Cena 11,00 zł (w tym 5% VAT) Nakład 9,5 tys. egz. ISSN indeks

Transkrypt

1 3 marzec 2012 (102) Nakład 9,5 tys. egz. ISSN indeks Cena 11,00 zł (w tym 5% VAT) systemy pomiarowo-kontrolne w diagnostyce systemów przemysłowych ochrona odgromowa obiektów ze strefami zagrożonymi wybuchem instalacje elektryczne na terenach budów redakcja@elektro.info.pl Warszawa ul. Karczewska 18 tel faks

2

3 5 000 SPECJALISTYCZNYCH PRODUKTÓW DOSTAWA NASTĘPNEGO DNIA ROBOCZEGO POMOC TECHNICZNA Bogata oferta Farnell element14 obejmująca produkty od komputerów przemysłowych do zabezpieczeń maszyn zapewnia realizację wszystkich Państwa projektów w dziedzinie sterowania procesami i automatyki. Kompleksowe rozwiązania inżynierskie zaczynają się tutaj WIODĄCY DOSTAWCY W BRANŻY WSPÓŁPRACA ONLINE START Zapraszamy na targi Automaticon Hala 3, Stoisko H12 J11 Zobacz prezentacje najnowszych produktów i spotkaj się z przedstawicielami naszych dostawców: farnell.com/farnellelement14

4 spis treści od redakcji 6 piszą dla nas 8 po godzinach 10 e.nowości 14 e.informuje 16 e.fotoreportaż 22 e.normy 99 e.dystrybucja 100 e.recenzja 101 e.krzyżówka 102 automatyka Piotr Bilski systemy kontrolno-pomiarowe w diagnostyce systemów przemysłowych 24 Molex Premise Networks prezentacja zaawansowany system zarządzania warstwą fizyczną sieci 31 Karol Kuczyński e.zestawienie sterowników PLC Maciej Rup, Aleksander Kuźmiński, Andrzej Jaworski prezentacja innowacyjne rozwiązania w mikroprocesorowych urządzeniach automatyki zabezpieczeniowej SN na przykładzie sterownika polowego MUPASZ Rafał Stanisławczyk prezentacja systemy przywoławcze Ackermann by Honeywell 38 Jaromir Turlej prezentacja sprawność urządzeń napędowych, a oszczędności energii przetwornice częstotliwości Danfoss VLT 40 Mariusz Snowacki prezentacja EURA Drives Electric nowa marka napędów na rynku europejskim 44 ZAMEL prezentacja system EXTA FREE bezprzewodowa instalacja elektryczna 46 miernictwo s. 22 s. 64 Tomasz Bakoń sprawdzanie zgodności wskazań ze specyfikacją na przykładzie wzorcowania cyfrowego miernika napięcia 48 Michał Kaczmarek, Ryszard Nowicz błędy przekładników prądowych podczas transformacji przebiegów odkształconych 51 Norbert Borek prezentacja automatyczne przełączniki układów SZR 54 Marek Jaworski pomiarowa identyfikacja średnich wartości natężenia pola magnetycznego o częstotliwości 50 Hz w budynkach mieszkalnych 56 Farnell prezentacja jakość, dostępność i bogata oferta, czyli wyświetlacze w firmie Farnell 61 Leszek Halicki prezentacja multimetry cyfrowe ST-912 i ST kable i przewody Grzegorz Gralak prezentacja produkty LAPP KABEL w cukrowni KSC SA w Malborku 64 instalacje elektroenergetyczne Lech Danielski, Janusz Konieczny instalacje elektryczne na terenach budów 66 Elektrobud prezentacja przemysłowe stacje transformatorowe analiza opłacalności 74 Witold Bobrowski pierwsze stulecie nadprzewodników 76 ochrona przeciwporażeniowa Stefan Gierlotka badania impedancji ciała człowieka 84 ochrona odgromowa i przeciwprzepięciowa Andrzej Sowa, Krzysztof Wincencik prezentacja ochrona systemów informacji wizualnej na autostradach i drogach szybkiego ruchu 87 Andrzej Sowa ochrona odgromowa obiektów zawierających strefy zagrożone wybuchem 86 rynek energii Paweł Piotrowski, Konrad Gryszpanowicz analiza statystyczna oraz prognozy godzinowej produkcji energii przez elektrownię wiatrową z horyzontem 1 godziny 90 projekt Julian Wiatr uproszczony projekt sterowania ogrzewaniem przeciwoblodzeniowym rynien budynku

5 ELFA DISTRELEC TECHNIKA POMIAROWA W asortymencie E znajduje się szeroki wybór wysokiej jakości przyrządów pomiarowych, czołowych marek. Oferujemy między innymi: ELFA Elektronika Sp. z o.o. Aleje Jerozolimskie 136, Warszawa Centrum Obsługi Klienta, Tel.: , Fax: Internet: obsluga.klienta@elfa.se

6 PE I 0,5 A 3 N L Drodzy Czytelnicy I 0,03 A Witam Państwa kolejnym numerze elektro.info. Bardzo się cieszę, że mogę się z Państwem podzielić radosną nowiną, otóż 7 lutego przyszedł na świat mój pierwszy wnuk, Aleksander Jan Ptasiński, który swoimi narodzinami wprowadził mnie w olbrzymią radość. Wywołały one we mnie wiele entuzjazmu do dalszej pracy dziennikarskiej i pedagogicznej. Zdarzenie to zainspirowało mnie również do napisania kolejnej książki, tym razem poświęconej ochronie przeciwpożarowej, która jest jednym z ważniejszych zagadnień związanych z eksploatacją budynków. Prace nad nią zostaną zakończone jeszcze w tym roku tak, aby z początkiem roku 2013 była ona dostępna na rynku księgarskim. Marzec to miesiąc targowy. W połowie miesiąca, w dniach marca, odbędą się w Warszawie XX Międzynarodowe Targi Sprzętu Oświetleniowego ŚWIA- TŁO oraz X Międzynarodowe Targi Sprzętu Elektrycznego i Systemów Zabezpieczeń ELEKTROTECHNIKA. A już niecały tydzień później, w dniach marca, również w Warszawie, zapraszamy do odwiedzenia naszego stoiska na targach AUTOMATICON. Bieżący numer miesięcznika poświęciliśmy zatem tradycyjnie automatyce. Rozwój techniki, a w szczególności zastosowanie sterowników oraz mikroprocesorów w układach sterowania procesami technologicznymi, umożliwia projektowanie bardzo skomplikowanych urządzeń. Coraz więcej zakładów produkcyjnych jest w pełni zautomatyzowanych, dzięki czemu wzrasta wydajność oraz dokładność produkowanych wyrobów. Automatyka to nie tylko sterowanie procesami technologicznymi. Automatyczne sterowanie urządzeń znajduje zastosowanie w medycynie, elektrotechnice, kolei oraz w innych gałęziach gospodarki. Trudno sobie dziś wyobrazić np. sterowanie ruchem ulicznym w zatłoczonych miastach lub sterowanie elektrownią bez urządzeń automatyki. Konieczność monitoringu parametrów różnych wielkości fizycznych spowodowała, że systemy pomiarowe stanowią bardzo skomplikowane układy sterowane automatycznie. Znaczenie oraz działanie systemów kontrolno-pomiarowych do diagnostyki układów oraz sterowników PLC opisał dla nas Piotr Bilski ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie (s. 24). Natomiast Ryszard Nowicz i Michał Kaczmarek z Politechniki Łódzkiej przybliżyli błędy przekładników prądowych przy przebiegach odkształconych (s. 51). Jakie wartości uzyskują średnie natężenia pola elektromagnetycznego w budynkach mieszkalnych oraz w jaki sposób należy je mierzyć, dowiedzą się Państwo z artykułu Marka Jaworskiego, pracownika naukowego Politechniki Wrocławskiej (s. 56). Stefan Gierlotka, wybitny specjalista z zakresu ochrony przeciwporażeniowej, opisał metodykę badania impedancji ciała człowieka, która jest jednym z podstawowych zagadnień rozpatrywanych w teorii i technice ochrony przeciwporażeniowej (s. 84). Natomiast Lech Danielski oraz Janusz Konieczny z Politechniki Wrocławskiej, przedstawili zasady projektowania oraz eksploatacji instalacji elektrycznych na terenach budów (s. 66). W rubryce e.projekt tym razem prezentujemy układ zasilania i sterowania ogrzewaniem rynien (s. 96). Dla naszych prenumeratorów mamy w tym numerze prezent dołączamy drugą część Niezbędnika elektryka poświęconą doborowi mocy źródeł zasilających. Tym razem zostały opisane podstawowe wiadomości w zakresie zasilaczy UPS oraz podstawy projektowania układów pomiarowych zużytej energii elektrycznej. A ponieważ jest to nasze ostatnie spotkanie przed świętami Wielkiej Nocy, w imieniu własnym oraz całego zespołu redakcyjnego składam Państwu najserdeczniejsze życzenia spokojnego i pogodnego spędzenia tego radosnego okresu. Miłej lektury. I 0,5 S iazda 3-faz. 6

7 nr 3/2012 Automaticon Stoisko D20 7

8 piszą dla nas dr inż. Lech Danielski Absolwent Wydziału Elektrycznego Politechniki Wrocławskiej. Po ukończeniu studiów pracował w ZEOD we Wrocławiu, a następnie, od 1970 roku aż do emerytury w 2010 roku, jako adiunkt (od 1977 r.) w Zakładzie Elektroenergetyki Przemysłowej Instytutu Energoelektryki Politechniki Wrocławskiej. Prowadził wykłady z zakresu elektroenergetyki zakładów przemysłowych, projektowania, budowy i eksploatacji instalacji elektroenergetycznych niskiego napięcia oraz bezpieczeństwa elektrycznego. Wieloletni kierownik studium podyplomowego Teoria i technika ochrony przeciwporażeniowej oraz laboratorium bezpieczeństwa elektrycznego Wydziału Elektrycznego PWr. Kierownik Szkoły Ochrony Przeciwporażeniowej organizowanej w ramach cyklicznej konferencji naukowo-technicznej ELSAF. Od wielu lat uczestniczy jako wykładowca w szkoleniach organizowanych przez Polskie Towarzystwo Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej dotyczących bezpieczeństwa elektrycznego, jak również w szkoleniach organizowanych przez SEP oraz Izby Budownictwa. Jest autorem lub współautorem 121 prac (w tym 85 publikacji) poświęconych głównie tematyce bezpieczeństwa elektrycznego oraz instalacji elektrycznych niskiego napięcia. dr inż. Marek Jaworski Absolwent Wydziału Elektrycznego Politechniki Wrocławskiej. W 2000 r. uzyskał tytuł doktora nauk technicznych. Obecnie adiunkt w Zakładzie Elektroenergetyki Przemysłowej Instytutu Energoelektryki PWr. Prowadzi zajęcia z zakresu bezpieczeństwa elektrycznego, przemian energii elektrycznej i instalacji elektroenergetycznych. Obszar jego zainteresowań naukowych obejmuje problematykę oddziaływania pól elektromagnetycznych na środowisko. Współautor raportów oddziaływania inwestycji elektroenergetycznych na środowisko oraz prac naukowych z dziedziny technicznych aspektów bioelektromagnetyki. Od wielu lat współorganizator konferencji naukowo-technicznej ELSAF, poświęconej bezpieczeństwu w elektroenergetyce, organizowanej przez Politechnikę Wrocławską. dr inż. Michał Kaczmarek Absolwent Wydziału Elektrotechniki i Elektroniki Politechniki Łódzkiej (2004 r.), specjalność elektronika przemysłowa. Pracę doktorską pt. Transfer zaburzeń przez przekładniki napięciowe, wykonał w Katedrze Elektrotechniki Ogólnej i Przekładników, gdzie bezpośrednio po zakończeniu studiów doktoranckich rozpoczął pracę. Obecnie pracuje w Zakładzie Przekładników i Kompatybilności Elektromagnetycznej Instytutu Elektroenergetyki PŁ. W pracy naukowej zajmuje się głównie zagadnieniami związanymi z problematyką pomiarów napięć i prądów odkształconych oraz przy podwyższonych częstotliwościach za pomocą przekładników klasycznych konstrukcji, a także prowadzi prace badawcze mające na celu opracowanie nowych metod i systemów pomiarowych. Prace badawcze prowadzone z zakresu problematyki EMC dotyczą transformacji zaburzeń przewodzonych przez przekładniki napięciowe i prądowe oraz wpływu zakłóceń na ich dokładność w obwodach elektroenergetycznych. s. 24 s. 86 s. 66 DOM WYDAWNICZY MEDIUM BOGUSŁAWA WIEWIÓROWSKA-PARADOWSKA Warszawa, ul. Karczewska 18 tel , faks redakcja@elektro.info.pl, listy@elektro.info.pl REDAKCJA Redaktor naczelny JULIAN WIATR jwiatr@elektro.info.pl Sekretarz redakcji ANNA KUZIEMSKA akuziemska@elektro.info.pl (redaktor językowy) Redakcja KAROL KUCZYŃSKI kkuczynski@elektro.info.pl (redaktor tematyczny) MARTA MUSZYŃSKA mmuszynska@elektro.info.pl (redaktor www) JACEK SAWICKI jsawicki@elektro.info.pl (redaktor tematyczny) JANINA MYCKAN-CEGŁOWSKA (redaktor statystyczny) REKLAMA I MARKETING tel./faks Dyrektor ds. marketingu i reklamy JOANNA GRABEK jgrabek@medium.media.pl tel KOLPORTAŻ I PRENUMERATA tel./faks Dyrektor ds. marketingu i sprzedaży MICHAŁ GRODZKI mgrodzki@medium.media.pl Specjalista ds. dystrybucji ANETA KACPRZYCKA akacprzycka@medium.media.pl Specjalista ds. prenumeraty ANNA SERGEL asergel@medium.media.pl Kierownik ds. promocji MARTA LESNER-WIRKUS mlesner@medium.media.pl SKŁAD I ŁAMANIE Agencja Reklamowa MEDIUM tel , dtp@medium.media.pl DRUK Zakłady Graficzne Taurus Redakcja zastrzega prawo do adiustacji tekstów. Nie zwraca tekstów niezamówionych. Nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i ogłoszeń oraz ma prawo odmówić publikacji bez podania przyczyn. Wszelkie prawa zastrzeżone by Dom Wydawniczy MEDIUM. Czasopismo znajduje się na liście czasopism punktowanych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Lista recenzentów merytorycznych dostępna jest na stronie Wersja pierwotna czasopisma papierowa. jest członkiem Izby Wydawców Prasy ISSN

9

10 indeks firm ABB 21 ASTOR 32 BECKHOFF AUTOMATION 33 BRITOP LIGHTING 12, 102 COMAP 69 DANFOSS 40, 41, 59 DEHN 83, 89 DEPRO 15 EATON ELECTRIC 33 ELAUTEC 35 ELEKTROBUD 1, 74 ELEKTROMETAL 25 ELEKTROMONTEX 49 ELFA ELEKTRONIKA 5 ELGO 12, 104 ELHAND TRANSFORMATORY 18 ELMARK AUTOMATYKA 34, 57 ELTRON 1 ETI-POLAM 13 FARNELL 3, 12, 61 FAST GROUP 43 FLIPO ENERGIA 19 FORUM MAŁEJ ENERGETYKI WIATROWEJ 33 FORUM RONDO 17 HBM 67 HF INVERTER POLSKA 13, 20, 44 HONNEYWELL 38 IGE+XAO 7 IMPOL-1 33 INSTYTUT ENERGETYKI 71 INSTYTUT TELE- I RADIOTECHNICZNY 36 INVENTIA 34 KOMEL 42 LABIMED 62, 63 LAPP KABEL 55, 64 LOVATO ELECTRIC 13, 54, 103 MERAZET 9 MIKROS TRANSFORMATORY 1 MOLEX PREMISE NETWORKS 31 MULTIPROJEKT 35 NEXANS 73 PHOENIX CONTACT 35 RITTAL 26, 27 SBT 72 SIBA POLSKA 11 TARGI ELEKTROTECHNIKA TECHNOKABEL 2 TELMATIK 35 TME 12, 45 ZAE 29 ZAMEL 46, 47 w marcu Marzec na stronie elektro.info upłynie pod znakiem automatyki. Zaczniemy od artykułu Krzysztofa Nowicza o standardach zasilania urządzeń sieci ethernetowych przez kable transmisyjne IEEE 802.3af. Witold Kardyś i Jerzy Chudorliński omówią podtrzymanie zasilania w układach elektronicznych na przykładzie zabezpieczeń energetycznych. O problemach prawidłowego funkcjonowania zabezpieczeń odległościowych linii WN napiszą Adrian Halinka, Michał Szewczyk i Marcin Niedopytalski. Zasady działania enkoderów obrotowych omówi Karol Kuczyński, a systemy kontrolno-pomiarowe w diagnostyce systemów przemysłowych przybliży Piotr Bilski. Krzysztof Tomczuk zaprezentuje wybrane cechy silnika reluktancyjnego przełączalnego. Temat miesiąca zakończymy artykułem Piotra Bilskiego nt. struktury, funkcjonalności i zastosowań systemów wbudowanych. Ponadto na stronie internetowej zaprezentujemy trzy zestawienia: enkoderów obrotowych, kamer termowizyjnych oraz zespołów prądotwórczych. Przypominamy, że Czytelnicy strony elektro.info.pl mają możliwość wygrania cennych nagród! W marcu nagrodą w krzyżówce (dostępnej na info.pl) jest wiertarko-wkrętarka ufundowana przez firmę GRODNO SA. Zachęcamy do wysyłania prawidłowych odpowiedzi! Tekst Marta Muszyńska Rys. Robert Mirowski 10

11 Producent bezpieczników topikowych dla przemysłu elektronicznego, energetyki i automatyki oferuje: bezpieczniki subminiaturowe SMD bezpieczniki miniaturowe bezpieczniki średnich napięć bezpieczniki do ochrony półprzewodników (ultraszybkie) bezpieczniki przemysłowe bezpieczniki trakcyjne, stałoprądowe bezpieczniki w standardach: brytyjskim, amerykańskim, francuskim, europejskim gniazda i podstawy bezpiecznikowe bezpieczniki do obwodów fotowoltaicznych SIBA Polska Sp. z o.o Łomianki Dąbrowa Leśna ul. Grzybowa 5G tel faks siba@sibafuses.pl w w w. s i b a f u s e s. p l

12 nowości kolekcja KRYSZTAŁ firmy BRITOP Lighting różnicowe przełączniki ciśnienia serii air2guide Firma BRITOP Lighting wprowadziła do oferty kolejną serię lamp o nazwie KRYSZ- TAŁ. Ażurowe klosze wykonane z koronkowego splotu metalowych nici, wywołują efekt wyjątkowej lekkości, zwiewnej delikatności kompozycji. Światło wydobywające się z lampy, dzięki zastosowaniu kryształu zostaje rozproszone. Seria składa się z czterech modeli: listwy sufitowej z dwoma, trzema lub czterema punktami świetlnymi oraz pojedynczego kinkietu. Konstrukcja lampy umożliwia sterowanie strumieniem klimatycznego światła w dowolnie zaplanowanym kierunku. Kinkiety rozjaśnią korytarze, lampy sufitowe uatrakcyjnią sypialnię i salon, podświetlą ciekawe elementy architektoniczne, dzieła sztuki, obrazy i lustra. Firma BRITOP Lighting ufundowała jeden z elementów serii jako nagrodę dla laureata marcowej krzyżówki. ofercie firmy Transfer W Multisort Elektronik pojawiły się różnicowe przełączniki niskiego ciśnienia serii air2guide produkcji Wika. Są to różnicowe przetworniki powietrza, służące do monitorowania ciśnienia różnicowego powietrza oraz innych nieagresywnych i niepalnych gazów. Głównymi obszarami zastosowań są: monitorowanie wentylatorów, dmuchaw i filtrów w przemyśle HVAC i UHP, monitorowanie nadciśnienia w laboratoriach i pomieszczeniach typu clean room, monitorowanie filtrów i wentylatorów w kanałach wentylacji powietrza, regulacja powietrza i zasuw przeciwpożarowych. Do głównych zalet przełączników ciśnienia zaliczyć można: prostą instalację i montaż, wysoką niezawodność, mocną i wytrzymałą konstrukcję, regulowany czas reakcji, kod ochrony IP54, uniwersalne 2 przyłącza Ø4, zakres temperatur roboczych od 20 C do 70 C. Dostępne są 3 modele przełączników ciśnienia: A2G o zakresie pomiarowym Pa i z wyjściem przekaźnikowym, A2G o zakresie pomiarowym Pa i z 2 wyjściami analogowymi, prądowym 4 20 ma oraz napięciowym 0 10 Vdc, A2G o zakresie pomiarowym Pa i z 2 wyjściami analogowymi, prądowym 4 20 ma oraz napięciowym 0 10 Vdc. Model A2G-40 posiada wyjście przekaźnikowe przełączane, o obciążalności 2 A przy 250 Vac. Natomiast modele A2G-50 mogą być zasilane ze źródła napięcia stałego 24 Vdc lub zmiennego 24 Vac. nowy zestaw deweloperski dla mikrokontrolerów firmy Microchip Element14 opracował we współpracy z firmami Microchip i Matrix nowy zestaw deweloperski: PIC18 Flowcode Developers Kit. Jego głównym przeznaczeniem jest możliwość szybkiego tworzenia i prezentowania aplikacji, budowanych z użyciem graficznego języka programowania Flowcode. Sercem nowej platformy jest 8-bitowy mikrokontroler Microchip PIC18F26J50, który cechuje się niskim poborem mocy. Ponadto na płytce rozwojowej znalazły się: czujnik temperatury, pojemnościowy sensor dotykowy i potencjometr. Główną zaletą języka Flowcode jest możliwość tworzenia prostych systemów elektronicznych w bardzo krótkim czasie, nawet przez osoby które nie mają wcale lub mają bardzo niewielkie doświadczenie w programowaniu. Flowcode pozwala programować układy firmy Microchip z rodzin: PIC12, PIC16, PIC18, PIC24 i dspic. Dostępne są także sterowniki dla różnych podsystemów, takich jak: wyświetlacze LCD, klawiatury, wyświetlacze siedmiosegmentowe, przetworniki analogowo-cyfrowe i generatory sygnału PWM. Języka Flowcode można używać korzystając z wielu programatorów, w tym Microchip PICkit. GU10-SMD nowe źródła światła LED z ELGO ofercie źródeł światła W opartych na technologii diod świecących LED, produkowanych w ELGO Lighting Industries, pojawiła się kolejna pozycja lampy typu GU10-SMD. W nowym źródle światła do generacji promieniowania widzialnego wykorzystano 48 diod świecących typu SMD montowanych technologią montażu powierzchniowego (SMT). Lampa GU10-SMD ma kształt i wymiary standardowej żarówki halogenowej typu GU-10, co pozwala na stosowanie jej w oprawach oświetleniowych. Obudowę wykonano z poliamidu w kolorze białym tworzywa sztucznego o wysokiej odporności termicznej i wytrzymałości mechanicznej. Trzonek zaopatrzono w dwa metalowe styki kołowe, identyczne jak w żarówkach halogenowych GU-10. Nowe ledowe źródła światła GU10-SMD oferowane są w dwóch wersjach z kloszem przezroczystym (P) lub mlecznym (M). Każda z tych wersji dostępna jest w trzech odmianach różniących się temperaturą barwową światła białego: ciepła biała ( K) wskaźnik oddawania barw 80, neutralna biała ( K) wskaźnik oddawania barw 75, dzienna biała ( K) wskaźnik oddawania barw 70. Lampy GU10-SMD pobierają jedynie 2 W mocy elektrycznej i są zasilane bezpośrednio napięciem 230 V/50 Hz nr 3/2012

13 przekaźnik nadzoru napięcia i częstotliwości PMVF10 Przekaźnik nadzorczy PMVF10 został zaprojektowany przez LOVATO Electric zgodnie z wymogami stawianymi przez dostawców (ENEL, wer. 2.1, ) energii elektrycznej dla zabezpieczeń do kontroli częstotliwości i napięcia. Urządzenia zabezpieczające tego typu, umożliwiające kontrolę limitów minimalnych i maksymalnych napięcia i częstotliwości oraz kontrolę szybkości zmian częstotliwości (tzw. ROCOF), należy stosować, gdy równolegle do sieci energetycznej (nn) włączamy niezależne źródła energii (np. panele fotowoltaiczne, turbiny wiatrowe, turbiny wodne, zespoły prądotwórcze itp.). Pomiary metodą TRMS (rzeczywiste wartości skuteczne) pozwalają na prawidłowe działanie przekaźnika nawet przy napięciu zniekształconym harmonicznymi. PMVF10 posiada stałe progi zadziałania dla napięcia minimalnego ( 0,825 U e, czas zadziałania: 0,2 s) i maksymalnego przemiennik serii E-1000 IP55 Podczas tegorocznej edycji targów AUTOMATICON na stoisku firmy HF Inverter Polska odbędzie się premiera nowego produktu przemienników częstotliwości w obudowie IP55 serii E-1000 IP55 firmy EURA. E-1000 IP55 to przemiennik ogólnego zastosowania. Prosty w budowie i łatwy w obsłudze znajduje szerokie zastosowanie w aplikacjach wentylatorowych i pompowych, jednak jego pełne możliwości wykraczają daleko poza obszar wymienionych zastosowań. Zwarta obudowa zapewnia ochronę o stopniu IP55. Wbudowano filtr ( 1,13 U e, przy czasie zadziałania: 0,1 s), natomiast dla częstotliwości mamy możliwość wyboru dwóch zakresów progów: ±0,3 Hz lub ±1 Hz. Czas opóźnienia kasowania (od 0,1 do 30 s) jest regulowany przez nastawę dostępną na przednim panelu. Charakterystyka ogólna: zasilane napięciem kontrolowanym, odpowiednie do układów trójfazowych z przewodem neutralnym lub bez przewodu neutralnego (400 Vac/50 Hz) oraz do układów jednofazowych (230 Vac/50 Hz), dwa wyjścia przekaźnikowe, każde z 1 zestykiem przełączalnym (8 A/ 250 Vac w AC1), obudowa modułowa zgodna z DIN (szerokość 3 moduły). EMC, moduł hamujący oraz komunikację z wykorzystaniem standardu RS-485, co pozwala na stosowanie E-1000 IP55 w zaawansowanych aplikacjach przemysłowych. Wyposażenie przemiennika E-1000 IP55 dodatkowo w funkcję autotubingu silnika do sterowania skalarnego jest unikalnym rozwiązaniem i wyróżnia go wśród innych przemienników tej klasy. reklama nr 3/

14 informuje projekt ELEVET W siedzibie Polskiej Agencji Prasowej odbyła się konferencja prasowa poświęcona realizowanemu przez SEP projektowi unijnemu Electrical engineers vocational education transparency ELEVET, czyli Przejrzystość kształcenia zawodowego inżynierów elektryków. Celem projektu ELEVET jest porównanie aktualnego stanu przyznawania w krajach europejskich uprawnień instalatorom, technikom i inżynierom elektrykom. W ramach projektu podjęta zostanie również próba ujednolicenia, w drodze dyrektywy europejskiej, wymagań dotyczących wydawania uprawnień dla osób wykonujących instalacje, projekty, jak również kontrolujących i koordynujących prace elektryczne. Efektem końcowym może być zaproponowanie jednolitego, europejskiego certyfikatu dla elektryków wydawanego według ujednoliconych wymagań opracowanych w ramach projektu ELEVET. Konferencję poprowadził prezes SEP prof. Jerzy Barglik, który przedstawił kluczowe informacje o projekcie. Koordynatorem projektu ELEVET jest Stowarzyszenie Elektryków Polskich, a partnerami: CECE The Spanish Confederation of Teaching Centres, PIGE Polish Economic Chamber for Electrotechnics, SIER Society of Power Engineers in Romania, CONSEL-ELIS z Włoch, Dehn Polska, SDE College z Danii oraz EFVET European Forum of Technical and Vocational Education and Training z Belgii. Podczas konferencji nastąpiło także podpisanie listu intencyjnego o utworzeniu Narodowego Ośrodka Bezpieczeństwa Elektrycznego (NOBE). Huettinger Electronic Polska na Politechnice Warszawskiej W budynku Starej Kotłowni Politechniki Warszawskiej odbyło się spotkanie z prezesem zarządu Huettinger Electronic Polska dr. inż Rafałem Bugyi. Jako absolwent uczelni zainaugurował cykl spotkań Engineering&Management. Uczestnikom spotkania przybliżył zagadnienia związane z zarządzaniem przedsiębiorstwem high-tech. Spotkania skierowane są do studentów i młodych 17» nowa hala produkcyjna JM-TRONIK JM TRONIK zbudowała nową halę. Z tej okazji firma zorganizowała konferencję prasową, podczas której prezes Jerzy Matiakowski przedstawił historię i najnowsze osiągnięcia firmy. Spółka JM TRONIK jest firmą w 100% z kapitałem polskim, która od 30 lat dynamicznie rozwija się w zakresie produkcji aparatury elektroenergetycznej. Oferuje aparaturę rozdzielczą SN do 36 kv, a także rozdzielnice jedno- i dwuczłonowe, jednoi dwusystemowe, górnicze oraz trakcyjne prądu stałego. Jak podkreślił prezes Matiakowski, spółka odniosła sukces dzięki produkcji znanych zabezpieczeń nn/sn/wn serii MUZ, systemów nadzoru SCADA, liczników energii elektrycznej do zastosowań komunalnych i przemysłowych wraz z systemami Smart- GRID oraz aparatury łączeniowej nn/sn. W dalszej części spotkania dyrektor zarządzający Radosław Matiakowski zaprezentował nową halę produkcyjną, która nie tylko zapewni nowe miejsca pracy, ale także pozwoli na realizację zwiększonych zamówień na 2012 rok. Cała hala składa się z trzech Od lewej: Radosław, Elżbieta i Jerzy Matiakowscy kondygnacji każda ma po blisko 700 m 2. Przeznaczeniem parteru jest produkcja i magazynowanie rozdzielnic dwusystemowych 6 kv oraz 15 kv. Na drugiej kondygnacji odbywać się będzie produkcja zabezpieczeń cyfrowych i liczników. Swoją siedzibę znajdzie tam również laboratorium wzorcujące. Z myślą o urządzeniach powstaną specjalne pomieszczenia, w których utrzymywane będą ściśle określone warunki temperatury i zabezpieczenia przed ładunkami elektrostatycznymi. Wreszcie trzecie piętro zajmą biura z pełną, nowoczesną infrastrukturą teleinformatyczną. warsztaty doktoranckie Wydziału Elektrotechniki i Informatyki Politechniki Lubelskiej Prof dr hab. inż. Jan Sikora zapowiada kolejny referat Uczestnicy warsztatów doktoranckich Tekst i fot. kk dniach 6 8 lutego br. odbyły się W Warsztaty Doktoranckie Wydziału Elektrotechniki i Informatyki Politechniki Lubelskiej. Uczestniczyli w nich doktoranci WEiI PL oraz Instytutu Elektrotechniki w Warszawie. Zajęcia odbywały się pod patronatem Lubelskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej oraz pod patronatem medialnym elektro.info. Zajęcia poprzedziło wystąpienie prof. dr. hab. inż. Jana Sikory, kierownika studium doktoranckiego Instytutu Elektrotechniki w Warszawie oraz studium doktoranckiego Politechniki Lubelskiej. Wykład wprowadzający wygłosił prof. dr hab. inż. Jacek Starzyński, podczas którego zaprezentował osiągnięcia Instytutu Elektrotechniki Teoretycznej i Systemów Informacyjno-Pomiarowych Politechniki Warszawskiej. Zajęcia zostały podzielone na sześć sesji plenarnych. Każdego dnia odbywały się dwie sesje, z których każda była prowadzona przez pracowników naukowych Politechniki Lubelskiej. Pierwszego dnia prowadzili je prof. Jan Sikora i prof. Jarosław Sikora nr 3/2012

15 Doktoranci Politechniki Lubelskiej oraz Instytutu Elektrotechniki w Warszawie po wyjeżdzie z kopalni Zostało podczas nich zaprezentowanych dziesięć tematów stanowiących przedmiot pracy doktorskiej słuchaczy studium doktoranckiego Instytutu Elektrotechniki w Warszawie. Do najciekawszych referatów wygłoszonych tego dnia należy zaliczyć: Tomograficzne sterowanie separacją mieszaniny materiałów paramagnetycznych (Alicja Idziaszek-Gonzalez), Metody lokalizacji uszkodzeń w liniach kablowych (Szczepan Robak), Modelowanie emisji światła w diodach LED (Tomasz Cegielski), Wpływ temperatury pożarowej na bezpieczeństwo funkcjonowania urządzeń ppoż., które muszą funkcjonować w czasie pożaru (Julian Wiatr). W godzinach wieczornych została zorganizowana uroczysta kolacja z udziałem dziekana Wydziału Elektrotechniki i Informatyki Politechniki Lubelskiej, prof. dr. hab. inż. Waldemara Wójcika oraz prodziekana ds. nauki prof. dr. hab. inż. Piotra Kacejki. Drugi dzień zajęć rozpoczął się wycieczką do Kopalni Węgla Kamiennego w Bogdance, podczas której uczestnicy warsztatów zwiedzili wyrobiska kopalni na głębokości 960 m, zapoznali się z codzienną pracą górników oraz śledzili proces wydobycia węgla kamiennego. Po powrocie z kopalni wznowiono zajęcia, wówczas swoje osiągnięcia prezentowali najmłodsi doktoranci WEiI PL. W trakcie dwóch sesji plenarnych prowadzonych przez prof. Jana Sikorę oraz prof. Wojciech Jarzynę zostało wygłoszonych jedenaście referatów. Trzeci dzień warsztatów zakończyły prezentacje przedstawicieli starszych roczników studiów doktoranckich WEiI PL. Warsztaty zakończyło wystąpienie prof. Jana Sikory, który podsumował zajęcia oraz zapowiedział Ogólnopolskie Warsztaty Doktoranckie, które odbędą się w lipcu br. w Lublinie. Tekst i fot. ww reklama elektro.info szkoli elektryków i pożarników Rok 2012 rozpoczęliśmy inauguracyjnym szkoleniem, które odbyło się 5 stycznia na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej. W ramach warsztatów zorganizowanych przez Warszawski Oddział Stowarzyszenia Polskich Energetyków redaktor naczelny elektro.info Julian Wiatr wygłosił trzygodzinny wykład poświęcony doborowi przewodów elektrycznych w instalacjach niskiego napięcia. Pomimo późnych godzin wieczornych w zajęciach uczestniczyło ponad 100 studentów ostatnich lat nauki na kierunku elektrotechnika. Podczas spotkania zostały omówione podstawowe zjawiska fizyczne towarzyszące przepływowi prądu roboczego oraz zwarciowego, które muszą zostać uwzględnione przy doborze przewodów. Wyjaśniono problem doboru przewodów oraz ich zabezpieczeń ze względu na długotrwałą obciążalność prądową oraz przeciążalność. Omówione zostały wymagania w zakresie dopuszczalnych spadków napięcia oraz problemy związane Warsztaty techniczne zorganizowane przez SPE Oddział Warszawski z zachowaniem skutecznej ochrony przeciwporażeniowej zgodnie z wymaganiami Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU nr 75/2002, poz. 690, z późn. zm.) oraz obowiązujących norm przedmiotowych. Poruszano również zagadnienia związane z doborem i zabezpieczeniem przewodów łączonych równolegle oraz zasilających urządzenia ppoż., które muszą funkcjonować w czasie pożaru. Omówiono środowisko pożarowe i występujące w czasie poża- nr 3/