Kongres finansowy Leasing filarem rozwoju firm

Transkrypt

1 Leasing filarem rozwoju firm Mateusz Skubiszewski dyrektor handlowy, członek zarządu ING Lease Krystian Karnia specjalista ds. analiz biznesowych, ING Lease Umowy pisane ręcznie lub namaszynie dopisania, kolejki klientów przed siedzibami firm oferujących finansowanie i brak odpowiednich regulacji prawnych. Tak, dokładnie20 lat temu, rozpoczynała swą działalność w Polsce branża leasingowa. Według danych Związku Polskiego Leasingu (ZPL) wartość środków oddanych w leasing w 1992 r. wynosiła około 85 mln dolarów. Wstępne szacunki na koniec 2010 r. mówią o 27 mld zł (co przy obowiązującym nakoniec roku kursie daje9,1 mld dol.). Tej olbrzymiej dynamice ilościowej towarzyszyły jeszcze większe zmiany jakościowe. Dziękitemu leasing przestał być traktowany jako młodszy brat kredytu i stał się jego równoprawnym partnerem, coraz rzadziej konkurującym, a częściej uzupełniającym irozszerzającym ofertę instytucji finansowych. Leasing dzięki swej elastyczności iprostocie stał się produktem pierwszego wyboru przy finansowaniu pojazdów oraz standartowych maszyn iurządzeń. Co więcej oferuje korzyści podatkowe niedostępne dla innych form finansowania. Jeszcze kilkanaście lat temu przedsiębiorcy brali wleasing telefony komórkowe, dziś wleasingu finansuje się wielomilionowe inwestycje nieruchomościowe, jak również pozabilansowe umowy leasingu flot samochodowych. Warto przyjrzeć się bliżej rozwojowi leasingu w Polsce i pokusić się oprognozy rozwoju tego produktu na najbliższe lata. Czy leasing dalej będzie wyznaczał trendy w długoterminowym finansowaniu aktywów przedsiębiorstw? Początek lat 90. XX wieku to eksplozja aktywności gospodarczej iogromne zapotrzebowanie polskich firm na finansowanie zakupów inwestycyjnych. To także czasy, gdy umowa leasingu była umową nienazwaną w polskim prawie cywilnym iaby mogła funkcjonować, stosowano do niej przepisy dotyczące najmu i dzierżawy. W takiej rzeczywistości gospodarczej powstawało wiele spółek leasingowych. Część zakładanabyła zinicjatywy rodzimych przedsiębiorców, kolejne przez instytucje finansowe/banki. Zupływem czasu kluczowe dla dynamicznego rozwoju okazało się funkcjonowanie wsolidnych strukturach międzynarodowych grup finansowych, które zapewniały dostęp dokapitału igwarantowały jakość usług. Większość firm leasingowych wyspecjalizowała się na przestrzeni lat wkonkretnych obszarach działalności: EFL, Raiffeisen Leasing czy BRE Leasing zdominowały leasing pojazdów użytkowych, ING Lease stał się liderem w leasingu nieruchomości oraz ruchomości (takich jak pojazdy szynowe czy autobusy) dla samorządów, a kolejna spółka z grupy ING, ING Car Lease, wprowadzała narynek irozwinęła usługę zarządzania flotą, czyli leasingu pojazdów wzbogaconą o dodatkowe usługi serwisowe. Przełom dla branży nastąpił w2000 r., gdy umowę leasingu uregulowano w kodeksie cywilnym jako zobowiązanie finansującego do nabycia rzeczy od zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddania tej rzeczy korzystającemu do używania ( ), zacokorzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu ( ) wynagrodzenie pieniężne. Dodatkowo, leasing został unormowany w ustawach podatkowych CIT i VAT, jak i w ustawie o rachunkowości. Moment usankcjonowania prawnego tej formy finansowania stał się motorem dodalszego, gwałtownego rozwoju rynku. Spółki leasingowe rozszerzały wachlarz oferowanego finansowania o nowe środki trwałe, dawały też możliwość korzystania z ustanowionych przez rząd ulg. Chyba najbardziej znaną tego typu usługą oferowaną przez spółki leasingowe było finansowanie samochodów zkratką pozwalające na zaoszczędzenie na podatku VAT. Niebagatelne znaczenie przepisu oddają oficjalne statystyki ZPL. W 2000 r. samochody osobowe stanowiły mniej niż 1 proc. całego rynku leasingowego w Polsce, natomiast inne środki transportu, do których jako samochody ciężarowe zaliczano pojazdy z kratką, uzyskały aż 51 proc. rynku. Wraz z upływem czasu znaczenie ulgi malało, a 2010 r. był ostatnim, w którym możnabyło zniej skorzystać. Pomimo kryzysu finansowego leasing, według raportu NBP Rozwój systemu finansowego w Polsce, był najważniejszym zewnętrznym źródłem finansowania polskich przedsiębiorstw w2009 r., ałącznakwota należności z tytułu leasingu wyniosła 55 mld zł wstosunku do60 mld zł salda kredytów inwestycyjnych udzielonych przez banki. Korzyści podatkowe, elastyczność umów leasingowych czy krótkie iproste procedury związane zzawarciem umowy oddawnawymieniane są jako zalety tej formy finansowania. Branża poszukuje jednak kolejnych innowacji produktowych, które w niedalekiej przyszłości mogą stanowić osile leasingu. Wtym kontekście warto zwrócić uwagę narozwój kompleksowych usług obsługi firm, które poza dostarczeniem środka trwałego obejmują zarządzanie, wsparcie serwisowe i pomoc w wymianie starych maszyn czy pojazdów. Model ten funkcjonował dotychczas z powodzeniem w zakresie obsługi floty samochodowej, obecnie przenoszony jest na inne aktywa przedsiębiorstw, jak sprzęt IT czy maszyny budowlane. Równocześnie w ramach Związku Polskiego Leasingu prowadzone są intensywne prace nad leasingiem konsumenckim, który pozwoli na finansowanie aktywówosobom nieprowadzącym działalności gospodarczej, oraz leasingiem nieruchomości dla samorządów. Oba te produkty, bardzo atrakcyjne dla swoich odbiorców, otwierają nowe możliwości przed firmami zbranży, wymagają jednak pewnych zmian legislacyjnych. Patrząc na dotychczasową dynamikę rozwoju leasingu w Polsce, możnamieć pewność, że branża nie spocznie na laurach i będzie dążyła do oferowania jeszcze atrakcyjniejszego, bardziej zaawansowanego produktu finansowego. Skuteczne zarządzanie należnościami Michał Powałowski dyrektor ds. ryzyka, ING Commercial Finance Wczasie recesji zatory płatnicze stają się powszechnym zjawiskiem i zarazem jedną z głównych przyczyn upadłości. Wciągu ostatnich trzech lat ich liczba rośnie. Dlatego też skuteczne zarządzanie należnościami powinno stać się jednym zkluczowych zadań w przedsiębiorstwie. Zasady, którymi warto się kierować, są niezależne odsytuacji narynku, mają również zastosowanie wokresach koniunktury. Oto kilka podstawowych kwestii, które należy wziąć poduwagę, aby zapewnić firmie skuteczną kontrolę nadnależnościami odkontrahentów. Zanim rozpoczniemy współpracę, niezbędnajest weryfikacja oraz przyznanie limitów kredytu kupieckiego dla kontrahentów. Każdy z odbiorców powinien mieć ustalony limit określający, do jakiej maksymalnie kwoty może się unas zadłużyć. Sugerujemy przyznanie limitów sprawdzonym kontrahentom. W celu zweryfikowania wiarygodności płatniczej odbiorcy można skorzystać z następujących źródeł: historii płatnicza znaszych ksiąg, informacji o kontrahencie od innych (zaufanych) firm z branży, KRS struktura właścicielska, zarząd, czy nie toczy się postępowanie upadłościowe. Szczególnie warto zwrócić uwagę na powiązania właścicieli oraz zarządów zinnymi podmiotami gospodarczymi (te firmy można również zweryfikować). W przypadku firm zarejestrowanych wkrs taka weryfikacja obecnie nie stanowi problemu. Ważne są również zaświadczenia o niezaleganiu wobec ZUS ius, sprawozdania finansowe (analizakondycji finansowej odbiorcy, jeśli to możliwe, warto się zapoznać z opinią audytora), raporty z wywiadowni gospodarczych (sprawozdania finansowe, informacje ostrukturze właścicielskiej, zarządzie, ewentualnych postępowaniach windykacyjnych, upadłościach) oraz rejestry dłużników. W trakcie współpracy bardzo istotne jest wdrożenie procedur kontroli opóźnień w płatnościach przez kontrahentów. Tu warto ustalić maksymalne, dozwolone jeśli w ogóle opóźnienie w płatności, powyżej którego nie wydamy towaru kontrahentowi. Ponadto w firmie powinna być wyznaczona osoba lub osoby odpowiedzialne za monitowanie dłużników. W przypadku braku zapłaty pomimo monitowania dłużnika należy określić, w jakim dniu opóźnienia rozpoczynamy windykację, np. korzystając z usług wyspecjalizowanej firmy. Sama windykacja powinna być podzielonanadwa etapy: przedsądowy oraz w razie braku efektów po określonym czasie powinno nastąpić skierowanie sprawy do sądu. We wszystkich wyżej wymienionych procesach kluczowa jest konsekwencja w ich stosowaniu. Odstępstwa jeśli w ogóle są dopuszczalne powinny leżeć wyłącznie w kompetencjach zarządu bądź wyższej kadry kierowniczej. Ponadto wyznaczone osoby powinny regularnie analizować zaległości płatnicze, a wynik analizy powinien być prezentowany kierownictwu firmy. Niezbędna jest także pełna dokumentacja sprzedaży bądź wykonanej usługi. Odpowiednie udokumentowanie transakcji handlowej decyduje często o sukcesie w przypadku windykacji, a zwłaszcza może skrócić czas trwania procesu sądowego. Dobrze, jeśli dokument potwierdzający odbiór towaru lub wykonanie usługi, jest powiązany z fakturą, na przykład uwzględniając numer zamówienia, numer umowy itp. Ponadto jeśli to możliwe nadokumencie odbioru towaru powinna znaleźć się formuła o odbiorze jakościowym i ilościowym. Warto również na przykład na etapie windykacji uzyskać od dłużnika potwierdzenia salda należności wobec naszej firmy wraz z klauzulą o braku zastrzeżeń dotyczących ilości i jakości towaru. Optymalne jest, aby takie potwierdzenie było podpisanie przez osobę lub osoby uprawnione doreprezentacji dłużnika. Niezwykle ważny w trakcie współpracy jest także regularny kontakt z odbiorcami. Codziennakomunikacja nie powinnabyć ograniczonawyłącznie domonitowania opóźnionych płatności. Bezpieczeństwo portfela należności przedsiębiorców mogą zwiększyć następującedziałania: zdywersyfikowanie portfela odbiorców. Im więcej mamy kontrahentów, tym mniejsze ryzyko, że opóźnienia w płatnościach nawet kilku czy kilkunastu odbiorców wpłyną w istotny sposób nanaszą płynność. Im większe uzależnienie firmy od największego kontrahenta, tym wnikliwiej powinien być on zbadany. Istotne jest również zabezpieczenie się przedniewypłacalnością odbiorcy poprzez skorzystanie z faktoringu pełnego (bez regresu) bądź ubezpieczenie należności wfirmie ubezpieczeniowej. Warto również skorzystać z usług firmy faktoringowej. Dzięki temu oprócz natychmiastowej poprawy płynności (zaliczkę za scedowane należności faktor wypłaca wkrótce po ich otrzymaniu) otrzymujemy również usługę polegającą nazarządzaniu należnościami. Firma faktoringowa może prowadzić regularny monitoring płatności kontrahentów (monity listowne itelefoniczne), jak również ewentualną windykację dłużników. Skuteczne zarządzanie należnościami poza zmniejszeniem ryzyka powstania istotnych zatorów płatniczym pozwala również zmniejszyć koszty finansowania się długiem czy to w postaci kredytu kupieckiego otrzymanego oddostawcówczy też kredytów. Skrócenie opóźnień w płatnościach może przełożyć się na zmniejszenie średniorocznego salda należności, a tym samym zmniejszyć koszt jego finansowania. To w skali roku może przynieść znaczne oszczędności. Szybciej pozyskiwane środki od odbiorców pozwalają również na skrócenie okresu kredytowania u dostawców, wtym nazmniejszenie ceny zakupu. Osiągnięcie powyższego efektu zapewnia również usługa faktoringu poprzez natychmiastowe uwolnienie środków za faktury z odroczonym terminem płatności.

2 2 3 Czy można poprawnie sporządzić roczne sprawozdanie finansowe? Monika Nowecka biegły rewident, partner iwiceprezes zarządu Mazars Polska sp. zo.o. Z końcem roku kalendarzowego w wielu firmach nastaje czas wzmożonych prac związanych z zamknięciem ksiąg rachunkowych oraz ustaleniem wyniku finansowego. Prace te dotyczą sporządzenia sprawozdania finansowego, które jest najlepszym źródłem informacji o firmie. Często jest też jedynym dostępnym dla akcjonariuszy czy potencjalnych inwestorów dokumentem dotyczącym firmy, ponieważ jednostki nie mają obowiązku publikowania innych informacji (oprócz raportów bieżących i kwartalnych w przypadku spółek giełdowych). Dokumenty te zawierają podstawowe dane pozwalające ocenić działanie przedsiębiorstwa w ostatnim okresie oraz przewidzieć jego przyszłość wograniczonym zakresie. Niemniej jednak należy pamiętać, iż sprawozdanie finansowe ma pewne ograniczenia. Sprawozdanie finansowe wukładzie minimalnym obejmuje trzy dokumenty: bilans finansowy, rachunek zysków i strat oraz informację dodatkową zawierającą wstęp do sprawozdania oraz objaśnienia do poszczególnych jego pozycji. Rozszerzony układ sprawozdania, do którego sporządzania zobligowane są większe firmy, obejmuje także sprawozdania z przepływu środków pieniężnych oraz zestawienie zmian wkapitale własnym. Prezentacja wyników w rachunku zysków i strat oraz wycena aktywówi pasywów w bilansie nie pozwalają na rzeczywistą ocenę wartości, jaką będzie mogła wytworzyć firma w przyszłości. Ze względu na ujęcie jedynie wartości liczbowych w zestawieniach, jakimi są bilans, rachunek zysków i strat oraz rachunek przepływów pieniężnych, niezwykle istotne okazują się dane zamieszczone w informacji dodatkowej oraz w sprawozdaniu z działalności zarządu. Ze względu naścisłe uregulowania wustawie o rachunkowości zakresu wiadomości, które powinny zostać ujęte w sprawozdaniu finansowym, lektura tych części sprawozdania pozwala na dokładniejszą ocenę szans i zagrożeń towarzyszących działalności danej jednostki. Należy jednak pamiętać, iż lektura tych dokumentów jest o wiele bardziej owocna w zestawieniu z jednoczesną lekturą dokumentacji polityki rachunkowości. W większości jednostek gospodarczych sprawozdania finansowe sporządza się tylko raz do roku, dlatego sporo podmiotów postrzega ten proces jako niestandardowy i generujący wiele problemów. Taka częstotliwość sporządzania sprawozdania powoduje, iż nietrudno o popełnienie błędu, zarówno w zakresie wyceny poszczególnych pozycji sprawozdań finansowych, jak i w odniesieniu do właściwej ich prezentacji czy zakresu dodatkowych ujawnień. Mniejsze ryzyko popełnienia błędów występuje w podmiotach notowanych na giełdach papierów wartościowych, gdyż tam mamy do czynienia z obowiązkiem sporządzania sprawozdawczości śródrocznej. Aby wyeliminować ryzyko błędów, trzeba mieć świadomość najczęściej popełnianych błędów przy sporządzaniu sprawozdań oraz wpływu dobrej organizacji służb księgowych podmiotu na te czynności. Mając na myśli dobrą organizację, mówimy o dobrze funkcjonującym systemie księgowym, wykwalifikowanym zespole, sprawnym systemie kontroli wewnętrznej zapewniającym wysoką jakość prowadzonych ksiąg rachunkowych i prawidłowość przeprowadzanych operacji gospodarczych oraz zaplanowanym terminarzu prac bilansowych niezbędnym do poprawnego sporządzenia sprawozdania finansowego. Błędy najczęściej popełniane w części merytorycznej można podzielić na dwie grupy. Pierwsza z nich obejmuje błędy dotyczące wyceny i prezentacji poszczególnych pozycji w sprawozdaniu finansowym, druga zaś odnosi się do zakresu i jakości dodatkowych ujawnień zawartych w tym sprawozdaniu. Błędy dotyczące wyceny i prezentacji poszczególnych pozycji sprawozdań finansowych najłatwiej prześledzić, analizując je w odniesieniu do poszczególnych pozycji bilansowych. Jeśli chodzi o środki trwałe, to w tej pozycji bilansowej często spotykane błędy odnoszą się do niewłaściwie określonych stawek, okresów i metod amortyzacji, a także do braku ich okresowej weryfikacji. Problemy może powodować też zmiana podejścia do inwestycji w nieruchomości wycenianych według ceny rynkowej lub inaczej określonej wartości godziwej (wświetle zmian wustawie o rachunkowości, które weszły w życie1 stycznia2009 r.). Skutki wyceny inwestycji w nieruchomości wycenianych według wartości godziwej mają być odnoszone wyłącznie narachunek wyników, a nie na kapitał z aktualizacji wyceny. Problemem może być też brak ujawnienia instrumentów finansowych nabytych celem zabezpieczenia danej transakcji walutowej czy też celem spekulacji. Nieujawnienie może być spowodowane brakiem przepływu informacji o takim kontrakcie podpisanym przez kierownictwo wyższego szczebla z bankiem oraz brakiem odpowiedniej wiedzy służb finansowo-księgowych. Kolejną pozycją na liście popełnianych błędów jest rozpoznawanie przez jednostki gospodarcze aktywów ztytułu odroczonego podatku dochodowego, których realizacja nie jest prawdopodobna. To pozycja szczególnie istotna w czasie kryzysu finansowego. Innym przykładem jest niezwracanie przez jednostki uwagi na warunki sprzedaży związane z dostawą towarów lub wyrobów gotowych określające moment, w którym ryzyko i korzyści związane z danym towarem lub wyrobem gotowym przechodzą ze sprzedawcy na ich nabywcę (określenie momentu rozpoznania sprzedaży przez sprzedającego, a co za tym idzie rozpoznanie również zmniejszenie zapasów i kosztu własnego sprzedanych towarów lub wyrobów gotowych). Wśród popełnianych błędów można wskazać także brak objęcia odpisem aktualizującym sald należności przeterminowanych lub spornych (to istotna pozycja w czasach zatorów płatniczych), a także brak kompletności zobowiązań wykazywanych w sprawozdaniu finansowym czy brak objęcia rezerwami kosztów wynikających z obowiązku wykonania, związanych z bieżącą działalnością, przyszłych świadczeń na rzecz pracowników jednostki lub innych osób oraz w przypadku rezerw długoterminowych (oraz ogólnie zobowiązań długoterminowych) brak ich zdyskontowania. Poza omówionymi powyżej błędami związanymi z nieprawidłową wyceną lub prezentacją poszczególnych pozycji sprawozdań finansowych często występującymi błędami są również nieprawidłowości lub braki związane z ujawnieniami wymaganymi w sprawozdaniach finansowych. Zakres ujawnień, który powinna zawierać informacja dodatkowa będąca elementem sprawozdań finansowych, został określonywart. 48 ustawy orachunkowości oraz w załączniku nr 1 do ustawy. Jednostki przygotowując sprawozdania finansowe najczęściej zapominają o ujawnieniach dotyczących zobowiązań warunkowych (np. udzielone przez jednostkę gwarancje, poręczenia, wystawione weksle itp.) oraz zobowiązań zabezpieczonych namajątku jednostki. Obecnie mniejsze braki wykazują już ujawnienia dotyczące transakcji z jednostkami powiązanymi. Powyższe uwagi dotyczą ogółu jednostek prowadzących działalność w otoczeniu gospodarczym. Spółki giełdowe ze względu na częstotliwość raportowania oraz obowiązek badania mają większe szanse sporządzania sprawozdań wysokiej jakości. Jednak ryzyko związane z oczekiwaniami ze strony otoczenia zewnętrznego i realizacji prognoz finansowych może mieć istotny wpływ na sposób wyceny aktywów i pasywów oraz zastosowane ujawnienia. Od spełnienia prognoz i zapowiedzi analityków zależy bowiem kurs akcji, a dalej postrzeganie spółki oraz jej kierownictwa. W sytuacji kiedy założone prognozy mogą nie zostać spełnione i pozycja zarządu może być zagrożona, ryzyko celowego wprowadzania do sprawozdań finansowych błędów umożliwiających wykreowanie dodatkowego papierowego zysku istotnie wzrasta. W takich momentach należałoby odnieść się również do ustawowej odpowiedzialności osób za prowadzenie ksiąg rachunkowych. Na poprawność sporządzenia sprawozdania finansowego ma zatem wpływ wiele czynników. Jeżeli brane są one pod uwagę na każdym etapie funkcjonowania jednostki, to sporządzenie prawidłowego sprawozdania finansowego z wiarygodnymi danymi o firmie nie powinno stanowić problemu. Daleko idące zmiany Dariusz Bednarski partner w Grant Thornton Frąckowiak sp. zo.o. Historia projektu zmian ustaw o podatkach dochodowych na 2011 r. sięgają pierwszych miesięcy 2010 r., kiedy to Ministerstwo Finansów przedstawi- Sławomir Pijanowski wiceprezes POLRISK O tym jak postawić diagnozę na temat relacji IT-Biznes w firmie oraz jakie ryzyka dla firmy z wynikają z braku świadomości jakości relacji IT-Biznes, będzie traktować prelekcja CFO/ Działy kontrollingu wobec zarządzania ryzykiem IT Sławomira Pijanowskiego, wiceprezesa Stowarzyszenia Zarządzania Ryzykiem POLRISK. Prezentacja odpowie na pytania, jak świat IT postrzega CFO lub działy kontrollingu z perspektywy akceptacji budżetów na projekty oraz o co powinni pytać kontrolerzy kierowników projektów IT, żeby uzyskać wiarygodne informacje o realnych korzyściach? Omówiona zostanie typologia projektów: jak ło Założenia do projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Założenia te poddane zostały konsultacjom społecznym za pośrednictwem organizacji takich jak Business Centre Club, Konfederacja Pracodawców Polskich, Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan, Krajowa Izba Biegłych Rewidentów czy Krajowa Rada Doradców Podatkowych. Należy przy tym zauważyć, że spora część uwag zgłoszonych w ramach konsultacji została przez ministerstwo uwzględniona, a co za tym idzie projekt ustawy przedstawionej przez rząd do rozpatrzenia przez niższą izbę parlamentu w sposób znaczący odbiegał od wcześniejszych założeń. W trakcie prac w komisjach sejmowych dokonano kolejnych zmian, z których na szczególną uwagę zasługuje wyłączenie z dochodów z udziału w zyskach osób prawnych operacji nabycia udziałów w celu ich umorzenia, czyli czynności stanowiącej element dobrowolnego umorzenia udziałów. Oznacza to zrównanie zbycia w celu umorzenia ze sprzedażą. W przypadku osób prawnych zmiana ta ma istotne znaczenie, ponieważ dotychczas dochody z umorzenia dobrowolnego traktowane były analogicznie jak dochody z dywidend, a zatem przy spełnieniu określonych warunków korzystały one ze zwolnienia z opodatkowania. Trudno wskazać racjonalny cel tej zmiany, szczególnie biorąc pod uwagę, że umorzenie dobrowolne jest tylko jedną z form umorzenia udziałów/akcji. Należy się spodziewać, że umorzenie dobrowolne zastąpione zostanie automatycznym, które jest co prawda nieco bardziej skomplikowane, ale pozwoli na korzystanie z dotychczasowego zwolnienia z opodatkowania. Spośród zmian wprowadzonych do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do najważniejszych należy zaliczyć dostosowanie przepisów ustawy do wymogu równego traktowania podmiotów krajowych i zagranicznych, wynikającego z regulacji konstytuujących Unię Europejską. Skutkiem jest wprowadzenie do ustawy zwolnienia z opodatkowania funduszy inwestycyjnych i emerytalnych z krajów Unii Europejskiej i szerzej Europejskiego Obszaru Gospodarczego, uzyskujących dochody w Polsce. Zmiana ta może się okazać w dłuższej perspektywie najbardziej kosztowna dla budżetu. Fundusze zagraniczne, które inwestują w udziały lub akcje polskich niepublicznych spółek kapitałowych, zapewne będą przekształcać je w spółki komandytowo-akcyjne. A te, jako transparentne podatkowo (podatnikiem będzie fundusz), nie będą płacić podatku dochodowego do polskiego budżetu. oprócz projektów klasycznych przychodowych, oszczędnościowych, podchodzić do projektów minimalizujące ryzyko lub inwestycji w bezpieczeństwo IT. Sławomir Pijanowski omówi także kluczowe ryzyka projektowe wraz zakresem ich monitoringu oraz podpowie, jak mobilizować kierowników projektów do realizacji celów w terminie, zakresie i budżecie. W dzisiejszych czasach dyrektor finansowy (CFO) powinien mieć wyobrażenie o głównych ryzykach potencjalnego marnotrawienia zasobów (czasu ludzi, budżetu) firmy oraz niewykorzystania szans biznesowych wynikającej z braku wzajemnego dostosowania relacji IT-biznes. Do identyfikacji kluczowych ryzyk z obszaru IT lub na styku IT-Biznes wystarczająca Za istotną zmianę w zakresie opodatkowania transakcji transgranicznych należy uznać wprowadzenie regulacji, zgodnie z którymi korzystanie ze zwolnień z opodatkowania lub preferencyjnego poziomu opodatkowania dotyczy wyłącznie rzeczywistych właścicieli udziałów czy akcji. Z przywilejów tych nie będą natomiast korzystać podmioty mające te udziały czy akcje na podstawie innych niż własność tytułów prawnych. Chyba że rzeczywisty właściciel byłby objęty tymi przywilejami. Kolejny obszar zmian dotyczy spółek osobowych. Zachowano transparentność podatkową tych spółek (podatnikami są wspólnicy czy akcjonariusze tych spółek). Doprecyzowano, jak się wydaje w sposób korzystny, budzące dotychczas szereg wątpliwości kwestie związane między innymi z opodatkowaniem wspólników spółek osobowych w związku z likwidacją spółki lub wystąpieniem wspólnika. Opodatkowaniu nie będą podlegać wypłacone w związku z wystąpieniem wspólnika środki pieniężne, a w przypadku otrzymania składników majątku opodatkowaniu podlegać będzie dopiero dochód z ich sprzedaży, i to jeżeli transakcja dokonana zostanie w ciągu sześciu lat. Jednakże nadal w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych nie ustalono reguł opodatkowania częściowego zwrotu wkładu. Rozstrzygnięto, iż wniesienie wkładu do spółki osobowej nie stanowi czynności opodatkowanej, ale w konsekwencji wykluczono możliwość przeszacowania wartości wnoszonych do spółek składników majątku. Istotne dla podatników zmiany dotyczą także kwestii podatkowych związanych z wkładami niepieniężnymi w postaci przedsiębiorstw lub zorganizowanych części przedsiębiorstw do spółek kapitałowych. Działy kontrolingu wobec zarządzanie ryzykiem IT wydaje się koncentracja na kilku kluczowych obszarach, aby postawić szybką diagnozę jak jest z tym w naszej firmie? Diagnoza na temat relacji IT-Biznes lub wartości wnoszonej przez IT dobiznesu, jak również wartości biznesu wnoszonej do IT (podkreślenie celowe, bowiem biznes również musi podjąć pewne działania, które dział IT postrzega jako wartość) odzwierciedla się zazwyczaj w następujących sytuacjach: > Poziom satysfakcji pracowników wynikających z kontaktu i sposobu obsługi zleceń użytkowników przez Help Desk (Service Desk). > Liczba wspólnych przedsięwzięć lub projektów biznesowych realizowanych dzięki współpracy osób z działów biznesowych i IT. Pierwsza z nich to wyłączenie możliwości ujawnienia wyceny do wartości rynkowej i amortyzowania dla celów podatkowych składników majątkowych, które dotychczas nie były wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Zmiana ta wyklucza bardzo popularną w poprzednich latach formę optymalizacji podatkowej, opierającej się na ujawnianiu przy wnoszeniu aportów w postaci przedsiębiorstw znaków towarowych i ich amortyzacji. Druga to doprecyzowanie, iż kosztem podatkowym przy sprzedaży udziałów czy akcji spółki, które objęte zostały w zamian za wkład w postaci przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, jest wartość podatkowa składników majątku, które wchodziły w skład przedsiębiorstwa na moment aportu. Zmienione przepisy weszły w większości w życie od 1 stycznia 2011 r. i już obowiązują podatników, których rok podatkowy zakończył się 31 grudnia 2010 r. Natomiast w przypadku podatników, których rok podatkowy jest różny od roku kalendarzowego i rozpoczął się w 2010 r., a zakończy w 2011 r., przepisy w brzmieniu obowiązującym w 2010 r. będą miały zastosowanie do końca ich roku podatkowego, pomimo że wypada on w 2011 r. Interpretacja tej regulacji może budzić niestety pewne wątpliwości w przypadku podatników, u których rok podatkowy co do zasady jest zgodny z rokiem kalendarzowym, jednakże z określonego przepisami powodu ich rok nie zakończy się 31 grudnia 2010 r. Przykładem może być rozpoczęcie przez podatnika działalność w drugiej połowie roku kalendarzowego i często praktykowane połączenie tego roku z kolejnym. Z interpretacji prawa podatkowego >Jakość i kompletność dostarczanych przez osoby z działów biznesowych wymagań dotyczących produktów i usług, które mają wykorzystywać technologie i systemy IT. > Jakość, zasadność argumentów za i przeciw przyznaniu budżetu na rozwój systemów lub ich utrzymanie w procesie budżetowania i uruchamiania projektów. >Sposób komunikowania wpływu ryzyka IT dla biznesu, które w rzeczywistości jest ryzykiem prawnym, wydawanych przez organy podatkowe w latach poprzednich, w oparciu o analogiczne zapisy ustaw zmieniających wynika, że korzystanie z przepisów w brzmieniu przed nowelizacją jest możliwe wyłącznie w sytuacji, jeżeli rok podatkowy podatnika co do zasady (tak postanowiono w dokumentach ustanawiających osobę prawną i dokonano odpowiedniego zgłoszenia do właściwego urzędu skarbowego) różny jest od roku kalendarzowego. Warto jednak zwrócić uwagę, że regulacje wskazane powyżej pozwolą także przedłużyć stosowanie przez podatników korzystnych rozwiązań optymalizacyjnych w postaci ujawnienia, wyceny i amortyzowania składników majątku niewprowadzonego wcześniej do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (w szczególności znaków towarowych) w przypadku, jeżeli przedsiębiorstwo wniesione zostanie aportem do spółki, której rok podatkowy zaczyna się na przykład 1 grudnia 2010 r., a kończy 30 listopada 2011 r. Należy się spodziewać jeszcze wielu takich transakcji, które pozwalają na stworzenie niekiedy bardzo wysokich tarcz podatkowych. Bez wątpienia obecne zmiany przepisów w sposób istotny wpłyną zarówno na funkcjonowanie osób prawnych, jak też na formy organizacyjnoprawne podejmowanych przez te podmioty przedsięwzięć gospodarczych. Pomimo że zmiany ograniczają część możliwości optymalizacyjnych, to jednak należy wyrazić obawę, że w ostatecznym rozrachunku, szczególnie ze względu na wprowadzenie zwolnienia z opodatkowania zagranicznych funduszy inwestycyjnych, mogą przynieść zmniejszenie wpływów do budżetu. kontraktowym, a nawet ciągłości działania firmy, np. w przypadku nieprzyznania budżetu na utrzymanie systemu lub projekt brak ciągłości świadczenia usług w przypadku awarii, brak zabezpieczenia w umowach prawa własności intelektualnej wytworzonych produktów systemów IT dla firmy, brak kontroli legalności posiadanego oprogramowania czy spełnienia w systemach wymagań ustawowych. > Udokumentowany iuzgodniony gwarantowany poziom świadczenia usług wewnętrznych IT (SLA) wynikający z przekazywania do utrzymania i eksploatacji produktów projektów IT z dostosowany do realiów i potrzeb biznesowych przedsiębiorstwa. Świadomość tych kwestii wpływa na postawę, jaką CFO czy generalnie zespół osób z działów finansowych przyjmą wobec obszaru IT danej firmy. Nie bez znaczenia pozostają również jakość i częstość bezpośredniej relacji pomiędzy osobami zarządzającymi (szefami) IT i finansów firmy.

3 4 5 Najważniejsze zmiany w VAT w 2011 r. Tomasz Grunwald doradca podatkowy, partner, szef zespołu ds. VAT w firmie doradczej KPMG Zmiany w VAT w 2011 r. można podzielić na dwie grupy: na te, które weszły w życie wraz z początkiem roku, oraz te, które najprawdopodobniej zostaną wprowadzone w ciągu najbliższych miesięcy bieżącego roku. Spośród zmian obowiązujących od stycznia na pierwszy plan wysuwa się czasowe, na trzy lata, podniesienie stawek podatkowych oraz wprowadzenie dodatkowej 5-proc. stawki podatkowej. Od nowego roku obowiązują więc stawki podatku w wysokości 23 proc., 8 proc., 5 proc. oraz stawka 0 proc. stosowana głównie w obrocie międzynarodowym. Nowa stawka 5 proc. stosowana będzie głównie przy sprzedaży podstawowych produktów żywnościowych i tzw. żywności nieprzetworzonej. Niezależnie od powyższej zmiany stawek podatkowych modyfikacji ulega stosowanie obniżonej stawki 8 proc. wobec budownictwa mieszkaniowego. Od nowego roku stawka ta będzie miała zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Przyjęta w Polsce definicja budownictwa społecznego jest relatywnie szeroka, co w praktyce oznacza, że stawka obniżona 8 proc. stosowana może być do dostawy, remontu, modernizacji, przebudowy, konserwacji lokali mieszkalnych oraz domów jednorodzinnych o powierzchni użytkowej odpowiednio 150 i 300 mkw. Przy mieszkaniach i budynkach o większej powierzchni użytkowej stawkę obniżoną stosujemy do powyższych limitów powierzchni, a stawkę podstawową tylko do powierzchni ponad owe limity. Kolejną ważną zmianą jest modyfikacja katalogu usług zwolnionych z podatku VAT. W tym obszarze na podkreślenie zasługuje odejście od przedmiotowego charakteru zwolnienia usług ochrony zdrowia i w prowadzenie w jego miejsce zwolnienia przedmiotowo-podmiotowego. Oznacza to w praktyce, że z punktu widzenia zwolnienia z VAT obok zakresu usług kluczowe stało się też to, kto je świadczy. Bez VAT pozostaną m.in. usługi, które służą profilaktyce, ratowaniu i poprawie zdrowia, świadczone przez zakłady opieki zdrowotnej, lekarzy, pielęgniarki, położne, dentystów itp. W związku z tak ukształtowanym zwolnieniem może pojawić się problem ze zwolnieniem przy refakturowaniu tych usług, na przykład przy pakietach medycznych, za które obciążani są pracownicy. Co więcej, problem VAT przy nieodpłatnym przekazywaniu pracownikom pakietów medycznych pojawić się może także w efekcie wprowadzenia planowanych dopiero w przyszłości zmian w ustawie o VAT, o ile oczywiście w trakcie prac legislacyjnych nie zostanie wprowadzona odpowiednia modyfikacja przepisów. Inną ważną zmianą w obszarze zwolnień jest istotna modyfikacja tzw. zwolnień edukacyjnych. I o ile pozostał szeroki zakres zwolnień usług nauczania języków obcych, a nawet rozbudowano to zwolnienie o dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związanymi, o tyle istotnie ograniczono zwolnienie przy usługach kształcenia. Obecnie do zastosowania zwolnienia w pierwszej kolejności istotne jest uznanie danej usługi za kształcenie zawodowe, a następnie spełnienie dodatkowych warunków, takich jak wyszczególnienie tych usług w przepisach branżowych, uzyskanie akredytacji czy finansowanie w przynajmniej 70 proc. ze środków publicznych. Podobnie istotnym, choć w znacznej mierze wyłącznie terminologicznym, zmianom, poddano zwolnienie z VAT w zakresie usług finansowych. Równie głośną co ważną zmianą jest wprowadzenie czasowego częściowego ograniczenia w obliczalności podatku VAT od zakupów samochodów osobowych i samochodów zbliżonych do osobowych oraz całkowitego ograniczenia prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupu paliwa do tych samochodów. Ograniczenia te będą miały zastosowanie także do samochodów użytkowanych na podstawie umowy najmu, dzierżawy czy leasingu. Co szczególnie ważne ograniczenia te mają charakter czasowy od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2012 r. A ponieważ, aby móc je wprowadzić, polski rząd musiał uzyskać zgodę Brukseli, to jest mało prawdopodobne, by ograniczenia te mogły zostać rozciągnięte na kolejne lata. Spośród pozostałych zmian wprowadzonych od 1 stycznia 2011 roku na uwagę zasługuje na pewno podniesienie limitu zwolnienia podmiotowego ze 100 tys. zł do 150 tys. zł. Oznacza ono, że ze zwolnienia podmiotowego z podatku VAT będą mogli skorzystać ci podatnicy, którzy nie przekroczyli w 2010 r. kwoty limitu obrotu w wysokości 150 tys. zł. Niewątpliwie ta zmiana ułatwi życie przedsiębiorcom osiągającym stosunkowo niewielkie obroty, zdejmie z nich bowiem obowiązek uciążliwego rozliczania podatku VAT. Niekorzystną z kolei zmianę niesie planowana nowelizacja art. 8 ustawy o VAT, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem VAT podlegać będzie każde nieodpłatne wydanie towaru, z wyjątkiem drobnych przekazań towarowych, niezależnie od tego czy wydanie takie będzie się wiązało z działalnością gospodarczą podatnika, czy też nie. Spośród dopiero planowanych zmian warto również zwrócić uwagę na zamiar wprowadzenia obligatoryjnego obowiązku rozliczania podatku przez nabywcę towaru lub usługi w przypadku nabycia towarów lub usług od zagranicznego kontrahenta, nawet jeżeli byłby on zarejestrowany w Polsce jako podatnik VAT, a także na modyfikację zasad rozliczenia proporcji w przypadku podatników dokonujących jednocześnie sprzedaży opodatkowanej i zwolnionej z podatku VAT. Kolejną szczególnie ważną zmianą jest umożliwienie wystawiania zbiorczych faktur korygujących. Zasady wystawiania tych faktur zostały zliberalizowane w przypadku udzielenia CFO jako twórca wartości w firmie tzw. rabatów okresowych, do całej wartości sprzedaży i do wszystkich faktur wystawionych we wskazanym okresie. Od nowego roku podatnik, który udzielił rabatu na wszystkie dostawy towarów lub usług dokonane dla jednego odbiorcy we wskazanym okresie, może wystawić jedną zbiorczą fakturę korygującą do tych wszystkich dostaw. Przy czym faktura ta będzie musiała oczywiście wskazywać okres, którego dotyczy, ale nie będzie musiała przywoływać wszystkich danych z korygowanych faktur. To rozwiązanie powinno znacznie ułatwić życie przedsiębiorcom, gdyż pozwoli im wreszcie na wyrwanie się z obowiązku wystawiania jednej faktury korygującej do każdej faktury korygowanej. I na końcu pozostała do wymienienia kluczowa zmiana dotycząca formy faktury VAT. Od nowego roku weszły bowiem w życie bardzo istotne zmiany w zakresie fakturowania elektronicznego. Zgodnie z rozporządzeniem ministra finansów z 17 grudnia 2010 r. od nowego roku dopuszczono możliwość wystawiania, przechowywania oraz przesyłania faktur w dowolnej formie elektronicznej, jedynie po uprzednim uzyskaniu akceptacji ze strony kontrahenta odbiorcy faktury. Zrezygnowano więc w nim z bezwzględnego wymogu stosowania podpisu elektronicznego oraz systemu wymiany danych elektronicznych (EDI) obydwa warunki wystawiania faktur w formie elektronicznej są wymienione jedynie jako przykładowe sposoby zapewnienia gwarancji, jakie muszą spełniać faktury elektroniczne. Równie dobrze przedsiębiorcy będą mogli stosować tanią i powszechnie dostępną formę PDF. Oszczędne drukowanie, czyli optymalizacja środowiska zarządzania dokumentem Paweł Grzyb optimized print services product manager, Konica Minolta Business Solutions Polska Przeciętna duża firma ma sporo ponad 100 drukarek. Urzędy największych miast wraz z delegaturami nawet około 1000! Liczba robi wrażenie. Jednak jeszcze większe wrażenie robi koszt rocznego utrzymania takiej floty. Dla 100 drukarek oscyluje on w granicach 130 tys. zł w ciągu 12 miesięcy. Dla 1000 to ponad milion! Dodajmy do tego prywatne wykorzystanie urządzeń, interwencje serwisu usuwającego usterki, zużycie papieru, a okaże się, że flota drukująca to wrogi pożeracz kapitału firmy. Można to jednak zmienić. Wystarczy poddać firmowe urządzenia audytowi, konsultacji i skorzystać z propozycji wdrożenia optymalizującego. Dlaczego warto to zrobić? Przede wszystkim dlatego, żeby zaoszczędzić około30 procent nawydatkach związanych z urządzeniami drukującymi wskali roku. Warto też ułatwić pracę załodze firmy, bowiem korzystanie z pakietów dedykowanych optymalizacji, w tym zdalnego monitoringu i kosztorysowanego co miesiąc serwisu, gwarantują sprawną pracę urządzeń. Poza tym zastosowanie rozwiązania optymalizującego odaudytu pousługi serwisowe zwraca się już po kilku, maksymalnie kilkunastu miesiącach. Niekontrolowane zakupy pochłaniają pieniądze Wydatki związane z zarządzaniem flotą i obiegiem dokumentów można podzielić na trzy kategorie: zakupu urządzeń, kosztów operacyjnych oraz tych, o których zwykle dowiadujemy się dopiero po kompleksowej analizie, tzw. kosztów ukrytych. Ceny zakupu urządzeń, ich wyposażenia czy dodatkowego oprogramowania są zazwyczaj znane. Podobnie jak wydatki operacyjne papier, tusz, tonery czy infrastruktura. Jeśli urządzenie objęte jest umową serwisową, można również w prosty sposób wyliczyć koszt jego serwisu i administracji. Inaczej jest natomiast w przypadku kosztów ukrytych, które wychodzą na jaw już po zakupie urządzenia. Na ostatnią kategorię mają wpływ przede wszystkim rozproszone procesy kupowania urządzeń, często bez konsultacji i pod wpływem chwili. Decyzji o zakupie nie towarzyszy analizapotrzeb pracowników, przeznaczenia sprzętu, audyt dotychczasowej liczby wydruków i ich rodzaju. Brak doświadczenia, a przede wszystkim fachowej wiedzy osób decydujących o zakupach urządzeń powoduje, że nie potrafią dokonać trafnej analizy faktycznej całkowitych kosztów użytkowania urządzenia podczas okresu jego amortyzacji. Przy kupowaniu pod wpływem impulsu najczęściej brana jest pod uwagę cena początkowa, czyli wyłącznie koszt zakupu urządzenia. Jednak tym, co w zasadzie jest najbardziej kosztochłonne, jest poziom wydatków w toku jego eksploatacji. Jak się okazuje, ceny jednostkowego wydruku są najniższe na wielofunkcyjnych urządzeniach A3, których początkowa cena jest najwyższa. Te zaś urządzenia, które nabywane są tanio, czyli na przykład kompaktowe drukarki laserowe, generują najwyższą cenę za kopię. Zakładając produkcję 100 tys. dokumentów w ciągu 48 miesięcy, w przypadku użytkowania kompaktowej drukarki laserowej za wydruki zapłacimy około 24 tys. zł, a urządzenia wielofunkcyjnego A3 tylko 13 tys. zł. Łatwo można więc policzyć, że wyższy koszt początkowy inwestycji w bardziej zaawansowane urządzenie de facto zagwarantuje mniejsze wydatki w eksploatacji, czyli się zwróci. Zróżnicowana flota przyczyną kłopotów Kolejnym problemem powodującym pochłanianie firmowego kapitału jest duże zróżnicowanie posiadanych urządzeń, które generuje wyższe koszty ich serwisowania. Duża różnorodność urządzeń i marek skutkuje koniecznością współpracy z kilkoma firmami odpowiedzialnymi za sprawne funkcjonowanie sprzętu. Wprzypadku braku podpisania umowy z firmą serwisową przedsiębiorstwo jest dodatkowo obciążone koniecznością inwestycji w zapasowe tonery i bębny, co powoduje niepotrzebne ich magazynowanie i zamrażanie kapitału firmy. To kolejny z ukrytych kosztów, których bardzo często firmy nie są wstanie zdefiniować bez szczegółowej analizy. Jak zapobiec problemom? Chcąc wyeliminować te problemy, najlepiej oddać proces optymalizacji floty w ręce zewnętrznego doradcy. W przypadku firmy Konica Minolta pakietem usług służących temu celowi jest Optimized Print Services (OPS). W ramach wachlarza oferowanych w pakiecie rozwiązań klient może oddać w ręce partnera cały proces przebudowy floty na bardziej optymalną oraz odpowiedzialność za zdalny monitoring wszystkich urządzeń i proaktywne działania serwisowe. Jeśli natomiast problemem firmy jest tylko dostępność usługi serwisowej i czas reakcji firmy, która dba o sprawność urządzeń, z pakietu OPS można wybrać tylko jedną opcję OPS Monitoring Comfort, który w połączeniu z kontraktem obsługi technicznej gwarantuje najbardziej niezawodny serwis w Polsce. Dzięki OPS Monitoring Comfort zostaje znacznie usprawniona przede wszystkim logistyka materiałów eksploatacyjnych, dostarczanych przez producenta i wymienianych przed zakończeniem żywotności. Wszystko to dzięki automatycznym powiadomieniom systemu monitorującego, wysyłanym do najbliższej delegatury firmy serwisowej. Dzięki OPS Monitoring Comfort sytuacje braku tonera lub usterki bębna urządzeń odchodzą do przeszłości, a konieczność ciągłych kontaktów z serwisami odpowiedzialnymi za obsługę urządzeń zostaje zminimalizowana. Za całość odtąd odpowiada wyspecjalizowana sieć serwisowa, podejmująca działania po otrzymaniu automatycznego powiadomienia od systemu monitorującego. Dziesięć delegatur i ponad 60 wysoko wykwalifikowanych inżynierów serwisu to argumenty, które stanowią konkurencyjną przewagę firmy Konica Minolta nad innymi producentami urządzeń. W przypadku gdy firma chce wyeliminować koszty generowane przez konkretnych pracowników dodatkowo na urządzeniach rekomenduje się instalację odpowiedniego oprogramowania. Tego typu rozwiązania software owe decydują dodatkowo o optymalnym wykorzystaniu parametrów urządzeń i ich sposobie użytkowania. Pozwalają także sprawniej zarządzać kosztami druku oraz rozliczać je np. względem projektów. Rozwiązania takie wywołują też efekt psychologiczny. Pracownik mający świadomość, że jego wydruki są zliczane, będzie znacznie rzadziej używał urządzenia do druku materiałów prywatnych, dwa razy rozważy także konieczność druku jednostronnego, zużywającego więcej papieru. Oprogramowanie także pozwala zarządzać uprawnieniami do druku nadawanymi konkretnym osobom w firmie. Jeden z pracowników może zatem mieć ograniczoną możliwość druku w kolorze, inny w formacie A3, jeszcze inny otrzyma przydzieloną miesięczną liczbę stron, którą może zadrukować. Wszystko to sprzyja nie tylko idealnej personalizacji pod kątem konkretnych potrzeb pracowników, ale i finansom firmy. Oprogramowaniem tego typu z portfolio Konica Minolta jest PageScope Enterprise Suite, nazywane również popularnie PSES. Oprogramowanie na urządzeniach czy kompleksowy pakiet usług dedykowany całej flocie? Każdy przedsiębiorca wybiera sposób na optymalizację dogodny dla siebie i dostosowany dopotrzeb firmy. Bez względu nato, czy skoncentruje się na rozwiązaniu dedykowanym jednostkowym urządzeniom czy kompleksowej usłudze optymalizującej warto, by skorzystał z konsultacji wyspecjalizowanych w optymalizacji firm. Dobry biznes to nie tylko ergonomiczne wykorzystanie posiadanych możliwości i środków, ale również dedykowanie rozwiązań pod spersonalizowane potrzeby pracowników. Według badań przeprowadzonych przez IDC roczne wydatki firm na procesy związane z produkcją dokumentów sięgają aż 5 proc. budżetów. Jeśli dodatkowo urządzenia nie są wykorzystywane zgodnie z ich służbowym przeznaczeniem, podejrzanie mogą jeszcze wzrosnąć. Zanim więc firma zacznie tracić na procesach, które z założenia mają stanowić pomoc, a nie dodatkowy gigantyczny koszt, warto dokonać ich optymalizacji. Ilona Weiss wiceprezes zarządu ds. finansowych Sygnity, prezydent ACCA Poland Mówiąc o wartościach w przedsiębiorstwie, należałoby przyjąć dwie perspektywy: zewnętrzną czyli wartość dla akcjonariuszy, oraz wewnętrzną czyli wartość dla organizacji. Są to dwa różne, ale bardzo ważne wymiary tego zagadnienia. Czy CFO może być twórcą tych wartości? Tak, i to w dużym stopniu. Wzrost wartości dla akcjonariuszy to priorytet na agendzie każdego CFO w dzisiejszych czasach. Działania CFO mają bezpośredni wpływ na to, jaki ten wzrost wartości jest i czy w ogóle jest. Zapewnienie finansowania dla spółki by wspierać jej rozwój, zarządzanie kosztami by utrzymać lub zwiększać rentowność, zarządzanie płynnością by zapewnić finansową stabilizację, to tylko nieliczne przykłady, gdzie CFO może budować wartość dla akcjonariuszy. Wreszcie, i co najważniejsze, zadaniem CFO jest wsparcie biznesu w procesie podejmowania decyzji biznesowych między innymi poprzez wyrażanie opinii z perspektywy opłacalności i ryzyka. To również dialog w obszarze prognozowania i decyzji z zakresu np. łańcucha dostaw, cen czy produkcji. To bardzo ważne działania i ważna perspektywa, która pozwala zarządom spółek na realizację strategii zgodnie z przyjętymi założeniami i spodziewanym efektem. CFO jest również gwarantem transparentności i jakości przekazywanej informacji finansowej inwestorom i innym interesariuszom. Na tym buduje się zaufanie do spółki i przez ten pryzmat rynki finansowe oceniają całą organizację, w sposób bezpośredni wpływając na cenę akcji i wartość spółki. To zaufanie również wpływa w dłuższym horyzoncie na koszt pozyskiwania kapitału przez spółkę i w konsekwencji na jej wartość. Rola CFO jest nie do przecenienia w realizacji strategii wzrostu poprzez nabywanie spółek (M&A). Fachowa wiedza finansowa wymagana do wycen podczas procesu nabycia, a później do przeprowadzenia procesu fuzji, to niejednokrotnie gwarancja sukcesu takiego przedsięwzięcia. W prasie międzynarodowej mówi się ostatnio o CFO jako integratorze wartości, mając na myśli umiejętne poruszanie się pomiędzy zarządzaniem niepewnością, ryzykiem, wzrostem przychodów, EBITA, wreszcie zwrotem z inwestycji, i to zarówno z projektów wewnętrznych, jak i w kontekście wyników finansowych spółki w stosunku do kapitału, jaki zainwestowali akcjonariusze. Dlaczego CFO może być integratorem wartości? Dlatego że mając dostęp do pełnej informacji finansowej i zarządczej w każdym wymiarze prowadzonej działalności, jest w stanie budować informację zintegrowaną, przekładającą się wprost na wartość dodaną i nową perspektywę. Również dlatego, że potrzebując takiej informacji i realizując cele finansowe dla spółki, wprost wpływa na efektywność procesów i generalnie efektywność operacyjną całej organizacji. Patrząc z punktu widzenia spółki i jej procesów, CFO jest bardzo często inicjatorem i liderem wielu procesów optymalizacyjnych, jakie przeprowadzane są w organizacjach, w efekcie uzyskując spadek kosztów i poprawę rentowności. Ponadto, chcąc pozyskiwać szybko dobrej jakości informację finansową, CFO musi się wspierać bardzo dobrymi systemami informatycznymi i dbać o ich odpowiedni rozwój dostosowany do aktualnych potrzeb organizacji. Tylko wówczas jest w stanie dostarczać wartość zwaną kolokwialnie jedną prawdą, czyli jedną wersją informacji finansowej na każdym poziomie organizacji. Również parametry kapitału obrotowego, którego wielkość wprost przekłada się na koszty finansowe, to te elementy, którym każdy CFO przygląda się wyjątkowo często i dokładnie. Lepszy proces zarządzania chociażby zapasami czy należnościami to w efekcie niższy koszt, a na koniec dnia wyższa dywidenda, którą uzyskują akcjonariusze. Dużo tych zadań, dużo wartości dodanej. Jednak, by móc ją dostarczyć, by móc odpowiednio zmotywować cały zespół finansowy, szerzyć wiedzę finansową w organizacji, budować zaufanie na rynkach i w efekcie budować wartość dla akcjonariuszy niezbędne są pasja, fachowa wiedza i doświadczenie oraz nieskazitelna postawa etyczna. Tylko wówczas CFO jest przekonywający, a jego perspektywa finansowa wysoce ceniona na forum każdego zarządu i dialogu z radą nadzorczą. Takich CFO znajdziecie wśród członków ACCA.

4 6 7 Czy firmy powinny inwestować w nowoczesne technologie? Jeśli dostawcy nowoczesnych technologii inwestują w odkrywanie nowych możliwości i usprawnianie ich działania, sukces przedsiębiorstw korzystających z tych dobrodziejstw staje się jeszcze bardziej realny Instytucje rozwijają się poprzez inwestowanie w różnych obszarach. Jednym z nich jest inwestowanie w nowoczesne technologie. W ten sposób dążymy do maksymalnego usprawniania funkcjonowania organizacji. Jednak, czy w pełni zdajemy sobie sprawę, jak dużo korzyści można uzyskać dzięki nowoczesnym technologiom? Inwestowanie w nowoczesne technologie jest dla przedsiębiorstw niezwykle istotne w różnych obszarach. ROZMOWA Bernard Knapik, Marek Bulka odpowiedzialni za rozwój rozwiązań Business Intelligence w Polsce i w rejonie Europy Środkowo-Wschodniej SAP Polska Biznes inteligentnie wsparty Bernard Knapik Czy w dzisiejszych czasach można wyobrazić sobie funkcjonowanie firm bez nowoczesnych, inteligentnych narzędzi zarządzania? Bernard Knapik: Świat się zmienia, a rynek staje się w pewnych obszarach coraz bardziej konkurencyjny. To pociąga za sobą konieczność szukania rozwiązań ułatwiających funkcjonowanie i skuteczną walkę z konkurencją. Firmy, które nie nadążają z wprowadzaniem nowoczesnych narzędzi zarządzania, tracą. Stoją w miejscu, ustępując pola tym, którzy korzystają z rozwiązań umożliwiających szybkie reagowanie na zmiany, i szukają możliwości, których dostarcza rynek. Marek Bulka: Firmy starają się być liderami na rynku swoich branż. Zarządy tych firm za cel stawiają sobie pokrycie rynku jak największą siecią swoich usług. Chcą, by ich oferty w odpowiedni sposób były adresowane do klientów. Oferty muszą być konkurencyjne i atrakcyjne. Marek Bulka Nowoczesne narzędzia zarządzania takie działania doskonale wspierają. Dziś bez tego rodzaju wsparcia funkcjonowanie nowoczesnego przedsiębiorstwa prowadzi firmę jedynie w ślepy zaułek. Świat się zmienił. 20 lat temu przedsiębiorstwa funkcjonowały na poziomie prostej księgowości i realia rynkowe tamtego okresu na to pozwalały. Jednak nadszedł moment, kiedy konieczne dla rozwoju było sięgnięcie po nowoczesne narzędzia zarządzania. Przede wszystkim chodzi o szybkość uzyskiwania kluczowych informacji wspierających procesy decyzyjne. Łatwość analizy informacji powoduje, iż staje się ona dostępna dla każdego uczestnika procesów biznesowych. Wiarygodność i wysoka jakość informacji gwarantuje pewność, że decyzje są podejmowane w oparciu o właściwą, aktualną informację. Monitorowanie kluczowych etapów procesów biznesowych, weryfikowanie ich zgodności z procedurami wewnętrznymi i zewnętrznymi oraz analiza powstających ryzyk powoduje, iż procesy są realizowane według najwyższych standardów i zgodnie z założeniami biznesowymi. Kontrola nad procesami planowania i budżetowania, konsolidacji finansowej oraz rentowności i analizy kosztów jest naturalnym elementem procesów biznesowych w nowoczesnym przedsiębiorstwie. Dzięki nowoczesnym technologiom umożliwiającym w szybki i prosty sposób pozyskanie niezbędnych informacji firmy mają szansę wzmocnić swoją pozycję na rynku, zwiększyć wydajność organizacji poprzez usprawnianie procesów biznesowych, czy zwiększać rentowność poprzez sprawne dopasowywanie oferty do potrzeb rynku oraz uzasadnione obniżanie kosztów. Kiedyś zmiany w gospodarce nie były też tak dynamiczne jak obecnie. BK: Kiedyś po prostu było spokojniej. Dziś firmy rosną, dzielą się, jedne przejmują drugie. Bez odpowiednich technologii te procesy byłyby długotrwałe i często nieskuteczne. Nowoczesne technologie pomagają skrócić okres wprowadzania zmian w organizacjach. MB: Procesy występujące w firmach głównie sprowadzają się do optymalizacji pewnych działań, takich jak obniżanie kosztów czy zwiększenie aktywności pracy. Nowoczesne technologie usprawniają te procesy. Wzbogacają decyzyjność, wspierają użytkowników w podejmowaniu decyzji, ukierunkowują ich w działaniu. Inteligentne narzędzia zarządzania nie są jednak czymś, czym można się całkowicie wyręczyć. BK: Nic nie zastąpi człowieka. Decyzje podejmuje się na bazie różnych skojarzeń. Oczywiście powstają systemy sztucznej inteligencji, które potrafią w znacznym stopniu wyręczyć człowieka. Jednak mimo wszystko ostateczna decyzja nie należy do maszyny. Ona jest pomocnikiem. MB: Częstszą wątpliwością przedsiębiorców jest to, czy nowoczesne systemy wspomagające zarządzanie są im w ogóle potrzebne. Uważają, że po uzyskaniu jakiegoś raportu, owszem, będą go mogli przeanalizować, ale to samo może w ich mniemaniu zrobić jakiś system finansowy, księgowy etc. W zastosowaniu nowoczesnych systemów wspomagających biznes nie chodzi jednak o to, że one generują wyłącznie raporty, które później podlegają interpretacji. Za tymi rozwiązaniami musi iść wiedza i możliwość wykrywania ukrytych powiązań pomiędzy pewnymi procesami. Oczywiście nie ma 100-procentowej pewności, że system podpowie właściwie, ale z pewnością odpowiednio ukierunkuje. Chodzi więc o to, by uważnie słuchać podpowiedzi? BK: To działa tak, jak w codziennym życiu. Podejmujemy różne decyzje, ale czujemy się bezpieczniej i pewniej, gdy naszą decyzję poprzedzi rzetelne rozeznanie. Podobnie jest z inteligentnymi systemami w biznesie kiedy mamy solidne podstawy podejmowania decyzji, wówczas czujemy się pewniej. MB: Jeszcze kilka lat temu przedstawianie danych w postaci kluczowych wskaźników było odbierane przez przedsiębiorców jak gadżet, dodatek do inteligentnych systemów wspomagających biznes. Parę lat temu klienci zmienili swój pogląd na ten temat. Uważają, że tego typu informacje, kluczowe dla zarządów, służące do mierzenia kondycji przedsiębiorstwa, są niezmiernie istotne. Dają im możliwość monitorowania w czasie rzeczywistym zachowania pewnych procesów. Obecnie firmy chętnie inwestują w możliwości analizowania danych, mierzenia kluczowych wskaźników, które są istotne dla strategicznych celów firmy. Czy wprowadzenie do firmy nowoczesnych, inteligentnych systemów jest kosztowne? BK: Przedsiębiorcy sami są w stanie to ocenić na podstawie swoich potrzeb. My możemy określić, jaki jest zysk z wprowadzenia takich rozwiązań. Korzyścią jest to, że czas od chwili rozpoczęcia zadania do jego finału jest bardzo krótki. To czas liczony w dniach i tygodniach, a nie w latach. System daje możliwość Wraz z rozwojem firm i otaczających ich rynków niezbędne są nowe formy usprawniania funckcjonowania organizacji. Poszukiwane są nowatorskie możliwości szybkiej adaptacji do zmieniającego się otoczenia poprzez wgląd w aktualny stan funkcjonowania organizacji i wprowadzanie zmian zgodnie z potrzebą nowych szans oraz oceną istniejących zagrożeń. Ważnym elementem tego procesu jest wsparcie nowoczesny technologii. Na bazie kontaktów z firmami i organizacjami rozwijamy oferowane systemy poprzez dodawanie nowatorskich funkcjonalności w ramach istniejących rozwiązań mówi Bernard Knapik, odpowiedzialny za rozwiązania Business Intelligence w Europie Środkowo-Wschodniej. Wprowadzamy do oferty zupełnie nowe rozwiązania, pomocne instytucjom do lepszego funkcjonownania na rynku dodaje. Takim przykładem jest projekt HANA (High Performance ANalytic Appliance), który pozwala w ułamkach sekund w czasie rzeczywistym analizować dane pochodzące z różnych systemów dziedzinowych. Pierwsza wersja rozwiązania jest dostępna dla klientów od grudnia ubiegłego roku. Drugim przykładem inwestycji w nowoczesne technologie jest udostępnienie klientom platformy Mobile, dzięki której dostęp do kolejnych etapów procesów biznesowych jest możliwy w każdym miejscu na ziemi, do którego dociera sygnał usług mobilnych stwierdza Barnard Knapik. mierzenia, czy firma osiąga zamierzony cel. Pokazuje, które procesy powodują, że cel nie zostaje osiągnięty. Ocenia, czy wstępne założenia dla osiągnięcia celu były właściwe, i podpowiada ich zmianę, gdy cel się oddala, zamiast przybliżać. MB: W grupie naszych produktów każdy klient może znaleźć dla siebie najbardziej dogodną formę analizy danych i najlepiej pasującą do jego biznesu. Z listy referencyjnej naszych klientów wynika, że naszymi usługami zaspokoiliśmy potrzeby większości branż. Możemy mówić o uniwersalności tych rozwiązań, ponieważ po wprowadzeniu swoich danych może z nich korzystać zarówno firma duża, jak i średnia czy mała. Nie ukierunkowujemy się jedynie na dużych klientów. Inteligentne systemy dla biznesu można zastosować w każdej firmie bez względu na jej wielkość. Z jaką dokładnością system odpowiada na potrzeby przedsiębiorstwa? MB: To zależy od jakości i rodzaju danych przygotowanych do przeprowadzenia analizy. Systemy mają zdolności prognozowania pewnych zdarzeń i odczytywania powiązań między danymi. Jednak musimy pamiętać, że inteligentne systemy biznesowe uczą się podczas realizacji konkretnych projektów. Razem z nimi uczy się człowiek. System oparty jest w pewnym stopniu na symulacjach wspierających decyzje podejmowane przez człowieka. Nie należy utożsamiać tego procesu ze sztuczną inteligencją. Ostatnie słowo należy do człowieka. Optymalizacja podatkowa w 2011 r. Paweł Tomczykowski doradca podatkowy i partner w Kancelarii Ożóg i Wspólnicy Planowanie podatkowe, czyli wybór drogi postępowania skutkującej zgodnym z prawem ograniczeniem obciążeń podatkowych, staje się powoli standardem w działaniach świadomych jego możliwości przedsiębiorców. Nikomu nie trzeba przecież tłumaczyć, jak wielkim obciążeniem dla prowadzonego biznesu są podatki zarówno ze względu na ich czysto ekonomiczny ciężar, ale i ciągłą niepewność co do rozstrzygnięć organów podatkowych. Pozbycie się bądź ograniczenie tych obciążeń, jak najbardziej realne dzięki planowaniu podatkowemu, stanowi dobry sposób na zwiększenie zysków i zdobycie przewagi nad konkurencją. Rok2011 przyniósł wzakresie planowania podatkowego sporo zmian. Jak można było się spodziewać, w obowiązującej od 1 stycznia br. nowelizacji ustaw opodatkach dochodowych podjęto próby zablokowania niektórych popularnych metod. Oszczędność przedsiębiorców stanowi przecież, w krótkim terminie, stratę dla budżetu. Ofiary zmian Przykładem takiej zmiany jest nowelizacja przepisów dotyczących Leszek Maśniak excecutive partner firmy Gartner Inc. wnoszenia aportów do spółek osobowych. W przypadku zbycia składnika majątku dochodem jest co do zasady nadwyżka przychodu ceny zbycia określonej w umowie nad kosztami uzyskania przychodu w wysokości wydatków na nabycie tego składnika. Szczególnie w przypadku nieruchomości i udziałów lub akcji w spółkach zdarza się, że wydatki na ich nabycie są wielokrotnie niższe niż ich późniejsza wartość rynkowa. Zbycie takiego składnika majątku kreuje więc znaczny dochód do opodatkowania. Przed wejściem w życie nowelizacji można było temu zaradzić dzięki wniesieniu przeznaczonego do zbycia składniku majątku aportem do spółki osobowej. Po odpowiednio przeprowadzonej transakcji spółka osobowa mogła zbyć przedmiot wkładu, traktując jako koszt uzyskania przychodu jego wartość rynkową z dnia wniesienia. Jeśli obie transakcje dokonywane były w niewielkim przedziale czasu, obciążenia podatkowe mogły być znacznie ograniczone. Organy podatkowe już wcześniej próbowały zablokować przedstawioną metodę, dopatrując się powstania przychodu u wnoszącego aport do spółki osobowej, jednak sądy w większości odrzucały tego rodzaju stanowiska. Po nowelizacji przepisy wprost wskazują, iż aport składników majątku do spółki osobowej nie powoduje powstania u wnoszącego przychodu do opodatkowania. Z drugiej jednak strony wniesione do spółki osobowej składniki są wpisywane do jej ksiąg z zachowaniem zasady kontynuacji w przypadku ich zbycia koszt uzyskania przychodu jest taki sam, jak gdyby zbywającym był ich poprzedni właściciel. Tym samym osiągnięcie oszczędności podatkowych w przypadku zbycia składnika majątku za pośrednictwem spółki osobowej zostało zablokowane. Kolejną metodą planowania podatkowego, wziętą na celownik przez ustawodawcę, było kreowanie tarczy podatkowej dzięki wykorzystaniu wartości niematerialnych i prawnych o dużej wartości w szczególności znaków towarowych. Tego typu aktywa, o ile są wytworzone przez samego przedsiębiorcę, nie mogą być przez Wielkim obciążeniem dla prowadzonego biznesu są podatki zarówno ze względu na ich czysto ekonomiczny ciężar, ale i ciągłą niepewność co do rozstrzygnięć organów podatkowych Projekty zarządzania wydajnością i wdrażania odpowiednich technologii wspomagających ten proces zaliczają się do przedsięwzięć o najwyższych stopach zwrotu, sięgających nawet wielokrotności nakładów. Wynika to zarówno z dość znacznej dojrzałości technologii, jaki i ze specyfiki przedsięwzięcia. Zarządzanie wydajnością, czy to całego przedsiębiorstwa, czy sprzedaży, czy dowolnego innego aspektu działania, od strony technologicznej polega zazwyczaj na wdrożeniu specyficznego systemu raportującego, monitorującego czy alertującego, często nadbudowanego na istniejące rozwiązania Business Intelligence, ERP czy CRM. Technologie, jakie są do tego wymagane, prezentują dziś bardzo wysoki poziom dojrzałości i zazwyczaj nie stanowią ważnego czynnika ryzyka. Nie są to też inwestycje szczególnie kosztowne, natomiast zakres ich oddziaływania na biznes jest ogromny. Właściwie przeprowadzone wdrożenia zarządzania wydajnością, czyli takie, w których poświęcono odpowiednio dużo czasu kierownictwa na wypracowanie kluczowych metryk efektywności firmy, w wielu udokumentowanych przypadkach poprawiają wyniki o kilka, a nawet kilkanaście procent, zarówno po stronie kosztów jak i wpływów. Od departamentu informatyki oraz firm wdrażających wymaga się jednak więcej niż tylko technicznej implementacji systemu. Ponadto można podać w wątpliwość konieczność zakupu jakiegokolwiek dodatkowego systemu, a oprzeć się o właściwe wykorzystanie dostępnych już w firmie technologii. Zakres koniecznych zmian w organizacji najlepiej oddaje określenie niego amortyzowane, mimo że często stanowią najwartościowszy składnik majątku. Można było jednak temu zaradzić dzięki przeniesieniu znaku towarowego razem ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa do celowej spółki-córki. W spółce tej znak towarowy mógł być amortyzowany, generując wysokie koszty uzyskania przychodów. Koszty te wykorzystywano następnie do pomniejszania dochodu do opodatkowania właściwego przedsiębiorstwa stąd metoda ta nazywana była kreowaniem tarczy podatkowej. Nowelizacja przepisów przyniosła zablokowanie i tej metody planowania podatkowego, gdyż znaki towarowe nie będą mogły być ujawniane w spółkach, do których zostały wniesione, według ich rynkowej wartości. Ci, którzy nie zdążyli wykreować dla siebie tarczy podatkowej, mają jednak jeszcze szansę to zrobić. W przypadku aportu do spółek, których rok podatkowy jest różny od roku kalendarzowego i zaczął się jeszcze w 2010 r., stosuje się stare zasady. Dokonanie odpowiednio przygotowanego aportu do takiej spółki umożliwi więc amortyzację znaku towarowego według jego wartości rynkowej i to nie tylko do końca roku podatkowego spółki, ale do zamortyzowania całej wartości znaku. Co prawda spółek spełniających podany warunek nie można już założyć, ale zrobili to wcześniej przewidujący doradcy podatkowi. Performance Driven Culture, czyli kultura oparta na wydajności i dążeniu do ustawicznej poprawy. Mało który projekt udowadnia tak dobitnie, że informatyka nie jest nauką o komputerach, tylko o informacji i jej przetwarzaniu. W projektach zarządzania wydajnością informatycy mają najwięcej do zrobienia właśnie w dziedzinie architektury informacji i zapewnienia właściwego dostępu do niej we właściwym czasie, miejscu i kontekście biznesowym. Wiele z niesłychanie ciekawych zjawisk biznesowych związanych z technologią polega dziś nie tyle na pojawianiu się nowych, nieznanych wcześniej rozwiązań, co na znajdowaniu dla nich nowych, nieznanych wcześniej zastosowań i na tworzeniu łańcuchów wartości z elementów nigdy wcześniej Nowe możliwości Nowelizacja ustaw o podatkach dochodowych nie oznacza jednak dla poszukujących optymalizacji podatkowej samych strat. Nowe przepisy otwierają bowiem niedostępne wcześniej możliwości ograniczania obciążeń podatkowych. Przykładem takiej korzystnej dla podatników zmiany jest wprowadzenie do ustawy o PIT przepisów regulujących tzw. wymianę udziałów. Do transakcji tego typu dochodzi, gdy udziałowiec lub akcjonariusz spółki wnosi udziały lub akcje tej spółki do innej spółki w zamian za jej udziały lub akcje. Wcześniej neutralność podatkowa transakcji tego typu była dostępna, bez wdawania się w spory z organami podatkowymi, tylko dla spółek kapitałowych teraz mogą ją również przeprowadzać osoby fizyczne. Warunkiem podatkowej neutralności wymiany udziałów jest uzyskanie przez nabywającą udziały lub akcje spółkę (tę, która w zamian wydaje własne udziały lub akcje) bezwzględnej większości praw głosu w spółce nabywanej, albo zwiększenie prawa głosu w tej spółce w sytuacji, gdy bezwzględną większość spółka nabywająca już posiada. Transakcja może być ponadto przeprowadzona wyłącznie przez podmioty podlegające opodatkowaniu od całości swoich dochodów w państwie należącym do UE lub EOG. Wymiana udziałów sama w sobie nie przynosi podatnikom wielkich korzyści. Należy jednak zauważyć, że umożliwienie jej przeprowadzania osobom fizycznym znacznie ułatwiło restrukturyzacje z udziałem należących do nich spółek. Dzięki temu osoby fizyczne mogą szybciej i z większą łatwością sięgać po bardziej zaawansowane metody planowania podatkowego, w tym po oferujące korzyści podatkowe struktury międzynarodowe. Planowanie podatkowe z wykorzystaniem zwolnionych z podatku dochodowego funduszy inwestycyjnych jest jednym z najbardziej efektywnych sposobów ograniczania obciążeń podatkowych. Przy odpowiednim ukształtowaniu struktury kapitałowej możliwe jest z ich pomocą osiągnięcie wymiernych korzyści podatkowych odnoszących się do dochodu osiąganego z prowadzonej działalności gospodarczej. Jedyną wadą związaną z wykorzystaniem funduszy inwestycyjnych w planowaniu podatkowym jest konieczność ponoszenia stałych kosztów utrzymania funkcjonującej struktury. Realne korzyści z jej wdrożenia mogły więc jak dotychczas osiągnąć jedynie duże i dochodowe przedsiębiorstwa. Nowelizacja prawa podatkowego wprowadziła zwolnienie od podatku dochodowego również dla zagranicznych funduszy inwestycyjnych. Może to być (ale nie musi, bo sprawa nie jest prosta) atrakcyjna alternatywa dla dotychczasowych struktur. Trendy i zjawiska technologiczne zmieniające reguły działania biznesu ze sobą nie związanych. W znacznym stopniu wiąże się to z popularyzacją usług Cloud Computing oraz rosnącą otwartością systemów, ale też z bardzo ciekawym procesem dojrzewania biznesu do radykalnych zmian modeli działania. Takie zmiany obserwujemy nie tylko w dziedzinie handlu internetowego czy dostarczania rozrywki, ale nawet w tak konserwatywnych sektorach, jak: administracja publiczna, sądownictwo czy bankowość. Warto przyjrzeć się wynikom badań analityków Gartner, które mogą posłużyć jako cenna inspiracja do nowatorskich działań oraz zapoznać się z rozwiązaniami technologicznymi i przykładami tworzenia nowatorskich modeli biznesowych z wykorzystaniem dostępnych technologii informatycznych.

5 8 Outsourcing to źródło dostępu do zaawansowanych technologii Konrad Rochalski prezes zarządu ArchiDocSA Największe korzyści z outsourcingu zarządzania dokumentami na przykładzie zrealizowanych projektów (np. optymalizacja kosztów, uporządkowanie zasobów, przejrzystość przebiegu dokumentów, poprawa bezpieczeństwa informacji, usprawnienie procesów komunikacji z klientami, poprawa efektywności działań). Outsourcing wciąż jest postrzegany przez polskie przedsiębiorstwa głównie jako metoda redukcji kosztów. Według analizy wdrożeń przeprowadzonych przez firmę ArchiDoc powierzenie obsługi procesów wyspecjalizowanej firmie zewnętrznej generuje nawet 20 proc. oszczędności. Dzisiaj jednak menedżerowie coraz częściej widzą w outsourcingu także źródło dostępu do zaawansowanego know-how i technologii, a także możliwość elastycznego wykorzystywania zasobów, np. ludzi i infrastruktury logistycznej. Jak pokazuje praktyka, optymalne korzyści z takiego modelu biznesowego najczęściej odnoszą firmy traktujące współpracę z partnerem zewnętrznym wielowymiarowo. W ostatnich latach coraz popularniejsze staje się wydzielanie z przedsiębiorstwa procesów back-office. Według badań z takich usług korzysta już blisko połowa dużych firm. Najwcześniej ten trend stał się widoczny w branży telekomunikacyjnej. W 2003 roku na powierzenie dokumentacji klienckiej firmie zewnętrznej zdecydowała się Telekomunikacja Polska, zlecając spółce ArchiDoc zorganizowanie i obsługę Centralnego Archiwum Dokumentów. Współpraca obu firm trwa do dziś i na przestrzeni tych kilku lat systematycznie poszerzała się o kolejne procesy. Obecnie ArchiDoc prowadzi dla operatora także Centralną Kancelarię Dokumentów oraz Centrum Rejestracji Danych. Wdrożenie usługi przyczyniło się zarówno do ograniczenia kosztów obsługi danych procesów, jak i poprawy jakości obsługi klienta końcowego i skutkowało mniejszymi wydatkami na powierzchnię do przechowywania i procesowania tak dużych ilości dokumentacji, oszczędnościami wynikającymi z szybszego realizowania procesów, redukcją reklamacji, spadkiem kosztów osobowych i administracyjnych, skuteczniejszą kontrolą procesu zarządzania informacją oraz zwiększeniem poziomu bezpieczeństwa dokumentów. Z doświadczeń największego polskiego operatora skorzystały następne firmy z tego sektora, m.in. Netia, Tele2, Canal+. Z outsourcingu back-office coraz odważniej korzystają także branże bankowa i ubezpieczeniowa. Wydzielenie obsługi dokumentacji kredytowej przez Kredyt Bank czy powierzenie ArchiDoc obsługi centralnej kancelarii dokumentów przez Bank Millennium i ING Bank Śląski to tylko niektóre przykłady. Ostatnio widocznym na rynku trendem jest integracja procesów, czyli powierzenie kompleksowej obsługi danego obszaru jednej firmie lub grupie podmiotów posiadających uzupełniające się kompetencje. Jeden z największych banków detalicznych skorzystał z usługi firm ArchiDoc i Call One polegającej na pozyskiwaniu klientów na produkty consumer finance. Synergia działania obu podmiotów skutkowała skróceniem realizacji całego procesu z dwóch tygodni do pięciu dni. Współpraca z jednym dostawcą ułatwiła zleceniodawcy zarządzanie kontraktem i monitorowanie efektów kooperacji. Jakość zarządzania a sukces firmy Finanse w firmie są najważniejszą częścią jej działalności Wprawdzie każde przedsiębiorstwo jest zarządzane według własnych reguł, ale to właśnie od jakości tego zarządzania zależy jego sukces. Celem skutecznego zarządzania firmą musi być sprawne realizowanie planów poprzez właściwy dobór narzędzi i metod. Tego wymaga rynkowa rywalizacja. To sztuka. Nie jest bowiem łatwo stawić czoła każdej sytuacji w zmieniającej się gospodarce, bo ta jest zmienna a konkurencja czujna. Odpowiednie prowadzenie firmy to procesy decyzyjne dotykające wielu dziedzin działalności. Wszystko jest ważne: ustawodawstwo, podatki, trendy i zjawiska, zarządzanie należnościami, inwestowanie, strategia, narzędzia, sprzęt itp. Jednak właściwe ich skoordynowanie przy użyciu nowoczesnych metod może być drogą do sukcesu. Silna konkurencja, nasycenie rynku, ciągle pojawiające się nowe produkty sprawiają, że w biznesie nie ma już miejsca na tradycyjne prowadzenie bznesu. Jest przestarzałe i nieskuteczne. Dziś liczy się szybkość w globalnym wymiarze. Nie da się już funkcjonować bez wsparcia nowoczesnych koncepcji. Prowadzenie firmy, małej czy dużej, zostało zrewolucjonizowane, a dotychczasowe metody pogrzebane. Rozwój technologii, szczególnie informatycznych, spowodował, że z jednej strony poprzeczka została podniesiona bardzo wysoko, jednak z drugiej strony przedsiębiorcy dostali nowoczesne narzędzia. Od nich tylkozależy, czy z nich skorzystają i to umiejętnie.