Wyniki monitoringu suszy rolniczej dla pszenicy ozimej w latach

Transkrypt

1 Wyniki monitoringu suszy rolniczej dla pszenicy ozimej w latach Katarzyna Mizak, Rafał Pudełko, Jerzy Kozyra, Andrzej Doroszewski, Anna Nieróbca 1 2 grudnia 2010, Falenty

2 SYSTEM MONITORINGU SUSZY ROLNICZEJ (SMSR)

3 DEFINICJA SUSZY W SMSR SUSZA oznacza co najmniej 20% straty plonów w danym roku w stosunku do wartości średnich wieloletnich w Polsce spowodowane wystąpieniem w dowolnym sześciodekadowym okresie od 1 kwietnia do 30 września spadku klimatycznego bilansu wodnego poniżej określonej wartości dla poszczególnych gatunków lub grup roślin uprawnych oraz kategorii glebowych.

4 SYSTEM MONITORINGU SUSZY ROLNICZEJ (SMSR) 4 kategorie glebowe Gleby bardzo lekkie (piasek luźny, piasek słabogliniasty) Gleby lekkie (piasek gliniasty lekki, piasek gliniasty mocny ) Gleby średnie (glina lekka, pył zwykły) Gleby ciężkie (glina średnia i ciężka, pyły, iły) 13 gatunków lub grup roślin uprawnych 13 okresów raportowania w 5 okresach Kwiecień maj Maj czerwiec Czerwiec lipiec Lipiec sierpień Sierpień wrzesień Zboża ozime; Zboża jare; Kukurydza na ziarno; Kukurydza na kiszonkę; Rzepak i rzepik; Ziemniak; Burak cukrowy; Chmiel; Tytoń; Warzywa gruntowe; Drzewa i krzewy owocowe; Truskawki; Rośliny strączkowe

5 DANE METEOROLOGICZNE DO OBLICZENIA KBW KBW (mm) = O (mm) ETP (mm) KBW Klimatyczny Bilans Wodny O suma opadu atmosferycznego ETP ewapotranspiracja potencjalna Dane potrzebne do obliczenia ETP dla okresu sześciodekadowego: suma usłonecznienia rzeczywistego, suma usłonecznienia potencjalnego, średnia prędkość wiatru, średnia temperatura powietrza, średnia wilgotność względna z godz. 13 GMT.

6 Stacje meteorologiczne włączone do SMSR w 2010 roku Stacje synoptyczne IMGW Posterunki opadowe IMGW Stacje COBORU Stacje automatyczne IUNG-PIB 284 punkty pomiarowe

7 SYSTEM MONITORINGU SUSZY ROLNICZEJ (SMSR)

8 CEL PRACY ORAZ MATERIAŁY Przedstawienie uwarunkowań meteorologiczno-glebowych występowania suszy dla zbóż ozimych w latach W pracy wykorzystano bazę danych Systemu Monitoringu Suszy Rolniczej, prowadzonego przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach oraz dane o wielkości plonów pszenicy ozimej wg GUS.

9 WARTOŚCI PROGOWE KBW DLA ZBÓŻ OZIMYCH Kwiecień maj Maj czerwiec Czerwiec lipiec

10 Wartości KBW dla gminy Stryków, powiat. zgierski, woj. łódzkie I kategoria II kategoria III kategoria IV kategoria

11 Potencjalne obszary zagrożone suszą dla zbóż ozimych w % 20%

12 Potencjalne obszary zagrożone suszą dla zbóż ozimych w % 20%

13 Potencjalne obszary zagrożone suszą dla zbóż ozimych w % 20%

14 Liczba gmin zagrożonych suszą dla pszenicy ozimej 15% 20%

15 Powierzchnia gruntów ornych zagrożonych suszą 15% 20% % %

16 Wielkość plonu pszenicy ozimej w stosunku do 2004 roku wg GUS

17 WNIOSKI Największe zagrożenie suszą dla pszenicy ozimej było w 2008 roku. W latach w których wystąpiły warunki suszy plony pszenicy ozimej były mniejsze nawet o 20% w porównaniu z latami korzystnymi. Zmiana kryterium określania warunków suszy ograniczyła obszar jej występowania dla zbóż ozimych, zwłaszcza na glebach ciężkich.

18 Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach Zakład Agrometeorologii i Zastosowań Informatyki Dziękuję za uwagę