ZASTOSOWANIE TECHNIKI ŚLEDZENIA MARKERÓW AKUSTYCZNYCH W OCENIE FUNKCJI LEWEJ KOMORY SERCA Badania in vivo i in vitro

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ZASTOSOWANIE TECHNIKI ŚLEDZENIA MARKERÓW AKUSTYCZNYCH W OCENIE FUNKCJI LEWEJ KOMORY SERCA Badania in vivo i in vitro"

Transkrypt

1

2 IPPT Reports on Fundamental Technological Research 2/2012 Robert Olszewski ZASTOSOWANIE TECHNIKI ŚLEDZENIA MARKERÓW AKUSTYCZNYCH W OCENIE FUNKCJI LEWEJ KOMORY SERCA Badania in vivo i in vitro Institute of Fundamental Technological Research Polish Academy of Sciences Warsaw 2012

3 IPPT Reports on Fundamental Technological Research ISSN ISBN Kolegium Redakcyjne: Wojciech Nasalski (Redaktor Naczelny), Paweł Dłużewski, Zbigniew Kotulski, Wiera Oliferuk, Jerzy Rojek, Zygmunt Szymański, Yuriy Tasinkevych Recenzent: Prof. dr hab. n. med. Wiesław Jakubowski Praca wpłynęła do redakcji 30 sierpnia 2012 roku Habilitation dissertation Copyright c 2012 Instytut Podstawowych Problemów Techniki Polskiej Akademii Nauk Pawińskiego 5b, Warszawa Nakład 100 egz. Ark. wyd. 12 Oddano do druku w październiku 2012 roku Druk własny na materiałach powierzonych.

4 Pracę dedykuję mojej Rodzinie: Żonie Elżbiecie, Córce Annie, Rodzicom oraz Bratu, którzy zawsze wspierali mnie zarówno w czasie pobytu poza granicami Kraju, jak też w trakcie jej realizacji w trudach dnia codziennego

5

6 Application of speckle tracking echocardiography in the assessment of left ventricular function In vivo and in vitro studies Robert Olszewski Wojskowy Instytut Medyczny Klinika Kardiologii i Chorób Wewnętrznych Oddział Szybkiej Diagnostyki Kardiologicznej Abstract The thesis reports the research effort aimed at the application of speckle tracking echocardiography (TMSA) in the assessment of left ventricular function (LV). It is devoted to four particular aspects: to work out a mathematical model of the LV as well as a numerical model of ultrasonographic visualization, create an echocardiographic model of the LV enhancing the in vitro analysis of various physiological and pathological conditions, estimate the congruity of the velocity of movement for mid-segments of the LV using 2D-TMSA and magnetic MRI techniques for athletes who engage in rowing and finally, to determine the

7 6 Abstract range of correct values for the LV strain in the 3D-TMSA technique for healthy subjects who engage in sports. The monograph consists of eight chapters. In the beginning the author provides the abbreviations and symbols, and next addresses the objectives and backgrounds of echocardiography and systolic function of LV. The current knowledge about Tissue Doppler, TMSA and the echocardiographic parameters of deformation like strain rate and strain in the 2D-TMSA, are described in detail in Chapters 2 and 3. Chapters 4 6 report the novel part of the research. These Chapters present the original contribution of the author. The aims of the research, methods and results are described The dedicated mathematical model of speckle displacement accompanying the ventricular contraction was also discussed. Both tracking the position of acoustic markers during cardiac cycle in the mid-segments of LV and radial strain were modeled. In Chapter 5 the description of two novel dynamic ultrasonic phantoms of the LV to imitate a beating heart is given. Next, two groups of healthy volunteers used in vivo studies are described. Chapter 6 reports the final results both for in vivo and in vitro experiments. The final Chapters 7 and 8 conclude the monograph and recapitulate the main achievements of the reported research and provide discussion of the original results.

8 Summary Objective For the past decade echocardiography has been an imaging modality with multiple applications. It has been widely used as it is readily available and has a noninvasive nature. Ultrasonic imaging is ideally suited for the evaluation of cardiac mechanics because of its intrinsically dynamic nature. Two dimensional echocardiography (2D) has emerged as a powerful tool to serially monitor cardiac performance and map the progression of heart dysfunction. It has become an integral part of modern cardiology, with central roles in the assessment of ventricular size and function and also in the diagnosis and evaluation of different diseases. Moreover, 2D imaging is relatively simple, inexpensive, and readily obtainable both in the office or at the bedside. Backgrounds Systolic dysfunction of the left ventricle (LV) is a hallmark of most cardiac diseases. LV assessment by 2D, however, suffers a number of limitations, e.g. M-mode and 2D recording are operator dependent and rely on geometric assumptions that do not always hold true in patients with a dilated, remodeled ventricle. Doppler Tissue Imaging (DTI) has also been validated extensively and examined in a variety of cardiac pathologies. To distinguish between signals originating from moving tissue and blood flow, a low pass filter was used to display tissue velocities. While the intensity of the signals generated by the myocardium is higher, the Doppler shift generated by its movements is much lower than the one generated by blood flow velocity in the ventricle. DTI interrogates wall motion at a single point in the myocardium with reference to a point outside

9 8 Summary the chest and is strongly influenced by translational motion and tethering. DTI measurements are angle dependent. Improved endocardial border delineation with contrast also facilitates the detection of LV motion abnormalities. The advent of contrast echocardiography has improved endocardial definition leading to better assessment of global and regional function after injection of intravenous contrast agents. However, despite the benefits of contrast agent imaging, the results may be affected by cardiac and respiratory motion, image attenuation, shadowing and the availability of suitable acoustic windows. Assessment of LV function remains difficult despite rapid technological echocardiographic developments. One of the major recent technical developments in ultrasound imaging is the ability to assess tissue deformation. Speckle-tracking echocardiography (2D-TMSA) has recently emerged as a quantitative ultrasound technique for accurately evaluating myocardial deformation by analysing the motion of speckles identified on routine 2D sonograms. 2D-TMSA is potentially suitable for the measurement of angular LV motion because of its angle-independence. 2D-TMSA modality provides new parameters to assess myocardial performance, and these parameters include strain and strain rate. Nevertheless, it has some limitations because the heart moves in three dimensions. The assessment by 2D-TMSA is based on the measurements of strain calculated on 2D projection only, ignoring the characteristics of threedimensional cardiac wall motion. The newly developed three-dimensional speckle tracking (3D-TMSA) has the potential to circumvent these limitations. Aims 1. To work out a mathematical model of the left ventricle as well as a numerical model of ultrasonographic visualization. 2. To create an echocardiographic model of the left ventricle enhancing the in vitro analysis of various physiological and pathological conditions in a new 2D-TMSA technique. 3. To estimate the congruity of the velocity of movement for mid-segments of the left ventricle using 2D-TMSA and MRI techniques for athletes who engage in rowing. 4. To determine the range of correct values for the left ventricle strain in 3D-TMSA technique for healthy subjects who engage in sports.

10 Summary 9 Methods In the study, a new, dedicated mathematical model of speckle displacement accompanying the ventricular contraction was used. Both functions, tracking the position of acoustic markers during cardiac cycle in the mid-segments of LV and radial strain were modelled. The mathematical LV model was developed after observation of a human beating heart using a short axis parasternal view. The purpose of this study was to better understand the echographic images and especially the origin of acoustic markers and radial strain for the mid-segments of LV. Two dynamic ultrasound phantoms of the left ventricle to imitate a beating heart were developed: first (WGP) for testing speckle tracking algorithms in different echo-machines and the second (WZLK) for mimicking left ventricle infarct. WGP was prepared using a sponge material and WZLK using a polyvinyl alcohol material. Both phantoms were modeled into a homogeneous hollow cylinder: approximately 10 cm and 12 cm in length for WPG and WZLK, respectively. Both phantoms were 5 cm in diameter, with a wall thickness of 1.0 cm. Additionally, a small part of the wall of the WZLK was processed to simulate the stiffness of myocardial infarction. The phantoms were connected at the end to an adjustable external pump (Vivitro Inc. T M ).The pulse volume inside the cylinder was set between 12 to 50 ml at rates of 40, 60, 100, 120 beats/minute. The phantoms were immersed in water for ultrasound scanning with two different insonation angles (90 and 65 degrees). Strain and strain rate were measured with different combinations of angles and pulse rates. Echocardiographic examinations were performed in 118 volunteers. Two groups (14 rowers and 104 healthy volunteers), all underwent standard echo using IE 33 Philips Medical System, Andover, MA, USA and speckle tracking examination. Fourteen rowers (aged 23 ± 3.2 years) undergoing 2D-echocardiographic examinations underwent same day cardiac magnetic resonance images MRI using Siemens 1.5 T. LV speed for middle LV segments were measured using both modalities (2D-TMSA and MRI) and compared. The intertechnique comparisons included regression and Bland-Altman analysis. Standard 3D-TMSA echocardiography was performed in 104 healthy subjects who engage in sports (aged (19 60) mean 46.6 years). Real-time 3D datasets (Toshiba Artida 4D System) obtained from healthy subjects were analyzed to measure LV segmental radial (RS), longitudinal (LS), circumferential (CS) and global strains (GS). All scans were independently analysed by a second observer to assess inter-observer variability.

11 10 Summary Results The mathematical model of ultrasonographic speckle visualisation is the realization of a fully controlled diagnostic environment. This model of the left ventricle depicts the radial strains of the walls as occurring in the human heart and allows for the testing of algorithms that tracks the displacement of acoustic markers as well as improve the existing algorithms. The received echocardiographic images of the phantoms proved to imitate the human heart s image. Over a parameter combination of radial and circumferential strain as well as radial and circumferential strain rate, speckle tracking was measured accurately. The angle of insonation did not affect 2D-TMSA. It was shown that WZLK phantom is suitable for mimicking the left ventricle infarct. In athletes who engage in rowing the 2D-TMSA automatic velocity analysis was possible for 92% of 84 attempted segments, only 8% of the segments had to be manually corrected. The ultrasonic velocity measured for middle LV segments was cm/s. In MRI examinations 96% segments were analyzed automatically, only 4% of the segments had to be manually corrected. The MRI velocity measured for middle LV segments was cm/s. There was a significant correlation in rower groups between LV speed for middle LV segments, both modalities, 2D-TMSM and MRI, correlated well (r = 0.9). In the apical 3D volumetric images, 3D strains were analyzed in 16 myocardial segments. 3D-TMSA was measured with reliable tracking quality in 83% apical, 87.3% middle, 87.5% basal segments of LV. The average time for 3D image acquisition and 3D-TMSA strain analysis was 4.1 ± 1.2 min. Maximal radial strain of the basal segment LV determined by 3D-TMSA was significantly (p < 0.001) higher than the one from apical view. The global, radial, longitudinal, circumferential and strain of LV by 3D-TMSA were 35.1 ± 15.4%; 33.6 ± 15.3%; 17.4 ± 6,1%; 25.3 ± 8.3% respectively. Inter-observer variabilities were 6.0% for RS, 8.0% for CS, 8.5% for LS and 4.0 for GS in 3DT-TMSA, respectively. Conclusions 1. The described mathematical model of speckle displacement in the wall of the left ventricle fully depicts the radial strains of the walls as occurring in the human heart.

12 Summary The numerical model of ultrasonographic visualisation proposed by the author is the realization of a fully controlled diagnostic environment, based on different types of echocardiography machines. 3. The mathematical model of the left ventricle in the described environment of the ultrasonographic visualisation allows for the testing of algorithms that follow and analyze dispersion of acoustic markers as well as improve the existing algorithms or support the construction of new ones. 4. The developed models of the left ventricle, in addition to the model of heart with the myocardial scar, have fully proven useful in research on new echocardiographic 2D-TMSA technique. 5. Presented ultrasonographic models may serve to analyze left ventricle strains in physiological as well as pathological conditions. 6. The results of conducted research indicate the usefulness of the implemented material for the construction of the left ventricle, which is proved by the model of heart attack, where radial movement of the walls and comparable value of strains were achieved, regardless of the angle the ultrasonic beam was in. 7. Maximum values of the contraction velocity for mid-segments of the left ventricle for athletes, who engage in rowing, obtained using 2D-TMSA method, are concurrent with velocity values obtained using MRI method. 8. The 2D-TMSA method used for tracking acoustic markers provides the appropriate information on the movement of the mid-segments of the left ventricle for athletes, who engage in rowing. It is a new and promising technique, which allows for its broader application in analyzing the velocity of movement of the left ventricle segments in consecutive/further clinical research. 9. It has been demonstrated that 3D-TMSA technique is a simple method enabling the estimation of the value of the left ventricle strain. Key Words Echocardiography; Two-dimensional speckle tracking; Speckle modeling; Ultrasound phantoms; Ventricular systolic function; Strain; Strain rate; Threedimensional speckle tracking.

13

14 Contents Acknowledgments 23 Abbreviations and symbols Introduction Left ventricular assessment Doppler Tissue Imaging Two-Dimensional Speckle Tracking Echocardiographic parameters of deformation strain rate and strain in 2D-TMSA Preliminary Mathematical model of the left ventricle, numerical model of ultrasonographic visualization Echocardiographic model of the left ventricle Physical principles of a ventricular Speckles Tracking Left ventrcile midl segments velocity assesment by Speckle Tracking Left ventricle deformation parametrs in Three-Dimensional Speckle Tracking Aims Materials and methods Objective Echocardiographic model of the left ventricle to analyze various physiological and pathological states Echocardiographic models of the left ventricle

15 14 Contents 5.3. Assessment the congruity of the velocity of movement for mid-segments ofthe left ventricle using 2D-TMSA and MRI techniques for athletes who engage in rowing Echocardiographic examinations Cardiac magnetic resonance imaging Deformation parametrs for the left ventricle in 3D-TMSA technique for healthy subjects who engage in sports The study population Echocardiography Statistical methods Results Mathematical model of the left ventricle and numerical visualization of ultrasound Acoustic track model Left ventricular model to analyze various physiological and pathological conditions in the new 2D-TMSA Comparison of the middle segment velocity of left ventricular in 2D- TMSA and MRI in athletes who engage in rowing Parameters of left ventricular strain determined using 3D-TMSA in healthy subjects who engage in sports Research results and discussion Mathematical and numerical models of the left ventricle and ultrasound visualization Left ventricular phantom to analyze various physiological and pathological conditions in the new 2D-TMSA Assessment the congruity of the velocity of movement for mid-segments of the left ventricle using 2D-TMSA and MRI techniques for athletes who engage in rowing Parameters of left ventricular deformation using 3D-TMSA in subjects who engage in sports Conclusions 123 Source of funding 125 References 127

16 Streszczenie Wprowadzenie W ciągu ostatniej dekady echokardiografia stała się podstawową metodą obrazowania diagnostycznego serca i naczyń. Szerokie zastosowanie echokardiografii jest możliwe dzięki jej dwóm podstawowym cechom: łatwej dostępności i nieinwazyjności. Otrzymywany w czasie rzeczywistym obraz ultrasonograficzny doskonale odzwierciedla dynamiczną funkcję serca. Dwuwymiarowa echokardiografia (2D) stała się potężnym narzędziem do ciągłego monitorowania rozwoju dysfunkcji mięśnia i chorób serca. Ponadto echokardiografia 2D jest metodą relatywnie niedrogą, mającą zastosowanie zarówno w pracowni, jak i bezpośrednio przy łóżku chorego. Echokardiografia 2D jest integralną częścią nowoczesnej kardiologii służącą zarówno do oceny wymiarów, funkcji serca, jak również w diagnostyce różnicowej. Skurczowa i/lub rozkurczowa dysfunkcja lewej komory (LK) serca jest cechą charakterystyczną dla większości chorób serca. Jednakże echokardiograficzna ocena LK napotyka również na wiele ograniczeń; np. obrazowanie M-mode i 2D jest zależne od umiejętności osoby badającej, a obliczenia objętości i frakcji wyrzutowej opierają się na wzorach geometrycznych, które nie opisują w sposób wystarczający powiększonej czy zniekształconej w trakcie remodelingu LK. Dopplerowskie obrazowanie prędkości ruchu tkanek (DTI) jest echokardiograficzną metodą, której zastosowanie było dokładnie badane w różnych chorobach serca. Poprzez zastosowanie odpowiednich technik filtracji, poza wizualizacją przepływu krwi, stał się również możliwy pomiar prędkości ruchu tkanki, charakteryzujący się wysoką amplitudą sygnału w zakresie bardzo małych częstotliwości. Jednakże ponieważ prędkość ruchu danego obszaru mięśnia sercowego jest mierzona w stosunku do punktu odniesienia umieszczonego w głowicy ultradźwiękowej na zewnątrz klatki piersiowej, to pomiar prędkości danego obszaru techniką DTI nie jest wolny od wpływu przemieszczenia się całego mięśnia sercowego oraz od jego pociągania pasywnego przez sąsiednie segmenty.

17 16 Streszczenie Ponadto wadą tej metody jest również zależność wartości prędkości miokardialnych od kąta padania wiązki ultradźwięków oraz niskie małe wartości prędkości w segmentach koniuszkowych. Poprawa wizualizacji wsierdzia LK przez podanie środka kontrastowego ułatwia rozpoznanie odcinkowych zaburzeń kurczliwości. Niestety, mimo to, również echokardiografia z podaniem środka kontrastującego ma pewne ograniczenia, np. konieczność uzyskania odpowiedniego okna akustycznego, ruch oddechowy płuc oraz zjawiska fizyczne, jak tłumienie sygnału ultradźwiękowego czy efekt cieniowania. Mimo rozwoju nowych metod służących poprawie jakości uzyskanego obrazu i ocenie odkształcenia mięśnia sercowego właściwa ocena funkcji LK ciągle pozostaje wyzwaniem echokardiograficznym. Technika śledzenia markera akustycznego (ang. speckle tracking 2D-TMSA) jest ostatnio wprowadzoną techniką do precyzyjnego obliczania odkształcenia mięśnia sercowego poprzez analizę ruchu markerów akustycznych w obrazie echograficznym 2D, rutynowo uzyskanym w trakcie badania. 2D-TMSA jest metodą pozwalającą na pomiar ruchu mięśnia sercowego we wszystkich kierunkach, ponieważ jest wolna od zależności kątowej ruchu ściany i kierunku padania wiązki ultradźwiękowej. W tej technice możemy mierzyć takie parametry mięśnia sercowego, jak jego odkształcenie (strain) i prędkość odkształcenia miokardium (strain rate). Technika 2D-TMSA wyznaczania obu wielkości, odkształcenia i szybkości odkształcenia ma ograniczenia związane z przemieszczaniem się całego serca w trzech wymiarach. Wielkość odkształcenia miokardium obliczana w technice 2D-TMSA opiera się na wartościach otrzymanych w płaszczyźnie dwuwymiarowej, ignorując trójwymiarowy ruch serca (3D). Najnowsza technologia śledzenia przemieszczania się markerów akustycznych 3D-TMSA przełamuje te potencjalne ograniczenia. Cel pracy 1. Opracowanie modelu matematycznego lewej komory serca oraz numerycznego modelu wizualizacji ultrasonograficznej. 2. Stworzenie wzorca echokardiograficznego lewej komory serca do analizy różnych stanów fizjologicznych i patologicznych w nowej technice 2D- TSMA. 3. Ocena zgodności prędkości ruchu środkowych segmentów lewej komory serca w technikach 2D-TSMA i MRI dla osób uprawiających wyczynowo wioślarstwo.

18 Streszczenie Wyznaczenie zakresu prawidłowych wartości odkształcenia ściany lewej komory serca (strain) w technice 3D-TSMA dla zdrowych osób uprawiających sport. Metody Do badania zastosowano matematyczny model ruchu ziarna markerów akustycznych związany z kurczliwością lewej komory serca. Powstał on na podstawie obserwacji akcji rzeczywistego serca, obrazowanego przez ultrasonograf w projekcji poprzecznej, przymostkowej, w obrazowaniu 2D w celu numerycznego modelowania obrazów ultrasonograficznych ścian serca, a zwłaszcza zachowania się markerów akustycznych i odkształcenia radialnego środkowych segmentów lewej komory. Do badań echokardiograficznych opracowano i zbudowano dwa wzorce lewej komory. Pierwszy wzorzec ultrasonograficzny LK (WGP) dla badania przemieszczania się markerów akustycznych w trakcie skurczu i rozkurczu oraz drugi model zawału lewej komory (WZLK). WGP został wykonany z gąbki poliuretanowej, w postaci wydrążonego walca o długości 10 cm, średnicy zewnętrznej 5 cm, średnicy wewnętrznej 3 cm i o grubości ściany 1 cm, a drugi WZLK z materiału alkoholu poliwinylowego w postaci elastycznej rurki o długości 12 cm, grubości ściany 1 cm i średnicy zewnętrznej 5 cm. We wzorcu WZLK obszar odpowiadający dwóm segmentom poddano procesowi obróbki termicznej (suszenia), co skutkowało jego usztywnieniem. Następnie wzorce ultrasonograficzne podłączono do komputerowo sterowanej, hydraulicznej pompy tłokowej firmy (Vivitro Inc. TM ). Wzorce LK zanurzono w wodzie i badano ich odkształcenie (strain) i tempo odkształcenia (strain rate), przy zastosowaniu dostępnych komercyjnie algorytmów 2D-TMSA. Przyjęto następujące parametry: wpompowywanie objętości wody ml z częstością cykli pracy: 40, 60, 100, 120 na minutę, dla kąta padania wiązki ultradźwiękowej 90 i 65 w stosunku do osi wzorca. W części klinicznej badaniu echokardiograficznemu poddano dwie grupy ochotników (n = 118). U 14 zdrowych mężczyzn w wieku 23±3,2 lat uprawiających wyczynowo wioślarstwo wykonano badanie echokardiograficzne techniką 2D aparatem firmy IE 33 (Philips Medical System, Andover, MA, USA) i badanie serca techniką MRI, gdzie zastosowano skaner 1,5-T MR (Simens, Erlangen, Niemcy). Prędkości radialne środkowych segmentów LK obliczano techniką 2D-TMSA w projekcji przymostkowej w osi krótkiej, podobnie jak w MRI. Dla porównania

19 18 Streszczenie wartości prędkości uzyskanych metodą echokardiograficzną i MRI użyto liniowej regresji, analizę zgodności przeprowadzono testem Bland-Altmana. Drugą analizowaną grupę stanowiło 104 ochotników uprawiających amatorsko sport, w wieku lat; średnia 46,6. Badania wykonywano za pomocą echokardiografu firmy Toshiba Artida, Toshiba Medical Systems, Tokio, Japonia. Stosując automatyczną trójwymiarową analizę 3D-TMSA, obliczono dla poszczególnych segmentów maksymalne wartości odkształcenia strain dla ruchu podłużnego, okrężnego, radialnego i trójwymiarowego LK. Wartości współczynnika zmienności pomiarów, definiowanego jako iloraz odchylenia standardowego do wartości średniej pomiędzy dwoma badaczami, przedstawiono dla każdego z odkształceń. Wyniki Matematyczny model ultrasonograficznej wizualizacji jest realizacją w pełni kontrolowanego środowiska diagnostycznego. Zaproponowany matematyczny model LK w pełni opisuje odkształcenie radialne ściany modelu lewej komory, podobny do obserwowanego w sercu ludzkim. Pozwala on na testowanie obecnie dostępnych algorytmów śledzenia markerów akustycznych, jak również na ich ulepszanie. Uzyskane obrazy wzorców lewej komory doskonale naśladowały echogram LK w obrazowaniu 2D w projekcji przymostkowej w osi krótkiej. We wszystkich przypadkach pomiarów odkształcenia radialnego i okrężnego, jak również tempa odkształcenia radialnego i okrężnego, niezależnie od prędkości pracy wzorca i objętości wpompowywanej krwi, nie zaobserwowano znamiennie istotnych różnic pomiędzy seriami pomiarowymi dla dwóch kątów ustawienia głowicy ultradźwiękowej względem wzorca ultrasonograficznego. WZLK pozwala naśladować obszar LK objęty zawałem. W grupie uprawiających wyczynowo wioślarstwo uwidoczniono wszystkie 84 badane segmenty, a automatycznej analizie 2D-TMSA poddano 92% segmentów. Pozostałe 8% segmentów wymagało korekcji ręcznej. Maksymalna wartość uzyskanej prędkości ruchu środkowych segmentów dla poszczególnych segmentów LK, uzyskanych metodą 2D-TMSA, mieściła się w przedziale 3,61 5,22 cm/s. W badaniu MRI 96% segmentów analizowano automatycznie, a 4% wymagało korekcji ręcznej. Maksymalna wartość uzyskanej prędkości ruchu środkowych segmentów dla poszczególnych segmentów LK uzyskanych w MRI mieściła się

20 Streszczenie 19 w przedziale 3,48 4,94 cm/s. Uzyskane wyniki wskazują na duży poziom zgodności dla obu technik, współczynnik korelacji bliski r = 0,9. W trójwymiarowym badaniu echokardiograficznym analizie metodą 3D-TMSA poddano odkształcenie strain przy podziale LK na 16 segmentów. Spośród analizowanych segmentów 83% segmentów koniuszkowych, 87,3% środkowych i 87,5% podstawnych było poddane pełnej, prawidłowej analizie automatycznej 3D-TMSA. Średni czas badania wynosił 4,1±1,2 min. Maksymalna wartość odkształcenia radialnego segmentów podstawnych obliczona techniką 3D-TMSA była znamiennie (p < 0,001) wyższa od maksymalnej wartości odkształcenia segmentów koniuszkowych. Odkształcenia: 3D, radialne, podłużne i okrężne dla LK w technice 3D-TMSA wynosiły odpowiednio: 35,1±15,4%; 33,6±15,3%; 17,4±6,1%; 25,3±8,3%. Współczynnik zmienności pomiarów wynosił: 6% dla pomiarów odkształcenia radialnego, 8% odkształcenia okrężnego i 8,5% dla pomiarów odkształcenia podłużnego, a dla odkształcenia globalnego 3D 4%. Wnioski 1. Opisany matematyczny model lewej komory serca w pełni odzwierciedla odkształcenia radialne ścian zachodzące w ludzkim sercu. 2. Proponowany przez autora model numeryczny wizualizacji ultrasonograficznej jest realizacją w pełni kontrolowanego środowiska diagnostycznego, opartego na różnych typach aparatów echokardiograficznych. 3. Matematyczny model lewej komory serca w opisanym środowisku wizualizacji ultrasonograficznej pozwala testować algorytmy śledzące i analizujące rozkłady markerów akustycznych, a także doskonalić istniejące algorytmy lub wspierać konstrukcje nowych. 4. Opracowane i wykonane wzorce lewej komory serca, jak i wzorzec zawału serca, wykazały w pełni ich przydatność do badań nad nową echokardiograficzną techniką 2D-TMSA. 5. Przedstawione wzorce ultrasonograficzne mogą służyć do analizy odkształceń ścian lewej komory serca zarówno w stanach fizjologicznych, jak i patologicznych. 6. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują na przydatność zastosowanego materiału do konstrukcji lewej komory serca, czego dowodzi model zawału serca, a to z uwagi na osiągnięcie porównywalnego, radialnego przemieszczania ścian i porównywalnej wartości odkształceń niezależnie od kąta padania wiązki ultradźwiękowej.

21 20 Streszczenie 7. Maksymalne wartości prędkości skurczowej dla środkowych segmentów lewej komory u osób uprawiających wioślarstwo, otrzymane metodą 2D- TMSA, są zgodne z wartościami prędkości otrzymanymi metodą MRI. 8. Metoda śledzenia markerów akustycznych 2D-TMSA daje właściwą informację o ruchu środkowych segmentów lewej komory u osób uprawiających wioślarstwo. Jest nową, obiecującą techniką pozwalającą na szersze jej zastosowanie do analizy prędkości ruchu segmentów lewej komory w dalszych badaniach klinicznych. 9. Wykazano, że technika 3D-TMSA jest prostą metodą do wyznaczania wartości odkształcenia lewej komory serca.

22 Spis treści Podziękowania 23 Stosowane skróty Wstęp Ocena funkcji lewej komory serca Obrazowanie regionalnej prędkości mięśnia sercowego Doppler Tissue Imaging (DTI) Echokardiograficzna technika śledzenia markera akustycznego (2D-TMSA) Echokardiograficzne parametry odkształcenia strain i strain rate w technice 2D-TMSA Wprowadzenie Matematyczny model lewej komory, numeryczna wizualizacja ultrasonograficzna Echokardiograficzny wzorzec lewej komory Podstawy fizyczne śledzenia przemieszczeń struktur ściany serca Ocena prędkości ruchu środkowych segmentów lewej komory serca w technice 2D-TSMA Parametry odkształcenia lewej komory serca w technice 3D-TSMA Cele pracy Materiał i metody Wprowadzenie Echokardiograficzny wzorzec lewej komory serca do analizy różnych stanów fizjologicznych i patologicznych

Podstawy echokardiografii

Podstawy echokardiografii Echokardiografia podstawy Podstawy echokardiografii II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 - badanie echokardiograficzne jest metodą oceny serca wykorzystującą ultradźwięki - głowica echokardiografu emituje

Bardziej szczegółowo

Podstawy echokardiografii

Podstawy echokardiografii Podstawy echokardiografii II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Echokardiografia podstawy - badanie echokardiograficzne jest metodą oceny serca wykorzystującą ultradźwięki - głowica echokardiografu emituje

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY POMOCNICZE DO WYKŁADU Z BIO-

MATERIAŁY POMOCNICZE DO WYKŁADU Z BIO- 1 MATERIAŁY POMOCNICZE DO WYKŁADU Z BIO- i HYDROAKUSTYKI 11. Metody zobrazowań w diagnostyce medycznej S. Typy ultrasonograficznych prezentacji obrazu W zależności od sposobu rejestracji ech rozróżniamy

Bardziej szczegółowo

Typy badań echokardiogaficznych Spoczynkowe Obciążeniowe (wysiłek, dobutamina, dipirydamol, inne) Z dostępu przez klatkę piersiową (TTE) Przezprzełyko

Typy badań echokardiogaficznych Spoczynkowe Obciążeniowe (wysiłek, dobutamina, dipirydamol, inne) Z dostępu przez klatkę piersiową (TTE) Przezprzełyko Podstawy echokardiografii Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Typy badań echokardiogaficznych Spoczynkowe Obciążeniowe (wysiłek,

Bardziej szczegółowo

Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca

Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca Zbigniew Gugnowski GRK Giżycko 2014 Opracowano na podstawie: Wytycznych ESC dotyczących rozpoznania oraz

Bardziej szczegółowo

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Lek. Ewelina Anna Dziedzic Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n. med. Marek Dąbrowski

Bardziej szczegółowo

Badania dodatkowe w celu potwierdzenia rozpoznania stabilnej choroby wieńcowej

Badania dodatkowe w celu potwierdzenia rozpoznania stabilnej choroby wieńcowej Badania dodatkowe w celu potwierdzenia rozpoznania stabilnej choroby wieńcowej Nieinwazyjne badanie diagnostyczne układu krążenia stanowią podstawową metodę, wykorzystywaną w rozpoznawaniu jak i monitorowaniu

Bardziej szczegółowo

Kardiologia. Aspekty kliniczne. Wskazania kliniczne

Kardiologia. Aspekty kliniczne. Wskazania kliniczne 3 Kardiologia Aspekty kliniczne Wycinkowa echokardiografia jest idealnym narzędziem diagnostycznym do oceny zaburzeń kardiologicznych w stanach zagrożenia życia. Opierając się jedynie na wynikach badania

Bardziej szczegółowo

lek. Marzena Barczuk-Falęcka ZNACZENIE REZONANSU MAGNETYCZNEGO SERCA W DIAGNOSTYCE CHORÓB SERCA I OCENIE FIZJOLOGICZNEJ ADAPTACJI

lek. Marzena Barczuk-Falęcka ZNACZENIE REZONANSU MAGNETYCZNEGO SERCA W DIAGNOSTYCE CHORÓB SERCA I OCENIE FIZJOLOGICZNEJ ADAPTACJI lek. Marzena Barczuk-Falęcka ZNACZENIE REZONANSU MAGNETYCZNEGO SERCA W DIAGNOSTYCE CHORÓB SERCA I OCENIE FIZJOLOGICZNEJ ADAPTACJI SERCA DO WYSIŁKÓW FIZYCZNYCH U DZIECI Rozprawa na stopień naukowy doktora

Bardziej szczegółowo

Zmiany stwierdzane w badaniu przezklatkowym

Zmiany stwierdzane w badaniu przezklatkowym 162 Choroba nadciśnieniowa serca Prezentacja dwuwymiarowa S Przerost (> 12 mm) mięśnia sercowego (od umiarkowanego do znacznego), obejmujący głównie przegrodę międzykomorową, brak odcinkowych zaburzeń

Bardziej szczegółowo

Obrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych

Obrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych Lekarz Daria Dziechcińska-Połetek Obrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: Dr hab. n. med. Ewa Kluczewska, prof. nadzw.

Bardziej szczegółowo

Ocena lewej komory w badaniu echokardiograficznym

Ocena lewej komory w badaniu echokardiograficznym Kardiologia Polska 2014; 72, supl. II: XX XX; DOI: 10.5603/KP.2014.XXXX ISSN 0022 9032 ArtykuŁ poglądowy / Review article Ocena lewej komory w badaniu echokardiograficznym Left ventricular function assessment

Bardziej szczegółowo

układu krążenia Paweł Piwowarczyk

układu krążenia Paweł Piwowarczyk Monitorowanie układu krążenia Paweł Piwowarczyk Monitorowanie Badanie przedmiotowe EKG Pomiar ciśnienia tętniczego Pomiar ciśnienia w tętnicy płucnej Pomiar ośrodkowego ciśnienia żylnego Echokardiografia

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Uniwersytet Medyczny w Łodzi Uniwersytet Medyczny w Łodzi Oddział Kardiologii M. Sz. S. sp. z o.o. Radom Klinika Intensywnej Terapii Kardiologicznej ROZPRAWA DOKTORSKA Wpływ dysfunkcji prawej komory serca na rokowanie krótkoterminowe

Bardziej szczegółowo

lek. Olga Możeńska Ocena wybranych parametrów gospodarki wapniowo-fosforanowej w populacji chorych z istotną niedomykalnością zastawki mitralnej

lek. Olga Możeńska Ocena wybranych parametrów gospodarki wapniowo-fosforanowej w populacji chorych z istotną niedomykalnością zastawki mitralnej lek. Olga Możeńska Ocena wybranych parametrów gospodarki wapniowo-fosforanowej w populacji chorych z istotną niedomykalnością zastawki mitralnej Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr

Bardziej szczegółowo

Osiągaj więcej. Doświadczaj więcej. Oczekuj więcej.

Osiągaj więcej. Doświadczaj więcej. Oczekuj więcej. Osiągaj więcej. Doświadczaj więcej. Oczekuj więcej. System ultrasonograficzny ACUSON X700. www.siemens.com/ultrasound Answers for life. System ultrasonograficzny ACUSON X700 Doskonała jakość obrazu. Nowatorska

Bardziej szczegółowo

Akademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny

Akademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny Akademia Morska w Szczecinie Wydział Mechaniczny ROZPRAWA DOKTORSKA mgr inż. Marcin Kołodziejski Analiza metody obsługiwania zarządzanego niezawodnością pędników azymutalnych platformy pływającej Promotor:

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka, strategia leczenia i rokowanie odległe chorych z rozpoznaniem kardiomiopatii przerostowej

Diagnostyka, strategia leczenia i rokowanie odległe chorych z rozpoznaniem kardiomiopatii przerostowej Lekarz Karolina Macioł-Skurk Diagnostyka, strategia leczenia i rokowanie odległe chorych z rozpoznaniem kardiomiopatii przerostowej Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n.

Bardziej szczegółowo

Twoja. Katalog kursów. Zapisy oraz informacje o szkoleniach. Kontakt: tel wew. 205

Twoja. Katalog kursów. Zapisy oraz informacje o szkoleniach. Kontakt: tel wew. 205 Twoja Katalog kursów Kontakt: tel. 32 730 32 23 wew. 205 biuro@ Zapisy oraz informacje o szkoleniach www. Wykładowca: dr P. Życiński Podstawy diagnostyki USG narządów jamy brzusznej 09:00-19:00 (dzień

Bardziej szczegółowo

Echokardiograficzna próba oceny odrzucania przeszczepu serca w grupie pediatrycznej

Echokardiograficzna próba oceny odrzucania przeszczepu serca w grupie pediatrycznej lekarz Arkadiusz Wierzyk Echokardiograficzna próba oceny odrzucania przeszczepu serca w grupie pediatrycznej Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: prof. dr hab. n. med. Małgorzata Szkutnik

Bardziej szczegółowo

Testy wysiłkowe w wadach serca

Testy wysiłkowe w wadach serca XX Konferencja Szkoleniowa i XVI Międzynarodowa Konferencja Wspólna SENiT oraz ISHNE 5-8 marca 2014 roku, Kościelisko Testy wysiłkowe w wadach serca Sławomira Borowicz-Bieńkowska Katedra Rehabilitacji

Bardziej szczegółowo

DIAGNOSTYKA NIEINWAZYJNA I INWAZYJNA WRODZONYCH I NABYTYCH WAD SERCA U DZIECI

DIAGNOSTYKA NIEINWAZYJNA I INWAZYJNA WRODZONYCH I NABYTYCH WAD SERCA U DZIECI DIAGNOSTYKA NIEINWAZYJNA I INWAZYJNA WRODZONYCH I NABYTYCH WAD SERCA U DZIECI Dlaczego dzieci sąs kierowane do kardiologa? Różnice w diagnostyce obrazowej chorób układu krążenia u dorosłych i dzieci Diagnostyka

Bardziej szczegółowo

Praktyczne aspekty ultrasonografii jamy brzusznej u małych zwierząt

Praktyczne aspekty ultrasonografii jamy brzusznej u małych zwierząt Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Polska Wydział Medycyny Weterynaryjnej Pracownia Radiologii i Ultrasonografii Praktyczne aspekty ultrasonografii jamy brzusznej u małych zwierząt Piotr Dębiak Ultrasound

Bardziej szczegółowo

Proposal of thesis topic for mgr in. (MSE) programme in Telecommunications and Computer Science

Proposal of thesis topic for mgr in. (MSE) programme in Telecommunications and Computer Science Proposal of thesis topic for mgr in (MSE) programme 1 Topic: Monte Carlo Method used for a prognosis of a selected technological process 2 Supervisor: Dr in Małgorzata Langer 3 Auxiliary supervisor: 4

Bardziej szczegółowo

Badania obrazowe w diagnostyce chorób serca. II Katedra i klinika Kardiologii CM UMK

Badania obrazowe w diagnostyce chorób serca. II Katedra i klinika Kardiologii CM UMK Badania obrazowe w diagnostyce chorób serca II Katedra i klinika Kardiologii CM UMK RTG klatki piersiowej Ocenia zarys i wielkość serca, aorty, naczyń krążenia płucnego, wykrywa w ich rzucie zwapnienia

Bardziej szczegółowo

CMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca

CMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca CMC/2015/03/WJ/03 Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca Dane pacjenta Imię:... Nazwisko:... PESEL:... Rozpoznane choroby: Nadciśnienie tętnicze Choroba wieńcowa Przebyty zawał

Bardziej szczegółowo

Szpital Miejski im. Franciszka Raszei

Szpital Miejski im. Franciszka Raszei Załącznik nr 1 Specyfikacja Techniczna Zamówienia Echokardiograf 1 szt. Oferowany model (pełna nazwa urządzenia, model, typ, nr katalogowy):. Producent (+ adres, adres strony www): Kraj produkcji:... Rok

Bardziej szczegółowo

4. EKSPLOATACJA UKŁADU NAPĘD ZWROTNICOWY ROZJAZD. DEFINICJA SIŁ W UKŁADZIE Siła nastawcza Siła trzymania

4. EKSPLOATACJA UKŁADU NAPĘD ZWROTNICOWY ROZJAZD. DEFINICJA SIŁ W UKŁADZIE Siła nastawcza Siła trzymania 3 SPIS TREŚCI Przedmowa... 11 1. WPROWADZENIE... 13 1.1. Budowa rozjazdów kolejowych... 14 1.2. Napędy zwrotnicowe... 15 1.2.1. Napęd zwrotnicowy EEA-4... 18 1.2.2. Napęd zwrotnicowy EEA-5... 20 1.3. Współpraca

Bardziej szczegółowo

PRACA DYPLOMOWA Magisterska

PRACA DYPLOMOWA Magisterska POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych PRACA DYPLOMOWA Magisterska Studia stacjonarne dzienne Semiaktywne tłumienie drgań w wymuszonych kinematycznie układach drgających z uwzględnieniem

Bardziej szczegółowo

Kardiologia małych zwierząt

Kardiologia małych zwierząt Międzynarodowa Konferencja VetCo Kardiologia małych zwierząt 5-6 września 2015 Warszawa Materiały konferencyjne Wydawca biuletynu: VetCo Veterinary Consulting & Control Al. 3 Maja 7/2, 00-401 Warszawa

Bardziej szczegółowo

Ciśnienie w tętnicy płucnej

Ciśnienie w tętnicy płucnej 10 Ciśnienie w tętnicy płucnej Echokardiografia w połączeniu z badaniem doplerowskim stanowi metodę wiarygodną, nieinwazyjną i łatwą w zastosowaniu przy określaniu ciśnienia w tętnicy płucnej (PAP). Pułapki

Bardziej szczegółowo

WSTĘP. Skaner PET-CT GE Discovery IQ uruchomiony we Wrocławiu w 2015 roku.

WSTĘP. Skaner PET-CT GE Discovery IQ uruchomiony we Wrocławiu w 2015 roku. WSTĘP Technika PET, obok MRI, jest jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się metod obrazowych w medycynie. Przełomowymi wydarzeniami w rozwoju PET było wprowadzenie wielorzędowych gamma kamer,

Bardziej szczegółowo

Wpływ rehabilitacji na stopień niedokrwienia kończyn dolnych w przebiegu miażdżycy.

Wpływ rehabilitacji na stopień niedokrwienia kończyn dolnych w przebiegu miażdżycy. Marek Ciecierski, Zygmunt Mackiewicz, Arkadiusz Jawień Wpływ rehabilitacji na stopień niedokrwienia kończyn dolnych w przebiegu miażdżycy. Z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej AM w Bydgoszczy Kierownik

Bardziej szczegółowo

Przypadki kliniczne EKG

Przypadki kliniczne EKG Przypadki kliniczne EKG Przedrukowano z: Mukherjee D. ECG Cases pocket. Börm Bruckmeier Publishing LLC, Hermosa Beach, CA 2006: 139 142 (przypadek 32); 143 146 (przypadek 33). PRZYPADEK NR 1 1.1. Scenariusz

Bardziej szczegółowo

Kierownik Oddziału: dr n. med. Ryszard Grzywna. Zastępca Kierownika Oddziału: lek. med. Tomasz

Kierownik Oddziału: dr n. med. Ryszard Grzywna. Zastępca Kierownika Oddziału: lek. med. Tomasz Personel: Kierownik Oddziału: dr n. med. Ryszard Grzywna Chromiński Zastępca Kierownika Oddziału: lek. med. Tomasz Kierownik Pracowni Hemodynamiki: lek. med. Gerard Grossmann Samołyk Kierownik ds. Pielęgniarstwa:

Bardziej szczegółowo

Ostra niewydolność serca

Ostra niewydolność serca Ostra niewydolność serca Prof. dr hab. Jacek Gajek, FESC Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Niewydolność serca Niewydolność rzutu minutowego dla pokrycia zapotrzebowania na tlen tkanek i narządów organizmu.

Bardziej szczegółowo

Anestezjologia Ratownictwo Nauka Praktyka / Anaesthesiology Rescue Medicine Science Practice

Anestezjologia Ratownictwo Nauka Praktyka / Anaesthesiology Rescue Medicine Science Practice 326 Anestezjologia i Ratownictwo 2012; 6: 326-331 ARTYKUŁ POGLĄDOWY/REVIEW PAPER Otrzymano/Submitted: 16.07.2012 Poprawiono/Corrected: 24.09.2012 Zaakceptowano/Accepted: 25.09.2012 Akademia Medycyny Podstawowe

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA WARSZAWSKA. Wydział Zarządzania ROZPRAWA DOKTORSKA. mgr Marcin Chrząścik

POLITECHNIKA WARSZAWSKA. Wydział Zarządzania ROZPRAWA DOKTORSKA. mgr Marcin Chrząścik POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Zarządzania ROZPRAWA DOKTORSKA mgr Marcin Chrząścik Model strategii promocji w zarządzaniu wizerunkiem regionu Warmii i Mazur Promotor dr hab. Jarosław S. Kardas, prof.

Bardziej szczegółowo

WYBÓR PUNKTÓW POMIAROWYCH

WYBÓR PUNKTÓW POMIAROWYCH Scientific Bulletin of Che lm Section of Technical Sciences No. 1/2008 WYBÓR PUNKTÓW POMIAROWYCH WE WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ TECHNICE POMIAROWEJ MAREK MAGDZIAK Katedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji, Politechnika

Bardziej szczegółowo

4/4/2012. CATT-Acoustic v8.0

4/4/2012. CATT-Acoustic v8.0 CATT-Acoustic v8.0 CATT-Acoustic v8.0 Oprogramowanie CATT-Acoustic umożliwia: Zaprojektowanie geometryczne wnętrza Zadanie odpowiednich współczynników odbicia, rozproszenia dla wszystkich planów pomieszczenia

Bardziej szczegółowo

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami Seweryn SPAŁEK Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami MONOGRAFIA Wydawnictwo Politechniki Śląskiej Gliwice 2004 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE 5 1. ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI W ORGANIZACJI 13 1.1. Zarządzanie

Bardziej szczegółowo

Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT

Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT Katarzyna Rutkowska Szpital Kliniczny Nr 1 w Zabrzu Wyniki leczenia (clinical outcome) śmiertelność (survival) sprawność funkcjonowania (functional outcome) jakość

Bardziej szczegółowo

QUANTITATIVE AND QUALITATIVE CHARACTERISTICS OF FINGERPRINT BIOMETRIC TEMPLATES

QUANTITATIVE AND QUALITATIVE CHARACTERISTICS OF FINGERPRINT BIOMETRIC TEMPLATES ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ 2014 Seria: ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE z. 74 Nr kol. 1921 Adrian KAPCZYŃSKI Politechnika Śląska Instytut Ekonomii i Informatyki QUANTITATIVE AND QUALITATIVE CHARACTERISTICS

Bardziej szczegółowo

Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych

Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych Jednym z pierwszych i podstawowych zadań lekarza jest prawidłowa i rzetelna ocena ryzyka oraz rokowania pacjenta. Ma

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I dla STUDENTÓW V ROKU STUDIÓW

PRZEWODNIK I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I dla STUDENTÓW V ROKU STUDIÓW PRZEWODNIK I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I dla STUDENTÓW V ROKU STUDIÓW 1. NAZWA PRZEDMIOTU Echokardiografia praktyczna warsztat 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej

Bardziej szczegółowo

lek. Wojciech Mańkowski Kierownik Katedry: prof. zw. dr hab. n. med. Edward Wylęgała

lek. Wojciech Mańkowski Kierownik Katedry: prof. zw. dr hab. n. med. Edward Wylęgała lek. Wojciech Mańkowski Zastosowanie wzrokowych potencjałów wywołanych (VEP) przy kwalifikacji pacjentów do zabiegu przeszczepu drążącego rogówki i operacji zaćmy Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych

Bardziej szczegółowo

Materiałowe i technologiczne uwarunkowania stanu naprężeń własnych i anizotropii wtórnej powłok cylindrycznych wytłaczanych z polietylenu

Materiałowe i technologiczne uwarunkowania stanu naprężeń własnych i anizotropii wtórnej powłok cylindrycznych wytłaczanych z polietylenu POLITECHNIKA ŚLĄSKA ZESZYTY NAUKOWE NR 1676 SUB Gottingen 7 217 872 077 Andrzej PUSZ 2005 A 12174 Materiałowe i technologiczne uwarunkowania stanu naprężeń własnych i anizotropii wtórnej powłok cylindrycznych

Bardziej szczegółowo

Anatomia i fizjologia układu krążenia. Łukasz Krzych

Anatomia i fizjologia układu krążenia. Łukasz Krzych Anatomia i fizjologia układu krążenia Łukasz Krzych Wytyczne CMKP Budowa serca RTG Unaczynienie serca OBSZARY UNACZYNIENIA Układ naczyniowy Układ dąży do zachowania ośrodkowego ciśnienia tętniczego

Bardziej szczegółowo

Echokardiografia przezprzełykowa jako technika monitorowania podczas zabiegów wykonywanych u chorych z wysokim ryzykiem sercowym

Echokardiografia przezprzełykowa jako technika monitorowania podczas zabiegów wykonywanych u chorych z wysokim ryzykiem sercowym Echokardiografia przezprzełykowa jako technika monitorowania podczas zabiegów wykonywanych u chorych z wysokim ryzykiem sercowym Piotr Knapik, Tomasz Kukulski Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu TEE

Bardziej szczegółowo

Zał 3 Opis przedmiotu zamówienia / tabela techniczna

Zał 3 Opis przedmiotu zamówienia / tabela techniczna Zał 3 Opis przedmiotu zamówienia / tabela techniczna Lp. PARAMETR/WARUNEK Wymóg Wartość oferowana I. Konstrukcja i konfiguracja 1. Liczba procesowych cyfrowych kanałów przetwarzania min. 4 700 000 /podać

Bardziej szczegółowo

XV Sympozjum Naukowo-Szkoleniowe Instytutu Kardiologii w Warszawie. Hotel Marriott, 22 listopada 2008. Diagnostyka obrazowa serca.

XV Sympozjum Naukowo-Szkoleniowe Instytutu Kardiologii w Warszawie. Hotel Marriott, 22 listopada 2008. Diagnostyka obrazowa serca. XV Sympozjum Naukowo-Szkoleniowe Instytutu Kardiologii w Warszawie Hotel Marriott, 22 listopada 2008 Diagnostyka obrazowa serca echo, MRI, CT Główni sponsorzy: Diagnostyka obrazowa serca echo, MRI, CT

Bardziej szczegółowo

Lek. Olgierd Woźniak. Streszczenie rozprawy doktorskiej

Lek. Olgierd Woźniak. Streszczenie rozprawy doktorskiej Lek. Olgierd Woźniak Streszczenie rozprawy doktorskiej Ocena czynników ryzyka adekwatnych interwencji kardiowerteradefibrylatora u pacjentów z arytmogenną kardiomiopatią prawej komory. Wstęp Arytmogenna

Bardziej szczegółowo

ANALiZA WPŁYWU PARAMETRÓW SAMOLOTU NA POZiOM HAŁASU MiERZONEGO WEDŁUG PRZEPiSÓW FAR 36 APPENDiX G

ANALiZA WPŁYWU PARAMETRÓW SAMOLOTU NA POZiOM HAŁASU MiERZONEGO WEDŁUG PRZEPiSÓW FAR 36 APPENDiX G PRACE instytutu LOTNiCTWA 221, s. 115 120, Warszawa 2011 ANALiZA WPŁYWU PARAMETRÓW SAMOLOTU NA POZiOM HAŁASU MiERZONEGO WEDŁUG PRZEPiSÓW FAR 36 APPENDiX G i ROZDZiAŁU 10 ZAŁOżEń16 KONWENCJi icao PIotr

Bardziej szczegółowo

Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM

Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Definicja NS to zespół kliniczny, w którym wskutek dysfunkcji serca jego pojemność minutowa jest zmniejszona w stosunku do zapotrzebowania

Bardziej szczegółowo

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:.

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:. ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:. W RAMACH POROZUMIENIA O WSPÓŁPRACY NAUKOWEJ MIĘDZY POLSKĄ AKADEMIĄ NAUK I... UNDER THE AGREEMENT

Bardziej szczegółowo

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją 234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle

Bardziej szczegółowo

Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report

Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Czy istnieje zależność pomiędzy wiekiem i stroną, po której umiejscawia się ciąża ektopowa jajowodowa?

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie zjawiska rezonansu magnetycznego w medycynie. Mariusz Grocki

Wykorzystanie zjawiska rezonansu magnetycznego w medycynie. Mariusz Grocki Wykorzystanie zjawiska rezonansu magnetycznego w medycynie. Mariusz Grocki [1] WYŚCIG DO TYTUŁU ODKRYWCY. JĄDRO ATOMU W ZEWNĘTRZNYM POLU MAGNETYCZNYM. Porównanie do pola grawitacyjnego. CZYM JEST ZJAWISKO

Bardziej szczegółowo

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu. Karolina Horodyska

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu. Karolina Horodyska SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu Karolina Horodyska Warunki skutecznego promowania zdrowej diety i aktywności fizycznej: dobre praktyki w interwencjach psychospołecznych

Bardziej szczegółowo

TETRALOGIA FALLOTA. Karol Zbroński

TETRALOGIA FALLOTA. Karol Zbroński TETRALOGIA FALLOTA Karol Zbroński Plan prezentacji Historia Definicja Epidemiologia i genetyka Postacie kliniczne Diagnostyka Postępowanie Powikłania Historia Definicja 1 - ubytek w przegrodzie międzykomorowej

Bardziej szczegółowo

Ocena funkcji skurczowej lewej komory z wykorzystaniem metody doplera tkankowego u dzieci z nadciśnieniem tętniczym pierwotnym

Ocena funkcji skurczowej lewej komory z wykorzystaniem metody doplera tkankowego u dzieci z nadciśnieniem tętniczym pierwotnym PRACE ORYGINALNE / Original articles Polski Przegląd Kardiologiczny 2012;14(2):95-100 ISSN 1507-5540 Copyright 2012 Cornetis; www.cornetis.pl Ocena funkcji skurczowej lewej komory z wykorzystaniem metody

Bardziej szczegółowo

Elżbieta Łoniewska-Paleczny. Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii Szpital Wojewódzki w Bielsku-Białej

Elżbieta Łoniewska-Paleczny. Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii Szpital Wojewódzki w Bielsku-Białej Elżbieta Łoniewska-Paleczny Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii Szpital Wojewódzki w Bielsku-Białej Ryzyko powikłań związanych z zastosowaniem metody nie może przewyższać korzyści z uzyskanych

Bardziej szczegółowo

Latent Dirichlet Allocation Models and their Evaluation IT for Practice 2016

Latent Dirichlet Allocation Models and their Evaluation IT for Practice 2016 Latent Dirichlet Allocation Models and their Evaluation IT for Practice 2016 Paweł Lula Cracow University of Economics, Poland pawel.lula@uek.krakow.pl Latent Dirichlet Allocation (LDA) Documents Latent

Bardziej szczegółowo

Terapia resynchronizująca u chorych z niewydolnością serca

Terapia resynchronizująca u chorych z niewydolnością serca PRACA POGLĄDOWA Folia Cardiologica Excerpta 2012, tom 7, nr 1, 41 45 Copyright 2012 Via Medica ISSN 1896 2475 Terapia resynchronizująca u chorych z niewydolnością serca Anna Hrynkiewicz-Szymańska 1, Marek

Bardziej szczegółowo

OBRAZY WEKTOROWE W MAGNETOKARDIOGRAFII

OBRAZY WEKTOROWE W MAGNETOKARDIOGRAFII OBRAZY WEKTOROWE W MAGNETOKARDIOGRAFII Celem pracy jest budowa prostego modelu opisującego obrazy magnetokardiograficzne Prosty model pozwala lepiej zrozumieć obrazy magnetokardiografii wektorowej Magnetokardiogramy

Bardziej szczegółowo

POZYTYWNE I NEGATYWNE SKUTKI DOŚWIADCZANEJ TRAUMY U CHORYCH PO PRZEBYTYM ZAWALE SERCA

POZYTYWNE I NEGATYWNE SKUTKI DOŚWIADCZANEJ TRAUMY U CHORYCH PO PRZEBYTYM ZAWALE SERCA POZYTYWNE I NEGATYWNE SKUTKI DOŚWIADCZANEJ TRAUMY U CHORYCH PO PRZEBYTYM ZAWALE SERCA mgr Magdalena Hendożko Praca doktorska Promotor: dr hab. med. Wacław Kochman prof. nadzw. Gdańsk 2015 STRESZCZENIE

Bardziej szczegółowo

Cystatin C as potential marker of Acute Kidney Injury in patients after Abdominal Aortic Aneurysms Surgery preliminary study

Cystatin C as potential marker of Acute Kidney Injury in patients after Abdominal Aortic Aneurysms Surgery preliminary study Cystatin C as potential marker of Acute Kidney Injury in patients after Abdominal Aortic Aneurysms Surgery preliminary study Anna Bekier-Żelawska 1, Michał Kokot 1, Grzegorz Biolik 2, Damian Ziaja 2, Krzysztof

Bardziej szczegółowo

5.3. Analiza maskowania przez kompaktory IED-MISR oraz IET-MISR wybranych uszkodzeń sieci połączeń Podsumowanie rozdziału

5.3. Analiza maskowania przez kompaktory IED-MISR oraz IET-MISR wybranych uszkodzeń sieci połączeń Podsumowanie rozdziału 3 SPIS TREŚCI WYKAZ WAŻNIEJSZYCH SKRÓTÓW... 9 WYKAZ WAŻNIEJSZYCH OZNACZEŃ... 12 1. WSTĘP... 17 1.1. Zakres i układ pracy... 20 1.2. Matematyczne podstawy opisu wektorów i ciągów binarnych... 25 1.3. Podziękowania...

Bardziej szczegółowo

Pacjent skierowany na konsultację kardiologiczną przez lekarza ostrego dyżuru w celu różnicowania przyczyny ostrego obrzęku płuc.

Pacjent skierowany na konsultację kardiologiczną przez lekarza ostrego dyżuru w celu różnicowania przyczyny ostrego obrzęku płuc. codziennej praktyce kardiologicznej 1 PRZYPADEK 1 Pacjent skierowany na konsultację kardiologiczną przez lekarza ostrego dyżuru w celu różnicowania przyczyny ostrego obrzęku płuc. Dane pacjenta Pies, Zasha,

Bardziej szczegółowo

1 2 3 4 5 6 badania medycyny nuklearnej Personel: (w przypadku badań okreslonych w zał 2 VI lp.1-26)

1 2 3 4 5 6 badania medycyny nuklearnej Personel: (w przypadku badań okreslonych w zał 2 VI lp.1-26) WYMAGANIA DOTYCZĄCE REALIZACJI AMBULATORYJNYCH ŚWIADCZEŃ DIAGNOSTYCZNYCH KOSZTOCHŁONNYCH (ASDK) lp. Kod zakresu świadczeń Zakres ambulatoryjnych świadczeń diagnostycznych kosztochłonnych Warunki realizacji

Bardziej szczegółowo

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK

II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Zawał serca ból wieńcowy p30 min +CPK +Troponiny Zawał serca z p ST STEMI ( zamknięcie dużej tętnicy wieńcowej) Z wytworzeniem załamka Q Zawał serca bez pst NSTEMI Zamknięcie

Bardziej szczegółowo

Echocardiography in the estimation of left ventricle function during head-up tilt test

Echocardiography in the estimation of left ventricle function during head-up tilt test ARTYKUŁ ORYGINALNY/ORIGINAL PAPER Wpłynęło: 23.01.2008; Poprawiono: 19.03.2008; Zaakceptowano: 19.03.2008 Badanie echokardiograficzne w ocenie funkcji skurczowej lewej komory w czasie testu pochyleniowego

Bardziej szczegółowo

PRACA ORYGINALNA. Doppler tissue echocardiography in functional monitoring of the heart after cardiac surgery

PRACA ORYGINALNA. Doppler tissue echocardiography in functional monitoring of the heart after cardiac surgery PRACA ORYGINALNA Folia Cardiol. 2004, tom 11, nr 9, 669 675 Copyright 2004 Via Medica ISSN 1507 4145 Znaczenie pomiaru prędkości ruchu pierścienia mitralnego za pomocą tkankowej echokardiografii dopplerowskiej

Bardziej szczegółowo

PROGRAM STAŻU SZKOLENIOWEGO DLA NAUCZYCIELI W ZAWODZIE TECHNIK ELEKTRORADIOLOG

PROGRAM STAŻU SZKOLENIOWEGO DLA NAUCZYCIELI W ZAWODZIE TECHNIK ELEKTRORADIOLOG PROGRAM STAŻU SZKOLENIOWEGO DLA NAUCZYCIELI W ZAWODZIE TECHNIK ELEKTRORADIOLOG Symbol cyfrowy [19] Spis treści Wprowadzenie I. Założenia programowo-organizacyjne stażu. 1. Charakterystyka zawodu - elektroradiolog..

Bardziej szczegółowo

Program specjalizacji z KARDIOLOGII

Program specjalizacji z KARDIOLOGII CENTRUM MEDYCZNE KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO Program specjalizacji z KARDIOLOGII Warszawa 1999 (c) Copyright by Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Warszawa 1999 Program specjalizacji przygotował

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA I ZASTOSOWANIA ALGORYTMÓW OPTYMALIZACJI ROZMYTEJ. E. ZIÓŁKOWSKI 1 Wydział Odlewnictwa AGH, ul. Reymonta 23, Kraków

CHARAKTERYSTYKA I ZASTOSOWANIA ALGORYTMÓW OPTYMALIZACJI ROZMYTEJ. E. ZIÓŁKOWSKI 1 Wydział Odlewnictwa AGH, ul. Reymonta 23, Kraków 36/3 Archives of Foundry, Year 004, Volume 4, 3 Archiwum Odlewnictwa, Rok 004, Rocznik 4, Nr 3 PAN Katowice PL ISSN 64-5308 CHARAKTERYSTYKA I ZASTOSOWANIA ALGORYTMÓW OPTYMALIZACJI ROZMYTEJ E. ZIÓŁKOWSKI

Bardziej szczegółowo

Forested areas in Cracow ( ) evaluation of changes based on satellite images 1 / 31 O

Forested areas in Cracow ( ) evaluation of changes based on satellite images 1 / 31 O Forested areas in Cracow (1985-2017) evaluation of changes based on satellite images Obszary leśne w Krakowie (1985-2017) szacowanie zmian na podstawie zobrazowań satelitarnych Cracow University of Technology

Bardziej szczegółowo

II Konferencję Postępy w kardiologii

II Konferencję Postępy w kardiologii II Katedra i Klinika Kardiologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi oraz Fundacja Dar Serca i Fundacja dla Kardiologii zaprasza na II Konferencję Postępy w kardiologii Nowoczesna diagnostyka kardiologiczna

Bardziej szczegółowo

Stenoza aortalna 2013

Stenoza aortalna 2013 Sekcja Wad Zastawkowych Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego Stenoza aortalna 2013 Dr hab. med. Tomasz Kukulski Katedra i Oddział Kliniczny Kardiologii, Wad Wrodzonych Serca i Elektroterapii Śląski

Bardziej szczegółowo

Przypadki kliniczne EKG

Przypadki kliniczne EKG Przypadki kliniczne EKG Przedrukowano z: Mukherjee D. ECG Cases pocket. Börm Bruckmeier Publishing LLC, Hermosa Beach, CA, 2006: 135 138 (przypadek 31) i 147 150 (przypadek 34) PRZYPADEK NR 1 1.1. Scenariusz

Bardziej szczegółowo

PRACE ORYGINALNE. różnic pomiędzy pomiarami obu. badających w Echokardiografii dla następujących

PRACE ORYGINALNE. różnic pomiędzy pomiarami obu. badających w Echokardiografii dla następujących PRACE ORYGINALNE Agata BRZOZOWSKA-CZARNEK Katedra Radiologii Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum Kierownik: Prof. dr hab. med. Andrzej Urbanik Dodatkowe słowa kluczowe: MR serca, echokardiografia

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 404 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR 21 2004

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 404 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR 21 2004 ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 404 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR 21 2004 MIŁOSZ STĘPIŃSKI JUSTYNA DĘBICKA PORÓWNANIE CZASU REAKCJI KOŃCZYNĄ DOLNĄ I GÓRNĄ PIŁKARZY NOŻNYCH I OSÓB

Bardziej szczegółowo

An evaluation of GoldAnchor intraprostatic fiducial marker stability during the treatment planning

An evaluation of GoldAnchor intraprostatic fiducial marker stability during the treatment planning An evaluation of GoldAnchor intraprostatic fiducial marker stability during the treatment planning Dawid Bodusz, Wojciech Leszczyński, Wioletta Miśta, Leszek Miszczyk Application of fiducial gold markers:

Bardziej szczegółowo

Analysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn

Analysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn Analiza powikłań infekcyjnych u dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną leczonych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie Analysis of infectious complications inf children with

Bardziej szczegółowo

Akupunktura Trudności w projektowaniu badań klinicznych

Akupunktura Trudności w projektowaniu badań klinicznych Akupunktura Trudności w projektowaniu badań klinicznych AKUPUNKTURA TRUDNOŚCI W PROJEKTOWANIU BADAŃ KLINICZNYCH Bartosz Chmielnicki słowa kluczowe: Akupunktura, metodologia, medycyna oparta na faktach,

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA. UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie

Bardziej szczegółowo

Opracował: Arkadiusz Podgórski

Opracował: Arkadiusz Podgórski Opracował: Arkadiusz Podgórski Serce to pompa ssąco-tłocząca, połoŝona w klatce piersiowej. Z zewnątrz otoczone jest workiem zwanym osierdziem. Serce jest zbudowane z tkanki mięśniowej porzecznie prąŝkowanej

Bardziej szczegółowo

EXAMPLES OF CABRI GEOMETRE II APPLICATION IN GEOMETRIC SCIENTIFIC RESEARCH

EXAMPLES OF CABRI GEOMETRE II APPLICATION IN GEOMETRIC SCIENTIFIC RESEARCH Anna BŁACH Centre of Geometry and Engineering Graphics Silesian University of Technology in Gliwice EXAMPLES OF CABRI GEOMETRE II APPLICATION IN GEOMETRIC SCIENTIFIC RESEARCH Introduction Computer techniques

Bardziej szczegółowo

WPŁYW OBRÓBKI TERMICZNEJ ZIEMNIAKÓW NA PRĘDKOŚĆ PROPAGACJI FAL ULTRADŹWIĘKOWYCH

WPŁYW OBRÓBKI TERMICZNEJ ZIEMNIAKÓW NA PRĘDKOŚĆ PROPAGACJI FAL ULTRADŹWIĘKOWYCH Wpływ obróbki termicznej ziemniaków... Arkadiusz Ratajski, Andrzej Wesołowski Katedra InŜynierii Procesów Rolniczych Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie WPŁYW OBRÓBKI TERMICZNEJ ZIEMNIAKÓW NA PRĘDKOŚĆ

Bardziej szczegółowo

Anestezjologia Ratownictwo Nauka Praktyka / Anaesthesiology Rescue Medicine Science Practice

Anestezjologia Ratownictwo Nauka Praktyka / Anaesthesiology Rescue Medicine Science Practice 219 Anestezjologia i Ratownictwo 2013; 7: 219-225 ARTYKUŁ POGLĄDOWY/REVIEW PAPER Otrzymano/Submitted: 18.12.2012 Poprawiono/Corrected: 26.03.2013 Zaakceptowano/Accepted: 20.06.2013 Akademia Medycyny Podstawowe

Bardziej szczegółowo

ZADANIE 2 Załącznik nr 2 do oferty OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA PARAMETRY TECHNICZNE PODLEGAJĄCE OCENIE ECHOKARDIOGRAF

ZADANIE 2 Załącznik nr 2 do oferty OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA PARAMETRY TECHNICZNE PODLEGAJĄCE OCENIE ECHOKARDIOGRAF Załącznik nr 3.2 do SIWZ ZADANIE 2 Załącznik nr 2 do oferty OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA PARAMETRY TECHNICZNE PODLEGAJĄCE OCENIE ECHOKARDIOGRAF Nazwa/Typ aparatu:.. Producent:. L.p. A. PARAMETRY OGÓLNE 1

Bardziej szczegółowo

Kardiologia małych zwierząt w praktyce

Kardiologia małych zwierząt w praktyce Międzynarodowa Konferencja VetCo Kardiologia małych zwierząt w praktyce 20-21 września 2014, Falenty k. Warszawy Materiały konferencyjne Wydawca biuletynu: VetCo Veterinary Consulting & Control Al. 3 Maja

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA KOSZALIŃSKA. Zbigniew Suszyński. Termografia aktywna. modele, przetwarzanie sygnałów i obrazów

POLITECHNIKA KOSZALIŃSKA. Zbigniew Suszyński. Termografia aktywna. modele, przetwarzanie sygnałów i obrazów POLITECHNIKA KOSZALIŃSKA Zbigniew Suszyński Termografia aktywna modele, przetwarzanie sygnałów i obrazów KOSZALIN 2014 MONOGRAFIA NR 259 WYDZIAŁU ELEKTRONIKI I INFORMATYKI ISSN 0239-7129 ISBN 987-83-7365-325-2

Bardziej szczegółowo

dr n.med. Bartosz Żabicki Zakład Radiologii Klinicznej Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu

dr n.med. Bartosz Żabicki Zakład Radiologii Klinicznej Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu dr n.med. Bartosz Żabicki Zakład Radiologii Klinicznej Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu Aorta piersiowa i brzuszna Tętnice kończyn dolnych Tętnice kończyn górnych Tętnice dogłowowe

Bardziej szczegółowo

IDENTYFIKACJA I ANALIZA PARAMETRÓW GEOMETRYCZNYCH I MECHANICZNYCH KOŚCI MIEDNICZNEJ CZŁOWIEKA

IDENTYFIKACJA I ANALIZA PARAMETRÓW GEOMETRYCZNYCH I MECHANICZNYCH KOŚCI MIEDNICZNEJ CZŁOWIEKA POLITECHNIKA ŚLĄSKA ZESZYTY NAUKOWE Nr 1651 Antoni JOHN SUB Gottingen 7 217 780 458 2005 A 3012 IDENTYFIKACJA I ANALIZA PARAMETRÓW GEOMETRYCZNYCH I MECHANICZNYCH KOŚCI MIEDNICZNEJ CZŁOWIEKA Gliwice 2004

Bardziej szczegółowo

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Materiały edukacyjne Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Klasyfikacja ciśnienia tętniczego (mmhg) (wg. ESH/ESC )

Bardziej szczegółowo

NAPRĘŻENIA ŚCISKAJĄCE PRZY 10% ODKSZTAŁCENIU WZGLĘDNYM PRÓBEK NORMOWYCH POBRANYCH Z PŁYT EPS O RÓŻNEJ GRUBOŚCI

NAPRĘŻENIA ŚCISKAJĄCE PRZY 10% ODKSZTAŁCENIU WZGLĘDNYM PRÓBEK NORMOWYCH POBRANYCH Z PŁYT EPS O RÓŻNEJ GRUBOŚCI PRACE INSTYTUTU TECHNIKI BUDOWLANEJ - KWARTALNIK 1 (145) 2008 BUILDING RESEARCH INSTITUTE - QUARTERLY No 1 (145) 2008 Zbigniew Owczarek* NAPRĘŻENIA ŚCISKAJĄCE PRZY 10% ODKSZTAŁCENIU WZGLĘDNYM PRÓBEK NORMOWYCH

Bardziej szczegółowo

WPŁYW SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA NA WŁASNOŚCI TERMOFIZYCZNE STALIWA W STANIE STAŁYM

WPŁYW SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA NA WŁASNOŚCI TERMOFIZYCZNE STALIWA W STANIE STAŁYM 2/1 Archives of Foundry, Year 200, Volume, 1 Archiwum Odlewnictwa, Rok 200, Rocznik, Nr 1 PAN Katowice PL ISSN 1642-308 WPŁYW SZYBKOŚCI STYGNIĘCIA NA WŁASNOŚCI TERMOFIZYCZNE STALIWA W STANIE STAŁYM D.

Bardziej szczegółowo

Topografia klatki piersiowej. Badanie fizykalne układu krążenia. Topografia klatki piersiowej. Topografia klatki piersiowej 2015-04-23

Topografia klatki piersiowej. Badanie fizykalne układu krążenia. Topografia klatki piersiowej. Topografia klatki piersiowej 2015-04-23 Topografia klatki piersiowej Badanie fizykalne układu krążenia KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 A Pachowa przednia prawa B Obojczykowa środkowa prawa C Mostkowa D Obojczykowa środkowa lewa E Pachowa przednia

Bardziej szczegółowo

BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI

BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI 14 BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI 14.1 WSTĘP Ogólne wymagania prawne dotyczące przy pracy określają m.in. przepisy

Bardziej szczegółowo