Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami. Pojęcie i wycena

Transkrypt

1 Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami Pojęcie i wycena

2 TEMAT: KLASYFIKACJA I EWIDENCJA ROZRACHUNKÓW 1. Podział i charakterystyka rozrachunków według kryterium podmiotowego i przedmiotowego. 2. Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami. 3. Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń. 4. Rozrachunki publiczno-prawne (z tytułu podatku VAT).

3 ROZRACHUNKI To ogół należności i zobowiązań powstających w toku prowadzenia działalności przez podmiot wraz z ich wzajemną regulacją. cechy 1. osoba dłużnika i wierzyciela są ściśle określone 2. suma będąca przedmiotem rozrachunków jest akceptowana przez obie strony 3. czas zapłaty jest ściśle określony

4 ROSZCZENIA Występują wówczas gdy jedna ze stron (dłużnik lub wierzyciel) nie akceptuje jednego z wymienionych warunków, co związane jest z wystąpieniem prawdopodobieństwa niespłacenia należności w kwocie określonej przez wierzyciela. ROZLICZENIA To takie należności i zobowiązania, które wymagają przeprowadzenia odpowiedniej weryfikacji w celu ich potwierdzenia (bądź odrzucenia), określenia ich kwoty i tytułu lub czasami wskazania osoby dłużnika lub wierzyciela.

5 Należności i zobowiązania Należności - to wynikające z przeszłych zdarzeń prawo otrzymania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują powstanie innych aktywów jednostki. Zobowiązania to wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki. Rezerwy rozumie się przez to zobowiązania, których termin wymagalności lub kwota nie są pewne.

6 Należności Należności z tytułu dostaw i usług wykazuje się w aktywach bilansu, zawsze jako krótkoterminowe, z podziałem na okresy spłaty: do 12 miesięcy i powyżej 12 miesięcy, w pozycjach: - "Należności krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług od jednostek powiązanych", - "Należności krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług od pozostałych jednostek". Jeżeli na dzień bilansowy należności są dochodzone na drodze sądowej, to ich wartość wykazuje się w pozycjach: - "Inne należności krótkoterminowe od jednostek powiązanych", - "Należności krótkoterminowe dochodzone na drodze sądowej od pozostałych jednostek".

7 Odpisy aktualizujące Zgodnie z ustawą o rachunkowości - art. 35b ust. 1 wartość należności aktualizuje się uwzględniając stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty poprzez dokonanie odpisu aktualizującego, w odniesieniu do: 1) należności od dłużników postawionych w stan likwidacji lub w stan upadłości - do wysokości należności nieobjętej gwarancją lub innym zabezpieczeniem należności, zgłoszonej likwidatorowi lub sędziemu komisarzowi w postępowaniu upadłościowym, 2) należności od dłużników w przypadku oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego - w pełnej wysokości należności, 3) należności kwestionowanych przez dłużników oraz z których zapłatą dłużnik zalega, a według oceny sytuacji majątkowej i finansowej dłużnika spłata należności w umownej kwocie nie jest prawdopodobna - do wysokości niepokrytej gwarancją lub innym zabezpieczeniem należności,

8 Odpisy aktualizujące 4) należności stanowiących równowartość kwot podwyższających należności, w stosunku do których uprzednio dokonano odpisu aktualizującego - w wysokości tych kwot, do czasu ich otrzymania lub odpisania, 5) należności przeterminowanych lub nieprzeterminowanych o znacznym stopniu prawdopodobieństwa nieściągalności, w przypadkach uzasadnionych rodzajem prowadzonej działalności lub strukturą odbiorców - w wysokości wiarygodnie oszacowanej kwoty odpisu, w tym także ogólnego, na nieściągalne należności.

9 Odpisy aktualizujące Odpisy aktualizujące wartość należności obciążają: - pozostałe koszty operacyjne, - koszty finansowe, w zależności od rodzaju należności, której dotyczy odpis (art. 35b ust. 2 ustawy o rachunkowości).

10 Odpisy aktualizujące Utworzenie odpisu aktualizującego wartość należności głównej z tytułu dostaw i usług można ująć zapisem: - Wn konto.. - odpisy aktualizujące wartość należności", - Ma konto 28 "Odpisy aktualizujące wartość należności".

11 Należności Wartość należności - na podstawie art. 46 ust. 2 ustawy o rachunkowości - korygują (obniżają) odpisy aktualizujące. Tym samym należności objęte 100% odpisem aktualizującym nie są wykazane w aktywach bilansu - ich wartość bilansowa wynosi bowiem zero. W rachunku zysków i strat odpisy aktualizujące wartość należności głównej zalicza się do pozostałych kosztów operacyjnych i ujmuje w pozycji: - "Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych" - w wersji porównawczej rachunku zysków i strat, - "Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych" - wersji kalkulacyjnej rachunku zysków i strat.

12 Odpisy aktualizujące a KUP Na podstawie ustaw o podatku dochodowym, odpisów aktualizujących nie zalicza się do kosztów podatkowych. Kosztem uzyskania przychodów są jednak odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej jej części, która była uprzednio zaliczona do przychodów należnych (a więc bez VAT, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona. Uprawdopodobnienie nieściągalności wierzytelności ma miejsce w szczególności, gdy: a) dłużnik został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku albo b) zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego lub na wniosek dłużnika zostało wszczęte postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, albo c) wierzytelność została zasądzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, albo d) wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika, na drodze powództwa sądowego.

13 Rezerwy Pod pojęciem rezerw ustawa o rachunkowości rozumie zobowiązania, których termin wymagalności lub kwota nie są pewne. Oznacza to, że jednostka jest świadoma ciążącego na niej obowiązku, którego wypełnienie jest związane z utratą korzyści ekonomicznych, jednak nie może wiarygodnie określić kwoty czy terminu tego zdarzenia. Obowiązek utworzenia rezerw związany jest z zastosowaniem zasad ostrożności i współmierności. Rezerwy tworzy się w związku z wystąpieniem zdarzenia dotyczącego danego lub przeszłych okresów sprawozdawczych, które wywołało określone skutki, istotne dla zawartego w sprawozdaniu finansowym obrazu jednostki i niezależne od przyszłych działań podmiotu.

14 Zobowiązania z tytułu dostaw Zobowiązania dzielą się na: - zobowiązania.. - to obowiązek wykonania świadczeń, których powstanie jest uzależnione od zaistnienia określonych zdarzeń, - zobowiązania.. Zobowiązania bezwarunkowe dzielą się na: - zobowiązania.. - to zobowiązania jednostki do wydania aktywów finansowych albo do wymiany instrumentu finansowego z inną jednostką, na niekorzystnych warunkach (np. zobowiązanie z tytułu dostaw i usług), - zobowiązania.. to zobowiązania jednostki do wydania aktywów innych niż finansowe np. zobowiązania z tytułu zaliczek na dostawy.

15 Zobowiązania z tytułu dostaw Zobowiązania finansowe dzielą się na: - zobowiązania. uważa się te, które stają się wymagalne w okresie dłuższym niż 12 miesięcy od dnia bilansowego, - zobowiązania., które obejmują wszystkie zobowiązania z tytułu dostaw i usług niezależnie od terminu ich zapłaty, a także całość lub tę część pozostałych zobowiązań, które stają się wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego Uwaga: Całość zobowiązań z tytułu dostaw i usług bez względu na okres wymagalności zalicza się do krótkoterminowych (zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 22 ustawy o rachunkowości). Są to wszystkie zobowiązania wynikające z rozrachunków z kontrahentami krajowymi i zagranicznymi z tytułu zakupu towarów, materiałów, opakowań i usług obcych, także prowadzonego przez jednostkę skupu produktów rolnych oraz surowców wtórnych

16 WYCENA ROZRACHUNKÓW NA DZIEŃ POWSTANIA Należności i zobowiązania ujmowane są w ewidencji księgowej w wartości nominalnej brutto, tj. łącznie z podatkiem VAT

17 WYCENA ROZRACHUNKÓW NA DZIEŃ BILANSOWY należności W KWOCIE zobowiązania W KWOCIE. (po uwzględnieniu odsetek) A także należy dokonać aktualizacji wartości należności (biorąc pod uwagę prawdopodobieństwo ich zapłaty)

18 Przedawnienie roszczeń Roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej zgodnie z Kodeksem cywilnym wynosi: Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej trzy lata Roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznawania spraw danego rodzaju albo orzeczeniem sądu polubownego, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą przed sądem albo przed sądem polubownym albo ugodą zawartą przed mediatorem i zatwierdzoną przez sąd, przedawnia się z upływem lat dziesięciu, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenia okresowe należne w przyszłości ulega przedawnieniu trzyletniemu.

19 Przedawnienie roszczeń Dwuletni okres przedawnienia stosuje się do roszczeń: - sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy, - rzemieślników z prowadzonej działalności, - prowadzących gospodarstwa rolne z tytułu sprzedaży płodów rolnych i leśnych, - z tytułu sprzedaży energii i praw, - z tytułu należnych odsetek za opóźnienia w zapłacie.

20 Przedawnienie roszczeń Bieg przedawnienia przerywa: - każda czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwzięta bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia, - przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje (np. potwierdzenie salda), - przez wszczęcie mediacji.