e-profit Temat numeru: To jest i zawsze będzie darmowe Wszystko o e-biznesie nr 3 rok 2014

Transkrypt

1 e-profit Wszystko o e-biznesie nr 3 rok 2014 Temat numeru: To jest i zawsze będzie darmowe

2 R E D A KC J A W S T ĘP N I A K Rewolucji nie będzie Co roku w pierwszym kwartale pojawiają się w mediach liczne materiały, które starają się przewidzieć, co wyróżni te 365 dni w biznesie od poprzednich. Niezależnie do tego czy to rok mobile, tech czy kryptowalut, nie ma co udawać rewolucji w biznesie nie będzie. Ciągle warto jednak śledzić, co w trawie piszczy, żeby trzymać rękę na pulsie. My też postaramy się to zrobić na kolejnych stronach tego numeru. Agnieszka Meller E PROFIT 3/2014 Redakcja Agnieszka Meller Redaktor naczelna eprofit@inkubatorstarter.pl Wydawca Inkubator STARTER Gdańska Fundacja Przedsiębiorczości ul. Lęborska 3b Gdańsk NIP: eprofit@inkubatorstarter.pl tel Facebook.com/inkubatorstarter Twitter.com/inkubatorstart Blog.inkubatorstarter.pl Jak dojechać? Google Maps Projekt makiety, okładki oraz skład magazynu Engram Możecie w nim przeczytać między innymi podsumowanie raportu Marketing mobilny w Polsce 2013/2014. W naszej opinii to obowiązkowa lektura dla każdego, kto interesuje się technologią mobile, by wiedzieć co przyniósł rok 2013 i czego się spodziewać w Dodatkowo piszemy również o potencjale geolokalizacji w działaniach sprzedażowych i wadze obecności marki w mediach dla pozyskania uwagi klientów. Na start proponujemy wykorzystanie content marketingu. Pozostając w temacie klientów, zebraliśmy dla Was wyniki opinii polskich konsumentów dotyczące profesjonalizmu, jakości usługi i rzetelności polskich e-sprzedawców. Lista rankingowa to parę zaskoczeń w porównaniu do poprzedniego badania. Co więcej przeanalizowaliśmy dla Was opinie w serwisie Opineo.pl pokazujące najczęstsze grzechy e-sprzedawców. Wniosek jest jeden warto w e-biznesie dbać o klientów, bo potrafią oni się za to odwdzięczyć, ale też potrafią sprzedawców w sieci bez skrupułów ukarać za nieprofesjonalne podejście. Należy o tym także pamiętać, weryfikując responsywność swoich stron WWW. Czas, by w końcu zrozumieć, że mobile to nie to samo co WWW, a w dzisiejszej rzeczywistości trzeba być również mobile. Obok bycia mobi, sugerujemy też audyt funkcjonalności z uwzględnieniem psychologii konsumenta. Dodatkowo udało nam się dla Was zlokalizować nowinki warszawskich Targów Mobilnych, aplikacja do modlitwy w drodze to raczej niecodzienne hasło w wyszukiwarkach sklepów z aplikacjami. Pozostając w temacie trendów, pokazujemy Wam, że nie wszystko co online jest tańsze niż to, co znaleźć można offline. Potwierdzają to wyniki badania serwisu Okazjum.pl. Zastanawiamy się również, czy Facebook to nadal społeczne czy może już jednak czysto komercyjne medium. Wywiad numeru to rozmowa z Marcinem Pokojskim, jednym z czterech organizatorów ósmej już edycji infoshare. Marcin zdradza, w jakich tematach sharowanie informacji będzie w tym roku miało miejsce, a także kto będzie inspirował uczestników. Podkreśla, co oddaje doskonale tytuł wywiadu, że niezależnie od trendów konferencyjnych, infoshare zawsze będzie bezpłatne. Nie da się ukryć, że to działanie pod prąd, a nie z nim. Dodatkowym elementem tegorocznego wydarzenia będzie dedykowana startupom strefa, która pozwoli nie tylko na prezentacje pomysłów przed jury i w specjalnie zorganizowanej przestrzeni wystawienniczej, lecz także na indywidualne spotkania z inwestorami. Warto w maju wpaść nad morze. Numer spinamy podpowiedziami, gdzie spędzić pierwszy w tym roku długi weekend. W końcu chwila oddechu należy się każdemu, bez niej bowiem często trudno efektywnie robić biznesy. Miłej lektury! 2 e-profit e-profit 3

3 S P I S T R E Ś C I S P I S T R E Ś C I Spis treści RYNKOWE TRENDY Mobile to nie WWW WARTO WIEDZIEĆ Mobilni zakonnicy Denial of Service czy powinienem się W internecie (nie zawsze) jest taniej martwić? FELIETON CIEKAWOSTKI Z SIECI Z NASZEJ PERSPEKTYWY Jaki naprawdę jest ten rynek mobile? Psychologia konsumenta 6 8 Geointernet 9 11 Daj się poznać... klientowi Najlepsze sklepy w sieci Spowiedź e-sprzedawców Social media a rekrutacja 21 Nie dostałeś się do Facebooka i Twittera stwórz własnego WhatsAppa! TEMAT Z OKŁADKI To jest i zawsze będzie darmowe Nie ma Cię mobilnie nie istniejesz Commercial media Jak prowadzić korespondencję ową? 48 Rozmawiaj i planuj BEZ KRAWATA Tradycja to tradycja 4 e-profit e-profit 5

4 DZIAŁ ART YKUŁ DZIAŁ ART YKUŁ Geointernet Marek Dornowski Przyznaję się bez bicia, że nie byłem nigdy fanem Foursquare i tego typu narzędzi. Traktowałem to wszystko trochę jak zabawę dla tzw. gimbazy lub w najlepszym wypadku jako wyraz swego rodzaju lansu. Niemniej jednak z czasem hasło zaczekinować się (od ang. check in) często przewijało się w rozmowach z ludźmi, których uważam za poważnych. Uświadomiłem więc sobie, że w tej całej zabawie jest gdzieś drugie dno. 6 e-profit e-profit 7

5 FELIE TON GEOINTERNE T FELIE TON DA J SIĘ POZNAĆ KLIENTOWI Wszechświat a głupota Widziałem już niejedną aplikację, której poziom przydatności na co dzień był tak niski, że przypominał mi słynne zdanie Alberta Einsteina: Tylko dwie rzeczy są nieskończone: wszechświat oraz ludzka głupota, choć nie jestem pewien co do tej pierwszej. Być może to sprawiło, że nie od razu dostrzegłem możliwość, którą niesie ze sobą nie tyle sam Foursquare, ile wszystko to, co wykorzystuje element geolokalizacji. Bardzo dużo w literaturze poświęconej marketingowi mówi się o personalizacji oferty i dostosowaniu jej do indywidualnych potrzeb użytkownika. Obserwując dzisiejsze tendencje, Henry Ford zapewne przewraca się w grobie. Ale fakty są takie, że nikt nie chce być traktowany jak masa, a niewiele jest rzeczy bardziej pompujących nasze ego niż świadomość, że dany produkt został stworzony z myślą o kimś takim jak ja. Można zapytać, no dobrze, ale co wspólnego z personalizacją ma geolokalizacja? Obserwując dzisiejsze tendencje, Henry Ford zapewne przewraca się w grobie Teraz już wiem, że ma dużo i będzie mieć jeszcze więcej. Zlokalizuj się Patrząc na własne podwórko: wykorzystanie geolokalizacji w aplikacji Firmy.net pozwoliło nam stworzyć narzędzie, które znajdzie najbliższą aptekę, kwiaciarnię czy mechanika i wyznaczy drogę do tego miejsca. To jednak dopiero początek. Wyobraźmy sobie, że aplikacja, pozwala nam wybrać dowolny brand znanej sieciowej restauracji czy sklepu odzieżowego. Dzięki geolokalizacji wiadomość o naszej obecności w pobliżu tego punktu handlowego wysyłana jest do wybranej przez nas sieci. Sieć wówczas za pomocą aplikacji wyśle ofertę dedykowaną wyłącznie dla nas. Jeśli więc zdecydujemy się na nią i zaczekinujemy w danym miejscu, skorzystamy automatycznie ze zniżki. Informacja o dokonanym przez nas zakupie trafi do bazy danych danej sieci. Firma będzie mogła personalnie (oczywiście za pomocą określonego algorytmu) analizować moje decyzje zakupowe i oferować promocje dostosowane do moich zwyczajów konsumenckich. Działanie grupowe Owszem, mieliśmy już akcje typu kawa za pół ceny w zamian za zaczekinowanie, ale dlaczego potrzeb nie wytwarzać po stronie sprzedającego? Dlaczego mają one pozostać na poziomie ogólnym takim jak kawa? Dlaczego firma X, u której kupiłem grę na PS4 o nazwie Y, nie może zaproponować wyłącznie dla mnie, wyłącznie w tej lokalizacji i wyłącznie do określonej godziny podobną grę Z? A może jeszcze inaczej wyobraźmy sobie, że ta sama aplikacja wyśle Ci powiadomienie o megapromocji. Do jej uruchomienia potrzeba minimum 5,10,15 osób zaczekinowanych w sklepie X w Galerii Y. Mówiąc krótko, zakupy grupowe tu i teraz brzmi ciekawie? Anonimowość Zanim jednak to, co powyżej przedstawiłem, stanie się dla nas oczywistą oczywistością, musimy znaleźć sposób na ominięcie zagrożeń, które niesie ze sobą geolokalizacja. Pomijam już tu (co wcale nie oznacza, że temat jest nieważny) kwestie ochrony naszej prywatności i bezpieczeństwa. Póki co problemy są dość bardziej prozaiczne. Takie jak chociażby żywotność baterii w smartfonach. Niemniej jednak geolokalizacja pokonuje kolejną barierę naszej anonimowości. Biznes z pewnością będzie chciał to wykorzystać. Daj się poznać klientowi Dlaczego księgarnia kojarzy się rodakom głównie z EMPiK-iem, a sklep internetowy z Allegro? Oczywiście, bo to silna marka. No tak, ale silna marka nie bierze się przecież znikąd, nie spada z nieba jak błogosławieństwo. Dlaczego więc jedne marki nam się kojarzą i są pierwszym wyborem, a inne nie? Paweł Lipiec, Content & e-pr HUBRO.pl Świadomość marki jest jednym z istotniejszych czynników wpływających na wybory zakupowe Rozmawiam czasem z firmami, które wchodzą na rynek z zupełnie nowym produktem. Bardzo często są to rzeczy, które startują w dość konkurencyjnym segmencie rynku. Dobrze jeśli właściciele są w stanie chociaż określić jakieś wyróżniki marki, to daje punkty zaczepienia. Najczęściej jednak słychać argumentację tego typu: nie różnią, a jednak wybór pomiędzy jednym a drugim rozwiązaniem dla większości nie jest trudny. Wystarczy wymienić odwieczny konflikt miedzy fanami Coca Coli i Pepsi. Poza wąską grupą fanów wybranej marki dla pozostałych klientów decyzja Cola czy Pepsi jest decyzją podejmowaną pod wpływem chwili. CHECKED-IN! Wizerunek, PR, obecność w takich czy innych mediach to niekoniecznie, ale sprzedaż, Panie Pawle, jak będzie sprzedaż, to się zaczniemy zastanawiać nad tymi mediami, blogerami i całą resztą jak Pan to nazwał? Touchpointów. Przecież na to trzeba pieniędzy! Niestety to działa odwrotnie. Są takie produkty czy usługi, które się specjalnie od siebie To oznacza, że na decyzję składają się skojarzenia z marką, intensywność przekazu reklamowego, jego trafność czy ilość kontaktów, jakie miał z nim potencjalny klient. I tu dochodzimy do sedna. Ktoś kiedyś powiedział, że w radiu nie tyle często gra się hity polskiej muzyki rozrywkowej, ile hitami staje się to, co się często 8 e-profit e-profit 9

6 FELIE TON DA J SIĘ POZNAĆ KLIENTOWI gra. Ten sam mechanizm działa w innych branżach. Świadomość marki jest jednym z istotniejszych czynników wpływających na wybory zakupowe. Każdy z nas jako konsument stosuje tę technikę. Pozwala nam to na większe lenistwo. Zamiast szczegółowo porównywać produkty, ich cechy, a wcześniej jeszcze określać, które z nich są istotne przy wyborze, a które mało istotne wybieramy markę. Szczególną uwagę na ten mechanizm powinni zwrócić sprzedawcy oferujący dobra szybko zbywalne, niedrogie np. segment FMCG. Zwłaszcza w jakiś sposób pierwszy zakup w danej kategorii produktów jest obarczony działaniem magii marki. Dalsze wybory są często racjonalniejsze i oparte na jakiejś analizie parametrów produktu. Natomiast jeśli pierwszy zakup jest udany, silna marka może utwierdzić konsumenta w słuszności wyboru nawet bez porównania z konkurencją. Jeśli pierwszy zakup jest udany, silna marka może utwierdzić konsumenta w słuszności wyboru nawet bez porównania z konkurencją że należy zaczynać od telewizji śniadaniowej w najpopularniejszym kanale TV. Na początek warto pomyśleć o działaniach z zakresu content marketingu. O tym, jakie to mogą być działania i ile to może kosztować, w kolejnym numerze. Dobra znajomość marki przez konsumenta ma swoje zalety. Znajomość jednej marki ogranicza, a w skrajnym przypadku blokuje konsumentowi dostęp do alternatywnych marek. Jeśli uda się uzyskać wysoki poziom satysfakcji klienta, to połączenie z dobrą marką przekłada się na wzrost lojalności etc. Dlatego uważam, że już od początku należy budować obecność marki w mediach. To wcale nie musi być drogie, bo też nigdzie nie jest powiedziane, 10 e-profit

7 DZIAŁ ART YKUŁ DZIAŁ ART YKUŁ Najlepsze sklepy w sieci Serwis Opineo.pl już po raz szósty przedstawił zestawienie opinii polskich konsumentów dotyczących profesjonalizmu, jakości usługi i rzetelności polskich e-sprzedawców. Po ogłoszeniu wyników plebiscytu za rok 2013 najwięcej radości było w ekipach Morele.net, Agito.pl i Electro.pl. Opracowanie Starter 12 e-profit e-profit 13

8 CIEK AWOSTKI Z SIECI CIEK AWOSTKI Z SIECI Nasza świadomość Polscy konsumenci są coraz bardziej świadomi swoich praw. Także w kwestii zakupów przez internet. W ciągu tylko 2013 roku wystawili sprzedawcom blisko 1,2 mln opinii. Biorąc pod uwagę to, że średnio zapoznajemy się z sześcioma opiniami przed dokonaniem zakupu, można jedynie przypuszczać, że ta liczba będzie z roku na rok coraz większa. W ścisłej dwunastce wyróżnionych Megasklepów znalazły się: Morele.net, Agito.pl, Electro.pl, Empik.com, Redcoon.pl, RTV EURO AGD, Mall.pl, Merlin.pl, Mixmedia.pl, Avans.pl, Neo24. pl i MegaMarket.com.pl. Megasklepy są dobrze znane polskim konsumentom, bo są obecne na rynku w handlu e-commerce od wielu lat. Obsługują dużą liczbę nabywców i realizują ogromne ilości zamówień. Przy tym wszystkim potrafią zaoferować klientom usługi najwyższej jakości. W aktualnej edycji rankingu, opartego w głównej mierze na historii opinii z 12 miesięcy 2013 roku, widoczne jest przetasowanie na szczycie stawki. Dla sklepów, które straciły miejsce na podium, może to być sygnał do poprawy jakości obsługi i większej dbałości o klientów, zaś dla świeżo upieczonych liderów będzie to z pewnością nagroda za ubiegłoroczne wysiłki komentuje wyniki rankingu Paweł Kucharzak, prezes zarządu firmy Opineo.pl. Kategoria Lider Artykuły dziecięce Smyk Zdrowie i uroda Iperfumy.pl Zegarki i biżuteria Korallo.pl Odzież i obuwie Eobuwie.pl Akcesoria samochodowe Oponeo.pl Apteka Melissa.pl Ogród i narzędzia Renova24.pl Wnętrza Dekoria.pl Artykuły zoologiczne Telekarma Miejsca w rankingu W bieżącym wydaniu rankingu w grupie wyróżnionych Megasklepów zabrakło sprzedawców: Electromarket. pl i RAM.net, którzy już w poprzednim zestawieniu znajdowali się na dole tabeli. Pojawiły się natomiast na liście zupełnie nowe sklepy, które w 2013 r. zdobyły megauznanie klientów: Empik.com, Mall.pl, Merlin.pl i Avans.pl. Fakt, że w rankingu zmieniają się nie tylko miejsca poszczególne sklepów, lecz także sami uczestnicy jest bardzo korzystny z punktu widzenia konsumenta. To przede wszystkim jasny sygnał, że nic a już na pewno lojalność i zaufanie klientów nie jest dane raz na zawsze. Młode wilki Bardzo ciekawie prezentuje się też ranking Młodych wilków, czyli sprzedawców, którzy dopiero zaczynają gromadzić opinie. W kategorii Komputery na wyróżnienie zasługują Kuzniewski.pl, Drukmistrz.pl i Tuszmarkt.pl. Trzy pierwsze miejsca w zestawieniu Fotografia należą do sprzedawców: Bratex.org, Vertis.pl i Fotozakupy.pl. Liderzy kategorii AGD i RTV to: Filtreo.pl, BankKabli.pl i Sonusmobile.pl. Więcej ofert spcejalistycznych Jak co roku, w rankingu wykrystalizowało się wiele kategorii specjalistycznych. Wynika to zarówno z preferencji samych klientów, którzy cenią fachowe doradztwo i bogaty asortyment sklepów branżowych, jak i z polityki sprzedawców, którzy wolą zajmować się wąską dziedziną handlu, prowadzić określony sklep specjalistyczny i oferować tylko wybrane produkty. Lider i król Niekwestionowanym liderem w grupie sklepów z artykułami dziecięcymi w bieżącej edycji rankingu jest Smyk. com. Absolutnym rekordzistą w klasyfikacji Zdrowie i uroda jest sklep Iperfumy.pl, który zgromadził prawie 30 tys. recenzji w samym tylko 2013 roku. W segmencie Zegarki i biżuteria rządzi Korallo.pl, z kolei w kategorii sportowej prowadzi Sklep-Presto.pl. Odzież i obuwie też ma swojego lidera, którym jest Eobuwie.pl. W kategorii akcesoriów samochodowych niezmiennie króluje Oponeo.pl. Z kolei Apteka- Melissa.pl to lider zestawienia Artykuły medyczne. W kategorii Ogród i narzędzia laur zwycięstwa przypadł sklepowi Renowa24.pl. W grupie e-sklepów wnętrzarskich największą sympatią klientów cieszy się Dekoria.pl. Telekarma. pl zdobyła uznanie konsumentów w kategorii Artykułów zoologicznych. W ulubionej kategorii dużych i małych dzieci Gry, gadżety i prezenty zestawienie najlepszych e-sklepów otwierają 3kropki.pl. Liderem internetowych sprzedawców oferujących książki jest Fabryka.pl. Na zadowolenie klientów nie może też narzekać zwycięzca kategorii Żywność sklep Chocolissimo.pl. Zaś pierwsze miejsce w zupełnie nowym zestawieniu: Militaria i survival okupuje GunFire.pl. Opinia ważna rzecz Być może istotniejszy od samych wyników jest wyraźnie obserwowalny trend wzrostu liczby zamieszczanych opinii. Co ważne nie są one wyłącznie pozytywne czy negatywne. Stosując taktykę oceny wprost ze skoków narciarskich (gdzie nie bierze się do wyniku najbardziej pozytywnej i najbardziej negatywnej opinii), można już dziś na podstawie opinii w dużej mierze wyrobić sobie zdanie na temat danego sklepu, produktu czy usługi. Coraz więcej z nas traktuje opinie przeczytane w sieci za równie wiarygodne, jak te zasłyszane offline. Wszystko wskazuje więc na to, że obecnie nie tylko reklama, lecz także profesjonalizm, jakość i rzetelność przekładające się na dobre opinie stanowią dźwignię e-handlu. Spowiedź e-sprzedawców Chyba każdy z fanów zakupów online spotkał się kiedyś z pracownikami centrów obsługi klienta, których podejście do wykonywanych obowiązków można mówiąc delikatnie nazwać mało profesjonalnym. To jednak tylko czubek góry lodowej najczęstszych grzechów e-sprzedawców. W samym serwisie Opineo.pl miesięcznie pojawia się ok. 130 tys. różnych komentarzy potransakcyjnych. Są wśród nich zarówno opinie pozytywne, jak i negatywne. Jeśli chce się poznać mocne i słabe strony e-handlu, warto przyjrzeć się im bliżej. 1. Utrudniony kontakt Jeśli kupujesz produkt bez wcześniejszej możliwości dotknięcia go, a dodatkowo musisz zapłacić za niego z góry, to nie dziwi potrzeba kontaktu z żywą osobą reprezentującą sprzedawcę. Nawet jeśli miałby to być lub telefon. Tymczasem rzeczywistość bywa czasem bardzo odmienna od oczekiwań. PRZYKŁADOWA OPINIA*: [elektrrrus] Na odpowiedź ową trzeba czekać ponad tydzień, dodzwonienie się graniczy z niemożliwością. Dopiero po interwencji u kierownika obsługujący mnie handlowiec raczył się skontaktować. 2. Fatalna obsługa E-sklep to nowoczesna forma handlu, a w nowoczesnym biznesie to klient jest najważniejszy? Nic bardziej mylnego. Często zdarza się, że osoby pracujące w obsłudze klienta nigdy nie powinny się w takim dziale znaleźć. Poniższa opinia jest tego najlepszym przykładem. PRZYKŁADOWA OPINIA*: [Andrzej] Obsługa klienta poniżej krytyki. Wysłałem prośbę o dostarczenie informacji na temat możliwości regulacji w urządzeniu, które nabyłem, ale niestety dowiedziałem się, że (...) jeśli nie potrafi Pan podłączyć dwóch przewodów, tzn. że jest Pan laikiem z brakiem zdolności manualnych. Tak więc pozdrawiam firmę, która udzieliła mi tej rzetelnej informacji na mój temat, znowu się czegoś nowego dowiedziałem o sobie. 3. Uszkodzony towar Jeśli produkt jest świetny i oferowany w konkurencyjnej cenie, można przymknąć oko na burkającego pracownika centrum obsługi, ale już otrzymanie uszkodzonego towaru to problem, który potrafi wyprowadzić z równowagi. Zwłaszcza gdy dotyczy sprzętu RTV AGD lub produktów, które kupowaliśmy na prezent. Niestety, opinie takie jak poniższa to nie są odosobnione przypadki. 14 e-profit e-profit 15

9 CIEK AWOSTKI Z SIECI CIEK AWOSTKI Z SIECI PRZYKŁADOWA OPINIA*: [Damian] Towar wysłali mechanicznie uszkodzony. Ktoś w sklepie nieumiejętnie chyba produkt testował i uszkodzony towar został sprzedany jako nowy. Nie polecam! 4. Przesyłka spóźniona Warto wiedzieć, czy e-sklep, który akurat odwiedzamy, posiada własny magazyn, czy jest jedynie dystrybutorem. Co prawda sytuację z poniższego komentarza możemy określić jako ekstremum, ale i tak zamówiony prezent, który przychodzi choćby dzień po urodzinach, potrafi nieźle popsuć humor. PRZYKŁADOWA OPINIA*: [Anija] Nie dość, że zamówienie zostało zrealizowane ponad 3 miesiące po jego złożeniu i opłaceniu, to nawet nikt nie pofatygował się, żeby poinformować, co się dzieje z zamówieniem, czy je dostanę, czy nie i czy zostaną zwrócone pieniądze. Nie polecam! 5. Towar okazał się podróbką To problem, który najczęściej występuje w internetowych drogeriach, choć z pewnością niektóre przypadki wynikają ze zbytniej podejrzliwości wobec sprzedawców. PRZYKŁADOWA OPINIA*: [abc] Produkt mocno podejrzany. Na spodzie butelki jakby zdrapany kod. Psikacz rozlewa, zamiast spryskiwać. Najgorzej jest jednak z trwałością, po godzinie nie czuć w ogóle, żebym się poperfumowała. To dyskwalifikuje niestety ten sklep u mnie na przyszłość, znam ten zapach z oryginału zakupionego gdzie indziej. Nie polecam sklepu to po prostu oszustwo. 6. Towar niezgodny z opisem lub inny niż zamówiony To chyba najbardziej powszechny problem. Choć w wielu przypadkach jest to nie tyle niezgodność z opisem, co z wyobrażeniem klienta o samym produkcie. Może on bowiem na zdjęciu wyglądać bardziej okazale niż w rzeczywistości, co niekoniecznie musi być winą sprzedawcy. Nie zmienia to jednak faktu, że klient czuje się po prostu oszukany. PRZYKŁADOWA OPINIA*: [Piotrburz] Kupiłem u nich fotel. Jak się okazało bezczelnie mijali się z prawdą, pisząc, że fotel jest wykonany ze skóry. W rzeczywistości jest to ordynarny skaj. Podłokietniki nie są z drewna, tylko z prasowanego tłoczywa trocinowo-wiórowego. Amortyzator jest niższy niż w specyfikacji i na zdjęciach. Mówiąc krótko nie polecam! 7. Anulowanie zamówienia przez e-sklep Zdarzają się sytuacje, kiedy klient otrzymuje a lub telefon z e-sklepu, że jego zamówienie zostało anulowane. Sprzedawcy tłumaczą, że wyczerpały się zapasy na magazynie, producent wycofał towar z produkcji lub mieli na stanie ostatnią sztukę, która właśnie uległa uszkodzeniu. Kłopotem najczęściej nie jest sam brak towaru, co przecież w dużej mierze jest niezależne od sprzedawcy, co czas, w którym dany e-sklep jest w stanie zareagować i zaoferować klientowi alternatywę. PRZYKŁADOWA OPINIA*: [Piotr] W przypadku mojego zamówienia sklep potrzebował 8 dni(!), aby stwierdzić, że towar jest niedostępny u dostawcy, po czym zamówienie zostało anulowane. Co ciekawe, po tym zdarzeniu towar dalej był oferowany z czasem dostępności 1 3 dni. Totalna amatorszczyzna, nie radzę kupować czegokolwiek. 8. Brak możliwości wyboru kuriera Wiele e-sklepów ma zawarte umowy z konkretną firmą przewozową. Zamawiającym towar klientom nie dają możliwości wyboru kuriera. Taka umowa na wyłączność może być korzystna z punktu widzenia sprzedawcy, ale jeśli kurierzy nawalą, to efekt takiego błędu odbije się czkawką również na samym sklepie. PRZYKŁADOWE OPINIE*: [Jagnes] Niestety bardzo duży minus i z całą pewnością nie poleciłabym tej firmy nikomu, kto miałby wybór. Ja zostałam nią uszczęśliwiona na siłę i takich niespodzianek nie popieram. 9. Niedotrzymanie słowa przez e-sprzedawcę Często e-sklepy szczycą się, że do każdego zamówienia dołączają gratisy lub atrakcyjne kupony rabatowe na kolejne zakupy. Innym razem obiecują zadośćuczynienie np. za doznane przykrości. Niestety, nie zawsze są w stanie dotrzymać danego słowa. Rada do sprzedawców jest w tym wypadku prosta: Jeśli masz wątpliwość, czy dasz radę wywiązać się z obietnicy, to lepiej nie obiecuj. Negatywne skutki niedotrzymanej obietnicy są najczęściej gorsze niż pozytywy płynące z jej złożenia. PRZYKŁADOWA OPINIA*: [bulls] Reklamacja rozstrzygnięta w miarę pozytywnie. Jako rekompensatę miałem otrzymać kupon rabatowy w sklepie internetowym aczkolwiek słowa rzucone na wiatr. Żadnego kuponu nie ma i pewnie nie było. Wszystko po to, aby udobruchać klienta. 10. Problemy z uznaniem reklamacji Tutaj w wielu przypadkach wina leży po obu stronach. Czasem trudno jednoznacznie stwierdzić, czy but się zniszczył, bo był źle wyprodukowany, czy źle użytkowany. Trudno jednak zrozumieć próby nieuznania reklamacji, gdy wyraźnie widać, że powinna zostać uznana. PRZYKŁADOWA OPINIA* : [kajtek] W moim przypadku chodziło o telefon z uszkodzoną baterią. Wada ujawniła się po 3 miesiącach użytkowania. Odesłałem telefon w ramach reklamacji jako towar niezgodny z umową. Panowie z centrali uznali, że uszkodzenie powstało na skutek używania uchwytu magnetycznego, o czym świadczą mikrorysy na tylnej obudowie. Poważnie, panowie? Telefon spędził w sklepie 1,5 miesiąca, w czasie którego z pomocą Rzecznika Praw Konsumenta przerzucałem się listownie z centralą. Ostatecznie uznano reklamację, a sprzęt wysłano do serwisu, w którym spędził 1 (jeden!) dzień. Od ręki wymieniono baterię. To oczywiście nie wszystkie problemy, na które skarżą się internauci. Mając świadomość, że jeszcze się taki nie urodził, coby wszystkim dogodził, warto jednak, prowadząc sklep, zrobić sobie porządny rachunek sumienia i zabrać się do poprawy. 16 e-profit e-profit 17

10 Social media a rekrutacja Opracowanie Starter Okazuje się, że media społecznościowe to nie tylko źródło rozrywki, lecz także sposób na znalezienie pracy tak wynika z raportów analizujących działanie najbardziej znanych portali społecznościowych. Większość pracowników w Polsce ma konto przynajmniej w jednej wirtualnej społeczności. Co więcej, ponad połowa z nich uważa, że posiadanie takiego profilu zwiększa szansę na zatrudnienie. Jest w tym sporo racji. Coraz więcej osób odpowiedzialnych za rekrutację sprawdza profile kandydatów w mediach społecznościowych. 18 e-profit e-profit 19

11 Z NA SZEJ PERSPEK T Y W Y SOCIAL MEDIA A REKRUTACJA Z NA SZEJ PERSPEK T Y W Y NIE DOSTAŁEŚ SIĘ DO FACEBOOK A I T WIT TER A ST WÓR Z WŁ A SNEGO WHATSAPPA! Jak szukać, by znaleźć? O tym, że pierwszym źródłem dla rekruterów jest LinkedIn lub jego polski odpowiednik, czyli GoldenLine, nie trzeba chyba nikogo uświadamiać. Trudno by było inaczej, skoro główna funkcjonalność tych serwisów polega jednak na prezentacji własnych dokonań zawodowych i budowaniu sieci networkingowej. Rekruterzy jednak coraz chętniej zaglądają również na Facebooka. Jednym ze sposobów szukania pracy w mediach społecznościowych jest polubienie fanpage u urzędu pracy, agencji rekrutacyjnej, biura karier albo konkretnej firmy. Gdy pojawi się na nim oferta pracy, będzie to dla nas widoczne tłumaczy Łukasz Śrama z HR24.com.pl. Informacje o tym, że poszukujemy pracy można umieścić też na swoim profilu. Zobaczą ją zarówno bliżsi, jak i dalsi znajomi, którzy mogą ją udostępnić dalej. Ciekawym sposobem jest również udzielanie się w grupach tematycznych związanych z daną branżą. Niekoniecznie tylko w grupach typu Praca w Częste dyskusje branżowe prowadzone na forum to tylko krok od ich kontynuacji na prywatnym czacie z osobą, która może potencjalnie szukać współpracownika z danej branży. To również dobry sposób budowania sieci networkingowej i wymiany doświadczeń. Warto również sprawdzić dedykowane aplikacje, jak np. BranchOut czy Hire My Friend. Pierwsza z nich umożliwia udostępnianie informacji o swojej karierze zawodowej, sprawdzenie, gdzie pracują znajomi oraz wyszukanie ofert pracy. Z kolei Hire My Friend daje możliwość przekazywania innym użytkownikom wiadomości o znajomym, który szuka pracy. Z tego typu aplikacji korzystają już miliony użytkowników. Wyróżniamy dwa główne powody popularności użycia mediów społecznościowych w poszukiwaniu pracy. Po pierwsze, korzysta z nich wiele firm i osób prywatnych, co daje dostęp do ogromnej bazy kontaktów. Po drugie, pozwalają one zamieścić ofertę w dowolnym miejscu i czasie, która trafia do grupy docelowej i daje możliwość natychmiastowej interakcji mówi Łukasz Śrama. Sama obecność w mediach społecznościowych nie jest jednak gwarantem znalezienia pracy. Zdarza się nawet, że może pogrzebać szansę na atrakcyjną posadę lub co gorsza przerwać dobrze rozwijającą się karierę. Najgłośniejszym przykładem jest case Justine Sacco, która po opublikowaniu na Twitterze posta: Going to Africa. Hope I don t get AIDS. Just Kidding. I m White! (Jadę do Afryki. Mam nadzieję, że nie zarażę się AIDS. Żartowałam. Jestem biała!) szybko pożegnała się z posadą dyrektora komunikacji w firmie IAC. Wniosek, jaki płynie z obserwowanych przez nas zmian, jest prosty: Zarządzanie własną karierą zawodową osiągnęło wymiar społeczny. Nie dostałeś się do Facebooka i Twittera stwórz własnego WhatsAppa! A już w lutym 2014 sprzedał swoją aplikację internetową WhatsApp Facebookowi za 19 mld dol.! Zaledwie 5 lat po tym jak szukał pracy w branży, stał się jej objawieniem i miliarderem jednocześnie. Co powiesz na podobną przygodę? W takim razie zapraszamy na infoshare to bezpłatna konferencja IT & NewMedia, która co roku odbywa się w Gdańsku. Od pierwszej edycji w 2007 roku systematycznie zdobywa popularność, gromadząc coraz liczniejsze grono przedsiębiorców, tych dopiero startujących i tych, którzy już nabyli sporo doświadczenia, a także inwestorów, aniołów biznesu z Polski i Europy Środkowo-Wschodniej. Program Kilka lat temu Brian Acton zakończył pracę w Yahoo i postanowił aplikować do najbardziej znanych internetowych firm. Serwis Twitter 23 maja 2009 roku odrzucił jego kandydaturę. Facebook 3 sierpnia tego samego roku również nie był zainteresowany zatrudnieniem go. Anna Osińska konferencji zostanie w tym roku poszerzony o infoshare Startup Zone specjalną strefę dedykowaną startupom oraz inwestorom wykreowaną przez gdański Starter. Dla kogo? infoshare Startup Zone to strefa przeznaczona dla innowacyjnych startupowców posiadających co najmniej wersję demo swojego produktu. Jej uczestnicy dostaną szansę na spotkanie z doświadczonymi mentorami, zaprezentowanie się przed międzynarodowym jury, a także na zdobycie licznych nagród. Strefa dla startupów to także szansa na speed dating z inwestorami oraz na prezentację swojego projektu szerokiej publiczności podczas Startup Expo. Strefę sponsoruje przyjazny startupom Fundusz Aligo działający w ramach Grupy Edoradca oraz Polish Investment Fund. Więcej na ten temat znajdziesz na: 20 e-profit e-profit 21

12 To jest i zawsze będzie darmowe Już wkrótce do Trójmiasta zjadą się pasjonaci nowych technologii z całej Polski. Magnesem, który z roku na rok przyciąga nad morze coraz więcej osób z branży IT, jest konferencja infoshare. Mieliśmy okazję zadać kilka pytań Marcinowi Pokojskiemu, jednemu z czterech pancernych odpowiadających za organizację tego wydarzenia. Rozmawia Agnieszka Meller 22 e-profit e-profit 23

13 TEMAT Z OKŁ ADKI TO JEST I Z AWSZE BĘDZIE DARMOWE TEMAT Z OKŁ ADKI TO JEST I Z AWSZE BĘDZIE DARMOWE Czego mogą spodziewać się uczestnicy tegorocznego info- Share? Oczywiście poza tym, że wysokiej jakości prezentacji i fantastycznej atmosfery. M.P: Jak zawsze infoshare będzie interdyscyplinarne i wielotematyczne. Pierwszego dnia na dwóch scenach zaplanowaliśmy bloki Big Leaders & Future Trends, Social Media & Marketing i Development. Będziecie mogli posłuchać przedstawicieli m.in. Samsunga, Salesforce, Twittera czy Prezi. Także tego dnia ogłosimy zwycięzców naszej imprezy stowarzyszonej, czyli Hackathonu dla programistów Hack3City. Drugiego dnia kolejne cztery bloki tematyczne Startup Ecosystem, Gemes & Video, Mobile Zone i Project Management, a wśród prelegentów m.in nadzieja pracoholików z całego świata, czyli jeden z autorów NeuroOn z Intel- Clinic, Lekkostroniczy, którzy tym razem będą wyjątkowo poważni, czy wreszcie autor sukcesu platformy Zite.com. Równolegle z prelekcjami przez dwa dni będzie trwała Startup Zone. To nowy punkt w naszym programie i oczko w głowie tegorocznej edycji. Startup Zone jest w całości dedykowane ekosystemowi startupów. W ramach tego wydarzenia odbędą się m.in. półfinały i finał Startup Contest konkursu dla startupów, w którym jest do wygrania m.in. 6 tys. euro a także Startup/VC Speed Dating szybkie spotkania startupów z VC oraz Startup Expo nasze minitargi startupowe. Kiedy w gronie organizatorów infoshare opracowywaliśmy pierwotną formułę Startup Zone, to całość mocno się rozrosła. Nie chcieliśmy ograniczać naszych planów, co w konsekwencji oznaczało, że potrzebowaliśmy partnera, który ogarnie organizacyjnie całe przedsięwzięcie. W naturalny sposób gdański Starter stał się dla nas pierwszym wyborem. Jak się okazało, szybko doszliśmy do porozumienia. Starter ma ogromny udział w tym, że uczestnicy otrzymają wydarzenie startupowe na europejskim poziomie. Jakich gości specjalnych z Polski i zagranicy zobaczymy? M.P: Peter Halacsy (CTO and Cofounder of Prezi), Ali Jafari Postanowiliśmy, że udział w warsztatach będzie obwarowany opłatą higieniczną. To pozwoli zgromadzić audytorium, na którym nam zależy, czyli uczestników wysoce zmotywowanych do udziału w specjalistycznym warsztacie (VP of Direct Sales Europe at Twitter), Mark Johnson (Former CEO at Zite.com sold to CNN) czy Luke Mansfield (Head of Innovation at Samsung Electronics) to te osoby, których będziecie mogli posłuchać na scenie i poznać w kuluarach. Dobrą okazją do networkingu będzie też impreza integracyjna na stadionie PGE Arena. Do polskich stałych punktów infoshare w osobach Piotrka Koniecznego, Natalii Hatalskiej, Pawła Tkaczyka, Maćka Budzicha czy Bartka Goli dołączą m.in. Maciek Saganowski (UX Architect), Kamil Adamczyk (NeuroOn), Karol Paciorek & Włodek Markowicz (Lekkostronniczy), Jacek Utko (Newspaper, Magazine and Web Designer, pierwszy Polak na TED) czy Mateusz Kusznierewicz z Patrykiem Strzelewiczem ojcem sukcesu DICE+ (pierwsza na świecie kostka elektroniczna do gier na tablecie). latach borykaliśmy się z problemem frekwencji na większości mieliśmy ogromną liczbę chętnych, a ostatecznie na warsztat przychodziła połowa tych, którzy się do niego zakwalifikowali. Z tego powodu postanowiliśmy, że udział w warsztatach będzie obwarowany opłatą higieniczną. To pozwoli zgromadzić audytorium, na którym nam zależy, czyli uczestników wysoce zmotywowanych do udziału w specjalistycznym warsztacie. Nie chcieliśmy ograniczać naszych planów, co w konsekwencji oznaczało, że potrzebowaliśmy partnera, który ogarnie organizacyjnie całe przedsięwzięcie wanie produktów o zasięgu globalnym. Kostka DICE+, Beacony Estimote, Brand24, Base czy UXPin to produkty budowane dla globalnego konsumenta. Podobnie życzą sobie autorzy projektu okularów NeuroOn. Cieszymy się, że mamy takich ludzi w Polsce. Cieszymy się, że będą z nami na infoshare. W mobile trwa wojna gigantów. Apple trochę traci, Samsung zyskuje. Microsoft trzeci. I tak zostanie. Tutaj też mamy swoje sukcesy. Gra Real Boxing od Vivid Games sprzedała się w ponad 850 tys. egzemplarzy na całym świecie. W 2013 do mainstreamu trafił temat Bitcoinów. Lata 2014 i 2015 to będzie czas silnego rozwoju ekonomii rynku kryptowalut. A jakie trendy przewidujesz, że będą dominować w ciągu następnych 12 miesięcy? Z roku na rok infoshare zyskuje na popularności. Już dziś jest to must be w kalendarzu każdego pasjonata nowoczesnych technologii. Czy sukces, jaki odnieśliście, nie zmienił Waszych ideałów co do tego, że będzie to wydarzenie z zasady darmowe? M.P: infoshare jest i pozostanie darmowe. Do udziału w konferencji wymagana jest jedynie rejestracja. Także startupy, które chcą wziąć udział w Startup Zone, nie muszą nic płacić. Impreza integracyjna także jest i będzie bezpłatna. Inaczej jest z warsztatami. W poprzednich W zeszłorocznej edycji z pewnością zetknąłeś się z pytaniami w stylu, jakie trendy przewidujecie na kolejny rok? I jak się sprawdziły? M.P: Zgodnie z przewidywaniami silne są tematy startupowe oraz tematy związane z mobile. W roku 2013 i 2014 kolejne polskie startupy silnie wychodzą ze swoją ofertą na globalny rynek. Pozwala mieć to nadzieję, że wreszcie przestawimy głowy z projektowania na rynek lokalny na projekto- M.P: Mój typy to polskie startupy podbijające światowe rynki! 24 e-profit e-profit 25

14 Mobile to nie WWW W roku 2013 liczba urządzeń mobilnych z dostępem do sieci przewyższyła liczbę tradycyjnych PC. Obecnie w Polsce około 95% oferty operatorów to smartfony. Jesteśmy o krok od momentu, w którym mówiąc komórka, będziemy mieli na myśli smartfon ze stałym dostępem do sieci. Jeśli jednak ktoś zakłada, że smartfonowiec i internauta myślą i działają tak samo, to jest w dużym błędzie. Marek Dornowski 26 e-profit e-profit 27

15 RYNKOWE TRENDY MOBILE TO NIE W W W RWD Podstawowa różnica dotyczy oczywiście kwestii technologicznej. Chodzi o dostępność. Nie każda strona WWW jest responsywna, a więc nie wszystkie treści zaprezentowane w tradycyjnej formie będą do strawienia dla użytkowników mobile. Gdy w sierpniu zeszłego roku Google ogłosił, że wprowadzi w swoim algorytmie wyszukiwania zmiany powodujące utrudnienia pozycjonowania nieresponsywnych stron internetowych, RWD (Responsive Web Design) stał się szczególnie modnym hasłem wśród marketerów. Trudno o lepszy sygnał pokazujący, że responsywność przestaje być opcją EXCLUSIVE, a staje się typowym must have. User experience Sama mobilność stron to jednak tylko początek. Kolejna kwestia to UX (user experience), czyli odpowiedź na pytanie, czy samo dostosowanie rozdzielczości do urządzeń mobilnych wystarczy. Czy każda strona przeniesiona do mobile w wersji niezmienionej z typowego WWW będzie się sprawdzać? Tutaj nie ma jednej dobrej odpowiedzi. Każdy przypadek należałoby rozważyć indywidualnie w zależności od tego, jakie CTA (Call to Action) znajduje się na danej stronie. Jeżeli strona jest jedynie zbiorem treści (np. artykułów), to być może nie trzeba specjalnie zawracać sobie tym głowy, ale już strony typu selling pages (te, które posiadają CTA mające na celu sprzedaż) zdecydowanie powinno się całkowicie na nowo przemyśleć. Dobrym przykładem jest tutaj sieć kin Helios. Na ich stronie znajdujemy szerokokątny repertuar, który jest wygodny na PC, ale byłby kompletnie nieczytelny w wersji mobilnej. Twórcy strony mobilnej serwisu mieli tego pełną świadomość, gdyż wersja mobilna zaprojektowana jest w sposób dedykowany użytkownikowi mobilnemu. Opiera się na prostym założeniu, że user nie będzie szukał informacji na temat oferty sieci dla szkół czy firm, ale skupi się konkretnie na sprawdzeniu repertuaru, zapoznaniu się ze streszczeniem filmów i, co oczywiste, rezerwacji miejsc i zakupie biletów. Ten prosty przykład obrazuje kluczową różnicę naszych zachowań w sieci, gdy korzystamy z jej zasobów w wersji mobilnej. Limity Podstawową różnicą jest czas. Siedząc wygodnie na kanapie, możemy sobie pozwolić na surfowanie po sieci. W przypadku użytkownika mobile, o ile nie jest to akurat przeglądanie Facebooka (co robi 33% userów mobile) czy YouTube a (21% userów), najczęstszą akcją jest poszukiwanie konkretnych informacji (45%). Użytkownicy mobilni skoncentrowani są na swoim celu o wiele bardziej niż ci tradycyjni. Tłumaczyć to można również kosztami. Pakiety oferowane przez operatorów ciągle jeszcze w dużej mierze są limitowane. Po ich przekroczeniu naliczana jest dodatkowa opłata. W przypadku tradycyjnych PC dostawcy naliczają stałą opłatę Czy każda strona przeniesiona do mobile w wersji niezmienionej z typowego WWW będzie się sprawdzać? bez względu na ilość przesyłanych czy odebranych danych. Ma to swoje bardzo pozytywne przełożenie na szybkość podejmowania decyzji zakupowych przez użytkowników mobile. Kolejna istotna kwestia różniąca tradycyjne WWW od mobile to geolokalizacja. Co prawda z urządzeń mobilnych korzystamy w domu (97% z nas) i w pracy (74%), a więc w miejscach naszego stałego przebywania, ale to właśnie je zabieramy ze sobą, gdy idziemy na zakupy lub wybieramy się w podróż. Ktoś może zapytać: I co z tego? Otóż z biznesowego punktu widzenia bardzo dużo. Smartfony bowiem, oprócz zwykłego dostępu do sieci, posiadają aplikacje wykorzystujące geolokalizację do polecania różnego rodzaju produktów czy usług. Dla przykładu, aplikacja Zumi służąca do wyszukiwania firm, produktów i usług, posiada wbudowaną funkcjonalność, dzięki której user ma możliwość przeglądania wyników wyszukiwania według kryterium Pokaż najbliższą. Jeśli więc jestem w delegacji w Krakowie i czuję drapanie w gardle, dzięki tej funkcjonalności nie znajdę samej listy aptek rozrzuconych po całym mieście, ale mapę z zaznaczonym swoim położeniem i wyznaczoną trasą do najbliższej z nich. Idąc dalej tym tropem, gdy korzystam z aplikacji Yanosik (służącej do informowania o sytuacji drogowej, z wbudowaną bazą fotoradarów), otrzymam na przykład informacje o lokalizacjach stacji benzynowych w pobliżu miejsca, w którym akurat się znajduję. Co jest kluczem? Oczywiście taką mapę można stworzyć i zamieścić na typowej stronie WWW, pytanie tylko, po co, skoro tam nikt by z niej nie skorzystał. Kluczem do zrozumienia inności mobile jest impulsywność zachowań i aktualna potrzeba chwili. To właśnie dzięki temu nasza obecność w mobile powinna być nie tyle przeniesieniem treści z tradycyjnego WWW, ile kompletnie inaczej przemyślaną ofertą. Musi być odpowiedzią na pytanie, dlaczego użytkownik korzysta z naszych danych za pośrednictwem mobile, a te powody najczęściej są bardzo konkretne. 28 e-profit

16 RYNKOWE TRENDY MOBILNI Z AKONNICY RYNKOWE TRENDY MOBILNI Z AKONNICY Mobilni zakonnicy Ostatnio miałem przyjemność rozmowy z prezesem jednej z dużych spółek finansowych, który stwierdził, że jeżeli Twoich dwóch sąsiadów i trzech znajomych otworzyło biznes w branży X, i bardzo ją sobie chwalą, to Ty już tam nie inwestuj korekta rynkowa jest wręcz pewna. Marek Dornowski kiem technologicznych geeków. Rzeczywistość okazała się jednak inna. Sama aplikacja od strony usability została bardzo sensownie przemyślana i wykonana. Oczywiście jest jeszcze sporo funkcji, które z pewnością by jej się przydały, ale projekt został zrobiony z zachowaniem wszystkich zasad pisania aplikacji mobilnych. To spotkanie było jednak przede wszystkim megauświadomieniem sobie, jak daleko jesteśmy w procesie zmian form komunikacji. To, co dotychczas kryło się w stwierdzeniu, że w internecie jest wszystko, zaczyna znajdywać swój nowy wymiar w rzeczywistości mobile. Już nie tylko Angry Birds, czy inne umilacze czasu, świadczą o sile mobile. Ostatnie kampanie telewizyjne promujące bankowość mobilną, wprowadzenie płatności mobilnych przez jedną z największych sieci dyskontowych w Polsce, czy wspomniana wcześniej obecność zakonników na targach mobilnych to jasne sygnały dla rynku. Nie będzie żadnej rewolucji mobile (jak zresztą od dawna twierdzi specjalistka tego rynku Monika Mikowska). Nie ma takiej potrzeby. Mobile spokojnie i nieodparcie zajmuje kolejne obszary naszego życia i już dziś można zazdrościć tym, którzy mają pomysł, jak to zjawisko zmonetyzować. Osoby, które odwiedziły organizowane ostatnio w Warszawie Targi Mobilne z pewnością musiały nieźle się zdziwić, gdy pomiędzy firmami promującymi swoje aplikacje oraz agencjami chwalącymi się swoim doświadczeniem mobilnym natrafiły na jezuitów Ta biznesowa prawda póki co nie ma żadnego zastosowania do świata aplikacji mobilnych, które coraz mocniej wchodzą w nasze życie. Dziś aplikacje nie są zabawką wyłącznie pasjonatów nowych technologii. To coraz przydatniejszy i co najważniejsze powszechny element naszego funkcjonowania. Jeśli bowiem na targach mobilnych spotykasz zakonnika, który zaprasza Cię do zapoznania się z jego aplikacją mobilną, to wiedz, że coś się dzieje. Modlitwa w drodze Osoby, które odwiedziły organizowane ostatnio w Warszawie Targi Mobilne z pewnością musiały nieźle się zdziwić, gdy pomiędzy firmami promującymi swoje aplikacje oraz agencjami chwalącymi się swoim doświadczeniem mobilnym natrafiły na jezuitów zakonników, którzy zgodnie z wszelkimi marketingowymi zasadami promowali swoją aplikację o nazwie Modlitwa w drodze. Moje zaskoczenie było równie mocne. W praktyce zorientowałem się, że to stoisko różni się od innych dopiero, gdy tradycyjnie już zapytałem o punkty monetyzacji danej aplikacji. Zobaczyłem wówczas szczery uśmiech na twarzy młodego jezuity opowiadającego mi o swoim produkcie w taki sposób, jakby od lat pracował w agencji mobilnej. No z tym będzie problem odpowiedział. Aplikacja jest darmowa i w żadnym momencie nie trzeba za nią płacić dodał. Jak można płacić za coś, co jest niepoliczalne? Medytacja, którą proponujemy, to szansa na progres w życiu osobistym każdego naszego usera. Nie możemy przeliczać tego na żadną walutę, oznaczałoby to, że w jakiś dziwny sposób jeden człowiek jest warty więcej od drugiego, a to według mnie jest absurdalne! podsumował z rozbrajającą szczerością. (Na usprawiedliwienie dodam, że zakonnicy nie byli w tradycyjnych habitach ani w charakterystycznych koszulach z dziwnie wykończonym kołnierzykiem. Stąd pewnie nie tylko ja zadawałem pytanie o to, czy naprawdę są duchownymi, i gdzie schowana jest ukryta kamera). Siła mobile Trudno mi wyobrazić sobie organizacje społeczne osadzone na tradycji i historii bardziej niż właśnie zakony. Myślę zresztą, że nie tylko mi słowo zakonnik bardziej kojarzy się z sędziwym starcem w kapturze niż z młodzieńcem biegle posługującym się języ- 30 e-profit e-profit 31

17 RYNKOWE TRENDY W INTERNECIE ( NIE Z AWSZE ) JEST TANIEJ RYNKOWE TRENDY W INTERNECIE ( NIE Z AWSZE ) JEST TANIEJ W internecie (nie zawsze) jest taniej Zestawienie cen wybranych produktów w sklepach stacjonarnych i w internecie: Produkt Cena w sklepie Sieć handlowa Cena w esklepie Różnica w cenie Telewizor MANTA LED ,67 Selgros ,37% Gdybyśmy mieli wymieniać przewagi zakupów w sieci nad tymi tradycyjnymi, z pewnością wielu z nas na pierwszym miejscu wymieniłoby cenę. W internecie jest po prostu taniej. To zdanie słyszeliśmy już tyle razy, że dla wielu hasło: kupuję w internecie, stało się synonimem hasła: kupuję taniej. Jak to jednak w praktyce bywa tego typu teorie nie zawsze i nie wszędzie są prawdziwe. Opracowanie Starter Ekspress do kawy Bosch 149 Tesco ,27% Tassino TAS 4211 Tablet LARK FreeMe Tesco ,17% Piekarnik BOSCH HBG 1228,77 Selgros 1278,33-4,03% Parowar MPM DZG-40A 89 Biedronka 98-10,11% Telewizor BLAUPUNKT BLA50/ Tesco 2048,84-7,89% Jak wynika z danych zebranych przez Okazjum.pl największy serwis gromadzący oferty sieci handlowych okazuje się, że zawsze przed zakupem warto sprawdzić ceny nie tylko w porównywarkach internetowych, lecz także w papierowych gazetkach. Biorąc pod uwagę kryterium ceny, zakupy offline często okazują się korzystniejsze. Śledząc oferty popularnych sieci handlowych, często znajdziemy interesujące nas produkty w atrakcyjnej, niedostępnej w internecie cenie. Bywa, że produkty w internecie są nawet o 70% droższe w porównaniu z produktami dostępnymi w sieciach handlowych mówi Dawid Piaskowski, założyciel serwisu Okazjum.pl. I tak przykładowo, kupując telewizor Manta Led 2203, w sieci zapłacilibyśmy za niego co najmniej 899 zł, wybierając ten sam produkt w Selgrosie, zapłacilibyśmy za niego około 528 zł. Co ciekawe sieci handlowe konkurują z e-sklepami w jeszcze inny, bardzo przemyślany, sposób. Oferują produkt w cenie nieco wyższej niż online, jednak część oddają w formie vouchera na kolejne zakupy. Taką technikę stosuje m.in. sieć Real. Ostatnio można było kupić np. lodówkę BEKO CSA za 899 zł, z czego 200 zł zwróci się podczas kolejnych zakupów. Wygląda więc na to, że rynek porównywarek cen ma twardy orzech do zgryzienia. Ograniczając się do poszukiwania wyłącznie online, istnieje ryzyko przeoczenia ciekawych okazji z punktu widzenia usera. To oczywiście tylko wybrane przypadki i trudno przypuszczać, żeby w jakikolwiek sposób zakłóciły one rozwój e-handlu, ale bez wątpienia, planując większe zakupy, warto wziąć pod uwagę wszystkie dostępne opcje. *** Produkty w podanych cenach były dostępne w powyższych sieciach handlowych i w esklepach od 3 do 7 marca Laptop HP PAVILLON 1549 Tesco ,97% G6-2300SW Porównanie wybranych cen sieci Real i ofert dostępnych w internecie: Produkt Cena w sieci Real Cena w esklepie Lodówka BEKO CSA zł z czego 200zł to voucher na kolejne zakupy 845 Ekspress do kawy Bosch Tassino TAS zł z czego 300zł to voucher na kolejne zakupy 1945 Tablet LARK FreeMe zł z czego 100zł to voucher na kolejne zakupy 690 Opracowane przez: Okazjum 32 e-profit e-profit 33

18 RYNKOWE TRENDY JAKI NAPR AWDĘ JEST TEN RYNEK MOBILE? RYNKOWE TRENDY JAKI NAPR AWDĘ JEST TEN RYNEK MOBILE? Jaki naprawdę jest ten rynek mobile? O rynku mobilnym pisze się (zresztą chyba sami się w ten trend wpisujemy) coraz więcej. Każdy dostrzega zmiany, jakie zachodzą na naszych oczach i wielu ma na ten temat coś do powiedzenia. Opracowanie Starter na bazie raportu Jestem Mobi Marketing mobilny w Polsce 2013/2014 rosnący trend sprzedaży urządzeń mobilnych wydaje się być dziś niezagrożony. Raporty 10,67 to liczba, która z pewnością zapisze się w podręcznikach historii rozwoju mobile w Polsce. Tyle procent na koniec ubiegłego roku wyniósł ruch w sieci pochodzący z urządzeń mobilnych. Na początku 2013 roku mało kto obstawiał, że magiczna granica 10% zostanie przekroczona tak szybko. Z innych ważnych wydarzeń autorzy raportu zwracają uwagę na start płatności mobilnych IKO oraz co odbiło się szerokim echem nie tylko w branży wprowadzenie płatności mobilnych w sieci Biedronka. To ostatnie wydarzenie zostało docenione również przez Jury Media Trends Awards. Raport poświęca również sporo miejsca analizom dotyczącym smartfonizacji Polaków. My, nie wnikając w szczegóły, możemy ten proces skomentować krótko. Obecnie ponad 90% oferty operatorów stanowią smartfony. Jeśli przyjrzymy się, co jaki czas Polacy wymieniają swój telefon na nowy, to wszelkie rozważania liczbowe tracą na znaczeniu. Będziemy społeczeństwem smartfonowców. Szybko. Ciekawe są również dane dotyczące korzystania Polaków z aplikacji mobilnych. Oczywiście najwięcej entuzjastów tego typu rozwiązań znajdziemy w najmłodszym przedziale wiekowym (16 21), bo aż 37%, ale tu wzrost również będzie bezdyskusyjny. Można jedynie zadawać pytania o jego dynamikę. Raport zawiera jeszcze wiele interesujących danych, takich jak powody korzystania z bankowości mobilnej, czy liczbę Polaków korzystających z internetowych wyszukiwarek mobilnych. Znaleźć można tam również wiele interesujących case ów. Ogólnie mówiąc, dla każdego, kto pasjonuje się technologią mobile i wiąże swój startupowy pomysł z tą branżą, w naszym odczuciu jest to lektura z obszaru must read. Przyjrzeliśmy się bliżej raportowi opracowanemu przez Jestem Mobi. W naszym odczuciu najprzystępniej pokazuje on, w którym kierunku kręci się świat mobile i gdzie w tym wszystkim jest nasz polski rynek. Poniższy tekst jest jedynie podsumowaniem subiektywnie najciekawszych informacji zawartych w raporcie. Całość dostępna jest tutaj: nowy-raport-marketing-mobilny-wpolsce / Rekordowa ilość Z kluczowych wydarzeń na świecie naszą uwagę w sposób szczególny przykuł temat gromadzenia przez komunikatory mobilne rekordowej liczby użytkowników. Case WhatsAppa jest obecnie chyba najbardziej Obecny rok powinien pokazać nam, w jaki sposób wykorzystać ten mobilny ruch do celów marketingowych ulubionym mobilnym casem dla startupów. Historia człowieka, który nie dostał się na etat do Facebooka, by kilka lat później sprzedać mu swój projekt za 16 mld dol. musi rozpalać wyobraźnię. Podobnie jak fakt, że z tego produktu korzysta około 400 mln użytkowników miesięcznie. Główne trendy Inną globalną ciekawostkę zafundował nam YouTube, a konkretnie informacja, że już 40% ruchu na tym serwisie pochodzi z urządzeń mobilnych. To dość dobrze pokazuje trend użytkowników mobile. Nie dziwi zatem przypuszczenie autorów raportu, że obecny rok powinien pokazać nam, w jaki sposób wykorzystać ten mobilny ruch do celów marketingowych. No i wreszcie temat zdecydowanie numer jeden, czyli responsywność i pytanie o to, czy Google przestanie wyszukiwać strony niedostępne mobilnie? Póki co wprowadzone w sierpniu zmiany w algorytmie utrudniające pozycjonowanie stron nieresponsywnych wskazują chyba jasno kierunek, w którym zamierza iść amerykański gigant. Nie ma odwrotu przed mobilnością. Jak sytuacja wygląda w Polsce? Nad Wisłą na wzrost świadomości mobile też narzekać nie można. Monika Mikowska stawia w swoim raporcie nawet tezę, że ubiegły rok był najlepszy, jeśli chodzi o wzrost świadomości i konsumpcji treści przez użytkowników w kanałach mobilnych. Podane przez nią zestawienia wzrostu liczby pobrań Yanosika, Allegro czy Listonica zdecydowanie tę tezę wspierają. Samo Allegro z przekroczoną granicą 3 mln pobrań mówi samo za siebie. Podobnie pozytywne sygnały płyną z rynku sprzedaży tabletów. W roku 2013 sprzedało się przynajmniej dwa razy więcej tabletów niż roku wcześniej. Oczywiście należy pamiętać o poziomie, z którego startujemy, ale niewątpliwie fot. facebook 34 e-profit e-profit 35

19 R Y N KO W E T R E N DY N I E M A C I Ę M O B I L N I E N I E I S T N I E J E S Z! R Y N KO W E T R E N DY N I E M A C I Ę M O B I L N I E N I E I S T N I E J E S Z! Nie ma Cię mobilnie nie istniejesz! Znana i lubiana przez wielu maksyma: Nie ma Cię w internecie nie istniejesz, jest już dziś tak oczywista, że rozpisywanie się na ten temat nie ma większego sensu. Wystarczy jednak w tym stwierdzeniu podmienić jedno słowo, by hasło stało się aktualne i powodowało wyrzut sumienia wielu firm. Co bowiem by było, gdybyśmy słowo internet zamienili słowem mobile? Jakub Oleszek Mobile a budżet Rynek mobile stał się ostatnio głównym kierunkiem rozwoju większości dużych marek. Tym samym w szeroko pojętych mediach branżowych, mamy wręcz zatrzęsienie tekstów na temat coraz większego wpływu ruchu mobilnego na zyski oraz postrzeganie marki. Nie chciałbym więc powielać tego, co już zostało napisane. Stwierdzam jednak, że wartość ruchu mobilnego w stosunku do desktopowego rośnie na tyle szybko, by każdy marketingowiec mógł łatwo wynegocjować dodatkowe budżety na działania związane z rozwojem owej płaszczyzny we własnym przedsiębiorstwie. Dopasowywanie Skoro pieniądze nie powinny być większym problemem, pozostaje zdecydować, jaki kierunek partycypacji w ruchu mobilnym jest dla naszej firmy/ marki najbardziej opłacalny. To, co jeszcze chwilę temu było jedynie w dobrym tonie, stało się dziś wręcz absolutnym obowiązkiem. O ile podstawowe założenia responsywności strony internetowej są relatywnie proste, o tyle spełnienie idei dobrego i funkcjonalnego wyglądu naszej witryny na różnych urządzeniach mobilnych w praktyce jest dużym wyzwaniem. Jednym z powodów jest brak specjalistów. Graficy, developerzy, frontend-owcy pochłaniają łapczywie wiedzę o odpowiednim lokowaniu konkretnych modułów treści na ekranach naszych telefonów. Często dopasowanie do urządzeń mobilnych wymaga nie tylko dopasowania rozdzielczości, ale przede wszystkim zmiany całego układu treści, czasem nawet przewartościowania ważności poszczegól- nych elementów. Niestety, praktyka przychodzi z czasem, a poziom badań i dostępnych danych nie ułatwia nam działań. Dlatego hasło responsywność jest w rozumieniu wielu osób jedynie przygotowaniem osobnych układów strony dla różnych rozdzielczości, a nie ideą stworzenia funkcjonalnej mobilnie strony. Wypracowanie jednolitych standardów w tej kwestii będzie zapewne należało do dużych znanych marek, które przyzwyczają użytkowników do pewnych rozwiązań, tym samym wytworzą fundamenty responsywności. Wyścig banków Drugą drogą jest przygotowanie aplikacji mobilnej. Ostatnio popularnym rozwiązaniem stały się aplikacje oferujące obsługę płatności bankowej. Banki prześcigają się w reklamach, już nie tylko samą ofertą, lecz także intuicyjnym i funkcjonalnym oprogramowaniem na smartfona. Co więcej aplikacja ma pewną przewagę nad responsywną stroną. Jaką? Można ją sprzedawać swoim użytkownikom jako wartość dodaną do firmowej strony WWW lub niezależnie od niej. Wspomniane formy sprzedaży mogą być pośrednie i bezpośrednie. Możemy sprzedawać dostęp do aplikacji, udostępniać ją za darmo, bądź wymagać dopłaty za dodatkowe funkcjonalności czy wyłączenie reklam. Oczywiście aplikacja może być udostępniana również całkowicie darmowo. Nie jest to jednak najistotniejszy czynnik, który przemawiać będzie o ilości pobrań danego oprogramowania. Obecnie aplikacja musi zaspokajać konkretną, nagłą potrzebę użytkownika. Dlatego nie każda strona i nie każda marka musi posiadać swoją Apkę. Aplikacja musi stanowić rozwiązanie konkretnej potrzeby mówi Tomasz Ostrowski, prezes zarządu firmy Prawomaniacy, która wypuściła niedawno na rynek aplikację LexLege zawierającą około 50 najważniejszych aktów prawnych. W naszym przypadku to dostęp do podstawowej wiedzy dostępnej bezpośrednio w smartfonie. To tylko pewien dedykowany wycinek naszych usług dodaje Ostrowski ale na tym właśnie Graficy, developerzy, frontend-owcy pochłaniają łapczywie wiedzę o odpowiednim lokowaniu konkretnych modułów treści na ekranach naszych telefonów polega synergia pomiędzy tradycyjnym dostępem z poziomu PC a usługami mobilnymi. User mobilny a tradycyjny Kluczem do tworzenia aplikacji mobilnej jest zrozumienie, że user mobilny zachowuje się inaczej od tego tradycyjnego. Jest bardziej zdecydowany i dokładnie wie, czego szuka. Udostępnienie choćby części swojego produktu lub usługi zamkniętego w dedykowanej aplikacji może skutkować zainteresowaniem całością oferty. Warto też pamiętać, że decyzja o stworzeniu dedykowanej aplikacji nie zwalnia z bycia responsywnym. W praktyce to userzy zdecydują, czy wystarczy im strona mobilna, czy pokuszą się również o ściągnięcie aplikacji. W obu przypadkach i tak jesteśmy wygrani. 35 e-profit e-profit 37

20 R Y N KO W E T R E N DY CO M M E R C I A L M E D I A R Y N KO W E T R E N DY CO M M E R C I A L M E D I A Commercial media Czy media społecznościowe nadal możemy nazywać social? Czy ta nazwa jest jedynie opisem rzeczywistości, w której wydaje nam się, że żyjemy, a w praktyce już jej nie ma? Marek Dornowski reklamowym Facebooka można to określić co do grosza. Facebook będzie dobrym narzędziem marketingowym tak długo, jak będzie zapewniał niskie koszty pozyskiwania ruchu na stronę internetową firmy oraz rozsądne koszty pozyskania klienta mówi Piotr Chmielewski, założyciel agencji Social Media Now. Social media Co ostatnie zmiany polityki Facebooka oznaczają w praktyce? Z pewnością ruch na nowojorskiej giełdzie, zaś z punktu widzenia osób zajmujących się social media na co dzień konieczność przemodelowania sobie własnych strategii. Rzeczywistość jest bowiem taka, że to co z założenia miało być social, już wkrótce będzie nim tylko z nazwy. Można mieć mieszane uczucia dobrze to czy źle. Facebook będzie musiał zdać test na konwersję. Jeśli inwestycja w promocję postów, w tworzenie sklepów na Facebooku i inne produkty Facebooka zwróci się, to będzie funkcjonował dalej, odchodząc konsekwentnie od wizerunku darmowego i świetnego medium społecznego. Jeśli jednak podwinie mu się noga, to dziś trudno wręcz wyobrazić sobie, w którym kierunku sytuacja rozwinie się dalej. Jedno jest pewne: social media nie chcą już tak do końca być tylko social. Zresztą czy tak naprawdę kiedykolwiek chciały? Facebook dość długo budował swój potencjał i przyzwyczajał użytkownika do siebie, dając mu nadzieję, że zadowoli się jedynie opcjonalną formą reklamy F jak Facebook Mówisz social media, myślisz Facebook. Zdanie być może krzywdzące dla wielu innych bardzo ciekawych portali, ale w dużej mierze chyba jeszcze prawdziwe. Facebook i jego pojawienie się w Polsce to bez wątpienia wydarzenie, które można określić jako kamień milowy w historii rozwoju internetu nad Wisłą. Sytuację z Facebookiem świetnie ujął Karol Kopańko w artykule na serwisie Antyweb. Po mieście rozeszła się informacja, że nareszcie przybył legendarny dealer, który ma świetny towar i rozdaje go za darmo. Wciągnęli i uzależnili się prawie wszyscy, a gdy impreza trwała w najlepsze, dealer nagle powiedział, że nie będzie już dawał towaru za darmo i kazał sobie za niego zapłacić. Ci nieliczni, którzy do całej zabawy od początku podchodzili bardzo sceptycznie, mogli powiedzieć: a nie mówiliśmy?, większość natomiast z mniej lub bardziej skwaszoną miną musiała sięgnąć do kieszeni. Korek Żarty się skończyły. W ostatnim czasie trudno było znaleźć osobę odpowiadającą za prowadzenie fanpage a na Facebooku, która nie narzekałaby na spadek zasięgu organicznego swoich postów. Ten fenomenalny kanał dwustronnej komunikacji z klientami nagle jakby dostał zadyszki. Trochę tak, jakby nagle wszyscy Polacy postanowili sprawdzić w praktyce nowo wybudowane i zachwalane autostrady, wsiedli do swoich aut i zamiast cieszyć się wiatrem we włosach, pokonując kolejne kilometry, utknęli w gigantycznych korkach. To oczywiście tylko porównanie, bo mimo że produkowany przez użytkowników kontent rośnie z dnia na dzień, trudno uwierzyć w teorię, że Facebook się zakorkował. Prawda jest bowiem taka, że to nie żadna awaria, ale przemyślane i co ważne (wiem, że wielu z Was może się z tym stwierdzeniem nie zgodzić) bardzo sensowne zachowanie, logiczne z punktu widzenia rozwoju Facebooka. Nikt nie wchodzi na giełdę, żeby tracić każdy chce zarabiać. Facebook dość długo budował swój potencjał i przyzwyczajał użytkownika do siebie, dając mu nadzieję, że zadowoli się jedynie opcjonalną formą reklamy. Taki obrót sprawy można było już dawno temu przypuszczać. Skoro daję Ci zasięg, to każę Ci za niego zapłacić. Tak jest wszędzie, dlaczego więc nie miałoby być i tutaj? Nie ma co narzekać, trzeba liczyć. Porównywać koszty pozyskania ruchu na stronę internetową firmy z Facebooka i z innych źródeł. Liczyć koszty pozyskania klienta. W systemie 38 e-profit e-profit 39