Poczta elektroniczna

Transkrypt

1 Poczta elektroniczna 1. Jak dzia³a poczta elektroniczna? 2. Adresy 3. Wysy³anie listów elektronicznych 4. List z za³¹cznikiem 10 temat Postrzegany powszechnie jako ca³oœæ, Internet nie jest jednolitym organizmem. Sk³ada siê on z wielu elementów okreœlanych mianem us³ug internetowych. Ka da z nich oferuje inne mo liwoœci. Na nastêpnych lekcjach bêdziemy mieli okazjê zapoznaæ siê z dwiema najwa niejszymi us³ugami poczt¹ elektroniczn¹ oraz World Wide Web. 1 Jak dzia³a poczta elektroniczna? Poczta ju od bardzo dawna wykorzystywana jest do komunikowania siê ludzi na wiêksze odleg³oœci. Wraz z nastaniem sieci komputerowych otrzymaliœmy now¹ mo liwoœæ przesy³ania wiadomoœci tym razem w formie elektronicznej i za pomoc¹ komputerów. Poczta elektroniczna, okreœlana tak e z angielska (czytaj: imejl) jest us³ug¹ internetow¹, pozwalaj¹ca na wymianê korespondencji pomiêdzy u ytkownikami sieci. Podstawow¹ zalet¹ poczty elektronicznej jest jej szybkoœæ. Czas, w jakim internetowy list pokonuje odleg³oœæ z Polski do Australii, liczony jest nie w dniach (jak w przypadku poczty tradycyjnej), ale w godzinach a nawet minutach. Aby wysy³aæ i otrzymywaæ listy, nale y posiadaæ w³asn¹ skrzynkê pocztow¹ na komputerze w sieci (tzw. serwerze pocztowym). Do skrzynki pocztowej wrzucane s¹ wysy³ane listy, z niej te odbiera siê otrzyman¹ korespondencjê. Ka da skrzynka chroniona jest wybranym przez nas has³em dziêki temu mo emy mieæ pewnoœæ, e nikt niepowo³any nie bêdzie czyta³ naszych listów. s³owniczek poczta elektroniczna Us³uga w sieci Internet s³u ¹ca do wymiany korespondencji pomiêdzy jej u ytkownikami. Skrót od electronic mail poczta elektroniczna lub list otrzymany za pomoc¹ tej e poczty. skrzynka pocztowa Miejsce na serwerze pocztowym, gdzie przechowywane s¹ otrzymane listy elektroniczne. Skrzynka identyfikowana jest przez adres . adres Adres u ytkownika poczty elektronicznej identyfikuj¹cy jego skrzynkê pocztow¹, do której mog¹ byæ przesy³ane listy. Typowy adres to: nazwa@serwer.pl 137

2 temat Poczta elektroniczna 2 Adresy Tradycyjna poczta dostarcza przesy³ki pod wskazany adres. Podobnie jest w przypadku jej internetowego odpowiednika. Ka da skrzynka pocztowa (a tym samym jej w³aœciciel) musi posiadaæ swój adres, który sk³ada siê z kilku elementów: nazwy u ytkownika, oraz adresu serwera pocztowego. Adresy przyznawane s¹ w sposób zapewniaj¹cy ich niepowtarzalnoœæ (na œwiecie nie ma dwóch takich samych adresów). Na podstawie adresu mo na ca³kiem sporo dowiedzieæ siê o rodzaju skrzynki pocztowej oraz o firmie b¹dÿ organizacji, która j¹ udostêpnia. Spójrzmy zreszt¹ na budowê typowego adresu . Pierwsza czêœæ adresu identyfikuje adresata, a druga wskazuje, na jakim serwerze pocztowym znajduje siê jego skrzynka pocztowa. Z przedstawionego na rysunku 1 adresu domyœlaæ siê mo na, i osoba, która siê nim pos³uguje (J. Kowalski), posiada skrzynkê na serwerze o nazwie poczta w firmie Onet znajduj¹cej siê w Polsce (skrót.pl). W rzeczywistoœci jest to jedna z najwiêkszych polskich firm internetowych, a skrzynki o adresie nazwa@poczta.onet.pl s¹ przez ni¹ oferowane bezp³atnie. Rysunek 1. Elementy adresu Inne przyk³ady adresów to mcz@webstyle.pl, który jest adresem poczty elektronicznej autora podrêcznika, oraz biuro@edition2000.com.pl, który mo na wykorzystaæ do kontaktów z wydawc¹ niniejszej ksi¹ ki, Wydawnictwem Edition

3 10 temat 3 Wysy³anie listów elektronicznych Czytanie i pisanie listów odbywa siê za pomoc¹ programów pocztowych. Wœród ikon programów umieszczonych na pulpicie znajduje siê Poczta lub Outlook Express. S¹ to programy pocztowe umo- liwiaj¹ce wysy³anie elektronicznych listów oraz sprawdzenie zawartoœci skrzynki pocztowej na serwerze. Odczytajmy teraz wiadomoœæ, któr¹ nauczyciel przes³a³ ka - demu uczniowi. W tym celu klikamy dwa razy ikonê Outlook Express, otwieraj¹c tym samym program pocztowy. Po przejœciu do Skrzynki odbiorczej (klikamy odpowiedni¹ ikonê w lewym panelu okna programu) i zaznaczeniu nag³ówka wiadomoœci zobaczymy na ekranie jej treœæ (rysunek 2.). s³owniczek nag³ówek listu Czêœæ listu zawieraj¹ca podstawowe informacje o nim. Na nag³ówek sk³adaj¹ siê takie elementy, jak: nazwa i adres nadawcy, nazwa i adres odbiorcy, temat listu, data i godzina jego nadania. Ka dy program pocztowy ma wydzielone miejsce, w którym wyœwietlane s¹ nag³ówki wszystkich listów. Dziêki temu u ytkownik mo e szybko znaleÿæ interesuj¹c¹ go wiadomoœæ. Rysunek 2. Wiadomoœæ w programie Outlook Express. Po klikniêciu nag³ówka listu jego treœæ wyœwietlana jest w dolnej czêœci okna 139

4 temat Poczta elektroniczna Napiszemy teraz nasz pierwszy list , a nastêpnie wyœlemy go do nauczyciela. Bêdzie to odpowiedÿ na otrzyman¹ przed chwil¹ wiadomoœæ. Æwiczenie 1. Piszemy pierwszy list (odpowiadamy na otrzyman¹ wiadomoœæ) 1. Zaznaczamy nag³ówek listu, na który chcemy odpowiedzieæ. 2. Na pasku menu programu pocztowego odnajdujemy i klikamy przycisk Odpowiedz nadawcy. 3. Na ekranie pojawi siê okno wiadomoœci (zobacz rysunek 3). Górna czêœæ okna zawiera pola nag³ówka listu, czêœæ dolna miejsce, gdzie wpisuje siê jego treœæ. 4. W polu adresowym Do: wpisujemy adres adresata. Poniewa program pocztowy automatycznie rozpoznaje, e wysy³amy odpowiedÿ do nadawcy czytanego listu, znajdziemy ju tam adres nauczyciela. 5. Podobnie rzecz siê ma z tematem, czyli krótkim opisem zawartoœci wiadomoœci (pole Temat:). Program umieœci³ w tym miejscu temat listu od nauczyciela oznaczony skrótem Re:. S¹ to pierwsze litery angielskiego s³owa reply, które na jêzyk polski t³umaczymy jako odpowiedÿ. W tym przypadku nie ma potrzeby zmieniaæ tematu listu nauczyciel ju po nag³ówku szybko domyœli siê, o czym do niego napisaliœmy. 6. W polu edycji wiadomoœci znajduje siê przytoczony w ca³oœci list, na który odpowiadamy. W poczcie elektronicznej przyjê³o siê, e cytowany list dodawany jest na koñcu odpowiedzi umieszczamy wiêc kursor na samym pocz¹tku wiadomoœci i piszemy kilka s³ów do nauczyciela. 7. Gdy odpowiedÿ jest ju gotowa, klikamy przycisk Wyœlij. 140

5 10 temat Rysunek 3. Podczas odpowiadania na list program pocztowy automatycznie przytacza jego treœæ, jak równie w³aœciwie adresuje przesy³kê Zasady edycji listów Pisanie elektronicznych wiadomoœci jest proste. Wystarczy znajomoœæ podstawowych zasad pracy w edytorze tekstu. Przypomnijmy najwa niejsze: Du ¹ literê otrzymujemy, wciskaj¹c i przytrzymuj¹c klawisz Shift, a nastêpnie naciskaj¹c klawisz z t¹ liter¹. Polsk¹ literê uzyskamy, wciskaj¹c prawy klawisz Alt i klawisz z odpowiedni¹ liter¹. Przejœcie do nowego wiersza nastêpuje po wciœniêciu klawisza Enter. B³êdnie wpisane znaki usuwamy klawiszem Backspace lub Del. Drugi znak z klawisza o podwójnym znaczeniu (w tym przywo³amy na ekran, przytrzymuj¹c klawisz Shift i naciskaj¹c klawisz z odpowiedni¹ liter¹. 141

6 temat Poczta elektroniczna Do kogo jeszcze mo na pisaæ? Do ka dej osoby lub instytucji posiadaj¹cej adres kolegi, dalekiego krewnego, autora ulubionych ksi¹ ek, do firmy i prezydenta (listy@prezydent.pl). Adresy znaleÿæ mo na na prywatnych i firmowych stronach WWW, w telewizyjnych reklamach, ulicznych bilboardach, czasopismach i wizytówkach. Napiszemy teraz list do dowolnej osoby, tym razem tworz¹c go od podstaw. Okno, w którym mo na zredagowaæ elektroniczn¹ wiadomoœæ, wywo³uje siê przyciskiem Nowa wiadomoœæ pierwszym na pasku narzêdzi programu. Adresy umieszcza siê w polu Do:. Adresatów listu mo e byæ nawet kilku wówczas poszczególne adresy nale y podawaæ w tym samym wierszu, oddzielone przecinkami lub œrednikami (znakami ;). U³atwia to znacznie wysy³anie wiadomoœci o tej samej treœci do wielu osób. Przyk³adem jest list, który otrzymaliœcie na pocz¹tku tego æwiczenia, skierowany do wszystkich uczniów z osobna. Æwiczenie 2. Wysy³amy list do dwóch osób jednoczeœnie Wyœlij list w dwóch kopiach jedn¹ z nich skieruj do kolegi, drug¹ do nauczyciela. 1. Wpisz do pola Do: dwa adresy Nadaj wiadomoœci temat (pole Temat:). 3. W treœci umieœæ napisan¹ w³asnymi s³owami definicjê poczty elektronicznej. 4. W³ó list do skrzynki pocztowej, klikaj¹c przycisk Wyœlij. Na zakoñczenie sprawdÿ, czy ktoœ przes³a³ tobie wiadomoœæ. W tym celu kliknij przycisk Wyœlij i odbierz wszystkie. Program po³¹czy siê z serwerem poczty i po chwili nowe listy pojawi¹ siê w górnej czêœci okna. Ich nag³ówki, zawieraj¹ce m.in. nadawcê, temat i godzinê wys³ania listu, wyœwietlone bêd¹ pogrubion¹ czcionk¹ w ten sposób oznaczane s¹ listy, które nie zosta³y jeszcze przeczytane. Zapoznaj siê z nowymi wiadomoœciami. 142

7 4 List z za³¹cznikiem Uwaga na wirusy! Maj¹c dostêp do poczty elektronicznej, mo na przesy³aæ nie tylko proste wiadomoœci tekstowe pisane bezpoœrednio w programie pocztowym. Istnieje tak e mo liwoœæ dodania do wiadomoœci za³¹cznika, bêd¹cego plikiem dowolnego rodzaju: dokumentem z edytora tekstowego, grafik¹, zdjêciem, fragmentem muzycznym a nawet ca³ym programem. Jest on nastêpnie wraz z wiadomoœci¹ przes³any przez Internet pod wskazany adres . Nadaj¹c tak¹ przesy³kê, okreœlamy tylko, które pliki z dysku twardego maj¹ zostaæ pobrane i do³¹czone do listu. PrzeœledŸmy to wspólnie, wykonuj¹c nastêpne æwiczenie. Æwiczenie 3. Dodajemy za³¹cznik do listu Wyœlij list w dwóch kopiach jedn¹ z nich skieruj do kolegi, drug¹ do nauczyciela. 1. Uruchom program pocztowy, otwórz okno nowej wiadomoœci a nastêpnie zaadresuj list i wpisz jego temat. 2. Kliknij przycisk Za³¹cz lub z menu Wstaw wybierz polecenie Plik za³¹cznika. Rysunek 4. Za³¹cznikami mog¹ byæ dowolne pliki, znajduj¹ce siê na dysku twardym 10 temat Za³¹czniki to bardzo wygodny sposób przesy³ania ró nych dokumentów. Niestety, tê formê podró y po Internecie upodoba³y sobie równie wirusy komputerowe. Dlatego nie nale y otwieraæ plików, które przesy³aj¹ nam poczt¹ nieznane nam osoby. 143

8 temat Poczta elektroniczna 3. W nowym oknie Wstaw za³¹cznik przejdÿ do odpowiedniego folderu na dysku i wska w nim plik, który ma zostaæ do³¹czony do listu (rysunek 4.). 4. Wyœlij list z za³¹cznikiem. Je eli otrzymamy list z za³¹cznikiem, bêdzie to mo na od razu zauwa yæ program poinformuje nas o tym, wyœwietlaj¹c przy liœcie charakterystyczn¹ ikonê (rysunek 5). Za³¹cznik mo- na zapisaæ na swoim dysku twardym, aby odczytaæ go za pomoc¹ odpowiedniego programu. Rysunek 5. Za³¹cznik, który przyszed³ wraz z em, widoczny jest po klikniêciu ikony spinacza. Menu za³¹cznika zawiera komendê pozwalaj¹c¹ na zapisanie za³¹cznika na dysku Pracê programu koñczymy, klikaj¹c przycisk ze znakiem x znajduj¹cy siê w prawym górnym rogu okna, wybieraj¹c z menu Plik polecenie Zamknij lub wciskaj¹c klawisze Alt+F4. CZAS NA RELAKS 144

9 10 temat Warto powtórzyæ i zapamiêtaæ! Aby móc pos³ugiwaæ siê poczt¹ elektroniczn¹, nale y dysponowaæ komputerem pod³¹czonym do sieci komputerowej lub Internetu. Drugim niezbêdnym warunkiem wysy³ania i otrzymywania listów jest posiadanie skrzynki pocztowej na serwerze internetowym. Ka dej skrzynce pocztowej przypisany jest unikalny w skali œwiata adres postaci nazwa@serwer, przyk³adowo: mcz@techtech.pl, nauczyciel@mojaszkola.pl, ania16@yahoo.com. Je eli chcemy do kogoœ wys³aæ elektroniczn¹ wiadomoœæ, musimy znaæ jego adres . Odbieranie, czytanie, pisanie oraz wysy³anie listów umo liwiaj¹ programy do obs³ugi poczty elektronicznej. Takim programami s¹ np. Outlook Express, Netscape Messenger oraz Eudora. Prawid³owo zredagowany list zawiera wype³nione dwa wa ne pola nag³ówka: Do: (adres odbiorcy) oraz Temat: (krótki opis tego, co zawiera wiadomoœæ). Podczas odpowiadania na list, program pocztowy automatycznie przytacza jego treœæ jak równie w³aœciwie adresuje przesy³kê. Pamiêtajmy jednak, aby nie cytowaæ ca³ych listów, ale tylko te fragmenty, do treœci których chcemy nawi¹zaæ w naszym liœcie. Pisz¹c list pos³ugujemy siê zasadami znanymi z edytorów tekstu. Za pomoc¹ poczty elektronicznej mo emy tak e przesy³aæ ca³e pliki, np. dokumenty stworzone w ró nych programach. Za³¹cznik do listu mo e byæ dowolnym plikiem znajduj¹cym siê na naszym dysku twardym lub dyskietce. Podejrzane wiadomoœci z za³¹cznikami (nadchodz¹ce od nieznanych nam osób) mog¹ zawieraæ wirusy. 145

10 temat Poczta elektroniczna 146