Sprzęt laboratoryjny: Próby wstępne

Transkrypt

1 ZAJĘCIA LABORATORYJNE Z PRZEDMIOTU CHEMIA ANALITYCZNA DLA VI LO analiza jakościowa opracowanie: dr inż. Jan Lamkiewicz Sprzęt laboratoryjny: 1. Płytka porcelanowa, której celki zostały oznaczone wg. poniższego schematu Laboratorium 1 Reakcje charakterystyczne wybranych anionów (5): Cl - SO 4 CO 3 PO 4 CH 3 COO - (NO - 3 pokaz) Reakcje charakterystyczne wybranych kationów (8) Ag + Pb Hg Cu Fe 3+ Mn Ba + NH 4 (Ca, K + pokaz) Laboratorium 2 Wykrywanie anionów i kationów i jednej soli Próbka będzie zawierała od jednego do dwóch anionów i/lub kationów. Natomiast wykrywanie soli będzie polegało na identyfikacji anionu i kationu. Wszystkie możliwe sole, które zostaną wykorzystane podczas analizy zamieszczono poniżej. SPRZĘT Ag + Pb Hg Cu Fe 3+ Mn Ba + NH 4 Cl - x SO 4 x CO 3 PO 4 CH 3 COO - Nazwa Liczba sztuk Płytka porcelanowa 1 Płytka szklana 1 Probówka duża (20 ml) 1 Probówka mała (5 ml) 1 Szkiełko zegarkowe 1 Bibuła (3x5 cm) nieograniczona Zlewka (100 ml) 1 na parę Pipetki 2 Odczynniki: 2M NH 3 aq (8 butelek) 2M NaOH (8 butelek) 2M HNO 3 (8 butelek) (NH 4 ) 2 S 2 O 8 (8 butelek) I - (8 butelek) CrO 4 (8 butelek) SCN - (8 butelek) Odczynnik Nesslera (8 butelek) 2M H 2 SO 4 Mieszanina molibdenowa (MM) (8 butelek) 2. pipety 3. szkiełko zegarkowe Próby wstępne ustalenie odczynu roztworu (ph) Probówkę delikatnie pochylić, a następnie znużyć papierek uniwersalny w roztworze, na skali ph odczytać wartość. Cl - SO 4 CO 3 PO 4 CH 3 COO - Ag + Pb Hg Cu Fe 3+ Mn Ba + NH 4 O O Z Z O K K K K K K K O K odczyn kwaśny (ph<7), Z odczyn zasadowy (ph>7), O odczyn obojętny (ph>7) Po wykonaniu wszystkich reakcji naczynia laboratoryjne umyć w wodzie bieżącej i opłukać w destylowanej - 1 -

2 1. Wykrywanie jonów chlorkowych, Cl - 2. Wykrywanie jonów siarczanowych(vi), SO 4 Do celki nr1 pytki porcelanowej wkroplić niewielką ilość (3 krople) roztworu jonów Cl -, a następnie dodać 2 krople roztworu Ag +. do celki nr 2 pytki porcelanowej wkroplić niewielką ilość (3 krople) roztworu jonów SO 4, a następnie dodać 2 krople roztworu Ba. wytrąca się biały osad AgCl. wytrąca się biały osad BaSO 4. + NaCl + AgNO AgCl + NaNO Cl + Ag AgCl Na SO + BaCl BaSO + 2NaCl 2 SO + Ba BaSO Rozpuszczanie: osadu AgCl Z celki nr 1 pytki porcelanowej za pomocą pipetki odessać roztwór w taki sposób, aby pozostała niewielka ilość osadu AgCl, a następnie dodać kilka (5-10 kropel) wodnego roztworu NH 3 aq. Rozpuszczanie: osadu BaSO 4 Z celki nr 2 pytki porcelanowej za pomocą pipetki odessać roztwór w taki sposób, aby pozostała ½ objętości celki, a następnie dodać kilka (5-10 kropel) 2M roztworu HNO 3. biały osad AgCl rozpuszcza się. biały osad BaSO 4 nie rozpuszcza się AgCl + NH iaq Ag(NH ) Cl AgCl + NH iaq Ag(NH ) + Cl Reakcje uzupełniające: strącanie PbSO 4 Do celek nr 3 i 4 pytki porcelanowej wkroplić po 1-2 krople roztworu jonów SO 4 następnie dodać do każdej 1-2 krople rozt. Pb. Reakcje uzupełniające: ponowne wytrącanie AgCl Z celki nr 1 pytki porcelanowej za pomocą pipetki odessać roztwór w taki sposób, aby pozostała ½ objętości celki, a następnie dodać kilka (5-10 kropel) 2M roztworu HNO 3. wytrąca się biały osad AgCl. Ag(NH ) Cl + HNO AgCl + NH NO + + Ag(NH ) Cl + H O AgCl + NH Jeżeli powstaje biały osad rozpuszczalny w wodnym rozt. NH 3, z którego po dodaniu kwasu wytrąca się ponownie biały osad, to obecność Cl - w próbce zostaje potwierdzona, niespełnienie któregokolwiek z warunków świadczy o nieobecności jonów chlorkowych. Podczas rozpuszczania osadu jego ilość musi być wielokrotnie mniejsza niż ilość użytego rozpuszczalnika. Niedotrzymanie tego warunku może przyczynić się do błędnego zidentyfikowania analizowanego anionu. wytrąca się biały osad PbSO 4. 2 Pb(NO ) + Na SO PbSO + 2NaNO Pb + SO PbSO Rozpuszczanie: osadu PbSO 4 a). do celki nr 3 pytki porcelanowej wkroplić 5-10 krople 2M roztworu HNO 3 b). do celki nr 4 pytki porcelanowej wkroplić 5-10 krople 2M roztworu NaOH osad PbSO 4 rozpuszcza się zarówno w HNO 3 i NaOH + PbSO4 + 2HNO3 Pb(NO 3) 2 + H2SO4 PbSO4 + H3O Pb + HSO4 + H2O PbSO4 + 3NaOH NaPb(OH) 3 + Na 2SO 2 4 PbSO + 3OH Pb(OH) + SO Jeżeli powstaje biały osad BaSO 4 nierozpuszczalny w 2M HNO 3, to wskazuje na obecność jonów SO 4, jednak ich obecność należy potwierdzić dodatkowo poprzez wytrącenie osadu PbSO 4, który powinien rozpuszczać się zarówno w kwasie jak i zasadzie. Spełnienie wszystkich warunków prowadzi do identyfikacji jonu SO Strącenie tylko osadu BaSO 4 nie jest jednoznaczne z identyfikacją jonów SO 4, należy koniecznie wykonać reakcje uzupełniające.

3 3. Wykrywanie jonów węglanowych(iv), CO 3 4. Wykrywanie jonów fosforanowych(v), PO 4 Do celki nr 5 pytki porcelanowej wkroplić niewielką ilość (3 krople) roztworu jonów CO 3, a następnie dodać 2 krople roztworu Ag +. wytrąca się biały lub jasnożółty osad Ag 2 CO 3. Do celki nr 6 pytki porcelanowej wkroplić niewielką ilość (3 krople) roztworu jonów PO 4, a następnie dodać 2 krople roztworu Ag +. wytrąca się żółty osad Ag 3 PO 4. Na CO + AgNO Ag CO + 2NaNO 2 + CO + Ag Ag CO AgNO + Na PO Ag PO + 3NaNO + 3 3Ag + PO Ag PO Rozpuszczanie: osadu Ag 2 CO 3 Z celki nr 5 pytki porcelanowej za pomocą pipetki odessać roztwór w taki sposób, aby pozostała niewielka ilość osadu Ag 2 CO 3, a następnie dodać kilka (5-10 kropel) 2M roztworu HNO 3. Rozpuszczanie: osadu Ag 3 PO 4 Z celki nr 6 pytki porcelanowej za pomocą pipetki odessać roztwór w taki sposób, aby pozostała niewielka ilość osadu Ag 3 PO 4, a następnie dodać kilka (5-10 kropel) 2M roztworu HNO 3. biały osad Ag 2 CO 3 rozpuszcza się z wydzieleniem pęcherzyków gazu, CO 2. żółty osad Ag 3 PO 4 rozpuszcza się. + + Ag CO + HNO 2AgNO + CO + 2H O Ag CO + H O 2Ag + CO + 2H O Reakcje uzupełniające: rozpad jonów CO 3 Do małej probówki nalać kilkanaście kropel roztworu CO 3, a następnie dodać kilka (5-10 kropel) 2M roztworu HNO 3. wydzielają się pęcherzyki gazu, CO 2. Na CO + 2HNO 2NaNO + CO + H O 2 + CO + 2H O CO + 3H O Jeżeli powstaje biały lub jasnożółty osad rozpuszczalny w 2M HNO 3 z wydzieleniem pęcherzyków gazu (potwierdzone także w probówce), to obecność CO 3 w próbce zostaje potwierdzona. Wydzielenie pęcherzyków CO 2 powinno być intensywne (podobne do zjawiska obserwowanego podczas otwierania butelki z wodą gazowaną). + + Ag PO + 3HNO H PO + 3AgNO Ag PO + 3H O H PO + 3Ag + 3H O Reakcje uzupełniające: z molibdenianem(vi) amonu Do celki nr 7 pytki porcelanowej wkroplić niewielką ilość (3 krople) roztworu jonów PO 4, a następnie dodać 3 krople roztworu mieszaniny molibdenowej. pojawia się żółte zabarwienie roztworu lub żółty osad Ag(NH ) Cl + HNO AgCl + NH NO + + Ag(NH ) Cl + H O AgCl + NH Jeżeli powstaje żółty osad rozpuszczalny w 2M HNO 3, to obecność Cl - w próbce zostaje potwierdzona. brak - 3 -

4 5. Wykrywanie jonów octanowych, CH 3 COO - 6. Wykrywanie jonów azotanowych(v), NO 3 - (pokaz) Wypieranie: Na szkiełko zegarkowe wkroplić niewielką ilość (3 krople) roztworu jonów CH 3 COO -, a następnie dodać 10 krople 2M roztworu HNO 3. wydziela się charakterystyczna woń kwasu octowego CH COONa + HNO CH COOH + NaNO + CH COO + H O CH COOH + H O Reakcje uzupełniające: z jonami Fe 3+ Do celki nr 8 pytki porcelanowej wkroplić niewielką ilość (3 krople) roztworu jonów Fe 3+, a następnie dodać 3 krople roztworu jonów CH 3 COO -. roztwór zabarwia się na kolor czerwonobrunatny Zapis jonowy Fe + CHCOO + 4HO [Fe(CHCOO)(OH)] + 2HO Otrzymywanie: Do małej probówki wkroplić niewielką ilość (3 krople) roztworu jonów NO 3 -, dodać ok. 1 cm 3 stężonego H 2 SO 4 i całość szybko schłodzić pod bieżącą wodą. Następnie po ściankach probówki dodać 10 krople roztworu jonów Fe i delikatnie wstrząsnąć. na granicy faz powstaje czarna obrączka Zapis cząsteczkowy 3+ NO + 3Fe + 4H O NO + 3Fe + H O Zapis jonowy Fe + nno [Fe(NO) ] n Pojawienie się wyraźnej czarnej obrączki potwierdza obecność jonów NO - 3 w próbie. Wykrywanie jonów NO 3 - należy wykonać jako pierwszą reakcję przed innymi. Przy wykonywanie tego ćwiczenia należy zachować szczególną ostrożność ze względu na użycie stężonego kwasu siarkowego(vi) oraz na ogrzewanie się probówki. Charakterystyczny zapach octu wskazuje na obecność jonów octanowych w badanej próbie Wskazane jest lekkie podgrzanie szkiełka zegarkowego (poprzez potarcie o dłoń) w celu zintensyfikowania zapachu

5 7. Wykrywanie jonów srebra, Ag + 8. Wykrywanie jonów ołowiu(ii), Pb Do celki nr 9 pytki porcelanowej wkroplić niewielką ilość (3 krople) roztworu jonów Ag + a następnie dodać 2 krople roztworu Cl -. Do celki nr 10 pytki porcelanowej wkroplić niewielką ilość (3 krople) roztworu jonów, Pb a następnie dodać 2 krople roztworu jonów Cl -. wytrąca się biały osad AgCl. wytrąca się biały osad PbCl 2. AgNO + NaCl AgCl + NaNO Ag + Cl AgCl Pb(NO 3) 2NaCl PbCl2 + 2NaNO3 Pb + 2Cl PbCl Rozpuszczanie: osadu AgCl Z celki nr 9 pytki porcelanowej za pomocą pipetki odessać roztwór w taki sposób, aby pozostała niewielka ilość osadu AgCl, a następnie dodać kilka (5-10 kropel) wodnego roztworu NH 3 aq. Rozpuszczanie: osadu PbCl 2 Z celki nr 10 pytki porcelanowej za pomocą pipetki pobrać niewielką ilość osadu PbCl 2 i przenieść do probówki, a następnie dodać (ok cm 3 ) H 2 O i podgrzać na łaźni wodnej biały osad AgCl rozpuszcza się. biały osad PbCl 2 rozpuszcza się. AgCl + NH iaq Ag(NH ) Cl AgCl + NH iaq Ag(NH ) + Cl PbCl + H O Pb(NO ) + 2NaCl PbCl + H O Pb + 2Cl Reakcje uzupełniające: ponowne wytrącanie AgCl Z celki nr 9 pytki porcelanowej za pomocą pipetki odessać roztwór w taki sposób, aby pozostała ½ objętości celki, a następnie dodać kilka (5-10 kropel) 2M roztworu HNO 3. wytrąca się biały osad AgCl. Ag(NH ) Cl + HNO AgCl + NH NO + + Ag(NH ) Cl + H O AgCl + NH Reakcje uzupełniające: wytrącanie PbI 2 i PbCrO 4 Na niewielki (3x5cm) kawałek bibuły za pomocą pipetki nanieść 1 kroplę gorącego roztworu PbCl 2 następnie dodać 1 kroplę jonów I -. Na kolejny niewielki (3x5cm) kawałek bibuły za pomocą pipetki nanieść 1 kroplę gorącego roztworu PbCl 2, następnie dodać 1 kroplę jonów CrO 4. bibuła zabarwia się na kolor żółty Jeżeli powstaje biały osad rozpuszczalny w wodnym rozt. NH 3, z którego po dodaniu kwasu wytrąca się ponownie biały osad, to obecność Ag + w próbce zostaje potwierdzona, niespełnienie któregokolwiek z warunków świadczy o nieobecności jonów chlorkowych. Pb(NO 3) 2NaI PbI2 + 2NaNO3 Pb + 2I PbI Pb(NO ) + Na CrO PbCrO + 2NaNO Pb + CrO PbCrO Podczas rozpuszczania osadu jego ilość musi być wielokrotnie mniejsza niż ilość użytego rozpuszczalnika. Niedotrzymanie tego warunku może przyczynić się do błędnego zidentyfikowania analizowanego anionu. Jeżeli powstaje biały osad rozpuszczalny w gorącej wodzie oraz bibuła zabarwia się na kolor żółty to obecność jonów Pb zostaje potwierdzona. Podczas rozpuszczania osadu jego ilość musi być wielokrotnie mniejsza niż ilość użytego rozpuszczalnika. Niedotrzymanie tego warunku może przyczynić się do błędnego zidentyfikowania analizowanego anionu

6 9. Wykrywanie jonów rtęci(ii), Hg 10. Wykrywanie jonów miedzi(ii), Cu Na niewielki (3x5cm) kawałek bibuły za pomocą pipetki nanieść 1 kroplę roztworu Hg, następnie dodać 1 kroplę jonów I -. Na niewielki (3x5cm) kawałek bibuły za pomocą pipetki nanieść 1 kroplę roztworu Cu, następnie umieścić ją w oparach stężonego amoniaku. bibuła zabarwia się na kolor pomarańczowy. bibuła zabarwia się na kolor ciemnoniebieski. Hg(NO ) + 2NaI HgI + 2NaNO Hg + 2I HgI Cu(NO ) + 4NH iaq Cu(NH ) (NO ) Cu + 4NH iaq Cu(NH ) Utlenianie: Hg Na miedzianą monetę (1gr, 2gr, 5gr) nanieść za pomocą pipetki 1 kroplę roztworu Hg, następnie opłukać pod bieżącą wodą i przetrzeć suchą szmatką. CuI 2 Na niewielki (3x5cm) kawałek bibuły za pomocą pipetki nanieść 1 kroplę roztworu Cu, następnie dodać 1 kroplę jonów I -. na monecie pojawia się srebrzysty nalot bibuła zabarwia się na kolor czarny Hg(NO ) + Cu Hg + Cu(NO ) Hg + Cu Hg + Cu Cu(NO ) + 2NaI CuI + 2NaNO Cu + 2I CuI Jeżeli na bibule powstaje żółto-czerwone zabarwienie, a na monecie srebrzysty nalot, to obecność jonów rtęci(ii) zostaje potwierdzona. Po wykonaniu ćwiczenia monetę należy wyrzucić do specjalnego pojemnika (zlewki). Jeżeli na bibule powstaje ciemnoniebieskie, a w przypadku przeprowadzenia drugiej reakcji (10.2) czarne, to obecność jonów miedzi(ii) zostaje potwierdzona. Pary stężonego amoniaku są drażniące, dlatego należy użyć okularów ochronnych oraz sprawdzić, czy dygestorium jest włączone

7 11. Wykrywanie jonów żelaza(iii), Fe Wykrywanie jonów baru(ii), Ba Na niewielki (3x5cm) kawałek bibuły za pomocą pipetki nanieść 1 kroplę roztworu Fe 3+, następnie dodać 1 kroplę jonów SCN -. Do celki nr 11 pytki porcelanowej wkroplić niewielką ilość (3 krople) roztworu jonów Ba, a następnie dodać 2 krople roztworu SO 4 bibuła zabarwia się na kolor krwistoczerwony lub brązowy wytrąca się biały osad BaSO FeCl3 + 6KSCN K3Fe(SCN) 6 + 3KCl Fe + 6SCN Fe(SCN) BaCl + Na SO BaSO + 2NaCl 2 Ba + SO BaSO Jeżeli na bibule powstaje krwistoczerwone zabarwienie, to obecność jonów żelaza(iii) zostaje potwierdzona. Rozpuszczanie: osadu BaSO 4 Z celki nr 11 pytki porcelanowej za pomocą pipetki odessać roztwór w taki sposób, aby pozostała ½ objętości celki, a następnie dodać kilka (5-10 kropel) 2M roztworu HNO 3. Wykrywanie jonów Fe 3+ można także przeprowadzić w niewielkiej probówce. biały osad BaSO 4 nie rozpuszcza się 12. Wykrywanie jonów manganu(ii), Mn Do probówki nasypać kilkadziesiąt kryształków (NH 4 ) 2 S 2 O 8, wkroplić (20-30 kropli) 2M H 2 SO 4 oraz 1-2 krople jonów Ag + (w razie potrzeby uzupełnić probówkę wodą destylowaną do ½ objętości). Probówkę ogrzewać na łaźni wodnej przez ok. 3 minuty. Następnie dodać 3 krople roztworu jonów Mn. Jeżeli powstaje biały osad BaSO 4 nierozpuszczalny w 2M HNO 3 wskazuje na obecność jonów Ba. brak roztwór początkowo zabarwia się na kolor różowy, który następnie przechodzi w brunatny. Zapis jonowy Mn + 5S O + 24H O MnO + 10SO + 16H O Jeżeli obserwuje się różowe zabarwienie roztworu przechodzące w brunatne to obecność jonów Mn zostaje potwierdzona brak - 7 -

8 14. Wykrywanie jonów amonu, NH Identyfikacja anionów w nieznanych próbkach Na szkiełko zegarkowe wkroplić niewielką ilość (3 krople) roztworu jonównh 4 + a następnie dodać 10 kropl. 2M roztworu NaOH. wydziela się charakterystyczna woń amoniaku NH NO + NaOH NH i aq + H O + NaNO NH + OH NH i aq + H O Reakcje uzupełniające: z odczynnikiem Nesslera Na niewielki (3x5cm) kawałek bibuły za pomocą pipetki nanieść 1 kroplę roztworu NH 4 + następnie dodać 1 kroplę odczynnika Nesslera. Zapis jonowy pojawia się żółte zabarwienie roztworu lub jasnobrązowy osad NH + 2HgI + 4OH O NH 2 I 2 + 7I + 3H O Charakterystyczny zapach amoniaku oraz pozytywna próba z odczynnikiem Nesslera wskazuje na obecność jonów amonu w badanej próbie Wskazane jest lekkie podgrzanie szkiełka zegarkowego (poprzez potarcie o dłoń) w celu zintensyfikowania zapachu. 15. Wykrywanie jonów wapnia(ii), Ca i potasu K + (pokaz) Wykonanie: Drucik platynowy umieścić w płomieniu palnika tuż nad niebieskim stożkiem. Odczekać ok. 1 minuty i zanurzyć w stężonym HCl. Czynności te powtórzyć wielokrotnie, dopóki kolor płomienia będzie bezbarwny lub żółty. Następnie koniec drucika zanurzyć w roztworze badanym (Ca lub K + ), umieścić w płomieniu palnika. płomień palnika zabarwi się na kolor ceglastoczerwony dla Ca lub fioletowy dla K + Jeżeli płomień palnika barwi się na wspomniane powyżej kolory to Ca i K + są zidentyfikowane. brak Hg Hg 1). Wykonanie prób wstępnych 2). Przeprowadzenie reakcji od 1.1. do ). Wypełnienie kontrolki Przykład: 1. Obserwacja: próba bezbarwna Wniosek: mogą być jony: Cl - SO 4 CO 3 PO 4 CH 3 COO - 2. Obserwacja: odczyn obojętny Wniosek: mogą być jony: Cl - SO 4 CH 3 COO - 3. Obserwacja: po dodaniu 2M HNO 3 wydziela się charakterystyczny zapach octu Wniosek: jony CH 3 COO - obecne w próbie 4. Obserwacja: po dodaniu 2M NaOH próba bez zmian Wniosek: brak 5. Obserwacja: po dodaniu Ag + próba bez zmian Wniosek: brak jonów Cl - 6. Obserwacja: po dodaniu Ba + wytrąca się biały osad nierozpuszczalny w 2M HNO 3 Wniosek: jony SO 4 obecne w próbie Podsumowanie: badana próba zawiera jony CH 3 COO - oraz SO Identyfikacja kationów w nieznanych próbkach 1). Wykonanie prób wstępnych 2). Przeprowadzenie reakcji od 7.1. do ). Wypełnienie kontrolki Przykład: 1. Obserwacja: próba bezbarwna Wniosek: mogą być jony: Ag + Pb Hg Mn Ba + NH 4 2. Obserwacja: odczyn obojętny Wniosek: mogą być jony: Ag + Pb Hg Mn Ba + NH 4 3. Obserwacja: po dodaniu 2M HNO 3 próba bez zmian Wniosek: brak 4. Obserwacja: po dodaniu 2M NaOH wydziela się charakterystyczny zapach amoniaku Wniosek: jony NH + 4 obecne w próbie 5. Obserwacja: po dodaniu Cl - próba bez zmian Wniosek: mogą być jony: Hg Mn Ba 6. Obserwacja: po dodaniu SO 4 próba bez zmian Wniosek: mogą być jony: Hg Mn 7. Obserwacja: po dodaniu I - próba bez zmian Wniosek: może być jon: Mn 8. Obserwacja: po wykonaniu reakcji roztwór zabarwia się na kolor różowy Wniosek: jony Mn obecne w próbie Podsumowanie: badana próba zawiera jony NH 4 + oraz Mn - 8 -

9 18. Identyfikacja soli w nieznanych próbkach Barwy osadów powstałych bezpośrednio po zmieszaniu danego kationu i anionu 1). Wykonanie prób wstępnych 2). Przeprowadzenie reakcji od 1.1. do ). Przeprowadzenie reakcji od 7.1. do ). Wypełnienie kontrolki Przykład: 1. Obserwacja: próba bezbarwna z białym osadem Wniosek: mogą być jony: Ag + Pb Hg Mn Ba NH + 4 Cl - SO 4 CO 3 CH 3 COO - 2. Obserwacja: odczyn kwaśny Wniosek: mogą być jony: Ag + Pb Hg Mn Ba NH + 4 Cl - SO 4 CH 3 COO - 3. Obserwacja: po dodaniu 2M HNO 3 próba rozpuszcza się, bez zapachu Wniosek: mogą być jony: Ag + Pb Hg Mn NH + 4 Cl - SO 4 4. Obserwacja: po dodaniu 2M NaOH próba bez zmian Wniosek: mogą być jony: Pb Mn Cl - SO 4 5. Obserwacja: po dodaniu I - powstaje żółty osad Wniosek: jony Pb obecne w próbie 6. Obserwacja: po dodaniu Ba próba bez zmian Wniosek: brak jonów SO 4 7. Obserwacja: po wykonaniu reakcji roztwór nie zabarwia się na kolor różowy Wniosek: brak jonów Mn 8. Obserwacja: po dodaniu Ag + powstaje biały osad rozpuszczalny w NH 3 aq Wniosek: mogą być jony: Cl - Podsumowanie: badana próba zawiera jony Pb oraz Cl - - OH CO 3 PO 4 SO 4 - Cl - CH COO 3 + Ag Pb Hg Cu 3+ Fe Mn Ca Ba Mg - biały - błękitny - jasnożółty - granatowy - żółty - czarny - czerwonobrązowy - ceglastoczerwony - brunatny - turkusowy - 9 -

10 .. \Imię i nazwisko\ KONTROLKA Z ĆWICZENIA nr 1 Bydgoszcz, dnia. Wykrywanie anionów Właściwości fizyczne próby nr...: barwa:. osad:... ph: Wykonane reakcje Nr reakcji Wynik (Tak/Nie) Nr reakcji Wynik (Tak/Nie) W otrzymanej próbie zostały wykryte następujące jony (właściwe otoczyć obwódką): Cl - SO 4 CO 3 PO 4 CH 3 COO \Imię i nazwisko\ KONTROLKA Z ĆWICZENIA nr 2 Bydgoszcz, dnia. Wykrywanie kationów Właściwości fizyczne próby nr...: barwa:. osad:... ph: Wykonane reakcje Nr reakcji Wynik (Tak/Nie) Nr reakcji Wynik (Tak/Nie) W otrzymanej próbie zostały wykryte następujące jony (właściwe otoczyć obwódką): Ag + Pb Hg Cu Fe 3+ Mn Ba NH