Poszukiwacze warszawskich tradycji: Okęcie (i okolice) Okęcie (i okolice)
|
|
- Alojzy Karczewski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Anna Chlebicka Anna Stępień Okęcie (i okolice) Okęcie jest największym osiedlem mieszkaniowym należącym do dzielnicy Włochy. Przez laty powszechny był wizerunek Okęcia jako obszaru peryferyjnego (ulokowano tu liczne zakłady przemysłowe) i niedocenianego przez resztę miasta. Większość warszawiaków kojarzy Okęcie wyłącznie z Portem Lotniczym im. Fryderyka Chopina. W niniejszym skrypcie chciałybyśmy nawiązać do tradycji lotniska jak również pokazać inne, mniej znane, ale ciekawe oblicze Okęcia. Historia Uważa się, że osada Okęcie powstała pod koniec XIV w. Niewiele osób wie, że ziemie te przynależały wówczas do parafii służewieckiej jej średniowieczny kształt w dużej mierze pokrywa się z dzisiejszymi granicami administracyjnymi dzielnicy Włochy (poza Służewem, Służewcem i Szczęśliwcami). Kierunek ówczesnej kolonizacji tych terenów szedł w górę rzeki Sadurki, która wypływała w okolicach Czystego i łączyła się z Potokiem Służewieckim. Pierwszym znanym mieszkańcem był rycerz Gotard, który w 1231 r. otrzymał pierwszą osadę Rakowo, a w 1245 r. Służew z ramienia księcia mazowieckiego Konrada I. W miarę upływu czasu nad Sadurką powstawały kolejne osady, a ich dziedzicami byli kolejni potomkowie rycerza Gotarda. Kilometr na wschód od jednej z nich Rakowa, w samym rogu posiadłości, między lasem a ziemiami Służewia znajdował się pewien zakątek. Od tego właśnie położenia: na krańcach dóbr (z języka staropolskiego miejsce kotne) powstała nazwa osady Okęcie. Dokumenty po raz pierwszy wspominają o tych terenach w 1421 r., ich pierwszymi gospodarzami byli rycerze Sławek, Marcin oraz Krystyna i Mikołaj z rodu Wierzbowców. Od XVI w. ich potomkowie, a zarazem właściciele wsi zaczęli używać nazwiska Okęccy herbu Radwan. Okoliczny mieszkańcy żyli głównie z rolnictwa, w większości upraw pszenicy i żyta. Sadurka doprowadzała wodę do okolicznych stawów, co dawało również zaopatrzenie w ryby. Tereny na których dzisiaj położone są okęckie ogródki działkowe były okresowo zalewanymi podmokłymi łąkami, na których chętnie polowano na kaczki. W suche lata służyły do wypasu bydła. Z 1528 r. pochodzi pierwszy opis osady zajmowała ona wówczas 2 łany (ok. 34 ha). W 1652 r. wieś została zakupiona przez archidiakona pułtuskiego Pawła Petrykowskiego, a w XVIII w. jej właścicielem został gen. Arnold Byszewski właściciel sąsiednich Załusek, Opacza i Rakowa. W XIX w. Strona 1
2 Okęcie stało się częścią majątku rodziny Łabęckich, jego zabudowania były położone wzdłuż dzisiejszej ul. 17 Stycznia. W 1856 r. dla rodziny Łabęckich wzniesiono pałacyk zaprojektowany przez B. Orłowskiego, którego resztki rozebrano podczas budowy portu lotniczego. Z 1886 pochodzi kolejny opis Okęcia: Okęcie - to folwark w powiecie warszawskim, gmina Pruszków, parafia Służewo, sześć wiorst od stolicy, 81 mieszkańców, piękne gospodarstwo, wzorowa obora". W 1918 r. tereny te zostały uwzględnione w rozwoju przestrzennym stolicy. Ministerstwo Spraw Wojskowych zawarło umowę z francuską firmą o utworzeniu spółki FRANCOPOL, która miała budować silniki lotnicze i samoloty jej fabryka stanęła częściowo na Okęciu. Połączenie z centrum miasta mieszkańcy uzyskali w 1923 r., kiedy do Okęcia doprowadzono jednotorową linię tramwajową. Przełomowym wydarzeniem w historii Okęcia była budowa portu lotniczego i lotniska wojskowego. Mieściły się tu również Doświadczalne Zakłady Lotnicze oraz przeniesione Państwowe Zakłady Lotnicze. 5.IX.1939 r. Okęcie zostało zajęte przez Niemców. Okęccy tramwajarze wchodzili w skład plutonu o kryptonimie Pomsta, należącego do pułku piechoty Warszawa-Północ. Z ówczesną gminą związany był również 7 pułk piechoty AK Madagaskar - Garłuch, który podczas powstania warszawskiego miał zdobyć lotnisko i Państwowe Zakłady Lotnicze. Misja ta jednak się nie powiodła, r. Okęcie wyzwolił 2 pułk piechoty I Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Osada pozostawała obszarem typowo wiejskim do 1925 r., kiedy zarząd miejski stolicy wykupił te ziemie. W 1939 r. została utworzona gmina Okęcie. Dopiero w 1951 r. gmina Okęcie została zniesiona, a jej obszar włączono do Warszawy. W 1994 r. stało się częścią gminy Warszawa Włochy, które w 2002 zostały jedną z 18 dzielnic Warszawy. Herb Radwan Miejsca Lotnisko im. Fryderyka Chopina Budowę lotniska Okęcie rozpoczęto w 1933 roku, a otwarcie nastąpiło niecały rok później. Do tego czasu rolę lotniska pełniło w Warszawie Pole Mokotowskie. Strona 2
3 Przed II wojną światową ponad lotniskiem górowała ponad 50-metrowa wieża z latarnią, widoczną w promieniu 100 kilometrów. Nie było tu jeszcze wtedy wybetonowanych czy wyasfaltowanych pasów startowych czy dróg kołowania. Za to budynek Portu Lotniczego był jak na owe czasy bardzo nowoczesny. Lotnisko zostało całkowicie zniszczone podczas II wojny światowej. Stopniowa odbudowa trwała bardzo długo aż do 1969 roku pasażerowie musieli korzystać z budynków tymczasowych. Dziś lotnisko obsługuje prawie połowę wszystkich lotów pasażerskich w Polsce, co oznacza ponad 8 milionów pasażerów na rok. W okolicach lotniska popularny staje tzw. planespotting, czyli obserwowanie startujących i lądujących samolotów. Forty Na terenie dzielnicy Włochy znajdują się pozostałości aż trzech fortów: Fortu Włochy, Fortu Okęcie i Fortu Zbarż. W większości przypadków są one bardzo zniszczone, ale w przypadku każdego możemy oglądać elementy, które przetrwały do dziś. Strona 3
4 Forty należały do tak zwanej Twierdzy Warszawskiej. W drugiej połowie XIX wieku władze Imperium Rosyjskiego (Polska była wówczas pod zaborami, a Warszawa znajdowała się w zaborze rosyjskim) postanowiły otoczyć Warszawę zespołem budowli fortyfikacyjnych. Twierdza Warszawa posiadała dwie linie umocnień: wewnętrzną i zewnętrzną. Forty znajdujące się na terenie obecnej dzielnicy Włochy należały do zewnętrznej, później zbudowanej linii umocnień. W 1909 roku władze carskie wydały rozkaz kasacji Twierdzy Warszawa, jednak nie wszystko zostało zburzone. Do dziś wyraźnie widać, zwłaszcza na zdjęciach lotniczych, dawny układ fortów, czy fosy. Zachowały się także m.in. koszary (w forcie Włochy) lub ich ruiny (w forcie Zbarż oraz Okęcie). Domki kopułowe Przy ulicy Ustrzyckiej znajdują się bardzo oryginalne domki mieszkalne, postawione tam w latach sześćdziesiątych dwudziestego wieku. Zostały one zaprojektowane przez architekta i wynalazcę Andrzeja Iwanickiego. Oryginalność domków polega na ich kształcie były to domki kopułowe, potocznie nazywane okrąglakami, kopulakami, ulami, kilkami lub grzybkami. W planach było powstanie ok. 70 eksperymentalnych budynków, jednak powstało ich tylko 10. Domki miały być tanie, dzięki zastosowaniu odlewów z gotowej formy. Jednocześnie miały ominąć obowiązujące przepisy, zakazujące budowania domków z powierzchnią powyżej 110 m 2 (domki oficjalnie miały 92 m 2, faktycznie 127 m 2, co udało się ukryć dzięki krzywiznom). Architekt starannie zaplanował wnętrze domków, przygotowując także propozycję dostosowanych do nich mebli Do dziś większość budynków została rozebrana lub przebudowana, możemy oglądać tylko 5 z nich. Glinianki Obszar dzisiejszych Włoch to teren bogaty w zasoby gliny, którą wydobywano i wykorzystywano do produkcji cegieł. Pierwsze cegielnie powstały w 1842 r., jednak eksploatacja gliny na większą skalę rozpoczęła się wraz z przejęciem majątku włochowskiego przez potomka osadników holenderskich Andrzeja Koelichena. W miejscu wyrobisk powstawały doły, które napełniały się wodą i Strona 4
5 dzisiejszym krajobrazie dzielnicy funkcjonują jako stawy, tzw. glinianki. Na obszarze Okęcia i okolic znajdują się: staw Zbarski i Staw Sadurka. Oprócz tego w dzielnicy Włochy mieszczą się lepiej zagospodarowane Stawy Cietrzewia, Koziorożca oraz Glinianki Załuskie. Staw Sadurka położony jest na terenie Portu Lotniczego. Swoją nazwę zawdzięcza rzeczce Sadurce, która wypływała kiedyś na obszarze dzisiejszych Włoch i wpadała do Potoku Służewieckiego. Obecny staw jest wspomnieniem po rzece, która podczas obfitych deszczów uwidaczniała swoje istnienie na Okęciu jeszcze w początku XX w. Koryto dawnego potoku można obserwować po południowo-wschodniej stronie akwenu. Okolice stawu porasta mały, malowniczy park, gdzie wbudowano dwie tablice pamiątkowe. Lokalni starsi mieszkańcy twierdzą, że dno stawu kryje wiele tajemnic z okresu II wojny światowej m.in. części samolotów i niemieckiego uzbrojenia. Jedną poświęconą żołnierzom poległym na Okęciu podczas szturmu 12.IX.1939 r., drugą pracownikom zakładów lotniczych zamordowanych przez hitlerowców 15.VIII.1942 r. W samym środku Nowych Włoch znajduje się inna glinianka Staw Koziorożca. Ma on bardzo urozmaiconą linię brzegową, którą porasta bogata roślinność. Staw Koziorożca otacza Park Kombatantów, którego początki sięgają XVIII w., kiedy swoją podwarszawską rezydencję stworzył hrabia Tadeusz Mostowski. Staw razem z pałacykiem przejęła później holenderska rodzina Koelichenów. Park był świadkiem dramatycznych wydarzeń: w 1944 r. wywieziono stąd do obozów ok. 4 tys. mężczyzn mieszkających we Włochach, a podczas Powstania Warszawskiego przechodziły tędy transporty więźniów do obozu w Pruszkowie. Ciekawostką jest to, że na jego terenie znajduje się około 40 ławek pochodzących jeszcze z okresu międzywojennego. Przed wojną wzór ławek warszawskich był pilnie strzeżony, tak aby nie pojawił się w żadnym innym mieście. Dziś stare ławki możemy oglądać właśnie w Parku Kombatantów. Pałacyk Koelichenów Posiadłość powstała jako letnia rezydencja kanclerza wielkiego koronnego Andrzeja Leszczyńskiego, pałacyk został jednak całkowicie zrujnowany podczas potopu szwedzkiego. Częściowo odrestaurowany był miejscem spisku przeciwko Michałowi Korybutowi Wiśniowieckiemu. Podczas powstania kościuszkowskiego, kwaterował w nim król pruski Fryderyk Wilhelm II. Wielkopańską rezydencję w stylu renesansowym uczynił z niego hrabia Mostowski. W 1844 r. razem z okolicznymi cegielniami pałacyk przeszedł w ręce Andrzeja Koelichena, potomka holenderskich barwiarzy tkanin. Stary pałacyk został rozebrany, a na jego miejscu stanął nowy budynek w stylu eklektycznym autorstwa projektu Aleksandra Zabierzowskiego. W 1933 r. rodzina Koelichenów użyczała pałacyku pod Strona 5
6 nabożeństwa ewangelicko-augsburskie. Od 1936 r. po dziś dzień jest on siedzibą Biblioteki Miejskiej (w dawnej Sali Balowej, dziś mieści się czytelna dla dzieci). Krótka przerwa w jej działaniu miała miejsce podczas II wojny światowej, kiedy w pałacyku funkcjonował szpital przyjmujący rannych z kampanii wrześniowej. Ludzie Henryk Chmielewski (Papcio Chmiel) Urodzony 7 czerwca 1923 r. na warszawskim Starym Mieście, grafik, rysownik i publicysta. W swojej autobiografii Urodziłem się w Barbakanie, tak pisze o pierwszych dniach swojego życia: "... przez falę uderzeniową autor pieprznął się w ciemię, uderzając łepetyną w blaszany obrazek [...] Jako puknięty za młodu, nie miał szans zostać w wieku dojrzałym kimś znacznym: senatorem, biskupem, twórcą stanu wojennego lub chociażby wydawcą. Został prostym rysownikiem komiksów". Należał do Armii Krajowej, w jego mieszkaniu odbywały się tajne spotkania podziemia. Podczas powstania warszawskiego pod pseudonimem Jupiter walczył w 7 pp Legionów AK Garłuch, którego zadaniem było zajęcie lotniska na Okęciu. Karierę komiksiarza rozpoczął w 1947, rysując kontynuację losów Sierżanta Kinga z królewskiej konnicy dla Świata Przygód. Jednak jego najsłynniejszym dzieckiem są przygody Tytusa, Romka i A tomka. Na pomysł komiksu Papcio Chmiel wpadł w 1956 r., ale początkowo nie spodobał się on redakcji Świata Młodych, dla którego autor wówczas pracował - komiks ukazał się z rocznym opóźnieniem. Do tej pory wydano 27 tomów przygód trójki przyjaciół i ponoć Papcio Chmiel myśli już nad następnym. Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura Żwirko urodził się r. w Święcianach, był pilotem sportowym i porucznikiem Wojska Polskiego. Służył w armii rosyjskiej walcząc z Niemcami, służbę zakończył w randze porucznika. W 1921 r. przedostał się za granicę i służył w Polsce w 1 Pułku Lotniczym w Warszawie. Skończył Szkołę Pilotów w Bydgoszczy, a później Wyższą Szkołę Pilotów w Grudziądzu. Brał aktywny udział w sporcie lotniczym w 1926 r. dokonując rajdu nad Polską, jako jeden z pierwszych zainicjował loty nocne w polskim lotnictwie wojskowym. Stanisław Wigura urodził się 9 kwietnia 1901 r. w Warszawie. Był konstruktorem lotniczym, inżynierem i lotnikiem, wykładowcą Politechniki Warszawskiej i współzałożycielem zespołu konstrukcyjnego RWD (był to zespół polskich samolotów konstruowanych w okresie międzywojennym, nazwa pochodzi od nazwisk konstruktorów: Rogalskiego, Wigury i Drzewieckiego). Techniką i Strona 6
7 lotnictwem interesował się od młodości, zamiłowania te rozwijał na studiach na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej, gdzie był współzałożycielem Sekcji Lotniczej Koła Mechaników Studentów Politechniki Warszawskiej. Studenci utworzyli warsztaty Sekcji Lotniczej, w których budowali samoloty. To właśnie w sekcji Figurski poznał Drzewieckiego i Rogalskiego, z którymi w czasach późniejszych podjął stałą współpracę w ramach zespołu konstrukcyjnego RWD. Pierwszy samolot sportowy zbudowany przez zespół (RWD-1) został wyróżniony za oryginalną konstrukcję. Kolejne samoloty były używane w polskim lotnictwie odnosząc sukcesy. Sport lotniczy połączył losy obu pilotów, panowie poznali się w Aeroklubie Akademickim. W 1929 r. na samolocie RWD-2 dokonali lotu okrężnego wokół Europy na trasie Warszawa-Frankfurt- Paryż-Barcelona-Marsylia-Mediolan-Wraszawa (długość prawie 5 tys. km). W 1930 na samolocie konstrukcji RWD-4 wzięli udział w międzynarodowych zawodach samolotów turystycznych Challenge 1930, niestety wskutek awarii silnia musieli wycofać się z wyścigu. Zwyciężali razem wiele zawodów m.in.: I i II Locie Południowo-Zachodniej Polski, IV Krajowym Konkursie Samolotów Turystycznych. Do zawodów Challenge podeszli znów w 1932 r., znów na rodzimej konstrukcji RWD-6. Tym razem zajęli pierwsze miejsce. Wydarzenie to było wielkim sukcesem polskiego lotnictwa. W tym samym roku 11 września pilot i konstruktor zginęli lecąc na meeting lotniczy do Pragi. Samolot wskutek oderwania się skrzydła podczas burzy, rozbił się w lesie pod Cierlikiem Górnym na Śląsku Cieszyńskim (Czechy). Obydwaj zostali pochowani w Alei Zasłużonych na warszawskich Powązkach. Ulica Żwirki i Wigury przebiega na pograniczu Mokotowa, Ochoty i Włoch. Wymyślono ją jako łącznik pomiędzy nowym lotniskiem na Okęciu, a lotniskiem na Polu Mokotowskim. Budowę zaczęto w 1932 r. powstała aleja pokryta granitową kostką, wysadzana szpalerem lip ze specjalnie zaprojektowanymi latarniami i ścieżką rowerową. Otwarcie miało miejsce dwa lata później na zawody Challenge Podczas wojny ulica nazywała się Strasse der Flieger (Lotników), a w latach Rokitnicka. Obecnie dyskutuje się nad przywróceniem ulicy statusu alei, który miała w okresie międzywojennym. Strona 7
8 Ks. Julian Chrościcki Ks. Julian Chrościcki był pierwszym proboszczem parafii św. Teresy od Dzieciątka Jezus na warszawskich Włochach, powołanie otrzymał 1.XII.1934 r. Od początku swojego probostwa przyczynił się rozwoju parafii: już w 1935 r. wykonano nowe ołtarze, a także odlano trzy dzwony: Teresę, Juliana i Bronisława, materiał na nie mieszkańcy Włoch zdobyli ze zbiórki miedzianego złomu. Podczas II wojny światowej dzwony zdołano uratować ks. Chrościcki z pomocą burmistrza i Ochotniczej Straży Pożarnej zdemontował je z wieży, następnie okryto je żałobnymi kapami i zabrano furgonem do przewożenia pieczywa na cmentarza. Dzwony przetrwały wojenną zawieruchę ukryte w grobowcu. W trakcie powstania warszawskiego ksiądz wraz z miejscową ludnością odbijał warszawiaków wywożonych z obozu przejściowego w Parku Kombatantów do Pruszkowa. Za pomoc udzielaną ludności żydowskiej został uwięziony na Pawiaku. Doznał tam głębokich obrażeń. W styczniu 1943 r. wywieziono go do obozu koncentracyjnego w Majdanku. Podczas pobytu w obozie ks. Chrościcki złożył śluby, że jeśli odzyska wolność wybuduje nowy kościół we Włochach i stworzy ośrodek kultu Maryjnego. Tak też się stało 31.VIII.1947 r. abp Szlagowski dokonał aktu poświęcenia kamienia węgielnego pod nowy kościół. Nazwiskiem prałata nazwano jedną w głównych ulic osiedla, od 2009 r. jest również patronem Szkoły Podstawowej nr pułk piechoty,,garłuch 7 pp,,gałurch ma swoje korzenie w tradycji Legionów Polskich z lat W 1939 r., podczas niemieckiej okupacji kilku oficerów wywodzących się z tego pułku, postanowiło odtworzyć go jako formację konspiracyjną w Warszawie. Na czele pułku stanął kpt. Kazimierz Lang Grzyb (w 1942 r. został aresztowany i rozstrzelany w Magdalence). W 1940 r. grupa była samodzielnym oddziałem konspiracyjnym Związku Strzeleckiego używając pseudonimu Madagaskar, a później weszła w skład Związku Walki Zbrojnej. Na przełomie r. dostała zgodę gen. Grota-Roweckiego na działalność pod nazwą 7 pp Legionów. Po śmierci kpt. Langa, dowództwo objął mjr Stanisław Babiarz Wysocki, wtedy też pułk przyjął kryptonim,,garłuch. W jego skład wchodziło wówczas 2300 żołnierzy zorganizowanych w 39 plutonach liniowych, 11 kompaniach strzeleckich, baterii artylerii, łączności, saperów, dywersji bojowej, sanitariatu oraz bazy lotniczej Łużyce. Zadaniem pułku w godzinie W podczas powstania warszawskiego było zaatakowanie lotniska Okęcie i obiektów Polskiego Związku Lotniczego. Rozkaz doszedł jednak z opóźnieniem i o godzinie W stawiło się 50% żołnierzy. W wyniku niedostatecznego uzbrojenia powstańców oraz wzmocnienia Strona 8
9 niemieckiej załogi lotniska mjr Wysocki odwołał natarcie. Rozkaz nie dotarł jednak do baterii dowodzonej przez por. Kubę, który uderzył ze wsi Zbarż. Podczas ataku zginął dowódca oraz 120 z 180 żołnierzy, których w trakcie odwrotu zaatakował niemiecki samochód pancerny. Zadania nie udało się wykonać i rejon przestał istnieć. Na terenie Włoch znajduję się kilka miejsc pamięci tego wydarzenia. Pierwszym jest głaz na skwerze przy ul. Żwirki i Wigury oraz 17 Stycznia. Drugim - pamiątkowy obelisk przy ul. Instalatorów 7b. Trzeci to tablica z mosiądzu wmurowana w ścianę kościoła pw. Matki Boskiej Loretańskiej przy ul. Hynka. ul. Żwirki i Wigury róg ul. 17 Stycznia - fot. powstanie44.um.warszawa.pl Paweł Lipowczan Urodzony r., pilot, inżynier i lotnik. Członek Aeroklubu Warszawskiego, skoczek spadochronowy. Był rekordzistą świata w celności lądownia: w 1956 r. pobił dwa rekordy świata w skokach na celność lądowania w nocy, w sierpniu 1967 r. zwyciężył VI Warszawskie Zawody Samolotowe. Kapitan lecącego w Nowego Jorku samolotu Ił-62 Mikołaj Kopernik, który r. rozbił się z powodu awarii silnika na terenie fortu VI Okęcie. W katastrofie zginęło 87 osób, m.in. piosenkarka Anna Jantar, 22 członków amatorskiej reprezentacji bokserskiej USA, młodzi delegaci uczelni warszawskich wracający z obrad Międzynarodowego Stowarzyszenia Studentów Nauk Ekonomicznych i Handlowych AIESEC. Kpt. Lipowczan w ostatniej chwili zdołał zmienić tor spadającego samolotu, dzięki czemu nie uderzył on w budynki schroniska dla nieletnich przy ul. Rozwojowej. Aby upamiętnić kapitana samolotu, przemianowo nazwę ulicy Rozwojowej na ul. Lipowczana (na bramie przy ulicy znajduje się tablica pamiątkowa). Na terenie stadiony Skry Warszawa postawiono pomnik poświęcony sportowcom, którzy zginęli w katastrofie. Zbiorowy grób ofiar znajduje się na Cmentarzu Komunalnym na Wólce Węglowej. Zwyczaje Kapliczki Strona 9
10 Na terenie Włoch i samego Okęcia znajduje się wiele kapliczek i miejsc pamięci, stawianych od wieków, aby wyrazić wdzięczność, wiarę w Boga czy przekazywać pamięć o jakimś wydarzeniu. Jedną z nich jest kapliczka przy ul. 17 Stycznia 39, stojąca aktualnie przed budynkiem LOT-u. Niegdyś znajdowała się tu wieś, należąca do parafii Służewieckiej. Kapliczka prawdopodobnie pochodzi z czasów powstania styczniowego ( ) i jest jednym z najstarszych obiektów architektonicznych, które przetrwały na Okęciu do naszych czasów. Niegdyś we wnętrzu kapliczki znajdowała się figurka Matki Boskiej Niepokalanej, aktualnie znajduje się figurka Matki Boskiej Loretańskiej, patronki lotników i podróżujących samolotami. Kapliczka w czasie wojny służyła jako punkt kontaktowy dla partyzantów. W latach osiemdziesiątych XX wieku kapliczkę próbowano rozebrać, jednak pracownicy LOT-u mocno protestowali, dzięki czemu pozostała na swoim miejscu. RKS Okęcie Robotniczy Klub Sportowy Okęcie powstał już w 1929 roku jako Klub Kulturalno-Sportowy Skoda. Gdy Skodę przejęła polska Wytwórnia Silników Lotniczych, klub zmienił nazwę, lecz pozostały mu barwy, a w jego herbie cały czas znajduje się element pochodzący z loga Skody. W latach trzydziestych w klubie działały sekcje takie jak: piłka nożna, boks, kolarstwo, strzelectwo, koszykówka, sporty wodne i inne. Istniała także sekcja kulturalno-oświatowa, przy której działał m.in. chór i orkiestra mandolinistów. Strona 10
11 W czasie wojny klub nie przestał funkcjonować. Mimo że było to nielegalne i niebezpieczne, regularnie odbywał mecze. Ze wszystkich warszawskich drużyn Okęcie rozegrało w czasie wojny najwięcej nielegalnych meczów ponad 100. Po wojnie największe sukcesy w ramach klubu odnosili gracze w piłkę nożną oraz sekcja podnoszenia ciężarów. Obecnie w klubie funkcjonują sekcje piłki nożnej oraz podnoszenia ciężarów. Źródła Książki Moja dzielnica Włochy. Historia Włoch i Okęcia, Robert Gawkowki, Warszawa 2010 Kirchmayer Jerzy: Powstanie Warszawskie, Warszawa Oddziały Powstania Warszawskiego, red. Komornicki Stanisław, Warszawa Jerzy Konieczny, Tadeusz Malinowski: "Mała encyklopedia lotników polskich", Warszawa, 1983 Warszawskie Włochy wczoraj, dziś i jutro, Urząd Dzielnicy Włochy, Warszawa 2009 Strony internetowe Strona 11
Miejsca walk powstańczych tablicami pamięci znaczone
Miejsca walk powstańczych tablicami pamięci znaczone * ul. Belwederska róg Promenady w dniach od 15 sierpnia do 22 września 1944 r. walczyła tutaj kompania O2 Pułku AK Baszta broniąca dostępu do Dolnego
Bardziej szczegółowoPunkt 12 W tym domu mieszkał i został aresztowany hm. Jan Bytnar ps. Rudy bohater Szarych Szeregów uwolniony z rąk Gestapo 26.III 1943 r.
Grupa I Punkt 23 Miejsce uświęcone krwią Polaków poległych za wolność Ojczyzny. W tym miejscu 2 sierpnia 1944 hitlerowcy rozstrzelali i spalili 40 Polaków. Tablica ta znajduje się na budynku parafii św.
Bardziej szczegółowoHistorie Mariańskich. Kapliczek
Historie Mariańskich Kapliczek Spotkanie z panią Kazimierą Kalis Kazimiera Danuta Kalis -fundatorka kapliczki urodziła się 25.11.1964r. w Chocianowie (woj. dolnośląskie). Ukończyła studia pielęgniarskie
Bardziej szczegółowoPrzed Wami znajduje się test złożony z 35 pytań. Do zdobycia jest 61 punktów. Na rozwiązanie macie 60 minut. POWODZENIA!!!
Przed Wami znajduje się test złożony z 35 pytań. Do zdobycia jest 61 punktów Na rozwiązanie macie 60 minut. POWODZENIA!!! 1 1. Podaj imię i nazwisko burmistrza Gostynia i starosty Powiatu Gostyńskiego.
Bardziej szczegółowoZAGADKI WARSZAWSKIE. IKz6g123. mgr inż. Stanisław Żurawski ZDS WIL PW
IKz6g123 ZDS WIL PW mgr inż. Stanisław Żurawski Zagadka IKz6g123 ULICA LICZY SOBIE OKOŁO 240 LAT A JEJ NAZWA O POŁOWĘ MNIEJ. JEST ULICĄ W MIARĘ DŁUGĄ. ZABUDOWA KIEDYŚ I OBECNIE BARDZO RÓŻNORODNA, OD ZWARTYCH
Bardziej szczegółowoObchody 73. rocznicy Powstania Warszawskiego.
Obchody 73. rocznicy Powstania Warszawskiego. W dniach 29 lipca 5 sierpnia 2017 r. odbędą się w stolicy uroczystości związane z obchodami 73. rocznicy Powstania Warszawskiego. Uroczystości na Ursynowie.
Bardziej szczegółowoPruszków w rysunkach Jerzego Blancarda. Przegląd Pruszkowski nr 1, 5-9
Pruszków w rysunkach Jerzego Blancarda Przegląd Pruszkowski nr 1, 5-9 2015 Pruszków w rysunkach Jerzego Blancarda W roku 2016 Pruszków będzie obchodził 100 rocznicę nadania praw miejskich. W związku ze
Bardziej szczegółowoRowerem Wokół Słońca
Rowerem Wokół Słońca Nowy Folwark to miejscowość położona zaledwie pięć kilometrów od Buska-Zdroju. Łączy je trasa rowerowa, przeprowadzona przez Wełecz i Kameduły. Powstała ona przy dofinansowaniu w ramach
Bardziej szczegółowoTrasa wycieczki: Biała Piska - małe mazurskie miasteczko. czas trwania: 3 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa
Trasa wycieczki: - małe mazurskie miasteczko czas trwania: 3 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa Opis wycieczki to małe miasteczko w powiecie piskim. Gdybyście byli
Bardziej szczegółowoKarpacki Oddział Straży Granicznej
Karpacki Oddział Straży Granicznej Źródło: http://www.karpacki.strazgraniczna.pl/ko/komenda/izba-tradycji/17648,izba-tradycji.html Wygenerowano: Czwartek, 19 października 2017, 23:53 Izba Tradycji Autor:
Bardziej szczegółowo4. INWENTARYZACJA OBIEKTÓW HISTORYCZNYCH I KULTUROWYCH GMINY KOLONOWSKIE
4. INWENTARYZACJA OBIEKTÓW HISTORYCZNYCH I KULTUROWYCH GMINY KOLONOWSKIE W skład gminy wchodzą miasto Kolonowskie osiedle Fosowskie i 3 sołectwa: Spórok, Staniszcze Małe, Staniszcze Wielkie 4.1. OGÓLNA
Bardziej szczegółowofree mini przewodnik ciekawe miejsca w okolicy Gminny Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy
mini przewodnik free ciekawe miejsca w okolicy Gminny Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy 2 Na mapie: A Swoboda: Przydrożny krzyż We wsi Swoboda niedaleko Zgierza, na skraju lasu stoi stalowy krzyż. Z opowiadań
Bardziej szczegółowoUpamiętnienie Armii Krajowej i jej żołnierzy
Dr hab. inż. Marek Cieciura Upamiętnienie Armii Krajowej i jej żołnierzy Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Politechniki Warszawskiej 11 maja 2016 r. Tabliczki z kodami QR Rodzaje tabliczek Jednostkowe
Bardziej szczegółowoProjekt Edukacyjny Gimnazjum Specjalne w Warlubiu. Kto ty jesteś Polak mały
Projekt Edukacyjny Gimnazjum Specjalne w Warlubiu Kto ty jesteś Polak mały Miejsca Pamięci Narodowej w okolicach Warlubia WARLUBIE- CMENTARZ PARAFIALNY mogiła żołnierzy W mogile pochowano 37 nieznanych
Bardziej szczegółowoFoto: Figurka Matki Bożej z Dzieciątkiem nad kroczewskim stawem 1943 r. i Foto: Ks. dr Franciszek Bronisław Zaleski.
{jcomments on} Foto: Figurka Matki Bożej z Dzieciątkiem nad kroczewskim stawem 1943 r. i Foto: Ks. dr Franciszek Bronisław Zaleski. Ks. dr Franciszek Bronisław Zaleski proboszcz kościoła i parafii w Kroczewie
Bardziej szczegółowoPiękna nasza Rydzyna cała
Piękna nasza Rydzyna cała Historia Ciekawostki Zabytki Rydzyna jest miastem zabytkiem. Objęta jest opieką konserwatorską z uwagi na zachowany XVIII - wieczny układ przestrzenny oraz liczne zabytkowe budowle.
Bardziej szczegółowoMARIAN BEŁC MIESZKANIEC WSI PAPLIN BOHATER BITWY O ANGLIĘ
MARIAN BEŁC MIESZKANIEC WSI PAPLIN BOHATER BITWY O ANGLIĘ BIOGRAFIA MARIANA BEŁCA Marian Bełc urodził się 27 stycznia 1914 r. w Paplinie, zginął 27 sierpnia 1942 r., miał 28 lat. Rodzicami jego byli Jan
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XXV//18 RADY MIEJSKIEJ W LIPSKU. z dnia 28 marca 2018 r.
Projekt z dnia 22 marca 2018 r. Zatwierdzony przez... UCHWAŁA NR XXV//18 RADY MIEJSKIEJ W LIPSKU w sprawie wzniesienia pomnika w formie kamienia pamiątkowego upamiętniającego pchor. Stanisława Żłobikowskiego
Bardziej szczegółowoMieszkaniec Nowego Kramska podkuwa konia na froncie I Wojny Światowej
57 Mieszkaniec Nowego Kramska podkuwa konia na froncie I Wojny Światowej Żołnierze z Babimostu na zdjęciach z rodzinami podczas pobytu w domu - okres I Wojny Światowej 58 Powstańcy Wielkopolscy z Babimojszczyzny
Bardziej szczegółowoTĘCZA KONTRA TĘCZA WIADOMOŚCI LOKALNE GMINY GOWARCZÓW. Wsi Radomskiej BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY NR 3/2016
WIADOMOŚCI LOKALNE GMINY GOWARCZÓW BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY NR 3/2016 TĘCZA KONTRA TĘCZA W dniu 02 07 2016 r. na boisku KS Tęcza Gowarczów odbył się towarzyski mecz piłki nożnej pomiędzy obecną
Bardziej szczegółowoEwidencja dóbr kultury nie wpisanych do rejestru zabytków
Ewidencja dóbr kultury nie wpisanych do rejestru zabytków Jabłonna 2015/2016 Jabłonna - Obelisk poświęcony pamięci Jana Pawła II i 25-lecia Solidarności (znajduje się naprzeciwko Gminnego Centrum Kultury
Bardziej szczegółowoMateriały wypracowane w ramach projektu Szkoła Dialogu - projektu edukacyjnego Fundacji Form
Materiały wypracowane w ramach projektu Szkoła Dialogu - projektu edukacyjnego Fundacji Form Nasze zajęcia w ramach Szkoły Dialogu odbyły się 27 i 28 kwietnia oraz 26 i 27 maja. Nauczyły nas one sporo
Bardziej szczegółowoŚWIĘTY O. MAKSYMILIAN MARIA KOLBE
ŚWIĘTY O. MAKSYMILIAN MARIA KOLBE Rok św. ojca Maksymiliana Marii Kolbego 2011 (decyzja Senatu) W prezentacji wykorzystano materiały z książki Anny Kubajak Szlakami świętych i błogosławionych. Wielcy Polacy
Bardziej szczegółowoGENERAŁ WŁADYSŁAW EUGENIUSZ SIKORSKI
GENERAŁ WŁADYSŁAW EUGENIUSZ SIKORSKI 20 maja 1881 roku w Tuszowie Narodowym pod Mielcem urodził się Władysław Sikorski. Był trzecim dzieckiem Emilii i Tomasza Sikorskich. Wcześniej młoda para wyprowadziła
Bardziej szczegółowoOgólnopolski Konkurs Aktywny zuch, harcerz i uczeń w szkole II edycja r r. KARTA PRACY nr 2b
Ogólnopolski Konkurs Aktywny zuch, harcerz i uczeń w szkole II edycja 19.01. 2016 r. - 19.06. 2016 r. KARTA PRACY nr 2b ZADANIE 2 - Mapa pamięci o miejscach i bohaterach stworzenie mapki z zaznaczeniem
Bardziej szczegółowoTEST HISTORYCZNY 7 DYWIZJA PIECHOTY. 1. W skład której armii wchodziła 7 Dywizja Piechoty we wrześniu 1939 roku? (0-1 pkt)
TEST HISTORYCZNY 7 DYWIZJA PIECHOTY 1. W skład której armii wchodziła 7 Dywizja Piechoty we wrześniu 1939 roku? (0-1 pkt) a) Armii Łódź b) Armii Kraków c) Armii Karpaty d) Armii Prusy 2. Kto dowodził 7
Bardziej szczegółowona mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r.
Historia Gminę Lipie utworzono 1 stycznia 1973r. na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r. Gmina skupia miejscowości o bogatej i pięknej przeszłości, które od dawna
Bardziej szczegółowoUlica majora pilota Jana Michałowskiego
Ulica majora pilota Jana Michałowskiego Uchwałą Rady Miejskiej w Białymstoku z dnia 26 listopada 2001 r. nadano imieniem majora pilota Jana Michałowskiego nazwę ulicy w Białymstoku. Jest to odcinek drogi
Bardziej szczegółowoRy R bn b o o wcz c o z r o aj a 3
1 2 Rybno wczoraj 3 Rys historyczny miejscowości Historia Rybna sięga czasów średniowiecza. Najstarsze wzmianki o jego istnieniu sięgają 1378 roku. Wtedy po raz pierwszy w dokumencie biskupa płockiego
Bardziej szczegółowoNumer poświęcony wycieczce. Wycieczka do Białegostoku i Tykocina. Numer 1 10/18. red. red.
ORGANIZATOR PROJEKTU Szkoła Podstawowa w Szelkowie Szelków 38 06-220, Stary Szelków Numer 1 10/18 PARTNER Wycieczka do Białegostoku i Tykocina Numer poświęcony wycieczce Wycieczka odbyła się 26-ego października
Bardziej szczegółowoZagadnienia i pytania do Konkursu Wiedzy o Solcu Kujawskim
Zagadnienia i pytania do Konkursu Wiedzy o Solcu Kujawskim 1. Wymień kilka wcześniejszych wariantów nazw naszego miasta. 2. Na jakim prawie lokowano Solec? 3. Co stało się z oryginalnym dokumentem lokacyjnym
Bardziej szczegółowoWYKAZ UROCZYSTOŚCI PATRIOTYCZNYCH W 2018 ROKU
WYKAZ UROCZYSTOŚCI PATRIOTYCZNYCH W 2018 ROKU L.p Główny Uroczystość Termin Organizator/rzy 1. 73. rocznica rozstrzelania 56 żołnierzy Armii Krajowej 19 stycznia Prezydent M. Kalisza Przewodniczący Rady
Bardziej szczegółowoSkwer przed kinem Muranów - startujemy
27 IX 2014 RAJD OCHOTY ŚLADAMI POWSTANIA WARSZAWSKIEGO W 75. ROCZNICĘ UTWORZENIA POLSKIEGO PAŃSTWA PODZIEMNEGO W sobotę, 27 września 2014 roku na terenie Śródmieścia odbył się Rajd Ochoty Śladami Powstania
Bardziej szczegółowoŁ AZIENKI K RÓLEWSKIE
Ł AZIENKI K RÓLEWSKIE Pałac na Wyspie Pałac Myślewicki Biały Domek Stara Pomarańczarnia Podchorążówka Stara Kordegarda Amfiteatr Stajnie i wozownie Wejścia do Łazienek Królewskich 2 3 O CO TU CHODZI? Kto
Bardziej szczegółowoZabytki na Pradze Północ
Zabytki na Pradze Północ Zespół Budynków Koszarowych przy ul. 11 Listopada 17/19 Budynki koszar z czerwonej cegły wypełniają praktycznie całą północno-zachodnią pierzeję ulicy. Ich dzieje sięgają lat 60-tych
Bardziej szczegółowoKościół parafialny pod wezwaniem św. Marcina w Chojnacie
Kościół parafialny pod wezwaniem św. Marcina w Chojnacie Chojnata jest starą wsią. Powstała nie później niż w XIII w. Niegdyś posiadała duże znaczenie dzięki zakonowi benedyktynów, którzy posiadali tutaj
Bardziej szczegółowoKAPLICZKI I KRZYśE PRZYDROśNE ORAZ ZABYTKOWE NAGROBKI w miejscowościach : Krowica Sama, Krowica Hołodowska i Budomierz.
KAPLICZKI I KRZYśE PRZYDROśNE ORAZ ZABYTKOWE NAGROBKI w miejscowościach : Krowica Sama, Krowica Hołodowska i Budomierz. Na końcu Cetyni znajduje się kapliczka z figurą Serca BoŜego. Za Cetynią jest stara
Bardziej szczegółowoSzanowni Mieszkańcy Krzczonowic!
Szanowni Mieszkańcy Krzczonowic! W związku ze zbliżającą się 70. rocznicą wybuchu II wojny światowej ( 1 września 2009 r. ) grupa byłych i obecnych mieszkańców naszej wsi w składzie: 1. Krzysztof Granat
Bardziej szczegółowoKoperta 2 Grupa A. Szukanie śladów w dawnej twierdzy Kostrzyn Widzieć, czytać i opowiadać historię
Szukanie śladów w dawnej twierdzy Kostrzyn Widzieć, czytać i opowiadać historię Koperta 2 Grupa A Podczas dzisiejszego szukania śladów przeszłości w starym mieście Kostrzyn, dla waszej grupy ciekawe będą
Bardziej szczegółowoGRA MIEJSKA ŚLADAMi LubLinA
GRA MIEJSKA ŚLADAMi LubLinA Lublin Lublin od wieków stanowił polska bramę na wschód i przez cały okres swego istnienia wielokrotnie wpisywał się w polskie kroniki. Początki osadnictwa na wzgórzach, które
Bardziej szczegółowoLista mieszkańców Gminy Rzgów poległych, pomordowanych, walczących, więzionych, represjonowanych, zaginionych w latach II wojny światowej
Lista mieszkańców Gminy Rzgów poległych, pomordowanych, walczących, więzionych, represjonowanych, zaginionych w latach II wojny światowej L.p. Nazwisko i imię Miejsce zamieszkania Data i miejsce śmierci
Bardziej szczegółowoMałgorzata Grabowska Katarzyna Panius Łukasz Kępski Malte Mansholt. Potulice jedno miejsce, dwie pamięci. Przewodnik po Miejscu Pamięci Potulice
Małgorzata Grabowska Katarzyna Panius Łukasz Kępski Malte Mansholt Potulice jedno miejsce, dwie pamięci Przewodnik po Miejscu Pamięci Potulice Oldenburg Toruń 2009 1. Hitlerowski kompleks obozowy Potulice
Bardziej szczegółowo4 września 1939 (poniedziałe k)
Wojna obronna 1939 https://1wrzesnia39.pl/39p/kalendarium-1/8872,4-wrzesnia-1939-poniedzialek.html 2019-09-26, 13:11 4 września 1939 (poniedziałe k) Wydarzenia Mordy na ludności cywilnej Częstochowy i
Bardziej szczegółowoPolak Jan Nagórski pierwszy nad Arktyką
Polak Jan Nagórski pierwszy nad Arktyką 16 kwietnia 2015 roku przedstawiciele Warszawskiego Klubu Seniorów Lotnictwa dokonali na warszawskim Cmentarzu Północnym wizji lokalnej grobu Jana Nagórskiego (1888-1976),
Bardziej szczegółowo70. rocznica zakończenia II Wojny Światowej
70. rocznica zakończenia II Wojny Światowej, 11/05/2015 13:45, autor: Redakcja Bielawa Podobnie jak w całym kraju, tak i w Bielawie, 8 maja odbyły się obchody upamiętniające 70. rocznicę zakończenia II
Bardziej szczegółowoRodzinny konkurs historyczny. Rzeplin, 23 września 2017 r.
Rodzinny konkurs historyczny Rzeplin, 23 września 2017 r. Zespół nr :. 1. Zdjęcie poniżej zrobiono w okresie I wojny światowej przed jednym z domów w Rzeplinie. Jak nazywał się właściciel tego domu? a.
Bardziej szczegółowoPałac Kultury i Nauki powstał 22 lipca 1955 r. Ciekawostki:
Pałac Kultury i Nauki powstał 22 lipca 1955 r. Ciekawostki: - najwyższy budynek w Polsce, - ma 42 piętra, - wybudowali go Rosjanie, - w tym roku ma już 63 lata W Pałacu Kultury i Nauki mieści się Muzeum
Bardziej szczegółowoOd początku okupacji przygotowywano się do wybuchu powstania Zdawano sobie sprawę z planów Stalina dotyczących Polski 27 października 1943 r. gen.
Od początku okupacji przygotowywano się do wybuchu powstania Zdawano sobie sprawę z planów Stalina dotyczących Polski 27 października 1943 r. gen. Sosnkowski wydaje rozkaz o rozpoczęciu przygotowań do
Bardziej szczegółowoTrasa wycieczki: Siemiatycze na Podlasiu. czas trwania: 3 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa
Trasa wycieczki: na Podlasiu czas trwania: 3 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa Opis wycieczki Zapraszamy Państwa do Siemiatycz, miasta powiatowego na Podlasiu. Historię
Bardziej szczegółowoHistoria wsi Wólka Krosnowska
Historia wsi Wólka Krosnowska Wieś Wólka Krosnowska powstała przed 1579 rokiem brak jest źródła podającego dokładny rok powstania wsi. 1579 r. Wieś część Macieja 1 łan, część Mikołaja 1 łan. Razem 2 łany.
Bardziej szczegółowoPolskie Państwo podziemne Przygotowała: Katarzyna Kossakowska Klasa III A
Polskie Państwo podziemne 1939-1945 Przygotowała: Katarzyna Kossakowska Klasa III A FLAGA POLSKIEGO PAŃSTWA PODZIEMNEGO Polskie Państwo Podziemne (w skrócie PPP) to tajne struktury Państwa Polskiego istniejące
Bardziej szczegółowo3. Bestwiny Dom nr 31 l. 30. XX w. Brak opisu. 6. Dzielnik Kapliczka l. 20. XX w. Kapliczka zaliczana jest do grupy kapliczek kubaturowych murowanych
OBIEKTY ZAREJESTROWANE W GMINNNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW NIEWPISANE DO WOJEWÓDZKIEGO REJESTRU ZABYTKÓW, KTÓRYCH ZACHOWANIE LEŻY W INTERESIE SPOŁECZNYM ZE WZGLĘDU NA POSIADANĄ (W SKALI GMINY) WARTOŚĆ HISTORYCZNĄ,
Bardziej szczegółowoPomnik Lotnika. Osiągnięcia polskich lotników w II Rzeczypospolitej
Pomnik Lotnika. Osiągnięcia polskich lotników w II Rzeczypospolitej Pomnik Lotnika. Osiągnięcia polskich lotników w II Rzeczypospolitej Wstęp Źródło: Eduexpert Sp. z o.o. / Evaco Sp. z o.o., licencja:
Bardziej szczegółowoUroczystości odbędą się w Zamościu w dniach listopada 2013 r.
Uroczystości patriotyczno-religijne 70. rocznicy nadania nazwy Oddziałów Partyzanckich 9. Pułku Piechoty - Oddziałom Dywersji Bojowej Inspektoratu Zamość. Zamość, 29-30 listopada 2013 r. Światowy Związek
Bardziej szczegółowo26 Pułk Artylerii Lekkiej im. Króla Władysława IV
26 Pułk Artylerii Lekkiej im. Króla Władysława IV Początki 26. pułku artylerii lekkiej sięgają utworzenia tego pułku, jako 26. pułku artylerii polowej w którego składzie były trzy baterie artyleryjskie
Bardziej szczegółowoApel do mieszkańców stolicy
Apel do mieszkańców stolicy 1 sierpnia, o godz. 17.00 w stolicy rozlegną się syreny zatrzymajmy się wtedy na chwilę i skierujmy myśli ku tym, którzy 71 lat temu walczyli za nasze miasto, za wolność. Uczcijmy
Bardziej szczegółowoRyc. 1. Sianki. Cerkiew greckokatolicka z 1645 r., obecnie we wsi Kostrino (Ukraina). Budzyński S. 1993. Op. cit., s. 325. 2
Sianki Parafia greckokatolicka w miejscu, dekanat Wysoczański 1. Najstarsza wzmianka dotyczy cerkwi wykonanej w typie bojkowskim, zbudowanej w 1645 r. (ryc. 1). Cerkiew tą sprzedano w 1703 r. do wsi Kostrino
Bardziej szczegółowo2014-08-03 Harcerze ze Świnoujskiego ZHR na Zlocie Jutro Powstanie (31 lipca 3 sierpnia 2014 r.)
2014-08-03 Harcerze ze Świnoujskiego ZHR na Zlocie Jutro Powstanie (31 lipca 3 sierpnia 2014 r.) W dniach 31 lipca - 3 sierpnia ponad 2000 harcerek i harcerzy zrzeszonych w Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowoKalendarium dziejów miasta Grudziądza. 11. kwietnia 1065 prawdopodobnie pierwsza wzmianka o Grudziądzu, datę tę przyjmuje się za metrykę miasta
Kalendarium dziejów miasta Grudziądza 11. kwietnia 1065 prawdopodobnie pierwsza wzmianka o Grudziądzu, datę tę przyjmuje się za metrykę miasta 1207 objęcie ziemi chełmińskiej wraz z Grudziądzem przez Konrada
Bardziej szczegółowoAKCJA SPOŁECZNO-EDUKACYJNA ŻONKILE 19 IV 1943 ROCZNICA POWSTANIA W GETCIE WARSZAWSKIM
19 IV 1943 ROCZNICA POWSTANIA W GETCIE WARSZAWSKIM GETTO WARSZAWSKIE I POWSTANIE W GETCIE WARSZAWSKIM Utworzenie getta: W 1940 r. Niemcy ogrodzili murem część centrum Warszawy i stłoczyli tam prawie pół
Bardziej szczegółowoDziałalność Oddziału w okresie wojny: Reaktywacja Oddziału
Działalność Oddziału w okresie wojny: Związek Księgowych w Polsce rozwijał się, miał już poważne osiągnięcia i dalsze plany, których realizację uniemożliwił wybuch II wojny światowej. Najeźdźca wprowadził
Bardziej szczegółowoBolesław Formela ps. Romiński. Poseł na sejm II RP w latach
Bolesław Formela ps. Romiński Poseł na sejm II RP w latach 1935-38 Data i miejsce narodzin: - 02 XI 1903 Miłoszewo Data i miejsce śmierci - 24 IX 1944 Tłuczewo Ukończył Państwowe Gimnazjum Klasyczne im.
Bardziej szczegółowoPodczas uroczystości przypomniano, że Legionowo było jedynym miastem w województwie mazowieckim, w którym wybuchło Powstanie Warszawskie.
KPP W LEGIONOWIE http://kpplegionowo.policja.waw.pl/ple/aktualnosci/80680,w-holdzie-powstancom.html 2018-12-29, 01:00 Strona znajduje się w archiwum. W HOŁDZIE POWSTAŃCOM Wczoraj policjanci z legionowskiej
Bardziej szczegółowoKrzysztof Krzykowski Adam Szostak ENCYKLOPEDIA. technika zasady siatkarze
Krzysztof Krzykowski Adam Szostak ENCYKLOPEDIA technika zasady siatkarze 4 ENCYKLOPEDIA SIATKÓWKI Spis treści Krótka historia siatkówki 6 Zasady i technika gry 16 Organizacje siatkarskie 64 Najważniejsze
Bardziej szczegółowoZAGADKI WARSZAWSKIE. IK-finał. mgr inż. Stanisław Żurawski ZDS WIL PW
IK-finał ZDS WIL PW mgr inż. Stanisław Żurawski Piękno ulicy skończyło się wraz z końcem II wojny światowej. Jaka była to wspaniała ulica, pokazują stare fotografie oraz nieliczne odbudowane kamienice.
Bardziej szczegółowomusimy zatem wiedzieć policzyć dokładnie zawołać po imieniu opatrzyć na drogę Zbigniew Herbert
IDEA Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego służy pogłębieniu refleksji nad polskim doświadczeniem konfrontacji z dwoma totalitaryzmami nazistowskim i komunistycznym. Został powołany
Bardziej szczegółowo1 marca Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Ponieważ żyli prawem wilka, historia o nich głucho milczy Zbigniew Herbert
1 marca Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych Ponieważ żyli prawem wilka, historia o nich głucho milczy Zbigniew Herbert Żołnierze Wyklęci żołnierze antykomunistycznego Podziemia stawiających opór
Bardziej szczegółowoWyszków Moje Miasto. Wiktoria Gerek kl. VI a Szkoła Podstawowa nr 1 im. Adama Mickiewicza w Wyszkowie
Wyszków Moje Miasto Wiktoria Gerek kl. VI a Szkoła Podstawowa nr 1 im. Adama Mickiewicza w Wyszkowie Statystyka Wyszków Informacje statystyczne Państwo Polska Województwo mazowieckie Powiat wyszkowski
Bardziej szczegółowoJaworzniacy.pl. JAWORZNO. Obelisk na terenie byłego Więzienia Progresywnego dla młodocianych, r
Miejsca Pamięci MIEJSCA PAMIĘCI DATY ODSŁONIĘCIA FORDON. Tablica Pamiątkowa na centralnym Więzieniu dla Kobiet 10.05.1992r. JAWORZNO. Obelisk na terenie byłego Więzienia Progresywnego dla młodocianych,
Bardziej szczegółowoSTOWARZYSZENIE SENIORÓW LOTNICTWA WOJSKOWEGO RP ZARZĄD GŁÓWNY
STOWARZYSZENIE SENIORÓW LOTNICTWA WOJSKOWEGO RP ZARZĄD GŁÓWNY PLAN DZIAŁANIA STOWARZYSZENIA SENIORÓW LOTNICTWA WOJSKOWEGO RP W 2015 ROKU Uchwała Zarządu Głównego Nr 20/2014 z dnia 4112014r Strona 1 z 6
Bardziej szczegółowoTrasa wycieczki: Zabytkowe nekropolie Łomży. czas trwania: 4 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa
Trasa wycieczki: Zabytkowe nekropolie Łomży czas trwania: 4 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa Opis wycieczki W Łomży znajdują się trzy zabytkowe cmentarze, jeden wielowyznaniowy
Bardziej szczegółowoNadbużański Oddział Straży Granicznej
Nadbużański Oddział Straży Granicznej http://www.nadbuzanski.strazgraniczna.pl/nos/aktualnosci/30113,nadanie-imienia-placowce-strazy-granicznej-w- Bialej-Podlaskiej.html 2019-04-18, 09:36 Dariusz Sienicki
Bardziej szczegółowoPomniki i tablice. Toruń. Zbigniew Kręcicki
Zbigniew Kręcicki Pomniki i tablice Toruń Po lewej. Plac Rapackiego. Uroczyste odsłonięcie pomnika Marszałka nastąpiło 15 sierpnia 2000 r. w 80. rocznicę bitwy warszawskiej. Po prawej. Pierwszy, tymczasowy
Bardziej szczegółowoInstytut Pamięci Narodowej
Instytut Pamięci Narodowej Źródło: http://ipn.gov.pl/pl/publikacje/ksiazki/13358,polskie-drogi-przez-szwajcarie-losy-zolnierzy-2-dywizji-strzelcow-pieszych -19401.html Wygenerowano: Wtorek, 27 grudnia
Bardziej szczegółowoRYS HISTORYCZNY WOJSKOWEJ KOMENDY UZUPEŁNIEŃ W CZESTOCHOWIE
Historia RYS HISTORYCZNY WOJSKOWEJ KOMENDY UZUPEŁNIEŃ W CZESTOCHOWIE Instytucje zajmujące się administracją specjalną istniały na terenach polskich już podczas zaborów. Fakt ten stał się punktem wyjścia
Bardziej szczegółowoGmina Sokołów Podlaski
Gmina Sokołów Podlaski Gmina Sokołów Podlaski położona jest we wschodniej części województwa mazowieckiego, w powiecie sokołowskim, w odległości 100 km od Warszawy i 30 km od rzeki Bug. Teren gminy wchodzi
Bardziej szczegółowoZespół Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych w Bolesławcu NASZA SZKOŁA W KLUBIE SZKÓŁ WESTERPLATTE
Zespół Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych w Bolesławcu NASZA SZKOŁA W KLUBIE SZKÓŁ WESTERPLATTE major Henryk Sucharski 30.10.1977r. nasza szkoła otrzymała imię majora Henryka Sucharskiego. Od tamtej
Bardziej szczegółowoDzień Regionu w Publicznym Gimnazjum nr 3 im. Jana Pawła II. Plan przebiegu podchodów O perłę Daisy
Dzień Regionu w Publicznym Gimnazjum nr 3 im. Jana Pawła II Cele: Kształtowanie tożsamości młodego człowieka związanego ze swoją ziemią i kulturą, świadomego swych obowiązków wobec małej ojczyzny -Uczniowie
Bardziej szczegółowoZał. Nr 20 do Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia 2016/DZP/001
Zał. Nr 20 do Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia 2016/DZP/001 HISTORIA I ARCHIWALIA dotyczące terenu objetego inwestycją pn.: Budowa budynku biurowo-laboratoryjnego i warsztatowo-magazynowego Instytutu
Bardziej szczegółowoKATOLICKI CMENTARZ PARAFIALNY
KATOLICKI CMENTARZ PARAFIALNY przy ul. Opolskiej ( Oppelner Strasse ) na Księżu Małym ( Klein Tschansch ) we Wrocławiu Widok na aleję główną Cmentarza Parafialnego przy ul. Opolskiej ( Oppelner Strasse
Bardziej szczegółowoIzba Pamięci wsi Ręków
Izba Pamięci wsi Ręków Krzysztof Bednarz Zadanie finansowane jest ze środków Unii Europejskiej w ramach SPO Restrukturyzacja i modernizacja sektora Ŝywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004-2006
Bardziej szczegółowoHARMONOGRAM obchodów świąt państwowych i lokalnych w 2010roku
Załącznik do Zarządzenia Nr 1658/2009 Burmistrza Krotoszyna z dnia 17 grudnia 2009 r. HARMONOGRAM obchodów świąt państwowych i lokalnych w 2010roku DATA NAZWA ŚWIĘTA MIEJSCE UROCZYSTOŚCI ZAPROSZONE OSOBY,
Bardziej szczegółowoOłtarz polowy w Niepokalanowie. Autorzy: Andrzej Janota i Marek Kurc
Ołtarz polowy w Niepokalanowie Autorzy: Andrzej Janota i Marek Kurc Ołtarz polowy Ołtarz polowy został wybudowany na osi bazyliki aby gromadzić liczne rzesze pielgrzymów podczas szczególnych uroczystości
Bardziej szczegółowoSOŁECTWO KRZYWORZEKA I i KRZYWORZEKA II
SOŁECTWO KRZYWORZEKA I i KRZYWORZEKA II INSTYTUCJE, ORGANIZACJE SPOŁECZNE INSTYTUCJE: 1. Publiczna Szkoła Podstawowa w Krzyworzece w roku szkolnym 2007/2008-6 oddziałów, 60 uczniów. 2. Publiczne Przedszkole
Bardziej szczegółowoPLAN WSPÓŁPRACY PUŁKU OCHRONY Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI I INNYMI PARTNERAMI SPOŁECZNYMI W ROKU 2014
PUŁK OCHRONY im. gen. dyw. Bolesława Wieniawy Długoszowskiego PLAN WSPÓŁPRACY PUŁKU OCHRONY Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI I INNYMI PARTNERAMI SPOŁECZNYMI W ROKU 2014 W A R S Z A W A 201 3 1 Lp. Nazwa przedsięwzięcia
Bardziej szczegółowoOkres PRL Polska Rzeczpospolita Ludowa
I wojna światowa II wojna światowa 1901 1914 1918 1939-1945 1945-1989 2000 Odzyskanie przez Polskę Niepodległości Okres PRL Polska Rzeczpospolita Ludowa GRANICE POLSKI WYBUCH II WOJNY ŚWIATOWEJ 1 WRZEŚNIA
Bardziej szczegółowoKARTA ADRESOWA ZABYTKU NIERUCHOMEGO
A-1 ZESPÓŁ KOŚCIÓŁA PARAFIALNEGO p.w. św. Ap. Piotra i Pawła w Żyrzynie 1804 1892 r. Żyrzyn wschodnia część wsi pomiędzy ulicą Tysiąclecia, a płaską doliną rzeki Duży Pioter działka ewidencyjna Nr 529/1
Bardziej szczegółowoPOMNIK ADAMA MICKIEWICZA
turysta.portal.name Image not found type unknown PORTAL TURYSTY Chorzowskie pomniki 2017-09-10 18:04 Warto zobaczyć Na terenie Chorzowa znajduje się ponad 100 miejsc pamięci narodowej takich jak: pomniki,
Bardziej szczegółowoZnany językoznawca pochodzący z tej miejscowości, ksiądz Piotr Gołąb wywodzi jej nazwę od wschodu. Według jego opinii założycielami i pierwszymi mieszkańcami byli gospodarze ze Szczedrzyka, którzy wybudowani
Bardziej szczegółowoAutor: Klaudia Zychla
Autor: Klaudia Zychla Miasto w południowej Polsce leżące na styku trzech mezoregionów geograficznych Wyżyny Częstochow skiej, zwanej potocznie Jurą, Obniżenia Górnej Warty oraz Wyżyny Wieluńskiej, należących
Bardziej szczegółowostrona 1 Wzorowy Dowódca Opis przedmiotu: Wzorowy Dowódca - brązowa. Z lat 90-tych
strona 1 Wzorowy Dowódca 2011-07-27 Wzorowy Dowódca Opis przedmiotu: Wzorowy Dowódca - brązowa. Z lat 90-tych strona 1 Wzorowy Dowódca 2011-07-27 Wzorowy Dowódca Opis przedmiotu: Wzorowy Dowódca - złota,
Bardziej szczegółowoInstytut Pamięci Narodowej - Poznań
Instytut Pamięci Narodowej - Poznań Źródło: http://poznan.ipn.gov.pl/pl7/edukacja/edukacja-poznan/spotkania-z-historia/37700,90-urodziny-pulkownika-jana-gorski ego-poznan-18-kwietnia-2012.html Wygenerowano:
Bardziej szczegółowoRzeź Woli fotoreportaż Autorstwa Weroniki Żądłowskiej
Rzeź Woli fotoreportaż Autorstwa Weroniki Żądłowskiej Dnia 8 października 2018 roku odbyła się wycieczka klas trzecich gimnazjum w Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Łazach na Warszawską Wolę dzielnicę,
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1 do Uchwały Nr... Rady Miasta Piekary Śląskie z dnia... r.
Załącznik nr 1 do Uchwały Nr... Rady Miasta Piekary Śląskie z dnia... r. Wykaz obiektów ujętych w wykazie obiektów zabytkowych wyznaczonych przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach do ujęcia
Bardziej szczegółowoHARMONOGRAM obchodów świąt państwowych i lokalnych w 2013 roku
HARMONOGRAM obchodów świąt państwowych i lokalnych w 2013 roku Załącznik do Zarządzenia Nr1033/2012 Burmistrza Krotoszyna z dnia 10 grudnia 2012 r. DATA NAZWA ŚWIĘTA MIEJSCE UROCZYSTOŚCI ZAPROSZONE OSOBY,
Bardziej szczegółowoGałąź rodziny Zdrowieckich Historię spisał Damian Pietras
Gałąź rodziny Zdrowieckich Historię spisał Damian Pietras Wszystkie informacje dotyczące tej pracy pochodzą od mojej babci Józefy (córki Józefa) i mojej mamy (wnuczki Józefa). Wszystko zaczęło się w Kociubińcach,
Bardziej szczegółowoKrystyna Siedlecka. z domu. Cichocka
Krystyna Siedlecka z domu Cichocka Krystyna Cichocka Jedyna córka Marianny i Bolesława Cichockich, urodziła się 25 X 1933 r. w Warszawie. 5-letnia Krysia 3 4-letnia Krysia 4 Dzieciństwo Do września 1944
Bardziej szczegółowo134 Uczniowie szkoły powszechnej w Rejowcu. Rok Uczniowie i nauczyciele Szkoły Powszechnej. Dzień sadzenia drzewek. Rok 1922.
134 134 Uczniowie szkoły powszechnej w Rejowcu. Rok 1919. 135 Uczniowie i nauczyciele Szkoły Powszechnej. Dzień sadzenia drzewek. Rok 1922. 135 62 136 136 Wystawa prac uczniów na zakończenie roku szkolnego
Bardziej szczegółowoDowódcy Kawaleryjscy
Zbigniew Dymitr Dunin-Wąsowicz ur. 14 października 1882 w Brzeżanach, poległ 13 czerwca 1915 prowadząc szarżę pod Rokitną) polski dowódca wojskowy, rotmistrz Legionów Polskich. Po ukończeniu korpusu kadetów
Bardziej szczegółowo