Zagospodarowanie i u ytkowanie obszarów Natura 2000 w granicach miast (na przyk³adzie Wroc³awia i Poznania)
|
|
- Julia Jastrzębska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Raszka B., Kasprzak K., Zagospodarowanie i u ytkowanie obszarów Natura 2000 w granicach miast (na przyk³adzie Wroc³awia i Poznania). Problemy Ekologii Krajobrazu, T. XXII Zagospodarowanie i u ytkowanie obszarów Natura 2000 w granicach miast (na przyk³adzie Wroc³awia i Poznania) Management and usage of Natura 2000 sites in urban areas (on example Wroc³aw and Poznañ) Beata Raszka 1, Krzysztof Kasprzak 2 1 Uniwersytet Przyrodniczy, Wydzia³ In ynierii Kszta³towania Œrodowiska i Geodezji, ul. Grunwaldzka 53, Wroc³aw, Polska, beata.raszka@up.wroc.pl 2 Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego, Wydzia³ Turystyki i Rekreacji, ul. Rybaki 19, Poznañ, Polska, kasprzakjk@poczta.onet.pl Abstract: In the paper, the authors presented the problems of development and utilization of European Ecological Natura 2000 Network areas located within borders of metropolises. Objects located within administrative borders of Wroclaw and Poznañ were analyzed. Key words: Natura 2000 sites, planning, utilization S³owa kluczowe: Natura 2000, zagospodarowanie, u ytkowanie Wstêp Ostoje Natura 2000, jako relatywnie nowa forma ochrony przyrody, bywaj¹ postrzegane jako pola konfliktów miêdzy dzia³aniami ochrony konserwatorskiej, zachowawczej a mo liwoœciami zagospodarowania i u ytkowania. Umocowania prawne (ustawa o ochronie przyrody, Dyrektywa Rady nr 79/409/EWG, Dyrektywa Rady nr 92/43/EWG ) wymagaj¹ ochrony dynamicznej, a co za tym idzie dozwalaj¹ na planowe przedsiêwziêcia ochronne i gospodarcze, choæ te ostatnie pod pewnymi uwarunkowaniami (Raszka 2007). Procesy przemian w zagospodarowaniu przestrzeni obecnie najdynamiczniej zachodz¹ w s¹siedztwie wielkich miast (patrz np. Raszka, Kasprzak 2007, Heffner, Marsza³ red. 2008, Jezierska-Thöle, Koz³owski red. 2008). Tym samym ostoje Natura 2000 znajduj¹ce siê w granicach obszarów metropolitalnych nara one s¹ na wszelkie konsekwencje wynikaj¹ce z nieprawid³owego zagospodarowania i u ytkowania. Jednak e przy w³aœciwym podejœciu metodologicznym mo liwe jest takie poprowadzenie procesów planowania, a nastêpnie zagospodarowania i u ytkowania, aby ograniczenia wynikaj¹ce z formu³y ochronnej by³y relatywnie niewielkie, zaœ forma u ytkowania dostosowana do mo liwoœci kompensacyjnych i pojemnoœci przestrzennej œrodowiska. 315
2 Raszka B., Kasprzak K. Materia³ i metody Do analizy wybrano ostoje Natura 2000 po³o one w granicach administracyjnych Wroc³awia (5 obiektów) i Poznania (1 obiekt). Na podstawie informacji literaturowych oraz prac terenowych, polegaj¹cych na wizytacji obiektów i ocenie sposobów ich u ytkowania, podano charakterystyki tych e obiektów, okreœlono ich elementy wra liwe i zidentyfikowano zagro enia. Nastêpnie przedstawiono warianty zagospodarowania, staraj¹c siê uj¹æ wytyczne w syntetyczny model metodologiczny. Celem nadrzêdnym prac by³a mo liwoœæ ochrony obszarów Natura 2000 w granicach aglomeracji miejskich. Ponadto zwrócono uwagê na mo liwoœci zagospodarowania przy istniej¹cych zagro eniach dla chronionych zasobów (gatunki ptaków, siedliska). Wyniki Charakterystyka ostoi Natura 2000 Dwie ostoje wroc³awskie, w ramach omawianych w obydwu miastach szeœciu obiektów przyrodniczych (tab. 1), tj. Dolina Widawy (PLB020002) oraz Gr¹dy Odrzañskie (PLB020002), zosta³y powo³ane na podstawie tzw. dyrektywy ptasiej (Dyrektywa Rady nr 92/43/EWG), tym samym ich status prawny jest klarowny. Pozosta³e spe³niaj¹ wymagania tzw. dyrektywy siedliskowej (Dyrektywa Rady nr 79/409/EWG) nie s¹ wiêc jeszcze oficjalnie zatwierdzone, choæ zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Œrodowiska oraz przepisami ustawy o ochronie przyrody z 2004 r. (art. 33, ust. 2) nale y je traktowaæ jako obiekty chronione istniej¹ce. Podobnie, w myœl tej interpretacji, nieistotny jest organ zg³aszaj¹cy obiekt do ochrony; czêœæ z nich zosta³a zg³oszona przez stronê rz¹dow¹, czêœæ natomiast pojawi³a siê na kolejnych tzw. shadow list organizacji pozarz¹dowych. Inicjatywa pozarz¹dowa dotyczy³a czterech ostoi we Wroc³awiu: Gr¹dów w Dolinie Odry i Doliny Widawy (Propozycja 2004) oraz Przeplatek nad Bystrzyc¹ i Lasu Pilczyckiego (Aktualizacja 2006) (ryc. 1). Wszystkie ostoje wroc³awskie to obszary otwarte, o zró nicowanym krajobrazie, reprezentuj¹ce ró ne typy siedlisk przyrodniczych, choæ w wiêkszoœci wybitnie zwi¹zanych z dolinami rzek, oraz zró nicowany poziom naturalnoœci œrodowiska i stopnia przekszta³cenia. Na tle omawianych obiektów chronionych wyró nia siê, jako zespó³ pochodzenia ca³kowicie antropogenicznego, ostoja Fortyfikacje w Poznaniu (PLH300005), bêd¹ca kompleksem 22 rozproszonych XIX-wiecznych fortów, niegdyœ po³o onych na obrze ach miasta, obecnie le ¹cych w s¹siedztwie osiedli mieszkaniowych lub terenów spacerowych, jak np. forty V, VI, IX (tab. 2, ryc. 2). Bez wzglêdu na czas zg³oszenia, podstawy prawne czy instytucjê zg³aszaj¹c¹ obiekt do ochrony aden z nich nie ma opracowanego planu ochrony. Nie okreœlono, poza topograficznymi, opisowymi, granic geodezyjnych ani te nie przyjêto adnego trybu postêpowania programu u ytkowania i dzia³añ ochronnych w granicach ostoi. Identyfikacja zagro eñ Podstawowe zagro enia ujawnione w granicach ostoi wynikaj¹ z ich po³o enia wzglêdem obszarów zabudowanych miast oraz cech œrodowiska przyrodniczego (tab. 3). Wyspecjalizowana pod k¹tem obiektu ochrony (nietoperze) ostoja Fortyfikacje w Poznaniu (PLH300005) jako obiekt budowlany nale y do najbardziej stabilnych. Jednoczeœnie, z racji specyficznoœci warunków koniecznych do utrzymania populacji nietoperzy na zimowiskach jakakolwiek zewnêtrzna ingerencja zmieniaj¹ca obecn¹ formê u ytkowania obiektów bêdzie prowadziæ do zniszczenia œrodowiska i tym samym populacji nietoperzy. Kluczowe dla zachowania ostoi jest zrozumienie przez w³aœcicieli i zarz¹dzaj¹cych obiektami specyfiki 316
3 Zagospodarowanie i u ytkowanie... behawioru i potrzeb chronionych gatunków oraz zawi¹zanie swoistej kohabitacji miêdzygatunkowej pomiêdzy nietoperzem elementem swoistego ekosystemu fortów i cz³owiekiem gospodarzem obiektu. Ostoje po³o one we Wroc³awiu, dziêki wewnêtrznej siedliskowej ró norodnoœci, s¹ mniej podatne na antropopresjê. Zagro enia wynikaj¹ce z ich usytuowania, generowane przez œrodowisko miejskie, sprowadzaj¹ siê przede wszystkim do nasilonej penetracji rekreacyjnej mieszkañców, zanieczyszczenia wód i gleb, powstawania dzikich wysypisk. Ta sytuacja ma miejsce zw³aszcza w przypadku ostoi Las Pilczycki (PLH020069), który jest tradycyjnym miejscem wypoczynku mieszkañców pó³nocno-zachodniej czêœci Wroc³awia. Rozwijaj¹ce siê w ostatnich latach budownictwo mieszkaniowe i poszukiwanie gruntów Tabela 1. Charakterystyki ostoi Natura 2000 we Wroc³awiu Table 1. Characteristics of Natura 2000 sites in Wroc³aw Ogólna charakterystyka obszaru Dolina Widawy (PLB020002) Wzd³u Widawy do ujœcia i wzd³u doliny Odry (km ) i Lasu Rêdziñskiego. Obszar zalewowy w obrêbie wa³ów, miejscami wykracza poza wa³y (do 1,5 km od doliny Odry); nadbrze ne zbiorowiska roœlinne, w tym lasy ³êgowe czêœciowo przesuszone i zgr¹dowia³e poza wa³ami przeciwpowodziowymi; w obrêbie wa³ów rzeka ma stosunkowo naturalny charakter Gr¹dy Odrzañskie (PLB020002) 70-kilometrowy odcinek doliny Odry miêdzy Narokiem a Wroc³awiem; lasy, ³¹ki, pastwiska i pola uprawne. Lasy: drzewostany dêbowo-grabowe, ma³e p³aty zadrzewieñ olszowo-wi¹zowych i wierzbowo-topolowych. Liczne cieki, starorzecza, pozosta³oœci rozlewisk i stawów. Teren silnie zmeliorowany Status ochrony Brak form ochrony; proponowany obszar chronionego krajobrazu Rezerwaty przyrody: Grodzisko Ryczyñskie, Kanigóra, acha Jelcz, Zwierzyniec, Stobrawski Park Krajobrazowy Gr¹dy w Dolinie Odry (PLH ) Obszar w wiêkszoœci nie jest Kompleksy leœne w dolinie Odry pomiêdzy Wroc³awiem a O³aw¹ oraz fragmenty chroniony. Obecnie rezerwaty doliny rzecznej. Teren o du ej mozaice siedlisk od suchych muraw i przyrody: Zwierzyniec, Kanigóra, fragmentów borów na wydmach piaszczystych po roœlinnoœæ wodn¹ i szuwarow¹ Grodziska Ryczyñskie, acha starorzeczy i oczek wodnych. Du a czêœæ fitocenoz ³êgowych przekszta³cona Jelcz, u ytek ekol.: Zimowitowa w wyniku odciêcia od zalewów po obwa³owaniu koryta Odry; przy najwiêkszych ¹ka. Planowane: Park powodziach s¹ one zalewane. Œródleœne polany z bogat¹ flor¹; ich najcenniejsze Krajobrazowy Doliny Œrodkowej fragmenty zachowa³y siê na terenach wodonoœnych Wroc³awia Odry, 5 rez., 4 zesp. przyr.-kraj., 7 u ytków ekol. Las Pilczycki (PLH020069) Nie chroniony Obszar u zbiegu Odry i lewobrze nego dop³ywu Œlê y; zachowa³ ci¹g³oœæ struktury i funkcji z dawnymi lasami ³êgowymi doliny Odry, pomimo regularnej, ekstensywnej gospodarki leœnej. Obecnie prawie 90 ha to dobrze i doskonale wykszta³cone siedliska leœne, pozosta³¹ czêœæ stanowi¹ ³¹ki koœne, trzcinowiska i szuwary Przeplatki nad Bystrzyc¹ (PLH020055) Odcinek doliny Bystrzycy d³ugoœci ok. 8 km, ograniczony miejscowoœciami: Milin, Proszkowice, Maniów Wielki, Okulice, Czerñczyce, Zachowice, Kamionna, pomiêdzy zbiornikiem retencyjnym w Mietkowie a autostrad¹ A4, o szerokoœci nie przekraczaj¹cej 1,5 km. Niemal w ca³oœci le y w obrêbie PKDoliny Bystrzycy Wiêkszoœæ obszaru chroniona jako Park Krajobrazowy Dolina Bystrzycy Źród³o: opracowanie w³asne na podstawie: Natura 2000, Standardowy Formularz Danych dla Obszarów Specjalnej Ochrony (OSO), dla Obszarów Spe³niaj¹cych Kryteria Obszarów o Znaczeniu Wspólnotowym (OZW) I dla Specjalnych Obszarów Ochrony (SOO). Source: own study based on: Natura 2000 Standard Data Form for Special Protection Areas (SPAs), which meet the criteria for Rural Sites of Community Importance (SCI) and for Special Areas of Conservation (SAC). 317
4 Raszka B., Kasprzak K. Ryc. 1. Obszary Natura 2000 we Wroc³awiu Fig. 1. Natura 2000 sites in Wroc³aw przez deweloperów, szczególnie w s¹siedztwie terenów zielonych, stanowi kolejne niebezpieczeñstwo zmiany sposobu u ytkowania gruntów. Procesy te, w przypadku Wroc³awia, zauwa ane s¹ nie tylko w s¹siedztwie ostoi; ponawiane s¹ propozycje zmiany funkcji rolniczej na budowlan¹ terenów w granicach ostoi Gr¹dy w Dolinie Odry (PLH ). Paradoksalnie zagro eniem dla prawid³owego funkcjonowania niektórych ostoi mo e staæ siê ich mozaikowaty pod wzglêdem siedliskowym charakter. Ostoja Przeplatki Tabela 2. Charakterystyka ostoi Natura 2000 w Poznaniu Table 2. Characteristics of Natura 2000 sites in Poznañ Fortyfikacje w Poznaniu (PLH300005) Kompleks XIX-wiecznych budowli fortecznych (forty: FI, FIa, FII, FIIa, FIII, FIIIa, FIV, FIVa, FV, FVa, FVI, FVIa, FVII, FVIIa, FVIII, FVIIIa, FIX, FIXa oraz Cytadela, bunkier na So³aczu, bunkier przy al. Wojska Polskiego i ul. Mazowieckiej 22 obiekty), g³ównie wœród terenów zielonych Poznania; miejsca zimowania nietoperzy. Czwarte pod wzglêdem liczebnoœci zimowisko w Polsce. Stwierdzono wystêpowanie 4 gatunków z za³¹cznika II Dyrektywy Rady 92/43/EWG, w tym stabilne populacje nocka du ego i mopka. Ponad po³owa obiektów (13) znajduje siê na liœcie 120 najwiêkszych zimowisk nietoperzy w Polsce (stwierdzono 50 lub wiêcej nietoperzy). Fort I zaliczono do najwa niejszych miejsc zimowania nietoperzy w Polsce Obszar w wiêkszoœci nie jest chroniony. Forty: I, IIIa, V, VIa, VIIIa oraz IVa s¹ chronione jako u ytki ekologiczne Źród³o: opracowanie w³asne, na podstawie: Natura Standardowy Formularz Danych dla Obszarów Specjalnej Ochrony (OSO), dla Obszarów Spe³niaj¹cych Kryteria Obszarów o Znaczeniu Wspólnotowym (OZW) I dla Specjalnych Obszarów Ochrony (SOO). Source: own study based on: Natura 2000 Standard Data Form for Special Protection Areas (SPAs), which meet the criteria for Rural Sites of Community Importance (SCI) and for Special Areas of Conservation (SAC). 318
5 Zagospodarowanie i u ytkowanie... Ryc. 2. Fortyfikacje w Poznaniu obszar Natura forty, 2 bunkry; 1 al. Wojska Polskiego, 2 So³acz, 3 ul. Mazowiecka (22 obiekty) Fig. 2. Fortification in Poznañ Natura 2000 site 1 forts, 2 bunkers; 1 Wojska Polskiego Av., 2 So³acz district, 3 Mazowiecka str. (22 objekts) nad Bystrzyc¹ (PLH020055) podlega procesom scalania gruntów. Procedury te, zgodne sk¹din¹d z polityk¹ rz¹du w odniesieniu do rozdrobnionych terenów rolnych (Sektorowy 2004), s¹ ca³kowicie bezzasadne i nietrafione w przypadku chronionych obszarów o ekstensywnym u ytkowaniu. Zmiany w mozaikowym krajobrazie, powi¹zane z zalesieniem od³ogowanych pól i likwidacj¹ zakrzewieñ œródpolnych, podwa aj¹ sens utworzenia obiektów chronionych maj¹cych zabezpieczaæ ró norodnoœæ u ytkowania krajobrazu. Wiêkszoœæ ostoi we Wroc³awiu zwi¹zana jest z dolinami rzecznymi; st¹d te, jak dla wszystkich siedlisk zale nych od warunków wodnych, zagro eniem dla ich istnienia mo e byæ realizacja innych programów rz¹dowych, pozwalaj¹cych na manipulowanie uk³adem hydrograficznym w skali makro, a mianowicie Programu Operacyjnego Infrastruktura i Œrodowisko (2007) oraz Strategii Gospodarki Wodnej (2005), w zakresie prac dotycz¹cych modernizacji Wroc³awskiego Wêz³a Wodnego, budowy zbiornika retencyjnego Racibórz i realizacji innych zadañ z Programu dla Odry 2006 (Wstêpne 2001). Mo e siê okazaæ, e istnienie ostoi wroc³awskich i w³aœciwe wype³nianie przez nie zadañ ochronnych zale y od braku realizacji przedsiêwziêæ z zakresu gospodarki wodnej daleko poza granicami tego miasta, a nie od planowej, rozs¹dnej i monitorowanej gospodarki przestrzeni¹ w granicach ostoi i w ich s¹siedztwie. Generalizuj¹c: zagro eniem jest brak spójnoœci programów rz¹dowych, brak koordynacji zadañ 319
6 Raszka B., Kasprzak K. Tabela 3. Zidentyfikowane zagro enia dotycz¹ce analizowanych obszarów Table 3. Conflicts in Natura 2000 sites Nazwa obszaru Dolina Widawy (PLB020002) Gr¹dy Odrzañskie (PLB020002) Gr¹dy w Dolinie Odry (PLH ) Las Pilczycki (PLH020069) Przeplatki nad Bystrzyc¹ (PLH020055) Fortyfikacje w Poznaniu (PLH300005) Zagro enia intensywne, rekreacyjne u ytkowanie; niszczenie roœlinnoœci w miejscach postoju i biwakowania, synantropizacja; plany przekszta³cenia dolin Odry i Widawy, m.in. budowa zbiornika w górnej czêœci zlewni Widawy zanieczyszczenia wód; osuszanie terenu; odst¹pienie od obowi¹zuj¹cych zasad gospodarki leœnej sukcesja w wyniku zaprzestania u ytkowania fitocenoz ³¹kowych i pastwiskowych, zaorywanie ³¹k, zrêby zupe³ne, osuszanie, eksploatacja piasku i wiru, zanieczyszczenia wód œciekami komunalnymi, dzikie wysypiska œmieci, niekontrolowana turystyka i wêdkarstwo, inwestycje zwi¹zane ze zmian¹ koryta O³awy, zamiana gruntów rolnych na dzia³ki budowlane planowana estakada obwodnicy autostradowej Wroc³awia A8; wyciêcie drzew zasiedlonych przez Cerambyx cerdo i Osmoderma eremita; planowane zmiany koryta Odry (m.in. budowa kana³u) na wysokoœci Lasu Pilczyckiego, zwi¹zane z projektem Wroc³awskiego Wêz³a Wodnego; ruch rekreacyjny (mo liwy jest wjazd samochodem); rozwój zabudowy mieszkaniowej w s¹siedztwie. zmiana struktury u ytkowania ziemi, likwidacja i zaorywanie ³¹k lub ekstensyfikacja produkcji oraz zmiany w mozaikowym krajobrazie doliny (scalanie gruntów, zalesianie, likwidacja zakrzewieñ œródpolnych); nag³e zmiany przep³ywów w rzece Bystrzycy zwi¹zane z dzia³alnoœci¹ zbiornika retencyjnego w Mietkowie, mo liwa erozja dna rzeki i zwi¹zane z ni¹ obni anie siê poziomu wód gruntowych; okresowe przesuszanie lasów ³êgowych i ³¹k wilgotnych bêd¹cych siedliskiem przeplatki; intensywna gospodarka leœna zmiany mikroklimatu, p³oszenie zwierz¹t w okresie zimowym Źród³o: opracowanie w³asne na podstawie: Natura 2000, Standardowy Formularz Danych oraz obserwacji terenowych Source: own study based on: Natura 2000, Standard Data Form... and field observations i wspó³pracy pomiêdzy ró nymi resortami (w tym przypadku: Ministerstwem Œrodowiska jako organem odpowiedzialnym za ochronê przyrody i Ministerstwem Rozwoju Regionalnego koordynatorem programów inwestycyjnych). Metodyka zarz¹dzania przestrzeni¹ w granicach ostoi Natura 2000 Gospodarowanie w granicach ostoi oraz opracowanie programów u ytkowych powinno byæ poprzedzone procedurami wstêpnymi, nazwanymi tu metod¹ trzech kroków. Krok I to ocena i analiza stanu œrodowiska, zawieraj¹ca w sobie: analizê przestrzeni, pozwalaj¹c¹ na identyfikacjê obszarów najcenniejszych; identyfikacjê zagro eñ i stref konfliktów i jako efekt koñcowy waloryzacjê przestrzeni. Krok II: synteza wyznaczenie nienaruszalnego rusztu przyrodniczego oraz okreœlenie zasad gospodarowania na jego obszarze. Zgodnie z zasad¹ kompensacji nale y okreœliæ obszary, które bêd¹ podlega³y dzia³aniom naprawczym oraz wskazaæ inne, pozaprzyrodnicze, funkcje przestrzeni spo³eczno-gospodarczej. Krok III polega³by na sformu³owaniu wniosków programowych, czyli zasad gospodarowania i korzystania ze œrodowiska, a tak e na przyjêciu programów rekultywacji, rewitalizacji, restytucji oraz monitoringu stanu przedmiotu ochrony oraz efektów dzia³añ podejmowanych w granicach i s¹siedztwie ostoi. 320
7 Zagospodarowanie i u ytkowanie... Pe³na realizacja zadañ odnosz¹cych siê do gospodarowania w granicach ostoi i opracowania programów u ytkowych mo liwa bêdzie przy zastosowaniu ró nych instrumentów: badawczych, planistycznych, administracyjnych. Instrumenty badawcze dotycz¹ kompleksowej oceny przestrzeni, powi¹zanej z parametryzacj¹ i waloryzacj¹ zasobów przyrodniczych i antropogenicznych. Instrumenty planistyczne to spójne pod wzglêdem treœci dokumenty zwi¹zane z planowaniem miejscowym (opracowania ekofizjograficzne, studium uwarunkowañ i kierunków przestrzennego zagospodarowania gminy, plany miejscowe) oraz z realizacj¹ ochrony przyrody (plany ochrony). Instrumenty administracyjne zwi¹zane s¹ g³ównie z precyzyjnym, geodezyjnym okreœleniem granic obszaru, wyznaczaniem zasiêgu stref ochrony, przygotowaniem planów ochrony, a tak e programów u ytkowania terenu. W rezultacie wszystkich tych dzia³añ powstan¹ efekty ekologiczne (równowaga œrodowiska przyrodniczego, estetyka krajobrazu, czyli efekt piêknego krajobrazu, zachowanie struktur higienizuj¹cych przestrzeñ, w tym sanitacja terenów zamieszkanych, trwa³y i zrównowa ony rozwój). Dyskusja Analiza zjawisk obserwowanych na obszarach ostoi Natura 2000 powo³anych w granicach Poznania i Wroc³awia ujawni³a problemy, które wydaj¹ siê charakterystyczne dla innych tego typu obiektów w ca³ej Polsce: 1. brak wyraÿnego statusu prawnego obiektów, 2. brak jasno okreœlonych zasiêgów przestrzennych ostoi (precyzyjnie, geodezyjnie wytyczonych granic), 3. brak pe³nej inwentaryzacji przyrodniczej, 4. brak waloryzacji obszarów, 5. s¹siedztwo obszarów intensywnie zainwestowanych, 6. brak spójnoœci miêdzy programami rz¹dowymi. Pierwszorzêdne staje siê ustalenie statusu prawnego obszarów na drodze administracyjno-prawnej oraz wykonanie podstawowych czynnoœci administracyjnych, takich jak geodezyjne okreœlenie granic, wytyczenie stref ochrony (zw³aszcza w sytuacji naporu budowlanego), opracowanie planów ochrony z wyraÿnie wyodrêbnionymi programami u ytkowania. Sugeruje siê, aby oceny oddzia³ywania by³y procedur¹ obligatoryjn¹ przed procesem inwestorskim, bez wzglêdu na typ inwestycji, i obejmowa³y równie przedsiêwziêcia sytuowane w s¹siedztwie ostoi lub te na obszarach o spójnym kompleksie ekosystemów (np. ta sama dolina rzeczna). Konieczna jest sta³a obserwacja (monitoring) obiektu chronionego tylko wówczas mo liwe jest skuteczne przeciwdzia³anie lub podjêcie dzia³añ kompensacyjnych. Utrwalenie planistyczne systemu obszarów chronionych (systemu nie obiektów) poprzez Koncepcjê Przestrzennego Zagospodarowania Kraju winno pomóc w koordynowaniu przedsiêwziêæ strategicznych, o charakterze ponadlokalnym i ponadregionalnym. Stosowanie paradygmatu rozwoju zrównowa onego zachowania œrodowiska dla przysz³ych pokoleñ a tak e stosowanie strategii ekologicznych: unikania zagro eñ i kompensacji szkód oraz zasady nowoczesnych technologii powinno umo liwiæ kompleksow¹ ochronê obszarów Natura 2000 w warunkach jednoczesnego prowadzenia dzia³añ gospodarczych. Literatura Aktualizacja Shadow List obszarów siedliskowych sieci Natura 2000 w Polsce
8 Raszka B., Kasprzak K. Dyrektywa Rady nr 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 roku w sprawie ochrony dzikich ptaków. Dyrektywa Rady nr 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 roku w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory. Heffner K., Marsza³ T. (red.) Oœrodki lokalne w strefie oddzia³ywania wielkich miast. Biuletyn KPZK, PAN 238. Jezierska-Thöle A., Koz³owski L. (red.) Gospodarka przestrzenna w strefie kontinuum miejsko-wiejskiego. Wyd. Naukowe UMK, Toruñ. Program Operacyjny INFRASTRUKTURA I ŒRODOWISKO Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia Szczegó³owy opis priorytetów. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. Wersja robocza. Propozycja optymalnej sieci obszarów Natura 2000 w Polsce Shadow List Warszawa. Raszka B Procedury ocen oddzia³ywania na œrodowisko w planowaniu przestrzennym na obszarach Natura Czasopismo Techniczne 7-A2007, 14 (104), s Raszka B., Kasprzak K Analiza zmian u ytkowania otuliny Wielkopolskiego Parku Narodowego w granicach gminy Mosina w latach W: S. Koz³owski, P. Legutko-Kobus (red.), Planowanie przestrzenne. Szanse i zagro enia spo³eczno-œrodowiskowe. Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Paw³a II, Lublin, s Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i modernizacja sektora ywnoœciowego oraz rozwój obszarów wiejskich. Priorytet. Zrównowa ony rozwój obszarów wiejskich. Dzia³anie: Scalanie gruntów Ministerstwo Rolnictwa. Strategia Gospodarki Wodnej Ministerstwo Œrodowiska. System ocen oddzia³ywania na œrodowisko w granicach obszarów europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000 w wybranych krajach Unii Europejskiej oraz w Polsce Eko-Konsult, Gdañsk. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. nr 92, poz. 880, z póÿn. zm.). Wstêpne Studium Wykonalnoœci Programu dla Odry Manuskrypt. 322
Dziennik Urzêdowy. przestrzennego wsi Damas³awek. 1) lokalizacjê tylko przedsiêwziêæ okreœlonych w niniejszej. nastêpuje:
16875 3406 UCHWA A Nr IX/49/07 RADY GMINY DAMAS AWEK w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wsi Damas³awek Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorz¹dzie
Bardziej szczegółowoProgram Ochrony Środowiska Gminy Słubice na lata 2009-2012
Program Ochrony Środowiska Gminy Słubice na lata 2009-2012 2.2.1 Obszary Natura 2000 Załącznik nr 1 do Uchwały Rady Miejskiej w Słubicach z dnia. Definicja Natura 2000 to europejski system ekologiczny
Bardziej szczegółowoDziennik Urzêdowy. remontem lub napraw¹ urz¹dzeñ wodnych; powiecie koniñskim. gruntów rolnych;
Województwa Wielkopolskiego Nr 112 10265 1798 ROZPORZ DZENIE Nr 2/09 WOJEWODY WIELKOPOLSKIEGO z dnia 8 maja 2009 r. w sprawie utworzenia parku krajobrazowego,,nadgoplañski Park Tysi¹clecia w województwie
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW OCHRONY (SOO) 1. IDENTYFIKACJA OBSZARU
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW
Bardziej szczegółowoGeneralny Dyrektor Ochrony rodowiska. Art.32 ust. 1. Art. 35 ust. 5. Art. 38. Art. 26. Art 27 ust. 3. Art. 27a
Najwa niejsze kompetencje organów, które odpowiadaj za powo anie i funkcjonowanie sieci obszarów Natura 2000 w Polsce oraz ustalaj ce te kompetencje artyku y ustawy o ochronie przyrody Organ Generalny
Bardziej szczegółowoWspółfinansowanie V osi priorytetowej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych
PROGRAM PRIORYTETOWY Tytuł programu: Współfinansowanie V osi priorytetowej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych Część 1) Dla potencjalnych
Bardziej szczegółowoProjekt: Dla Kwisy dla Natury - przygotowanie małej infrastruktury turystycznej służącej zabezpieczeniu rzeki Kwisy przed nadmierną presją turystów
Projekt: Dla Kwisy dla Natury - przygotowanie małej infrastruktury turystycznej służącej zabezpieczeniu rzeki Kwisy przed nadmierną presją turystów Projekt pt. Dla Kwisy dla Natury przygotowanie małej
Bardziej szczegółowoGdańsk, dnia 2 czerwca 2016 r. Poz. 2034 ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GDAŃSKU. z dnia 23 maja 2016 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO Gdańsk, dnia 2 czerwca 2016 r. Poz. 2034 ZARZĄDZENIE REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GDAŃSKU z dnia 23 maja 2016 r. zmieniające zarządzenie w sprawie
Bardziej szczegółowoWojciech Mróz Instytut Ochrony Przyrody PAN
OCHRONA SIEDLISK PRZYRODNICZYCH W OBSZARZE TORFOWISKA ORAWSKO-NOWOTARSKIE Wojciech Mróz Instytut Ochrony Przyrody PAN Dyrektywa Siedliskowa siedliska oraz gatunki roślin i zwierząt (bez ptaków) Dyrektywa
Bardziej szczegółowoCzy warto byd w sieci? Plusy i minusy nakładania się form ochrony przyrody wsparte przykładami Słowioskiego Parku Narodowego
Czy warto byd w sieci? Plusy i minusy nakładania się form ochrony przyrody wsparte przykładami Słowioskiego Parku Narodowego Aby uzyskad odpowiedź na tak postawione pytanie należy rozważyd kilka aspektów:
Bardziej szczegółowodr inż. arch. Tomasz Majda (TUP) dr Piotr Wałdykowski (WOiAK SGGW)
JAK WYGLĄDA IDEALNY ŚWIAT OCHRONY WÓD W POLSCE? I DO CZEGO POTRZEBNE MU PLANOWANIE PRZESTRZENNE? dr inż. arch. Tomasz Majda (TUP) dr Piotr Wałdykowski (WOiAK SGGW) 14 STYCZNIA 2013 STAN PRAWNY STUDIUM
Bardziej szczegółowoPromocja i identyfikacja wizualna projektów współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Promocja i identyfikacja wizualna projektów współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Białystok, 19 grudzień 2012 r. Seminarium współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach
Bardziej szczegółowoUchwała Nr XXVII/543/13 Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 29 maja 2013 r.
dotycząca przyjęcia planu aglomeracji Orzysz. Uchwała Nr XXVII/543/13 Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 29 maja 2013 r. Na podstawie art. 18 pkt 20 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie
Bardziej szczegółowoKontakt z inwestorem: Wójt Gminy Zgierz Zdzis³aw Rembisz tel , wew. 109
Zamieszkaj Zainwestuj Wypoczywaj Wchodz¹ca w sk³ad powiatu zgierskiego gmina Zgierz nale y do najwiêkszych i najbardziej zalesionych gmin województwa ³ódzkiego. Zajmuje powierzchniê 19.924 hektarów, z
Bardziej szczegółowoDziałania wdrażane przez SW PROW 2014-2020 Departament Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich
Działania wdrażane przez SW PROW 2014-2020 Departament Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich Kościerzyna, 25 września 2015 Działanie: Inwestycje w środki trwałe/ scalanie gruntów Beneficjent: Starosta Koszty
Bardziej szczegółowoFIZJOGRAFIA URBANISTYCZNA
FIZJOGRAFIA URBANISTYCZNA 5/6 III Źródła informacji o środowisku. Opracowanie ekofizjograficzne jak zacząć? 26/27 III Struktura i funkcjonowanie środowiska 16/17 IV Stan i zagroŝenia środowiska 23/24 IV
Bardziej szczegółowoDyrektywa Siedliskowa NATURA 2000. Dyrektywa Ptasia N2K - UE. N2K w Polsce. N2K w Polsce
NATURA 2000 Dyrektywa Siedliskowa Sieć obszarów chronionych na terenie Unii Europejskiej Celem wyznaczania jest ochrona cennych, pod względem przyrodniczym i zagrożonych, składników różnorodności biologicznej.
Bardziej szczegółowoGIS OCHRONA GRUNTÓW ROLNYCH W WOJEWÓDZTWIE DOLNOŚLĄSKIM
Iwona Nakonieczna Krzysztof Owsianik Wydział Geodezji i Kartografii Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Warszawa, 7-8.10.2015 r. Rok 2015 został ogłoszony przez Organizację Narodów Zjednoczonych
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
FORMULARZ DANYCH NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW OCHRONY
Bardziej szczegółowoWpływ zmian klimatu na sektor rolnictwa
Wpływ zmian klimatu na sektor rolnictwa Elżbieta Budka I posiedzenie Grupy Tematycznej ds. Zrównoważonego Rozwoju Obszarów Wiejskich Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Warszawa, 30 listopada 2010 r.
Bardziej szczegółowoPodstawowe informacje o Naturze 2000 i planach ochrony
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Podstawowe informacje o Naturze 2000 i planach
Bardziej szczegółowownoważonego onego rozwoju obszarów w cennych przyrodniczo na przykładzie zlewni Czarnej Orawy stanowiącej część
Projekt PL 0494 Warunki zarządzania obszarem dorzecza i ochroną różnorodności biologicznej dla zapewnienia zrównowa wnoważonego onego rozwoju obszarów w cennych przyrodniczo na przykładzie zlewni mgr inż.
Bardziej szczegółowoMINISTERSTWO ŚRODOWISKA
Warszawa, dnia 16 maja 2005 r. MINISTERSTWO ŚRODOWISKA DIOŚ-4478/2005/kt Wytyczne dla wojewodów i dla beneficjentów w kwestii postępowania w stosunku do przepisów Dyrektywy 92/43/EWG, dotyczących ochrony
Bardziej szczegółowoFundusze unijne dla województwa świętokrzyskiego w latach 2007-2015
MINISTERSTWO ROZWOJU REGIONALNEGO www.mrr.gov.pl tel. 022 461 31 45 media@mrr.gov.pl faks 022 461 33 10 Fundusze unijne dla województwa świętokrzyskiego w latach 2007-2015 W latach 2007-2015 do województwa
Bardziej szczegółowoZarządzenie Nr 144/2015 Wójta Gminy Tczew z dnia 27.08.2015 r.
Zarządzenie Nr 144/2015 Wójta Gminy Tczew z dnia 27.08.2015 r. Tczew. w sprawie wprowadzenia zasad utrzymania placów zabaw stanowiących własność Gminy Na podstawie art.30 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca
Bardziej szczegółowoWsparcie wykorzystania OZE w ramach RPO WL 2014-2020
Wsparcie wykorzystania OZE w ramach RPO WL 2014-2020 Zarys finansowania RPO WL 2014-2020 Na realizację Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 przeznaczono łączną kwotę
Bardziej szczegółowoPoznań, 03 lutego 2015 r. DO-III.272.1.2015
Poznań, 03 lutego 2015 r. DO-III.272.1.2015 Zapytanie ofertowe pn.: Opracowanie wzorów dokumentów elektronicznych (e-usług), przeznaczonych do umieszczenia na platformie epuap w ramach projektu e-um: elektronizacja
Bardziej szczegółowoRegionalna Karta Du ej Rodziny
Szanowni Pañstwo! Wspieranie rodziny jest jednym z priorytetów polityki spo³ecznej zarówno kraju, jak i województwa lubelskiego. To zadanie szczególnie istotne w obliczu zachodz¹cych procesów demograficznych
Bardziej szczegółowoZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PPRZSTRZENNEGO GMINY KOŚCIAN
ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PPRZSTRZENNEGO GMINY KOŚCIAN - tekst ujednolicony - CZĘŚĆ B KIERUNKI POLITYKA PRZESTRZENNA 2001 rok zmiana Studium 2008r. zmiana Studium luty 2010r.
Bardziej szczegółowoNazwa i adres jednostki sprawozdawczej OS-7 Sprawozdanie o ochronie przyrody i krajobrazu za rok 2009 Stan w dniu 31 XII
G ÓWNY URZ D STATYSTYCZNY, al. Niepodleg³oœci 208, 00-925 Warszawa www.stat.gov.pl Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej Portal sprawozdawczy GUS www.stat.gov.pl Numer identyfikacyjny REGON OS-7 Sprawozdanie
Bardziej szczegółowoOFERTA SPRZEDAŻY DZIAŁEK INWESTYCYJNYCH POŁOŻONYCH W CZĘSTOCHOWIE ULICA KORFANTEGO
OFERTA SPRZEDAŻY DZIAŁEK INWESTYCYJNYCH POŁOŻONYCH W CZĘSTOCHOWIE ULICA KORFANTEGO 1. Informacje o nieruchomości Lokalizacja ogólna: Częstochowa, ulica Korfantego. Częstochowa, ulica Korfantego Źródło:
Bardziej szczegółowoStrategia rozwoju sieci dróg rowerowych w Łodzi w latach 2015-2020+
Strategia rozwoju sieci dróg rowerowych w Łodzi w latach 2015-2020+ Projekt: wersja β do konsultacji społecznych Opracowanie: Zarząd Dróg i Transportu w Łodzi Ul. Piotrkowska 175 90-447 Łódź Spis treści
Bardziej szczegółowoSPECYFIKACJA ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA DLA PRZETARGU NIEOGRANICZONEGO CZĘŚĆ II OFERTA PRZETARGOWA
Powiat Wrocławski z siedzibą władz przy ul. Kościuszki 131, 50-440 Wrocław, tel/fax. 48 71 72 21 740 SPECYFIKACJA ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA DLA PRZETARGU NIEOGRANICZONEGO CZĘŚĆ II OFERTA PRZETARGOWA
Bardziej szczegółowoUCHWA A NR I 20 14 RADY MIEJSKIEJ WROC AWIA z dnia 2014 r.
projekt UCHWA A NR I 20 14 RADY MIEJSKIEJ WROC AWIA z dnia 2014 r. w sprawie przyjêcia programu opieki nad zwierzêtami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomnoœci zwierz¹t na terenie Gminy Wroc³aw w 2014
Bardziej szczegółowoTemat: Zielona Infrastruktura. Zespół: Andrzej Mizgajski Iwona Zwierzchowska Damian Łowicki
Temat: Zielona Infrastruktura Zespół: Andrzej Mizgajski Iwona Zwierzchowska Damian Łowicki Zielona infrastruktura Istota podejścia Zielona infrastruktura - strategicznie zaplanowana sieć obszarów naturalnych
Bardziej szczegółowoZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 2. ZATRUDNIENIE NA CZĘŚĆ ETATU LUB PRZEZ CZĘŚĆ OKRESU OCENY
ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 1. ZMIANA GRUPY PRACOWNIKÓW LUB AWANS W przypadku zatrudnienia w danej grupie pracowników (naukowo-dydaktyczni, dydaktyczni, naukowi) przez okres poniżej 1 roku nie dokonuje
Bardziej szczegółowoProjekt. Projekt opracował Inż. Roman Polski
Projekt stałej organizacji ruchu na drogach powiatowych i gminnych miasta Puławy związany z projektem przebudowy niebieskiego szlaku rowerowego do rezerwatu Piskory. Projekt opracował Inż. Roman Polski
Bardziej szczegółowoKontrakt Terytorialny
Kontrakt Terytorialny Monika Piotrowska Departament Koordynacji i WdraŜania Programów Regionalnych Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Warszawa, 26 pażdziernika 2012 r. HISTORIA Kontrakty wojewódzkie 2001
Bardziej szczegółowoSPORZĄDZENIE PROJEKTU PLANU OCHRONY DLA CHOJNOWSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO
SPORZĄDZENIE PROJEKTU PLANU OCHRONY DLA CHOJNOWSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO N A R O D O W A F U N D A C J A O C H R O N Y Ś R O D O W I S K A U L. E R A Z M A C I O Ł K A 1 3 01-4 4 5 W A R S Z A W A T
Bardziej szczegółowoMgr inż. Agnieszka Turek. Politechnika Warszawska Wydział Geodezji i Kartografii Katedra Gospodarki Przestrzennej i Nauk o Środowisku Przyrodniczym
III KONGRES REWITALIZACJI MIAST REWITALIZACJA W POLITYCE MIEJSKIEJ REWITALIZACJA OBSZARÓW POPRZEMYSŁOWYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM UWARUNKOWAŃ ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO WYBRANE STUDIA PRZYPADKÓW Kliknij,
Bardziej szczegółowoDecyzja o warunkach zabudowy i decyzja środowiskowa
Maciej J. Nowak Decyzja o warunkach zabudowy i decyzja środowiskowa Zasada bliskiego sąsiedztwa Obiekty wielkopowierzchniowe w planowaniu przestrzennym Decyzja wzizt a ochrona środowiska NIERUCHOMOŚCI
Bardziej szczegółowoMIESZKAM NA TERENIE CHRONIONYM PRAWA I OBOWIĄZKI
MIESZKAM NA TERENIE CHRONIONYM PRAWA I OBOWIĄZKI PRAWNE I SPOŁECZNO- GOSPODARCZE UWARUNKOWANIA OCHRONY PRZYRODY NA OBSZARACH NATURA 2000 Zdzisław Cichocki, Małgorzata Hajto, Agnieszka Kuśmierz FORMY PRAWNEJ
Bardziej szczegółowoGorzów Wielkopolski, dnia 28 listopada 2013 r. Poz. 2486 ZARZĄDZENIE NR 36/2013 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO Gorzów Wielkopolski, dnia 28 listopada 2013 r. Poz. 2486 ZARZĄDZENIE NR 36/2013 REGIONALNEGO DYREKTORA OCHRONY ŚRODOWISKA W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM z dnia 26 listopada
Bardziej szczegółowoAnalizowany teren znajduje się poza obszarami stanowisk archeologicznych.
A N A L I Z A Uzasadniająca przystąpienie do sporządzania zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Miasta Ożarów Mazowiecki z częścią wsi Ołtarzew - teren UG/UT i stopnia zgodności przewidywanych
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW
Bardziej szczegółowoWalory przyrodnicze województwa
VI. PRZYRODA Walory przyrodnicze województwa Województwo podkarpackie charakteryzuje siê dobrym stanem zachowania œrodowiska przyrodniczego. Œwiadczy o tym wystêpowanie na jego terenie szeregu gatunków
Bardziej szczegółowoZagrożenia i propozycje zadań ochronnych dla gatunków roślin i siedlisk nieleśnych w obszarze Natura 2000 PLH 200005 przykłady Paweł Pawlikowski
Zagrożenia i propozycje zadań ochronnych dla gatunków roślin i siedlisk nieleśnych w obszarze Natura 2000 PLH 200005 przykłady Paweł Pawlikowski Zagrożenia: - zanieczyszczenie wód (nieuregulowana gospodarka
Bardziej szczegółowo4.3. Warunki życia Katarzyna Gorczyca
4.3. Warunki życia Katarzyna Gorczyca [w] Małe i średnie w policentrycznym rozwoju Polski, G.Korzeniak (red), Instytut Rozwoju Miast, Kraków 2014, str. 88-96 W publikacji zostały zaprezentowane wyniki
Bardziej szczegółowoBezpieczna dzielnica - bezpieczny mieszkaniec
Bezpieczna dzielnica - bezpieczny mieszkaniec Program realizowany w ramach Miejskiego Programu Zapobiegania Przestępczości oraz Ochrony Bezpieczeństwa Obywateli i Porządku Publicznego. Miejski Program
Bardziej szczegółowoWarszawa, 06.12.2007r.
Centrum Hewelianum Oglądam, ą wypoczywam y poznaję, i uczę się Warszawa, 06.12.2007r. O nas Park Kulturowy Fortyfikacji Miejskich Twierdza Gdańsk" jest jednostką budżetową Gminy Miasta Gdańsk, powołaną
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XVII/245/2016 RADY MIEJSKIEJ W MIECHOWIE. z dnia 4 kwietnia 2016 r.
UCHWAŁA NR XVII/245/2016 RADY MIEJSKIEJ W MIECHOWIE z dnia 4 kwietnia 2016 r. w sprawie przyjęcia Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie Gminy Miechów
Bardziej szczegółowowww.naszanatura2000.pl
1 Biuro Projektu Stowarzyszenie Tilia ul. Przysiecka 13, 87-100 Toruń Tel./fax: 6 67 60 8 e-mail: tilia@tilia.org.pl www.tilia.org.pl Szkoła Leśna na Barbarce www.szkola-lesna.torun.pl www.naszanatura2000.pl
Bardziej szczegółoworewitalizacji w Poznaniu, na tle największych miast w Polsce
Wpływ członkostwa w Unii Europejskiej na nowe podejście do zarządzania procesem rewitalizacji w Poznaniu, na tle największych miast w Polsce Przemysław Ciesiółka Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej
Bardziej szczegółowoWniosek o ustalenie warunków zabudowy
Wniosek o ustalenie warunków zabudowy Informacje ogólne Kiedy potrzebna jest decyzja Osoba, która składa wniosek o pozwolenie na budowę, nie musi mieć decyzji o warunkach zabudowy terenu, pod warunkiem
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW
Bardziej szczegółowoAdres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.gorczanskipark.pl
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.gorczanskipark.pl Niedźwiedź: WYKONANIE RECENZJI OPERATÓW SZCZEGÓŁOWYCH ORAZ PROJEKTU PLANU OCHRONY
Bardziej szczegółowoWZÓR UMOWY. ul. Lubelska 13, 03-802 Warszawa, NIP 113-22-58-115, REGON 016174756
Załącznik Nr 3 do Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia WZÓR UMOWY na opracowanie projektu Strategii rozwoju i modernizacji technologicznej transportu szynowego na Mazowszu w kontekście polityki transportowej
Bardziej szczegółowoPROCEDURA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO. w Urzędzie Gminy Mściwojów
I. Postanowienia ogólne 1.Cel PROCEDURA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO w Urzędzie Gminy Mściwojów Przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego ma na celu: Załącznik A Zarządzenia oceny ryzyka zawodowego monitorowanie
Bardziej szczegółowoGdańsk, dnia 13 listopada 2014 r. Poz. 3763 UCHWAŁA NR L/327/14 RADY POWIATU TCZEWSKIEGO. z dnia 28 października 2014 r. Tczewskiego.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO Gdańsk, dnia 13 listopada 2014 r. Poz. 3763 UCHWAŁA NR L/327/14 RADY POWIATU TCZEWSKIEGO z dnia 28 października 2014 r. w sprawie kryteriów i trybu przyznawania
Bardziej szczegółowoU M O W A. zwanym w dalszej części umowy Wykonawcą
U M O W A zawarta w dniu pomiędzy: Miejskim Centrum Medycznym Śródmieście sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi przy ul. Próchnika 11 reprezentowaną przez: zwanym dalej Zamawiający a zwanym w dalszej części umowy
Bardziej szczegółowoGmina: Szamotuły (m. Szamotuły), Pniewy ( m. Pniewy) Celem inwestycji jest budowa obwodnicy Pniew i Szamotuł (DW 184)
I.12. Przebudowa układu komunikacyjnego Wronki- autostrada A2. 12 Przebudowa układu komunikacyjnego Wronki- autostrada A2 Lokalizacja przedsięwzięcia Charakterystyka ogólna i cel przedsięwzięcia Powiat:
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW
Bardziej szczegółowoWIELOLETNI PLAN ROZWOJU I MODERNIZACJI URZ
Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o. w Koninie 62-510 Konin, ul. Poznańska 49 WIELOLETNI PLAN ROZWOJU I MODERNIZACJI URZĄDZEŃ WODOCIĄGOWYCH I URZĄDZEŃ KANALIZACYJNYCH BĘDĄCYCH W POSIADANIU
Bardziej szczegółowoNAUCZYCIELSKI PLAN DYDAKTYCZNY PRZEDMIOT: OCHRONA I KSZTAŁTOWANIE KRAJOBRAZU NR PROGRAMU: 321(07)/T, TU, SP/MEN/2007.02.08
NAUCZYCIELSKI PLAN DYDAKTYCZNY PRZEDMIOT: OCHRONA I KSZTAŁTOWANIE KRAJOBRAZU NR PROGRAMU: 321(07)/T, TU, SP/MEN/2007.02.08 MODUŁ, DZIAŁ, TEMAT ZAKRES TREŚCI Podstawowe wiadomości o krajobrazie (20 godz.)
Bardziej szczegółowoOperat zagospodarowania przestrzennego STREFA EKOTONOWA (wersja projektowa) V spotkanie konsultacyjne Bodzentyn, 02 czerwca 2014 r.
Operat zagospodarowania przestrzennego STREFA EKOTONOWA (wersja projektowa) V spotkanie konsultacyjne Bodzentyn, 02 czerwca 2014 r. POIS.05.03.00-00-284/10 Plan ochrony Świętokrzyskiego Parku Narodowego
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW
Bardziej szczegółowoRAPORT Z WYKONANIA W LATACH 2005-2006 PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO 2003-2006 UWARUNKOWANIA SPORZĄDZENIA RAPORTU
UWARUNKOWANIA SPORZĄDZENIA RAPORTU Ustawa z dnia 21 kwietnia 2001 Prawo Ochrony Środowiska (t. jedn. Dz. U. 2006. 129.902) w Art. 18 ust. 2 stanowi: Z wykonania programów ochrony środowiska organ wykonawczy
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XLI/447/2013 RADY MIEJSKIEJ GÓRY KALWARII. z dnia 28 maja 2013 r.
UCHWAŁA NR XLI/447/2013 RADY MIEJSKIEJ GÓRY KALWARII z dnia 28 maja 2013 r. w sprawie przyjęcia programu działań wspierających rodziny wielodzietne zamieszkałe na terenie Gminy Góra Kalwaria Na podstawie
Bardziej szczegółowoOPIS WYDARZENIA. Fundacja Myœli Ekologicznej
OPIS WYDARZENIA Kim jesteœmy? powsta³a w 2012 roku w Krakowie. W ramach dzia³alnoœci statutowej, Fundacja realizuje programy edukacyjne i aktywizuj¹ce, koncentruj¹ce siê na tematyce ekologicznej. Pomys³
Bardziej szczegółowoAspekty formalne sporządzania planu ochrony dla Świętokrzyskiego Parku Narodowego
PLAN OCHRONY ŚWIĘTOKRZYSKIEGO PARKU NARODOWEGO z uwzględnieniem zakresu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 Łysogóry Aspekty formalne sporządzania planu ochrony dla Świętokrzyskiego Parku Narodowego
Bardziej szczegółowoPtasie pory roku - znaczenie zadrzewieo śródpolnych w zachowaniu populacji zagrożonych gatunków ptaków. Marcin Karetta
Ptasie pory roku - znaczenie zadrzewieo śródpolnych w zachowaniu populacji zagrożonych gatunków ptaków Marcin Karetta Zadrzewienia śródpolne pojedyncze drzewa i krzewy lub ich skupiska w krajobrazie rolniczym
Bardziej szczegółowoDE-WZP.261.11.2015.JJ.3 Warszawa, 2015-06-15
DE-WZP.261.11.2015.JJ.3 Warszawa, 2015-06-15 Wykonawcy ubiegający się o udzielenie zamówienia Dotyczy: postępowania prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego na Usługę druku książek, nr postępowania
Bardziej szczegółowoJan Marcin Węsławski & Joanna Piwowarczyk Instytut Oceanologii PAN w Sopocie
Zawikłane i podstępne problemy ochrony środowiska w strefie brzegowej morza Jan Marcin Węsławski & Joanna Piwowarczyk Instytut Oceanologii PAN w Sopocie Z inspiracji: książką, raportem The Economist z
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZÊDOWY WOJEWÓDZTWA MA OPOLSKIEGO
DZIENNIK URZÊDOWY WOJEWÓDZTWA MA OPOLSKIEGO Kraków, dnia 3 sierpnia 2007 r. Nr 566 TREŒÆ: Poz.: Str. UCHWA Y RADY GMINY: 3753 Rady Gminy w Kalwarii Zebrzydowskiej w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania
Bardziej szczegółowoUwagi zgłoszone podczas konsultacji społecznych Strategii ORSG Powiatu Wąbrzeskiego
Uwagi zgłoszone podczas konsultacji społecznych Strategii ORSG Powiatu Wąbrzeskiego Lp. Imię i nazwisko/nazwa 1 Krzysztof Bas/Zarząd Dróg Powiatowych 2 Marcin Zdziebłowski/Gmin a 3 Marcin Zdziebłowski/Gmin
Bardziej szczegółowoTYMCZASOWY STATUT UZDROWISKA POLANICA-ZDRÓJ
Załącznik do Uchwały Nr XLII/298/2006 Rady Miejskiej w Polanicy-Zdroju z dnia 30.03.2006 roku TYMCZASOWY STATUT UZDROWISKA POLANICA-ZDRÓJ 1 W celu ochrony warunków naturalnych niezbędnych do prowadzenia
Bardziej szczegółowoTypy projektów mogących uzyskać dofinansowanie. A. mały bon B. duży bon
Załącznik nr 2 do Uchwały Nr 580/15 Zarządu Województwa z dnia 14 maja 2015 r. Harmonogram wniosków o w trybie konkursowym dla Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020 na 2015 rok
Bardziej szczegółowoOgłoszenie o przetargach
Załącznik do zarządzenia Nr 18/2015 Wójta Gminy Rudka z dnia 24.04.2015 r. Ogłoszenie o przetargach Działając na podstawie art. 38 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami
Bardziej szczegółowoAdres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.zsp8.pl
Strona 1 z 5 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.zsp8.pl Wrocław: Świadczenie usług żywieniowych dla dzieci z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego
Bardziej szczegółowoEthernet VPN tp. Twój œwiat. Ca³y œwiat.
Ethernet VPN tp 19330 Twój œwiat. Ca³y œwiat. Efektywna komunikacja biznesowa pozwala na bardzo szybkie i bezpieczne po³¹czenie poszczególnych oddzia³ów firmy przez wirtualn¹ sieæ prywatn¹ (VPN) oraz zapewnia
Bardziej szczegółowoMAPY RYZYKA POWODZIOWEGO
MAPY RYZYKA POWODZIOWEGO dr inż. Agata Włodarczyk Dyrektywa 2007/60/WE z dnia 23 października 2007 r. w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o zmianie ustawy
Bardziej szczegółowoSTRATEGIA ROZWOJU WYDZIA U GOSPODARKI REGIONALNEJ I TURYSTYKI W JELENIEJ GÓRZE UNIWERSYTETU EKONOMICZNEGO WE WROC AWIU
Uniwersytet Ekonomiczny we Wroc³awiu STRATEGIA ROZWOJU WYDZIA U GOSPODARKI REGIONALNEJ I TURYSTYKI W JELENIEJ GÓRZE UNIWERSYTETU EKONOMICZNEGO WE WROC AWIU Strategiê zatwierdzono Uchwa³¹ Rady Wydzia³u
Bardziej szczegółowoZapytanie ofertowe. (Niniejsze zapytanie ofertowe ma formę rozeznania rynku i nie stanowi zapytania ofertowego w rozumieniu przepisów ustawy PZP)
Zapytanie ofertowe (Niniejsze zapytanie ofertowe ma formę rozeznania rynku i nie stanowi zapytania ofertowego w rozumieniu przepisów ustawy PZP) Przeprowadzenie szkolenia BHP i PPOŻ W związku z realizacją
Bardziej szczegółowoSTUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DRAWSKO POMORSKIE
BURMISTRZ MIASTA I GMINY W DRAWSKU POMORSKIM STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DRAWSKO POMORSKIE -CZĘŚĆ OPISOWA- ZAŁĄCZNIK NR 2 DO UCHWAŁY NR VIII/59/2003 RADY MIEJSKIEJ
Bardziej szczegółowo3.2 Warunki meteorologiczne
Fundacja ARMAAG Raport 1999 3.2 Warunki meteorologiczne Pomiary podstawowych elementów meteorologicznych prowadzono we wszystkich stacjach lokalnych sieci ARMAAG, równolegle z pomiarami stê eñ substancji
Bardziej szczegółowoAgencja Nieruchomoœci Rolnych Oddziaù Terenowy w Poznaniu Filia w Pile
Agencja Nieruchomoœci Rolnych Oddziaù Terenowy w Poznaniu HARMONOGRAM przetargów na lub dzier awê nieruchomoœci na terenie ów: chodzieskiego, czarnkowsko-trzcianeckiego, obornickiego, pilskiego, w¹growieckiego,
Bardziej szczegółowoZ A P R O S Z E N I E
Z A P R O S Z E N I E D O S K Ł A D A N I A O F E R T N A B Y C I A N I E R U C H O M O Ś C I G R Z Y M E K J e d n o s t k a e w i d e n c y j n a : Ż A B I A W O L A D z i a ł k i n r 9 1, 9 3 / 1, 9
Bardziej szczegółowoOCHRONA DRZEW NA TERENACH INWESTYCYJNYCH
OCHRONA DRZEW NA TERENACH INWESTYCYJNYCH Teren budowy jest miejscem, gdzie występują liczne zagrożenia dla żywotności i stanu sanitarnego drzew i krzewów w postaci bezpośrednich uszkodzeń mechanicznych
Bardziej szczegółowoNATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
FORMULARZ DANYCH 1 NATURA 2000 STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH DLA OBSZARÓW SPECJALNEJ OCHRONY (OSO) DLA OBSZARÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA OBSZARÓW O ZNACZENIU WSPÓLNOTOWYM (OZW) I DLA SPECJALNYCH OBSZARÓW
Bardziej szczegółowoREGULAMIN GMINNEGO ZESPOŁU INTERDYSCYPLINARNEGO d.s. PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE. 1 Postanowienia ogólne
Załącznik do Uchwały Nr 42/VI/2011 Rady Miejskiej w Myślenicach z dnia 31 marca 2011r. REGULAMIN GMINNEGO ZESPOŁU INTERDYSCYPLINARNEGO d.s. PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE 1 Postanowienia ogólne 1.
Bardziej szczegółowoINFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA PLAN BIOZ
INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA PLAN BIOZ Temat opracowania: Oświetlenie uliczne Adres: 42-700 Rusinowice, ul. Leśna Inwestor: Urząd Gminy Koszęcin 42-286 Koszęcin, ul. Powstańców
Bardziej szczegółowoLegnicka Specjalna strefa Ekonomiczna S.A. Miłkowice Obręb: Rzeszotary Gmina Miłkowice legnicki Dolnośląskie. Położenie.
Położenie azwa lokalizacji Miasto / Gmina Powiat Województwo Legnicka Specjalna strefa Ekonomiczna S.A. Miłkowice Obręb: Rzeszotary Gmina Miłkowice legnicki Dolnośląskie Powierzchnia nieruchomości Informacje
Bardziej szczegółowoProjekt i etapy jego realizacji*
dr Ewa Lasecka-Wesołowska esołowska,, MGPiPS Projekt i etapy jego realizacji* *Na podstawie materiałó łów w Programu Aktywizacji Obszarów Wiejskich (Lemtech Consulting/RTI) Co to jest projekt Projekt -
Bardziej szczegółowoWARUNKI TECHNICZNE dla dokumentacji projektowo kosztorysowej robót budowlanych projektu
1 Załącznik nr 10 do SIWZ WARUNKI TECHNICZNE dla dokumentacji projektowo kosztorysowej robót budowlanych projektu Scalenie gruntów obrębu Brudzewek, gmina Chocz, powiat pleszewski 1. Nazwa zadania: Opracowanie
Bardziej szczegółowoREGULAMIN KONKURSU NA PROJEKT LOGO KTO? NGO! POZARZĄDOWY SZCZECIN
REGULAMIN KONKURSU NA PROJEKT LOGO KTO? NGO! POZARZĄDOWY SZCZECIN 1 Fundacja Sektor3, z siedzibą w Szczecinie (zwana dalej Organizatorem) ogłasza Konkurs na zaprojektowanie znaku identyfikacji wizualnej
Bardziej szczegółowoTemat badania: Badanie systemu monitorowania realizacji P FIO 2014-2020
Temat badania: Badanie systemu monitorowania realizacji P FIO 2014-2020 Charakterystyka przedmiotu badania W dniu 27 listopada 2013 r. Rada Ministrów przyjęła Program Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na
Bardziej szczegółowoJakie są te obowiązki wg MSR 41 i MSR 1, a jakie są w tym względzie wymagania ustawy o rachunkowości?
Jakie są te obowiązki wg MSR 41 i MSR 1, a jakie są w tym względzie wymagania ustawy o rachunkowości? Obowiązki sprawozdawcze według ustawy o rachunkowości i MSR 41 Przepisy ustawy o rachunkowości w zakresie
Bardziej szczegółowoGra yna Œwiderska BIOZ. w budownictwie. poradnik
Gra yna Œwiderska BIOZ w budownictwie poradnik Warszawa 2008 Copyright by Gra yna Œwiderska i Oficyna Wydawnicza POLCEN Sp. z o.o. Warszawa 2008 Autorzy Gra yna Œwiderska autor g³ówny W³adys³aw Korzeniewski
Bardziej szczegółowoDziennik Urzêdowy. nastêpuje: og³oszenia w Dzienniku Urzêdowym Województwa Wielkopolskiego. Przewodnicz¹cy
3447 Poz. 654, 655 654 UCHWA A NR XII/78/2007 RADY GMINY W OSZAKOWICE w sprawie ustalenia górnych stawek op³at za odbiór odpadów komunalnych i wywóz nieczystoœci ciek³ych ponoszonych przez w³aœcicieli
Bardziej szczegółowoWsparcie ma ych i rednich przedsi biorstw a realizacja celów Narodowego Planu Rozwoju Warszawa, 4 marca 2005 r.
Wsparcie ma ych i rednich przedsi biorstw a realizacja celów Narodowego Planu Rozwoju 2004-2006 Warszawa, 4 marca 2005 r. Narodowy Plan Rozwoju 2004-2006: - Cel g ówny: rozwijanie konkurencyjnej gospodarki
Bardziej szczegółowo