAPOTRANSPIRACJA suma za ostatnie 10 dni EWAPOTRANSPIRACJA suma za ostatnie 30 dni

17 Produkt dotyczący wilgotności gleby uzyskujemy aktualny stan nasycenia gleby wodą w stanie ciekłym dla warstw: 0-7 cm, 7-28 cm, cm i cm, z rozdzielczością przestrzenną wynoszącą 25 km obszary o wilgotności poniżej 30-40% wskazują na możliwy deficyt wody w strefie korzeniowej prezentowana na mapie wilgotność gleby jest wyrażona w procentach. (ocena wartości klimatycznego bilansu wodnego opad symulowanyewapotranspiracja)

18 Sumy opadów na stacjach pomiarowych

19 Wskaźnik wilgotności gleby 0-7 cm

20 Wskaźnik wilgotności gleby 7-28 cm

21 Energia promieniowania krótkofalowego docierającego do powierzchni ziemi. promieniowanie krótkofalowe docierające do powierzchni ziemi odnosi się do energii promieniowania słonecznego o długości fali [ µm] w określonej jednostce czasu i powierzchni uzyskujemy mapy sumy promieniowania za ostatnią dobę oraz za 10 i 30 dni prezentowane na mapie wartości promieniowanie krótkofalowe docierające do powierzchni ziemi jest wyrażone w kilowatogodzinach na metr kwadratowy

22 PROMIENIOWANIE KRÓTKOFALOWE - suma za ostatnie 10 dni PROMIENIOWANIE KRÓTKOFALOWE - suma za ostatnie 30 dni

23 Wskaźnik powierzchni liściowej wskaźnik określa stosunek sumarycznej powierzchni liści do powierzchni gruntu i pozwala określić stopień wykorzystania światła przez rośliny prezentowane na mapie wartości wskaźnika są bezwymiarowe (m2/m2) wskaźnik przyjmuje wartości 0 na terenie pozbawionym roślinności

24

25 Frakcja promieniowania fotosyntetycznie czynnego absorbowanego przez rośliny nazywana także współczynnikiem produktywności, określa jaką część promieniowania w zakresie µm, która dotarła do rośliny, została przez nią pobrana i wykorzystana do przeprowadzenia procesu fotosyntezy pozwala ocenić sprawność aparatu asymilacyjnego, a co za tym idzie stan całej rośliny prezentowane na mapie wartości wskaźnika wyrażone są w procentach

26

27 Ostrzeżenia meteorologiczne. wysoka temperatura/upał niska temperatura/silny mróz przymrozki wiosenne Rodzaj zjawiska intensywne opady deszczu/deszcz rozlewny długotrwały (nieraz kilkudniowy), jednostajny opad deszczu o większym niż zwykle natężeniu i znacznym zasięgu terytorialnym deszcz nawalny bardzo silny opad deszczu o zasięgu lokalnym intensywne opady śniegu, grad silny wiatr na dużym obszarze gwałtowna burza, z którą może się wiązać deszcz nawalny lub ulewny, grad, wyładowania elektryczne, silny wiatr, trąba powietrzna Okres występowania lato zima kwiecień maj cały rok, najczęściej lato głównie lato zima lato cały rok, najczęściej jesień zima głównie lato, rzadziej wiosna

28 Rodzaj zjawiska wysoka temperatura/upał niska temperatura/silny mróz przymrozki wiosenne Prognozowanie, skuteczność Stopień trudności prognozowania/ sprawdzalność dość łatwy/wysoka(85-95%) dość łatwy/wysoka(80-90%) dość łatwy/wysoka(80-90%) intensywny deszcz dość łatwy/wysoka (80-90%) deszcz nawalny bardzo silny opad deszczu o zasięgu lokalnym trudny/średnia (60-70%) intensywne opady śniegu, dość łatwy/wysoka (80-90%) grad trudny/średnia i niska (70-50%). gwałtowna burza, z którą może się wiązać deszcz nawalny lub ulewny, grad, wyładowania elektryczne, silny wiatr, trąba powietrzna wewnątrzmasowe/trudny(zjawisko punktowe)/ok.70% frontowe średnio trudny/średnia/70-80% silny wiatr na dużym obszarze dość łatwy/wysoka (80-90%).

29 Podsumowanie aby informacja agrometeorologiczna była użyteczna, musi być przekazana precyzyjnie i w odpowiednim czasie, a jej koszt musi być uzasadniony ekonomicznie taką gwarancję stanowi przekaz informacji poprzez platformę Internetową, która pozwala na przekazanie dowolnie obszernych danych w odpowiednio krótkim czasie dobra platforma doradcza w zakresie osłony agrometeorologicznej przyczynia się do zmniejszania kosztów produkcji poprzez redukcję strat i ograniczanie ryzyka, ma wpływ na wzrost wydajności pracy i użytkowania energii, zrównoważone użytkowanie środowiska naturalnego - w tym zasobów wodnych, na ochronę zasobów naturalnych taką możliwość daje korzystanie z serwisu agrometeorologicznego IMGW-PIB portal AGROMETEO.

30

31 Dziękuję za uwagę Eugeniusz Szwed Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowy Instytut Badawczy Warszawa, ul.: Podleśna 61 Tel. (61) Kom Eugeniusz.Szwed@imgw.pl